sáng kiến RÈN VIẾT CHỮ ĐÚNG VÀ ĐẸP CHO HỌC SINH LỚP 1 trường Tiểu học A Thọ Nghiệp - Xuân Trường - Nam Định

Tên sáng kiến

rèn viết chữ đúng và đẹp cho học sinh lớp 1

Họ và tên: Trần Thị Quế
Giáo viên trờng: TiĨu häc A Thä NghiƯp - Xu©n Trêng - Nam Định
Trình độ chuyên môn: Trung học s phạm

Mục lục
Tiêu đề

Đặt vấn đề
Cơ sở lý luận
Cơ sở thực tiễn
Giải quyết vấn đề
Khảo sát chất lợng chữ viết của học sinh
Những biện pháp khắc phục nhằm nâng cao chất lợng chữ viết
Kết qu¶
KÕt luËn

Trang
Trang 2
Trang 2
Trang 3
Trang 5
Trang 5
Trang 6
Trang 15
Trang 17

Kinh nghiệm

Rèn viết chữ đúng và đẹp
cho học sinh lớp 1
A- Đặt vấn đề
I- Cơ sơ lý luận
Trong giai đoạn hiện nay, Giáo dục- Đào tạo đợc coi trọng và là quốc
sách hàng đầu trong nền kinh tế quốc dân. Trong hệ thống giáo dục quốc
dân thì giáo dục tiểu học là cấp học quan trọng nhất, đợc xem là cơ sở ban
đầu đặt nền móng cho sự phát triển toàn diện con ngời, đặt nền tảng cho
giáo dục phổ thông. Để thực hiện mục tiêu giáo dục Nâng cao dân trí, bồi
dỡng nhân lực và đào tạo nhân tài để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao
của công việc xây dựng đất nớc theo hớng Dân giàu, nớc mạnh, xà hội
công bằng, văn minh thì trớc hết phải thực hiện đợc mục tiêu của bậc
tiểu học: Nhằm hình thành cơ sở ban đầu nhân cách con ngời Việt
Nam xà hội chñ nghÜa”.

1


ở cấp tiểu học, môn học nào cũng có một vị trí tầm quan trọng riêng
của nó. Song đặc biệt chữ viết đợc coi nh một phần máu thịt không thể thiếu
của phân môn Tiếng Việt. Chữ viết là một hình thức trong giao tiếp của con
ngời, là phơng tiện ®Ĩ con ngêi nhËn biÕt kiÕn thøc, häc hái n©ng cao trình
độ phục vụ trong lao động và nghiên cứu khoa học. Ngoài ra, chữ viết còn
mang đặc trng tính cách của con ngời. Ngời ta nhìn chữ để biết ý nghĩ,
trông chữ để đoán tính cách, tình cảm của con ngời, nh câu nói của ngời xa
Nét chữ -nết ngời. Do vậy, ở cấp tiểu học, chăm lo cái chữ là chăm lo
cái đức, chăm lo tính cách, nhân cách của học sinh. Cố Thủ tớng Phạm Văn
Đồng nói: Chữ viết là một biểu hiện của nết ngời. Dạy cho häc sinh viÕt
®óng, viÕt cÈn thËn, viÕt ®Đp gãp phần rèn luyện các em tính cẩn thận,

lòng tự trọng với mình cũng nh thầy và bạn đọc bài vở của mình.
II- Cơ sở thực tiễn:
1. Thực trạng chữ viết của học sinh lớp 1 hiện nay:
a)Ưu điểm: Trong thực tế hiện nay, ngay từ khi học Mầm non các em
học sinh đà đợc tiếp xúc làm quen với các chữ cái, một số gia đình quan tâm
đến con cái cũng đà dạy các em tập viết nên nhìn chung học sinh tiểu học
ngay từ đầu lớp 1 đà nhận đợc mặt chữ và viết đợc các chữ cái.
- Về cơ bản các em viết đúng mẫu, đảm bảo ®óng cì quy ®Þnh.
- Khi viÕt ®· thĨ hiƯn tÝnh thẩm mỹ.
b) Tồn tại:
Tuy nhiên, một bộ phận giáo viên Mầm non và phụ huynh học sinh
cha nắm vững cách híng dÉn häc sinh quy tr×nh tËp viÕt, míi chØ quan tâm
dạy các em về hình dáng chữ chứ cha thực sự chú trọng đến việc dạy viết
đúng quy trình.
- Một bộ phận không nhỏ các em viết chữ cha đúng mẫu, cỡ chữ, ghi
dấu không đúng vị trí.
- Nhiều em viết chữ cha đẹp, các nét chữ con chữ cha đều, nhiều em
còn viết nghiêng ngả tuỳ tiện.
- Một số học sinh còn cha biết cách trình bày.
- Một số học sinh cầm bút để vở cha đúng quy định.
2-Nguyên nhân:
- Trớc hết do nhận thức của ngời dạy, ngêi häc, nhËn thøc cđa cha mĐ
häc sinh cha thÊy rõ tầm quan trọng của việc rèn chữ.

