Việt Nam Quốc Dân Đảng

1
CHNG 1: QU TRèNH PHN HểA T TNG CA VIT NAM
QUC DN NG
1. Vi nột v s thnh lp v quỏ trỡnh hot ng ca Vit Nam Quc
Dõn ng
Vit Nam Quc Dõn ng l mt t chc chớnh tr ca giai cp t sn
c thnh lp vo ngy 25 12 1927, ly ch ngha Tam dõn ca Tụn Trung
Sn lm tụn ch mc ớch ca ng. Quỏ trỡnh ra i v hot ng ca t chc
ny cú th chia lm hai thi k: thi k trc v sau nm 1930. Tuy nhiờn trong
phm vi bi vit ny, chỳng tụi ch cp n Vit Nam Quc Dõn ng thi
k trc nm 1930. Trong quỏ trỡnh tn ti ca mỡnh, Vit Nam Quc Dõn ng
ó t chc cỏc cuc bo ng, gúp mt ting núi khụng nh trong s nghip u
tranh vỡ nn c lp dõn tc. Vit Nam Quc Dõn ng c coi l t chc tiờu
biu nht cho khuynh hng chớnh tr mang tớnh cht t sn ca tng lp tiu t
sn yờu nc Vit Nam u th k XX. Tuy nhiờn vo cui nhng nm 20 ca
th k XX, theo xu th chung ca phong tro cỏch mng trờn th gii, bn thõn
VNQD cng cú nhng chuyn bin mnh m.
2. Quỏ trỡnh phõn húa t tng
Cn nguyờn ca s chuyn húa trc ht nm ngay trong nhng hn ch
ca Vit Nam Quc Dõn ng. ú l s khụng rừ rng trong cng lnh hnh
ng, quan im li thi, nhn thc ca ng viờn khụng thng nht, t chc
lng lo li phc tp. Tt c ngay t u ó bỏo hiu trc s tht bi tt yu ca
nú.
Khụng phi n sau khi ngha Yờn Bỏi, mi din ra s phõn húa t
tng trong ni b Vit Nam Quc Dõn ng. S phõn húa ú ó tn ti ngay t
u khi t chc ny c thnh lp. Tuy nhiờn phi ti sau khi ngha Yờn Bỏi,
nhng mõu thun trong ni bụ Vit Nam Quc Dõn ng mi b l rừ nột, bt
u t õy, quỏ trỡnh phõn húa mi thc s din ra mnh m v sõu sc. S tht
bi ca cuc khi ngha Yờn Bỏi ó a n s tan v hon ton ca t chc
Vit Nam Quc Dõn ng.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

2
Tuy nhiờn cú mt nguyờn nhõn khỏch quan nhng khụng kộm phn quan
trng gúp phn lm nờn s tht bi hon ton ca Vit Nam Quc Dõn ng, ú
chớnh l s ln mnh ca phong tro gii phúng dõn tc theo khuynh hng vụ
sn. M i din tiờu biu nht thi k ny chớnh l Hi Vit Nam cỏch mng
thanh niờn. Nhng u th vt tri ca khuynh hng ny khi gp s lỳng tỳng
trong lý lun cỏch mng ca Vit Nam Quc Dõn ng thỡ cng cú iu kin ln
ỏt. V mt l tt yu l nhng nh hng ca nú s to nờn mt cuc phõn húa
t tng mnh m gia nhng ng viờn Quc dõn ng.
Nhng biu hin gay gt nht ca s chia r trong nụi b ng chớnh l
thụng qua cỏc cuc tranh lun v t tng chớnh tr v phng phỏp cỏch mng
gia cỏc ng viờn Vit Nam Quc Dõn ng v nhng ngi cng sn. V
thc cht õy l nhng hot ng tuyờn truyn nhm gõy nh hng v thu phc
qun chỳng ca cỏc t chc cỏch mng ny. Quỏ trỡnh u tranh thc s din ra
quyt lit trong cỏc nh tự quc. Nhm xuyờn tc ch ngha cng sn, cỏc anh
em Quc Dõn ng trong nh tự Ha Lũ ó ra tp chớ Bỳt tiờu su, núi chự
ngha cng sn l Tam vụ (vụ tụn giỏo, vụ gia ỡnh, vụ t quc) v tuyờn truyn
cho ch ngha Tam dõn. ỏng chỳ ý hn c l nhng cuc bỳt chin ny la
thiu chỳt na ó dn n xung t v lc trong nh tự Ha Lũ. Khụng ch din
ra Ha Lũ, m ti Hũn Cau, nhng xung t tng t cng din ra khụng kộm
phn gay gt. V kt qu ca s phõn húa ny chớnh l s tuyờn b ly khai ch
ngha Tam dõn ca 6 thnh viờn ch cht ca t chc ny, bao gm: Tng Dõn
Bo, Nguyn Vn Viờn, Hong Thỳc D, Lờ Vn Phỳc, Nguyn Phng Tho
v Trn Huy Liu. Ngc li vi xu hng tin b trờn, mt b phn khỏc trong
Vit Nam Quc Dõn ng vn gi nguyờn lp trng dõn tc t sn v dn dn
chuyn sang ch ngha ci lng, i vo con ng phn cỏch mng, cú nhng
hnh ng khng b nhng ngi cng sn. Nh vy mc dự Quc Dõn ng
Vit Nam ó kt thỳc vai trũ lch s tin b ca nú vo nm 1930 khi khi ngha
Yờn Bỏi kt thỳc, nhng quỏ trỡnh phõn húa sau khi ngha ca nú vn tip tc
din ra trong cỏc nh tự quc. V ú l xu th tt yu ca thi i thi i

