Tải bản đầy đủ (.doc) (64 trang)

Khái niêm và mục tiêu của chính sách tiền tệ.doc

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (355.24 KB, 64 trang )

Måí bi
Trong n n kinh t , h û th ng ng n ha ng cu a m üt â tãư ãú ã äú á ì í ä áú
n ïc âọng vai tro h t s ïc quan trng, nh ki m soạt va âi å ì ãú ỉ ỉ ãø ì ãư
ti t m ïc cung ti n cng nh cạc v n â li n quan â n ti n t û,ãú ỉ ãư ỉ áú ãư ã ãú ãư ã
qua n l hoảt â üng cu a cạc ng n ha ng trung gian, th ûc hi ûní ä í á ì ỉ ã
nhi u nhi ûm vủ cu a chênh phu , va â th ûc hi ûn â üc vaiãư ã í í ì ãø ỉ ã ỉå
tro na y, ng n ha ng trung ng v ûn dủng cạc c ng củ cu ì á ì ỉå á ä í
chênh sạch ti n t û. ãư ã
Chênh sạch ti n t û la m üt chênh sạch vé m . Nọ tảo rẫư ã ì ä ä
nh ỵng tạc â üng nhà m âënh h ïng va âi u ti t n n kinh t .ỉ ä ò ỉå ì ãư ãú ãư ãú
Vç v ûy â cọ m üt n n kinh t tàng tr ng phạt tri n cao vấ ãø ä ãư ãú ỉåí ãø ì
n âënh thç ng n ha ng trung ng c n pha i xem xẹt v ûn dủngäø á ì ỉå áư í á
nh ỵng c ng củ gç cu a chênh sạch ti n t û cho thêch h üp v ïiỉ ä í ãư ã å å
t ng giai âoản phạt tri n cu a n n kinh t .ỉì ãø í ãư ãú
Vi ût Nam, sau chi n tranh n n kinh t bë suy sủpÅÍ ã ãú ãư ãú
nghi m trng va t nh ỵng nàm 1987 n n kinh t â t n ïc r iã ì ỉì ỉ ãư ãú áú ỉå å
va o lảm phạt cao ba con s la m cho lo ng tin cu a nh n d n va äú ì ì í á á ì
chênh phu nga y ca ng gia m sụt. Nh ng do s û v ûn dủng âụngí ì ì í ỉ ỉ á
âà n cu a chênh sạch ti n t û, â la m cho lảm phạt gia m th põ í ãư ã ì í áú
t ng b ïc n âënh va â a n n kinh t â n tàng tr ng. ỉì ỉå äø ì ỉ ãư ãú ãú ỉåí
Cng chênh vç t m quan trng na y ma trong â ta i na ư ì ì ãư ì ì
em xin â c ûp â n nh ỵng chênh sạch ti n t û cu a ng n ha ngãư á ãú ỉ ãư ã í á ì
trung ng va s û v ûn vủng cu a nọ Vi ût Nam. Nh ng do s ûỉå ì ỉ á í åí ã ỉ ỉ
hi u bi t cu a em co n hản hẻp n n mong â üc s û gọp chèãø ãú í ì ã ỉå ỉ
ba o th m t th y c . í ã ỉì áư ä
PHÁƯN A
CẠC CÄNG CỦ CHÊNH SẠCH TIÃƯN TÃÛ
CA NGÁN HNG TRUNG ỈÅNG
I. KHẠI NIÃÛM V MỦC TIÃU CA CHÊNH
SẠCH TIÃƯN TÃ:
1. Chênh sạch tiãưn tãû l gç?


Chênh sạch ti n t û la m üt b ü ph ûn cu a chênh sạchãư ã ì ä ä á í
kinh t x h üi cu a Nha n ïc. Nọ la c ng củ qua n l vé mãú ä í ì ỉå ì ä í ä
cu a Nha n ïc trong lénh v ûc ti n t û do ng n ha ng trung ngí ì ỉå ỉ ãư ã á ì ỉå
kh i tha o va th ûc hi ûn v ïi mủc ti u cao nh t la n âënh giạåí í ì ỉ ã å ã áú ì äø
trë â ng ti n â t âọ n âënh va tàng tr ng kinh t .äư ãư ãø ỉì äø ì ỉåí ãú
2. Mủc tiãu ca chênh sạch tiãưn tãû:
B t c ï chênh sạch na o â u cọ mủc ti u cu a nọ. Vçáú ỉ ì ãư ã í
chênh sạch ti n t û la hoảt â üng cọ th ïc cu a NHT , chỗư ã ì ä ỉ í Ỉ
n n nh ỵng tạc â üng cu a nọ â n n n kinh t pha i â üc hi ỉ ä í ãú ãư ãú í ỉå ãø
la nà m trong h û th ng cạc mủc âêch ma NHT c n âảtì ò ã äú ì Ỉ áư
â üc. T t ca cạc NHT cu a cạc n ïc tr n th gi ïi hi ûn naå áú í Ỉ í ỉå ã ãú å ã
â u cọ nh ỵng mủc ti u khạ gi ng nhau trong vi ûc x y d ûngãư ỉ ã äú ã á ỉ
chênh sạch ti n t û va âi u ti t cung ïng ti n. Tr n âải th ,ãư ã ì ãư ãú ỉ ãư ã ãø
mủc ti u cu a chênh sạch ti n t û cọ th quy v hai nhọm sau:ã í ãư ã ãø ãư
Mủc ti u ti n t û va mủc ti u kinh t . ã ãư ã ì ã ãú
a. Mủc tiãu tiãưn tãû:
V ph ng di ûn ti n t û, cọ 4 mủc ti u ma chênh sạchãư ỉå ã ãư ã ã ì
ti n t û mong mu n âảt t ïi: âi u hoa kh i ti n t û, ki m soạtãư ã äú å ãư ì äú ãư ã ãø
t ng s thanh toạn bà ng ti n, ba o v û giạ trë qu c n üi cu ậø äú ò ãư í ã äú ä í
â ng ti n bà ng cạch n âënh v ût giạ va n âënh giạ trë qu cäư ãư ò äø á ì äø äú
ngoải cu a â ng ti n. í äư ãư
a.1. Âiãưu ho khäúi tiãưn tãû:
ọ la nhà m duy trç m i t ng quan ti n - ha ng â üc n ì ò äú ỉå ãư ì ỉå äø
âënh bà ng cạch gi ỵ nguy n, tàng hay gia m kh i ti n t û. Cọò ỉ ã í äú ãư ã
m üt nguy n tà c t ng quạt: n u m ùi nàm kinh t â u tàngä ã õ äø ãú ä ãú ãư
tr ng, thç pha i tàng kh i ti n t û bà ng ty l û tàng tr ng kinhỉåí í äú ãư ã ò í ã ỉåí
t . Nguy n tà c na y khà c ch xu h ïng n âënh kh i ti n t ûãú ã õ ì õ ãú ỉå áú äú ãư ã
c ïng nhà c m üt l n cho khoa ng th i gian da i. M üt kh i ti nỉ õ ä áư í åì ì ä äú ãư
t û n âënh tr ïc m üt cạch chàût ch s cọ tạc dủng la m chỗ áú ỉå ä ì
giạ ca va l ng b ng gia m n u sa n xu t tàng l n. Nh ng la mí ì ỉå äø í ãú í áú ã ỉ ì

nh v ûy s tảo ra nhi u càng thà ng trong cạc hoảt â üng sa nỉ á ãư ó ä í
xu t, l u th ng ph n ph i, la m nguy hải â n m ïc tàng tr ngáú ỉ ä á äú ì ãú ỉ ỉåí
kinh t . ãú
Kh i ti n t û Vi ût Nam hi ûn nay bao g m ph n l ïn lậú ãư ã åí ã ã äư áư å ì
ti n gi y do ng n ha ng Nha n ïc phạt ha nh. H u nh ti nãư áú á ì ì ỉå ì áư ỉ ãư
màût v ùn la c ng củ thanh toạn duy nh t. i khi cng cọá ì ä áú Âä
thanh toạn bà ng sẹc hay chuy n khoa n, song sẹc thç âënhò ãø í
m ïc, co n chuy n khoa n thç r m ra , khọ khàn. Chênh vçỉ ì ãø í ỉåì ì
tha nh ph n â n nh t cu a kh i ti n t û (h u nh chè duy nh tì áư å áú í äú ãư ã áư ỉ áú
la ti n gi y cu a NHT ), ma vi ûc âi u hoa kh i ti n t û tr ïcì ãư áú í Ỉ ì ã ãư ì äú ãư ã ỉå
â y chè chàm chụ va o qua n l ti n màût, lng qu n ti n chuy ná ì í ãư ã ãư ãø
khoa n, ti n bụt t û. Vi ûc âi u hoa kh i ti n t û ki u âọ kh ngí ãư ã ã ãư ì äú ãư ã ãø ä
th a nh ûn ti n tr n cạc ta i khoa n ti n g i thanh toạn (ta iỉì á ãư ã ì í ãư åí ì
khoa n cọ th rụt sẹc) cọ th chuy n hoạ tha nh ti n màût; l ãø ãø ãø ì ãư ì
tha nh ph n â ng nhi n cu a kh i ti n t û, th ûm chê co n tçmì áư ỉå ã í äú ãư ã á ì
cạch ngàn chàûn s û chuy n hoạ cu a ti n t û, ngàn ca n ngu nỉ ãø í ãư ã í äư
phạt sinh ti n màût t cạc ta i khoa n ti n g i thanh toạn. ọãư ỉì ì í ãư åí Â
la cạch la m nghëch l, d ùn t ïi vi ûc cạc doanh nghi ûp gàm gi ỵì ì á å ã ã ỉ
ti n màût, g y ra pha n ïng d y chuy n thi u ti n màût th ngãư á í ỉ á ãư ãú ãư ỉåì
xuy n trong h û th ng ng n ha ng va trong n n kinh t . Hảnã ã äú á ì ì ãư ãú
ch ti n màût s kêch thêch t m l th ng tin va o h û th ng ng nãú ãư á ä ì ã äú á
ha ng, kh ng ai mu n g i ti n va o ng n ha ng va s t û â üngì ä äú åí ãư ì á ì ì ỉ ä
chuy en ra â la hồûc ra va ng g y n n b t â üng hoạ v v n. í ä ì á ã áú ä ãư äú
i u hoa kh i ti n t û nga y nay cọ nghéa la âi u chènh ãư ì äú ãư ã ì ì ãư
vi ûc tảo ti n va s dủng ti n trong h û th ng ng n ha ng haiã ãư ì ỉí ãư ã äú á ì
c p. M üt kha nàng ky bê cu a h û th ng ng n ha ng hai c p lấú ä í ì í ã äú á ì áú ì
tảo ti n, âi u chènh m ïc cung ti n â n âënh ti n t û. Dỗư ãư ỉ ãư ãø äø ãư ã
vi ûc ph n chia h û th ng ng n ha ng tha nh hai c p, n n cọ vi ûcã á ã äú á ì ì áú ã ã
ph n chia hai loải ti n: ti n ng n ha ng trung ng va ti n ng ná ãư ãư á ì ỉå ì ãư á
ha ng. Ti n trung ng la ti n cho NHT â üc quy n phạt ha nh.ì ãư ỉå ì ãư Ỉ ä ãư ì