2


- Bản thân một số giáo viên viết chữ còn cha đúng mẫu. Giáo viên
cha hớng dẫn cho học sinh cách luyện chữ một cách tỉ mỉ, chu đáo.
- Về phÝa häc sinh: rÊt nhiỊu u tè ¶nh hëng tíi chữ viết của các em

đó là: Do t thế ngồi viết, cầm bút để vở không đúng. Việc chuẩn bị dụng cụ
học tập cha tốt. cha nắm chắc mẫu chữ và quy trình viết hoặc ý thức rèn
chữ cha tốt. Không nắm chắc quy tắc chính tả, nguyên tắc đánh dấu thanh
hoặc đọc không đúng.
Xuất phát từ cơ sở lý luận và thực tiễn nh trên, đợc phân công giảng
dạy lớp 1 tôi đà tập trung nghiên cứu đề tài: Rèn viết chữ đúng và đẹp cho
học sinh lớp 1

3


B- Giải quyết vấn đề
I. Khảo sát chất lợng chữ viết của học sinh:
Muốn học sinh viết đúng và đẹp trớc hết ngời giáo viên phải tìm hiểu
rõ tình trạng chữ viết của học sinh mình nh thế nào. Học sinh yếu ở những
mặt nào, mức độ yếu của học sinh ra sao?
Do đó, ngay trong tuần thứ 2 của năm học tôi tiến hành điều tra, khảo
sát, đàm thoại với các em. Tôi đà nhận thấy ngoài một số các em viết đẹp
đúng mẫu các em còn một số tồn tại và nguyên nhân nh sau:
- Một số em cha cã ý thøc luyÖn viÕt, chØ cèt viÕt sao cho xong bài.
- Một số học sinh còn ngồi viết, để vở, cầm bút cha đúng, đầu năm
học khi viết bảng các em cha có thói quen nề nếp thao tác cá nhân nh: cách
đặt bảng con lên bàn, cách giơ bảng và lau bảng, thao tác cầm phấn, đa
nét
- Một số gia đình cha chuẩn bị đầy đủ dụng cơ häc tËp cho häc sinh,
mét sè häc sinh bót chì còn quá tù hoặc quá nhọn cũng ảnh hởng tới chất lợng chữ viết.
- Một số học sinh còn yếu về kĩ năng viết:
+ Viết cha đúng quy trình, mẫu chữ, khoảng cách kích cỡ: đặc biệt
các em sai nhiỊu vỊ kÝch thíc chiỊu ngang cđa con ch÷: VD chữ o chiều cao
là 2 ly, chiều ngang là 1,5 ly nhng các em thờng viết chữ o tròn (cao 2ly,

réng 2 ly).
Mét sè häc sinh viÕt sai quy tr×nh (VD viết chữ o còn viết ngợc), cha
đúng điểm đặt bút dừng bút
Một số em viết các nét cha đúng: VD viết chữ b, đầu nét khuyết còn
nghiêng ngả, bị gẫy chữ hoặc vuông đầu
Một số em viết các dấu chữ quá to không cân xứng với con chữ: VD
dấu chữ ê, chữ , chữ ơ

+ Viết dấu thanh cha đúng:
VD: Dấu sắc các em không đa từ trên xuống, từ phải sang trái mà đa
từ dới lên, từ trái sang phải.
Kết quả khảo sát cụ thể nh sau:
Xếp loại ch÷

4


Số học sinh

35

Xếp loại A
Số lợng
%
18
51.43

Xếp loại B
Số lợng
%

15
42,85

Xếp loại C
Số lợng
%
2
5,72

Những nhợc điểm học sinh còn mắc phải khi tập viết :
các tồn tại

Cha có ý thức luyện viết.
T thế ngồi viết, để vở, cầm bút,
phấn cha đúng.
Chữ viết cha đúng cỡ chữ, mẫu chữ,
khoảng cách, viết chữ cha liền mạch.
Ghi dấu thanh cha đúng .

