CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA MỸ ĐỐI VỚI KHU VỰC ĐÔNG BẮC Á DƯỚI THỜI TỔNG THỐNG GEOGRE WALKER BUSH (2001 2009)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.11 MB, 130 trang )
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC
KHOA LỊCH SỬ
NGUYỄN THỊ ÁNH TRANG
CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA MỸ ĐỐI VỚI
KHU VỰC ĐÔNG BẮC Á DƯỚI THỜI TỔNG
THỐNG
GEOGRE WALKER BUSH (2001 - 2009)
!"#$#
%&'()*)()*&+
Cán bộ hướng dẫn:
HÀ VĂN THỊNH
HUẾ, 06/2014
Lời Cảm Ơn
Lời Cảm Ơn
Để thực hiện và hoàn thành đề tài này, tôi đã nhận được
sự quan tâm, giúp đỡ tận tình về nhiều mặt của các cá nhân
và tổ chức. Với tình cảm chân thành và lòng quý trọng, cho
phép tôi được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến:
Thầy giáo Hà Văn Thịnh - khoa Lịch sử trường Đại học
Khoa học Huế, người thầy, người hướng dẫn khoa học đã tận
tình chỉ dẫn và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực
hiện khóa luận.
Ban giám hiệu trường Đại học Khoa học Huế; Ban chủ
nhiệm và quý thầy cô trong khoa Lịch sử trường ĐHKH Huế đã
quan tâm và tận tình chỉ dạy trong suốt thời gian tôi học tập
tại trường.
Tôi xin chân thành cám ơn Thư viện Quân đội, Thư viện
Quốc gia Việt Nam, Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á, Viện Nghiên
cứu châu MR, Học viện Ngoại giao, Thông tấn xã Việt Nam,
Trung tâm học liệu ĐH Huế, Thư viện Tổng hợp Tỉnh, phòng Tư
liệu khoa Lịch sử trường ĐHKH và ĐHSP Huế đã cung cấp
những tài liệu quý giá, khoa học và thiết thực giúp tôi hoàn
thành đề tài này.
Trong quá trình thực hiện khóa luận, tôi được sự giúp
đỡ, động viên của gia đình, người thân, bạn bè, với một lòng
biết ơn sâu sắc, tôi xin gửi lời cám ơn đến họ.
Dù rất cố gắng, song khóa luận không tránh khỏi những
thiếu sót, kính mong quý thầy cô, các bạn học đóng góp ý
kiến để khóa luận được hoàn chỉnh hơn. Tôi xin chân thành
cám ơn.
Tác giả
Nguy3n Th5 Ánh Trang
MỤC LỤC
Trang
, "/012-
3#456.
7080
94.":;#<#!==>=
BẢNG CHỮ CÁI VIẾT TẮT
ADB ?Asian Development BankNgân hàng Phát triển châu Á.
ANZUS @=,-8#-A?BC?-8 DA.#=?D=-=??@,#=E,?-=EF#
#G/H$ .#.I?BC?-8 D<J7KL
APEC #--#M#NO.O5#OO/?,-=#O.Diễn đàn Hợp tác Kinh tế
châu Á - Thái Bình Dương.
CNCS Chủ nghĩa cộng sản.
CNTB Chủ nghĩa tư bản.
CNXH Chủ nghĩa xã hội.
CHDCND Cộng hòa Dân chủ Nhân dân.
CHND Cộng hòa Nhân dân.
CHLB Cộng hòa Liên bang.
EAEG N-=# NO.O5#,O@/Nhóm kinh tế Đông Á.
EU European Union - Liên minh châu Âu.
FDI Foreign Direct InvestmentVốnđầu tư trực tiếp nước ngoàiL
GDP ,OPO5?=#,OD@=Tổng sản phẩm quốc nội.
IAEA .=?, =#O 8=O5#N.?,"E"?.E-Cơ quan Năng lượng
Nguyên tử Quốc tếL
IMF .=?, =#O 87O.?=-,EQO@.DQuỹ tiền tệ quốc tế.
KAMD O,? #,R7##8?P?M?.?Hệ thống phòng thủ tên lửa và
phòng không Hàn Quốc.
KEDO Korean peninsula Energy Development Organization S
T;==,#U.V."8HW."1;.X4O,#Y@#Z.L
LB #Z.1 "
NAFTA North America Free Trade AgreementHiệp định Thương mại
Tự do Bắc Mỹ.
NATO O,==8 =#,?-=E," #[-=#O.Tổ chức Hiệp ước Bắc
Đại Tây Dương.
NDM -=#O 85##8?P?M?.?Hệ thống phòng thủ tên lửa quốc gia.
NIEs ?B8E.D@=,#-8#[?DNO.O5#?Các nền kinh tế công nghiệp mới.
NPT O.,O8#M?,-=#O.,?-=EHiệp ước cấm phổ biến vũ khí hạt
nhân.
PNTR ?,5 ?.O,5-8,-D?\?8-=#O.Quy chế thương mại bình
thường vinh viễn.
POW/MIA ,#O.?,OM]-,^7##.".=#O.Tù binh chiến tranh/Lính
Mỹ mất tích khi thi hành nhiệm vụ.
SCM @//8E-#.7 "?5?.=Hội nghị Hiệp thương an ninh
Mỹ - Hàn
SCO "-# OO/?,-=#O. ," #[-=#O. - Tổ chức Hợp tác
Thượng Hải.
SEATO O@=N-=#-,?-=E," #[-=#O.Tổ chức Hiệp ước Đông
Nam Á.
SPI ?@,#=EO8#E.#=#-=#<?Sáng kiến an ninh Hàn - Mỹ.
TMD ?-=,?#".=##,,-M=P?M?.?Hệ thống phòng thủ tên
lửa chiến trườngL
UN .#=?D-=#O. Liên hợp quốc (LHQ).
USD .#=?D=-=?DO88-,Đô la MỹL
WB ]O,8D9 _ Ngân hàng thế giới.
WTO ]O,8D,-D?," #[-=#O.Tổ chức Thương mại thế giới.
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
9H$<JO=!_`aaA.H$7K<$#.:."T5b.c@d.e<HW==,f#<Y
c@d.e<J_#.=!.Z.<g.8Jh#Z@H3."D@E.i=jA#/F#d@>.Y.k.
=,=!"#$#L@E.#Z.A0D#G.c@ Gc@F=!Xl=-EXS#_#m@i=#G..#Y@
.d.=F<J.#Y@XF#=n5$#=,o#DpEq=-5<r."=, "#J.X-<h#Z@
H3."D@E.i=jn-7KA<2<pEA_#=,s=J.<S."=F."=T&%n-O-
tA?O",?]-8_?,9@XlO#=,r."<#GmdEDe."<JOJ.=#G.#!.8HWA
;8HWXF#."Ob#/uW/XU."V.."v-A,V.X?;=!8eb.=, <$#7KL
,O."FXqA1#G./;/XHW7K=e#G..i=c@;.<Jm@EZ.@F=8J=255r#
;XT."d.A =#G/An."F<=,ks.:."X-1J.#!.8HW=,Z.=!"#$#
5J_@<ewx."9>yz."_x.".{5."OJ#=O =k.Xqn-7KL
,H$.:."1#!.Xf."d@>n-=2.2.=!"#$#A_@<ed@y
;#92.PH6.".q#@."<J_@<ewx."9>y.q#,#Z.".S#8Z.8J_@<e
q<-#=,|."JEJ."=V."=,O."#!.8HWXF#."Ob#n-.#Y@.H$8$.A=,O."
XqqO-tLwx."9>y8J_@<e=p/=,@.".#Y@8W#kk.=,A .#.A
_#.=!c@ =,r."n-7KL}Y_#.=!Awx."9>yu."<$#dE@<J9>7K
W/=J.1-=,@."=d5_#.=!nF=n-=!"#$#A<$#1-.Y._#.=!nE!@
n-_@<e',@."~@FAp=94.<JJ.~@F+Xl#!5=$#*^•PA6.
*•€=S.""#;=,5p@D<J•Dd.F=!"#$#L}Y#!.8HWAwx."9>y8J
X#U5"#-O=O-<Jf#=08W#k<J5d@=@g."#:-;.H$8$..{58#Y._Y
.-@8J7KAp=94.A,@."~@F<J"-L41F.H3."c@F.JEXY@q8W#
k=OJ.‚@m@."Xf=.-@AXl8#Z._!=DH$#2.=T8#Z.5#.=-EXx#Oƒ=-E
1-F."8b#5f=Oƒ-#.H$_#-
*
L}Y5ƒ= .#.A_!=i@k.=,c@d.e
=3##!.=, 8b.H-18Ob#1„=bO,-."@E6=#Y5….<Ym@."Xf=AV."
=†.".i=8J1;.X4O,#Y@#Z.<g.1#->=A?O1#U.wJ#O <g..q."
1„."<J5f=F=, i/<Y4#X4OA8l.=SA8l.4#‡,O."_#XqAwx."
