TRƯỜNG ĐẠI HỌC TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA SƯ PHẠM
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Đề tài:
NGHIỆM CỦA ĐA THỨC
Giáo viên hướng dẫn:
Th.S Nguyễn Hoàng Xinh
Sinh viên thực tập:
Phạm Nguyễn Vũ
Mã số SV: DC1301K067
Lớp: Sư phạm Toán học
Tp.Hồ Chí Minh, 05/2015
Trang 1
MỤC LỤC
MỤC LỤC 2
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU 3
!"
#$%
#$%
#$$&%
'()&*+ ,-%
'()&*+%
,-%
"./*0
"123+4 50
"670
%89:( ;<;= 0
CHƯƠNG 2: NHẬP MÔN KIẾN THỨC CƠ BẢN 7
VỀ NGHIỆM CỦA ĐA THỨC 7
5>?@$*AB
5C<*DE+;FGHIJ
5C<*4KJ
"51L&D*KH'<*M
%5+;F>NHM
05'?@$O
B5G PQP@$O
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP GIẢI VÀ ỨNG DỤNG 31
NGHIỆM CỦA ĐA THỨC 31
5+;?RSRC6RSCT4(=)<*D
51U4(
5>?@$*V
5G PQP@$%
56W*'L+;XE'L+-D44PJ
514(J
5>?@$*V"
5G PQP@$"
5Y@$D<*D <(Q9ULW"%
"5'4 ''"M
"5X<Z[)"M
"52KZ)8LH<*D%O
%5Y@$D2KZ)8LH<*D%
%514(%
%5G PQ?@$*V%
Trang 2
TÀI LIỆU THAM KHẢO 54
KẾT LUẬN 55
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
1.1 Đặt vấn đề nghiên cứu.
1.1.1 Sự cần thiết nghiên cứu.
6'L7\;X97 ;+Z]Q'L&D^_KE``
*KFa;F;P !2b;X =L6L7/<
)E2<Q`E</`Q(L(@,L? )
9:,
6L/<)EH=&*'@$*XD(
9XE'@$ /c*,@,L?E /,; 4d@9e,
L*;aQ'L&D;/9:L
(D6'>P)@/)6'AQf2 <QL
97E4<Q(gF@/)974Q9UQ'QQ,
?EEW*h Z,Q'EQ'L&4 '&f='`E'
='` ,9@)('
9ULW6'Q6i Q6i.6EU4(D4K*2
6'; ''<*E'+aE'+;FE'<=(E'E'2
E'=)\QjQ?`; *K)EK@6'*
ZQ(c*9: 9; 'H*EZ[_/9:)`
*K)/ 2b=Lk*26'[X
97; l1m(4 PQ6'n,); *KK@`&/9:
)W97)Q(PZ9EW*hK@EQ9UQ'Q(@/)
&gQZ`9:;9@)Z'/o``9:m(6'
6L9ULW'Q6i 6i.6`EmA
o['4 '/Z[`;=@'L+)<[; k
4 '`[XZEAk4 ' )Z97L@!*
L='LW4-@'L+)<[(4<; k4Q9ULWE
Q9ULW`o@'L+)<[LA;Ek4 '( 4<;P
Q9ULW*4Q9ULW@'L+)<[E; *k4 PQ
Trang 3
@/ )Q;X'ZL;gg2`Q9UQ'Q(?W
P)2)Z “Nghiệm của đa thức”&W*Lk
Q9UQ'Q(L9c*/9:)gQZ`9:l1m
(4 PQ6'n
1.1.2 Căn cứ khoa học và thực tiễn.
g_4Lc<)&@/)ljQn; )Lh
jQ AEL)$H&l4W2np/)djE
$K; &@/)f&2hQP9:4<; [X*2
6'E@/)9P)WLh,=`E; *4 PQ W44
PQ`E(4 )4 'E[L7 2Z* 2
;/LZW'&C)(kZ'-q
P)E*Xr9 ('4 '` )4 '`'* V
9Q')9:?9@)Z'/E9`*KQ9UQ'Q; *4 6L
`Eo*KU+U4( `D';/`*K<[4
PQL@/ QQgE*s4 *K&E*K@/* ;7(W2H
*K2*V (pP)* ZL;ggL9X*K
'6o`* ;9:*26'VQ9'Q9:**-D
g
>P)W&,;9:PQ4K*26'DZEU
97)`Lh=LEQ(Zf*XQ9UQ'Q(@/)E
Q(?`/KDZc*W Z9@)?