Ti n ng n ha ng (ti n tên dủng) la ti n do cạc NHTM tảo rẫư á ì ãư ì ãư
th ng qua vi ûc c p tên dủng cho n n kinh t , âàûc bi ût la ti nä ã áú ãư ãú ã ì ãư
cạc ta i khoa n thanh toạn sẹc. Nọ â üc tảo ra nh la s û mì í ỉå ỉ ì ỉ åí
r üng g p nhi u l n ä áú ãư áư qu d û tr ỵ ng n ha ng (th ng qua h ûỉ ỉ á ì ä ã
s tảo ti n) .äú ãư
H û th ng NHTM kh ng th tảo ti n tên dủng t hã äú ä ãø ãư ỉì ỉ
kh ng ma pha i d ûa va o ti n trung ng. M ïc tảo ti n tênä ì í ỉ ì ãư ỉå ỉ ãư
dủng do h û s tảo ti n hay tè l û d û tr ỵ bà t bu üc quy tã äú ãư ã ỉ ỉ õ ä ãú
âënh. M üt â ng ti n ng n ha ng trung ng ma NHTM huy â üngä äư ãư á ì ỉå ì ä
â üc tảo kha nàng cho NHTM cung ïng cho n n kinh t sỉå í ỉ ãư ãú äú
ti n tên dủng g p nhi u l n; ng üc lải m ïc cung ti n tênãư áú ãư áư ỉå ỉ ãư
dủng cu a NHTM cng gia m g p nhi u l n khi ti n trung ngí í áú ãư áư ãư ỉå
trong tay h gia m âi m üt. C ch tảo ra ti n cu a NHTM xu tí ä å ãú ãư í áú
phạt t 2 ngu n: a) ti n g i cu a c ng chụng; b) s û cho vay cu ì äư ãư åí í ä ỉ í
ng n ha ng. Chênh vç kha nàng tảo ra bụt t û (ti n tên dủng)á ì í ã ãư
cu a cạc NHTM trong vi ûc âi u hoa kh i ti n t û, ng n ha ngí ã ãư ì äú ãư ã á ì
trung ng th ng ki m soạt kh i d û tr ỵ cu a NHTM va theå ỉåì ãø äú ỉ ỉ í ì
di ty s gi ỵa cạc d û tr ỵ cu a ng n ha ng na y v ïi t ng s ti ní äú ỉ ỉ ỉ í á ì ì å äø äú ãư
g i.åí
âi u hoa kh i ti n t û, NHT s dủng cạc ph ngÂãø ãư ì äú ãư ã Ỉ ỉí ỉå
ti ûn tr ûc ti p va giạn ti p. ã ỉ ãú ì ãú
Nh ỵng ph ng ti ûn tr ûc ti p cọ a nh h ng thà ng â i v ïiỉ ỉå ã ỉ ãú í ỉåí ó äú å
kh i ti n t û l u ha nh, nh ỵng ph ng ti ûn tr ûc ti p bao g m:äú ãư ã ỉ ì ỉ ỉå ã ỉ ãú äư
1) ki m soạt cạc NGTM; 2) s û b t â üng hoạ va ng nh ûp kh u;ãø ỉ áú ä ì á áø
3) hản ch nh ûp n üi cạc ngoải t û...ãú á ä ã
Nh ỵng ph ng ti ûn giạn ti p cọ a nh h ng kh ng chà cỉ ỉå ã ãú í ỉåí ä õ
chà n, a nh h ng cọ xa y ra hay kh ng la tuy pha n ïng cu ã í ỉåí í ä ì ì åí í ỉ í
cạc â i t üng, bao g m: 1) tàng hay gia m li su t chi t kh u;äú ỉå äư í áú ãú áú
2) chênh sạch thë tr ng m . Nh ỵng ph ng ti ûn giạn ti p chåì åí ỉ ỉå ã ãú í
y u th ûc hi ûn th ng qua c ch thë tr ng, ma c ng củ chú ỉ ã ä å ãú ỉåì ì ä í

y u trong c ch thë tr ng la li su t. ãú å ãú ỉåì ì áú
Nh v ûy, th ng qua vi ûc cung ïng ti n trung ng va cạcỉ á ä ã ỉ ãư ỉå ì
ph ng ti ûn tr ûc ti p hồûc giạn ti p, NHT hoa n toa n la mỉå ã ỉ ãú ãú Ỉ ì ì ì
chu kha nàng âi u hoa kh i ti n t û cung ïng cho n n kinh tí í ãư ì äú ãư ã ỉ ãư ãú
va âọ la l s ng co n cu a NHT . ì ì äú ì í Ỉ
a.2. Kiãøm soạt täøng säú thanh toạn bàòng tiãưn:
Vi ûc ki m soạt kh i ti n t û â n thu n cọ nh üc âi mã ãø äú ãư ã å áư ỉå ãø
la kh ng l u t ïi t c â ü l u ha nh ti n t û. Cại gç a nh h ngì ä ỉ å äú ä ỉ ì ãư ã í ỉåí
mảnh m â n v ût giạ, kh ng pha i chè cọ kh i ti n t û M, mẫú á ä í äú ãư ã ì
co n cọ t c â ü l u ha nh ti n t û V n ỵa. V ûy ki m soạt kh iì äú ä ỉ ì ãư ã ỉ á ãø äú
l üng M ch a âu , ma pha i l u t ïi V, hay âụng h n, ki m soạtỉå ỉ í ì í ỉ å å ãø
M. V. ma ng i ta gi la tra o l üng ti n t û, t ïc la t ng sì ỉåì ì ì ỉå ãư ã ỉ ì äø äú
l üng ti n t û du ng â chi tra trong khoa ng th i gian nh t âënhỉå ãư ã ì ãø í í åì áú
v ïi t c â ü V. å äú ä
T c â ü V cọ tạc dủng khuy ch âải nhi u hay êt kh iäú ä ãú ãư äú
l üng ti n t û M. Tra o l üng ti n t û tàng hay gia m ch a nọiỉå ãư ã ì ỉå ãư ã í ỉ
l n â üc tạc dủng cu a nọ la m gia m hay tàng giạ trë ti n t û.ã ỉå í ì í ãư ã
C n pha i xem nọ cọ tạc dủng nh th na o â i v ïi T. Ma T baốư í ỉ ãú ì äú å ì
g m trong ba n th n nọ hai tha nh ph n: m üt la s l üng ha ngäư í á ì áư ä ì äú ỉå ì
hoạ va dëch vủ do sa n xu t trong n ïc cung ïng va m üt l í áú ỉå ỉ ì ä ì
s l üng ha ng hoạ dëch vủ xu t phạt t nh ûp kh u. äú ỉå ì áú ỉì á áø
N u â ïng tr n ph ng di ûn ca n ïc nọi chung, s l üngãú ỉ ã ỉå ã í ỉå äú ỉå
ti n t û M â üc l u th ng t tay ng i na y sang tay ng i khạcãư ã ỉå ỉ ä ỉì ỉåì ì ỉåì
v ïi m üt t c â ü na o âọ, ta gi la V. V ïi V, M bi n tha nh m ütå ä äú ä ì ì å ãú ì ä
tra o l üng ti n t û M. V t ïc la t ng s giạ trë chi tra â tra ỉå ãư ã ỉ ì äø äú í ãø
â i v ïi T (ha ng hoạ va dëch vủ), t ng s ha ng hoạ va dëchäø å ì ì äø äú ì ì
vủ â üc du ng trao â i v ïi M qua V l n s dủng.ỉå ì äø å áư ỉí
Nh ng vi ûc ki m oast M. V. r t khọ, b i vç tuy thu üc va ã ãø áú åí ì ä ì
cạch ha nh â üng cu a cạc chu th kinh t ri ng bi ût trong sì ä í í ãø ãú ã ã ỉí
dủng ti n t û. Nọ tuy thu üc va o ni m tin cu a nh ỵng ng iãư ã ì ä ì ãư í ỉ ỉåì

n y â i v ïi giạ trë ti n t û, s û ti n li ûu cu a h v th i cáư äú å ãư ã ỉ ã ã í ãư åì å
kinh t , nh ỵng c h üi la m àn sinh l i, khuynh h ïng ti u xa iãú ỉ å ä ì åì ỉå ã ì
cu a d n chụng, lo ng tin va o chênh sạch kinh t cu a Nha n ïc.í á ì ì ãú í ì ỉå
Ngoa i ra, nọ co n tuy thu üc va o kha nàng thanh toạn cu a ng nì ì ì ä ì í í á
ha ng, trçnh â ü k thu ût ng n ha ng, m ïc â ü tin t ng cu a d nì ä á á ì ỉ ä ỉåí í á
chụng â i v ïi ng n ha ng.äú å á ì
nh ỵng n ïc c ng nghi ûp phạt tri n, cạc ti ûn êch ng nÅÍ ỉ ỉå ä ã ãø ã á
ha ng â üc s dủng r üng ri, cạc chu th kinh t quen du ngì ỉå ỉí ä í ãø ãú ì
sẹc trong thanh toạn. T ng s thanh toạn cạc cu üc giao dëchäø äú ä
bà ng ph ng ti ûn na y l n â n 70 - 80% tr n t ng s thanh toạnò ỉå ã ì ã ãú ã äø äú
cu a d n c . Vç v ûy, NHT ki m soạt s chi tra cu a toa n xí á ỉ á Ỉ ãø äú í í ì
h üi qua h û th ng ng n ha ng bà ng cạch tênh t ng giạ trë sẹcä ã äú á ì ò äø
â a âi giao hoạn tải NHT va theo di bi n chuy n cu a nọ. ỉ Ỉ ì ãú ãø í
n ïc ta, vi ûc du ng sẹc trong d n c êt th ng dủng, du ngÅÍ ỉå ã ì á ỉ ä ì
ti n màût â chi tra la ph bi n, cho n n m üt kh i ti n màûtãư ãø í ì äø ãú ã ä äú ãư
r t l ïn l u th ng b n ngoa i h û th ng ng n ha ng, v üt ra ngoa iáú å ỉ ä ã ì ã äú á ì ỉå ì
t m ki m soạt cu a NHT . ọ la â u m i g y b t n cho n náư ãø í Ỉ Â ì áư äú á áú äø ãư
kinh t m üt cạch â üt bi n. ọ cng la l do c n pha i thu hụtãú ä ä ãú Â ì áư í
l üng ti n trong tay d n c va o h û th ng ng n ha ng d ïi hçnhỉå ãư á ỉ ì ã äú á ì ỉå
th ïc ti n g i kh ng ky hản va du ng s â thanh toạn, m ütỉ ãư åí ä ì ì ì ãø ä
y u t c n thi t â cho vi ûc th ûc thi chênh sạch ti n t ûãú äú áư ãú ãø ã ỉ ãư ã
â üc h ỵu hi ûu.ỉå ỉ ã
a.3. Bo vãû giạ trë qúc näüi ca âäưng tiãưn bàòng cạch äøn âënh váût giạ:
Giạ trë qu c n üi cu a â ng ti n la s ïc mua cu a nọ â iäú ä í äư ãư ì ỉ í äú
v ïi ha ng hoạ va dëch vủ trong n ïc. S ïc mua cu a â ng ti nå ì ì ỉå ỉ í äư ãư
bi n â i ng üc chi u v ïi v ût giạ. Khi m ïc v ût giạ chung giẫú äø ỉå ãư å á ỉ á
tàng, s ïc mua cu a â ng ti n gia m. Ng üc lải, khi m ïc v ût giạỉ í äư ãư í ỉå ỉ á
chung gia m, s ïc mua cu a â ng ti n tàng. Tuy nhi n, n u ví ỉ í äư ãư ã ãú ãú
th ï nh t kh ng cọ âi u gç pha i tranh ci, v th ï hai c n xạcỉ áú ä ãư í ãú ỉ áư
âënh r h n. å

S ïc mua â ng ti n tàng khi m ïc v ût giạ chung gia m chèỉ äư ãư ỉ á í
la âi u âạng m ng khi na o do nàng su t chung tàng l n. Th ûtì ãư ỉì ì áú ã á
v ûy, trong tr ng h üp na y, nhfa sa n xu t tuy bạn le v ïi giạá ỉåì å ì í áú í å
hả h n nh ng v ùn cọ l i vç nh nàng su t tàng, giạ tha nh m ùiå ỉ á åì åì áú ì ä
â n vë sa n ph m v ùn th p h n giạ bạn. Nha sa n xu t cọ l i,å í áø á áú å ì í áú åì
h v ùn ti p tủc sa n xu t, nh n c ng chà ng nh ỵng duy trçá ãú í áú á ä ó ỉ
â üc vi ûc la m ma co n cọ th tàng thu nh ûp âọ la do nàngỉå ã ì ì ì ãø á ì
su t lao â üng tàng. áú ä
Trại lải, n u v ût giạ chung gia m, kh ng do nàng su t mẫú á í ä áú ì
do m ïc c u tr n thë tr ng gia m, thç la m üt bi u hi ûn âạngỉ áư ã ỉåì í ì ä ãø ã
lo. V ût giạ gia m, s ïc mua â ng ti n tuy cọ tàng, nh ng âọ chèá í ỉ äư ãư ỉ
la tàng nh t th i, vç ng i sa n xu t cọ th r i va o tçnh trảngì áú åì ỉåì í áú ãø å ì
l ù l. H cọ th xẹt lải k hoảch sa n xu t, cọ th s b ïtä ãø ãú í áú ãø å
nh n c ng, b ït s l üng sa n xu t, n u tçnh trảng hả giạ,á ä å äú ỉå í áú ãú
ha ng hoạ t n âng kẹo da i. Tçnh hçnh âọ ma lan r üng, th tì äư ì ì ä áú
nghi ûp s tr m trng, la m gia m s c u cu a thë tr ng, la mã áư ì í äú áư í ỉåì ì
cho kinh t suy thoại th m.ãú ã
Do âọ chênh sạch ti n t û pha i nhà m âa m ba o m ïc v ûtãư ã í ò í í ỉ á
giạ chung n âënh. S û n âënh cu a v ût giạ la âi u c n thi täø ỉ äø í á ì ãư áư ãú
â mi ng i â üc an t m, tin t ng trong vi ûc tênh toạn c ngãø ỉåì ỉå á ỉåí ã ä
vi ûc â u t , vç â u t la cu üc tênh toạn l u da i. V ûy c n cọã áư ỉ áư ỉ ì ä á ì á áư
s û n âënh l u da i m ïi khuy n khêch s ïc â u t . ỉ äø á ì å ãú ỉ áư ỉ
Trong tr ng h üp kh ng duy trç â üc s û n âënh, m ütỉåì å ä ỉå ỉ äø ä
m ïc v ût giạ tàng ha ng nàm m ïc 2 hay 3% la m ïc gia tàngỉ á ì åí ỉ ì ỉ
thu ûn l üi cho s û phạt tri n ma chênh sạch ti n t û cọ thá å ỉ ãø ì ãư ã ãø
ch p nh ûn â üc. L t t nhi n, m üt chênh sạch ti n t û cọáú á ỉå áú ã ä ãư ã
th tạc â üng t ïi s û gia tàng nàng su t trong hoảt â üng sa nãø ä å ỉ áú ä í
xu t cu a cạc chu th kinh t v ùn la âi u mo ng mo i. áú í í ãø ãú á ì ãư í í
a.4. ÄØn âënh giạ trë qúc ngoải ca âäưng tiãưn:
Giạ trë qu c ngoải cu a â ng ti n â üc âo l ng b i tú í äư ãư ỉå ỉåì åí í