1H8#Z.5#.7Kax,@."=,O."F."8b#p=94.ˆ8#Z.5#.ax,@."=,O."=3#_tX‚@
#!.=, 8b.F."8b#8#Z.5#.7Kp=ˆi@_!=7Kp=,@."F."8b##Z.ax=,O.""#-#
XOb.-@n-#!.=, 8b.ˆXF#=;#!.8HW,@.""-#G. EF."8b#7K=,O."5f=F<i.XY
c@F=!ˆ-E.d."i/8#Z.5#.7Kp=J..{5<JO,@."~@FL
6
9>yA_;<$#;_@<e_;.Hwx."-5yA-5yAdE@A,@."
wx."A-57KAwx."#‡8J5f=_@<eD@E.i=H-Yq5f==ST
8#Z._!=_@<e<Y_#.=!z.".H<Y .#.L‰DOn-e/#8#Z._!=.JE
nE!@8JDOXF#_;."A."#_Š8g..-@"#:-;c@F"#-=,O."_@<e<J8W#
k‹."ŒOn-;H3."c@F=,O."<J."OJ#_@<eLe=,b.".JE8J
."@EZ.DO<J=bO,-6f#XU7K=#!/=0=V."H3."e#G.D#G.c@d.e=,O."
_@<eL
-@e_#G.**^•^())*AF."_n."1F=,s=J.H@=#Z.J."X‚@=,O."
#!.8HW .#.=OJ.‚@n-7K<Jk.c@EY.L9@Xl D0."<i.XY
.JEXU8J5."r.3=p/W/8e8HW."L7Km?5wx."9>y8J5ƒ==,p.c@
=,r."u."<$#5ƒ==,p.,@."wx."=,O."@f#!.F."_n."1FLw‹."
=3#A=;=T .#.n-7K=,H$!=8Je8$.5b.<Y5r#5ƒ=n-,@."
~@F-@#!.=, 8b.XlX?Dr-=$#e8l.XbOn-7K=b#_@<eLPOXqA
k.;n-k.c@EY.L9@XF#<$#_@<ewx."9>yz."=?OXq
XlqeX#Y@Ž.c@ =,r.".{5X4514O8W#k c@F"#-n-7K<J;
X‹."5#.s_@<eL
J5f=.H$8#Y._Y<$#,@."~@F<J;.H$X‹."5#.n-7KA}#G=
-5q<=,kX-k.=,c@ =,r."s_@<ewx."y;#92.PH6."A
6.. -=!_`c@-8@x..{5=,O."=k.=O;.#!.8HW<J@4.Hs."c@-
8b#n-;5F#c@ G"#:-.#Y@.H$8$.L#!.=, 8b._!==•Ac@ G
"#:-}#G=-5<$#.#Y@.H$8$.AXƒ1#G=<$#7Kqe=-EXS#d@>L@E
.#Z.As5TXf_;.-@Ak.;n-7KXF#<$#}#G=-5k=.#Y@XY@
@4.Hs."n-.:."k.;8#Z.c@ X!.;<i.XYn-_@<eLPO
XqA<#G=25#U@k.;XF#."Ob#A .#.n-7K.q#@."z.".H
k.;n-7KXF#<$#_@<ewx."9>y.q#,#Z."8J5f=X#Y@!=T
‚.=#!=A=vXqq=U"#•/;.JObX.k.;=-5_4O<JXH-,-
.:."XF#;/uW/.{5X4514O .#.<J=V."H3."c@ GAW/=;
"#:-}#G=-5<$#7K<J;c@F"#-_;=,O."_@<eL
a@i=/;==v.:."8‰DO=,Z.A=x#c@E!=X.r.XY=J#hChính sách
đối ngoại của Mỹ đối với khu vực Đông Bắc Á dưới thời Tổng thống Geogre
Walker Bush (2001 - 2009)”8J5q-8@p.=F=."#G/ .d.O- A
7
@EZ.."J. !"#$#L
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
H$7K8Jc@F"#-q<-#=,|4.Hs."8$.X!..#Y@5ƒ=n-X3#F."
c@F=!LPO<pE<#G=,#U._-##!.8HWAk.;XF#."Ob#n-7Ks5o#
=3#_tXY@q=;Xf.".i=X.X!.;_@<e<J5o#c@F"#-q8#Z.c@
=,Z.=!"#$#Lv‰."•-=e=#‘.Xq5Jk.;XF#."Ob#n-7K=v,i=$5
Xl=@•=.#Y@ec@ =d5n-;.J."#Z.T@=,O."<J."OJ#.H$L}i.
XY.JEXlXHW=U#G.=,O.".#Y@x."=,2.."#Z.T@LS#1p=8J;=;
/…5.H“Mỹ thay đổi lớn chiến lược toàn cầu” '‰0FA*••’+A“Hoa
Kỳ cam kết và mở rộng”'Z 9; @EZ.A *••“+A “Bàn cờ lớn” 'C1#".#?B
9,[?[#._#A*•••+A“Ông chủ thứ 43 của Nhà Trắng” 'Z@E|-A())(+A“Vấn
đề trừng phạt kinh tế trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ”'"@E‘.;#
Z.H6."'n1#Z.+A())%+A“Học thuyết Bush” '”-5#?8O[O<A())%+A“Nước
Mỹ nửa thế kỷ - chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ trong và sau Chiến tranh
lạnh” 'O5-”L7O,5#_A())&+A“Nhìn lại chiến lược đối ngoại của Mỹ sau
Chiến tranh lạnh” 'J 7K H6."A ())“+A Nước Mỹ sau sự kiện 11/9
']L "?B#??A())“+A “Chiến lược toàn cầu của Mỹ sau Chiến tranh lạnh”
'"@E‘.}zu."A())•+‡,O.".:."x."=,2..JEA;=;"#4Xl=,2.1JE
5f=;_;#c@;=1F#4.c@F=!A_@<e<J=2.2..H$7K=,O."=v."
=3#_t8J56sO<#GObX.k.;XF#."Ob#Az.".H.:."
X#Y@Ž.=,O."#!.8HW=OJ.‚@n-7K-@#!.=, 8b.XU,•=,-
.:."eX#Y@Ž.#!.8HWXF#."Ob#DH$#=3#S."=F."9L8#.=O.'*••%
())*+<JS."=F."L9@'())*())•+L
x."Ž."#Z.T@<Yk.;XF#."Ob#=S."=Un-7K5J<#G
ObX.<J=,#U._-#k.;XF#<$#=v."_@<ez."XHW;.J
."#Z.T@c@ =d5_-#=;L,O."-#=p/.#Z.=,s8b#XdEAd@y;#
92.PH6."5f=_@<e/;==,#U..V."Xf.".H."z."=#Y5…..#Y@.d.
=F1i=S.Xl=@•=XHWe•‰n-;S."=F."7KLPOXqA5f=F8HW."
8$.;x."=,2.<YnXY.JEz."XHWx."1FLwq8J“Chính sách châu Á
- Thái Bình Dương của Mỹ từ Bill Clinton tới George W.Bush” 'Z#5-A
())*+ˆ“Chiến lược an ninh Đông Á - Thái Bình Dương của Mỹ: từ Clinton đến
Bush”'Z#. A())%+ˆ“Điều chỉnh chính sách an ninh của Mỹ đối với khu
8
vực Đông Á sau Chiến tranh lạnh”'"x4#-5A())%+LLL~@-.:."=;/…5
.JEA5f=d@y;#92.PH6."<$#.:."XƒX#U5<Y_#.=!Ak.=,A
.#.XHW=,2.1JE5f=;#.Xf."L,Z.6sXqAe=,#U._-#k.;
n-7K=,Z..#Y@8•.<eXF#<$#_@<e.JEDH$#=3#8#.=O.<JL9@Xl
XHW;=;"#4/d.=k<J12.8@p.=i@X;OL"OJ#,-Aq.#Y@x."=,2.
=#!/p.<i.XYDH$#"qXf_;AXq8J=,2.1JEk.;XF#."Ob#n-7K<Y
d@y;#92.PH6."=,O."eX m?.<$#8W#k#!.8HWn-;H3."
c@F_;.Hp=94.A,@."~@FA"-LLLq=U_UX!.=;"#4"@E‘.:@
;=<$# “Châu Á - Thái Bình Dương trong chiến lược của một số lớn ở khu
vực”'*••“+ˆ"xa@d.92.<$#=;/…5“Châu Á - Thái Bình Dương trong
chính sách của Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc”'())•+LLL
wF#<$#wx."9>yAX‚@=#Z./4#_UX!.1J#<#!=8#Z.c@ X!._;#
.#G5wx."9>y.H “Bàn thêm về khái niệm khu vực châu Á - Thái Bình
Dương” ',‚..H6."A())&+A “Chính trị khu vực Đông Bắc Á từ sau
Chiến tranh lạnh” ',‚..H6."n1#Z.A())“+L"OJ#,-A|.q;
x."=,2.."#Z.T@k.;XF#."Ob#Ac@ G"#:-7K<J;.H$wx."
9>y=v-@#!.=, 8b.L,H$!=XF#<$#p=94.Xlq.:."x."