E?K;PQZ'/E=`,;Q'< (=)'
*K'`6o`* Zo;aK9:)Dk)
D9ULW< Eo<9:,L?ELN;)<9:
9@);2? (Z'/'
&; *9:`EL(@/)4K*26'E97)Q(
QZkU4(EkmEa^(E*K
<[; *4 E^H*`; k2$&(=)'4 PQEQ9U,*;
“Giải 1 bài toán bằng 10 phương pháp chứ không phải 10 bái toán bằng 1 phương
pháp”
Trang 4
1.2 Mục tiêu nghiên cứu.
1.2.1 Mục tiêu chung.
C,;9:'@$E'Qf*XQ9UQ'Q(@/)
<)
.')??EDKZ'/E;DZE/
<'H*gPQ4K*2
1.1.2 Mục tiêu cụ thể.
tN;)<Zkm ('Q9ULW
@'L+)<[
'mEUZA=)\?'E'L+)<[D*K4&
(Q9ULW@L+)<[
C9:*KZ[<*D4(,u“Nghiệm của đa thức”
C LhLNZk?TPEZ'/EDK
L('
1.3 Các giả thuyết cần kiểm định và câu hỏi nghiên cứu.
1.3.1 Các giả thuyết cần kiểm định.
v(
i
O
uC)D [XZ; 9
i
O
u#K(9A/'L97D'Zq;
9
1.3.2 Câu hỏi nghiên cứu.
1. 6WW! )_Qf4L9ULW'@$Q
6i 6i.69w
2. Ck&**/&*)LQ9UQ'Q )w
3. .(4L)/K@D )Z9 w`Qb
:QX('[9:Zw
4. [='LW(Q(ZK_Z)a/ZE; * w
6/Zaw
Trang 5
1.4 Phạm vi nghiên cứu.
1.4.1 Không gian (địa bàn nghiên cứu)
9://x[v6Qi#
./*PQZ[;<u6L/x[v6Qi#
1.4.2 Thời gian
9:< 'O%yO%
1.5 Lược khảo tài liệu liên quan đến đề tài nghiên cứu.
6L='LW< E'(_*(*KZ[4
);=K@<$&9Zu
[1] )4d@9eivzPhan Huy Khải
[2] C, Q'L&'BzVũ Hữu Bình
[3] vgQH*-6'BzNguyễn Đức Tấn.
[4] 6'U4( ,zNguyễn Đức Tấn, Nguyễn Đức Hòa, Phan Hoàng
Ngân, Nguyễn Hoàng Vũ, Đỗ Quang Thanh và Nguyễn Anh Hoàng.
[5] .9ULW *zTrần Nam Dũng.
[6] 6DZ'6i66zCác bài toán thi Olympic Toán THPT Việt Nam (1990 – 20016) .
[7] &*L+{6'BzNguyễn Văn Chi.
[8] 1&*L''97^) +{zNhà xuất bản Giáo Dục.
Trang 6
CHƯƠNG 2: NHẬP MÔN KIẾN THỨC CƠ BẢN
VỀ NGHIỆM CỦA ĐA THỨC
C<*D`*KLh=LL<'?
DC?D9:&<=<*DgC9:;/E
<?'<*Dqq; *KL'L
,*D/Z[
2.1) Ví dụ mở đầu.
|j^H*Z[
++=
α
; k})2}
6`&(4 ' )4c'*;;9:'*<Zu
5C2}W
a
2}
5C2}W
a
2}
5
2}
C9q`&`*K'QP'9Zu
56W*X<Z[)Pα; *<*
5*Lc )2`<*k}
><W*X<Z[)Pα; *<*9: 9Z
3~5OB"J
553353
0M
=+−+−⇒
=−−⇒+=−⇒++=⇒++=
xx
αα
αααα
>h;/; *3~52`<*k}>< )Z•9:<A
[4
Trang 7
2.2) Nghiệm của đa thức, định lý Bezout.
Định nghĩa. [3L*KZ[L97:QE^j('Z[Q59:;
<*D.3^5€
^
•
^
•‚•
^•
O
.35€OE;
•
•‚•
•
O
€O
6`+;FU(9L`@$Z,)<*Du
Định lý 1.; <*D.3^5 r.3^5^z
+;F ); <=(D+;FZu
Định lý 2.[@9LQjQ.3^5^z; .35
(+;F +;F9:; +;FGHI&*+;FEr
*.3^5z.35^zC9 ); &W
.3^5z.35€
3^
5•
3^
5•‚•
3^5
^
z
€3^53^
•^
•‚•
5
6o+;FE`&`*K+a'<*D9Zu;
<*D.3^5.3^5€3^5x3^5Xx3^5; *K `>X+
a )E`&Q'L& +a<*4K
Định nghĩa:
9:; nghiệm bội rD.3^5.3^5€3^5
L
x3^5Xx35≠O
2.3) Nghiệm bội.
