TRNG I HC KINH T TP. H CHệ MINH
KHOA KINH T PHỄT TRIN
CHUYÊN TT NGHIP:
TỄC NG CA
QUNG CỄO N DOANH THU
BỄCH KHOA COMPUTER
GING VIểN HNG DN : LÊ TRUNG CANG
SINH VIểN THC HIN : NGUYN XUỂN DNG
LP : KINH T HC K34
Mẩ S SINH VIểN : 108209108
TP. H Chí Minh, tháng 3 nm 2012
LI CỄM N
Em xin chân thành gi li cm n đn thy hng dn Lê Trung Cang và ch
Trn Ngc Bích Vân, ca hàng trng chi nhánh 247 Lý Thng Kit, Bách Khoa
Computer đư giúp em hoàn thành tt bài chuyên đ này.
Cng nh đi vi các hc trò khác, thy Trung Cang đư quan tâm và ch dn tn
tình cho em trong sut thi gian qua. Và em rt vinh d đc làm vic cùng thy và
các bn trong nhóm!
Chuyn t ging đng sang môi trng đi làm, vi em không khi b ng, ch
Bích Vân và các anh ch khác Bách Khoa Computer đư giúp đ rt nhiu, không
nhng sp xp lch, to điu kin cho em đi hc ting Anh mà còn giúp em hòa nhp
d dàng hn. Bên cnh đó, ch Bích Vân còn to c hi cho em gp g và nói chuyn
vi nhng ngi kinh doanh. Em hiu không ai cng đc nhiu may mn nh vy.
Hc tp khoa Kinh t Phát trin là nim t hào. Mi ging viên là mi phong
cách riêng. Không gian không ln, nhng mi ngi đu rt thân thin và nhit tình,
t ch Tiên photo, ch ng lao công đn c cô Chi th kí, anh Quý th vin
Chúc mi ngi tht nhiu sc khe và luôn luôn vui v!
TP. H Chí Minh, tháng 3 nm 2012
Sinh viên thc hin
Nguyn Xuân Dng
NHN XÉT CA C QUAN THC TP
Công ty c phn thit b Bách Khoa
a ch: 12/45 L Gia, P.15, Q.11, TP. H Chí Minh
in thoi: (08) 7300 8000 – Fax: (84-8) 38 638 979
Website: www.bkc.vn
Nhn xét ca c quan trong quá trình thc tp ca sinh viên:
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
TP. H Chí Minh, tháng 3 nm 2012
NHN XÉT CA GING VIểN HNG DN
Ging viên hng dn: Lê Trung Cang
Nhn xét:
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
MC LC
CHNG I - GII THIU 1
1. t vn đ 1
2. Mc tiêu nghiên cu 1
3. Phng pháp nghiên cu 1
CHNG II - C S Lụ THUYT 2
1. Các khái nim 2
1.1. Khái nim qung cáo 2
1.2. Phân loi qung cáo 2
1.3. c đim và vai trò ca hot đng qung cáo 4
1.4. Qung cáo và các đc tính ca sn phm 6
2. Các mô hình 7
2.1. Qung cáo và ti đa hóa li nhun 7
2.2. Qung cáo vi t cách là mt rào cn gia nhp 12
2.3. Qung cáo và vic phát tín hiu cht lng 14
3. Các nghiên cu liên quan 16
3.1. Nhng yu t quyt đnh chi phí qung cáo 16
3.2. Mt s nh hng lên mt đ qung cáo 17
3.3. Qung cáo và phúc li 20
CHNG III -
PHỂN TệCH VÀ ỄNH GIỄ QUNG CỄO CA BỄCH
KHOA COMPUTER
24
1. Gii thiu v BKC 24
1.1. Quá trình hình thành và phát trin 24
1.2. Mc tiêu hot đng 24
1.3. Sn phm và dch v 24
2. Chin lc qung cáo ca BKC 25
2.1. Nhn đnh v li th và đi th 25
2.2. Chin lc 30
2.3. Mô hình hi quy 34
3. Kin ngh 35
CHNG IV - KT LUN 37
TÀI LIU THAM KHO 38
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 1
CHNG I - GII THIU
1. t vn đ
Trong nn kinh t th trng, các công ty không ngng thay đi cht lng và
mu mư sn phm nhm đáp ng tt nht nhu cu ngày càng cao ca ngi tiêu dùng.
Mt cách nhanh nht đ đa thông tin sn phm đn ngi tiêu dùng là các hot đng
qung cáo. Nh qung cáo, các công ty đc khách hàng bit đn nhiu hn và vn đ
quyt đnh v chin lc qung cáo nh th nào đc rt nhiu công ty đc bit quan
tâm.
Nht là trong th gii công ngh, s thay đi din ra tng phút tng giây, mt
hưng chim lnh v trí đng đu hôm nay nhng li có th b phá sn vào ngày mai
bi s bùng n ca mt hưng khác. Mc dù đu hng đn vic phc v cng đng
ngày càng tt hn, các hưng luôn phn đu ti đa hóa li ích ca mình, duy trì mi
quan h vi khách hàng c và không ngng m rng qung cáo thu hút khách hàng
tim nng.
Nhng qung cáo có tht s làm gia tng doanh thu hay không? T đó, em
chn đ tài: “Tác đng ca qung cáo đn doanh thu Bách Khoa Computer”.