m giai cp t sn Vit Nam ó khụng cũn kh nng nm ngn c u tranh
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
3
gii phúng dõn tc, ngn c y nay ó n lỳc phi chuyn sang tay giai cp vụ
sn.
3. Nguyờn nhõn dn ti s phõn húa t tng
Nhn thc chớnh tr ca cỏc ng viờn VNQD ngay t u ó khụng cú
s thng nht. Mt iu m chớnh nhng ng viờn ca ng ny phi tha nhn
l s nghốo nn v lớ lun ca ng. Ngay t khi thnh lp ng ó khụng thng
nht c Cng lnh chớnh tr cng nh Chng trỡnh hnh ng ca ng. Do
ú dn n s nhn thc v gii thớch cú s khỏc nhau gia cỏc c s ng
nhng ni khỏc nhau, c bit gia k b Nam K vi K b Bc K v Tng
b. Trong khi Bc K, Vit Nam Quc Dõn ng thng s dng th ca yờu
nc ca Phan Bi Chõu, Phan Chõu Trinh v ti liu ca trng ụng Kinh
Ngha Thc lm ti liu tham kho thỡ ti Nam K, Trn Huy Liu v cỏc
ng chớ ca ụng li mn ti liu ca Hi Vit Nam Cỏch Mng Thanh Niờn
lm ti liu hc tp ch yu: A.B.C ch ngha cng sn, Cụng xó Pari Do vy
mc dự vn ng trong hng ng ca Vit Nam Quc Dõn ng nhng cỏc ng
viờn Nam K cng ó ớt nhiu chu nh hng ca t tng cng sn. iu
ny c th hin rt rừ qua cỏch gii thớch ca Trn Huy Liu v cỏi mnh
gi l Trc lm cỏch mng quc gia, sau lm cỏch mng th gii c ra
trong Cng lnh chớnh tr ca ng. Trn Huy Liu ó tip cn t tng chớnh
tr ca t chc Thanh Niờn v mi liờn h bin chng gia cỏch mng Vit Nam
v cỏch mng th gii. Ngay t u ụng v cỏc ng chớ ca mỡnh ó cú xu
hng quc t khi ct ngha: cỏch mng th gii l cu cỏnh, cỏch mng quc
gia l con ng phi tri qua. Trong khi ú do chu nh hng ca ch ngha
Tam Dõn, cỏc ng viờn Vit Nam Quc Dõn ng Bc K li hiu cỏch
mng th gii theo quan im ca Tụn Trung Sn l giỳp cỏc dõn tc nh
yu lm cỏch mng ch khụng phi liờn hip vi giai cp vụ sn ton th gii.
Mt nguyờn nhõn na dn ti tỡnh trng khng thng nht v mt chớnh tr