giạ h i âoại tha n i. M üt s bi n â üng cu a ty giạ h i âoại êtäú í äø ä å ãú ä í í äú
hay nhi u a nh h ng t ïi hoảt â üng kinh t trong n c tuy theỗư í ỉåí å ä ãú ỉå ì
m ïc â ü h ïng ngoải cu a n n kinh t . Trại lải, mi bi nỉ ä ỉå í ãư ãú ãú
chuy n v ti n t û cng tạc â üng t ïi m i t ng quan gi ỵẫø ãư ãư ã ä å äú ỉå ỉ
ti n t û trong n ïc v ïi ti n t û n ïc ngoa i. ãư ã ỉå å ãư ã ỉå ì
Ty giạ h i âoại chëu s û tạc â üng mảnh cu a kh i d ûí äú ỉ ä í äú ỉ
tr ỵ ngoải h i, thë tr ng va chênh sạch h i âoại, tçnh hçnhỉ äú ỉåì ì äú
giạ ca trong n ïc. Do âọ, m üt chênh sạch ti n t û nhà m ní ỉå ä ãư ã ò äø
âënh kinh t trong n ïc c n pha i âi â i v ïi nh ỵng bi ûn phạpãú ỉå áư í ä å ỉ ã
nhà m n âënh ty giạ h i âoại. ò äø í äú
V ph ng ti ûn ti n t û, kh i d û tr ỵ ngoải h i, thëãư ỉå ã ãư ã äú ỉ ỉ äú
tr ng va chênh sạch h i âoại, ty giạ h i âoại la nh ỵng y åì ì äú í äú ì ỉ ãú
t tạc â üng mảnh t ïi kh i ti n t û. Chụng ta s xem xẹt chiäú ä å äú ãư ã
ti t nh ỵng y u t na y ph n d ïi â y. ãú ỉ ãú äú ì åí áư ỉå á
D û tr ỵ ngoải h i: M ùi n ïc â u cọ kh i d û tr ỵ ngoảiỉ ỉ äú ä ỉå ãư äú ỉ ỉ
h i , l ïn hay nho tu y theo kha nàng cu a n n kinh t n ïc âọäú å í ì í í ãư ãú ỉå
cọ th tảo l ûp â üc nhi u hay êt. Nọ la k t qua cu a t ng sãø á ỉå ãư ì ãú í í äø äú
thu va chi ngoải t û (k ca va ng) cu a m üt n ïc trong th iì ã ãø í ì í ä ỉå åì
hản nh t âënh, th ng la m üt nàm. D û tr ỵ ngoải h i tàngáú ỉåì ì ä ỉ ỉ äú
khi thu l ïn h n chi, b t k thu, chi ngoải h i vç l do gç. i å áú ãø äú Â ãư
âọ cọ â üc khi Ng n ha ng trung ng mua bạn ngoải h i. Ng nỉå á ì ỉå äú á
ha ng trung ng mua ngoải h i, kh i ti n t û tàng th m; ng ücì ỉå äú äú ãư ã ã ỉå
lải khi ng n ha ng trung ng bạn ngoải h i, kh i ti n t ûá ì ỉå äú äú ãư ã
gia m, n u nh ỵng y u t khạc kh ng thay â i. í ãú ỉ ãú äú ä äø
Kh i d ỵ tr ỵ ngoải h i n ïc ta hi ûn nay co n khi mäú ỉ ỉ äú ỉå ã ì ã
nh ng, vç v ûy tạc â üng cu a s û bi n chuy n trong d û tr ỵỉåì á ä í ỉ ãú ãø ỉ ỉ
ngoải h i kh ng l ïn là m â i v ïi kh i ti n t û. Tuy nhi n, trongäú ä å õ äú å äú ãư ã ã
t ng lai thç d û tr ỵ ngoải h i tr n n quan trng h n, tạcỉå ỉ ỉ äú åí ã å
â üng cu a nọ tr n kh i ti n t û cng l ïn h n. Nọi chung, m ütä í ã äú ãư ã å å ä
s û gia tàng d û tr ỵ ngoải h i kẹo theo s û gia tàng trong kh iỉ ỉ ỉ äú ỉ äú

ti n t û. Ng üc lải, m üt s û gia m thi u trong d û tr ỵ âọ â ẫư ã ỉå ä ỉ í ãø ỉ ỉ ỉ
â n h ûu qua t t y u la gia m thi u kh i ti n t û. ãú á í áú ãú ì í ãø äú ãư ã
S û bi n chuy n trong d û tr ỵ ngoải h i tuy thu üc va ãú ãø ỉ ỉ äú ì ä ì
thë tr ng va chênh sạch h i âoại. ỉåì ì äú
Thë tr ng h i âoại: la n i mua, bạn ngoải t û. Trong m ütỉåì äú ì å ã ä
n ïc ma thë tr ng h i âoại t ch ïc quạ â n s , thë tr ng h iỉå ì ỉåì äú äø ỉ å å ỉåì äú
âoại kh ng t ch ïc s ba nh tr ïng mảnh m, khi n cho NHTä äø ỉ ì ỉå ãú Ỉ
chà ng nh ỵng kh ng th têch lu â üc d û tr ỵ ngoải h i, m ỉ ä ãø ỉå ỉ ỉ äú ì
cng kh ng chu â üng â üc ngu n cung ïng ti n t û cho cạcä í ä ỉå äư ỉ ãư ã
hoảt â üng sa n xu t kinh doanh. Cạc â n vë na y khi cọ nhu c í áú å ì áư
ngoải t û lải âi mua ngoải t û tr i n i tr n thë tr ng kh ng tã ã ä äø ã ỉåì ä äø
ch ïc bà ng l üng ti n â ng Vi ût Nam ma h ûu qua cu i cu ngỉ ò ỉå ãư äư ã ì á í äú ì
la s l üng ti n â ng l ïn lu n l u ngoa i h û th ng ng n ha ng:ì äú ỉå ãư äư å á ỉ ì ã äú á ì
m üt y u t la m tàng ạp l ûc vay ti n ng n ha ng â b sungä ãú äú ì ỉ ãư á ì ãø äø
ngu n v n l u â üng ma ng n ha ng th ng mải lải thi u ti n.äư äú ỉ ä ì á ì ỉå ãú ãư
T âọ ạp l ûc tr n nhu c u phạt ha nh ti n s gia tàng. ỉì ỉ ã áư ì ãư
Thë tr ng h i âoại n ïc ta co n âang dảng la nh ỵngỉåì äú åí ỉå ì åí ì ỉ
âi m mua, bạn ngoải t û (mua nhi u h n bạn), th ût ra thç lẫø ã ãư å á ì
âi m mua ngoải t û thç âụng h n. C n pha i t ch ïc thë tr ngãø ã å áư í äø ỉ ỉåì
h i âoại v ïi quy m l ïn h n, hoa n chènh h n. â y m ïi n u l näú å ä å å ì å ÅÍ á å ã ã
v ïi tênh cạch âàût v n â , ch a â c ûp â n cạch t ch ïc m ütå áú ãư ỉ ãư á ãú äø ỉ ä
thë tr ng h i âoại hoa n chènh. ỉåì äú ì
Thë tr ng h i âoại cọ t ch ïc hoa n ha o hay kh ng co nỉåì äú äø ỉ ì í ä ì
phủ thu üc va o chênh sạch h i âoại (âạp ïng chênh sạch kinhä ì äú ỉ
t m c a â t n ïc t ïi m ïc â ü na o...)ãú åí ỉí áú ỉå å ỉ ä ì
Chênh sạch h i âoại: Tr n nguy n tà c, n ïc ta ạp dủngäú ã ã õ ỉå
chênh sạch ngoải h i cọ qua n l chàût. i u 51 phạp l ûnhäú í Â ãư ã
NHNN n u r: T t ca cạc t ch ïc, cạ nh n cọ ngoải t û â áú í äø ỉ á ã ãư
pha i bạn cho ng n ha ng â üc phẹp kinh doanh ngoải h i, khií á ì ỉå äú
cọ nhu c u thç mua ngoải t û tải ng n ha ng. Cạc t ch ïc thçáư ã á ì äø ỉ

cọ th mua ngoải t û tải thë tr ng h i âoại trong n ïc. ãø ã ỉåì äú ỉå
Nh ng trong th ûc t , cạc t ch ïc, cạ nh n lải cọ thỉ ỉ ãú äø ỉ á ãø
mua bạn ngoải t û tr i n i ngoa i nh ỵng n i chè âënh tr n, màûcã ä äø ì ỉ å ã
d u bë c m âoạn. Chênh vç v ûy m üt l üng l ïn ngoải t û âangáư áú á ä ỉå å ã
lu n l u b n ngoa i h û th ng ng n ha ng.á ỉ ã ì ã äú á ì
Lải n ỵa, chụng ta âang t ch ïc thë tr ng mua bạnỉ äø ỉ ỉåì
ngoải t û v ïi ty giạ d ûa tr n c s cung c u thë tr ng, â ngã å í ỉ ã å åí áư ỉåì äư
th i v ùn duy trç m üt c ch ti n g i bà ng ngoải t û trong h ûåì á ä å ãú ãư åí ò ã ã
th ng ng n ha ng â r i nh ûn l y h t nh ỵng ru i ro kh ng âạngäú á ì ãø äư á áú ãú ỉ í ä
cọ. Xin k ra â y m üt nghëch l: trong khi chụng ta âang khuy nãø á ä ãú
khêch thu hụt ngoải t û va o trong n ïc â â u t phạt tri nã ì ỉå ãø áư ỉ ãø
kinh t , nh ng v ïi c ch va cạch la m cu a ta, chụng ta pha iãú ỉ å å ãú ì ì í í
mang ngoải t û ra g i n ïc ngoa i, v tçnh d la m l üi chỗ åí åí ỉå ì ä ì å
nh ỵng n ïc cọ ngoải t û âọ. ỉ ỉå ã
T nh ỵng vê dủ tr n, tuy theo gọc â ü âạnh giạ, cọ thỉì ỉ ã ì ä ãø
cọ nhi u cạch ph n tạch, l gia i. Chụng ta hy nghe nh ỵng lãư á í ỉ
gia i xung quanh vê dủ 1. í
Nhçn theo m üt khêa cảnh na o âọ, thç â y la m üt âi ì á ì ä ãư
hải, vç ng n ha ng Nha n ïc, qua h û th ng ng n ha ng trungá ì ì ỉå ã äú á ì
gian, kh ng mua â üc nhi u ngoải t û cho nhu c u cu a mçnh.ä ỉå ãư ã áư í
Va nh v ûy, kha nàng âi u hoa l u l üng ti n t û cng bëì ỉ á í ãư ì ỉ ỉå ãư ã
hản ch . M üt l üng ti n t û va m üt l üng ngoải t û âangãú ä ỉå ãư ã ì ä ỉå ã
nà m b n ngoa i th m quy n âi u ti t cu a h û thọng ng n ha ng.ò ã ì áø ãư ãư ãú í ã á ì
Trại lải, nhçn khêa cảnh khạc, âi u âọ cng cọ màûtåí ãư
thu ûn l üi la gia m b ït càng thà ng v nhu c u ngoải t û cu ấ å ì í å ó ãư áư ã í
â n vë sa n xu t kinh doanh. M üt chênh sạch â üc quy n h iå í áú ä ä ãư äú
âoại quạ c ïng nhà c s kh ng trạnh kho i nh ỵng càng thà ng nọiỉ õ ä í ỉ ó
tr n. ọ la âi m c n l u khi thi t l ûp m üt thë tr ng h iã Â ì ãø áư ỉ ãú á ä ỉåì äú
âoại cọ t ch ïc trong t ng lai v ïi nh ỵng quy âënh sao cho uy näø ỉ ỉå å ỉ ãø
chuy n thêch h üp v ïi tçnh hçnh th ûc t trong n ïc ma kh ngãø å å ỉ ãú ỉå ì ä