Bài chuyên đ cung cp nhng kin thc hu ích cho sinh viên mun tìm hiu
v kinh t th trng, đc bit là nghiên cu v các chính sách phúc li.
2. Mc đích nghiên cu
Ngi vit s tìm hiu v các tác đng ca qung cáo đn cng đng. ng
thi phân tích sâu v li nhun mà các công ty nhn đc khi thc hin chng trình
qung cáo nh th nào trong các th trng: đc quyn hoàn toàn, đc quyn nhóm,
cnh tranh hoàn toàn. T đó, đánh giá v chin lc qung cáo ca Bách Khoa
Computer.
3. Phng pháp nghiên cu
Ngi vit s dng phng pháp nghiên cu đnh tính trong phân tích là ch
yu, kt hp phng pháp nghiên cu đnh lng. Phn s liu thc t đc cung
cp bi phòng kinh doanh ca Bách Khoa Computer.
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 2
CHNG II - C S Lụ THUYT
1. Các khái nim
1.1. Khái nim qung cáo
- Theo Robert Leduc “Qung cáo là tt c nhng phng tin thông tin và thuyt phc
qun chúng mua mt món hàng hay mt dch v”.
- Theo Hip Hi Tip Th Hoa K AMA (American Marketing Association) thì:
Qung cáo là mt hot đng tn tin (paid form):
+ Da vào môi th, không da vào con ngi (non personal),
+ loan báo, chào mi v mt ý kin, sn phm hay dch v (goods/ servives),
+ Do mt ngi cy qung cáo có danh tánh rõ ràng (identified sponsor).
- Tóm li:
Qung cáo là nhng hình thc trình bày gián tip và khuych trng ý tng, sn
phm hay dch v đc ngi bo tr nht đnh tr tin.
- Qung cáo khác vi các phng tin truyn thông khác đó là:
+ Qung cáo là mt hình thc truyn thông đc tr tin đ thc hin.
+ Ngi chi tr cho ni dung qung cáo là mt tác nhân đc xác đnh.
+ Ni dung qung cáo nhm thuyt phc hoc to nh hng tác đng vào ngi
mua hàng.
+ Thông đip qung cáo có th đc chuyn đn khách hàng bng nhiu phng
tin truyn thông khác nhau.
+ Qung cáo tip cn đn mt đi b phn khách hàng tim nng.
+ Qung cáo là mt hot đng truyn thông marketing phi cá th.
1.2. Phơn loi qung cáo
- Theo đi tng mc tiêu: Qung cáo tiêu dùng và công nghip.
- Theo phm vi ni dung: Qung cáo sn phm và qung cáo t chc.
- Theo phng tin s dng: Báo, Truyn hình, Th, Truyn thanh…
- Theo loi thông đip: Qung cáo thông tin, qung cáo thuyt phc, qung cáo nhc
nh.
+ Qung cáo thông tin: cung cp cho ngi tiêu dùng nhng thông tin thc t v
s tn ti ca mt sn phm, dch v, thng hiu hoc v nhng đc tính nh
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 3
giá c, tính nng hay cách dùng ca nó. Qung cáo thông tin nhm đn vic
cung cp thông tin cho ngi tiêu dùng đ h có th la chn sn phm mà h
mua mt cách chính xác nhm ti đa hóa hàm li ích ca h. VD: qung cáo
ca sn phm nc ung trà tho mc Dr. Thanh.
+ Qung cáo thuyt phc: nhm vào vic thay đi nhn thc ca ngi tiêu dùng
v mt sn phm, dch v hay thng hiu nào đó nhm kích thích vic bán
hàng. VD: qung cáo ca du gi X-Men.
+ Qung cáo nhc nh: khi mà mt thng hiu hay sn phm đư có mt th phn
ln trên th trng, khi đó mc tiêu ca qung cáo là nhm nhc nh ngi tiêu
dùng nên mua sn phm đó. VD: qung cáo ca Pepsi, Coca.
Các loi hình qung cáo ph bin:
- Qung cáo thng hiu (brand advertising)
Qung cáo xây dng thng hiu nhm xây dng mt hình nh hay s nhn bit v
mt thng hiu v lâu dài. Ni dung qung cáo này thng rt đn gin vì ch nhn
mnh vào thng hiu là chính.
- Qung cáo đa phng (local advertising)
Qung cáo đa phng ch yu thông báo đn khách hàng rng sn phm đang có mt
ti mt đim bán hàng nào đó nhm lôi kéo khách hàng đn ca hàng (nh qung cáo
khai trng ca hàng hay qung cáo ca các siêu th).
- Qung cáo chính tr (political advertising)
Chính tr gia thng làm qung cáo đ thuyt phc c tri b phiu cho mình hoc ng
h chính kin, ý tng ca minh. Các chin dch vn đng tranh c tng thng M là
mt ví d đin hình.
- Qung cáo hng dn (directory advertising)
ây là hình thc qung cáo nhm hng dn khác hàng làm th nào đ mua mt sn
phm hoc dch v (chng hn nh niên giám nhng trang vàng).