=,2.."#Z.T@-@ “Quan hệ Mỹ - Nhật Bản sau Chiến tranh lạnh” '"x
a@d.92.A*•••+A=;"#4Z#. q;1J#<#!=hHiệp ước an ninh Mỹ -
Nhật liên minh cho thế kỷ XXI” 'b/k Nghiên cứu Nhật Bản, *••’+AhVề
những phương châm mới trong quan hệ an ninh Mỹ - Nhật” 'b/kNghiên
cứu quốc tế, *••“+L,O."1J#<#!=hLiên minh an ninh Mỹ - Nhật: Sự chuyển
biến và tái xác định”n-J‹."4#=,O."@F.h~@ Gn-7K<$#;
.H$8$.s_@<ed@y;#92.PH6."j'a9k.=,~@F"#-())%+
Xl.Z@8Z..:."@EU.1#!.=,O."5F#c@ G"#:--#.H$7K<Jp=94.
=,O."1F#4.5$#L
}YJ.~@F<JPP,#Y@#Z.AXdE8J-#n=U=,Z.1;.X4O
,#Y@#Z.5f=_@<eX-#!.8HWn-."H3#7K-@#!.=, =!"#$#
=T-#X!. Ez."XHW;r"#4Xƒ1#G=c@ =d5Lw‚@=#Z.q=U_UX!.
=;/…5.H“Nóng bỏng bán đảo Triều Tiên”n-x."=i.ml}#G=-5m@i=
14..V5())&Lx."=,2.Xl=;##G..#Y@e_#G.c@ =,r."=,Z.;8•.<e
k.=,A .#.A_#.=!A<V.q-A"#;OD0LLLn-1;.X4O,#Y@#Z.=,O."c@;
9
_Tz.".H=b#LO."<2.f#D@."1-Oc@;=.#Y@<i.XY.Z._k-b.5JXY=J#
.JEXYp/ŽXHW.>X!.5f=;68HWA_;#c@;=L#!/Xq8JhLiên minh
an ninh chính trị giữa Hàn Quốc và Mỹ trong thời kỳ Chiến tranh lạnh”'Z}V.
.9u##5@GA())•+ˆ“Tổng quan về quan hệ Hàn - Mỹ”'9u##5
@GA())“+Xl=,2.1JEe/;==,#U.n-8#Z.5#.7KJ.c@-;"#-#XOb.
8 AT."<$#.q8Je@EU.q-=k.i=8#Z.5#.A=v8G=@fOJ.=OJ.
"/0=@f8g..-@L!Xq8Jx."=,2.“Hợp tác an ninh, quân sự Mỹ - Hàn
Quốc thời kỳ sau Chiến tranh lạnh”n-wo,r."# "'())&+ˆ"@E‘.7K
b.q=;/…5hHàn Quốc và Nhật Bản trong chiến lược an ninh Đông Bắc Á
của Mỹ”'())•+.Z@1p==‚5c@ =,r."n-8#Z.5#.7KJ.=,O."=S."=U
#!.8HWwx."9>yn-7KAO;.c@ G7KJ.~@F<$#8#Z.5#.
7Kp=94.<JX;."#;<Y=,#U.<r."n-8#Z.5#..JEL
}=,kn-PP,#Y@#Z.=,O."k.;XF#."Ob#n-7K_x."
_Œ5/‚.c@ =,r."Lq=U_;#c@;==2.2.."#Z.T@<Y<i.XY.JE.H
-@“Nhìn lại quan hệ Mỹ - Bắc Triều Tiên thời gian qua”n-wo,r."~@ "
'())•+ˆ "@E‘. a@d. ;." <$# x." =,2. “Chính sách của Mỹ đối với
CHDCND Triều Tiên những năm đầu thế kỷ XXI”'())•+Xl=,2.1JE5f=;
_;#c@;=PP,#Y@#Z.=,O."8W#k#!.8HWn-7Kz.".Hk.
;n-7KXl=,#U._-#XF#<$#c@F"#-.JE=,O."<J-@#!.=, 8b.L
~@-XqA5F#c@ G#!.8HW‹."ŒO"#:-7KJ.~@FPP
,#Y@#Z.XlXHW/4.;.5f=;d.m;L"OJ#,-Ae_#G..S#1p==,Z.
k.=,H3."c@F=!X‚@=p/.#Z.•)X!. EXq8J<#GPP,#Y@#Z.
x."_-#/;==,#U.<z_kb=.d.Xl=,s=J.<i.XY .#.Ak.=,8$.
1@f7K<Jf."X‹."c@F=!/4#•‰"#4#c@E!=LPOXqA,i=.#Y@1J#<#!=Xl
=p/=,@."_-#=;XY=J#.JELw#U.2.8J=;"#4"@E‘.}V.@i.<$#hVấn
đề hạt nhân ở CHDCND Triều Tiên - thực trạng và nguyên nhân”'())•+ˆ=;
"#4b5"rEU.<$#.#Y@x."=,2.XHWx."1F.HhVấn đề khủng
hoảng hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên - triển vọng giải quyết”'())&+ˆ“Về lập
trường các bên trong vòng đàm phán thứ 4 về phi hạt nhân hóa trên bán đảo
Triều Tiên”'())•+ˆ“Giải pháp nào cho cuộc đàm phán sáu bên về phi hạt nhân
hóa bán đảo Triều Tiên”'())•+ˆwo,r."~@ "“Nhìn lại quá trình thương
lượng Mỹ - Bắc Triều Tiên về tên lửa và vũ khí hạt nhân”'())•+ˆ“Nước Mỹ
trước thái độ của Bắc Triều Tiên và Iran về chương trình hạt nhân”'())“+LLL
10
/4.;.k.;<J;m 8‰n-;H3."c@FA=,O."Xqq7K<Y<z
_kb=.d.n-PP,#Y@#Z.L
}Yk.;XF#."Ob#n-7KXF#<$#,@."~@F"‚.XdEq5f=F
x."=,2.."#Z.T@q8#Z.c@ =,e=#!/X!.XY=J#.H“Quan hệ Mỹ -
Trung hợp tác và cạnh tranh luận giải dưới góc độ cân bằng quyền lực”DO
"@E‘.;#Z.H6."n1#Z.'a9k.=,~@F"#-A()**+ˆ“Quan
hệ Trung - Mỹ có gì mới” n- "@E‘. }V. p/ 'a9 x." i.L
())*+ˆ“Những sự kiện quan trọng trong quan hệ Mỹ - Trung”n-=;"#4#
9{."'a9,–A()**+L
"OJ#;x."=,2._U=,Z.A."#Z.T@<YXY=J#“Chính sách đối ngoại
của Mỹ đối với khu vực Đông Bắc Á dưới thời Tổng thống Geogre Walker Bush
(2001 - 2009)”|.m@i=#G.=,Z.5f=F=J#8#G@_;.H=J#8#G@.H$."OJ#A
=J#8#G@=-5_4OXƒ1#G=A=#.=-5_4On.p=n-x."=i.ml}#G=-5A
;1J#<#!=.{5,4#,;s;=b/k"#Z.T@~@F=!A=b/kd@7K."JE
EA"#Z.T@wx."9>yLLL9Z.b.XqA<i.XY.JEz."8JnXYn-;
_q-8@p.=F=."#G/A8@p.<V.b•AXY=J#i/1fLLL7ƒDu5o#x."=,2.
/4.;.<i.XYs.:."_k-b.A8•.<ez.".H_O4."=3#"# _;
.-@.H."=ee8J.:."=J#=#G@c@‰"#;XU.:."."H3#."#Z.T@X#-@
q=U_!=0<J/;==,#U.L
@E.#Z.A=,O."F;x."=,2.XHWx."1FAH-qx."=,2..JO
."#Z.T@<Yk.;n-7KXF#<$#wx."9>y=,O."=3#"# •.V5
‚5c@EY.n-S."=F."L9@'())*())•+5f=;X‚EXn<J5 "=k.
G=F."LPOXqAXY=J#“Chính sách đối ngoại của Mỹ đối với khu vực Đông
Bắc Á dưới thời Tổng thống Geogre Walker Bush (2001 - 2009)”—"q//‚.
8J5/O."/•=Z5O54."XY=J#.JEL
3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục tiêu nghiên cứu
wY=J#hChính sách đối ngoại của Mỹ đối với khu vực Đông Bắc Á dưới
thời Tổng thống Geogre Walker Bush (2001 - 2009)” .{5=,2.1JE5f=;
_;c@ _O-rA8O"#<Yk.;XF#."Ob#n-7KDH$#=3#S."
11
=F."L9@XF#<$#_@<ewx."9>y'p=94.AJ.~@FA,@."~@FA
PP,#Y@#Z.+"#-#XOb.=v.V5())*())•L
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
"#Z.T@k.;XF#."Ob#n-7KXF#<$#wx."9>y'())*
())•+/4#Xƒ==,O."1F#4.c@ Gc@F=!A_@<e<J.:."1#!.Xf."/T
=b/n-=!"#$#AXƒ1#G=8J-@e_#G.**^•^())*L
"#Z.T@k.;n-7KDH$#=3#S."=F."L9@'())*
())•+XF#<$#;.H$wx."9>y=,Z.;8•.<e .#.c@d.eAk.
=,A_#.=!L,O."Xq=,r."=d5<g..i.5b.X!.k.; .#.k.