#K4P;XUOL.ƒ^„9:; 4(=L.ƒ^„E`2&
9:@9X@/?D4PL
≠
O 4jUED.ƒ^„
#s4P*…OD.ƒ^„`&Q,?9: ?Dk
4(=L.ƒ^„ ZQ,?`; @)E2&',
Trang 8
] 2&',]4PO
6L
£
ƒ^„Er`'+4P; 4(=
6L
¡
ƒ^„Er`'+4P '*4P2`<*
; '4(=
yv(Z]†3^5
∈
¡
ƒ^„
∈
¡
6`†3^5P
α
; *<*†3
α
5€OE`
†3^5^)P^; **K,]
4yv(Z]†3^5
∈
¡
ƒ^„
∈
¡
∈
¥
ƒ^„E
≥
6`
α
; <*4KD
†3^5d/3^5
∈
¡
ƒ^„E3
α
5
≠
OZ
3 5 3 5
k
x g x
α
−
X
x
∀ ∈
¡
3; †3^5
3 5
k
x
α
−
92
3 5
k
x
α
+
−
5
C€W`
α
; <*U
C‡W`
α
; <*4K
2.4) Khai triển của một đa thức theo các nghiệm.
v(Z]
ƒ „f x∈¡
'Z[Q,4<
E EE
m
α α α
∈¡
; '<*D†X'4K
9U;
E EE
m
k k k
`d/∈ℝƒ^„Zu
3 5 3 3 5 5 3 5 3 5 3 5 3 5 3 5E
j
m
m
k
k
k k
i m
i
f x x a g x x x x a g x x
α α
=
= − = − − − ∀ ∈
∏
¡
@H @H
m
i
i
f g k
=
= +
∑
2.5) Định lý Viète.
v(Z]_†3^54PL.ƒ^„
O O
3 5
n n n
n
f x a x a x a x a x a
− −
−
= + + + + +
1?<u
E EE
n
α α α
; <*D†3^5L.E*s<*&*KZ[;4c4KZ[D
`6`uˆ
Trang 9
O
O
O
O
3 5
3 5
3 5 3
n
n n n
n n n
n
n
a
a
a
a
a
a
a
a
α α α
α α α α α α α α α α
α α α α α α
α α
−
− −
−
−
= − + + +
= + + + + + +
= − + +
= −
O
5
3 5
n n
n
n
n
a
a
α α α α
α α α
−
+ +
= −
2.6) Các ví dụ.
Ví dụ 1: |'+†3^54LcX*^Wu
3 5 f x x x
+ = − +
Giải
)€^•W^€)zE ‰LLA u
3 5 3 5 3 5 % 0f y y y y y= − − − + = − +
>WP)
3 5 % 0f x x x= − +
Ví dụ 2: |'+'Z[QE=Z
"
x
+
x px q+ +
Giải
tŠL 9UDQjQ
"
x
+
x px q+ +
; *K4P`@/
x ax b
+ +
>W,); QjQu
"
"
3 53 5
3 5 3 5 3 5
x x px q x ax b
x a p x b ap q x bp aq x bq
+ = + + + +
= + + + + + + + +
>WP)Q(`
O35
O35
O35
3"5
a p
b ap q
bp aq
bq
+ =
+ + =
+ =
=
6o35Z)L€QE) 35W9:
O€4Q•=€4QzQ=€34=5QE
6; Q€OE4z=€O
CQ€OWo35Z)L4€=E 3"5LA
b− =
E )2;F
Trang 10
Cu
Op ≠
@`Q€=6) 3"5W9:4€=€4€=€#'Eo35Z)
L
OE Ob a n n b= ≥ ≥
6o,)`4€=€
a
€E)
E L a suy p
= ± =
m
6];/E)Lc
"
x x x
+ ± +
M
E4AWu
"
3 5 3 53 5x x x x x x x
+ = + − = + − + +
>P)
x px q+ +
W*;
x x
+ +
x x
− +
Ví dụ 3: *Lcu
MMMM JJJJ BBBB 0000
x x x x x
+ + + + + +
M J B 0
x x x x x
+ + + + + +
Giải
u
M J B 0
MMMM JJJJ BBBB 0000
A x x x x x
B x x x x x
= + + + + + +
= + + + + + +
1`u
MMMM M JJJJ J BBBB B 0000 0
M O MMM J O JJJ B O 000 O
3 5 3 5 3 5 3 5 3 5
ƒ3 5 „ ƒ3 5 „ ƒ3 5 „ ƒ3 5 „
B A x x x x x x x x x x
x x x x x x x x
− = − + − + − + − + + −
= − + − + − + + −
&FLcX*Z[Wu
O O O3 5 O3 5 O
3 5 3 5ƒ „
k k k
x x x x x
− − −
= − + + + +
O
x
−
*
O M J B 0
3 53 5x x x x x x x− = − + + + + + +
( )
O
^