- Qung cáo phn hi trc tip (direct-respond advertising)
Hình thc qung cáo này nhm đ bán hàng mt cách trc tip, khách hàng mua sn
phm ch vic gi đin thoi hoc gi e-mail, sn phm s đc giao đn tn ni.
- Qung cáo th trng doanh nghip (business-to-business advertising)
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 4
Loi hình qung cáo này ch nhm vào khách mua hàng là doanh nghip, công ty ch
không phi là ngi tiêu dùng. Chng hn nh qung cáo các sn phm là nguyên liu
sn xut, hoc các sn phm ch dùng trong vn phòng nhà máy.
- Qung cáo hình nh công ty (institution advertising)
Loi hình qung cáo này nhm xây dng s nhn bit v mt t chc, hay thu phc
cm tình hay s ng h ca qun chúng đi vi mt công ty, t chc (nh qung cáo
ca các t chc thuc liên hp quc, hay qung cáo ca các công ty sn xut thuc lá
nhm làm cho hình nh công ty mình thân thin vi công chúng hn).
- Qung cáo dch v công ích (public service advertising)
Thng là qung cáo h tr cho các chng trình, chin dch ca chính ph (nh sinh
đ k hoch, an toàn giao thông…).
- Qung cáo tng tác (interact advertising)
ây ch yu là các hot đng qung cáo bng internet nhm đn cá nhân ngi tiêu
dùng. Thông thng ngi tiêu dùng s tr li bng cách click vào qung cáo hoc l
đi.
1.3. c đim vƠ vai trò ca hot đng qung cáo:
- c đim:
Qung cáo có tính phi cá nhân và là hot đng tr tin nên có nhng đc đim sau:
+ Tính đi chúng cao,
+ Kh nng lp li cao,
+ Có th din đt khuch trng,
+ Có tính t do cao.
- Vai trò:
Qung cáo nm trong khâu chin lc xúc tin hn hp ca marketing. Nó
h tr cho hot đng bán hàng đt hiu qu tt hn nu doanh nghip làm theo
đúng mc tiêu ca qung cáo. Mc tiêu qung cáo ca công ty thng hng vào
nhng vn đ nh: Tng s lng hàng tiêu th trên th trng truyn thng, m ra th
trng mi, gii thiu sn phm mi, xây dng và cng c uy tín ca nhưn hiu hàng
hóa và uy tín ca công ty v.v Mi hình thc qung cáo đm nhn mt vai trò nht
đnh trong tip th. Qung cáo thông tin đc dùng nhiu trong giai đon đu ca chu
kì sng sn phm vi mc tiêu to nhu cu ban đu. Qung cáo thuyt phc tr nên
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 5
quan trng giai đon cnh tranh khi mc tiêu ca công ty là làm tng nhu cu.
Qung cáo nhc nh rt quan trng trong giai đon trng thành ca sn phm nhm
duy trì khách.
Do đó, qung cáo có nhng vai trò sau:
+ Qung cáo trong hot đng kinh doanh:
Qung cáo góp phn thúc đy các hot đng kinh doanh sôi ni. Bui sáng,
m ca, thy mt t gii thiu “chuyên lp đt ng-ten”. Bc ra đng, thy
các bc tng đc trang đim bng nhng dòng ch “khoan ct bê-tông” và
“nhn rút hm cu”. Bui tra, m máy tính, nhn đc e-mail qung cáo sa
cha thit b đin gia dng ti nhà. Bui ti, tivi chiu đy nhng du gi, kem
đánh rng và bông bng Nhìn t đu ph đn cui ph, trên tt c các cn nhà
đu đc che kín bng nhng tm bin qung cáo đ kiu, màu sc, hình dáng,
kích c
Mt th gii đy qung cáo. ó là th hin ca nn kinh t tiêu dùng. Có
th nói cha bao gi qung cáo len li sâu sc vào cuc sng, chi phi la chn
ca ngi tiêu dùng mnh m nh vài nm tr li đây Vit Nam và trong ni
b gii qung cáo đang din ra mt cuc chin tht s.
Th trng qung cáo nhanh chóng bùng n khi các đi gia và các tp đoàn
ln nc ngoài nh Unilever, Colgate, Coca-Cola, Pepsi nhy vào lnh vc
qung cáo Vit Nam. Theo bc các công ty nc ngoài, các công ty Vit
Nam cng pht lên nh gia công, sn xut hay quan h vi các c quan ban
ngành, truyn thông đ lên k hoch truyn hình, phát sóng
+ Qung cáo và vic qung bá sn phm
đt đc mc tiêu kinh doanh trên th trng, có mt sn phm tt thôi
cha đ, doanh nghip cn phi xây dng thng hiu ca mình thành mt
thng hiu đc khách hàng a chung. đt điu này, doanh nghip cn
phi truyn thông vi th trng đ khách hàng bit nhng tính nng ng dng,
tính u vit và li ích ca sn phm mình. Và qung cáo làm đc điu đó.
+ Qung cáo và thng hiu:
Trên thc t, có khá nhiu thng hiu ai cng bit đn nhng lng khách
mua hàng li chng là bao. Vy qung cáo và thng hiu có mi liên h nh
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 6
th nào? Mt trong nhng công c giúp xây dng thng hiu mnh là qung
cáo. Không có thng hiu nào tr nên ni ting nu không có qung cáo, dù
bng cách nào hay cách khác. Trên vai trò qung bá sn phm, qung cáo hiu
qu giúp doanh nghip xây dng và qung bá thng hiu ca mình.