=,L
\•=,-XHW.:."=;Xf."A4.Hs."n-k.;XF#."Ob#n-
k.c@EY.9@XF#<$#_@<ewx."9>y<J}#G=-5L
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
q-8@p._x."=,2.1JEDJ.=,4#k.;XF#."Ob#n-7KXF#<$#
_@<ewx."9>y=,Z.=i=4;8•.<e5J=p/=,@."<JO;8•.<ec@
=,r.".Hk.=,A_#.=!<JXƒ1#G=8J .#.c@d.eL
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về thời gian: q-8@p.."#Z.T@k.;XF#."Ob#n-7KXF#<$#
_@<ewx."9>y=v.V5())*_#L]L9@8Z.8J5=S."=F."=T&%n-
O-tAXƒ1#G==v-@_#e_#G.**^•^())*A7K=,#U._-#@f#!.F."
_n."1F=,Z.=OJ.‚@.q#@."<Jwx."9>y.q#,#Z."ˆ5F_!==•8J=;."
*^())•-@_#S."=F."L9@_!==•-#.#G5_t‚5c@EY.n-52.L
- Về không gian: q-8@p./4.;.k.;XF#."Ob#n-7KXF#
<$#_@<ewx."9>y=,O."1F#4.@."n-=2.2.c@F=!<J_@<e
=,O.".:.".V5X‚@n-=!_`aaL
5. Phương pháp nghiên cứu và nguồn tài liệu
5.1. Phương pháp nghiên cứu
;"#4 D0."<J_!=W/ƒ=—/H6."/;/8 <J/H6."/;/
8O"#=,O."c@;=,2.."#Z.T@XY=J#L9Z.b.XqA."H3#<#!=|.De-<JO;
12
/H6."/;/."#Z.T@1f5x.H@=‚5A=p/W/A=F."_ZAO;.XF##!@A
/d.=k;=H8#G@8 <J=#!.J.;1H$X#0=UXUOJ.=J..:."
.#G5<0Xƒ=,-OXY=J#L
5.2. Các nguồn tư liệu
wU=e#G.50Xk<J.#G5<0."#Z.T@n-XY=J#A=;"#4F">."
=p/W/<J_-#=;;."@‹.=J#8#G@nE!@-@XdE
-7f=F1J#D#‘.<V./;=1#U@n-8l.XbO7K8#Z.c@ X!.<#G=,#U.
_-#k.;n-7KXF#<$#_@<ewx."9>yz.".H=,Z.=OJ.=!
"#$#L
;9;O;O#!.8HW .#.c@F"#-A9;O;Oc@F/|."1F..V5
5f=8‚.<J9;O;OX;."#;=2.2.b=.d.n-7KL
;x."=,2.q.f#D@."/4.;.=,e=#!/X!.8 n-.H$7KA
n-,#Z."5o#.H$=,O."_@<ewx."9>y<Jn-4_@<eL
;1J#."#Z.T@8#Z.c@ X!.XY=J#XV."=4#=,Z.;1;OA=b/k<J
.=?,.?=L
6. Đóng góp của đề tài
-Về mặt khoa học: Pe."8Z.1T=, 614.OJ.=#G.<Yk.;
XF#."Ob#n-7KXF#<$#1F..H$p=94.AJ.~@FA,@."~@F<J
PP,#Y@#Z.=,O.""#-#XOb.S."=F."L9@‚5c@EY.=v())*
())•Lv<#G=25#U@k.;XF#."Ob#XF#<$#_@<ewx."9>yA=vXq
_q-8@p.8J5,˜.:."=;Xf."A4.Hs."n-k.;XqXF#<$#_@<e
<J}#G=-5X‹."=3#XH-,-De1;O<Y_4.V."A=#!.=,#U.<r."=e#G.
k.;XF#."Ob#n-7KXF#<$#_@<e.JEL
-Về mặt thực tiễn: x."c@-<#G."#Z.T@XY=J#hChính sách đối
ngoại của Mỹ đối với khu vực Đông Bắc Á dưới thời Tổng thống Geogre Walker
Bush (2001 - 2009)” =;"#45O."5@F.Xq.""q/5f=/‚..„<Y5ƒ==H8#G@
O.:."-#c@ =d5A."#Z.T@8 =!"#$#AXƒ1#G=8Jc@ Gc@F=!
=3#_t#G.Xb#Lv_!=c@4."#Z.T@u."<$#.:."_#.."#G5=e=#‘.
<Yk.;XF#."Ob#"#:-;.H$A=vXqq=U,•=,-.:."1J#r_#.
13
."#G5<J/H6."=TT."m =kW/=,O."c@ GXF#."Ob#."JE EL
7. Bố cục của khóa luận
"OJ#/‚.7sX‚@A!=J#8#G@=-5_4O<J080A1F0n-
_q-8@p.1-O"‹5%H6."
Chương 1.k.;XF#."Ob#n-7KXF#<$#_@<ewx."9>y
=,H$.V5())*
Chương 2.k.;XF#."Ob#n-7KXF#<$#_@<ewx."9>y
DH$#=3#S."=F."?O",?]-8_?,9@'())*())•+
Chương 3.7f=F.p.mŒ=<Yk.;XF#."Ob#n-7KXF#<$#_@
<ewx."9>yDH$#=3#S."=F."?O",?]-8_?,9@'())*())•+
CHƯƠNG 1.CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA MỸ ĐỐI VỚI
KHU VỰCĐÔNG BẮC Á TRƯỚC NĂM 2001
1.1.Khái quát chiến lược toàn cầu của Mỹ trước năm 2001
1.1.1. Thời kỳ Chiến tranh lạnh (1945 – 1991)
-@#!.=, =!"#$#=T-#A=!"#$#m@i=#G.-#G=F."XF#X‚@
.-@Aa<J95JXT."X‚@8J#Z.ax<J7KLwdE8JXƒX#U5c@
=,r.".i=8•1iE"#3A8J5=-EXS#=H6."c@ 8e8HW."<J5F#c@ Gc@F
=!=,O."@F=6.&).V5_U=v-@_##!.=, =!"#$#=T-#L-@#!.
=, A7KXH-,-#!.8HW=OJ.‚@<$#.f#D@."nE!@8J/;==,#U._#.=!A
c@d.eAk.=,8J5.Y.=4."=e#G.=-5<r."1;n=!"#$#ˆ=e#G.
hk.;XF#X‚@jAh."V.ƒ.jF."#Z.axAG=F."a<J/O."
=,JOf."4.c@F=!A_F."!;.H$X‹."5#./H6."dE=,O."c@KXbO
n-7K<J."V.ƒ./O."=,JO"#4#/q."Dd.=f=,Z.=!"#$#LPOXqA5H3#
=;."-@_##!.=, =!"#$#=T-#_!==•A7K=,#U._-#=e#G.#!.
8HW=OJ.‚@AXHW"r#8JhChiến lược ngăn chặn”L#!.8HWh."V.ƒ.
jn-7K=v_#,-X3#<JO.V5*•&’X!._##Z.ax<J;.H$a
swx."@0/XS'*••)*••*+Xl=,4#c@-.V58‚.X#Y@Ž.L
"H3#Xƒ=.Y.=4."8‰ 8@p. O#!.8HW."V.ƒ.'O.=-#.5?.=
14
=,-=?"E+k.8J?O,"?? L"JE((^(^*•&’AXb#D#G.=H3."=,•=b#
7O_<-8JL? Xl" #1TX#G.1;ODJ#•))):O~@F<0<#G.7KA
XY."]-#."=O.."V.ƒ.#Z.ax5s,f."4.Hs."Lw‹."=3#x."
z.".Z@8Z.V.T8‰8@p.O<#G7K.Z.;/D0."k.;T.",>.XF#
<$##Z.ax™“A=,L*&šLvc@ X#U5n-? A=S."=F.",@5 Xl1S@."
.:."_k-b.|.8b#XUOJ.=#G.#!.8HW.JE<JmdEDe."r=@E!=
,@5 '*•&’*••(+Lf#D@."k.De-=,Z.eXfc@EY.<z_kb=.d.<J
H@=!c@d.en-7K.{550XknE!@8J."V.ƒ.AX…E8u##Z.ax<J
ADe-<JO8#Z.5#.c@d.e<$#;.H$dE@DO7K#/F#XU
_F."!;.H$dE@=,O."c@KXbOn-7K<J5s;==,H3."5$#
c@ =,r."O.Y._#.=!O-tˆ8#Z.5#.<$#;.H$/H6."dE_;
.{5."V.ƒ.AX…E8u#/O."=,JO"#4#/q."Dd.=fLq=UO#XdE8Jk.
;."Ob#"#-On-.H$7K=,O."_`."@EZ.5$#L›;X3#=S."=F."=#!/
=?OAk.;.JEXHW1S@."XU/uW/<$#=2.2.5$#A<JXx#8•q
e_;.-@<Y5TXfH@=#Z.z.".H1#G./;/=#!.J.A.H.".:.".f#
D@."614.n-.qX!.@F#=p/.#Z.•)n-=!_`aaA<g.5 "Xp5=#.
=‚.,@5 L
:.".V5@F#.#G5_tn-S."=F.",@5 A7K@EU.H$."
"#!.8HWc@d.e=OJ.‚@h=,4Xz-‹b=j<Jk.;."Ob#"#-Oh1Z.