−
M J B 0
x x x x x+ + + + + +
p`Gz‹‹E @`G‹
Ví dụ 4: i_)W*k'L+D*Z[Zk<*^
E^
E^
D
3 5 P x x x x a= + + +
-*_<
x x x
+ =
Giải
gFX2>NH <_D<*^
E^
E^
-*_k‰
Zu
x x x
x x x x x x a
x x x
x x x
+ + = −
+ + =
=
+ =
Trang 11
6o‰L,9:u
" 3 5 x x x x a x a
= + + = + ⇒ = −
C9^; <*D_u
O " x x ax x a
= + − = −
Ca; ^
€;
€
v(Q9ULWLP9:u€€
Ví dụ 5: 6*4P.3^5Xk<Z[ZQ9ULW.3^5€^2`
<**LcuQ9ULW.3.3^55€^q2`<*
Giải
Cd/Z[ 4Z.35Œ .345…4E *;$x3^5€.3^5^Z•P'
L+L'@x35ŒO x345ŒOEZ)L.3^5€^X^ `E )L'X<_
C9P)rh; .3^5…^X*^; .3^5Œ^X*^
C9`; .3.3^55….3^5…^X*^M%; .3.3^55Œ.3^5E^X*^E`;
Q(*
Ví dụ 6:
v(Z]X<Z[)
( )
O
n n
n n
P x a x a x a x a
−
−
= + +…+ +
L`‡1`E
.3^5`<*krW*<*D.3^5`@/
r
s
EL`L; 9XD
O
EhZ;
9XD
3LEZ5€
Giải
v(Z]; <*krb)FD@9X@/[(E
L
Z
=
`3LEZ5€
( )
O
O
O
p. O 3 5 3 5 3 5 O
O
3 5
n n
n n
n n n n
n n
n n n
n n
r r r
a a a a
s s s
a s a rs a r s a r
a r s a s a s a r
−
−
− −
−
− −
−
= ⇒ + + + + =
⇒ + + + + =
⇒ = − + + +
‰L-Lc
n
n
a r sM
>W3LEZ5€Z)L3ZEL
5€
Z35
8PQ;P9Uu
O
3 5
n n n n
n n
a s r a s a r s a r
− − −
−
= − + + +
-Lc
O
n
a s rM
>W3LEZ5€Z)L3LEZ
5€Z)L
O
L 35
1:Q35 359:Q(*
Trang 12
6o+;FL`9:<=(Zu
( )
O
n n
n n
P x a x a x a x a
−
−
= + + … + +
EL`
)E∀
€OEE‚E1`E.3^5`<*krW*<*krD.3^5
; Z[) ; *KL'9XZ[3,*E@9U5D<Z[
O
Ví dụ 7: .3^5∈ℤ ƒ^„E(Z]'Q9ULW.3^5€E.3^5€E.3^5€`?
<*);;9:; ^
E^
E^
*Lcu^
E^
E^
; '<*)@)D'Q9ULWL
*LcuQ9ULW.3^5€%2`U<*)
Giải
( )
3 5 3 5 3 5 E 3 5 ƒ „
3 5 3 5 3 5 3 5 3 5
E
3 5 3 5 3 5 3 5 3 5
p E E 3 5E 3 5 E •Ž•
# ^ ^
Do P x P x x x q x q x x
P x x x q x x x q x
Cho x x x x
P x x x q x x x q x
x x x x q x q x x x x x
x x
= ⇒ = − + ∈
= = − + − = −
= = ⇒ ⇒
= = − + − =
∈ ⇒ ∈
− =
≠
¢
Z
35
x x
x x
x
x x x x
=
+
⇒ =
− = − =
v(Z]Q9ULW.3^5€`<*)^•
€^
E;F;P9LZ)L
‘ ‘
x x
x x x
+
= ⇒ =
*,VEZ)L.3^5€`<*)@); ^
CQ9ULW.3^5€`<*)^•
’^
E;F;P9UZ)L^•
€^
^
)L^•
€^
*,VEZ)L^
; <*)@)DQ9ULW.3^5€
69U^
; <*)@)DQ9ULW.3^5€
v(Z]Q9ULW.3^5€%`<*)^
%
6L35^€^
%
Z)L%€.3^
%
5€3^
%
^
5=3^
%
5•)3^
%
^
5=3^
%
5€⇒^
%
^
r`&;)
''L+“)“
C^
%
^
€“WH35
%
%
x x
x x
=
⇒
=
2;FW^
%
’^
^
%
35x x⇒ − = ±
#'u
.3^5€3^^
5L3^5•EXL3^5∈ℤƒ^„
% % % %
3 5 3 5 x x x x r x x x= ⇒ − = ⇒ −
r;)'L+“
)“
C^
%
^
€“W*,VX35 35⇒^
%
^
€“3"5
Trang 13
|j35E35E3"5⇒^
^
€ ^
^
€W^
%
^
€
p`u<*)^
%
3d/5DQ9ULW.3^5€%9: ^'+
4A'Z[^
E^
E^
@)
)L.3^5€%2&`U<*)
Ví dụ 8: v(Z]
O
3 5
n
n n
n
f n a x a x a x a