Qung cáo là công c nhc nh và in sâu vào nưo ngi tiêu dùng v s
hin din ca thng hiu qua quá trình lp đi lp li qung cáo.
Mt khi thng hiu đư đc nhiu ngi bit đn, qung cáo có vai trò
truyn ti hình nh v thng hiu ti ngi tiêu dùng hay đnh v hình
nh thng hiu đó. Ch cn xem mu qung cáo, ngi ta có th d
dàng nhn ra đó là ca Heineken vi thông đip không đi, làm toát lên
ý ngha trn vn v đng cp ca thng hiu này: “Ch có th là
Heineken”.
Duy trì qung cáo và ci tin thng hiu. Ngi tiêu dùng s cm thy
nhàm chán khi xem mt thông đip qung cáo c lp đi, lp li. Do vy,
doanh nghip phi luôn sáng to, tìm ra s khác bit và thú v trong các
mu qung cáo đ truyn ti hình nh thng hiu đư đc duyt trong
bn tuyên ngôn đnh v. iu này có ngha là cng mt thông đip,
nhng mu qung cáo đc din t và th hin bng nhng ni dung
khác nhau đ hình nh thng hiu luôn mi trong mt ngi tiêu dùng.
1.4. Qung cáo vƠ các đc tính sn phm
- Hàng hóa tìm kim: là nhng hàng hóa mà các đc tính ca chúng có th d dàng
xác đnh đc bi vic kim tra – bng cách s hoc bng cách nhìn – trc khi
mua.
Ví d: Qun áo, ni tht gia đình và công s,…
- Hàng hóa kinh nghim: là nhng hàng hóa mà các đc tính ca chúng có th xác
đnh đc khi tiêu dùng chúng, sau khi chúng đư đc mua.
Ví d: Thc n, kem đánh rng, cht ty ra, xe máy, đ chi công ngh cao,…
- Hàng hóa lòng tin: là hàng hóa mà cht lng ca chùng không th d dàng đánh
giá đc trc hoc sau khi tiêu dùng, bi vì s đánh giá cht lng đòi hi ngi
tiêu dùng phi có kin thc chuyên môn v sn phm hoc dch v.
Ví d: Dch v nha khoa, khám cha bnh, dch v sa xe đp,…
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 7
- Hàng hóa tin li: là nhng hàng hóa tng đi r và đc mua thng xuyên.
Ví d: Bt git, túi đng rác,…
- Hàng hóa mua sm: là nhng hàng hóa đt tin và đc mua không thng xuyên.
Ví d: chi công ngh cao, đ ni tht,…
2. Các mô hình:
2.1. Qung cáo vƠ ti đa hóa li nhun
- Th trng đc quyn:
+ Hàm cu ca nhà đc quyn: Q = Q(P, a)
Trong đó Q: lng cu, P: giá, a: chi phí qung cáo.
+ Hàm chi phí ca nhà đc quyn: c = c(Q) + a
Trong đó, Q: sn lng đc sn xut, c: chi phí sn xut.
+ Li nhun ca nhà đc quyn:
= TR – c(Q) – a = P x Q(P, a) – c(Q) – a
ti đa hóa li nhun, li nhun tng thêm kim đc t s tng biên trong
chi tiêu qung cáo là phi bng 0. đn gin hóa vn đ, gi đnh rng, khi
doanh nghip thay đi mc chi tiêu qung cáo thì nó s điu chnh mc sn
lng sn xut nhng không thay đi giá c. t ∆Q, ∆c và ∆a ln lt biu th
cho mc thay đi ca sn lng, chi phí và chi tiêu qung cáo. ti đa hóa
li nhun, mi quan h gia nhng đi lng này phi tha điu kin sau đây:
P x (∆Q/∆a) – (∆c/∆Q) x (∆Q/∆a) – 1 = 0
[P – (∆c/∆Q)] x (∆Q/∆a) = 1
Nhân 2 v vi (a/PQ) đc:
(
vi PED là đ co giưn ca cu theo
giá
vi AED là đ co giưn ca cu theo
qung cáo
Hay
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 8
Biu thc này gi là điu kin Dorfman – Steiner. Nó hàm ý rng, đ ti đa hóa li
nhun thì t l ca chi tiêu qung cáo so vi tng doanh thu (hay h s qung cáo trên
doanh thu) phi t l thun vi (đ co giưn ca cu theo qung cáo/ đ co giưn ca cu
theo giá).
Ý ngha:
+ Khi đ co giưn qung cáo là cao so vi đ co giưn giá, thì s hiu qu đ nhà
đc quyn qung cáo (thay vì gim giá) đ đt doc s gia tng trong lng cu.
Do đó, nhà đc quyn nên giành mt t l tng đi cao trong doanh thu cho hot
đng qung cáo.
+ Ngc li, khi đ co giưn giá là cao so vi đ co giưn qung cáo, thì vic gim
giá là có hiu qu hn đ đt đc s gia tng trong lng cu. Vì vy, nhà đc
quyn nên dành mt t l tng đi thp trong doanh thu cho hot đng qung cáo.