5#G."F#!.=, j'*••%*•’)+L70=#Z@n-7K8JŒ/X‹."5#.=-5"#-
bEX@-<z=, "XU=J.8p/;8#Z.5#.c@d.eˆmdEDe."G=F."V.T
c@d.e=,Z.=OJ.‚@ˆ8x#_ŒO#Z.ax<JO<|."X@-.{58J5_#G=T.H$
.JEˆ=e#G.<#G.=,WA =#G/<JO;@fm@."Xf=_@<eXU=-E=!!
Xf=eDd.z1{."!Xf=eDd.5$#n-7KLLL
,Z.=e=!A#!.8HWh=,4Xu-‹b=jXl_x."."V.ƒ.XHWe/;=
=,#U.n-;5b."=!"#$#A.i=8J/O."=,JO"#4#/q."Dd.=fAX‹."=3#
7K15i=H@=!#!.8HWDOe8$.5b.<Y=#Y58eb=.d.<J=Z.8 -
#!.8HWn-#Z.axLPO<pEA=v=p/.#Z.’)n-=!_`aaA7KXlX#Y@
Ž.#!.8HW8‚.=T-#5 "=Z.h/4.T."8#.Ob=jDH$#=3#S."
=F."? ?DEL#!.8HW.JEO/Œ/7KXF#/q<$#1-8Ob#2.#!.
=, #!.=, Xƒ1#G=A#!.=, 01f1{."<z_k=x."=H3."<J
#!.=, =!"#$#1{."<z_kb=.d.LH."e=i=1b#s#!.=,H3."
15
5#Y.-5}#G=-5Xl/;4.OJ.=OJ.#!.8HWh/4.T."8#.Ob=jn-
7KAX#Y@Xq1@f7K/4#X#Y@Ž.#!.8HW=OJ.‚@5f=8‚..:-<J@EU.
"5f=#!.8HW5$##!.8HWh,V.X?=e=!j'*•’•*••)+=x."c@-
r=@E!=#mO.L?Or=@E!=.JEA7K5f=5ƒ= D0."8e8HW."X‹."
5#.A<z_k<J=#Y.1bXU=#!.J.#!.=, md58HWA5ƒ=_;=#J.
k.;|-Ol.<$##Z.axA=, =n,@."~@FA8J5@EE!@8e8HW."
;5b."=!"#$#L#!.8HW.JE5ƒDu=@XHW5f=F_!=c@4.i=X.
O."<#G=e#G..q8b#."JEJ."1f8f.#Y@5d@=@g.<J@F#u."7K8b#
/4#X#Y@Ž.1{."#!.8HWhXF#X‚@=,e=#!/j'*••**•••+DH$#=3#
S."=F."\?-" Lf#D@."k.n-#!.8HW.JE8JDu.".:."1#G.
/;/T.",>.Ac@E!=8#G=XF#/q<$##Z.ax<J;8e8HW."X?Dr-X!.8W#
kn-7KADu."."d.;J.H$=V."H3."X‚@=H.{5=•X‚E.Y.
_#.=!/;==,#U.L}JO@F#.:.".V5*••)A=,O."X#Y@_#G.#Z.ax<J7K
D#‘.,-=!d.1{."#!.8HW<Yc@d.eAG=F."a,6#<JO_n."
O4."Ak.c@EY.]-#."=O.5@F.=bO,-5f=0D#G.5$#A=,O."XqD@E=,2
50=#Z@8l.XbO=!"#$#<J"#J.=>."8W#=,H$#Z.axA.H."_x."XU
#!.=, m4E,-LS."=F."7K8•.JE8JL9@'-+XlX#Y@Ž.#!.
8HWh."V.ƒ.j=J.#!.8HWh<HW==,Z.."V.ƒ.jL
1.1.2. Sau Chiến tranh lạnh (1991 - 2001)
#!.=, 8b._!==•A7K=,s=J.h#Z@H3."D@E.i=j=,Z.=!
"#$#A5H@X‹#/F#A8J51;n=!"#$#L@E.#Z.A_#=,p==e=!"#$#-#e
0/XSA7K8JeD@E.i=|8b#.H."=!"#$#_x."/4#8JX6.eL7ƒDu
#!.=, 8b._!==•XlX?58b#O7K.#Y@=@p.8W#A.#Y@c@EY.8W#A
.H."X‹."=3#=,O.""#-#XOb.@EU.=#!/XU2.=J.5f==,p==e=!"#$#
5$#Az."_#!.O7Kq.#Y@_–=uL7KXq."<-#=,|_F."!=,O.".#Y@
<i.XYn-=!"#$#A.H."8b#1T5b.=S."W/n-=!"#$#|.8b#=25;
F."=,4e=F."=,ATŒ/n-7K8Z.;<i.XY_;=,O."c@ Gc@F=!L
;.H$8$.A;=,@."=d5c@EY.8e<J;n=U=,O."c@ Gc@F=!8•
1iE"#3.H,@."~@FAœ.wfAp=94.<JdE@LLLX ".S#8Z..{5
#!55f=<=!q8W#=,Z.=,H3."c@F=!L\˜,J."<$#.:."1#!.XS#d@>
=,Z.;5ƒ=k.=,A .#.A_#.=!n-=2.2.=!"#$#XlXƒ=,-.:."6
f#<J=;=T5$#O<#G=,#U._-##!.8HW=OJ.‚@n-7KADOXq
16
“Một thiểu số (trong chính giới Mỹ) lập luận rằng đối với Hoa Kỳ, thế giới sau
Chiến tranh lạnh không phải là ít đe dọa hơn, mà lại có những nguy cơ và cơ
hội mới”™••A=,L•šL}2=!A5f==,O.".:."<i.XYXƒ=,-O#!.8HW=OJ.‚@
-@#!.=, 8b.n-7K8J."V.ƒ._4.V."m@i=#G.5f=#Z@H3."
Oƒ5f=.q5q=#Y58e8#Z._!=<$#.-@AX?Dr-X!.<=,k#Z@H3."D@E
.i=n-7KL
#!.8HW=OJ.‚@n-7K-@#!.=, 8b.XHWX.2.DH$#
k.c@EY.LL9@'9@-+A=x."c@-<#GX#Y@Ž.#!.8HWh<HW=
=,Z.."V.ƒ.jL,O."Xq.i.5b.X!.50=#Z@n-7K=25_#!5e|-
.p/n-#Z.ax<JOG=F."c@F=!A=•X…E=eDODd.n<J4#=#G.
k.=,_#.=!s#Z.axˆ=#!=8p/h=,p==e=!"#$#5$#j<J<-#=,|8l.
XbO_x."=U=#!@n-7KLPH$#k.c@EY.9L8#.=O.A<$#94.X;."#;=v
DH$#8Z.=,Z.'•^*••%+A#!.8HW .#.c@F"#--5_!=<J5s,f."'
-=#O 8?@,#=E=,-=?"EOMN."-"?5?.= DN.8-,"?5?.=+<JO=;."(^*•••
<J-@Xq8J#!.8HW .#.c@F"#-O=!_`5$#n-7K<JO=;."
*(^*•••Xl=v."1H$m;X.=OJ.D#G.#!.8HW .#.XU14O<G8W#k
c@F"#-n-7KL}$#<#GXH-,-;8‰"#4#5$#<Y<-#=,|8l.XbOn-7KA
;.JObX.#!.8HW7KE<r.",{."#!.8HW5$#—=„,-=e=!
6.Ai/Dg.6.XF#<$#X‹."5#.<J_x.""dE.Z./4.XF#=#Z@e=v/k-
;.H$F."XF#L#!.8HW5$#n-9L8#.=O.Xl1;1„c@ X#U5n-n
."•-1#G=8p/<J.i.5b.,{."A-@#!.=, 8b.A7K‚./4#h DejA
/4#h8l.XbOj;x."<#Gc@F=!ˆ/4#5s,f.";hf."X‹."=eDOA;
.Y.Dd.nj=,Z.=!"#$#A=,H$!=8J5s,f."Dd.n7KA"#;=,7K,-=OJ.
=!"#$#LwU=e#G.50=#Z@.JEA1-=,0f=nE!@XHW;.JObX.
#!.8HW7Km;X.Xq8J
Thứ nhất, /0H.".Y._#.=!7K<$#50=#Z@“về lâu dài sẽ mang
lại cho Mỹ mức tăng trưởng kinh tế cao hơn, sản phẩm được tăng cao, nhiều
việc làm chất lượng hơn và một vị trí cạnh tranh kinh tế được cải thiện trên
thế giới”™•šL
Thứ hai, D@E=,2An."FH@=!c@d.en-7K=,Z.=!"#$#XU8J5x."
0,V.X?#!.8HWA.{5_F."!<J_#Y5!;.H$X‹."5#.<JXF#
17
=nAXF#/q<$#;@fm@."Xf=_@<eL
Thứ ba, =•X…EDd.n<J.d.c@EY.s.H$."OJ#A/;=@EH@=!
k.=,n-7K=,Z.=!"#$#.{5mdEDe."5f==,p==ec@F=!5$#<$#.Y.
