Phân tích một số yếu tố của lạm phát ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế Việt Nam giai đạon 1986 - 2012 và tình hình kinh tế Việt Nam 2013

 GVHD: 
B GIÁO DO
I HC KINH T TP.HCM

KHOA KINH T PHÁT TRIN



 TT NGHIP


PHÂN TÍCH MT S YU T CA
LM PHÁT NG T
NG KINH T VIT NAM GIAI
N 1986 – 2012 VÀ TÌNH HÌNH
KINH T VIT NAM 2013

GVHD: Ths. LÊ TRUNG CANG
SVTH: TRC
LP: Kinh t hc – K35

TP.HCM – 2013
SVTH:  1
 GVHD: 
 GII THIU
Trong bi cnh bt n tip tu hiu bùng phát vào
nh, lm phát tr thành mt trong bn v gay gt nht liên quan
n bình i qun lý t giá, thâm hi và thâm ht ngân sách).
Tuy nhiên nu nhìn li toàn cnh quá trình ci cách kinh t ca Vit Nam trong
p k qua, thì lm phát c bit là các nhân t quynh lm phát và nhng
bing ca lm phát là mt trong nhng ch  c tho lun nhiu nht  Vit

Nam. Nguyên nhân cu này rt rõ ràng vì lt trong nhng vn
 dai dng gây nhc nhi nht, làm tn  nhi vi nn kinh t Vit Nam. Vit
i qun siêu lm phát trong nhu nh
ngay khi bu nhng ci cách kinh t u tiên. Ngoi tr n 2000-2003 khi lm
phát thp và nh  mc 5% tr xung, t l lm phát  Ving xuyên cao
m phát kng mi lm phát  c láng
. Hiu rõ các nguyên nhân và hu qu ca nhng v ng
i vi ving ci vi nn kinh t.
Nhng s kin g vic Vit Nam gia nhp WTO, lung vc
t ngt chy mnh vào Vi – 2008, các v ca th
ng ngoi hi Vi– 2010, cuc khng hong kinh t th
ginh tr lt ra nhiu thách thc mi cho
vic qun lý kinh t , c bit trong vic kim soát lm phát  Vit Nam. Hàng
lot nh trong nha
t ra yêu cn cn có mt cách tip cn h thng, và toàn din nhnh
nhng nhân t nh lm phát trong bi cnh mi ca Vit Nam.
Mchính  
,  , tái , 
 do     2007 
 .  2012  
 , , ,
mà nhà   .
 

 . 
 . S ng qua li cng kinh t và lm phát ht sc
phc tp và không phng qui tc kinh t. Do vy v
lm phát và ng cm phát tng kinh t là m tài rt
SVTH:  2
 GVHD: 

hp dc bit trong bi cnh Vit i nhp và phát trin
kinh t hin nay thì v này càng tr nên cn thit.
 , chúng  
  .  , 

 .  các chính sách a nhà
  ,   
 tác  .
 
, , 
kinh t ,   

 . 
,  
  
gia quan tâm . 
 ? 
?
Trong nghiên cu này, s dp cn da trên các phân tích
ng nhnh và tìm hiu nhn ca lm phát  Vit
n 2012. Nhng nghiên c lm phát  Vit Nam
tp trung ch yu vào các nhân t “cu kéo” ca lm phát và b qua các nhân t “chi phí
y”. Nhân t duy nht t u này là giá quc t.
ng thi, mt nhân t quan trng t phía cc nghiên cu là vai trò ca thâm
ht ngân sách và n cônn lm phát. Nghiên cu này hi vng s n cho nhng
tho lun chính sách hin nay  Vit Nam mt nghiên c     y vi
     c và da vào các bng chng thc nghim v các
nguyên nhân ca lm phát. Vì kim soát lm phát là mt trong nhng mi quan tâm hàng
u trong chính sách kinh t i, nghiên cu hy vng s làm
rõ các v n lng chính sách.

 C S LÝ THUYT
2.1. LM PHÁT
2.1.1. 
SVTH:  3
 GVHD: 
 rt nhim khác nhau v lm phát và mu có
s chc chn v lum và nhng lý lun ca mình.
Theo L.V.Chandeler, D.C.Cliner vng phái lm phát giá c thì khng
nh lm phát là s t k dài hn hay ngn hn, chu k t xut.
Còn theo G.G.Mtrukhin li cho rngi sng tng mc giá c 
c ht thông qua viu  tng nhóm hàng hoá, và rút cuc
dn ti vi nói chung. Vy có th xem s mt giá ca
ng tin là l rõ: lm phátchính là hình thc tràn tr n mt
cách tim tàng (t phát hoc có dng ý) là s phân phi li sn phm xã hi và thu
nhp quc dân thông qua giá c gia các khu vc ca quá trình tái sn xut xã hi, các
ngành kinh t và các giai ci.
 mn “Kinh t
hc dch ra ting Vit, xut bng lm phát xy ra khi mc
chung ca giá c 
Vi lun thuyt “Ln t” J.Bondin và M.Friendman li
cho rng l    u tin th         
M.Friedman nói “lm phát  mi lúc m u là hing cn t.
Lm phát xut hin và ch có th xut hin khi nào s ng ti
i sn xut”.
y, tt c nhng lun thuyt nhm v l
ng biu hin  mt ma lm phát.Vm ca em
v v này sau khi nghiên cu mt s lun thuyt  trên; thì em nhn thy  mt
khía ca lm phát là ng tit mc cho
phép thì nó dn lng tin b mt giá so vi tt c các loi hàng hoá khác.

Lm phátng bng cách theo dõi s i trong giá c
ca mng ln các hàng hóa và dch v trong mt nn kinh t. Giá c ca các loi
hàng hóa và dch v c t hp v t mc giá c trung bình. Ch s
giá c là t l mc giá trung bình  thm hin ti vi mc giá trung bình ca
ng  thm gc. T l lm phát th hin qua ch s giá c là t l
pha mc giá trung bình hin ti so vi mc giá trung bình  thi
m g d hình dung có th coi mc giá c c ca mt
qu cu và lm phát s  c ca nó.
2.1.2. 
SVTH:  4
 GVHD: 

  . 
:
2.1.2.1. Quan đim th nht

ngân hàng quá cao. 
. Vào 19, 
.
thì quá  
c.  
.
2.1.2.2. Quan đim th hai
 
  1929 – 1933 . 
, i ta so sánh  hai  sau:

• K
• K.

 
.  
,  .Tuy quan
 t 
 .  1929 – 1933 
.
2.1.2.3. Quan đim th ba
Xem x 
:
• Giai đon mt: khi  . 
 ,   
. chúng ta  vào , 
.
• Giai đon hai : 
.  
hàng, .
SVTH:  5
 GVHD: 
2.1.3.  ính 
Nu P
t
là mc giá c trung bình ca k hin ti và P
t-1
là mc giá ca k
c, thì t l lm phát ca k hin ti là:
• = 100% ×



1


1

Ngoài ra còn có mt s công thc khác :
• T l lm phát = (log P
t
- log P
t-1
) x 100%

0
. 
:
• G
Pt
= 100% × (




 1)
: G
Pt
= 0 
G
Pt
> 1 
G
Pt
< 1 

ta  ch s gim phát GDP, còn gi là ch s iu chnh
ng c ký hiu là DGDP (GDP Deflator) là ch s tính theo phn
ánh mc giá chung ca tt c các loi hàng hoá, dch v sn xuc. Ch s
iu chnh GDP cho bit mt  GDP in hình ca k nghiên cu có mc giá
bng bao nhiêu ph so vi mc giá c 
 = 100% ×





V pháp tính ra t l lc s dng là:
•  th i giá c ca gi hàng hóa theo thi gian
•  thu gi  bi
còn phi tính toán s u, ni dung gi hàng hóa.
2.1.4.  
Không tn ti m  s lm phát, vì giá tr
ca ch s này ph thuc vào t tri ta gán cho mi hàng hóa trong ch s,
 thuc vào phm vi khu vc kinh t c thc hi
ph bin ca ch s lm phát bao gm:
2.1.4.1. Ch s giá sinh hot (CLI)
Là s t giá c sinh hot ca mt cá nhân so vi thu nhp,
 s c gi nh mt cách xp x. Các nhà kinh t
SVTH:  6
 GVHD: 
hc tranh lun vi nhau là có hay không vic mt CPI có th 
vi CLI d  thiên lch trong phm vi CPI. CLI có
th u chnh bi s ngang giá s phn ánh nhng khác bit trong giá
c cc.

2.1.4.2. Ch s giá tiêu dùng (CPI)
D o giá c    c mua bi tiêu dùng thông
ng mt cách có la chn. Trong nhiu quc gia công nghip, nhng s i
theo ph s này là con s lng hay
c nhc tc s dng trong vic chuyn tr 
nhng mong mun có khon chi tr t là bng ho
l u chnh giá c sinh
hon chi tr  t  a CPI, thông
ng vi mt t l chi lm phát thc t.
2.1.4.3. Ch s giá sn xut (PPI)
 c giá mà các nhà sn xut nhn giá b sung
i lý hoc thu doanh thu. Nó khác vi CPI là s tr cp giá, li nhun và thu có th
sinh ra mu là giá tr nhc bi các nhà sn xut là không bng vi nhng gì
     t s chm tr n hình gia s 
trong PPI và bt k s i nó trong CPI. Rt nhii tin ru
này cho phép mt d ng ca l
CPI ngày mai da trên lm phát PPI ngày hôm nay, mc dù thành phn ca các ch s là
khác nhau. Mt trong nhng s khác bit quan trng phn là các dch v.
2.1.4.4. Ch s giá bán buôn (Wholesale Price Index)
N  i trong giá c các hàng hóa bán buôn mt cách có la
chn. Ch s này rt ging vi PPI.
2.1.4.5. Ch s giá hàng hóa
 i trong giá c ca các hàng hóa mt cách có la chn.
ng hp bn v vàng thì hàng hóa duy nhc s dng là vàng.
2.1.4.6. Ch s gim phát GDP
Da trên vic tính toán ca tng sn phm quc ni. Nó là t l ca tng giá
tr GDP giá thc t (GDP danh ) vi tng giá tr GDP cc, t 
nh GDP cc giá
SVTH:  7
 GVHD: 

c c s dng rng rãi nht. Các phép kh ln
c chi phí tiêu dùng cá nhân.
2.1.4.7. Ch s giá chi phí tiêu dùng cá nhân (PCEPI)
Trong "Báo cáo chính sách tin t cho Quc hi" sáu tháng mt ln ("Báo cáo
Humphrey-Hawkins"      Federal Open Market
Committee (FOMC) nói rng n v lm phát ca
mình t CPI sang "ch s giá c dng chui ca các chi phí tiêu dùng cá nhân".
2.1.5. Các 
2.1.5.1. Thiu ph́t
 kinh t hc là lm phát  t l rt tht vn nn
trong qun lý kinh t t s tài liu kinh t hc cho rng t l lm phát  mc 3
n 4 ph xuc gi là thiu phát.
2.1.5.2. Lm phát cao (lm phát phi mã)
Mc lng vi t m vi hai hoc ba ch s
mc gi là ln thm phát. Nhìn
chung thì lc duy trì trong thi gian dài s gây ra nhng bin dng kinh
t nghiêm trng. Trong bi cng tin s b mt giá nhanh, cho nên mi ch
gi ng tin ti thiu v cho các giao dch hàng ngày. Mng tích
tr hàng hóa, mua bng sn và chuyn sang s dng vàng hoc các ngoi t m
n thanh toán cho các giao dch có giá tr la ci.
2.1.5.3. Siêu lm phát
 ng lm phát    ng phá hoi nn kinh t
nghiêm trng. Mt tình trng giá c g nhanh chóng khi tin t mt giá tr. Không có
 siêu l. Có mt s u kin gây
ra siêu lm phát. Th nht, các hing này ch xut hin trong các h thng s dng
tinh. Th hai, nhiu cuc siêu lng xut hin trong thi gian
sau chin tranh, ni chin hoc cách mng, do s ng v ngân sách chính ph.

2.1.6. 
Nhà kinh t t gii Nobel, James Tobin nh nh rng lm phát va

phi s có li cho nn kinh t. Ông dùng t “d”  miêu t ng tích cc
ca lm phát. Mc lm phát va phi làm cho chi phí thc t mà nhà sn xut phi chu
SVTH:  8
 GVHD: 
 ng giu này khuyn khích nhà sn xu rng
sn xut. Vic to thêm làm cho t l tht nghip s gim.
Ngoài ra lm phát tích cc s va là nhân t  hot
ng  mc tt có th; va có tác dng lòng tin, cng c s ng
ng t giác ci vi s phát trin ca h thng th ng na,
 ng vn nói riêng.
2.1.7. Các  
2.1.7.1. i vi lm phát d kin đc
ng hp lm phát có th c d kic thì các thc th tham
gia vào nn kinh t có th ch ng ng phó vi nó, tuy vy nó vn gây ra nhng tn
tht cho xã hi:
• Chi phí mòn giày: lm phát git th thu i gi tin và
lãi sung lãi sut thc t cng vi t l lm phát nên lm phát làm cho
i ta gi ít tin hay làm gim cu v ti cn phn
 rút ti t ng  ch
nhng tn tht phát sinh do s bt tii gian tiêu ti ta phi
hng chu nhii không có lm phát.
• Chi phí th: lm ng s dn giá c p
s m in n, phát hành bng giá sn phm.
• i mt cách không mong mung hp do
lm phát doanh nghi  phí th
doanh nghip khác ln phát sinh chi phí th
c ca doanh nghip gi nguyên giá s tr nên r i so vi doanh nghi
giá. Do nn kinh t th ng phân b ngun lc di nên l
dn tình trng kém hiu qu  vi mô.
• Lm phát có th  np thu ca các cá nhân trái vi ý mun

ci làm lut do mt s lut thu n ng ca lm phát. Ví d:
ng hp thu nhp thc t cp danh
m phát thì cá nhân phi np thu thu nhp trên c phn chênh lch gia
thu nhp thc t.
• Lm phát gây ra s nhm ln, bt ting tic s d 
trong tính toán các giao dch kinh t, khi có lc này co giãn và vì vy
c ra các quynh ca mình.
SVTH:  9
 GVHD: 
2.1.7.2. i vi lm phát không d kin đc
i lm phát gây ra nhiu tn tht nht vì nó phân phi li ca ci
gia các cá nhân mng, cam kt tín dc lp
trên lãi su king li còn
i cho vay b thit hi, khi lm phát th kii cho vay s c li
u thit hi. Lm phát không d king  mc cao hoc siêu
lng ca nó rt ln.
Các nhà kinh t m rt khác nhau v quy mô cng tiêu
cc ca lm phát, thm chí nhiu nhà kinh t cho rng tn tht do lm phát gây ra là
  l lm phát nh và  mc va
phi. Khi lm phát bing mng xã hi ca nó thông qua vic phân phi
li ca ci gia các cá nhân mrõ ràng là rt ln và do vy chính ph
ca tt c u tìm cách chng li loi lm phát này.
2.1.7.3. Ch s nghèo kh
Là ch s th hin mc nghèo ca mt h c hay mt quc gia.
Ch s c tính da vào mt chun nghèo kh u kin ca tng
khu vc hay quc gia mà có nhng chun nghèo kh khác nhau.
2.1.8. 
Có 4 nguyên nhân chính sau :
• Cung ng tin t và lm phát
• c làm cao và lm phát

• Thâm ht ngân sách và lm phát
• Lm phát theo t giá h
  rõ  trong 
 

2.1.8.1. Lm phát do cu kéo
Nhà kinh t hc Keynes cho rng nu tng cu  tng cung  mc toàn
dng( ) thì s sinh ra l ch
n t gii thích rng do tng ci có nhu cu v
tin mt n ti cung tin ph ng. m phát.
SVTH:  10
 GVHD: 
2.1.8.2. Lm phát do cu thay đi
 ng cu v mt mt hàng ging cu v
mt mt hàng khác lu th tri cung cc quyn và giá c
có tính cht cng nhc i (ch có th  gim), thì mt hàng mà
ng cu gim vn không ging ci
t qu là mm phát.
2.1.8.3. Lm ph́t do chi phí đy
Nu ti         n xut ca các xí nghip
p vì mun bo toàn mc li nhun ca mình s h sn
phm. Mc giá chung ca toàn th nn kinh t 
u qu, khot ln xut phát t hai ngun quan
tr ng. Nu b tht thoát lãng phí hoc công trình
không phát huy tác dng, dn mng tin tm th
nhân quang trng dn lm phát.
Thu chi qua h thng ngân hàng cho phép ch  tài kho
c và ghi n sau khi x lý chng t thanh toán.
Chit khu và tái chit khu nhn vn. Thc cht khon
chi không góp phn ra th ng.

S lãng phí quá mc trong tiêu dùng xã hi. Không bit tit kim trong tiêu
dùng dn t quá kh  và kéo ct quá cung nhiu
hàng hóa dch v.
2.1.8.4. Lm ph́t do c cu
Ngành kinh doanh có hiu qulàm i lao
ng. gành kinh doanh không hiu qu, mà  không
th ng trong ngành mình.   m bo
mc li nhunthì ngành kinh doanh kém hiu qu s n phm.
.
2.1.8.5. Lm phát do xut khu
Xut khu n ti tng cng cung, hoc sn phc
ng cho xut khu khing cung sn phm cho th c gim khin
tng cung thng cu. Lm phát ny sinh do tng cung và tng cu mt cân bng.
SVTH:  11
 GVHD: 
2.1.8.6. Lm phát do nhp khu
Sn phm không t sn xuc mà phi nhp khu. Khi giá nhp
khn phm phát hình thành khi mc
giá chung b giá nhp khu .
2.1.8.7. Lm phát tin t
Do cung ti  ng ti
nhân gây ra lm phát. Lm phát long tin trong nn kinh t
quá nhit quá mc hp th ct quá kh ng giá tr
ca nn kinh t . Có th ng tin quá ln trong nn
kinh t bng các nghip v th ng m hay chính sách ni lng tin t. Làm cho áp
ln ch dn t c ép l
2.1.8.8. Lm ph́t đ ra lm phát
Khi nhn thy có lm phát cá nhân vi d tính duy lý  tr, giá
i dân t ng tin không nh. L s 
to nên tâm lý d tr và y mnh tiêu dùng hin ti,làm tng cu tr so

tng cung  tr nên khan him và kích thích giá  
gây ra lm phát.
2.2. 
2.2.1. 
Hin nay, trên th ging kinh t là s a tng sn phm
quc ni (GDP) hoc tng sng quc gia (GNP) hoc quy mô sng quc gia
    i (PCI) trong mt thi gian nh nh. S  ng
c so sánh theo các thm gc s phn ánh t  
quy mô sng kinh t nhanh hay chm so vi thm gc. Quy mô và t
i dung khái ning kinh t.
2.2.2. 
 ng kinh t có th dùng mng tuyi, t
ng kinh t hoc t n.
Mng tuyi là mc chênh lch quy mô kinh t gia hai k cn
so sánh.
K = Yt – Yo
SVTH:  12
 GVHD: 
Y : GNP, GDP
Yt : GDP, GNP ti thm t ca k thi gian phân tích
Yo: GDP, GNP ti thm gc ca k thi gian phân tích.
T ng kinh t c tính bng cách ly chênh lch gia quy mô
kinh t k hin ti so vi quy mô kinh t k c chia cho quy mô kinh t k c.
T ng kinh t c th hin b (%).
Biu din bngcông thc:
Y là quy mô ca nn kinh t và y là t ng.
Nu quy mô kinh t  b có tc
 ng GDP (hou quy mô kinh t ng
GDP (hay GNP) thc t, thì s có t ng GDP (hay GNP) thc t. Thông
ng ng kinh t dùng ch tiêu thc t n là các ch 

2.2.3.  
 gii thích ngun gc cng kinh t các nhà kinh t hc dùng các
mô hình kinh t 
 Mô hình David Ricardo (1772-1823) vi lu   
sn xut nông nghip là ngun gc cng kinh tt sn xut li có
gii hi sn xut phi m rng dit x sn xut, li
nhun ca ch c ngày càng gim dn chí phí sn xuc, thc
phm cao, giá bán hàng hóa nong phi nhun
cn công nghip gim. Mà li nhun là ngu m r
dy, do gii ht nông nghip dng gim li
nhun ca c i sn xut nông nghip và công nghip và    
ng kinh tc t my mô hình này
không gic ngun gc cng.

 Mô hình hai khu vc ng kinh t da vào s  ng hai
khu vc nông nghip và công nhing yu t ng, yu t
c k thung lên hai khu vc kinh t. Tiêu
biu cho mô hình hai khu vc là mô hình Lewis, Tân c n và Harry T.Oshima.
 Mô hình Harrod-Domar ngun gng kinh t ng vn
n xu
SVTH:  13
 GVHD: 
 Mô hình Robert Solow (1956) vi lun là vin sn
xut ch ng kinh t trong ngn hn mà không ng trong
dài hng s ttrng thái dng. Mt nn kinh t có mc tit ki
có mc sn ng kinh t trong dài hn,
ng kinh t bng không.
 Mô hình Kaldor thì ng kinh t ph thuc phát trin k thut
ho công ngh.
 Mô hình Sung Sang Parkngun gc tng

vi.
 Mô hình Tân c n ngun gc cng tùy thuc vào cách
thc kt hp hai yu t u vào vng (L).
c Keynes,  kinh t hc c n và tân c n 
phân bing kinh t vi phát trin kinh tng phái
u không coi trng vai trò ca tin b k thut i vng kinh t, ngoi
tr Schumpeter.
Lý thuy  ng kinh t ca kinh t h  eynes
là mô hình Harrod-Domar. Mô hình này da trên hai gi thin là: giá c cng
nhc và nn kinh t không nht thit  tình trng toàn dng lao đng. Ngun g
ng kinh t ng v n xu  suy lun ra
c rng mt khi nn kinh t  trng cân bng mà chuyn sang
trng không cân bng thì s càng ngày càng không cân bng.
ng tân c n xây dng mô hình ca mình
da trên hai gi thin là: giá c linh hot và nn kinh t  trng thái toàn dng
lao đngng kinh t ca h cho th: khi nn kinh t 
trng cân bng mà chuyn sang trng không cân bng
 là nht thi và nó s mau chóng tr v trng thái cân bng.
2.2.4. 
Lý thuyng kinh t cc bin trong cun sách Lý
thuyt tng quát v vic làm, lãi sut và tin t do nhà xut bi hc Glassgow n
 Tác phm này là nn tng cho s phát trin ca c mt ngành kinh t
hc nhn và gây tranh cãi nhiu nhi vi kinh t hc th
k XX. Công trình này có tính cht phê phán nhm kinh t c
bim cho rng “bn thân cung s to ra cu ca chính nó”. Trong 
ng nhân t nh mc sng và vic làm trong mt
quc gia. Tuy rng cun sách này c cp không nhiu v chính sách kinh t,
SVTH:  14
 GVHD: 
hn cung cp mt nn tng lý thuyt cho các  mang tính

chính sách ca chính ph trong vin cuc “i suy thoái”.  y
ng kinh t  hu ht các quc gia trong nha th k XIX.
Keynes cho rng nn kinh t không phn mc sng
ti  t u chm cng phái c n và tân c
n. Mà nn kinh t ch có th t ti và duy trì mt s i  mt mc sng
i mc  cho mi.
Khi mô t nn kinh t  n, ông cho rng có hai
ng tng cung:  phn ánh mc sng ti a nn kinh t;hai là
phn ánh kh c t. Và cân bng ca nn kinh t không nht thit   mc
sng ti ng sng thc t c  mc cân bng nh
c sng ti   i m    cho mi
i. n kinh t có th cân bi mc sng ti*)

• Vai trò ca tng cu trong ving ca nn kinh t

Theo Keynes khi mc thu nhp thc tiêu dùng cn thit có th xut
hin tình trt quá thu nhc thu nhp tuyc
nâng lên thì s ng ni rng s chênh lch gia thu nhp và tiêu dùng.
c bi riêng cá nhân nào ; thì h s
trích t phn thu nht kim nhi
n ca bt c cng tiên tin nào. Theo J.M.Keynes
khi ving thu nhp thc t 
dùng.  do quy lut tâm lý nêu trên nên s 
chung ch p, và khogia c
 p. Nói cách khác tit ki.
 Keynes cho rng s gii cu trong tiêu dùng là
ng ca mi xã hi tiên ting nn
kinh t trì tr, suy ging kinh t.
Mt khác khi nghiên ca các doanh nghip, ông
cho rt vai trò quyn quy mô vi

ng kinh t. Mi s u kéo theo s cu b sung
công nhân và u sn xut.  
giá hàng hoác làm cho công nhân. Và tt c 
lên, p li là ti cho s 
quá trình s g thu nh
mp mi và làm nn kinh t ng.
SVTH:  15
 GVHD: 
Theo Keynes cùng vi via vu qu gii hn ca
a thu hoí t gim sút.
Có hai nguyên nhân làm cho hiu qu gii hn cn gim sút. Th nh
 ng hàng hoá cung ra th m giá
hàng hoá và kéo theo làm gim thu nh cung hàng hoá s
làm giá cung ca tài sn thay th. T 
nhm xung.
a git li có quan h vi nhau. S khuyn khích
 thuc mt phn vào lãi sui ta n s tip t
chng nào hiu qu gii hn cn lt th ng.
y  vi 
nhp và t  s  ng tiêu dùng gii hn
p, còn tit kim l
u này làm cho tiêu dùng gii. Vic gii s làm
gim cu ;  cu li n quy mô sn
xung kinh t u chnh s thiu ht ca cu tiêu dùng cn phi
 n xut. Song khi ph thuc
vào ý mui khi nào hiu qu gii hn cn gim xung bng mc
lãi sun kinh t hiu sung gim sút, còn lãi sut
ng nh; i và khng hong xut
hi nn kinh t tr nên suy thoái.

• Chính ph i vng kinh t

 m bo s cân bng kinh t khc phc tht nghip, khng
hong kinh t thì không th d th ng t u
tit; mà cn phi có s can thip cc vào nn kinh t  u có hiu qu,
kích thích tiêu dùng, sn xu bm vip.
Theo ông chính ph có th can thip vào nn kinh t nhng thông
qua các hoc; h thng tài chính tín dn t;
các hình thc khuyn khích tiêu dùng.
V c Keynes cho rng c là mt công c hu
hiu trong vic. Ông ch
t hàng cc, h thng mua ca c, tr cp
v tài chính, tín dng s to ra s nh v li nhuc quyn.
V h thng tài chính tín dn t theo Keynes h thng tài
chính, tín dng có vai trò quan trng trong vic kích thích lòng tin, tính lc quan và
SVTH:  16
 GVHD: 
tích ca các nhà kinh doanh. Theo ông c có th n vào
 gim lãi sut cho vay, khuyn khích nhà kinh doanh m ru
ng thi  u qu nnên ch  ch “lm phát
có kim soát”,  hàng hoá nh c li
nhun nhiu kin chi phí sn xui). Có th nói 
mng lc trc tip ca các nhà sn xut kinh doanh, góp phn 
ng kinh t.
V các hình thc to vic làm ông cho r nâng cao tng cu và vic làm
cn m rng nhiu hình thi l t, khi có
 có nhiu vic làm và mang li thu nhy, thông qu
c khng hong kinh t và tht nghip.
V khuyn khích tiêu dùng  m rng tiêu dùng Keynes khuyn khích tiêu
dùng cá i vn, tng lp giài vi nghèo.

 .M.Keynes 
 . 
 .  ,   
 c,  ,  . ,

 . ,  ch
, .
ng phái sau Keynes nghiên cu rt nhiu các ph
u v tiêu dùng, phân tích cácgiai n li ích, nguyên nhân chu k
kinh doanh,  trí trung tâm trong lý thuyt cng
phái “sau Keynes” là v ng và phân phi, h khnh nh 
ng sn xut ph thuc vào vic phân phi thu nhp qung thu nhp và
ng tit kim; còn tng ng tit kim là tng s tit kim t   li
nhun.Nhng i “sau Keynes” lý gii rng vì khuynh ng tit kim gia nhng
i nhn tivà nhi nhn li nhun có s khác nhau, cho nên s
i trong phân phi s n tng tit kim.  phân phi
thu nhp quc dân li là hàm s ca  tích lu n. Mà tích lu nh t
sut li nhun và phn li nhun trong thu nhp quc dân. hái
sau Keynes ch n tip tc hoàn thin   u chnh nn kinh t
 i biu ca phái này cho rng mun nâng cao nh 
ng, thì cn phi phân phi li thu nhp qung có li ích cho li
nhun. Bi l nu nâng cao tin p vi visung, s
khc phc nhc tiêu th hàng hoá và là s kích thích quan
tri vng kinh t.

SVTH:  17
 GVHD: 
Ngoài ra nhi sau Keynes ng h chính sách thu nhp. H 
  u tranh chng l     n thng s dng chính
sáchtài chính, tin là không có hiu qu. H mun kt hp chính sách thu nhp vi

ng kinh t,  c vic nh   các
nhà kinh t theo phái này ng h s cn thit u chnh kinh
t cc, thc hin tnh các mc tiêu chic lâu dài.
2.2.5. 
Sau khi nghiên cu v  ng kinh t ca  c phát trin ln các
n, nhng nhà kinh t hc n ra rng lc ca phát
trin kinh t phn nhân t cng kinh t là: ngun nhân
lc, ngun và công ngh. Bn nhân t này khác nhau  mi quc gia
và cách phi hp gin kt qu 
 Ngun nhân lc: chu vào cng tc là k n
thc và k lut cng là yu t quan trng nht cng kinh t.
Hu ht các yu t n, nguyên vt liu, công ngh u có th mua hoc
n nhân lc thì khó có th . Các yu t
t b, nguyên vt liu hay công ngh sn xut ch có th c
tu qu b c khe và k lut lao
ng tt.
 Ngun tài nguyên thiên nhiên: có vai trò quan tr phát trin kinh t
là mt trong nhng yu t sn xut c n. Nhng tài nguyên quan trng nht
c bit là du m, rng và nguc.
 T bn: là mt trong nhng nhân t sn xut, tùy theo mc  n mà
c s dng nhng máy móc, thit b nhiu hay ít và to ra sng
cao hay th n, phi thc hin   tiêu dùng cho
c bit quan trng trong s phát trin dài hn, nhng quc gia có
t l  GDP c s ng cao và bn vng.
 Công ngh: trong sut lch s    ng kinh t rõ ràng
không phi là s sao chép gin ch 
bc li, nó là quá trình không ngi công ngh sn xut. Công ngh
sn xut cho phép cùng mn có th to ra s
n xut có hiu qu 
2.2.6. 

SVTH:  18
 GVHD: 
Các ch ng mng kinh t c s d
 phát trin nn kinh t mt cách c th, d hiu và nó tr thành mc tiêu phn
u ca mt chính ph   u qu t
c c.
ng kinh t không phn c chính xác phúc li ca các
i, chênh lch giàu nghèo có th ch
gia nông thôn và thành th có th ng xã h 
ng có th ng cuc sng có th ng có
th b hy hoi, tài nguyên b khai thác quá mc, cn kit, ngun lc có th s dng
không hiu qu, lãng phí.
2.3. Mi quan h gia lng kinh t
Ging kinh t và lng có mi quan h nhnh. Lm
ng kinh t là hai mt ca xã hi, là hai v kinh t trong nn kinh
t. Ging kinh t và lm phát có mi quan hkh c ln nhau. Lm phát có
th coi là k thù cng kinh t i là hai vn  luôn tn ti song
song vi nhau. Tuy nhiên m gn kt gia lng kinh t 
nào vn là v tranh cãi. Mt s nghiên cu theo li kinh nghim cho thy, lm phát
có th ng tiêu cng kinh t t qua mng nhnh.
Mi quan h ging kinh t và lm phát là phi tuyn tính.Lm phát ch tác
ng tiêu cng nh mng,
lm không nht thing tiêu cng, thm chí có th 
t mà Kyenes  cp.
 Fisu tiên nhiên cu v này vi kt
lun, khi l m thp mi quan h này có th không tn ti hoc thm
chng bin; và khi lm phát  mc cao thì mi quan h này nghch
bin. Mt s các nhà nghiên cu khác (1996), Gosh và Phillips(1998),
Shan và Senhadji(2001) và mt s các nhà nghiên c gm
c bit v mi quan h gia lng kinh t. Bng các nghiên cu khác

nhau h ng lm phát, mà tu lng s
có tng tiêu cc ching. Theo Sarel thì ng lm
phát là 8%,Shan và ng ln là 11 – 12%,
c công nghip khong 1 – 3%. Còn theo nghiên cu ca tác gi 
tp trung nghiên cnh mc lm phát tKt qu c lm phát
t  i vi các nc vùng Trung ông và Trung Á là khong 3,2%. 
 , 
SVTH:  19
 GVHD: 
  .    3  4%
kích thích  – .
Các hc thuyt kinh t nh, nu sng thc t t sn
ng ti làm lhc t  2005 – 2006 lm
phát th gii gia g  , ngoài nguyên nhân 
giá du mà còn do nn kinh t nhic phát trin quá nóng.
Lm phát ca Vi   
chu ng bi s ng vut mc ti 
ca IMF(2006) v  m phát  Vit Nam, bu t 
2005 có du hi s t mc ti.
S dng mi quan h gia lng kinh t, mt s 
dng lm p ng kinh t. Tuy nhiên, nhiu nhà nghiên cu
kinh t cho rng ng kinh t n
vng. Hay còn có cách  khác i pháp  ng bong bóng.
ng c phát trin chn ging kinh t thc ch
là d  giá c nh  mc th bin lun cho gii pháp này là:
Trong nn kinh t th ng, lm phát nh thì tình d 
u  xây du qui vi
tiêu dùng thì chi tiêu yên tâm, h không phi lo cân nhc các m thay th
t c ng kinh t t. Hin nay
c phát trin chn mc lm phát gn 2% là mc tng. Tuy nhiên

i hiu rng, lm phát nh ch u ki ng kinh t; còn
u kin cng phi là v ca Chính ph trong vic phát trin ngun
lc, vn và công ngh k thut.
Trong thc t không mt quc gia nào dù phát tri    
tránh khi lm phát. Bt c mt nn kinh t ca qui qua các
cuc khnh hong kinh t và t l li nhng quy mô khác nhau. T l
l y giá c a
c t ca h s gi tn ti các
công nhân st chn xut trì tr
n khin cho nn kinh t gp nhi ng kinh t gim.Khi nn
kinh t  làm thâm hu kin, nguyên
nhân gây ra lm phát.
SVTH:  20
 GVHD: 
Khi l siêu lm phát làm cho ng ni t
 rt nhanh, theo duy lý i dân s  bán ni t  mua ngoi
t . T n  n buôn lu phát trin mnh, tình
trn thu và thu không thc gây ra tình trng
ngun thu cc.
2.4. 
2.4.1. 
Lc nghiên cu rt sâu trong các nghiên cu lý thuy
c nghim cho tc c th. Chúng ta không th bt u tho lun v các
nhân t quynh ln
c xây dng bi các nhà kinh t ni ting. Lý thuyt v lm phát hin nay ch yu
dng Phillips do Phillips (1958) và Lipsey (1950) phát trin da
trên gi nh rng gia t l tht nghip và t l lm phát có mt mi quan h nh
và t l nghch. T nhc b sung
si liên tc bi hàng lot các nhà kinh t ni ti(1960), Phelps
(1967), Sargent (1971), Lucas (1972), Fischer (1977), Taylor (1979) Calvos (1983),

Gali và Gertler (1999), Woodford (2003) và Christiano, Eichenbaum và Evans (2005).
Trái ngc vm cng phái Keynes rng nn kinh t thc rt
không nh và vic qun lý cung tin hn nn kinh t
thng phái tin t (sáng lp bi Milton Freidman) cho rng nn kinh t thc là khá
 b bt n do nhng bing trong cung tin và vì vy chính sách
tin t ng. S c ca cung tin có th do
vic in tin quá mc nhm tài tr ngân sách hoc cho khu vc. Vì
vy, mô hình v các tác nhân ca lm phát do mt nhà kinh t hc tin t xây dng
ng ph thuc vào t n, t i ca
vic gi tin. Lãi sut và lm phát trong quá kh là nhng bic s d 
i ca vic gi tin.
Tuy nhiên, cách tip cn ca các nhà kinh t hc tin t n lm phát xut phát
t c phát tri thn và tn ti rt ít các b tc v
 n. Cách tip cn các nhân t quynh
lm phát coi các yu t cng nhc là nguyên nhân gây áp lc lm phát. Nhng áp lc
ly  n có th do các chính sách không phù hp ca
Chính ph, chênh lch v ng  các khu vc ca nn kinh t, vi
c thc phm ít co giãn, các hn ch v ngoi hng
hn ch v ngân sách. Nhng yu t cng nhc này dn vic giá c và l
lên (Akinboade et.al. 2004). Các nhà kinh t hc thi
SVTH:  21
 GVHD: 
vi nn kinh t a giá hàng hóa nhp khu hay s t ngt ca
thâm ht ngân sách là nhng nguyên nhân gây lm phát. H gi chúng là các nhân t chi
n lm phát vì v n nhng nhân t n xut,
và gây áp lg mt b phn nhnh ca nn kinh tng thì
nhng nhân t y s m phát xut phát t mt khu vc
ca nn kinh t s lan ta ra toàn b nn kinh t (Greene, 1989).
Bên cnh hai cách tip cn ca các nhà kinh t hc tin t và kinh t h 
cu.Các nghiên cu trong quá kh v lt cách tip cn th ba và có l

n nht trong vic nghiên cu các nhân t quynh lm phát,  cách tip cn
ngang bng sc mua. Cách tip cn này xut phát t “Quy lut mt giá” vi ni dung là khi
n chi phí vn chuyn và các chi phí giao dch khác, mi quan h 
 = 

.
Cách tip cn này gi ý rng lm phát chu ng hoc gián tip t giá
nhp khc trc tip t s a c
ng ý rng t nh trong vic quynh mc giá, và mc chuyn
t giá vào lm phát cn phc xem xét. S ng ni t có th trc tip tác
  c c i,    gián tip tác
ng vào mc giá chung nu các quynh v giá chu ng ca chi phí nhp
khc bii vi nhc da vào vic nhp khu hàng hóa
trung gian phc v sn xut hoc có hing t Nam.
Mt nghiên cn hình g các nhân t quynh lm phát trong
mt nn kinh t nh và m ng s dng c ba cách tip cn. Ví d  Chhibber
ng mô hình lm phát là trung bình gia quyn ca lm phát ca hàng
i; lm phát ci và lm phát ca các hàng hóa
b kim soát và áp dng nó cho mt lo  c Châu Phi. Lm phát hàng hóa
c mô phng theo cách tip cn . Lm phát hàng hóa
c mô phng da trên các nhân t y và cu kéo ca lm
phát. Ngoài ra còn phi k n hàng lot các nghiên cu thc nghi
Papi (1997) v lm phát Th  , Laryea và Sumaila (2001) v lm phát 
Tanzania, Akinboade và các ng tác gi (2004) v mi quan h gia lm phát  Nam
Phi vi th ng tin t và th   ng và th ng ngoi hi, Lehayda
(2005) v lm phát  Ukraine hay Jongwanich và Park (2008) v các nhân t quyt
nh lm phát  n  t Nam). Các nghiên
cu này ch ra rng các nhân t quynh lm phát  n bao
gm cung tin, t giá, các nhân t nh giá
c quyn nhóm và áp li vi chi phí ca vi.

2.4.2. 
SVTH:  22
 GVHD: 
Da theo nhng lý thuy lm phát, các nghiên cu, các nghiên cu
v lm phát  Vit hp nhiu nhân t t c y và phía cu
kéo ca lm phát nhm gii thích nhng bing ca lm phát. Tuy nhiên, do thiu
s liu hoc do ch ý ca các tác gi, phn ln các nghiên cu b qua các nhân t
thuc phía cung và tp chung ch yu vào các nhân t thuc phía cu. Nhân t cung
duy nhc xem xét là các cú sc t quc t (giá ca du và trong mng
hp giá ca go). Nhng nghiên cu g lm phát  Vit Nam xoay quanh các
nhân t: CPI, cung tin, lãi sut, t giá, sng, giá du và giá go th gii. Ví d
cho nhng nghiên cng v lm phát  Vit Nam bao gm Võ Trí Thành và
ng tác gi c và Chu Hoàng Long (2005), IMF
(2006), Camen (2006), Goujon (2006), Nguyn Th Thùy Vinh và Fujita (2007),
Nguyn Vit Hùng và Pfau (2008), Phm Th 
Phm Th Anh (2009).

Tng quan các nghiên c các nhân t quynh lm phát  Vit
Nam cho thy:
• Hu ht các nghiên cu ch ly giá du quc t o quc t) làm
i din cho các nhân t cung, b qua các nhân t n xu
các yu t cng nhc khác.
• Hu ht các nghiên cu (ngoi tr Phm Th Anh (2009) vi s liu cp nht
n cuu lc hu v s lin nhng ln lm phát
c khng hong kinh t th gii 2007 n
mt lot nh
• Các kt qu nghiên cu thc nghim v vai trò ca tin t c nhau có
th n nghiên cu khác nhau, tn sut ca s li
ng khác nhau.
• Mt khác, các nghiên cng nht v vai trò quan trng ca lm phát

trong quá kh i vi lm phát hin ti và vai trò rt nh ca t giá và giá c quc t.

 
3.1.  1986
3.1.1. 
 1986 n m
n s i mi toàn din v mt kinh tn không khác lm so v
SVTH:  23
 GVHD: 
i m,  “kinh t th trng” v. M
nhn th kinh t là do h thng giá c (giá
c th ng cao gp 5-10 lc), hoc ca ch  phân b ch nh
ng trong sn xut và trong giao np sn ph   a chính sách không
khuyn khích kinh t o Vit Nam n cho rng
c có vai trò quynh trong vinh giá và honh kinh t bng ch tiêu.
Chính sách n i hI (1987) là nhm vào
vic quhng tin t, 
c gi  mc mi mà h cho là h
khng tin t  ng vio nên tình trng lm phát
ng thy  Vi86-1988 (lm phát t 300-
500 % m c mt
sc mua mt cách thê thm, mt s i trong b   c làm giàu nhanh
c bit là qua vic tip tay vc phép kinh doanh. Tình hình
trên gây thêm si mi toàn din.
n khong cut s o Viy rng
không th không dùng th  u hành nn kinh t. Nhn thn
quynh chp nhn giá c t do trên th ng hàng hoá, dch v, ngoi t; và quyt
nh xác lp tính t ch trong kinh doanh, xoá b honh kinh t theo kiu ch tiêu
ng và giao np sn phm. S n nhng chính sách c th
nh lãi sut tin gi c lm phát, nhm thu hút tin gi tit kim

ca dân; xoá b cung ng vn theo k hoch cho các xí nghip và buc xí nghip phi
vay vn hong; vic khoán trn mt cho h  h t do mua vt
n xut và bán sn phm ra th  c mun lm tiêu thì
phn ca dân thay vì phát hành tin. Ch mt thi gian ngn giá c c n
, c  quan trng này.
Tng quan t sau nt Nam bu thc hing li i mi
vi ba tr ct: chuyi t nn kinh t k hoch hoá tp trung sang v
ch th ng, phát trin nn kinh t nhiu thành phc dân doanh
ng, ch ng hi nhp kinh t khu vc và th gii mt
cách hiu qu và phù hp vu kin thc tin ca Vit Nam. 
k t i hi mi ca Vic nhng
thành tu to ln, nn kinh t Vic t ng khá cao
liên tc trong nhic tr thành thành viên ca T chi Th gii
y nn kinh t Vit Nam hi nhp sâu, r th gii và
i tranh th các ngun l y mnh công nghip hoá, hii hoá.
SVTH:  24
 GVHD: 
Vit t mc tiêu phn tr thành mc công nghip
ng hii.
Lun luu tiên góp phn to ra
khung pháp lý cho vic hình thành nn kinh t th ng ti Vit
doanh nghii. Hin pháp sng
m bo s tn ti và phát trin ca nn kinh t hàng hóa nhiu thành phn vn
 th ng và khu vc ngoài. Tit
o lut quan trng ca nn kinh t th c hình thành ti Vit Nam
:lulut thu, lut phá sn, lung, lu
n pháp lnh, ngh nh ca chính ph c ban hành nhm c th hóa vic
thc hin lut phc v phát trin kinh t - xã hi.
Cùng vi vic xây dng các b lut, các th ch th ng  Vi
tc hình thành. Chính ph    tp trung, bao cp,

nhn mnh quan h hàng hóa - tin t, tp trung vào các bin pháp qun lý kinh t,
thành lp hàng lot các t chc tài chính, ngân hàng, hình thành các th n
 ng tin t, th ng, th ng hàng hóa, th 
Cy nhm nâng cao tính cnh tranh ca nn kinh t, to
ng thun l ng kinh doanh, phát huy mi ngun lc
ng kinh t. Chic cn 2001–2010 là mt
quyt tâm ca Chính ph Vin mnh vic si các th tc hành
chính, lu qun lý kinh t to ra mt th ch ng ng nhu
cu phát trin cn mi.
Nhìn chung, nhng ci cách kinh t mnh m p k i mi
vi cho Vit Nam nhng thành qu u rn khi. Vit
c mng kinh t th ng có tính cng.
Nn kinh t hàng hóa nhiu thành phc khuyn khích phát trin, to nên tính hiu
qu trong ving các ngun lc xã hi phc v ng kinh t. Các
quan h kinh t i ngo c ngày càng nhiu
các ngun vc tic ngoài, m rng th ng cho hàng hóa xut khu
và phát trin thêm mt s h vc hong to ra ngun thu ngoi t ngày càng ln
ch, xut khng, kiu hi
i mi, GDP ca Vic. N 
i mi (1986-1990), GDP ch 
thì tp theo (1991-t m
n 1996 – 2000 t a Vit Nam là 7,5% thu thp
niên 1990 do ng ca cuc khng hong tài chính châu Á. T n
nay, t GDP ca Vit Nam luôn gi  mc cao và nh trong bi cnh
SVTH:  25