ca n tr sa n xu t kinh doanh. í åí í áú
Ty giạ h i âoại: Ty giạ h i âoại la âo n b y âi u ti t cungí äú í äú ì ì áø ãư ãú
c u ngoải t û, cng la âo n b y kinh t tạc â üng mảnh â náư ã ì ì áø ãú ä ãú
cạc hoảt â üng sa n xu t, kinh doanh. xu t kh u, nh ûp kh í áú áú áø á áø
trong n ïc. ỉå
M üt ty giạ h i âoại quạ th p (t ïc la â ngba n t û cọ giạä í äú áú ỉ ì äư í ã
trë tàng l n so v ïi ngoải t û) cọ tạc dủng khuy n khêch nh ûpã å ã ãú á
kh u, g y b t l üi cho xu t kh u vç ha ng xu t kh u t ng â iáø á áú å áú áø ì áú áø ỉå äú
âà t, khọ bạn ra n ïc ngoa i, t ïc la g y tr ngải cho nga nh sa nõ ỉå ì ỉ ì á åí ì í
xu t trong n ïc h ïng v xu t kh u, b t l üi cho cu ücáú ỉå ỉå ãư áú áø áú å ä
chuy n dëch ngoải t û t n ïc ngoa i va o trong n ïc; kh iãø ã ỉì ỉå ì ì ỉå äú
l ỹng d ỷ tr ợ ngoaỷi h i d ự bở xoùi mo n. Ng ỹc laỷi, m ỹt tyổồ ổ ổ ọỳ ó ỡ ổồ ọ ớ
giaù h i õoaùi cao (nghộa la õ ng ba n t ỷ coù giaù trở th p so v ùiọỳ ỡ ọử ớ ó ỏỳ ồ
ngoaỷi t ỷ), coù taùc õ ỹng b t l ỹi cho nh ỷp kh u, khuy n khờchó ọ ỏỳ ồ ỏ ỏứ óỳ
xu t kh u vỗ la m cho ha ng xu t kh u õ t h n, ha ng xu tỏỳ ỏứ ỡ ỡ ỏỳ ỏứ ừ ồ ỡ ỏỳ
kh u re h n õ caỷnh tranh tr n thở tr ng qu c t , d ự tỗmỏứ ớ ồ óứ ó ổồỡ ọỳ óỳ ó
õ ỹc thở tr ng h n. Do õoù, nh ợng nga nh sa n xu t coù nguy nổồ ổồỡ ồ ổ ỡ ớ ỏỳ ó
li ỷu nh ỷp kh u hay thay th ha ng nh ỷp kh u gỷp tr ngaỷi,ó ỏ ỏứ óỳ ỡ ỏ ỏứ ồớ
trong khi nga nh sa n xu t ha ng cho thở tr ng n ùc ngoa iỡ ớ ỏỳ ỡ ổồỡ ổồ ỡ
thu ỷn l ỹi h n, l ỹng ngoaỷi t ỷ coù khuynh h ùng chuy n va oỏ ồ ồ ổồ ó ổồ óứ ỡ
trong n ùc khaù h n, kh i d ỷ tr ợ ngoaỷi t ỷ coù c h ỹi gia tng. ổồ ồ ọỳ ổ ổ ó ồ ọ
M ùc ty giaù quaù cao hay th p la so v ùi ty giaù th ỷc tổ ớ ỏỳ ỡ ồ ớ ổ óỳ
õ ỹc quy t õởnh b i cung c u ngoaỷi t ỷ tr n thở tr ng h iổồ óỳ ồớ ỏử ó ó ổồỡ ọỳ
õoaùi hay thở tr ng õen (n i na o kh ng coù thở tr ng h i õoaùi t ỷổồỡ ồ ỡ ọ ổồỡ ọỳ ổ
do). Ty giaù h i õoaùi cao hay th p la ty giaù do NHT n õởnh, cớ ọỳ ỏỳ ỡ ớ ặ ỏỳ ọỳ
õởnh (fixed exchange rates), co n ty giaù h i õoaùi tr n thở tr ngỡ ớ ọỳ ó ổồỡ
t ỷ do hoa n toa n kh ng coù s ỷ can thi ỷp cu a NHT la ty giaùổ ỡ ỡ ọ ổ ó ớ ặ ỡ ớ
tha n i do cung c u ngoaỷi t ỷ tr n thở tr ng quy t õởnhớ ọứ ỏử ó ó ổồỡ óỳ
(floating rates). Th gi ùi õaợ tra i qua m ỹt th i ky khaù l u aùpóỳ ồ ớ ọ ồỡ ỡ ỏ
duỷng ty giaù h i õoaùi n õởnh, c õởnh t th ỷp ni n 1930 õ nớ ọỳ ỏỳ ọỳ ổỡ ỏ ó óỳ

gi ợa th ỷp ni n 1970. T nm 1973, nhi u n ùc c ng nghi ỷpổ ỏ ó ổỡ óử ổồ ọ ó
ha ng õ u õaợ th nguy ỷm ty giaù h i õoaùi tha n i va sau õoù aùpỡ ỏử ổớ ó ớ ọỳ ớ ọứ ỡ
duỷng ty giaù h i õoaùi tha n i coù "qua n lyù". n nm 1976 caùcớ ọỳ ớ ọứ ớ óỳ
n ùc ph ng t y õaợ õaỷt õ ỹc m ỹt thoa hi ỷp taỷm th i goỹi laổồ ổồ ỏ ổồ ọ ớ ó ồỡ ỡ
Thoa hi ỷp Jamaica, c ng khai ch p nh ỷn h ỷ th gn ty giaù h iớ ó ọ ỏỳ ỏ ó ọỳ ớ ọỳ
õoaùi tha n i coù qua n lyù (system of managed floating rates), vỗ caớ ọứ ớ ớ
hai ty giaù c õởnh c ùng nh c va ty giaù tha n i hoa n toa n õ uớ ọỳ ổ ừ ỡ ớ ớ ọứ ỡ ỡ óử
coù õi u b t ti ỷn taùc õ ỹng tr n n n kinh t trong n ùc va tr nóử ỏỳ ó ọ ó óử óỳ ổồ ỡ ó
s ỷ chuy n dởch ta i nguy n ngoaỷi t ỷ tr n bỗnh di ỷn qu c t . ổ óứ ỡ ó ó ó ó ọỳ óỳ
Theo h ỷ th ng NHT can thi ỷp õ gi ợ cho ty giaù h i õoaùió ọỳ ặ ó óứ ổ ớ ọỳ
kh ng thng tr m quaù õaùng, la m dởu b ùt tỗnh traỷng b t nọ ỏử ỡ ồ ỏỳ ọứ
õởnh cu a n n kinh t trong n ùc. NHT can thi ỷp tr n thởớ óử óỳ ổồ ặ ó ó
tr ng h i õoaùi b ng caùch tham gia mua hay baùn ngoaỷi t ỷ õổồỡ ọỳ ũ ó óứ
duy trỗ ty giaù h i õoaùi bi n õ i trong m ỹt bi n v ỷc kh ng quaùớ ọỳ óỳ ọứ ọ ó ổ ọ
l ïn, nh âọ ch ng û b ït tạc â üng â i v ïi n n kinh t trongå åì ãú ỉ å ä äú å ãư ãú
n ïc, khi giạ ngoải t û l n cao, NHT â a ngoải t û ra bạn âỉå ã ã Ỉ ỉ ã ãø
la m ch ûm b ït nhëp tàng giạ ngoải t û. Dé nhi n, chè la m â ücì á å ã ã ì ỉå
âi u âọ khi d û tr ỵ ngoải h i co n m ïc â ü t ng â i khẫư ỉ ỉ äú ì åí ỉ ä ỉå äú í
quan. Ng üc lải, khi giạ ngoải t û xu ng quạ th p, NHTỉå ã äú áú Ỉ
du ng ti n trong n ïc mua ngoải t û va o â duy trç m üt bi nì ãư ỉå ã ì ãø ä ã
v ûc bi n â i êt tạc â üng mảnh â i v ïi sinh hoảt kinh tỉ ãú äø ä äú å ãú
trong n ïc, nh t la â tại tảo kh i d û tr ỵ ngoải t û â bëỉå áú ì ãø äú ỉ ỉ ã
thi u hủt. ãú
N ïc ta âang ạp dủng ty giạ h i âoại n âënh nh ngỉå í äú áú ỉ
kh ng quạ c ïng nhà c, cọ th thay â i theo tçnh hçnh ngoảiä ỉ õ ãø äø
h i trong n ïc. M üt ph n na o cọ hi ûu qua , nh t la trongäú ỉå ä áư ì ã í áú ì
tçnh hçnh ngoải h i ch ûm bi n â i. Trại lải, khi tçnh hçnhäú á ãú äø
ngoải h i bi n â i th ng xuy n, m üt s û ch ûm tr ù trongäú ãú äø ỉåì ã ä ỉ á ã
vi ûc thay â i ty giạ n âënh th ng g y thi ût hải cho cạcã äø í áú ỉåì á ã
nga nh hoảt â üng kinh t trong n ïc. ì ä ãú ỉå

i v ïi n ïc ta hi ûn nay, kha nàng n âënh giạ trë qu cÂäú å ỉå ã í äø äú
ngoải cu a â ng ti n co n r t hản ch . Vç v ûy, c n cọ kí äư ãư ì áú ãú á áư ãú
hoảch m r üng â u t cạc tha nh ph n kinh t trong va ngoa iåí ä áư ỉ ì áư ãú ì ì
n ïc, la m sao cho n ïc ta tr tha nh âi m thu hụt â u t qu cỉå ì ỉå åí ì ãø áư ỉ äú
t mảnh h n n ỵa â tàng nhanh kha nàng n âënh giạ trë qu cãú å ỉ ãø í äø äú
ngoải cu a â ng ti n Vi ût Nam. í äư ãư ã
b. Mủc tiãu kinh tãú:
Chênh sạch ti n t û co n nhà m â n mủc âêch xa h n: âọãư ã ì ò ãú å
la mủc ti u kinh t , g m hai âi m chênh d ïi â y:ì ã ãú äư ãø ỉå á
+ Tàng tr ng kinh t , trong âọ cọ mủc ti u âảt â n m ïcỉåí ãú ã ãú ỉ
nh n dủng cao. á
+ Gia m thi u nh ỵng thàng tr m chu chuy n kinh t . í ãø ỉ áư ãø ãú
b.1. Mủc tiãu tàng trỉåíng kinh tãú:
Hi ûn nay co n cọ quan âi m khạc nhau v vai tro tạc â ngã ì ãø ãư ì ä
cu a ti n t û â i v ïi tàng tr ng kinh t . Co n nhi u ki ní ãư ã äú å ỉåí ãú ì ãư ãú
khạc nhau v chi ti t, nh ỵng xạc âënh â üc quan âi m chungãư ãú ỉ ỉå ãø
v tạc â üng cu a li su t va s c u t ng h üp cu a kh i ti nãư ä í áú ì äú áư äø å í äú ãư
t û tr n m ïc tàng tr ng âọ. Tạc â üng âọ th ng qua hai ng: ã ã ỉ ỉåí ä ä
Khi kh i ti n t û M tàng, nọi chung nọ cọ tạc dủng la mäú ãư ã ì
gia m li su t (vç NHT khi chu tr ng ba nh tr ïng kh i ti ní áú Ỉ í ỉå ì ỉå äú ãư
t û thç cng mu n nh v ûy), li su t gia m s khuy n khêchã äú ỉ á áú í ãú
vi ûc â u t . u t gia tàng, t ng sa n ph m x h üi cng tàng.ã áư ỉ Âáư ỉ äø í áø ä
N u ty l û gia tàng t ng sa n ph m x h üi l ïn h n nhëp gia tàngãú í ã äø í áø ä å å
d n s s cọ tàng tr ng kinh t . á äú ỉåí ãú
Màût khạc, s û gia tàng kh i ti n t û â a â n tạc dủngỉ äú ãư ã ỉ ãú
la m tàng s c u t ng h üp: cạc tha nh ph n d n c cọ ti nì äú áư äø å ì áư á ỉ ãư
nhi u h n, s ti u thủ nhi u h n va mi l ûc tr n thë tr ngãư å ã ãư å ì ỉ ã ỉåì
tàng giụp gia i quy t ha ng t n âng, la m cho cạc doanh nghi ûpí ãú ì äư ì ã
tàng gia sa n xu t, ha ng hoạ l u th ng, ph n ph i v ïi nhëp âi û áú ì ỉ ä á äú å ã
r ün rëp h n. n m üt lục na o âọ, doanh nghi ûp cng pha iä å Âãú ä ì ã í