−
−
= + + + +
; X<Z[
O
'O -
*_u
3 5 3 5 3 5Ef x f x f x x x= + ∀ ∈¡
*Lcu )2`<*
Giải
6o
3 5 3 5 3 5Ef x f x f x x x= + ∀ ∈¡
3~5EZZ'<Z[D^
^
O
LL&3~5
O O O
35
O
35
n
n n
n
a a a
a
a a
a
= ⇒ =
⇒
=
= ⇒
=
C
€OW
~
3 5 3 5E 3O5 OE
k
f x x f x f k
= ≠ ∈
¥
E) 3~5`u
3 53 5 3 5 3 5 3 5
3 5 3 5 3 5 3 5 3 5
k k k
k k
x f x x f x x x f x x
x f x f x x f x x
= + +
⇒ = + +
^€OEZ)L†3O5€O32;F5EZ)L
'O
|j
€6`u†3^5`<*^
O
EW^
O
'O
3~5
O O O O
3 5 O f x x x x
⇒ + = ⇒ +
q; <*DQ9ULW†3^5€O
pu^
O
^
O
b@⇒”^
O
•^
O
”€”^
O
”•”^
O
”…”^
O
”
)Lu†3^5`2Z[<*-^
•
€^
•^
3∈ℕ532;F5
Ví dụ 9:
3 5
n n n
f x x x x x
− −
= − − − − −
35
G<;PZ[)D35H
v(Z]‡E*35r`<*U;XU
vIEIE‚EI; '<*QD35EX‡*Lcu
• •EEE •u
i
i n z
∃ ∈ >
Giải
6`
3 5
n n n
n
x x x
f x x
x x
+
− − +
= − =
− −
E
3 5
n n
x x x
ϕ
+
= − + ⇒
<*D
Trang 14
ϕ
3^5X^’
6`
‘3 5 3 5 ƒ3 5 „
n n n
x n x nx x n x n
ϕ
− −
= + − = + −
C–W
‘
ϕ
3^5`<*4K;—^€O <*U
n
x
n
=
+
^
−∞
O
n
n
+
+∞
‘
ϕ
3^5
• O ˜ O •
ϕ
3^5
−∞
O
ŒO
+∞
)L†3^5`<*UQ,4<
C;—W
‘
ϕ
3^5`<*4K–^€O <*U
n
x
n
=
+
^
−∞
O
n
n
+
+∞
‘
ϕ
3^5
˜ O ˜ O •
ϕ
3^5
+∞
O
ŒO
+∞
)L†3^5`<*UQ,4<
p 4(4LE)†3^5;2`g<*…35>X‡E`u
3 5 3 5 3 5 3 5 3 5 O 3 5
n n n
x
ϕ ϕ
+ +
= − = − + < ⇒
`<*;XU
35
35E35Z)L†3^5r`<*…
v
E EE E
E EE E
n i
n j
α α α α
β β β β
≥
<
; '<*QD
ϕ
3^5
Trang 15
6`
k m k m
i j i j
i j i j
α β α β
= = = =
= ± ⇒ =
∏ ∏ ∏ ∏
E(Z]†3^5`='<*Q`*@;H…
⇒…
”™
O
”
*
X”™
O
”€*•”™
O
”•⇒…”™
O
”
*
3~5
#'u
O O O O O O O O O O
O 3 5 3 5
n n n
n n n
i i i i i i i i i i
β β β β β β β β β β
+
− + = ⇒ − = ⇒ = − ≤ + ⇒ ≤ ≤
#,VXQ(*
Ví dụ 10: i_)W*k<*DQ9ULWu
"
3 5 0 M B 0 OP x x x x x= + − − + =
Giải
CZ[kr€y; <*DQ9ULW_EWH+;FALkZ[
`(Z,)€“E“E“E“"E“0E“ €“E“E“E“0&`&'Q@$+
;F"Z•?('(D• *(DZ[
=(^H*L4(Zu
u/v u+v u-v u/v u+v u-v u/v u+v u-v
1
-2
4
-6
½
-3/2
2/3
-4/3
¾
-1/6
%
%
%
B
%
O
•
B
%
B
B
"
y
y
y
š
y"
O
"
"
%
%
%
B
0
y
y
"y
y"
y0
B
%
B
B
"
%
"
%
%
6?9:.35€" .35€JE))LckZ[kr-*_'+;FL
; uŽŽyŽy34c'W*L4(k.35• .35
5C9P)Q9ULW_`<*krEWgZ•c*LŽŽyŽ
y[ Z•Z;h<*D_E4c''Q@$.3^5€O r
.3^5^Ea; 'Q@$ZUdiLHL6`u
0 M B 0
0 %% J" JO
0 " O
Trang 16
)L; <*DQ9ULW_
( )
. ^ 3 530 O "5 3 5 3 5x x x x x Q x
= + + − + = +
G,)7E&*LkZ[ L'Z[Žyyy; <*3Q(&*L;/W
LoQ9ULW_`<*4K5okZ[ )Z)L)2Q(;
<*Dx3^5EW"2h;/Z[Z;/Z]@$ZUdiLHL
0 O "
0 " J O
0 B My
y 0 0y
)LQ9ULW_`<*krE`; ^
€ ^
€y
Bài 11:v(Z].3^5; 4PMMX<Z[)|jx3^5€.