- Th trng đc quyn nhóm:
áp dng kiu phân tích trên cho mô hình đc quyn nhóm thì chúng ta phi
m rng khung phân tích đ tính đn s ph thuc ln nhau gia các doanh nghip
đc quyn nhóm. Chúng ta xem xét mt th trng trong đó có hai nhà đc quyn
song phng doanh nghip A và doanh nghip B. đn gin, ta gi đnh chi phí
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 9
qung cáo cu DN B là c đnh và ta xem xét quyt đnh qung cáo ti đa hóa li
nhun ca DN A. Lúc này đ co giưn ca cu theo qung cáo đi vi DN A là:
Hai s hng bên v phi bi th cho nhng tác đng nh ca aA đn qA.
+ Th nht: có s gia tng ∆Q trong tng cu ca ngành và mt phn trong đó là dành
cho DN A
+ Th hai có s gia tng th phn ca DN A trong tng cu ca ngành
Biu thc AEDA bin lun cho ý tng đ co giưn qung cáo trong th trng đc
quyn nhóm là cao hn so vi trong th trng đc quyn . Khi DN A thc hin tng
chi tiêu qung cáo thì nó có li không ch t gia tng trong tng cu ca ngành mà còn
t s gia tng th phn ca nó.
S dng điu kin Dorfman – Steiner, ta có th vit
)+
PA biu th cho giá ca dianh nghip A. Chúng ta có th suy ra h s qung cáo trên
doanh thu ca DN đc quyn nhóm cao hn ca nhà đc quyn vì nhà đc quyn
nhóm có đng c đ qung cáo, qung cáo không ch làm tng tng cu ca ngành mà
còn làm tng th phn ca nhà đc quyn trong ngành đó.
Bây gi ta m rng khung phân tích trong đó có tính đn s phn ng ca DN B.
Biu thc sa đi ca AEDA là nh sau:
Trong đó ∆aB biu th cho s thay đi ca chi tiêu qung cáo DN B nh là s đáp tr
trc vic gia tng qung cáo ca DN A. Gi s ∆aB/∆aA > 0 ngha là khi DN A tng
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 10
qung cáo thì DN B cng tng qung cáo. DN A lúc này thu đc mt li ích khi mà
DN B tng qung cáo s làm tng tng cu ca ngành nhng đng thi cng mt đi
mc đ mà hành đng ca DN B làm gim th phn ca DN A.
S dng điu kin Dorfman – Steiner, ta có th vit:
]
Bi vì (∆Q/∆aB) > 0 và (∆mA/∆aB) < 0 nên không th kt lun h s qung cáo trên
doanh thu ca DN A trong trng hp DN B phn ng li hành đng DN A là cao hn
hay thp hn trong trng hp DN B không phn ng.
Bây gi ta gi s có hai trng hp cc đoan là vic gia tng qung cáo không làm
tng tng cu ca ngành ngha là ∆Q/∆aA = ∆Q/∆aB = 0 và mi DN tin vào s thay
đi phng đoán zero ngha là ∆aB /∆aA = 0 trong khi thc t ∆aB /∆aA > 0 lúc đó DN
A sexd có khuynh hng thit lp h s qung cáo trên doanh thu quá cao là:
Nhng h s qung cáo trên doanh thu đúng là:
Biu thc sau nh hn biu thc trc vì (∆mA/∆aB) < 0 và (∆aB/∆aA) > 0. Do đó
trong trng hp này DN A có xu hng chi tiêu quá nhiu cho qung cáo, điu này
cng đúng cho DN B nu nó đánh giá thp phn ng ca DN A, hai DN có xu hng
chi tiêu quá nhiu cho qung cáo nhiu hn mc mà chúng s chi nu nh đánh giá
đúng s ph thuc ln nhau.
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 11
- Th trng cnh tranh hoàn toàn:
iu kin Dorfman – Steiner cung cp s bin lun rng h s qung cáo trên doanh
thu bng vi (đ co giưn qung cáo/ đ co giưn giá). Trong th trng cnh tranh hoàn
toàn, DN có đng cu nm ngang, đ co giưn ca cu tho giá là vô đnh nên t s đ
co giưn qung cáo/ đ co giưn giá = 0. H s qung cáo trên doanh thu = 0, DN có th
bán bao nhiêu sn lng tùy ý ti mc giá hin hành thì vic qung cáo cng không có
ý ngha gì.
Mt cách khác đ gii thích là đi vi DN cnh tranh hoàn toàn thì (PA – MC)/ PA =
0 do P = MC, nên h s qung cáo trên doanh thu = 0. DN không nên thc hin qung
cáo.
Cu trúc th trng
Cnh
tranh hoàn
toàn
c
quyn
nhóm
c quyn
S tp trung
Thp
Trung
bình
Cao
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 12
2.2. Qung cáo vi t cách lƠ mt rƠo cn gia nhp
Qung cáo có th đóng vai trò là mt rào cn gia nhp theo nhng cách sau:
- Nhu cu qung cáo làm tng chi phí khi nghip: Các doanh nghip gia nhp có
th phi chi tiêu nhiu cho qung cáo nhm gây dng tên tui và s hin din trên
th trng. Vic này làm tng chi phí ban đu ca các doanh nghip gia nhp.