Dd.n_#U@/H6."dEA5f==!"#$#_x."qf."4.L
\˜,J."AO<$#S."=F."L9@'-+Ak.c@EY.9L8#.=O.Xlq
.:."1H$ -XS#A1S@."AX#Y@Ž.#!.8HW=OJ.‚@n-7KO/u
W/<$#=2.2.5$#L@E.#Z.A50=#Z@m@EZ.@F=_x."=-EXS#=,O."
=i=4;#!.8HWXq8J<g.D@E=,2An."F<=!#Z@H3."=!"#$#D@E
.i=<J_†."X.<-#=,|8l.XbOn-7K=,O."c@ Gc@F=!A_x."O
5f=.H$-E5f=.q5.H$.JO.S#8Z.=;=T1;c@EY.8l.XbO=!
"#$#n-7KL
1.2. Chính sách đối ngoại của Mỹ đối với khu vực Đông Bắc
Á trước năm 2001
1.2.1. Khái niệm khu vực Đông Bắc Á
?O;#U@=,@EY.=F."A."H3#=-<g.m;X._@<e=?O<=,kX-
8‰L†."b.A=uE=?O;<=,kX-8‰A>=fA5J@D-‡_;.-@5J=v8d@Xl
qe2.=J..Z.;_;#.#G5_@<e_;.-@.Hd@yAd@@A
d@7KAd@#‡}J=H6."=e."-E=,Z.u."5f=d@80.Hd@yA.!@
V.T=Z54=#Z@=T/H6."H$."A<=,k8l.=S‡8b#q=U/d.=J.
;_;#.#G5=#U@_@<H_;.-@.Hwx."9>yAwx."-5yA,@."yA
-5y‡@E.#Z.<#GX.."•-<Y_;#.#G5_@<e=,Z.=!"#$#."JE E
_x.".i==#!=Ž"#$#b.<Y=#Z@=TX-8‰A-EX-8‰_#.=!A5J."JE
J."5s,f.",-.#Y@=#Z@=Tq8#Z.c@ X!.;<i.XYk.=,mlf#‡
u."c@ =d5n-;=J.<#Z.=H6."=;=,O."_@<eXqL
\#Z."XF#<$#_@<ewx."9>y=,O.";#U@n-.#Y@r"#4<J
k._;<Y_;#.#G5_@<ewx."y8d@ E<g.XHWO#8J1-O"‹54
-#_@<ewx."9>y<Jwx."-5yL@E.#Z.Xlq5f==3#_#.q#X!.
wx."y8JnE!@.q#<Ywx."9>y.6#5J.:.".V5*•“)*••)Xl=v."
m@i=#G.5f=F.Y._#.=!=‚._twx."y8Jp=94.AJ.~@FA‹."
x."<JwJ#O L
18
w#Y@X;."8H@‰<Y_;#.#G5_@<ewx."9>A.!@ŽV.T<J=#Z@
=TX-8‰=2_@<e.JE."OJ#;.H$<J8l.=S.Hp=94.AJ.~@FA
,@."~@F'1-O"‹54‹."x."+AwJ#O A|.q5f=Fc@F"#-_;
.HPP,#Y@#Z.A7x."S<J=OJ.1f_@<e}#‘.wx.".H$"-L
!.:."#G. EA_#.>X!._@<ewx."9>yXlq_x."k=."H3#Ž
c@ .#G5Xq8J_@<e<e1-O"‹5;c@F"#-A8l.=SX "q<=,kA<-#
=,|c@ =,r."A#/F#e/;==,#U._@<e.JE<Jq4.Hs."X!.4_@
<ewx."y.q#,#Z."<J=OJ.1f_@<ed@y;#92.PH6.".q#@."L
}$#_;#.#G5.JE=2_@<ewx."9>y=?O;#U@/S1#!.#G. E
XHW"#$#b.•/6.<Yc@#5xAŽ1-O"‹5p=94.AJ.~@FAPP
,#Y@#Z.<J,@."~@F'_U4‹."x."+AwJ#O <J<u."}#‘.wx."
.H$"-.:.".6#"#;/, <$#p=94.<J,@."~@F™(•A=,L(*š
1.2.2.Chính sách đối ngoại của Mỹ đối với khu vực Đông Bắc Á trước năm 2001
1.2.2.1.Thời kỳ Chiến tranh lạnh (1945 - 1991)
w#U5c@-;#!.8HWn-7KXl=,#U._-#=,O."#!.=, 8b.Aq
=U=iE=,r."=d5#!.8HW=OJ.‚@n-7K=3#_t.JE<g..{5sd@@
<J50=#Z@nE!@8J."V.ƒ.AX…E8u##Z.ax<JL@E<pEA_U=v-@
#!.=, =!"#$#-#A.:."=-EXS#=,O."0D#G.k.=,sd@y.q#
@."<Jwx."9>y.q#,#Z."XlX?58b#<=!5$#O_@<e.JELem@i=
#G.n-;.H$a.H}#G=-5APP,#Y@#Z.<JXƒ1#G=8J
P,@."O-Xl"dEO7K.#Y@5F#8OW<Ye8 ,f."n-s
d@yAXƒ1#G=8J_@<ewx."yLw‹."=3#AXdEz."8J=3#X#U5/O."
=,JO"#4#/q."Dd.=f/;==,#U.5b.5—A4.=,sX!.<#G=,#U._-##!.
8HW=OJ.‚@n-7KL,O."50=#Z@=S."=U.{5X…E8u#.:."."@E6XqA
7KXl=,#U._-#.:."1#G./;/ .#.AXF#."Ob#0=U=b#wx."9>yA=U
#G.s;Xf."=;#-@
➢ Thứ nhất, Mỹ tiếp tục xây dựng và bảo đảm các hiệp ước an ninh với
các đồng minh thân cận ở khu vực, hình thành chiến lược an ninh theo kiểu
hình nan quạt, _;†.<$#6!XF#."Ob# .#.=p/=U5J7K=#!=8p/s
d@@8•.JEL:."#G/H$XHW_‰_!=8J5f=1f/p.i@=J.c@
=,r."=,O."G=F."#!.8HWc@d.e_#Y5!-@XqX#X!.."V.ƒ.
19
n-7K=b#_@<eAX‹."=3#1H$X‚@=bO.Z.=!1-O<dE2.1;.
."@EG=XF#<$#4d@yL
,O."F;#G/H$ .#.Ak.=,5J7KXl_‰<$#;X‹."5#.
s_@<eA;#G/H$O."/H6."q‰."•-c@ =,r."J."X‚@A=,O."Xq
.S#1p=.i=8J#G/H$ .#.7Kp=94.<J#G/H$ .#.7KJ.
~@FLwdEz."8JXƒ=,H."nE!@n-k.;XF#."Ob#n-7Kswx."
9>y=,O."=3#_t#!.=, 8b.L
* Hiệp ước An ninh Mỹ - Nhật
9 X‚@Ak.;n-7K8J_#Y5!A_x."Op=94./0‹#
. q."-@#!.=, XU."V.ƒ.ec@-E=,s8b#n-c@d./#G=p=L
H."."@E6n-8 ,f."_#!.7K/4#=-EXS##!.8HW=,O."
c@ Gp=94.L7K.2..p.p=—=,s=J.X‹."5#.#!.8HWc@
=,r.".{5o=,WX>8eO7K=,O."<#Gb.=, 4.Hs."<$##Z.ax
<J_#Y5!e8$.5b.n-,@."~@Fswx."9>yL@f#!.=,
,#Y@#Z.<JO=;."’^*••)z."8JE!@=F=;Xf."X!.<#G7K<JX‹."5#.
$5_‰_!=#G/H$|-12.<$#p=94.=b# Q, #O'•^*••*+L|-H$
.JEk.=T=,-O=,4Xf8p/Op=94.<Ji5DT=c@E!#!5Xq."
.H$p=L#G/H$.i.5b.p=94.qc@EY._‰_!=;#G/H$8#Z.
5#.c@d.e<Jq=Uqc@d.Xf#AV.Tc@d.e.H$."OJ#=,Z.Xi=p=™•A
=,*•šL}$#.f#D@.".JEA|-H$ Q, #OXHWO#8J<V._#G.Dr.XH3."
O7K1#!.p=94.=J.8#Z.5#.k.=,Ac@d.ec@ =,r."1p.i=s
_@<ewx."9>yA/0<0Ok.;."V.ƒ.#Z.ax<J,@."
~@Fz.".H;.H$a_;=,O."_@<eLV5*••(A7Kk.=T
_‰_!=<$#p=94.#G/H$<Y .#.<Jc@d.eO."/H6."A=?OXq7K
@=,;.#G5OJ.=OJ.<Y .#.c@d.en-p=94..q#,#Z."<Jwx."
9>y.q#@."Lp=94.O7K=OJ.c@EY. D0.".:."V.Tc@d.e
=,Z.8l.=S.H$p=Ap=94.z."/4#q."•-<0";.<;5f=/‚.#
/kn-c@d.7KXq."=,Z.Xi=p=L;."’^*•’)A#G/H$.JEXHW -XS#
=J.#G/H$W/=;<J .#.7Kp=Lw!..V5*•“(Anc@EY.=,Z.=i=
4;X4ODO7Kc@4.8‰=,O."Xqqc@‚.X4O\#@_#@'_# B-+XHW=,-O=,4
Op=L;."*)^*•“•A-#1Z.XH-,-/H6."d5/|."=n7Kp=A0
=Uq-;8•.<eW/=;"#:-7K<Jp=94.=,O."_@x._S8#Z.5#.