Số học sinh mắc lỗi

Tỷ lệ %

11

31,43

14

40

10

28,57

15

42,86

II. Những biện pháp khắc phục nhằm nâng cao chất lợng chữ
viết ở học sinh
Sau khi đà xác định đuợc những tồn tại và nguyên nhân học sinh viết
yếu tôi đà có một số biện pháp rèn chữ cho häc sinh nh sau:
1. Båi dìng cho häc sinh sớm có óc thẩm mỹ, lòng ham mê, thích
thú luyện viết chữ đẹp.
Đối với học sinh lớp 1, tâm lý cảm xúc khi viết ảnh hởng rất nhiều tới
chất lợng chữ viết: Nếu các em hứng thú tập trung khi viết chất lợng bài viết
sẽ rất tốt, ngợc lại nếu các em mệt mỏi, viết với tâm lý qua quýt cho xong
bài thì chắc chắn hiệu quả bài viết sẽ rất thấp. Do đó tôi luôn tìm mọi cách
để các em cã høng thó trong c¸c giê tËp viÕt, chÝnh tả:
- Khi giới thiệu bài tôi tìm một cách vào bài sao cho tự nhiên, gây ấn
tợng với các em:
Ví dụ: Khi dạy tập viết chữ L hoa tôi hỏi các em: Lớp mình có bạn
nào tên có phụ âm đầu là L?. Các em có muốn viết tên mình đúng và đẹp
không? Để viết tên các bạn đó cô sẽ hớng dẫn cả lớp mình tập viết chữ L
hoa nhé!
- Thờng xuyên kể cho học sinh nghe các tấm gơng luyện chữ của ngời xa và nay: ví dụ nh gơng luyện chữ của Cao Bá Quát. Đặc biệt tấm gơng
anh Nguyễn Ngọc Ký tuy bị liệt cả hai tay nhng với lòng kiên trì bền bỉ vợt
khó anh đà dùng đôi chân thay đôi tay của mình để viết bằng đợc chữ,
không những anh viết đợc chữ mà anh còn viết đẹp và làm đợc mọi công

việc nh những ngời bình thờng khác.
- Quan tâm đến việc chuẩn bị đồ dùng trực quan sao cho đẹp, tạo
hứng thú cho häc sinh.

5


- Tỉ chøc cho häc sinh xem nh÷ng tËp vë của những học sinh đạt tiêu
chuẩn Vở sạch chữ đẹp đà đợc lu trữ trong phòng truyền thống của
nhà trờng, của các bạn, các anh chị lớp trên trong trờng đà đạt giải nhất nhì
trong các cuộc thi chữ đẹp cấp trờng, cấp huyện; Đặc biệt của các bạn cùng
lớp đợc xếp loại chữ A. Qua thực tế nhìn thấy các trang vở đẹp các em thêm
tin tởng và quyết tâm rèn luyện chữ.
- Động viên khen ngợi học sinh thờng xuyên dù là những tiến bộ rất
nhỏ ở các em.
2. Chuẩn bị đồ dùng dụng cụ học tập:
Trớc hết cần quán triệt nâng cao nhận thức của học sinh và cha mẹ
học sinh để họ thấy rõ tầm quan träng trong viƯc rÌn ch÷ gi÷ vë. Kinh
nghiƯm cho thấy, sự phối kết hợp của phụ huynh với các thầy cô giáo trong
việc rèn chữ cho học sinh là hết sức quan trọng. Nếu phụ huynh kết hợp
cùng nhà trêng sÏ gióp rÊt nhiỊu cho viƯc n©ng cao chÊt lợng chữ viết, nhất
là ở đầu cấp.
Để rèn cho học sinh viết đúng đẹp các đồ dùng dụng cụ học tập nh
bảng con, bút và vở viết của học sinh rất quan trọng. Tôi giới thiệu và
thống nhất với phụ huynh mua cho học sinh loại bảng có kích thớc 20 x
30cm đợc làm bằng nhựa cứng có dòng kẻ li, mặt bảng hơi ráp để khi học
sinh viết không bị trợt nét phấn đều. Bút chì, bút mực có thể dùng loại nét
hoa hoặc bút mài để học sinh viết chữ nét thanh đậm. Tôi đà động viên phụ
huynh vµ häc sinh mua thèng nhÊt vë tËp viÕt vµ một quyển vở để học sinh
tập viết ở lớp. Những đồ dùng này tởng nh là lẽ thờng tình nhng nếu không

có sự định hớng của giáo viên phụ trách lớp khi bớc vào năm học, nhất định
phụ huynh sẽ không đáp ứng đợc những yêu cầu tối thiểu, chất lợng phong
trào sẽ thấp, chất lợng chữ viết của học sinh sẽ bị ảnh hởng.
Đầu năm học học sinh lớp 1 viết bằng bút chì, tôi hớng dẫn phụ
huynh và học sinh chuẩn bị chu đáo bút trớc khi viết sao cho đầu bút chì
hơi nhọn đúng tầm. Nếu quá nhọn sẽ dẫn đến nét chữ quá mảnh, đôi khi
chọc thủng cả giấy. Ngợc lại nếu nét chì quá tù, nét chữ quá to và rất xấu.
Do vậy tôi đà hớng dẫn mỗi phụ huynh dán một mảnh giấy ráp số 0 vào
ngay hộp bút để học sinh tiện mài ngòi bút cho vừa tầm độ nhọn, khỏi mất
công gọt bút luôn (vừa mất thời gian vừa chóng mòn hết ngòi bút).
3. Hớng dẫn cho học sinh nắm chắc kỹ thuật viết chữ cụ thể:
3.1-Xây dựng t thế ngồi viết ®óng quy c¸ch cho häc sinh:

6


§èi víi häc sinh líp 1 viƯc rÌn t thÕ ngồi viết rất quan trọng. Trong
khi giảng dạy tôi cho häc sinh quan s¸t tranh vÏ häc sinh ngåi häc đúng t
thế và cho học sinh trả lời câu hỏi: Bạn ngồi học thế nào? Sau đó giáo viên
làm mẫu, cho học sinh làm thử, phân tích để các em biÕt t thÕ ngåi häc
®óng. Cơ thĨ:
- T thÕ ngåi phải thoải mái. Hai tay phải đặt đúng điểm tựa quy định
mới điều khiển cây bút theo sự chỉ huy của nÃo đợc. Ngồi quá cao đầu phải
cúi gằm xuống, ngồi thấp quá đầu phải nhìn với lên. Khoảng cách từ mắt tới
vở từ 25cm-30cm là vừa, không đợc nhìn quá gần vở vì nh thế dễ gây tật
cận thị.
- Cột lng ở t thế thẳng đứng, vuông góc với mặt ghế ngồi. Không ngồi
vặn vẹo lâu dần thành có tật, dẫn đến lệch cột sống rất khó chữa sau này.
- Hai chân thoải mái, không để chân co, chân duỗi khiến cột sống
lệch vẹo và chữ viết sẽ xiên lệch theo.

- Tay trái để xuôi theo chiều ngồi, giữ lấy mép vở cho khỏi lệch,
đồng thời làm điểm tựa cho trọng lợng nửa ngời bên trái.
- ánh sáng phải đủ độ và thuận chiều, chiếu sáng từ bên phải sang, không
bị sấp bóng.
Ngoài ra giáo viên cần tạo cho các em trạng thái tinh thần phải phấn
chấn, hứng thú. Không viết khi quá mệt mỏi, buồn ngủ uể oải, phân tán về
chuyện khác, gò bó gợng ép, cỡng bứcTránh nhất t tởng viết qua quýt cho
xong.
3.2-Rèn cách cầm bút ®Ĩ vë ®óng quy ®Þnh:
Trong thùc tÕ rÊt nhiỊu bËc phụ huynh dạy con viết chữ ngay từ Mầm
non nhng cha chú ý đến cách cầm bút nh thế nào cho đúng. Điều đó ảnh hởng rất nhiều tới chữ viết của các em. Do đó giáo viên cần uốn nắn và rèn
cho các em cách cầm bút để vở đúng quy định:
- Tay phải cầm chắc bút bằng 3 ngón tay (ngón cái, ngón trỏ, ngón
giữa). Đầu ngón trỏ cách đầu ngòi bút khoảng 2,5cm. Mép bàn tay là điểm
tựa của cánh tay phải khi đặt xuống bàn viết. Lúc viết, điều khiển cây bút
bằng các cơ ở cổ tay và các ngón tay.
- Không để ngửa bàn tay quá, tạo nên trọng lợng tì xuống lng của hai
ngón tay út và áp út. Ngợc lại không đợc úp qua nghiêng bàn tay về bên
trái.

7


- Các t thế cầm bút không đúng sẽ dẫn đến có tật sau này sẽ rất khó
sửa chữa nên cần phải thực hiện thật nghiêm túc.

3.3-Cách sử dụng bút khi viết:
- Cầm bút xuôi theo chiều ngồi, Góc độ bút đặt so với mặt giấy
khoảng 45 độ. Tuyệt đối không cầm bút dựng đứng 90 độ.
- Đa bút từ trái sang phải, từ trên xuống dới. Các nét đa lên hoặc đa

sang ngang phải thật nhẹ tay (nếu dùng ngòi bút mài thì hơi nghiêng ngòi
bút). Các nét đa xuống tỳ mạnh tay, ngòi bút đa ngay ngắn. Có làm đợc nh
thế mới tạo đợc chữ nét thanh nét ®Ëm.
3.4- RÌn cho häc sinh viÕt ®óng mÉu, ®óng quy trình các chữ cái:
Nếu cùng một lúc đòi hỏi các em học sinh lớp 1 viết đúng, viết đẹp
ngay là ®iỊu thiÕu thùc tÕ, khã cã thĨ thùc hiƯn ®ỵc. Do vậy cần đặt ra kế
hoạch rèn chữ hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng một cách cụ thể.
*Đối với lớp 1 các con vừa bớc vào làm quen với bút, vở do vậy
muốn học sinh viết chữ đẹp thì giáo viên cần lu ý cho học sinh luyện viết
các nét cơ bản: trớc hết tôi cho học sinh rèn các nét móc xuôi, móc ngợc,
móc 2 đầu.Viết đúng và đẹp các nét các nét móc trên thì khi dạy các ch÷ n,
m, i, u, , v,r, t …häc sinh cã thể viết nhẹ nhàng.
Tiếp theo là dạy các nét khuyết trên, khuyết dới. Tôi chú trọng dạy
cho học sinh nắm đợc cách đặt bút, cách đa bút và viết thành thạo các nét
khuyết giúp học sinh học các chữ cái l, b, k, g, y một cách dễ dàng.
Sau khi học sinh đà viết thành thạo các nét sổ dọc, ngang ngay ngắn,
nét khuyết thanh thạo tôi chuyển sang dạy học sinh viết nét cong trái, cong
phải và nét tròn. Việc này có cơ hội giúp học sinh học các chữ o, c, x, ô, ơ, e,
ê, g, d, đ, q một cách nhẹ nhàng. Loại chữ này nhiều ngời cho rằng quá
đơn giản nhng thực tế dạy cho học sinh lớp 1 hầu hết tôi thấy khó nhất là
chữ o và dễ sai nhất là chữ o. Tôi cảm thấy khi dạy học sinh viết chữ o cũng
rất khó nói cho học sinh hiểu và viết đúng. Viết chữ o nh thế nào? Đặt bút
từ đâu? Chiều cao so víi chiỊu ngang nh thÕ nµo, chiÕm tØ lƯ bao nhiêu? Để
cho học sinh lớp 1 dễ hiểu, dễ nắm đợc cách viết chữ o tôi kẻ 1 ô vuông lớn
trên bảng chia cạnh trên và cạnh dới của ô vuông thành 4 phần bằng nhau,
kẻ một đờng dọc để tạo thành hình chữ nhật, đánh dấu ở 4 điểm giữa các
cạnh hình chữ nhật dùng phấn màu chấm chấm() thành hình chữ o sau đó