tàng th m vi ûc mua sà m mạy mọc, trang thi t bë, nha x ng...ã ã õ ãú ì ỉåí
Ca hai s ïc c u v sa n ph m ti u du ng va sa n ph m â u tí ỉ áư ãư í áø ã ì ì í áø áư ỉ
â u tàng, t âọ t ng sa n ph m x h üi cng tàng. N u m ïc giẫư ỉì äø í áø ä ãú ỉ
tàng âọ l ïn h n nhëp gia tàng d n s , s cọ tàng tr ng kinh t . å å á äú ỉåí ãú
Trong ca hai tr ng h üp, â u cọ s û gia tàng nh n dủng,í ỉåì å ãư ỉ á
vç nh n c ng, t ba n (mạy mọc), k thu ût c ng ngh ûá ä ỉ í á ä ã
(technology) la 3 y u t quan trng quy t âënh s l ïng, trongì ãú äú ãú äú ỉå
âọ y u t nh n c ng â üc tàng l n tr ïc khi xê nghi ûp gia tàngãú äú á ä ỉå ã ỉå ã
sa n xu t. i v ïi xê nghi ûp qua n l cọ hi ûu qua , vi ûc tuy ní áú Âäú å ã í ã í ã ãø
dủng th m nh n c ng chè xa y ra khi s nh n l ûc hi ûn h ỵ á ä í äú á ỉ ã ỉ
â üc t ûn dủng. ỉå á
Nh v ûy, mu n âảt â üc mủc ti u tàng tr ng kinh t ,ỉ á äú ỉå ã ỉåí ãú
ngoa i vi ûc gia tàng kh i ti n t û trong chênh sạch ti n t û, c nì ã äú ãư ã ãư ã áư
cọ nh ỵng bi ûn phạp â y mảnh â u t sa n xu t â th mỉ ã áø áư ỉ í áú ãø á
dủng nh n c ng. á ä
b.2. Gim thiãøu nhỉỵng thàng tráưm chu chuøn kinh tãú:
S û tàng tr ng kinh t b t c ï n ïc na o kh ng th kẹ ỉåí ãú áú ỉ ỉå ì ä ãø
da i mi v ïi th i gian. L do c ba n la s c u du ti p tủc gi å åì å í ì äú áư ì ãú
tàng nh ng s cung kh ng th âạp ïng mi mi â üc. Nọ bëỉ äú ä ãø ỉ ỉå
hản ch b i nhi u y u t , âạng k tr ïc ti n la nh n c ng.ãú åí ãư ãú äú ãø ỉå ã ì á ä
Khi n n kinh t tàng tr ng li n tủc, â n m üt lục na o âọ, nh nãư ãú ỉåí ã ãú ä ì á
c ng khan hi m, hản ch m ïc gia tàng sa n xu t . ọ la ch ậ ãú ãú ỉ í áú Â ì ỉ
k nguy n li ûu cọ th cng khan hi m. S û khan hi m cu ẫø ã ã ãø ãú ỉ ãú í
y u t nh n c ng, nguy n li ûu la m tàng phê t n sa n xu t, n ngãú äú á ä ã ã ì äø í áú á
cao giạ tha nh va giạ bạn tr n thë tr ng. ì ì ã ỉåì
Va o th i âi m na y, n u kh i l üng ti n t û ti p tủc gi åì ãø ì ãú äú ỉå ãư ã ãú
tàng ma kh ng k m ch , s c u tàng mảnh, h ûu qua t t y ä ãư ãú äú áư á í áú ãú
la m tàng v ût giạ, tçnh trảng lảm phạt nga y ca ng tr m trngì á ì ì áư
h n. Tçnh hçnh âọ bu üc pha i gia m b ït kh i ti n t û, t âọå ä í í å äú ãư ã ỉì
la m gia m s c u, la m gia m khuynh h ïng ti u thủ cu a d n c .ì í äú áư ì í ỉå ã í á ỉ

Hoảt â üng kinh t r i va o tçnh trảng ng ng tr û. ä ãú å ì ỉ ã
Tr ïc tçnh hçnh na y, cạc â n vë sa n xu t ha ng hoạ bạnỉå ì å í áú ì
ch ûm lải, ha ng t n kho têch lu nga y ca ng nhi u, t t s cọá ì äư ì ì ãư áú
pha n ïng la gia m b ït sa n xu t. Trong tr ng h üp ti n âoạní ỉ ì í å í áú ỉåì å ã
tçnh hçnh ti u thủ tr n thë tr ng x u nhi u h n n ỵa va cọã ã ỉåì áú ãư å ỉ ì
tênh cạch l u da i, h pha i sa tha i b ït nh n c ng, sau m üt th iá ì í í å á ä ä åì
gian nghè gia m l ng. Nh n c ng th t nghi ûp, gia m thu nh ûp,í ỉå á ä áú ã í á
gia m ti u pha, kẹo theo suy gia m trong kh i l üng sa n xu t.í ã í äú ỉå í áú
Kh ng ai chëu â u t trong tçnh hu ng nh th : tçnh trảng: su áư ỉ äú ỉ ãú
thoại kinh t lan r üng. ãú ä
chàûn â ïng âa suy thoại, NHT s pha i thi ha nhÂãø ỉ ì Ỉ í ì
chênh sạch ba nh tr ïng kh i ti n t û, khuy n khêch cạc ng nì ỉå äú ãư ã ãú á
ha ng cho vay â n ng s c u l n, giụp cạc nha sa n xu t cọì ãø á äú áư ã ì í áú
m üt cại nhçn lảc quan tr n thë tr ng. Nh n c ng th t nghi ûpä ã ỉåì á ä áú ã
nhi u va l u nga y, n n giạ nh n c ng re , ha ng t n kho gia mãư ì á ì ã á ä í ì äư í
d n, nhu c u tại sa n xu t theo m üt nhëp â ü l ïn d n, khi náư áư í áú ä ä å áư ãú
cho nhu c u â u t tàng l n. Nh ỵng s û ki ûn âọ â a n n kinháư áư ỉ ã ỉ ỉ ã ỉ ãư
t t giai âoản suy thoại sang giai âoản phủc h ng. Lục na y,ãú ỉì ỉ ì
ti n â üc rọt th m va o gu ng mạu kinh t kêch thêch ti u thủãư ỉå ã ì äư ãú ã
tàng mảnh kẹo theo s ïc gia tàng trong s l üng â u t , tr ïcỉ äú ỉå áư ỉ ỉå
ti n la thay th mạy mọc h ho ng, r i d n d n â i m ïi gu ngã ì ãú ỉ í äư áư áư äø å äư
mạu sa n xu t. T âọ cọ kha nàng n n kinh t chuy n t giaií áú ỉì í ãư ãú ãø ỉì
âoản phủc h ng sang giai âoản tàng tr ng mảnh. ỉ ỉåí
Tr ïc â y, cọ m üt nh ûn th ïc cho rà ng, m üt chu ky kinhỉå á ä á ỉ ò ä ì
t la m üt chu ùi cạc trảng hu ng kinh t , nhçn chung â ücãú ì ä ä äú ãú ỉå
ph n ra la m b n giai âoản:á ì äú
- M r üng (giai âoản thàng hoa). B i ca nh thu ûn. åí ä äú í á
- Ph n vinh (âènh cao). B i ca nh t t. äư äú í äú
- Suy thoại (giai âoản xu ng d c). B i ca nh b t thu ûn.äú äú äú í áú á
- Suy sủp (giai âoản lm). B i ca nh x u. äú í áú

Nh ng nga y nay, phạc â na y â bë bi n â i do: a) cạcỉ ì äư ì ãú äø
doanh nghi ûp â qua n l t t sa n xu t; b) cạc NHT can thi ûpã í äú í áú Ỉ ã
cho tr üt lảm phạt â trạnh b t ky càng thà ng na o. ỉå ãø áú ì ó ì
Trong m ùi giai âoản kinh t , chênh sạch ti n t û âọngä ãú ãư ã
m üt vait ro quan trng, gọp ph n rụt ngà n th i gian ng ngä ì áư õ åì ỉ
tr û va suy thoại kinh t â chuy n sang giai âoản tàng tr ngã ì ãú ãø ãø ỉåí
kinh t , nh t la la m sao duy trç m üt m ïc â ü tàng tr ng v ïiãú áú ì ì ä ỉ ä ỉåí å
lảm phạt ty l û ch p nh ûn â üc, cọ th la ty l û lảm phạtåí í ã áú á ỉå ãø ì í ã
m üt con s , hay t ng quạt h n, m üt ty l û lảm phạt th p v ïiä äú äø å ä í ã áú å
ty l û th t nghi ûp th p. í ã áú ã áú
Mủc ti u cu a chênh sạch ti n t û â t ng thay â i, kã í ãư ã ỉì äø ãú
ti p nhau trong th i gian, phu h üp v ïi trçnh â ü hi u bi t nga ú åì ì å å ä ãø ãú ì
ca ng cao h n v m i t ng quan gi ỵa ti n t û va n n kinh t .ì å ãư äú ỉå ỉ ãư ã ì ãư ãú
Tr ïc â y, ng i ta ạp dủng lu ûn âi m cu a kinh t hc cỉå á ỉåì á ãø í ãú äø
âi n cho rà ng nh ỵng thay â i v ti n t û chè tạc â üng â n giạãø ò ỉ äø ãư ãư ã ä ãú
ca va ti n c ng, ch ïkh ng a nh h ng â n c ng àn vi ûc la m v ì ãư ä ỉ ä í ỉåí ãú ä ã ì ì
chu ky phạt tri n kinh t va o vi ûc hoảch âënh va th ûc thiì ãø ãú ì ã ì ỉ
chênh sạch ti n t û. Loải chênh sạch ti n t û na y ch a â ücãư ã ãư ã ì ỉ ỉå
coi la c ng củ quan trng â n âënh kinh t va kh ng cọ tạcì ä ãø äø ãú ì ä
â üng â n quạ trçnh tàng tr ng, cọ c ch v ûn ha nh bao g mä ãú ỉåí å ãú á ì äư
cạc y u t chu y u: m ïc li su t th ûc m cao tri n mi n vẫú äú í ãú ỉ áú ỉ á ãư ã ì
cọ â ü b t âënh l ïn. Nọ cọ khuynh h ïng la m xọi mo n ngu nä áú å ỉå ì ì äư
v n, trong th ûc t , k t qua thu â üc âi ng üc lải â banäú ỉ ãú ãú í ỉå ỉå äư
â u â üc da nh cho nọ: thay vç m ïc ti t ki ûm va nàng l ûcáư ỉå ì ỉ ãú ã ì ỉ
â u t n üi âëa â üc n ng l n la tçnh trảng th m hủt ng náư ỉ ä ỉå á ã ì á á
sạch, kh i l üng n ü n ïc ngoa i va ph n cu a ca i â t n ïcäú ỉå å ỉå ì ì áư í í áú ỉå
sa n xu t ra nh ng pha i da nh cho tra n ü va li n ü nga y ca ngí áú ỉ í ì í å ì å ì ì
l ïn; h ûu qua kh ng trạnh kho i sau âọ la lảm phạt cao, b t nå á í ä í ì áú äø
âënh va trç tr û, suy thoại. ì ã
K t cu üc khu ng hoa ng kinh t 1929 - 1933, chênh sạchãø ỉì ä í í ãú