3^5M
*LcuZ[<*)Dx3^5-UMM0
Giải
v(Z]<*Dx3^52-UMM0
3 5 O 3 5 M O ƒ 3 5 „ƒ 3 5 „ OQ x P x P x P x
= ⇔ − = ⇔ − + =
v(Z]^
E^
E‚E^
; '<*)D.3^5€3^
Œ^
Œ‚Œ^
5 )
E)
EE)
;
; '
<*)D.3^5€3)
Œ)
Œ‚Œ)
;
5tŠL ^
')
›
E∀
E›
>W
@H 3 5 MM MMŽ MMP x k l
= ⇒ ≤ ≤
*'E•?; Z[<*Dx3^5
H()Q(W
MM0k l
+ ≥
6o``
%E %k l
≥ ≥
Z)Ld/
O O O O
E 3 Ž 5i j i k j l
≤ ≤ ≤ ≤
Zu
O O
” ” B35
i j
x y− ≥
v(Z]u
MM MMO
MM MMO O
3 5 P x a x a x a x a= + + + +
X
∈ℤE€
OEMM
6Wo.3^
O
5€O .3)
O
5•€OEZ)Lu
( ) ( )
O O
0
i i
P y P x
− =
>W.3^5; X<Z[)* )
O
E^
O
; )`u
Trang 17
( ) ( )
O O O O
i i i i
P y P x y x− −M
C9P)u0⋮
O O
z
i i
y x
EZ)L”)Oz^O”
≤
035
6o35 35Z)L*,V>P)(Q(; ZE; x3^5€
3 5 MP x
−
2&`='MM%<*)3Q*5
Nhận xét
6`&*359Zu
>W
%E % E E
i i
k l x y i j
≥ ≥ ≠ ∀
@``?4<*LZ[
l
<*
3 E 5
i
y j l
=
c*
;<‰4Q(34L'5'<*
3 E 5
i
x i k
=
12(*f='Z
;< )4Q(C9P)`u
k p p p
x x x y y y
+ +
< < < < < <
E
3A,))QE)Q•E)Q•; Z[LZ['<*)E)E)‚E);5gF; A,)'
3 E 5 E E
i p p p
x i k y y y
+ +
=
; Z[)u
” ”
p p
y x y x k k
+ +
− = − ≥ − + = +
p
%k
≥
Z)L
” ” B
p i
y x
+
− ≥
>P)359:*
Bài 12: E4E; 4<*DQ9ULW^
z^•€O8PQQ9ULW4P4
`<*;
5
E4
E
Ž
c
c
b
b
a
a
b
+
−
+
−
+
−
E
E
5
Giải
6H+;F>HE`
•4•€OE4•4•€E4€
6o`?9:
•4
•
€3•4•5
z34•4•5€O
35€0
4
•4
•
€34•4•5z43•4•5€35
z35O€M
4
€345
€
œQ@$+;F>H(EZ)L
E4
E
; 4<*DQ9ULW
Trang 18
^
z0^
•M^z€O
69UE?9:
M
53
553533
553533553533553533
−=
−
=
+++++++
−++−+++
=
+++
−++++−++++−
=
+
−
+
+
−
+
+
−
abccabcabcba
abccabcabcba
cba
cbacbacba
c
c
b
b
a
a
5353
553533553533553533
−=
−
=
+++++++
+++−++−
=
+++++++
−+−+−−+++−−
=
=
+
−
+
−
+
+
−
+
−
+
+
−
+
−
abccabcabcba
abccabcabcba
abccabcabcba
cbacbacba
a
a
c
c
c
c
b
b
b
b
a
a
53
5353
=
−
−
=
+++++++
−+++++−
=
+
−
+
−
+
−
abccabcabcba
abccabcabcba
c
c
b
b
a
a
6o`Z)L
c
c
b
b
a
a
+
−
+
−
+
−
E
E
; <*DQ9ULWu^
•^
z^zy€O
Bài 13: tg4&
553355335533
bcac
c
abcb
b
caba
a
A
−−
+
−−
+
−−
=
Giải
|j
5533
5533
5533
5533
5533
5533
53 x
bcac
bxaxc
abcb
axcxb
caba
cxbxa
xF −
−−
−−
+
−−
−−
+
−−
−−
=
6`•35€•345€•35€OC9•3^5; 4P-U)4cp`•3^5Q(
dO
6o`Z)L<Z[D^
D•3^54cOi<Z[ )4c
Trang 19
553355335533
−
−−
+
−−
+
−− bcac
c
abcb
b
caba
a
)L‹€
Bài 14:>X'L+ D‹ GW.3^5€‹^
•
•G^
•`^€; <*4K?