8

giáo viên tô lên các dấu () vừa viết vừa híng dÉn häc sinh quan s¸t. Híng
dÉn xong cho häc sinh quan sát chữ o mẫu trên bìa cài chữ, sau đó cho học
sinh tập viết vào bảng con. Tôi nhắc học sinh cần phải nhớ điểm xuất phát
và điểm dừng để sau này viết vần, tiếng nhanh và đúng. Đặc biệt khi ghép
con chữ o với các chữ khác thì ở bên phải trên đầu chữ o phải tạo ra nét
ảođể khi viết nhanh và mềm mại.
* Để khắc phục tình trạng học sinh viết không đúng cỡ chữ tôi cho các
em luyện viết theo các nhóm chữ có cùng độ cao: 2,5 đơn vị, 2 đơn vị, 1,5
đơn vị, 1 đơn vị:
Nhóm chữ cao 2,5 đơn vị gồm: b, h, k, l, g, y; KÕt hỵp cho häc sinh
nhận xét sự giống nhau và khác nhau của nhóm chữ này(Giống nhau cùng
độ cao, 4 chữ b, h, k, l đều có nét khuyết trên, 2 chữ g, y có nét khuyết dới)
Nhóm chữ cao 2 đơn vị gồm:d, đ, p, q.
Chữ cao 1, 5 đơn vị: t
Nhóm chữ cao 1 đơn vị: gồm các chữ cái còn lại
3.5- Híng dÉn kÜ tht viÕt liỊn m¹ch:
Sau khi rÌn døt điểm các chữ cái tôi hớng dẫn học sinh viết tiếng và từ.
Để giúp học sinh lớp 1 viết nhanh tôi hớng dẫn các em kỹ thuật viết liền
mạch: thông thờng viết 1 tiếng nét bút đa liền mạch từ đầu đến cuối tiếng,
sau đó mới dừng lại ghi dấu chữ và dấu thanh:
Ví dụ: Viết tiếng bờ, ta viết ©m “b” tr íc nèi liỊn víi ©m “o” thªm
dÊu chữ ơ và ghi thanh huyền ở trên ơ thành tiếng bờ.
3.6- Hớng dẫn học sinh đánh dấu thanh đúng vị trí:
- ở đầu lớp 1 các em còn viết dấu thanh sai quy trình, dấu thờng quá to
nên trong bài dạy về các dấu thanh tôi thờng cho học sinh quan sát rất kĩ cấu
tạo, cách viết, và viết mẫu cho học sinh quan sát sau đó cho học sinh viết
bảng và viết vào vở. Với những học sinh viết dấu quá to tôi cho học sinh
quan sát các chữ viết mẫu phân tích và trong bài chấm tôi sửa lỗi thật cụ thể,
dành thời gian cho các em luyện lại tránh sai sót ở những lần viết sau.