ti n t û m ïi tr tha nh khại ni ûm trung t m trong hoảt â üngãư ã å åí ì ã á ä
qua n l va âi u ti t kinh t vé m , â üc coi la c ng củ quaní ì ãư ãú ãú ä ỉå ì ä
trng â n âënh kinh t va tạc â üng â n quạ trçnh tàngãø äø ãú ì ä ãú
tr ng, h ïng t ïi mủc ti u phạt tri n m i tr ng ta i chênh,ỉåí ỉå å ã ãø ä ỉåì ì
kêch thêch t i âa s û v ûn â üng cu a cạc ngu n l ûc khạc cu ậú ỉ á ä í äư ỉ í
â t n ïc. Chênh sạch ti n t û ki u na y â üc gi la chênháú ỉå ãư ã ãø ì ỉå ì
sạch ti n t û m r üng ngu n v n, cọ c ch v ûn ha nh baỗư ã åí ä äư äú å ãú á ì
g m cạc y u t chênh: duy trç m ïc li su t th ûc d ng, quư ãú äú ỉ áú ỉ ỉå
âënh d û tr ỵ bà t bu üc th p â i v ïi cạc ng n ha ng th ng mải.ỉ ỉ õ ä áú äú å á ì ỉå
Nga y nay do nh ỵng â i nghëch cu a cạc mủc ti u, cạcì ỉ äú í ã
NHT khọ cọ th th ûc hi ûn â üc ngay mủc ti u cu i cu ngỈ ãø ỉ ã ỉå ã äú ì
cu a chênh sạch ti n t û. Th ng th ng, trong m üt th i ky xạcí ãư ã ä ỉåì ä åì ì
âënh, vi ûc th ûc hi ûn mủc ti u na y s ca n tr vi ûc âảtã ỉ ã ã ì í åí ã
tha nh têch cao mủc ti u khạc trong h û mủc ti u â n u.ì åí ã ã ã ã
Mu n cọ lảm phạt th p thç khọ lo ng tàng tr ng cao. Duy trçäú áú ì ỉåí
ty giạ h i âoại c âënh thfi d ù r i va o tçnh trảng "nh ûp kh äú äú ã å ì á áø
lảm phạt". Do âọ, NHT pha i xạc âënh nh ỵng mủc ti u âàûcỈ í ỉ ã
thu hay trung gian, t âọ pha i cọ ngh û thu ût ph i h üp cạcì ỉì í ã á äú å
mủc ti u ngà n hản va da i hản trong quạ trçnh th ûc thiã õ ì ì ỉ
chênh sạch ti n t û tr n th ûc t . ãư ã ã ỉ ãú
V ïi t cạch la m üt c ng củ trong tay Nha n ïc, chêchå ỉ ì ä ä ì ỉå
sạch ti n t û cọ hai âàûc âi m n i b ût v màût ch ïc nàng cu ẫư ã ãø äø á ãư ỉ í
nọ la : ì
1) Phu h üp v ïi ch ïc nàng can thi ûp chung cu a Nha n ïcì å å ỉ ã í ì ỉå
â i v ïi mi hoảt â üng cu a n n kinh t . ọ la âi u chènh lảiäú å ä í ãư ãú Â ì ãư
s û ph n b cạc ngu n l ûc, âi u chènh lải s û ph n ph i th á äø äư ỉ ãư ỉ á äú
nh ûp va cu a ca i trong x h üi va n âënh lải tçnh hçnh kinhá ì í í ä ì äø
t vé m .ãú ä
2) Chênh sạch ti n t û la loải c ng củ cu a chênh sạchãư ã ì ä í
can thi ûp bà ng kinh t , d ûa tr n ba n th n c ch thë tr ng vẫ ò ãú ỉ ã í á å ãú ỉåì ì

cạc quy lu ût v ûn â üng cu a nọ. á á ä í
Cọ th xem cạc ch ïc nàng chung cọ tênh ch t nguy n lãø ỉ áú ã
cu a chênh sạch ti n t û nh m üt m hçnh chênh sạch c ba n,í ãư ã ỉ ä ä å í
co n nh ỵng bi n th cu a nọ thç nh nh ỵng m hçnh chênhì ỉ ãú ãø í ỉ ỉ ä
sạch âàûc thu . Tuy d ûa tr n n n ta ng cu a kinh t thë tr ngì ỉ ã ãư í í ãú ỉåì
n n â ng nhi n nguy n tà c chung v âi u chènh kinh t cu ẫ ỉå ã ã õ ãư ãư ãú í
cạc nha n ïc phạp quy n th ng nh t ch ù â üc th chì ỉå ãư äú áú åí ä ỉå ãø ãú
hoạ bà ng h û th ng phạp lu ût chàût ch, song cạc m hçnhò ã äú á ä
chênh sạch âàûc thu lu n mang â ûm d u n cu a nh ỵng âi ä á áú áú í ỉ ãư
ki ûn kinh t , x h üi, truy n th ng vàn hoạ va ba n sà c d nã ãú ä ãư äú ì í õ á
t üc cng nh thi t ch va nàng l ûc th ûc ti ùn cu a Nha n ïcä ỉ ãú ãú ì ỉ ỉ ã í ì ỉå
m ùi qu c gia, â ng th i nọ pha n ạnh r nh ỵng m u thu ùn,åí ä äú äư åì í ỉ á á
nh ỵng v n â n i l n c n â üc t ûp trung gia i quy t cu a m ùiỉ áú ãư äø ã áư ỉå á í ãú í ä
n n kinh t trong m ùi th i ky nh t âënh. Phảm vi va th ï t ûãư ãú ä åì ì áú ì ỉ ỉ
u ti n cu a cạc mủc ti u củ th c n âảt t ïi cu a m ùi qu cỉ ã í ã ãø áư å í ä äú
gia, m ùi th i ky â üc xạc âënh m üt cạch kh ng gi ng nhau.ä åì ì ỉå ä ä äú
Tha nh ra m üt âi u r t t û nhi n la m ùi n ïc trong lëch s cọì ä ãư áú ỉ ã ì ä ỉå ỉí
m üt chênh sạch ti n t û ri ng cu a mçnh. Cạc m hçnh chênhä ãư ã ã í ä
sạch củ th cho th y s û phong phụ cu a cạc sà c thại ri ngãø áú ỉ í õ ã
bi ût trong c ch v ûn ha nh cu a chênh sạch ti n t û trong n nã å ãú á ì í ãư ã ãư
kinh t thë tr ng hi ûn âải. ãú ỉåì ã
Vç m ùi giai âoản phạt tri n m ùi qu c gia cọ nh ỵngä ãø åí ä äú ỉ
mủc ti u kinh t - x h üi kh ng gi ng nhau, n n cạc chênhã ãú ä ä äú ã
sạch ti n t û lu n bao ha m trong âọ nh ỵng nẹt âàûc thu va dỗư ã ä ì ỉ ì ì
v ûy chụng â üc bi u hi ûn d ïi nhi u hçnh th ïc âa dảng,á ỉå ãø ã ỉå ãư ỉ
phong phụ, phu h üp v ïi m ùi m üt m hçnh âi u chènh kinh tì å å ä ä ä ãư ãú
âàûc thu . i u na y gọp ph n la m phong phụ th m l lu ûn kinhì Â ãư ì áư ì ã á
t hc hi ûn âải va cung c p nga y ca ng nhi u h n nh ỵng ba iãú ã ì áú ì ì ãư å ỉ ì
hc kinh nghi ûm t th ûc t cho vi ûc nghi n c ïu, hc ho i vẫ ỉì ỉ ãú ã ã ỉ í ì
l ûa chn â x y d ûng chênh sạch ti n t û phu h üp v ïiỉ ãø á ỉ ãư ã ì å å

nh ỵng âi u ki ûn củ th cu a m ùi qu c gia. ỉ ãư ã ãø í ä äú
T nhi u th ûp ky nay va nh t la t cu üc th chi n l nỉì ãư á í ì áú ì ỉì ä ãú ãú áư
th ï hai, chênh sạch ti n t û cu a nhi u n ïc cọ n n kinh tỉ ãư ã í ãư ỉå ãư ãú
phạt tri n lu n lu n nhà m mủc ti u chu y u la â u tranhãø ä ä ò ã í ãú ì áú
ch ng lảm phạt, nh ng â ng th i kh ng â üc la m a nh h ngäú ỉ äư åì ä ỉå ì í ỉåí
â n sa n xu t qu c d n va vi ûc tảo â y âu c gn àn vi ûc la m.ãú í áú äú á ì ã áư í ä ã ì
Càn c ï va o nh ỵng mủc ti u c ba n na y, cạc n ïc âọ l û ì ỉ ã å í ì ỉå ỉ
chn cạc c ng củ can thi ûp c n thi t, cạc c ng củ na y ch ã áư ãú ä ì í
y u tạc â üng va o ngu n â i ïng cu a kh i l üng ti n t û, vçãú ä ì äư äú ỉ í äú ỉå ãư ã
âọ la ngu n tảo ra ti n, nh ng chụng co n cọ th cọ tạcì äư ãư ỉ ì ãø
dủng phủ la nhà m âënh h ïng vi ûc s dủng â ng ti n âì ò ỉå ã ỉí äư ãư
â üc tảo ra cho cạc chu th kinh t . ỉå í ãø ãú
II. PHỈÅNG THỈÏC VÁÛN HNH CẠC CÄNG CỦ CA
CHÊNH SẠCH TIÃƯN TÃÛ:
Ng n ha ng trung ng nọi chung kh ng giao dëch tr ûc ti pá ì ỉå ä ỉ ãú
v ïi c ng chụng, ma chè quan h û v ïi b n â u m i chênh sa ä ì ã å äú áư äú
â y: á
- Giao dëch v ïi chênh phu (B ü Ta i chênh, kho bảc...)å í ä ì
- Giao dëch v ïi ng n ha ng trung gian. å á ì
- Giao dëch v ïi cạc thë tr ng ti n t û. å ỉåì ãư ã
- Giao dủch v ïi cạc khu v ûc ta i chênh, ti n t û â iå ỉ ì ãư ã äú
ngoải.
B n â u m i quan h û cu a NHT la b n con k nh qua âọäú áư äú ã í Ỉ ì äú ã
NHT th ûc thi chênh sạch ti n t û; bà ng cạch x l t ng h üpỈ ỉ ãư ã ò ỉí äø å
b n â u m i quan h û âọ, NHT tàng hay gia m kh i ti n t ûäú áư äú ã Ỉ í äú ãư ã
tuy theo tçnh hçnh nhà m âảt t ïi nh ỵng mủc ti u nh t âënh. ì ò å ỉ ã áú
D ïi â y s t ûp trung trçnh ba y ph ng th ïc v ûn ha nhỉå á á ì ỉå ỉ á ì
nh ỵng c ng củ tạc â üng â n hai â u m i la ng n ha ng trungỉ ä ä ãú áư äú ì á ì
gian va thë tr ng ti n t û. Hai â u m i quan h û co n lải kh ngì ỉåì ãư ã áư äú ã ì ä
pha i la â i t üng chênh va s â üc â c ûp m üt ch ngí ì äú ỉå ì ỉå ãư á åí ä ỉì

m ûc c n thi t. i u na y cho th y tênh gi ïi hản cu a chênhỉ áư ãú Â ãư ì áú å í
sạch ti n t û va s û c n thi t pha i ti n ha nh song song nh ỵngãư ã ì ỉ áư ãú í ãú ì ỉ
chênh sạch khạc nhà m x l hai â u m i quan h û co n lải:ò ỉí áư äú ã ì
quan h û v ïi chênh phu va quan h û v ïi khu v ûc ta i chênh ti nã å í ì ã å ỉ ì ãư
t û â i ngoải.ã äú
1. Phỉång thỉïc váûn hnh cạc cäng củ chênh sạch tiãưn tãû ca NHTỈ âäúi våïi cạc
ngán hng trung gian v thë trỉåìng tiãưn tãû.
Cọ t t ca 7 c ng củ nà m trong tay NHT : d û tr ỵ bà táú í ä ò Ỉ ỉ ỉ õ
bu üc, tại chi t kh u, thë tr ng ti n t û m , ki m soạt tênä ãú áú ỉåì ãư ã åí ãø
dủng chn lc, li su t ti n g i, ki m soạt tên dủng ta iáú ãư åí ãø ì
tr ü thë tr ng ch ïng khoạn, ki m soạt tên dủng ti u thủ.å ỉåì ỉ ãø ã
Cạc c ng củ na y la nh ỵng thao tạc hoảt â üng ha ng nga y cu ậ ì ì ỉ ä ì ì í
cạ NHT . Vç th , cọ th nọi rà ng, mi hoảt â üng cu a NHTỈ ãú ãø ò ä í Ỉ
â u tạc â üng â n n n kinh t vé m trong khu n kh cu ẫư ä ãú ãư ãú ä ä äø í
chênh sạch ti n t û â vảch ra. S û âi u ti t ti n t û (bao g mãư ã ỉ ãư ãú ãư ã äư
chênh sạch ti n t û va cạc c ng củ cu a nọ) cọ th âi u ti tãư ã ì ä í ãø ãư ãú
giạn ti p va v cu ng hi ûu qua â n nh ỵng hoảt â üng cu ẫú ì ä ì ã í ãú ỉ ä í
n n kinh t qu c gia t vé m â n vi m . ãư ãú äú ỉì ä ãú ä
a. Thay âäøi dỉû trỉỵ bàõt büc âäúi våïi ngán hng trung gian:
Ng n ha ng trung gian g m nhi u loải ng n ha ng ma quaná ì äư ãư á ì ì
trng ha ng â u la ng n ha ng th ng mải. Ng n ha ng th ngì áư ì á ì ỉå á ì ỉå
mải la ng n ha ng th ûc hi ûn nhi u loải nghi ûp vủ ng nì á ì ỉ ã ãư ã á
ha ng h n h t trong s ng n ha ng trung gian. Chênh vç vai tr å ãú äú á ì ì
quan trng cu a ng n ha ng th ng mải n n NHT cu a h u h tí á ì ỉå ã Ỉ í áư ãú
cạc n ïc â üc lu ût phạp cho phẹp cọ r t nhi u th m quy nỉå ỉå á áú ãư áø ãư
â i v ïi NHTM. i u âọ nhà m mủc âêch th ûc thi chênh sạchäú å Â ãư ò ỉ
ti n t û, gi ỵ v ỵng h û th ng ng n ha ng hoảt â üng la nhãư ã ỉ ỉ ã äú á ì ä ì
mảnh, âa m ba o quy n l üi cu a cạc doanh nghi ûp va c ngí í ãư å í ã ì ä
chụng, â ng th i tảo thu ûn l üi cho NHTM hoảt â üng h ỵư åì á å ä ỉ
hi ûu gọp ph n phạt tri n kinh t â t n ïc. ã áư ãø ãú áú ỉå