20
.#.O."/H6."L
#Z.5#. .#.7Kp=8J8W#k=#!=E!@n-p=94.=,O."=3#
_t#!.=, 8b.L@E.#Z.Ap=94._x."=U=#J..:."=,;.#G5
.#.=?Oc@EX.n-#G/H$ .#.7Kp=<2w#Y@•#!./;/
p=94.i5p=s:@;8e8HW."1f1#.A4#c@d.<J_x."i5
m@i=_…@<z_kz.".H_x."XHW/Œ/XH-c@d.,-.H$."OJ#ADu8J=-5
"#-<JOOb=Xf.""2."#:|-12.Lx.".:."=!An=H$."p=94.-=O
XlXH-,-%."@EZ.=>/#b=.d.p=—_x."1-O"#3XHWs:@A!=bO
z.".HXHW/Œ/XH-<JOXi=p=<z_kb=.d.LH<pEAq=U.q#Xq."
"q/n-p=XF#<$#;<i.XY .#.p=7KŽ8J5f=.H$X‹."5#.
@."i/V.Tc@d.eAp@/H6."O;8e8HW."7KL}$#.:."b.!
.H<pEAp=94.=#!/=0De-<JOh#!.xb=.d.jn-7KXUD@E=,2
.#.A/;==,#U._#.=!=,O."=3#_t#!.=, 8b.L
\˜,J."A#G/H$W/=; .#.7Kp=8J5f=1H$X#_x.."O A
X‚E=O =k.<J5 "=‚5.2.8d@DJ#=,O."k.;XF#."Ob#n-7K_x."
ŽXF#<$#p=94.5J4=OJ.1f_@<ewx."9>y.q#,#Z."<Jd@y
;#92.PH6.".q#@."Lp=94.=vo8J_–=u<$#7K E=,s=J.
5f=X‹."5#.=,@."=J.n-7K<JV.Tc@d.e8d@DJ#n-7Kswx."
9>yA=,s=J.=#Y.X‹.."V.ƒ.4.Hs."n-#Z.axA,@."~@F<J
aX "/;==,#U.5b.5—s_@<eLw#Y@Xqz."X‹."."•-<$#<#GA
7Kq=U.{5c@EY._#U5O;=z.".H_#Y5!AXJ.;/8e8HW."Dd.n
X "/;==,#U.5b.5—s."-E=b#.H$p=A_F."!e/;==,#U.n-p=
94.5f==;=T=,O."<#G=e#G.1;c@EY.8l.XbOn-7KL
žHiệp ước An ninh Mỹ - Hàn Quốc
voH-qe8H@=d5.JOX!.1;.X4O,#Y@#Z.=2-@e_#G.
,d.d@4."'“^*(^*•&*+A7KXl.p.=TXHW=‚5c@ =,r."n-1;.X4O
.JEL,#Y@#Z.q=U"#•/7K_#U5O;=<JDp/=>="#i5f."hwb#wx."yj
n-p=94.L-@XqA8OW,{."5f=_#/;=mk=p==i=1b#—=bO,-_O4."
=,F."c@EY.8eXU#Z.ax.4E<JO.Z.s"#-#XOb.@F#n-@f#!.=,
=!"#$#=T-#'@F#.V5*•&%+Ad55H@n-7K.{5#->=,#Y@#Z.Xl
=U#G.,˜Lk.;.JEn-7K8JXUDe."8Z."#$#=@E!."#:--#/?s
wx."9>yAh."V.ƒ.j<Jh_#Y5!j/O."=,JO;5b."=b#1;.X4OA
21
_O <u."4.Hs."n-=!"#$#=H14.<JX…E5b.‰X‹1;nn-52.
=b#_@<eL!=c@48JJ.~@F.H$XHW7K14O=,sA-@Xq=,s=J.X‹."
5#.n-7K,-X3#<JO.V5*•&•L
@f#!.=, ,#Y@#Z.'*••)*••%+z."8J."@EZ..d.=,e=#!/
.i=Dg.=$#<#G=#!=8p/8#Z.5#.7KJ.<$#6s1 X‚@8J#G/H$
/|."."e@."7KJ.XHW_‰_!=<JO."JE*^*)^*••%L7K|._‰<$#
J.~@F14.#G/X.<YX-<c@d.7KXq."=b#J.~@F<JO."JE
•^“^*•’’L#!/Xq8J.:."<V._#G.c@ =,r.".Hf#."#G/=H6."
.#.7KJ.'7+A9fŽ@Ec@d.e8#Z.W/7KJ.'Q+<J#G/
X.#<#G.=3##!.LLLz."D‚.=,s=J..:."1f/p.W/=J.n-6
!W/=; .#.7KJ.Lk.<2=!A#Z.5#.7KJ.XHWO#8J
5f=8#Z.5#.q.#Y@V.T/;/8@p=.i=A6!_#G.=OJ..i=<JG=F."
Ž@E=;#!.OJ.Ž..i==,O."F;8#Z.5#.c@d.eO."/H6."
n-7K=b#wx."9>y-@#!.=, =!"#$#=T-#L?O7KAJ.~@F
_x."Ž8J=@E!.X‚@=,O."G=F."/|."=nsd@y5J|.8J5f=X‹."
5#.=,@."=J.q"#;=,<$#7KL}#G=#!=8p/8#Z.5#..JE_x."Žq‰
."•-c@d.e=O8$.5J|.5 "‰."•-k.=,,˜,G=A.qXlXH-J.~@F
<JOG=F." .#.wx."9>yn-7KA8J5OJ.~@F=,s=J.=,r."
X#U5#!.8HW=b#_@<e=,O."eXF#X‚@"#:-7K<J#Z.axAz."=vXqXl
c@E!=X.=!#!.8HW614.=b#1;.X4O,#Y@#Z.=,O."@F==3#_t#!.
=, 8b.L
vXqq=U=iEA8#Z.5#.c@d.e7KJ.5ƒDu8J_!=c@4=,e=#!/
.i=n-#!.=, ,#Y@#Z.AO."."-E=v5$#1>=X‚@2.=J.A.qXl
_x."X6.=@‚.Ž8J5f=8#Z.5#.O."/H6."A5J|.8Jx."0XU7K
D@E=,2d.1{."=e8e_@<e=,O."=OJ.1f#!.8HW=OJ.‚@n-52.L
70=#Z@#!.8HWn-8#Z.5#.7KJ.=,H$!=.{5<JO9>,#Y@#Z.A
14O<GJ.~@F=,H$5F#X?Dr-9>,#Y@#Z.AO."c@ =,r."6.8J."V.
ƒ.eh1J.=,H3."jn-=b#wx."9>yz.".H=OJ.1f_@<e
wx."yA_#Y5!e8$.5b.n-#Z.axLH<pEA#Z.5#.7KJ.
=,O."=3#_t#!.=, 8b.XlqT.V."_Œ/A<v-_#Y5!,#Y@#Z.A
<v-."V.ƒ.."@E6n-L
➢Thứ hai, Mỹ tiếp tục thực hiện chính sách can dự vào các cuộc chiến
22
tranh cục bộ tại khu vực: Chiến tranh Triều Tiên (1950 - 1953)
J.~@FPP,#Y@#Z.8J-#.J.H$,-X3#=,e=#!/=ve
=„-=@p.n--#H3."c@FXb#D#G.1s#-#‰=TG_;.-@.Z.=v.V5
*•&•A1;.X4O,#Y@#Z.Xl11-O/n"-55J@n-eXF#X‚@"-E">=A;1Z.
8@x.=25;_#Y5!<J=d@=q58g..-@L
PP,#Y@#Z.ADH$#ep@=@g.n-,@."~@FA#Z.axXl
.#Y@8‚.=4O8@p.<Y_!Ob=i.x."J.~@FXU=F.".i=Xi=.H$L}Y
/k-J.~@FA=,O."D#‘.<V.=,H$~@Ff#."JE“^(^*•&•AE.5 \??Xl
=@EZ.1FhNếu Ủy ban về Triều Tiên của LHQ giúp đỡ mà không sáp nhập được
Bắc Triều Tiên bằng đường lối hòa bình thì quân đội quốc gia tất nhiên phải
đánh Bắc Triều Tiên”™*&A=,L**šL4-#1Z.XY@qe@….18e8HW."<J
/H6."=#G.XY/|."8g..-@<Jq=U=#!.J."#J.8b#1;.X4O1{."<z8e
_#q6f#L
v"#:-.V5*•&•Ac@d.Xf#-#1Z.qep@=@g.n-;H3."c@F
XY@=,O."=H=!#!.Xi@XlXHW=,#U._-#Dr=?O<•=@E!.%•L7f=X#U5‚.
8H@‰8J.!@=3#"# =,H$XqA#Z.ax_x."=;.=J.<#G=F.".i=,#Y@
#Z.1{."|.XH3."#!.=, <28OWDg.X!.m@."Xf="#:-#Z.ax<J7K
=2X!.=;."*^*••)A#Z.ax=-EXS#=;#Xfc@-.p.X.n-=-8#.?,{."