- Khi dạy Tiếng Việt ta cần lu ý dạy các em đáng dấu thanh theo
nguyên tắc khoa học, tức là ghi dấu thanh vào âm chính của tiếng. (Dấu
huyền , sắc, hỏi, ngà đặt trên các chữ ghi âm chính, dấu nặng đặt dới chữ
cái ghi âm chính). Thông thờng các em đánh dấu thanh đúng, ít sai sót. Tuy
vậy khi gặp các tiếng có các vần gồm 2,3 chữ ghi nguyên âm đi liền nhau
nh: oa, oe, uê, uy, ia, ua, a, ao, eo, au, âu, ui. oeo thì không phải em nào cũng
dễ dàng xác định đợc đúng vị trí đánh dấu thanh. Để hiểu nguyên tắc khoa
học, có tính đến nguyên tắc thẩm mĩ, nói chung là phải diễn giải dài và

9


không phải là dễ, vì thế tôi đa ra một ví dụ: Nên đánh dấu thanh ở các trờng
hợp sau, cách nào là chính xác:
Miá hay mía
Khoẻ hay khỏe
Đùa hay đuà
Tôi hớng dẫn cho các em thêm một phụ âm cuối (nh n, m, nh, ng, c, t)
tạo thành tiếng mới mà đọc đợc thì dấu thanh đợc ghi vào chữ ghi nguyên
âm sau cùng của âm tiết.
Ví dụ: Khoẻ +n = khoẻn (đọc đợc) nên viết đúng là khoẻ
Ngợc lại, khi thêm bất kỳ phụ âm cuối nào vào sau tiếng mà tạo thành
một tiếng mới mà không đọc đựoc thì dấu thanh sẽ đánh vào chữ ghi
nguyên âm thø hai tÝnh tõ phÝa sau ©m tiÕt:
VÝ dơ: MÝa+ n = mían (không đọc đợc) nên viết là mía
Đùa +n = đùan (không đọc đợc) nên viết là đùa
3.7- Giúp học sinh nắm chắc quy tắc chính tả:
- Học sinh lớp 1 mới làm quen với chữ viết nên khi viết các em còn
mắc lỗi do không nắm chắc quy tắc chính tả. Nhiều em không phân biệt đợc lóc nµo ghi g- gh; ng- ngh; c-q-k: VD cã một số em viết tiếng nghỉ lại
viết là ngỉ; quà viết thành coà; kẻ viết thành cẻ.

- Để khắc phục đợc những lỗi này tôi tổ chức cho học sinh chơi trò
chơi Ai nhanh- Ai đúng.

Nội dung là làm các bài tập dạng:
Nối:
c
im
k
ao
eo
Hoặc cho học sinh làm các bài tập dạng điền vào chỗ chấm:
VD:- ng hay ngh
Lắng .e
ỉ hè
BÃi .ô
à voi
4. Bản thân giáo viên cần gơng mẫu để học sinh noi theo:
Vai trò của ngời thầy là vô cùng quan trọng, chữ của ngời thầy đối với
các em häc sinh ë bËc TiĨu häc nhÊt lµ líp 1 lại càng quan trọng hơn. Bởi vì
nhận thức của học sinh bậc Tiểu học là nặng về nhận thức cảm tính thông
qua trực giác. Muốn dạy cho học sinh viết chữ đúng, đẹp trớc hết và chủ

10


yếu phải do việc dạy dỗ công phu của ngời thầy, đồng thời ngời giáo viên
cũng phải có mẫu chữ đúng và đẹp. Bên cạnh bảng chữ mẫu in, chữ viết của
giáo viên là hình ảnh trực quan quan trọng nhất để học sinh soi ngắm và bắt
chớc. Giáo viên tiểu học chỉ cần viết chữ cẩu thả sẽ dẫn đến tác hại rất lớn,
trẻ sẽ bắt chớc cô, làm theo cô.Trong suy nghĩ của trẻ nhất là học sinh lớp

1 cô giáo là ngời chúng tin tởng tuyệt đối, tất cả cô giáo làm đều là đúng,
với trẻ cô giáo là cô tiên mà. Do vậy tôi chú ý tự luyện chữ cho mình,
cũng nh các thầy cô giáo khác trong trờng tôi có một quyển luyện chữ để
tập luyện thờng xuyên và tham dự thi chữ đẹp hàng tháng cùng với học
sinh.
- Chú ý thực hiện luyện chữ ngay trên kế hoạch dạy học của mình.
- Khi chấm bài cho học sinh tôi chú ý đến việc chữa lỗi, ghi điểm số
đúng mẫu. Với những lỗi sai của học sinh giáo viên không đợc gạch chéo
vào bài của học sinh mà phải sửa lỗi cụ thể, lời phê rõ ràng, làm nh thế
không những giữ vở học sinh sạch đẹp mà còn thể hiện sự tôn trọng học sinh.
- Tôi cố gắng mẫu mực khi viết trên bảng, coi việc trình bày trên bảng
là trang viết mẫu mực cho học sinh noi theo. Do vậy chữ viết cần đúng, rõ,
đẹp và ngay ngắn. Tên mỗi phân môn mỗi đề mục cần gạch chân. Khi giảng
bài tôi chú ý phát âm thật chuẩn, nhất là những lỗi mà địa phơng Xuân Trờng còn hay mắc phải đó là nói ngọng những tiếng có phụ âm đầu l- n, chtr
5. Tổ chức tốt các phong trào thi đua:
- Phong trào viết chữ đúng và đẹp đà đợc Bộ GD-ĐT đà phát động từ
lâu. Phong trào đó vẫn đợc phát huy tèt ë nhiỊu trêng TiĨu häc. Phong trµo
nµy trêng chóng tôi vẫn duy trì đều đặn ở nhiều năm học. Muốn dạy học
sinh viết chữ đúng đẹp tôi không dừng ở giờ tập viết mà viết đúng đẹp phải
thực hiện ở tất cả các môn học, các tiết học. Duy trì thờng xuyên ý thức viết
chữ đúng đẹp. Tôi động viên học sinh thực hiện tốt phong trào Giữ vở
sạch, viết chữ đẹp. Hàng tuần tôi tổ chức cho học sinh thi Ai viết đúng và
đẹp nhất trong các buổi sinh hoạt cuối tuần. Mỗi tháng chấm Vở sạch chữ
đẹp một lần để xếp loại thi đua. Phong trào thi đua Vở sạch, chữ đẹp
thực sự có tác dụng động viên gây niềm hứng thú cho học sinh.
- Trong các ngày lễ (nh ngày 20- 11), tôi tổ chức cho các em thi viết
chữ đúng và đẹp. Mỗi bài viết đẹp của các em là món quà các em tặng cô
giáo. Những học sinh có vở sạch chữ viết đẹp, đúng mẫu đợc khen thởng
kịp thời, đợc triển lÃm, trng bày trong phòng truyền thống của nhà trờng để
cho các bạn khác học tập.