Ng n ha ng trung ng â üc giao quy n bà t bu üc cạc ng ná ì ỉå ỉå ãư õ ä á
ha ng trung gian pha i k g i tải NHT m üt ph n cu a t ng sì í åí Ỉ ä áư í äø äú
ti n g i ma h nh ûn â üc t d n c va cạc tha nh ph n kinhãư åí ì á ỉå ỉì á ỉ ì ì áư
t theo m üt ty l û nh t âënh. Ph n bà t bu üc k g i âọ gi lẫú ä í ã áú áư õ ä åí ì
d û tr ỵ bà t bu üc. NHT n âënh ty l û âọ khi tàng khi gia mỉ ỉ õ ä Ỉ áú í ã í
tuy theo tçnh hçnh. Mủc âêch cu a vi ûc bà t bu üc d û tr ỵ nhì í ã õ ä ỉ ỉ ỉ
v ûy la â gi ïi hản kha nàng cho vay cu a NHTM, trạnh tr ngá ì ãø å í í ỉåì
h üp ng n ha ng na y ham ki m l üi nhu ûn bà ng cạch cho va á ì ì ãú å á ò
quạ m ïc, cọ th ph ng hải t ïi quy n l üi cu a ng i k g iỉ ãø ỉå å ãư å í ỉåì åí
ti n ng n ha ng. H n n ỵa, vi ûc t ûp trung d û tr ỵ cu a NHTM ãư åí á ì å ỉ ã á ỉ ỉ í åí
NHT co n la m üt ph ng ti ûn â ng n ha ng na y cọ th mỈ ì ì ä ỉå ã ãø á ì ì ã
quy n l ûc âi u khi n h û th ng ng n ha ng, tảo s û l ûãư ỉ ãư ãø ã äú á ì ỉ ã
thu üc cu a NHTM â i v ïi NHT . Kha nàng cho vay cu a NHTM bëä í äú å Ỉ í í
hản ch do ty l û d û tr ỵ bà t bu üc n u tr n s bu üc h pha iãú í ã ỉ ỉ õ ä ã ã ä í
âi vay lải NHT , NHT la ng i cho vay sau cu ng cu a miåí Ỉ Ỉ ì ỉåì ì í
ng n ha ng va la c ïu tinh cu a h trong nh ỵng tr ng h üpá ì ì ì ỉ í ỉ ỉåì å
kh n c p nh tr ng h üp xa y ra tçnh trảng â ng loảt rụtáø áú ỉ ỉåì å í äư
ti n g i cu a c ng chụng.ãư åí í ä
S nh n m ïc cung ti n n = äú á ỉ ãư
r
1
DTBBl ûãtè
1
M
S
==

NHTM s dủng c ng củ na y v ïi n üi dung m ïc cung ti nỉí ä ì å ä ỉ ãư
t û â tàng V, gia m l üng ti n c s ngoa i l u th ng. ã ãø í ỉå ãư å åí ì ỉ ä
Ty l û d û tr ỵ bà t bu üc la c ng củ kh i l üng quaní ã ỉ ỉ õ ä ì ä äú ỉå

trng nh t cu a NHT . Vi ûc quy âënh d û tr ỵ bà t bu üc na ú í Ỉ ã ỉ ỉ õ ä ì
la m tàng kha nàng âi u ti t cu a NHT â i v ïi cạc NHTM. ì í ãư ãú í Ỉ äú å
Caùc c ng cuỷ laợi su t cu a NHT ca ng phaùt tri n bao nhi uọ ỏỳ ớ ặ ỡ óứ ó
thỗ c ng cuỷ d ỷ tr ợ b t bu ỹc ca ng ờt quan troỹng b y nhi u.ọ ổ ổ ừ ọ ỡ ỏỳ ó
Ng ỹc laỷi, ch ng na o trong n n kinh t ch a coù thở tr ngổồ ổỡ ỡ óử óỳ ổ ổồỡ
ch ùng khoaùn, nghi ỷp vuỷ h i phi u cuợng nh caùc c ng cuỷ kyợổ ó ọỳ óỳ ổ ọ
thu ỷt ta i chờnh, t ùc la nh ợng c ng cuỷ coù th pha n ùngỏ ỡ ổ ỡ ổ ọ óứ ớ ổ
nhanh tr ùc s ỷ bi n õ ỹng cu a laợi su t, thỗ ty l ỷ d ỷ tr ợ b tổồ ổ óỳ ọ ớ ỏỳ ớ ó ổ ổ ừ
bu ỹc v ựn co n la c ng cuỷ quan troỹng cu a NHT . ọ ỏ ỡ ỡ ọ ớ ặ
i v ùi NHTM hi ỷn õaỷi, t ùc la taỷo ra nh ợng c ng cuỷọỳ ồ ó ổ ỡ ổ ọ
thanh toaùn qua ng n ha ng thay ti n trung ng hoỷc c s ti nỏ ỡ óử ổồ ồ ọỳ óử
t ỷ ma NHT kh ng s duỷng c ng cuỷ d ỷ tr ợ b t bu ỹc thỗó ỡ ặ ọ ổớ ọ ổ ổ ừ ọ
kh ng th kh ng ch õ ỹc kh i tờn duỷng b ng bi ỷn phaùpọ óứ ọỳ óỳ ổồ ọỳ ũ ó
kinh t . óỳ
V nguy n t c, khi n õởnh m ỹt m ùc d ỷ tr ợ b t bu ỹc óử ó ừ ỏỳ ọ ổ ổ ổ ỏỳ ọ ồớ
m ùc th p NHT mu n khuy n khờch caùc ng n ha ng trung gianổ ỏỳ ặ ọỳ óỳ ỏ ỡ
m r ỹng m ùc cho vay cu a hoỹ, t ùc la mu n ba nh tr ùng kh iồớ ọ ổ ớ ổ ỡ ọỳ ỡ ổồ ọỳ
ti n t ỷ. Ng ỹc laỷi, khi n ng cao m ùc d ỷ tr ợ b t bu ỹc, NHTóử ó ổồ ỏ ổ ổ ổ ừ ọ ặ
gi ùi haỷn kha nng cho vay cu a ng n ha ng trung gian, baùo hi ỷuồ ớ ớ ỏ ỡ ó
m ỹt chờnh saùch ti n t ỷ "th tc hỷt" hay gia m thi u kh i ti nọ óử ó ừ ớ óứ ọỳ óử
t ỷ, t õoù taùc õ ỹng t ùi kha nng thu doanh l ỹi cu a ng n ha ng.ó ổỡ ọ ồ ớ ồ ớ ỏ ỡ
Chờnh vỗ v ỷy, m ỹt s ỷ gia tng d ỷ tr ợ b t bu ỹc õo i ho i pha iỏ ọ ổ ổ ổ ừ ọ ỡ ớ ớ
nghi n c ùu tr ùc s ùc chởu õ ỷng cu a ng n ha ng trung gian õ ió ổ ổồ ổ ổ ớ ỏ ỡ ọỳ
v ùi m ùc d ỷ tr ợ m ùi seợ ban ha nh. cho ng n ha ng na y kh ngồ ổ ổ ổ ồ ỡ óứ ỏ ỡ ỡ ọ
bở l ự va c ỹng taùc trong vi ỷc th ỷc thi chờnh saùch ti n t ỷ,ọ ỡ ọ ó ổ óử ó
NHT coù th tra laợi cho m ùc d ỷ tr ợ thỷng d na o õoùcu aặ óứ ớ ổ ổ ổ ổ ỡ ớ
ng n ha ng trung gian, ke m theo m ỹt chờnh saùch laợi su t thờchỏ ỡ ỡ ọ ỏỳ
h ỹp. NHT coù th v ỷn duỷng m ùc d ỷ tr ợ b t bu ỹc, ch ngồ ặ óứ ỏ ổ ổ ổ ừ ọ ú
haỷn m ỹt m ùc d ỷ tr ợ b t bu ỹc cho loaỷi ti n g i kh ng kyọ ổ ổ ổ ừ ọ óử ồớ ọ ỡ
haỷn va m ỹt m ùc d ỷ tr ợ th p h n cho loaỷi ti n g i ti tỡ ọ ổ ổ ổ ỏỳ ồ óử ồớ óỳ

ki ỷm va ti n g i coù ky haỷn. Cuợng coù th aùp duỷng m ỹt tyó ỡ óử ồớ ỡ óứ ọ ớ
l ỷ d ỷ tr ợ b t bu ỹc th p h n cho ng n ha ng hoaỷt õ ỹng ó ổ ổ ừ ọ ỏỳ ồ ỏ ỡ ọ ồớ
n ng th n...ọ ọ
Bi ûn phạp thay â i d û tr ỵ bà t bu üc c n th ûc hi ûnã äø ỉ ỉ õ ä áư ỉ ã
m üt cạch th ûn trng va mu n cọ hi ûu qua , c n pha i âi ke mä á ì äú ã í áư í ì
nh ỵng bi ûn phạp khạc. ỉ ã
Theo i u 44 va 45 cu a Phạp l ûnh va Ng n ha ng Nh ãư ì í ã ì á ì ì
n ïc, Ng n ha ng Nha n ïc cọ quy n bà tb u üc cạc t ch ïcỉå á ì ì ỉå ãư õ ä äø ỉ
tên dủng duy trç:
- Cạc qu d û tr ỵ phạp âënh. ỉ ỉ
- Cạc ngu n ti n khạch sàơn sa ng thanh toạn cạc khoa näư ãư ì í
ti n g i va n ü theo quy âënh cu a ng n ha ng Nha n ïc. ãư åí ì å í á ì ì ỉå
- Ty l û d û tr ỵ t i thi u bà t bu üc va cạc ty l û an toa ní ã ỉ ỉ äú ãø õ ä ì í ã ì
khạc.
Ty l û d û tr ỵ bà t bu üc êt nh t m ïc 10% va nhi ã ỉ ỉ õ ä áú åí ỉ ì ãư
nh t m ïc 35% tr n toa n b ü ti n g i t ch ïc tên dủng.áú åí ỉ ã ì ä ãư åí åí äø ỉ
Trong tr ng h üp c n thi t, H üi â ng qua n trë NHNN quy tỉåì å áư ãú ä äư í ãú
âënh tàng ty l û d û tr ỵ tr n m ïc 35% va NHNN tra li cho m ïcí ã ỉ ỉ ã ỉ ì í ỉ
tàng âọ, NHNN quy âënh m ïc phảt â i v ïi t ch ïc tên dủng viỉ äú å äø ỉ
phảm.
thi ha nh hai âi u khoa n na y, cạc t ch ïc tên dủngÂãø ì ãư í ì äø ỉ
m ta i khoa n tải NHNN va g i va o âọ m üt s ti n g m haiåí ì í ì åí ì ä äú ãư äư
ph n: áư
- Ph n t i thi u â thoa mn quy âënh cu a NHNN v m ïcáư äú ãø ãø í í ãư ỉ
d û tr ỵ bà t bu üc. ỉ ỉ õ ä
- Ph n thàûng d du ng â giao hoạn sẹc va thanh toạn n üáư ỉ ì ãø ì å
gi ỵa cạc t ch ïc tên dủng theo th l û do NHNN n âënh.ỉ äø ỉ ãø ã áú
Ph n thàûng d na y nhi u hay êt tuy theo tçnh hçnh do táư ỉ ì ãư ì äø
ch ïc tên dủng quy t âënh sao cho vi ûc qua n l â üc t i u,ỉ ãú ã í ỉå äú ỉ
nghéa la â ng â m ïc d û tr ỵ bà t bu üc bë thi u hủt ma bëì ỉì ãø ỉ ỉ ỉ õ ä ãú ì