; 4Pw
Giải
6L9XQ(`.35€OE; ‹•G•€OEZ)LG€z‹z1`.3^5€‹^
3^
5z^
•€3^53‹^
z^
z^
‚5€3^5x3^5&; <*4K?; 4PW
x3^5^E; x35€OEZ)L‹€>P)€E4€3•5ž
2.7) Bài tập vận dụng.
Bài 1: *LcuX*^E)EI`u3^•)•I5
^
)
I
€3^•)53)•I53I•^5
Hướng dẫn – Đáp số:
|jX4^
( ) ( )
P x x y z x y z
= + + − − −
35
6
( ) ( )
OP y z y y z
− = − − − − =
z); <*D.3^56H+;FGjIW.3^5⋮
3^•)5; u
( )
x y z x y z x y
+ + − − − +
M
69U) Iu
( )
( )
x y z x y z z y
x y z x y z x z
+ + − − − +
+ + − − − +
M
M
pP)
( ) ( ) ( ) ( )
x y z x y z x y z x y z Q
+ + − − − = + + +
35
6o35W@H.3^5€E@`o35Z)LxQ(; 4PO[X^|j9UE
)EIC`''xŸEA,)€Z
#'L35^€)€I€E"€J
)Lu€)LQ(*
Trang 20
Bài 2:*Lcu12d/4PX<Z[).3^5€^
•4^•P
; *<*
Hướng dẫn – Đáp số:
v(Z]`4P[<Z[).3^5€^
•4^•P ; *<*C9P)
'O `u
( ) ( )
( )
( )
M 4 O
M 4 z 4 O
4 4 €O
+ + =
⇒ + + =
⇒ − − −
pE4E) ; Z[2}o35Z)Lu
( )
( )
4 O
4 O
− =
− =
C,D35X35X4LdLooE`u
( )
4 O
4 "
− =
⇒ =
p4)3"5r^()L€4€O3 @`€O5
)*,VX(u'O
Bài 3:
3 5P x
; X<Z[)Z
3 5 3 5 3 5 P a P b P c
= = =
EA,)E4E; 'Z[)2*K'*Lc
3 5P x
2`<*)
Hướng dẫn – Đáp số:
v(Z]`<*)6H+;FGjIE.3^5&4&@!@9X@/u
( ) ( ) ( ) ( )
O
. ^ ^ ^ x ^
= −
A,)x3^5q; X<Z[)
6o35 (Z)Lu
( ) ( ) ( )
O
. ^ x
= = −
p”x35” ”^
O
”; )2,*Eo35
”^
O
”€35
69U[X4Eu
Trang 21
”4^
O
”€Ž”^
O
”€3"5
'Z[LKPQ:Q•Ž•>WLZ[g4c3);?pL;H5
)Lu€43L'(56o`Z)LQ(*
Bài 4: .3^5; X<Z[)E4; Z[)-*_<Œ4
.35€.345€E@; Z[)-*_<Œ@ .35€.3@5€v(
*LcŒ*E4EE@; "Z[);Q
Hướng dẫn – Đáp số:
( ) ( )
( ) ( )
O
P c P d
P c P d
= = −
⇒ + = + =
>Wx3^5ۥ.3^5PE@; *<*EH+;FGHIE`
x3^5€•.3^5€3^53^@5t3^5EA,)t3^5q; X<Z[)C9P)u
.3^5€3^53^@5t3^5 35
>W.35€Eo35`u
353@5t35€ 35
1:QX(o35)u
a c a c
a d a d
− = − + =
⇒
− = − + =
)LuEE@; Z[);Q
.34O€EVo35Z)Lu
34534@5t345€ 35
4…* €• E4E)4‡
W.345€ .35€`u
.345’.35⇒4’⇒4…
69Uu@€•4…@
C9P)4…4@…O6o35:Q(u4@€Ž4€i)u
d b
c b
+ =
+ =
6o`Z)LQ(*
Bài 5:*LcX*Z[)E
( ) ( )
"
OO% OO" OOP x x x a x x a
= − + + − +
2&`<*)Q,4<
Hướng dẫn – Đáp số:
Trang 22
C^
O
; <*DW^
O
Q(–
Z)L'L+D.3^
O
5E.35o`u
.3^
O
5.35€OO
CP)uƒ.3^
O
5.35„⋮3^O5Eu3OO5⋮3^
O
535
Z)L^
O
; Z[;—^
O
; Z[–
(Z]u
3 5 3 5
O
P x P x
x x
−
=
−
35
( ) ( )
( )
( )