11


- Tôi đà tổ chức cho học sinh lễ Kết bạnđể cùng luyện viết- nghĩa là
học sinh viết chữ đẹp tự nguyện kết bạn với một bạn viết cha đẹp, tôi xếp
đôi bạn đó ngồi cạnh nhau để tạo cho chúng có cơ hội học tập và giúp đỡ
lẫn nhau. Quả đúng là Học thầy không tày học bạn; thua thầy một dặm
không bằng kém bạn một ly, học sinh của tôi hăng say luyện tập và kết
quả chữ viết của các em chuyển biến rất nhanh.

III. Kết quả:
Với những biện pháp cụ thể nh trên, tôi đà đạt đợc những kết quả sau:
- Phụ huynh học sinh đà quan tâm tới phong trào Giữ vở sạch, viết
chữ đẹpcủa nhà trờng, đáp ứng yêu cầu của trờng, của cô giáo chủ nhiệm:
mua đầy đủ vở, bút viết, bảng con theo quy định. Nhiều gia đình đà chú ý
chuẩn bị góc häc tËp cho häc sinh ®Ĩ häc sinh lun viÕt ở nhà khi các em
say mê luyện viết.
- Học sinh cã høng thó, cã ý thøc trong viƯc tËp viÕt, khắc phục đợc
một số nhợc điểm khi viết. Chữ viết của học sinh đà dần đạt đến độ chuẩn
và đẹp hơn. học sinh lớp tôi đà có ý thức tập viết đúng t thế, hợp vệ sinh,
viết đúng quy trình và đẹp mắt, ghi dấu thanh đúng vị trí
Trong năm học này, sau thời gian (2 tháng)tôi đà tiến hành khảo sát
lại học sinh của lớp mình và thu đợc kết quả nh sau:
Xếp loại chữ
Số học sinh
Xếp loại A
Xếp loại B
Xếp loại C
Số lợng

%
Số lợng
%
Số lợng
%
35
30
86,71
5
14,29
0
0
Những nhợc điểm học sinh còn mắc phải khi tập viết :
các tồn tại

Cha cã ý thøc lun viÕt
T thÕ ngåi viÕt, ®Ĩ vë, cầm bút,
phấn cha đúng
Chữ viết cha đúng cỡ chữ, mẫu chữ,
khoảng cách, viết chữ cha liền mạch
Ghi dấu thanh cha đúng

Số học sinh

Tỷ lệ %

2

5,71

0

0

3
0

Sau đây là bảng so sánh ®èi chiÕu:

12

8,57
0


Thời
gian
Tuần 2
Tuần 10

Số
sinh

35
35

học

Xếp loại chữ
Xếp loại B

Số lợng
%

Xếp loại A
Số lợng
%
18
30

51,43
86,71

15
5

42,85
14,29

Những nhợc điểm học sinh còn mắc phải khi tập viết :
Kiểm tra lần 1
các tồn tại
Số lợng
%
Cha có ý thức luyện viết
15
42,86
T thế ngồi viết, để vở, cầm bút, phấn cha đúng
11
31,43
Chữ viết cha đúng cỡ chữ, mẫu chữ, khoảng cách,