Doanh nghip gia nhp có th khó khn trong vic huy đng ngun tài chính cn
thit bi vì ngun thu t chi phí qung cáo thng không chc chn.
- Mc đ qung cáo cao đư xây dng nên tác đng uy tín: Qung cáo trc đây ca
nhng doanh nghip đng nhim to ra s tín nhim và gia tng lòng trung thành
nhưn hiu ca ngi tiêu dùng. Các doanh nghip gia nhp khó mà vt qua
nhng li th này. Tác đng danh ting là đc bit mnh m dành cho nhng
doanh nghip đi đu: nhng doanh nghip trc đây đư tiên phong trong vic to
ra mt sn phm hoc mt nhưn hiu c th. Nhng doanh nghip tiên phong
thng có kh nng đnh hình th hiu ca ngi tiêu dùng đ ng h cho sn
phm hoc thng hiu ca h.
- Tính kinh t ca quy mô trong qung cáo: Tính kinh t ca quy mô trong qung
cáo đn t hai ngun:
+ Th nht: các doanh nghip phi qung cáo rt nhiu ln trc khi thông
đip qung cáo đi vào tâm trí khách hàng và làm tng doanh s.
+ Th hai: nhng doanh nghip qung cáo quy mô ln có th phi tr tin trên
mi đn v qung cáo ít hn nhng doanh nghip quy mô nh. Hn na,
“hiu ng phân phi” gián tip ny sinh khi các nhà bán l tng d tr tn
kho sn phm đ đáp li chin dch qung cáo ca nhà sn xut vi k vng
cu s tng.
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 13
Hình trên cho thy “hàm phn ng ca qung cáo” ca mt doanh nghip đng
nhim và mt doanh nghip gia nhp, hàm phn ng này phn ánh s phn ng ca
doanh s theo mc ch tiêu qung cáo. i vi doanh nghip gia nhp, gi s qung
cáo sn phm hoc thng hiu ca nó ln đu tiên, mc ngng a
1
trong chi tiêu
qung cáo phi đt đn trc khi qung cáo ca nó bt đu có tác đng tích cc đn
doanh s. Doanh nghip gia nhp phi chi tiêu ít nht là a
1
đ nhưn hiu ca nó đt
đc s công nhn tên tui t nhng khách hàng tim nng. Tip tc chi tiêu qung
cáo nhiu hn a
1
làm tng doanh s ca doanh nghip gia nhp, mc dù li tc rt
cuc bt đu gim dn. im bưo hòa đt đn mc chi tiêu qung cáo a
2
. Bt k chi
tiêu qung cáo nào thêm na mà nhiu hn a
2
thì tác đng bt li đn doanh s: ngi
tiêu dùng tr nên chán ngy vi vic đón nhn thông đip qung cáo ca doanh nghip
và dng mua sn phm hoc nhưn hiu đó.
Doanh nghip đng nhim đc cho là đư qung cáo sn phm hoc nhưn
hiu ca nó trc đây. Qung cáo trc đây đc cho là đư có tác dng trong vic gây
dng tên tui và lòng trung thành nhưn hiu ca khách hàng. Vì vy, trái ngc vi
doanh nghip gia nhp, doanh nghip đng nhim không phi vt qua mc ngng
chi tiêu qung cáo trc khi nó gt hái bt k li nhun nào t qung cáo: bt k chi
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 14
tiêu qung cáo nào trong giai đon hin ti đu làm tng doanh s. Tuy nhiên, ging
nh doanh nghip gia nhp, doanh nghip đng nhim cng chu li tc qung cáo
gim dn, và có th đt ti đim bưo hòa mà k t mc đó thì vic chi tiêu nhiu hn
cho qung cáo s tác đng bt li đn doanh nghip.
Hàm phn ng qung cáo nh trong hình trên có th đóng vai trò là rào cn gia nhp
do c li th chi phí tuyt đi dành cho doanh nghip đng nhim và tính kinh t
theo quy mô. Nh vào chi tiêu qung cáo trc đây, doanh nghip đng nhim đt
đc thêm doanh s t bt k mc chi tiêu qung cáo hin ti nào. iu này hàm ý
rng doanh nghip đng nhim có li th chi phí tuyt đi so vi doanh nghip gia
nhp.
Hn na, bi vì đ dc ca hàm phn ng qung cáo tng lên vi nhng giá tr
0 < a
1
< a
2
và bi vì mc ngng trong chi tiêu qung cáo thc ra là chi phí c đnh
nu xét t góc đ ca doanh nghip gia nhp, cho nên có tính kinh t theo quy mô
qung cáo. Trong phm vi 0 < a
1
< a
2
, hiu qu mi đn v chi tiêu qung cáo tng lên
khi mc chi tiêu qung cáo tng lên. Nu chi tiêu qung cáo đc kt hp vi hàm
tng chi phí ca các doanh nghip thì tính kinh t theo quy mô qung cáo làm thay đi
v trí ca quy mô hiu qu ti thiu (MES). iu này đn lt li làm thay đi mc đ
mà cu trúc chi phí (và c th là s cn thit phi sn xut quy mô đ ln đ tit
kim chi phí) đóng vai trò là mt rào cn gia nhp
2.3. Qung cáo vƠ vic phát tín hiu cht lng
Qung cáo cng đóng mt vai trò quan trng nh là mt mô hình phát tín hiu
trong th trng mà có s bt cân xng thông tin gia ngi sn xut và ngi tiêu
dùng. Ví d trong th trng xe bán xe hi đư qua s dng, trong th trng này ngi
bán có nhiu thông tin hn ngi mua, ngi mua không bit cht lng ca chic xe
nh th nào. Vì vy giá ti đa mà ngi tiêu dùng có th có th tr nm gia giá tr
tht ca mt chic xe cht lng cao và mt chic xe cht lng thp. iu này làm
cho nhng ngi bán xe cht lng cao rút khi th trng vì ngi ta không chp
nhn bán vi mc giá thp hn mc giá mà h đa ra.