phảt, hồûc thàûng d quạ nhi u thç kh ng sinh l üi. ỉ ãư ä å
Khi quy t âënh gia tàng ty l û d û tr ỵ t i thi u bà t bu üc,ãú í ã ỉ ỉ äú ãø õ ä
NHNN s cho cạc t ch ïc tên dủng m üt th i gian âu â tàngäø ỉ ä åì í ãø
khoa ng d û tr ỵ l n ngảch s bà t bu üc. í ỉ ỉ ã äú õ ä
Cọ m üt v n â r t nhảy ca m va â üc th ng xuy n chụä áú ãư áú í ì ỉå ỉåì ã
la m i li n h û gi ỵa d û tr ỵ bà t bu üc va v n â l i l ù cu äú ã ã ỉ ỉ ỉ õ ä ì áú ãư åì ä í
cạc t ch ïc tên dủng. Nh â trçnh ba y, m üt trong nh ỵngäø ỉ ỉ ì ä ỉ
c ng dủng cu a d û tr ỵ bà t bu üc la â th ûc thi chênh sạchä í ỉ ỉ õ ä ì ãø ỉ
ti n t û, ma củ th la v ûn dủng kh i ti n t û theo mu nãư ã ì ãø ì á äú ãư ã äú
cu a NHNN. n ïc ta hi ûn nay, âải b ü ph ûn cu a kh i ti ní ÅÍ ỉå ã ä á í äú ãư
t û la ti n phạt ha nh, trong khi cạc n ïc cọ h û th ng ng nã ì ãư ì åí ỉå ã äú á
ha ng theo n n kinh t thë tr ng, ty l û ti n phạt ha nh chèì ãư ãú ỉåì í ã ãư ì
chi m m üt ph n nho trong kh i ti n t û, co n ph n l ïn lẫú ä áư í äú ãư ã ì áư å ì
ti n g i kh ng ky hản ng n ha ng trung gian (n ïc ta gi la cãư åí ä ì åí á ì ỉå ì å
quan tên dủng). V ïi m üt quạ trçnh ti n t û hoạ cao h n, m ütå ä ãư ã å ä
ph ng ti ûn ng n ha ng khạc ra â i va nga y ca ng tr n n quanỉå ã á ì åì ì ì ì åí ã
trng: âọ la ti n g i cọ ky hản. V màût phạp l, ti n g i cọì ãư åí ì ãư ãư åí
ky hản tải ng n ha ng kh ng th chuy n nh üng b t c ï lụcì á ì ä ãø ãø ỉå áú ỉ
na o nh ti n g i kh ng ky hản, nọ chè â üc chuy n nh üngì ỉ ãư åí ä ì ỉå ãø ỉå
sau m üt th i hản nh t âënh. Nh tênh cạch na y, ng n ha ngä åì áú åì ì á ì
y n t m h n trong vi ûc s dủng s ti n g i âọ â cho vay va vçã á å ã ỉí äú ãư åí ãø ì
v ûy ng n ha ng tra li cho ng i g i theo l i na y. i v ïi ti ná á ì í ỉåì åí äú ì Âäú å ãư
g i kh ng ky hản tải ng n ha ng, h u h t cạc n ïc c m trẩí ä ì á ì áư ãú ỉå áú í
li cho loải ti n g i na y. Ca hai loải ti n g i (kh ng ky hảnãư åí ì í ãư åí ä ì
va cọ ky hản) â üc gi chung la â üng sa n ta i chênh. Khạcì ì ỉå ì ä í ì
v ïi cạc loải ta i sa n "phi ta i chênh" nh â t âai, nha c a, mạ ì í ì ỉ áú ì ỉí
mọc... â üng sa n ta i chênh cọ th nhanh chọng chuy n sangä í ì ãø ãø
dảng ti n. Va ti n la dảng â üng nh t trong t t ca cạc dảngãư ì ãư ì ä áú áú í
ta i sa n. ti n g i kh ng ky hản cng cọ tênh cạch â üng kh ngì í ãư åí ä ì ä ä
kẹm, vç v ûy nọ â üc x p va o tha nh ph n kh i ti n t û. Co ná ỉå ãú ì ì áư äú ãư ã ì

ti n g i cọ ky hản cng cọ tênh cạch â üng nh ng kẹm h n,ãư åí ì ä ỉ å
cho n n cạc nha kinh t n ïc ta tr ïc kia â kh ng x p nọ va ỗ ì ãú ỉå ỉå ä ãú ì
tha nh ph n kh i ti n t û, ma xem nọ la "chu n ti n". Tu áư äú ãư ã ì ì áø ãư
nhi n, t â u th ûp ni n 80 tr âi nhi u nha kinh t bà t â u coiã ỉì áư á ã åí ãư ì ãú õ áư
nh ỵng "chu n ti n" la m üt tha nh ph n cu a kh i ti n t û,ỉ áø ãư ì ä ì áư í äú ãư ã
màûc d u kh ng pha i t t ca cạc nha kinh t â u â ng v ïiáư ä í áú í ì ãú ãư äư å
quan âi m na y. dung hoa cạc quan âi m va v ïi s û th ûnãø ì Âãø ì ãø ì å ỉ á
trng c n thi t, ng i ta ph n bi ût nhi u dảng tha nh ph náư ãú ỉåì á ã ãư ì áư
kh i ti n t û d ïi nh ỵng k hi ûu khạc nhau. Tr ïc h t, giäú ãư ã ỉå ỉ ã ỉå ãú
kh i ti n t û g m ti n phạt ha nh va k thạc kh ng ky hản lậú ãư ã äư ãư ì ì ä ì ì
M
1
. Sau khi c üng th m va o âọ cạc khoa n ti n g i ti t ki ûm vậ ã ì í ãư åí ãú ã ì
ti n g i cọ ky hản tải ng n ha ng th ng mải, ta cọ Mãư åí ì á ì ỉå
2
. N ú
c üng th m va o kh i ti n t û Mä ã ì äú ãư ã
2
, t t ca cạc loải ti n g i cạcáú í ãư åí åí
âënh ch ta i chênh khạc, ta cọ kh i ti n t û Mãú ì äú ãư ã
3
gi chung l
â üng sa n ta i chênh hay la ti u sa n â üng. ä í ì ì ã í ä
cạc n ïc, ng n ha ng th ng mải nh ûn ti n g i kh ngÅÍ ỉå á ì ỉå á ãư åí ä
ky hản r t cọ l üi vç kh ng pha i tra li, vç v ûy khi h bë bà tì áú å ä í í á õ
bu üc pha i duy trç m ïc d û tr ỵ t i thi u tải NHT t 10 â nä í ỉ ỉ ỉ äú ãø Ỉ ỉì ãú
35% t ng s ti n g i cu a h thç kh ng bë l ù. Trại lải, NHTMäø äú ãư åí í ä ä
n ïc ta vç ch a â üc phẹp m "ta i khoa n ti n g i kh ng kí ỉå ỉ ỉå åí ì í ãư åí ä ì
hản rụt bà ng sẹc" r üng ri trong cạc tha nh ph n d n c , n nò ä ì áư á ỉ ã
khoa n ti n g i na y t ng â i êt h n ti n g i ti t ki ûm va ti ní ãư åí ì ỉå äú å ãư åí ãú ã ì ãư

g i âënh ky . Nọi cạch khạc, âa s ti n g i NHTM n ïc tẩí ì äú ãư åí åí ỉå
hi ûn nay â u pha i tra li. Do âọ, khi NHNN bà t bu üc h pha iã ãư í í õ ä í
duy trç m ïc d û tr ỵ t i thi u du la 10% tr n t ng s ti n g iỉ ỉ ỉ äú ãø ì ì ã äø äú ãư åí
thç NHTM s bë l ù vç pha i tra li cho s ti n g i âọ cu ậ í í äú ãư åí í
khạch ha ng. ọ la ch a k â n vi ûc co n pha i b t â üng hoạì Â ì ỉ ãø ãú ã ì í áú ä
m üt s thanh khoa n tải ng n qu cu a mçnh mfa kh ng sinh l iä äú í á í ä åì
â sàơn sa ng thanh toạn cạc khoa n ti n g i va N ü.ãø ì í ãư åí ì å
V ûy, â thi ha nh âi u khoa n d û tr ỵ bà t bu üc, mấ ãø ì ãư í ỉ ỉ õ ä ì
kh ng g y ra l ù li cho cạc t ch ïc tên dủng, th it nghé NHNNä á ä äø ỉ ãú
cọ th chn l ûa m üt trong hai cạch sau â y:ãø ỉ ä á
- M üt la , hoa n lải s ti n li ma cạc t ch ïc tên dủngä ì ì äú ãư ì äø ỉ
pha i tra li cho khạch ha ng cọ ti n g i. í í ì ãư åí
- Hai la , â üi t ïi khi na o NHNN cho phẹp s dủng ta iì å å ì ỉí ì
khoa n ti n g i kh ng ky hản (co n gi la ta i khoa n sẹc) m ütí ãư åí ä ì ì ì ì í ä
cạch r üng ri trong mi t ng l ïp d n c . ä áư å á ỉ
Ca hai bi ûn phạp trạnh cho NHTM kh ng bë l ù va t û giạcí ã ä ä ì ỉ
c üng tạc v ïi NHNN. ä å
M üt v n â âạng quan t m n ỵa la tạc dủng b üi s cu ậ áú ãư á ỉ ì ä äú í
s û v ûn dủng ty l û d û tr ỵ bà t bu üc â i v ïi m ïc tàng, gia mỉ á í ã ỉ ỉ õ ä äú å ỉ í
cu a kh i ti n t û. NHNN n ïc ta th ng xuy n gàûp pha i tçnhí äú ãư ã ỉå ỉåì ã í
trảng thi u ti n màût la vç d n c ch a â üc phẹp s dủngãú ãư ì á ỉ ỉ ỉå ỉí
r üng ri ta i khoa n ti n g i kh ng ky hản du ng sẹc. Vä ì í ãư åí ä ì ì ãư
ph ng ti ûn k thu ût ng n ha ng, n u ti n g i kh ng ky hảnỉå ã á á ì ãú ãư åí ä ì
tải m üt ng n ha ng th ng mải gia tàng th m la 1.000 â ng,ä á ì ỉå ã ì äư
t ng s ti n g i kh ng ky hản trong toa n b ü h û th ng ng näø äú ãư åí ä ì ì ä ã äú á
ha ng tàng l n g p b üi, cọ th t b n nàm l n â n m i l nì ã áú ä ãø ỉì äú áư ãú ỉåì áư
s ti n g i tàng th m ban â u, tuy theo ty l û d û tr ỵ bà t bu ücäú ãư åí ã áư ì í ã ỉ ỉ õ ä
do NHNN n âënh. Chênh vç l âọ, khi NHNN b m m üt l üngáú å ä ỉå
ti n la 1.000 â ng va o h û th ng ng n ha ng thç kh i ti n t ûãư ì äư ì ã äú á ì äú ãư ã
cọ th tàng th m m üt s ti n bà ng g p b üi s ti n âọ.ãø ã ä äú ãư ò áú ä äú ãư

Ng üc lải, n u NHNN rụt b ït m üt s ti n 1.000 â ng ra kho iỉå ãú å ä äú ãư äư í
h û th ng ng n ha ng, kh i ti n t û cọ th gia m b ït m üt sã äú á ì äú ãư ã ãø í å ä äú
ti n cng g p b üi. Nh v ûy, h û th ng NHTM kh ng th tảỗư áú ä ỉ á ã äú ä ãø
l ûp ti n t h kh ng, n u kh ng cọ ti n trung ng (ti n dố ãư ỉì ỉ ä ãú ä ãư ỉå ãư
NHNN phạt ha nh). M ïc tảo ti n do ty l û d û tr ỵ bà t bu ücì ỉ ãư í ã ỉ ỉ õ ä
quy t âënh. T âọ, cọ th th y rà ng, th ng qua vi ûc cung ïngãú ỉì ãø áú ò ä ã ỉ
ti n trung ng va ty l û d û tr ỵ bà t bu üc NHT cọ th tàngãư ỉå ì í ã ỉ ỉ õ ä Ỉ ãø
hay gia m kh i ti n t û, hay nọi cạch khạc, NHT hoa n toa ní äú ãư ã Ỉ ì ì
la m chu kha nàng ki m soạt l üng ti n cung ïng cho n nì í í ãø ỉå ãư ỉ ãư
kinh t . ãú
Mu n tảo ra ti n, pha i s dủng ca h û th ng ng näú ãư í ỉí í ã äú á
ha ng. M üt ng n ha ng â n â üc kh ng cọ kha nàng tảo ra ti n.ì ä á ì å ä ä í ãư
minh hoả, cọ th xem thê dủ sau â y: gia s ty l û d û tr ỵÂãø ãø á í ỉí í ã ỉ ỉ
bà t bu üc la 10%, nghéa la ng n ha ng kinh doanh c ï 100 â ngõ ä ì ì á ì ỉ äư
thç pha i cọ 10 â ng trảng thại d û tr ỵ. Gia s NH A cọí äư åí ỉ ỉ í ỉí
1.000 â ng do ai âọ g i, nọ cọ th cho vay 900 â ng, co n 100äư åí ãø äư ì
â ng â d û tr ỵ . Gia s ai âọ vay â üc 900 â ng cu a Ng näư ãø ỉ ỉ í ỉí ỉå äư í á
ha ng A va sau âọ n üp va o ng n ha ng B. Lục na y, NH B lải cọì ì ä ì á ì ì
th cho vay 810 â ng va â d û tr ỵ 90 â ng. Bà ng cạch na o âọãø äư ì ãø ỉ ỉ äư ò ì
NH C lải cọ â üc khoa n 810 â ng ma NHB â cho vay va â nỉå í äư ì ì ãú

×