14
40
viết chữ cha liền mạch
Ghi dấu thanh cha đúng
10
28,57

Xếp loại C
%
Số lợng
2
0

5,72
0

Kiểm tra lần 2
Số lợng
%
3
8,57
0
0
2
5,71
0
0

C- Kết luận
1.Trờng tiểu học A Thọ Nghiệp nơi tôi công tác là một trờng có bề

dày truyền thống về phong trào Vở sạch chữ đẹp. Phong trào này đà đợc
tất cả giáo viên trong trờng hởng ứng. Theo chỉ đạo của nhà trờng, tất cả
giáo viên trong trờng đều nhiệt tình tham gia và say sa tự luyện chữ cho
mình nói riêng và rèn cho học sinh mình nói chung. Trong năm học 20062007, tôi đà áp dụng kinh nghiệm này và rất vui mừng trớc kết quả đạt đợc:
Cuối năm 100% học sinh lớp tôi phụ trách đạt chữ loại A.
- Trong buổi sinh hoạt chuyên môn trong trờng tôi đà đợc Ban giám
hiệu dành thời gian trình bày kinh nghiệm của mình cho các bạn đồng
nghiệp cùng áp dụng và cuối năm học 2006- 2007 rất nhiều lớp trong trờng
tôi đạt 90-100 % xếp loại A về vở sạch chữ đẹp. Trong cuộc thi chữ đẹp cấp
huyện năm học 2006- 2007, trờng tôi có 3 em dự thi và đạt kết quả xuất
sắc: toàn đoàn xếp thứ nhất huyện.
- Tôi mong rằng việc rèn cho học sinh viết chữ đẹp không chỉ riêng
của ngành giá dục mà của toàn xà hội. Để có nhiều học sinh viết đẹp, có
những phẩm chất đạo đức tốt nh: cần cù, cẩn thận, có tinh thần kỉ luật góp
phần xây dựng một nớc Việt Nam x· héi chđ nghÜa nh B¸c Hå h»ng mong
mn.
2.Qua thêi gian kiên trì tìm tòi các biện pháp, tôi đà rút ra đợc các
bài học kinh nghiệm sau:
- Để việc rèn chữ đúng và đẹp có hiệu quả, ngời giáo viên cần cần
xác định rõ vị trí tầm quan trọng của việc luyện chữ, nắm đợc yêu cầu cơ
bản của khối lớp mình phụ trách. Xác định rõ những lỗi sai mµ häc sinh dƠ

13


mắc phải trong quá trình viết. Giáo viên cần có kế hoạch thật cụ thể để khắc
phục những lỗi sai của học sinh. Dạy học sinh tập viết phải dày công, tỉ mỉ,
kiên trì, không đợc nôn nóng. Khi gặp những học sinh viết chậm, cha đúng
mẫu giáo viên phải gần gũi giúp đỡ chỉ bảo tận tình chỉ ra những chỗ sai để
học sinh tiếp thu một cách thoải mái, hiệu quả. Dạy tập viết không dừng ở

phân môn Tập viết, Chính tả mà phải quan tâm rèn viết ở tất cả các môn
học.
- Giáo viên phải có tâm huyết với nghề nghiệp, thơng yêu học sinh
nh con đẻ của mình.
- Giáo viên thực sự là ngời thầy mẫu mực là tấm gơng sáng về mọi
mặt (nói chuẩn, viết chuẩn, đọc chuẩn) để học sinh học tập.
- Giáo dục học sinh có lòng say mê, bất cứ việc gì nếu có lòng say
mê thì kết quả sẽ tốt hơn. Với học sinh Tiểu học giáo viên cần hình thành ở
học sinh hứng thú trong học tập, giáo viên cần tạo cơ hội cho trẻ đợc thể
hiện mình, cần khen ngợi kịp thời với những tiến bộ dù còn rất nhỏ ở trẻ.
- Ngoài ra giáo viên còn biết dùng lực lợng học sinh làm ngời thầy
thứ hai để giúp giáo viên kèm cặp những học sinh chậm tiến.
- Phải tổ chức thờng xuyên các phong trào thi đua. Duy trì và đẩy
mạnh phong trào Giữ vở sạch, viết chữ đẹp. Trong quá trình thực hiện
phải có sự phối hợp ăn ý của nhà trờng, tổ khối, giáo viên, phụ huynh. Có
nh vậy phong trào mới có hiệu quả cao.
Việc rèn luyện cho học sinh viết chữ đúng đẹp là cả một quá trình,
không thể một sớm một chiều mà có đợc kết quả mĩ mÃn nh mong muốn.
Tôi sẽ cố gắng tiếp tục tìm ra những biện pháp cụ thể thiết thực hơn cùng
với những kinh nghiệm đà tích luỹ đợc để công tác rèn chữ giữ vở trong đơn
vị tôi đạt đợc kết quả cao hơn.
Trên đây là một số kinh nghiệm trong công tác rèn viết chữ đúng và
đẹp cho học sinh lớp 1 của tôi. Rất mong đợc trao đổi và học hỏi kinh
nghiệm của các bạn đồng nghiệp, sự chỉ đạo của cấp trên để giúp tôi thực
hiện thật tốt đề tài này trong những năm học tiếp theo\

Tôi xin chân thành cảm ơn!
Ngời viết

14

Trần Thị Quế
trờng tiểu học A Thọ Nghiệp

Phòng Giáo dục - Đào tạo Xuân Trờng

15