Tng t cho th trng ca mt sn phm vi s cnh tranh ca các thng
hiu cht lng cao và cht lng thp. Nu sn phm là hàng hóa kinh nghim và
ngi mua không phân bit đc đâu là sn phm cht cao, đâu là sn phm cht
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 15
lng thp, và nh th nhng sn phm cht lng cao li b đy ra khi th trng và
lúc này th trng ch còn li nhng sn phm cht lng thp.
Tuy nhiên theo Kihnlstrom và Riordan(1984) vad Milgrom và Robert (1986)
cho rng nu mt sn phm đc mua lp li nhiu ln thì nhà sn sut sn phm cht
lng cao s dùng qung cáo nh mt tín hiu cht lng.
Ví d di đây s làm rõ vn đ này. Ta gi s mi thng hiu ca mt sn phm có
chu k sng hai giai đon. Mt sn phm cht lng thp nu nó đc ngi tiêu
dùng phân bit ra là sn phm cht lng thp thì nó s có li nhun là 10 mi giai
đon, nu nó đc lm tng là sn phm cht lng cao thì nó đc li nhun là 30
mi giai đon. Mt sn phm cht lng cao nó s có đc li nhun là 25 mi giai
đon.
Trong giai đon không có qung cáo:
+ Nu thng hiu cht lng thp đc bit đn là cht lng thp thì trong mi
giai đon nó s kim đc li nhun là 10 vì th tng li nhun trong c 2 giai đon
là 10 + 10 = 20.
+ Nu trong giai đon 1 thng hiu cht lng thp gi mo là cht lng cao
và nó đc bán khi đó nó s có đc li nhun là 30. Trong giai đon th 2 thì
ngi mua bit đc đây thc cht là thng hiu cht lng thp vì th nó có
đc li nhun là 10. Vì vy tng li nhun trong c hai giai đon là 40.
Trong giai đon này thng hiu cht lng cao không tn ti trên th trng vì b
nhng thng hiu cht lng thp đy ra khi th trng, lúc này li nhun ca
thng hiu cht lng cao là 0.
Gi s nhà sn xut ch có th thuyt phc ngi mua rng sn phm ca h là cht
lng cao bng qung cáo trong giai đon 1 và lúc này chi phí qung cáo bng 25.
+ Nu thng hiu thp trong giai đon 1 không dùng qung cáo và đc bit là
sn phm cht lng thp thì nó kim đc tng li nhun là 20 trong c hai giai
đon.
+ Nu thng hiu cht lng thp dùng qung cáo và gi v là cht lng cao
thì nó kim đc li nhun trong giai đon 1 ca nó là 30 – 25 = 5. Trong giai đon
2 li nhun ca nó là 10. Vì vy tng li nhun là 15.
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 16
+ Nu thng hiu cht lng cao trong giai đon 1 nó qung cáo và có đc li
nhun là 25 - 25 = 0. Trong giai đon 2 nó có li nhun là 25 (trong giai đon này
đư bit đc đâu là thng hiu cht lng cao và cht lng thp). Vì vy tng li
nhun ca nó là 25.
Trong mô hình phát tín hiu, ngi tiêu dùng nhn ra rng nhà sn xut ch
qung cáo nu nhà sn xut đó t tin vic ngi tiêu dùng đó mua li sn phm nhiu
ln. Và s tht rng thng hiu cht lng thp không qung cáo s cung cp mt tín
hiu cht lng thp. Ngi tiêu dùng nhn ra rng nu mt thng hiu cht lng
cao ngi ta s qung cáo, vì th nhng thng hiu nào mà không đc qung cáo
thì nó là cht lng thp.
3. Các nghiên cu liên quan:
3.1. Nhng yu t quyt đnh chi phí qung cáo
Nghiên cu ca Howard (1998) ch ra mt s nhân t nh hng đn tng chi
tiêu qung cáo ca mt quc gia nh sau:
- Thu nhp kh dng: Ngi ta cho rng có mt mi quan h đng bin gia thu
nhp kh dng và chi tiêu cho qung cáo. Khi thu nhp quc gia cao hoc tng lên,
ngi tiêu dùng có xu hng chi tiêu nhiu thu nhp kh dng hn cho hàng hóa
và dch v. iu này đn lt li khuyn khích các doanh nghip chi tiêu nhiu
hn cho qung cáo.