( )
( )
" "
3 OO% OO" OO P x P x x x x x a x x x x
− = − − − + + − − −
35
1:Q35 35 ^
E^
; 'Z[–Z)L2;FQ(*
Bài 6: .3^5; X<Z[)v(Z].3O5 .35; 'Z[);—
*Lcu.3^52`<*)
Hướng dẫn – Đáp số:
( )
O
n n
n n
P x a x a x a x a
−
−
= + +…+ +
E’OvQ =; Z[)'D–
b;—
.3Q5.3=5€3Q=5•3Q•=5•‚•3Q=535
œQ@$c‰L&^):QX35Z)Lu
.3Q5.3=5⋮Q=Z)L.3Q5.3Q5; Z[–X*Q; Z[)–'O
#'E.3O5; Z[);—Z)Lu.3Q5; Z[);—3.3Q5’OX*Z[)–5
69UE`.3Q5.35; –X*Q);—
1:QX.35;—Z)LQ;—W.3Q5;—3.3Q5’OX*Z[);—5
`a; .3^5;—X*^)E; 2`<*)3Q(
*5
CP^ju
C.3^5; X<Z[)EL`.354 .345; 'Z[);—XE4`?
–E;—'1`.3^5; Z[);—X*'L+)D^
Bài 7:u
( )
O
k k
k k
P x a x a x a x a
−
−
= + +…+ +
EL`'<Z[; 'Z[);—E€OEE
‚E
*Lcu.3^52`<*kr
Hướng dẫn – Đáp số:
Trang 23
v(Z]`<*kr
O
p
x
q
=
EX3QE=5€6o
( )
O
O
p
P x P
q
= =
÷
E`u
O
Q Q
O
= =
−
−
+ +…+ =
÷ ÷
35
( )
O
Q = Q = = a
− − −
−
= − +…+ +
35
)Lu
Q =M
35
>W3QE=5€3Q
E=5€pP)o35u
⋮=3"5
69Uu
( )
O O
= = = Q Z)L Q
− −
= − +…+
M
3%5
6o3"5 3%5 @
O
E
; 'Z[);—Z)LQ =D; 'Z[);—
>L'D35; *KfD3•5Z[);—E@`f)2&4cO
)LQ(*
Bài 8: G.3^5€^
%
•^
•`%<*x3^5€^
6??Zu
‹€x3^
5x3^
5x3^
5x3^
5x3^
5
Hướng dẫn – Đáp số:
œQ@$+;FGjIQ,?.3^5 ,]
6o`Z)Lu6?W*‹€.3 5.3 5€
Bài 9: X<Z[)G.3^5P'L+4cX"'L+'D
^∈ℤ*LcE.3^52&P''L+EE%EBEM
|jx3^5€.3^5C9P)X<Z[)x3^5`"<*'
Hướng dẫn – Đáp số:
]@$GjI
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
"
Q x x x x x x x x x R x
= − − − −
8)^
O
∈ℤu
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
O O O O O " O
Q x x x x x x x x x R x
= − − − −
35
Z)Lx3^O5?u
3^
O
^
53^
O
^
53^
O
^
53^
O
^
"
5
Trang 24
6o35Z)L=3^
O
5€O”x3^
O
5”; :QZ[
x3^
O
5∉•ŽŽŽ%ŽB•Z)L.3^
O
55∉•ŽŽ%ŽB•
>?@$Ou^'+Z[E49:^'+9Z; Z[kr)2ru
"35
% %
M M 35
B B
a
b
= +
= + + − − + +
8PQQ9UD35u
00
-; <*Du
.3^5€^
0^0
+;FALW<*krDQ(KPQ:Q•EEE0•
6];/; <*Z)L; Z[2r
69U4u4
•%40€O⟺34534
•4•05
)L4€; Z[kr
Bài 10: .3^5€^
•^
•4^•EL`E4E; 'Z[kr4Lc ; *K
<*DW*'<*'D3`5
Hướng dẫn – Đáp số:
.3 5 O 3 5 Ob c a= ⇔ + + + =
35
6o(u
O
O
b b
c a c a
+ = = −
⇒
+ = = −
.3^5LA u
( )
3 53 5P x x ax x a x x a
= + − − = − +
35
)L'<*h;/
Bài 11:|j'4P4X<Z[)u
( )
P x ax bx cx d
= + + +
E'O
Trang 25