“tình hình quốc tế đã có sự thay đổi”Le=-EXS#=;#Xf#Z.mxDe-=,Z.=@EZ.
1Fn-"Ob#=,Hs."?O.8•1iE"#3=21;.X4O,#Y@#Z.8JX-1J.h.{5
."OJ#=@E!./|."."ejn-7Kswx."9>yLw#Y@Xqq=Um@-X#.o#OJ#
."#n-=-8#.?8OW7KXH-c@d. =#G/<JO@EG..f#1fn-,#Y@#Z.L
H."=e=!D#‘.,-XlOJ.=OJ.=,;#."HW<$#83#=@EZ.1FXqL
\b.";."."JE(•^’^*••)A#!.=, ,#Y@#Z.1u.".SLs#X‚@A
c@d.Xf#PP,#Y@#Z.A<$#c@E5x=H6."XF#8$.<HW=<•=@E!.%•
m@F."/k--5A. q."#!5XHW?O@8<J‚@!=8l.=S/k--5
™*&A=,L*(šL
e=i=1b#c@;. n-c@d.Xf#J.~@F_#!.7Kc@E!=X.=-5
#!..{5T@<l.=2.=!q=U5i==OJ.1f4.Hs."=b#5#Y.-5L"JE
(’^’^*••)A7KXY."f#X‹."94O ~r/_….i/<J,-."c@E!=8Z.
;.PP,#Y@#Z.AO#Xq8JJ.Xf."<#/b5|-12.L7KEZ@‚@;
=J.<#Z.n-~"#•/XŸXU=e=#."c@E!=.JEL}JO=3#"# .JEA#Z.
23
axX "=vF#=-5"#-;@f=4O8@p.n-f#X‹."94O ~XU"dE
TŒ/<Y<#GXH-.H$P,@."O-<JO<=,k E<#Z.H3."=,e~
5J,@."O-Pd.~@FX ".>5"#:L#Z.ax=@EZ.1F_x."x.".p.=k.
W//;/n-1i=Tc@E!=X..JOXHW=x."c@-<$#e=-5"#-n-.H$
,@."O-Pd.~@FLPu#Z.ax<>."5ƒ=.H."DH$#eX#Y@_#U.n-7KA
f#X‹."94O Xl. q."qc@E!=X.=,v."/b=9>,#Y@#Z.L
u."<$#."c@E!=n-f#X‹."94O A7K1>=X‚@ =#G/<JO@f
#!.Lk./n7KO/Œ/=H$."7-=@,H8G.=F#-O;8e8HW."
w‹."5#.sp=@."i/=#!=1c@d.eOJ.~@FL}J_#.p.XHW
=x."X#G/n-c@d.Xf#J.~@Fm#.o=,WA."JE(“^’^*••)AS."=F."
,@5 Xl,-8G.O;8e8HW."4#_x."c@d.7K#<#G.O
c@d.Xf#J.~@FL"JE(•^’AS."=F."7K,-c@E!=X.O/Œ/=H$."
7-=@,XH--#HXOJ.80c@d.7Ksp=XS1f8Z.Xi=,#Y@#Z.A=@EZ.
1F/O."=„-=OJ.1f131#U.,#Y@#Z.L}$#.:."J.Xf."XqA7KXl=e
e.p/@fA=,e=#!/ =#G/<JO@f#!.=, Ad55H@1#!.1;.X4O
=J.5f=V.Tc@d.eXU_#Y5!4.Hs."n-swx."9>y<J
@E#!//O."=,JO"#4#/q."Dd.=fs_@<e.JEL"OJ#,-A7Kz."5@F.
8W#D0."#!.=, ,#Y@#Z.XU_k=k.Y._#.=!<v-1_n."O4."
'*•&•*•&•+A=@8W#.@p.O=H14.Xfc@EY.7KL
Hs."T."<$#7KA.#Y@.H$_;=,O."~T-—#<#G.c@d.e
OJ.~@FLw!.=;."•^*••)Ac@d.Xf#*•.H$ADH$#D ."•-~AXƒ=
DH$#eŽ@En-7KXlu."J.~@F=-5#!.L
v_##!.=, .S,-OX!.=3#X#U5c@d.7K=-5#!.A8W#=!
."#Z."<Yc@d.Xf#9>,#Y@#Z.L"JE*%^•^*••)Ac@d.Xf#9>,#Y@#Z.
Xl#!5XHW••€Xi=X-#<J•“€Dd.F5#Y.-5LH."-@XqA=2.=!1
X4O8f.L"JE*^*)Ac@d.7KX…E8u#c@d.9>,#Y@#Z.,-_„#8l.=S/k-
-5<•=@E!.%•Lw!.XdEAc@d.Xf#7K<g.=#!/=0<HW=c@-<•=@E!.%•=#!.
<JO9>,#Y@#Z.1i=i/.:."_@E!.."n-f."X‹."c@F=!<J"#:-
=;."*)=2=#!.;=1#Z."#$#,#Y@,@."L,H$."@E6 .#.1#Z."#$#
/k-wx."9>1@E#!/Ak./n,@."~@FXl.#Y@8‚.4.1;O,{."
,@."~@F_x."=U8J5."6=,H$<#Gc@d.7K=#!.<JO9>,#Y@#Z.
.H."7K/$=8383#4.1;O.JE<2X;."#;=i/_4.V."=-5#!.=,e
24
=#!/n-c@d.Xf#,@."~@F“Thật nực cười khi cho rằng Trung Quốc cũng
như Liên Xô sẽ can thiệp vào bán đảo Triều Tiên một cách kín đáo”™%•A=,L*“šL
"JE*•^*)^*••)A7-O,bwx."Xl8G.Oc@d.k."@EG.,@."
~@F<HW=x."y/0'-8@+=#!.<JO9>,#Y@#Z.Le=-5#!.n-
,@."~@FXl8J5O=k.i=c@F=!n-@f#!.=, ,#Y@#Z.=,s.Z.
,˜.Œ=L}$#8e8HW.""‚.(•)L)))."H3#Ac@d.k."@EG.,@."~@F<Jc@d.
Xf#PP,#Y@#Z.Xl#!.Xi@X…E#!.=@E!.<Y;=<•=@E!.%•L;."
**^*••)A#Z.axX#Y@Xf."=Z5(HXOJ._x."c@d.X!.1#Z."#$#,@."
~@F'.H."OJ.=OJ.1k5p=<J=,;2.+L}$#e"#•/XŸ.JEAc@d.k."@EG.
,@."~@F<Jc@d.Xf#PP,#Y@#Z.1>=X‚@"#J.8b#=!nXf."L
-@_##!.=@E!.1X…E8u#<Y-5<•=@E!.%•Ak.c@EY.,@5 Xl=v1„
50=#Z@Du."<z8eXU=F.".i=,#Y@#Z.<J@EU. "=?OX@S#50
=#Z@qb.!8JD@E=,2=2.=,b."=,H$#!.=, A=V5D|‰X.n-,@."
~@F<J#Z.ax=x."c@-O.XH3."."Ob#"#-OXU"#4#c@E!=<i.XYLŽ
,#Z."=H$."7-=@,<g."#:‰X.5s,f."#!.=, A=p5kq‰X‹
O =b;X-X#U5m@."E!@#!.8HWn-,@."~@F1{."<z_kb=
.d.LH."S."=F.",@5 Xl_x."i/.p.‰_#!..JEA."HW8b#|.
;T=H$."7-=@,LsD•S."=F.",@5 _x."X#=?OH$."
5s,f."#!.=, <28O."b#_!=c@4@f#!.—1i=8W#O7KLS."=F."
Xl1#G.5#..!@5s,f."#!.=, =2“Chúng ta sẽ gánh cuộc Chiến tranh
thế giới thứ ba trên vai không có đồng minh. Trái lại, Trung Âu và có thể Thổ
Nhĩ Kỳ, Hy Lạp, Italia và Bắc Phi cũng như nhiều vùng giàu có về dầu mỏ ở
Cận Đông, sẽ rơi vào sự kiểm soát của người Nga Rất đơn giản, tôi không bắt
đầu cuộc Chiến tranh thế giới thứ ba. Tôi biết là tôi có lý”™•A=,L%•%šL
7ƒDuc@d.Xf#,@.",#Y@Xl#!5?O@8A8J5n=nXx-5
,#Y@#Z.<JOX‚@=;."*^*••*.H.".:."."H3#8l.XbO,@."~@F
_x."5@F.X…E@f#!.X#c@;m-L~@d.Xf#,@."~@FXlXHW8G.Dv."
s<•=@E!.%•<$#c@ X#U5O,{."_x.".Z.Du."<z8eXU"#4#c@E!=<i.
XY=F.".i=,#Y@#Z.LH<pEAOX!.=3#X#U5.V5*••*;1Z.8#Z.
c@ =,O."@f#!.=, ,#Y@#Z.XY@.p.=iEe‚.=#!=n-<#G=25
_#!55f="#4#/;/|-12.O1;.X4O,#Y@#Z.A=,O."_##!.e<g.
X "=#!/D#‘.L
25