ca Vit Nam Quc Dõn ng l thnh phn xó hụi rt khụng ging nhau gia
cỏc ng viờn. Do thnh phn giai cp khỏc nhau, gm c tiu t sn, t sn dõn
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
4
tộc, trí thức, địa chủ, binh lính… nên đường lối chính trị của Việt Nam Quốc
Dân Đảng được hiểu theo quan điểm riêng của từng giai cấp.
Đặc biệt trong VNQDĐ, bộ phận trí thức tiểu tư sản yêu nước chiếm
thành phần chủ yếu, vừa là lực lượng nòng cốt, vừa đóng vai trò lãnh đạo tổ
chức đảng. Tính chất “trung gian” khiến cho tầng lớp tiểu tư sản mang trong
lòng nó nhiều khả năng chuyển hóa khác nhau. Do không có hệ tư tưởng riêng
nên trong phong trào dân tộc tất nhiên nó sẽ hành động hoặc dưới ngọn cờ tư
sản hoặc dưới ngọn cờ vô sản. Tương quan giữa tư sản và vô sản sẽ quyết định
chiều hướng chuyển hóa của nó. Như vậy chính tính chất “trung gian’ của tầng
lớp này cũng là một nguyên nhân dẫn tới tình trạng phân hóa và chuyển hóa
trong tư tưởng chính trị của VNQDĐ.
Nguyên nhân trực tiếp đưa đến sự phân hóa tư tưởng của tổ chức này là
cuộc đấu tranh về đường lối chính trị, tư tưởng và lý luận cách mạng giữa các
đảng viên Việt Nam Quốc Dân Đảng và Hội viên của Hội Việt Nam Cách Mạng
Thanh Niên – tổ chức cách mạng theo chủ nghĩa cộng sản tiêu biểu nhất ở Việt
Nam lúc bấy giờ. Mặc dù cùng đứng trên trận tuyến là cách mạng dân tộc, tuy
nhiên mối quan hệ giữa Việt Nam Quốc Dân Đảng và Hội Việt Nam cách mạng
thanh niên còn được hiểu trên một mặt khác, đó là mối quan hệ giữa những tổ
chức đại diện cho hai hệ tư tưởng có khuynh hướng phủ định nhau trong phong
trào giải phóng dân tộc. Trong mối quan hệ ấy có chứa đựng những cơ sở để
thống nhất và chuyển hóa, đó là lập trường dân tộc, nhưng mặt khác không thể
dẫn tới sự hòa nhập làm một vì điều này trái với nguyên tắc giai cấp đấu tranh.
Chính vì vậy điều tất yếu sẽ dẫn tới một cuộc đấu tranh không khoan nhượng
giữa hai khuynh hướng chính trị này, mà đại biểu chính là những đảng viên của
Việt Nam Quốc Dân Đảng và Hội Việt Nam cách mạng thanh niên.

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
5
CHNG 2: QU TRèNH CHUYN BIN T TNG CA TRN
HUY LIU
1. Vai trũ ca Trn Huy Liu trong t chc Vit Nam Quc Dõn
ng
Trn Huy Liu ra nhp Vit Nam Quc Dõn ng nm 1928 sau khi ng
Thanh niờn ca ụng tan ró. Sau khi ra nhp, ụng ó c t chc giao nhim v
gi vai trũ l i biu ca VNQD Nam k. Trong quỏ trỡnh lónh o k b
Nam k, ụng ó cú nhng nh hng nht nh, gi vai trũ nh hng nhn
thc ca cỏc ng chớ ng viờn. Di s iu hnh ca Trn Huy Liu, cỏc
ng viờn VNQD Nam k ngay t u ó cú phn lỡa xa ch ngha Tam dõn
c coi l tụn ch mc ớch ca ng. Tuy nhiờn Trn Huy Liu cựng rt nhiu
cỏc ng chớ ca ụng Nam K ó sm phi lỡa xa trng hot ng sau khi b
bt vỡ can ti mu sỏt Ton quyn Pỏtxki-ờ. T õy dỏnh du mt chng ng
hot ng mi ca Trn Huy Liu, nh tự ca bn quc o Hũn Cau v
Cụn Lụn chớnh l mụi trng quan trng cho nhng chuyn bin t tng ca
ụng v 5 ng chớ cựng chớ hng vi ụng.
2. Quỏ trỡnh chuyn bin t tng ca Trn Huy Liu
Khụng may mn ging nh cỏc ng chớ khỏc nhy vo lm cỏch mng ó
c gia nhp ngay hng ng ca ng, cú th tr thnh mt ng viờn cng
sn chõn chớnh, Trn Huy Liu ó phi sng vi nhng mõu thun gay gt, cỏi
c xung t vi cỏi mi, cỏi c chng li cỏi mi mt cỏch bng bnh, dai dng
v cui cựng cỏi mi ln ỏt cỏi c. V con ng phn u tr thnh ng viờn
cng sn ca ụng thc s gp ghnh, khỳc khuu.
Trc khi ngha Yờn Bỏi, trong t tng ca Trn Huy Liu ó cú
nhng nột khỏc bit vi nhng ng viờn khỏc trong t chc. Tuy nhiờn lỳc ú

ụng cha cú iu kin t mỡnh lm mt cuc cỏch mng trong nhn thc
cng nh trong hnh ng. Phi n thi im nm 1930, tht bi ca khi
ngha Yờn Bỏi cú th núi l mt cỳ hớch mnh m trong quỏ trỡnh chuyn bin
t tng ca Trn Huy Liu. Trn Huy Liu cng ging nh nhng anh em tõm
huyt ca Vit Nam Quc Dõn ng vụ cựng au xút trc nhng tn tht
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN