TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
KHOA KINH T PHÁT TRIN
NGÀNH K HOCH - U T
ooOoo
CHUYÊN TT NGHIP
TÀI:
Phân Tích Nhân T nh Hng Ti Quyt nh La Chn Ngân Hàng
Gi Tit Kim Ca Khách Hàng Cá Nhân
Giáo viên hng dn: Th.s Nguyn Khánh Duy
Sinh viên thc hin: Phm Th Trà Vân
Lp: u T 3- K34
Mã s sinh viên: 108209045
Tp.HCM, Tháng 04 nm 2012
LI CM N
Bn nm hc di mái trng i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh là mt quá trình hc tp
vô cùng thú v đi vi em. Ngày hôm nay, đc thc hin chuyên đ thc tp này là mt nim vui
và vinh d ln sau nhng tháng ngày mit mài đèn sách.
Có đc nim vui ý ngha ca ngày hôm nay, con xin gi li cm n chân thành ti cha m,
ngi đã sinh thành nuôi dng, cho con có c hi đc hc tp đ xây dng tng lai cho mình.
Xin chúc cha m ca con luôn mnh khe và bình an trong cuc sng.
Em xin chân thành cm n các thày cô trong khoa Kinh t Phát trin , nhng ngi đã đem ti
cho em nhng bài hc không ch là kin thc trong sách v mà còn có nhng bài hc đng đi
mang tính nhân vn sâu sc giúp em có th vng tin hn trong s nghip, cng nh trong cuc sng
sau này.
Em xin chân thành cm n thày Nguyn Khánh Duy ngi đã tn tình hng dn và ch bày cho
em kin thc, phng pháp đ hoàn thành chuyên đ này.
Xin kính chúc thày cô mnh khe, hnh phúc và mang ti cho chúng em nhiu nhng bài ging
quí báu hn na !
Em xin chân thành cm n các anh ch ti phòng giao dch Techcom Bank Phú Th đc bit là
anh Huy ngi đã hng dn, truyn đt cho em nhng kin thc và kinh nghim thc t cho công
vic sau này. Xin chúc anh mnh khe và gp nhiu thng li trong công vic và cuc sng ! Chúc
cho chi nhánh ca anh ch làm n ngày mt phát đt !
Cui cùng tôi xin chân thành cm n bn bè, nhng ngi đã luôn sát cánh cùng tôi trong lúc vui
bun, trong hc tp cng nh trong hoàn cnh sng xa nhà. Chúc các bn mt tng lai tt đp !
Ngày 31/03/2012
Sinh viên thc hin
Phm Th Trà Vân
NHN XÉT CA C QUAN THC TP
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
TP. H CHÍ MINH, ngày……tháng……nm……
NHN XÉT CA GIÁO VIÊN HNG DN
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
TP. H CHÍ MINH, ngày……tháng……nm……
MC LC
CHNG I: GII THIU 1
1.1 T VN 1
1.2 MC TIÊU NGHIÊN CU 2
1.3 PHNG PHÁP VÀ PHM VI NGHIÊU CU 3
1.4 Ý NGHA CA NGHIÊN CU 3
1.5 KT CU BÁO CÁO NGHIÊN CU 4
CHNG II: C S LÝ THUYT 5
2.1 MT S KHÁI NIM 5
Dch v gi tit kim cá nhân
2.1.1 Khái nim 5
2.1.2 Các loi hình thc gi tit kim 5
2.1.2.1 Gi tit kim không có k hn 5
2.1.2.2 Gi tit kim có k hn 5
2.2 HÀNH VI NGI TIÊU DÙNG
2.2.1 Quá trình ra quyt đnh s dng dch v tài chính 6
2.2.1.1 Giai đon tìm kim thông tin trc khi mua 6
2.2.1.2 Giai đon đánh gí các phng án la chn 7
2.2.1.3 Giai đon đánh giá sau khi mua 7
2.2.2. Mô hình hành vi s dng dch v tài chính 8
2.2.3 Các nhân t nh hng ti vic la chn 9
2.2.3.1 K nng nhân viên 11
2.2.3.2 nh hng ca ngi than 11
2.2.3.3 tip cn 13
2.2.3.4 Nhn bit thng hiu 13
2.2.3.5 Thái đ vi chiêu th 14
2.2.3.6 Các li ích tài chính 15
2.3 PHNG PHÁP NGHIÊN CU 16
2.3.1 Nghiên cu đnh tính 16
2.3.1.1 Mc tiêu 16
2.3.1.2 Qui trình 16
2.3.2 Nghiên cu đnh lng 16
2.3.2.1 Khái nim và phng pháp nghiên cu 16
2.3.2.1.1 Khám phá nhân t 16
2.3.2.1.2 Kim đnh thang đo Cronbach’s Alpha 18
2.3.2.1.3 Kim đnh Indepent-sample T-test 19
2.3.2.1.4 Phân tích ANOVA 19
2.3.2.1.5 S trung bình Likert 19
2.3.2.1.6 S trung bình cng (mean) 19
2.3.2.2 Mc tiêu 19
2.3.2.3 Quy trình 19
2.3.3 Kt qu 20
CHNG III: KT QU NGHIÊN CU 26
3.1 KT QU PHÂN TÍCH NHÂN T 26
3.2 KIM NH THANH O CRONBACH’S ALPHA 31
3.3 THNG KÊ MÔ T NHÓM NHÂN T 33
3.3.1 Phân tích các nhóm nhân t theo tng th 33
3.3.2 Kim đnh T-test theo gii tính 41
3.3.3 Phân tích ANOVA theo phân lp tin gi tit kim 42
CHNG IV: KT LUN VÀ GII PHÁP 44
TÀI LIU THAM KHO…………………………………………………………………………… 47
PH LC
BNG BIU
Bng 2.1 : Tng hp các tiêu chí đc mã hóa 20
Bng 2.2 : Mô t mu theo gii tính 22
Bng 2.3 : Mô t mu theo nhóm tui 23
Bng 2.4: Mô t mu theo phân lp tin gi tit kim 24
Bng 3.1 : Tóm tt 5 ln thc hin khám phá nhân t 26
Bng 3.2 : Phân tích nhân t ln cui 28
Bng 3.3 : t tên cho tng nhóm nhân t 29
Bng3.4 : Kt qu kim đnh Cronbach’s alpha 31
Bng 3.5 : Thng kê các nhân t theo tng th 34
Bng 3.5.1 : Nhóm k nng nhân viên 35
Bng 3.5.2 : Nhóm li ích và thông tin 36
Bng 3.5.3 : Nhóm nh hng ngi thân 37
Bng 3.5.4 : Nhóm mt đ chi nhánh và ct th 38
Bng 3.5.5 : Nhóm v b ngoài và xu hng 39
Bng 3.5.6 : Nhóm li ích tài chính 40
Bng 3.5.7 : Nhóm thái đ chiêu th 41
Bng 3.6 : Giá tr Sig trong kim đnh Levene 41
Bng3.7 : Giá tr Sig trong kim đnh t ca các nhân t 42
Bng 3.8 : Kt qu ca kim đnh phng sai 42
Bng 3.9 : Kt qu phân tích ANOVA 42
HÌNH V
Hình 1: Mô t gii tính mu 23
Hình 2 : Mô t mu theo nhóm tui 24
Hình 3 : Mô t mu theo nhóm tin gi tit kim 25
Trang 1
CHNG I
GII THIU
Trit lí chi phi hot đng Marketing ca các t chc, doanh nghip là phi
tìm mi cách đ hiu đc khách hàng và nhu cu ca h .Mt ngân hàng hot
đng theo đnh hng marketing cn phi nghiên cu, xem xét hot đng kinh
doanh ca mình theo quan đim ca khách hàng. iu này yêu cu ngân hàng phi
hiu thu v tâm lí và thái đ ca khách hàng bao gm nhng điu thúc đy khách
hàng, nhng điu khách hàng nhn thc và thái đ ca h v ngân hàng cng nh
sn phm do ngân hàng cung cp cùng vi vic hiu quá trình ra quyt đnh la
chn, mua và s dng sn phm ca khách hàng .
Hin nay, nhu cu ca các ngân hàng trong vic hiu nhng gì làm cho
khách hàng ca h nh v mình đang tr nên nhiu hn bao gi ht do nhng thay
đi và xu hng trong th trng vi đi ng khách hàng ngày càng có nhiu kin
thc hn, có tính nghi ng hn và đng c nhiu hn trong vic thay đi ngân
hàng phc v so vi trc đây. Ngoài ra, cùng vi s phát trin ca nn kinh t,
đi sng ca ngi dân s gia tng cng nh nhu cu v dch v ngân hàng nói
chung và dch v gi tit kim nói riêng chc chn s tng trong tng lai. Bt k
t chc nào, k c các ngân hàng hay đnh ch tài chính nào tip tc không quan
tâm ti khách hàng thì chc chn h s gp phi nhng hu qu khó lng và thm
chí là phi gii th hoc phá sn do không đc khách hàng chp nhn (Trnh
Quc Trung, 2009)
1.1. T VN
Trong ngân hàng, nu nói ngun vn t có là c s chính đ t chc hot
đng kinh doanh, là tin đ cho s khi đu hot đng kinh doanh thì ngun vn
huy đng li có vai trò ch đo trong vic đm bo c s tài chính và m rng
hot đng kinh doanh ca ngân hàng. Vì l đó trong giai đon kinh t hi nhp
toàn cu nh hin nay, đ đáp ng nhu cu vay vn ngày càng nhiu ca các t
Trang 2
chc kinh t , công tác huy đng vn ti các ngân hàng đang tr thành mc tiêu
hot đng c bn.
ng trc bi cnh nn kinh t th gii đang ri vào khng hong trm
trng. Kinh t Vit Nam đã đi mt vi con s lm phát phi mã nm 2011.Bc
sang nm 2012 chính ph Vit Nam đang c gng điu hành nn kinh t v mô đa
lm phát v mt con s bng nhiu bin pháp trong đó có vic quy đnh mc lãi
xut trn huy đng ti tt c h thng ngân hàng .Câu hi đt ra là nu nh trc
đây có mt thi gian dài lãi sut là công c cnh tranh ch yu ca tt c các ngân
hàng thng mi thì trong bi cnh kinh t nh hin nay đâu mi là yu t cnh
tranh đ thu hút, gi chân khách hàng ca các ngân hàng ? âu mi là yu t đ
khách hàng quyt đnh la chn mt ngân hàng hàng ri yên tâm gi tit kim.Bài
nghiên cu này s đo lng tt c các nhân t đc xem là có nh hng ti xu
hng la chn ngân hàng ca khách hàng khi s dng dch v tin gi tin tit
kim (trong bi cnh chính ph áp dng mc lãi sut trn nh hin nay). Sau đó
phân tích các nhân t nh hng này và đánh giá chúng theo quan đim phân khúc
th trng theo nhóm gii tính và nhóm tin gi tit kim đ xem có s khác bit
gia các phân khúc khách hàng này không khi h ra quyt đnh chn la. Vi cách
trin khai nghiên cu nh vy tác gi thc s mong mun s giúp cán b kinh
doanh ca ngân hàng hiu hn v tâm lí chung ca khách hàng và có xu hng
phát trin hoàn thin dch v gi tin tit kim ca mình đ phc v khách hàng tt
nht.
1.2. MC TIÊU NGHIÊN CU
Nghiên cu xác đnh đt đc các mc tiêu c th sau :
(1) Nhn dng nhân t nh hng ti xu hng la chn ngân hàng
đ gi tit kim ca khách hàng cá nhân.
(2) Phân tích nhân t nh hng ti xu hng la chn ngân hàng
gi tit kim ca khách hàng cá nhân.
(3) Thc hin phân khúc th trng khách hàng (nu có) theo xu
hng chn la ngân hàng.
Trang 3
(4) Mt s ý kin đóng góp cho các ngân hàng trong vic duy trì
khách hàng c và thu hút khách hàng mi.
1.3. PHNG PHÁP VÀ PHM VI NGHIÊN CU
Nghiên cu nhm mc đích tìm hiu nhng mong mun, thái đ có nh
hng ti xu hng la chn ngân hàng ca khách hàng gi tit kim cá nhân .
i tng nghiên cu là nhng ngi đã và đang s dng dch v gi tin
tit kim ti các ngân hàng trên đa bàn thành ph HCM. S dng phng pháp
nghiên cu đnh lng thc hin bng phng pháp phng vn trc tip nhiu
khách hàng, sau đó chn ra 116 khách hàng đã và đang s dng dch v gi tit
kim cá nhân ti ngân hàng thông qua bng câu hi đc thit k da trên nhng
“tài liu th cp v xu hng la chn ngân hàng” và phát trin b sung thêm t
nhng nghiên cu trc cho phù hp vi tình hình kinh t hin ti.
Phng pháp phân tích nhân t khám phá đ rút gn các bin đo lng ,
kim đnh thang đo Cronbach’s Alpha , kim đnh gi thuyt v s bng nhau gia
hai trung bình tng th (Independent –samples T-test ) và phân tích phng sai
mt yu t ANOVA. Tt c đc thc hin trên phn mm SPSS 16.0
1.4. Ý NGHA CA NGHIÊN CU
Kt qu nghiên cu giúp cho các các ngân hàng nm bt đc tâm lý, yêu
cu đ đi đn quyt đnh chn la ca khách hàng đi vi loi hình dch v gi tit
kim cá nhân .T đó xây dng chin lc và chng trình Maketing phù hp đáp
ng yêu cu ca khách hàng giúp cho hot đng huy đng vn ca ngân hàng đc
d dàng và cnh tranh tt hn.C th :
Nghiên cu ch ra nhng nhân t đc đánh giá là có nh hng ti xu
hng la chn ngân hàng gi tit kim. ánh giá tng yu t quan trng trong
nhân t đó rùi thc hin nghiên cu, phân tích xem có s đánh giá khác bit v các
nhân t gia khách hàng nam và n không ? Có s đánh giá khác nhau v các nhân
t trong nhóm tin gi tit kim hay không ? Nu có thì khác bit ch nào? Ngân
hàng nên tp trung vào đâu nu mun thc hin phân khúc th trng theo gii tính
và theo nhóm tin gi tit kim.
Trang 4
Cui cùng phng pháp nghiên cu s dng trong nghiên cu này cng góp
phn đnh hng cho các nghiên cu tip theo v xu hng la chn ngân hàng
ca khách hàng. c bit là v phng pháp đo lng và đánh giá các thuc tính
ca ngân hàng có kh nng tác đng vào xu hng la chn ca khách hàng .Ngân
hàng có th s dng phng pháp này, điu chnh các thang đo cho tng trng
hp c th đ theo dõi mc đ xu hng chn la ca khách hàng vào ngân hàng
ca mình.
1.5. KT CU BÁO CÁO NGHIÊN CU
Kt cu báo cáo nghiên cu đc chia làm bn chng .Ni dung chính ca
tng chng đc chia nh sau :
Chng 1: Gii thiu tng quan v d án nghiên cu .
Chng 2: Gii thiu c s lí thuyt .
Chng 3: Trình bày kt qu nghiên cu .
Chng 4: Tóm tt kt qu nghiên cu chính. Hàm ý ca chúng cng nh
nhng hn ch và hng nghiên cu tip theo.
Trang 5
CHNG II
C S LÝ THUYT
2.1 MT S KHÁI NIM
2.1.1 Khái nim
Dch v gi tit kim cá nhân là dch v ngân hàng m ra vi mc đích đ
huy đng vn nhàn ri ca khách hàng cá nhân, đ đáp ng cho nhu cu vay vn
ca các doanh nghip hay cá nhân khác vi nhiu mc đích s dng vn khác
nhau nh phc v cho hot đng sn xut kinh doanh, mua sm , đu t….Ngi
có tin gi tit kim s đc ly lãi di nhiu hình thc khác nhau tùy theo hình
thc gi tit kim và cách thc mà dch v gi tit kim ti ngân hàng ngi gi
cung cp.
2.1.2 Các loi hình thc gi tit kim
2.1.2.1 Gi tit kim không kì hn
Là hình thc ngi gi không đa ra mt thi gian c th nào cho vic
thêm vào hay rút bt ra s tin h gi. Vi hình thc này lãi sut tin gi khách
hàng nhn đc s thp vì ngân hàng s phi đi phó vi ri ro có rt nhiu ngi
cùng rút tin mt lúc gây bt n ti hot đng kinh doanh ca ngân hàng.
2.1.2.2 Gi tit kim có kì hn
Là hình thc trong hp đng gi tit kim gia ngân hàng và khách hàng
có xác đnh mt mc thi gian c th cho vic rút tin ra ca khách hàng. Lãi sut
tin gi ca hình thc gi tit kim này là cao hn so vi hình thc gi không kì
hn nhng lãi s b tr nu khách hàng rút tin trc kì hn đó. Ngân hàng luôn
khuyn khích khách hàng gi tit kim theo hình thc này đ đm bo s n đnh
hn trong s tin hot đng kinh doanh ca ngân hàng.
Trang 6
2.2 HÀNH VI NGI TIÊU DÙNG
2.2.1 Quá trình ra quyt đnh s dng dch v tài chính
Theo lý thuyt v hành vi mua sm ca ngi tiêu dùng đu xoay quanh mô
hình hành vi mua sm đc phát trin vào cui thp niên 1960.Mt trong nhng
mô hình thng đc s dng chia quá trình ra quyt đnh thành 5 giai đon khác
nhau nhng có quan h cht ch vi nhau là nhn din vn đ, tìm kim thông tin,
đánh giá các phng án la chn, quyt đnh mua sm và đánh giá sau khi đã mua
sm.
Nhng đ đn gin hóa vic nghiên cu ta áp dng mô hình truyn thng
chia quá trình mua sm thành 3 giai đon : tìm kim thông tin trc khi mua, đánh
giá các phng án la chn và đánh giá sau khi mua.
2.2.1.1 Giai đon tìm kim thông tin trc khi mua
Là vic ngi tiêu dùng có th tìm hiu các thông tin t nhiu ngun khác
nhau nh dùng th sn phm, hi ý kin ngi tiêu dùng trc đó hay quan sát
bng chính mt mình v sn phm. Nh vy ngun thông tin tìm kim đc chia
ra làm hai loi: thông tin bên trong và thông tin bên ngoài. Ngun thông tin bên
trong thng không có sn hoc không đy đ nên khách hàng thng tìm ti
nhng thông tin mang tính cht cá nhân bên ngoài ví d nh li gii thiu ca bn
bè, ngi thân, nhng tin đn c tích cc ln tiêu cc hay nhng thông tin phi cá
nhân nh qung cáo, bng rôn, áp phích v…v. Vic tìm kim thông tin c bên
trong ln bên ngoài ca mt cá nhân là thích hp nht trong trng hp cht lng
tri nghim có tính tiên quyt và khi các chun mc đánh giá mc tiêu b suy gim.
Vit Nam, dch v ngân hàng vn còn đang là mi m, trình đ ngi dân
nhng thành ph ln nh Tp.HCM đc gi là cao nhng cng ch tp trung
nhiu gii tr và nhóm lao đng viên chc. Vic nm bt, tìm kim thông tin
cng cha thc s đa dng vi nhiu ngi bi vì trình đ dân s chúng ta vn
thiên v dân lao đng cha bit nhiu ti vic tìm kim thông tin trên internet
kênh tìm kim nhanh chóng và hiu qu. Chính vì vy vic chn la s dng sn
phm hay dch v gì thì tin đn và truyn ming là con đng nhanh chóng và hu
hiu hn c.
Trang 7
2.2.1.2 Giai đon đánh giá các phng án la chn
Quá trình tìm kim thông tin dn ti vic khách hàng so sánh các sn phm
và nhà cung cp trên c s thông tin tìm đc.Có nhiu cách khác nhau đ đánh
giá mt sn phm vt cht nhng các du hiu đ đánh giá cht lng dch v li
hn ch hn do dch v hu nh có tính vô hình nên khách hàng s dng dch v
thng có xu hng quan tâm ti hình nh b ngoài đ đánh giá cht lng dch
v nh trang thit b ngân hàng, cách bài trí ,trang phc ca nhân viên, hay tính
chuyên nghip ca t chc cung cp dch v… Ngoài ra nhng du hiu v qui
mô, danh ting và lch s hình thành cng đc khách hàng quan tâm ti. Nhân
viên ca ngân hàng là nhng ngi đi thoi trc tip đi vi khách hàng và cng
là mt du hiu quan trng đ thit lp mt mc đ tin tng vào nhng đnh ch
tài chính mà h d đnh thit lp mi quan h.
Mt vn đ quan trng khác là vn đ thng hiu và s trung thành vi
thng hiu. Xut phát t vic không có nhiu thông tin trc khi mua sm các
dch v ngân hàng và ri ro ln hn gn lin vi hành vi mua và tiêu dùng đã làm
ngi ta k vng có s trung thành vi thng hiu gia các khách hàng tiêu dùng
dch v ngân hàng.
2.2.1.3 Giai đon đánh giá sau khi mua
ây là giai đon quan trng và cn thit đ ngi mua thu thp kinh nghim
và kin thc trong vic mua sm da trên s hài lòng, s tha mãn kì vng ca h.
Xut phát t bn tính vô hình ca loi hình dch v ngân hàng. Bn thân các sn
phm ca nó không th s mó, nm ngi đ kim tra cht lng ging nh các
hàng hóa khác. iu đó có ngha là khó khn đ thu hiu đc v nhn thc nên
khó đ đánh giá dch v. Do đó mà nhiu sn phm tài chính li thiên v lòng tin
nên khách hàng có th s không đánh giá đc ht cht lng đu ra ca sn phm
ví d nh khách hàng tuân theo li khuyên ca mt nhà t vn tài chính nào đó.
Khi ngi tiêu dùng không hài lòng vi quyt đnh mua sm nào h s quy
kt cho nhiu nguyên nhân khác nhau. Nu là các sn phm vt cht thì h quy kt
do cht lng sn phm, còn nu sn phm dch v khách hàng s tp trung vào c
Trang 8
ch chuyn giao dch v bao gm cht lng ca hot đng, chc nng ca sn
phm các yu t nh: s sn sàng ca nhân viên giao dch và nhân viên trc đin
thoi, s lch s và thu cm ca nhân viên đi vi nhu cu ca khách và bt kì
du hiu, hình tng, dng c, đ vt nào có liên quan ti vic chuyn giao nhim
v (Trnh Quc Trung, 2009).
2.2.2 Mô hình hành vi s dng dch v tài chính
Hin nay cha có mt mô hình thng nht nào nói v hành vi tiêu dùng c
th các dch v ngân hàng (trong đó có dch v gi tin tit kim cá nhân) nhng
có rt nhiu nhng đ tài nghiên cu tp trung vào nhng vn đ c th liên quan
ti toàn b quá trình ra quyt đnh nh yu t nh hng ti s hài lòng, s trung
thành hay yu t nh hng ti xu hng la chn ngân hàng ca khách hàng .Và
kt qu tìm đc cng xoay quanh các yu t nh tính đáng tin cy ca t chc,
giao dch thun tin, nhân viên chuyên nghip, quy mô, thng hiu…
Theo Trnh Quc Trung (2009) cho rng vic phát trin mt mô hình đ gii
thích hành vi tiêu dùng dch v ngân hàng phi có nhng ni dung sau:
Dch v ngân hàng không ging nh nhiu loi hàng hóa vt cht khác,
không phi ch mua mt ln ri kt thúc mà bao gm hàng lot s tng tác trong
bi cnh ca mt mi quan h lâu dài.
Nh mt kt qu ca ni dung trên s tng tác gia ngi tiêu dùng và
đnh ch tài chính s nh hng quan trng ti hành vi ng x.
Có s khác nhau v bn cht ca thông tin đc s dng trc khi ra
quyt đnh mua, sau khi mua và trong khi tiêu th đ đánh giá đu ra ca quyt
đnh .
Do đó, ngun thông tin bên trong, các ngun thông tin do tri nghim và
các ngun thông tin cá nhân khác có th do truyn ming /tin đn s có tm quan
trng ngày càng tng.
Giai đon sau khi ra quyt đnh mua đc xem là giai đon quan trng
nht ca toàn b quá trình .
Trang 9
Nh kt qu ca lun đim trên, các bin pháp gim bt s không tng
thích s rt quan trng nhm tng cng s khng khít gia ngi tiêu dùng và các
đnh ch tài chính cng nh kéo dài thi gian ca các mi quan h đôi bên.
Vic đánh giá các dch v ngân hàng và nhà cung cp dch v ngân hàng
càng ngày càng quan trng và quan trng hn trong quá trình mua sm .Vai trò ca
vic đánh giá sau khi có quyt đnh mua sm là đc bit quan trng trong vic cho
phép ngi tiêu dùng có tip tc hay chm dt mi quan h vi nhà cung cp dch
v ngân hàng.
Theo đó khi khách hàng quyt đnh mua mt dch v đ tha mãn mt nhu
cu nào đó ca mình thì h phi tri qua mt quá trình mua sm phc tp bao gm
3 giai đon: giai đon trc khi mua, giai đon thc hin dch v và giai đon sau
khi mua.
( Ngun: Trnh Quc Trung, 2009. Marketing ngân hàng. NXB Thng kê )
Trang 10
Trong đó giai đon trc khi mua ai cng kì vng quyt đnh mua sm
ca mình là đúng đn h s phi tra cu thông tin t nhiu ngun tùy loi sn
phm ví d nh : Tìm kim thông tin t nhiu ngun đáng tin cy nh gia đình,
bn bè, …tìm kim bo hành và bo đm, ghé thm c s hot đng tìm kim
nhng hình nh hu hình mang li n tng ban đu cho h, nh nhân viên t vn
, hoc s dng website đ so sánh các bn chào dch v…
giai đon thc hin dch v : Là sau khi khách hàng np giy yêu cu đ
ngh phiu đt hàng .Quá trình cung cp dch v cho khách hàng cm nhn v cht
lng dch v nh môi trng phc v, nhân viên phc v, các dch v h tr,
khách hàng khác
Sau khi mua khách hàng tip tc đánh giá cht lng dch v và s hài lòng
hay tht vng ca mình đ rút kinh nghim cho ln sau. H đánh giá bng cách so
sánh nhng tri nghim ca mình vi nhng gì h đã kì vng. Nu tri nghim đáp
ng đc kì vng thì h s tr thành nhng khách hàng trung thành ca t chc
còn nu không thì ngc li.
Nh vy trong nghiên cu này tác gi tp trung nghiên cu vào giai đon
đu tiên, giai đon đ đi ti mt quyt đnh la chn s dng dch v.
2.2.3 Các nhân t nh hng ti vic la chn
Nh đã đ cp trên, hin nay cha có mt mô hình thng nht nào nói v
hành vi tiêu dùng c th các dch v ngân hàng (trong đó có dch v gi tin tit
kim cá nhân) nhng có rt nhiu nhng đ tài nghiên cu tp trung vào nhng
vn đ c th liên quan ti toàn b quá trình ra quyt đnh nh : yu t nh hng
ti s hài lòng , s trung thành hay yu t nh hng ti xu hng la chn ngân
hàng ca khách hàng .Và kt qu tìm đc cng xoay quanh các yu t nh tính
đáng tin cy ca t chc, giao dch thun tin, nhân viên chuyên nghip, quy mô,
thng hiu…
Tác gi k tha các nghiên cu trc đây nh :
Nghiên cu ca Yavas U, Babakus E and Ashill J. N. ( What do
Consumers Look for in a Bank) : Nghiên cu thc hin trên 262 khách hàng có tài
khon ngân hàng. Nghiên cu đa ra 34 tiêu chí đc coi là có nh hng ti xu
Trang 11
hng la chn ngân hàng ca khách.S dng thang đo Liket 7 mc đ. Ri thc
hin phng pháp phân tích nhân t đ loi b nhng bin không đt yêu cu ra
khi b d liu. Cui cùng kt qu thu v có 7 nhân t đc rút ra ri xp hng
tm quan trng ca các nhân t da trên đim trung bình ca mi nhân t.
Nghiên cu ca Mokhlis S, 2008. (Determinants of Choice Criteria in
Malaysia’s Retail Banking). Trình bày mt nghiên cu v s khác bit tng đi
gia nam và n trong vic la chn tiêu chí liên quan ti vic la chn mt ngân
hàng bán l. Tác gi cng s dng nghiên cu nhân t khám phá vi 26 tiêu chí và
có 368 ngi đc hi. S dng thang đo Likert vi 5 mc đ quan trng. Kt qu
cho ra cng có s khác bit đáng k gia nam và n trong vic la chn các tiêu
chí. Nghiên cu này giúp ngân hàng phân khúc th trng tt hn.
2.2.3.1 K nng nhân viên
Theo nhng phân tích trên cùng vi nhng k tha các nghiên cu trc
đây ca Yavas (What do Consumers Look for in a Bank?. Kt qu thu đc là
yu t cht lng ca nhân viên trong đó bao gm các nhân t nh s chú tâm
lng nghe nhu cu khách hàng ca nhân viên , tính thân thin ca nhân viên…là
yu t mà khách hàng mong mun nht mt ngân hàng.
2.2.3.2 nh hng ca ngi thân
Cng theo phân tích trên cùng vi mô hình thuyt hành đng hp lí TRA
(Theory of Reasoned Action) (Fishbein A and Ajzen I ,1975).Thuyt hành đng
hp lý TRA đc Ajzen và Fishbein xây dng t nm 1967 và đc hiu chnh m
rng theo thi gian. Mô hình TRA cho thy xu hng tiêu dùng là yu t d đoán
tt nht v hành vi tiêu dùng. quan tâm hn v các yu t góp phn đn xu
hng mua thì xem xét hai yu t là thái đ và chun ch quan ca khách hàng.
Trang 12
( Ngun: Fishbein A and Ajzen I ,1975. Benief, attitude, intention, and
behavior : A introduction to theory and research. Reading, MA :Addison-Wesley. )
Trong mô hình TRA, thái đ đc đo lng bng nhn thc v các thuc
tính ca sn phm. Ngi tiêu dùng s chú ý đn nhng thuc tính mang li các
ích li cn thit và có mc đ quan trng khác nhau. Nu bit trng s ca các
thuc tính đó thì có th d đoán gn kt qu la chn ca ngi tiêu dùng.
Yu t chun ch quan có th đc đánh giá thông qua hai yu t c bn :
Mc đ nh hng t thái đ nhng ngi có liên quan đi vi vic mua sn phm
nh gia đình, bn bè, đng nghip… uy tín ca ngi tiêu dùng trc và đng c
ca ngi tiêu dùng làm theo mong mun ca nhng ngi liên quan. Ngi có
liên quan càng gn gi và thái đ ca nhng ngi có liên quan càng mnh m thì
mc đ nh hng lên xu hng tiêu dùng ca ngi đó càng nhiu .
Nhìn chung các dch v ngân hàng Vit Nam còn khá mi m, hình thc
cp nhp thông tin còn nhiu hn ch, tâm lí ngi Vit có xu hng nghiêng v
tình cm và tin tng nhng ngi xung quanh. Hn na, dch v ngân hàng là
mt dch v mang tính gn bó lâu dài gia khách hàng vi ngân hàng vì th vic
ngi tiêu dùng có xem xét đn thái đ, mc đ ng h ca nhng ngi chung
Trang 13
quanh v ý đnh la chn ngân hàng là cn thit.Nh vy tác gi s k tha nhân t
nh hng ca ngi thân vào phân tích.
2.2.3.3 tip cn
Theo nghiên cu ca Mokhlis (2008) kt qu cho thy rng tính hp dn
ca v b ngoài ngân hàng là nh hng nhiu nht ti quyt đnh la chn ca
h.Yu t V b ngoài mà Mohklis đa ra nh hình thc xây dng ca tòa nhà,
trang trí ni tht ca tòa nhà, ngoi hình và trang phc ca nhân viên….Kt lun
này ca Mokhlis rt n khp vi lp lun mà tác gi Trnh Quc Trung (2009) đã
nêu “ Vì dch v ngân hàng không phi ging nh các sn phm vt cht khác nó
có tính cht vô hình nên ngi tiêu dùng thng đánh giá nó qua các giá tr din
mo bên ngoài”. Ngoài ra Mokhlis còn ch ra các yu t thun tin ca chi nhánh
nh gn nhà, gn c quan cng rt nh hng ti xu hng chn la.
Cng theo nghiên cu ca Yavas nhân t thi gian thun tin cng có nh
hng rt ln ti xu hng la chn ca khách.Ví d nh ngân hàng có làm vic
vào các ngày l hay có dch v gii quyt tình hung nóng 24/24 gi.
2.2.3.4 Nhn bit thng hiu
Mc đ nhân bit thng hiu nói lên kh nng mt ngi tiêu dùng có th
nhn dng và phân bit nhng đc đim ca mt thng hiu trong mt tp các
thng hiu có mt trên th trng. Khi mt ngi tiêu dùng quyt đnh tiêu dùng
mt thng hiu nào đó th nht h phi nhn bit thng hiu đó. Nh vy nhn
bit thng hiu là yu t đu tiên đ ngi tiêu dùng phân loi mt thng hiu
trong mt tp các thng hiu cnh tranh (Nguyn ình Th& Nguyn Th Mai
Trang ,2002).
Nhn bit thng hiu là mt thành phn ca thái đ ngi tiêu dùng đi
vi thng hiu bao gm nhn bit, thích thú và xu hng tiêu dùng thng hiu.
Xong yu t nhn bit thng hiu đây ch dng li hai quan đim thng hiu
là mt h thng nhn dng và thng hiu là biu trng. Lí do bi vì đi tng
khách hàng mà bài nghiên cu nhm ti ch là nhng ngi mà mc đ nhn bit
thng hiu ca h dng li vic nhn bit qua chng trình qung cáo khuyn
mãi , logo, hình nh… ca t chc. Nghiên cu ca tác gi Nguyn Trng Sn&
Trang 14
Trn Trung Vinh (2008) ch ra rng s nhn bit thng hiu có tng quan dng
ti vic “khách hàng la chn thng hiu đ mua trc khi ti ca hàng ”
Cùng vi nghiên cu ca tác gi Nguyn ình Th & Nguyn Th Mai
Trang (2002) ông cho rng: Nu mc đ nhn bit ca ngi tiêu dùng v mt
thng hiu nào đó tng hay gim thì lòng ham mun ca h vi thng hiu đó
cng tng hay gim theo.
Nh vy yu t nhn bit thng hiu có tng quan dng vi lòng Ham
mun thng hiu.Ham mun v thng hiu nói lên mc đ thích thú và xu
hng chn la ca khách hàng đó.Trong mt tp nhng thng hiu cnh tranh,
ngi tiêu dùng s chn la thng hiu nào gây cho h s thích thú nhiu nht.
2.2.3.5 Thái đ vi chiêu th
Qung cáo và khuyn mãi là hai công c chiêu th thng đc các nhà tip
th s dng đ qung bá thng hiu ca mình.Chiêu th càng hp dn thì càng thu
hút đc nhiu s quan tâm ca khách hàng t đó giúp cho hình nh thng hiu
ca t chc d dàng đi sâu và n tng hn vi mi khách hàng.
Nghiên cu ca tác gi Nguyn ình Th &Nguyn Th Mai Trang (2002)
đã ch ra rng Thái đ vi chiêu th có nh hng ti Ham mun thng hiu ca
ngi tiêu dùng. Nu ngi tiêu dùng có thái đ thích thú vi chng trình chiêu
th thì kh nng la chn thng hiu đó trong tp hp các thng hiu cnh tranh
là hoàn toàn có th. c bit là trong bi cnh kinh t hin nay khi chính ph áp
dng mc lãi sut trn huy đng lên toàn b h thng ngân hàng thì vic s dng
hình thc gi tit kim nhn khuyn mãi, quay s trúng thng , quà tng đc đáo
…nh mt s ngân hàng hin nay đang áp dng li là mt hình thc cnh tranh
mi trong vic thu hút khách hàng tìm ti vi mình.
2.2.3.6 Các li ích tài chính
Ngoài tt c 5 nhân t trên thì nhân t đc gi là các li ích v mt tài
chính nh chi phí giao dch, lãi sut tin gi, các li ích tài chính khác cng đóng
góp không nh trong xu hng la chn. Hin nay có mt s ngân hàng áp dng
mc tính phí cho các dch v nh chuyn khon, phí thông báo tài khon qua tin
nhn…nhng khon phí này tuy không nhiu nhng nó gây nh hng ti tâm lí
Trang 15
ca mt s nhng ngi s dng dch v t đó nh hng ti tâm lí khi gi tit
kim ca h. Ngoài ra trong các nghiên cu trc đây còn có đ cp ti mc lãi
sut cnh tranh nhng trong nghiên cu này tác gi b qua nhân t đó vì cho rng
chính ph đang áp dng mc lãi sut trn bng nhau cho tt c các ngân hàng.
Nh vy mô hình nghiên cu đ xut các nhân t có nh hng ti “xu
hng la chn ngân hàng “ nh sau:
Trong đó, K nng ca nhân viên là nhng k nng mà ngi nhân viên có
đc khin cho khách hàng cm thy tin tng và hài lòng. nh hng ca ngi
thân là mc đ nh hng ca nhng ngi xung quanh ti quyt đnh tiêu dùng
ca bn. tip cn là nhng gì hin hu mà khách hàng có th cm thy hp dn
khi nhìn thy nó. Nhn bit thng hiu là mc đ ngi tiêu dùng có th nhn
bit càng thành phn thng hiu khi b tác đng bi các hot đng chiêu th khác.
Thái đ đi vi chiêu th là biu hin ca thái đ quan tâm, kích thích, hào hng
trc nhng chng trình qung cáo khuyn mãi ca mi t chc. Các li ích tài
chính là li ích v mt tài chính mà khách hàng thy mình đc hng li hay
không b hao ht.
K nng nhân viên
nh hng ca ngi thân
Thái đ vi chiêu th
Nhn bit thng hiu
tip cn
Các li ích tài chính
Xu hng la
chn ngân hàng
Trang 16
2.3 PHNG PHÁP NGHIÊN CU
2.3.1 Nghiên cu đnh tính
2.3.1.1 Mc tiêu
Tham kho tài liu th cp, các nghiên cu trc đây đ nht ra các tiêu chí có
nh hng ti xu hng chn la ngân hàng.
Giúp gi ý cho vic thit lp câu hi đa vào phiu kho sát và tìm ra các
bin đa vào mô hình nghiên cu.
2.3.1.2 Qui trình
Chun b câu hi đ tho lun vi chuyên viên khách hàng cá nhân ca ngân
hàng nh:
Trong quá trình huy đng vn anh / ch thy khách hàng quan tâm ti tiêu
chí gì ngân hàng.
Thng thì khách hàng t tìm ti vi ngân hàng hay mình phi t tìm
khách ?
Khách hàng có góp ý, ca ngi hay than th điu gì v ngân hàng không?
Phn ln khách rút tin khi ngân hàng chuyn sang ngân hàng khác là do
đâu ?
Phng vn s b 10 khách hàng đã tng gi tit kim đ ly ý kin ca h
Vì sao anh/ch li chn ngân hàng đó gi tit kim ?
Anh ch có th cho bit mt s kinh nghim khi đi ti quyt đnh la chn
mt ngân hàng ?
Tham kho tài liu th cp, các nghiên cu trc đây đ nht ra các tiêu chí
có nh hng
2.3.2 Nghiên cu đnh lng
2.3.2.1 Các khái nim và phng pháp
Trang 17
2.3.2.1.1 Nhân t khám phá
Phân tích nhân t khám phá là mt phng pháp phân tích thng kê dùng đ
rút gn mt tp gm nhiu bin quan sát ph thuc ln nhau thành mt tp bin
(gi là các nhân t ) ít hn đ chúng có ý ngha hn nhng vn cha đng hu ht
ni dung thông tin ca tp bin ban đu (Hair & ctg, 1998)
Khi phân tích nhân t khám phá, các nghiên cu thng quan tâm ti mt
s tiêu chun :
Th 1: H s KMO (Kaiser-Meyer-Olkin )là mt ch s dùng đ xem xét
s thích hp ca phân tích nhân t.Tr s ca KMO ln (gia 0.5 và 1 ) là điu
kin đ đ phân tích nhân t là thích hp, còn nu tr s này nh hn 0.5 thì phân
tích nhân t có kh nng không thích hp vi d liu.
Kim đnh Barlett xem xét gi thuyt v đ tng quan gia các bin quan
sát bng không trong tng th.Nu kim đnh này có ý ngha thng kê (Sig ≤0.05)
thì các bin quan sát có tng quan vi nhau trong tng th ( Hoàng ình Trng
& Chu Nguyn Mng Ngc, 2008)
Th 2 : H s ti nhân t (Factor loading ) là nhng h s tng quan đn
gia các bin và các nhân t.H s ti nhân t thng > 0.45 .Nu bin quan sát
nào có h s ti nhân t ≤0.45 s b loi ( Tabachnick & Fidell, 1989, Using
Multivariate Statistics, Northridge, USA :HarerCollins Publishers ).
Theo Hair &ctg (1998,111) Multivariate Data Analysis ,Prentice-Hall
International ,Inc. H s ti nhân t (Factor loading )là ch tiêu đ đm bo mc ý
ngha thit thc ca EFA . Factor loading> 0.3 đc xem là ti thiu , Factor
loading >0.4 đc xem là quan trng , ≥0.5 đc xem là có ý ngha thc tin .Hair
&ctg cng khuyên bn đc nh sau : nu chn tiêu chun Factor loading>0.3 thì
c mu phi ít nht là 350. Nu c mu khong 100 thì nên chn tiêu chun Factor
loading > 0.55, nu c mu khong 50 thì Factor loading phi >0.75 .
Th 3 :Phn trm phng sai (Percentage of variance) toàn b đc gii
thích bi tng nhân t .Ngha là coi bin thiên là 100% thì giá tr này cho bit phân
tích nhân t cô đng đc bao nhiêu % và b tht thoát bao nhiêu %. Thang đo
đc chp nhn khi tng phng sai trích ≥50% và eigenvalue có giá tr ln hn 1.