- Tht nghip: Ngi ta cho rng có mt mi quan h nghch bin gia tht nghip
và chi tiêu cho qung cáo. Khi tht nghip thp, qung cáo có xu hng tng vì hai
lí do. Th nht, khi tht nghip thp thì thu nhp kh dng s cao. Th hai, khi
vic làm nhiu, các doanh nghip có xu hng gp khó khn trong vic tuyn dng
nhân lc đ lp vào nhng v trí còn trng. iu này dn đn vic gia tng qung
cáo t các đn v có nhu cu tuyn dng.
- Quy đnh ca chính ph: Trong nhng nm qua, chính ph vn còn buông lng
trong công tác qun lí nhà nc v hot đng qung cáo. Tuy nhiên, Lut qung
cáo đang đc xây dng có l có xu hng gim thiu hoc loi b nhng hn ch
trong vic qung cáo.
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 17
3.2. Mt s nh hng lên mt đ qung cáo
Mt đ qung cáo hay t l qung cáo trên doanh thu ca ngành cung cp mt
ch du v tm quan trng ca qung cáo vi t cách là mt hình thc cnh tranh phi
giá c.
Albion và Farris (1981) nhn dng mt s nh hng lên mt đ qung cáo ca bt kì
mt sn phm hoc ngành c th nào đó:
- Mc tiêu ca doanh nghip: Nu các doanh nghip đng nhim là nhng nhà ti
đa hóa li nhun, thì qung cáo ch đc dùng đn nu nó góp phn làm tng li
nhun ca doanh nhip. Nu các doanh nghip tìm cách ti đa hóa doanh thu hay
th phn thì qung cáo vn đc dùng cho dù chi tiêu cho qung cáo ln hn doanh
s tng thêm do qung cáo to ra, vi điu kin là tác đng tích cc đn doanh s.
- Cu trúc th trng: ng c qung cáo có th khác nhau mt cách có h thng
gia các cu trúc th trng khác nhau.
+ Trong th trng cnh tranh hoàn toàn, dng nh không có vai trò gì dành
cho qung cáo, bi vì mi doanh nghip đu đi din vi hàm cu co giưn hoàn
toàn và có th bán ra sn lng nhiu nh nó mun mc giá hin ti (đc xác
đnh thông qua s tng tác gia cung và cu ca toàn b th trng). Trong bt kì
trng hp nào, tt c nhng ngi tham gia th trng đu đc xem là có thông
tin hoàn ho, và điu này dng nh loi tr vic các doanh nghip cn phi qung
cáo.
+ Trong th trng đc quyn, có mt s phm vi dành cho qung cáo, mc dù
phm vi này có l b gii hn. Nhà đc quyn đi din vi mt hàm cu không co
giưn và đc bo v khi s cnh tranh nh các rào cn gia nhp. Vì th, nhà đc
quyn có th chn mc giá mà nó tính cho sn phm. Có th s có vài đng c đ
qung cáo nu qung cáo có hiu qu trong vic có tác dng làm tng tng cu ca
ngành. Nhng li không h có đng c đ qung cáo nhm lôi cun khác hàng ri
b các đi th cnh tranh, bi vì nhà đc quyn không h có đi th cnh tranh
nào.
+ Trong th trng đc quyn nhóm: nhng nhà sn xut tha nhn s ph thuc
ln nhau thì có th mun né tránh cnh tranh giá c, và thay vào đó là nhng hình
thc cnh tranh phi giá c nh là qung cáo hoc R&D. Có th s có nhng đng
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 18
c mnh m đ qung cáo, va đ làm tng tng cu ca ngành và va nhm thu
hút khách hàng ca các đi th cnh tranh.
- Thi đi ca sn phm: Vi nhng sn phm mi, các doanh nghip thng qung
cáo mnh đ gia tng s nhn bit ca ngi tiêu dùng và thit lp s hin din
trên th trng. Các doanh nghip sn xut nhng sn phm đư có ch đng trên
th trng thì có th kinh doanh bng cách khai thác lòng trung thành nhưn hiu đư
đc gy dng nh các chin dch qung cao trc đây. Vì vy, có mt mi quan
h gia thi đi ca sn phm và mt đ qung cáo.
- S lng nhãn hiu và mc đ khác bit hóa sn phm: Nu mc đ khác bit hóa
sn phm là ln hoc nu ngi tiêu dùng có lòng trung thành nhưn hiu cao, và
ngi tiêu dùng nhn thc rng không h có sn phm thay th cao nào, thì các
chin dch qung cáo đc thit k đ giành th phn t các đi th có l là tn
kém. Nói chung, có mt mi quan h cùng chiu gia s lng nhưn hiu và mt
đ qung cáo cp đ ngành. S tng nhanh nhưn hiu hay s ken dy nhưn hiu
có khuynh hng nâng cao các rào cn gia nhp, bo v các doanh nghip khi
s cnh tranh.
- Loi sn phm hoc dch v đc sn xut: Mt đ qung cáo thay đi theo tng
loi sn phm. Chúng ta có th thy rõ điu này qua thng kê ca Hip hi qung
cáo (2010).
Bng 9.1 T l qung cáo trên doanh thu ca các nhóm sn phm Anh,
2001.
Nhóm sn phm
H s qung cáo trên doanh thu
Cht ty và cht git ra
25.51
Du gi
20.17
Xà phòng
11.88
Vitamin
8.46
Bình xt phòng
679
Cht kh mùi c th
635
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 19
Bt ng cc
5.25
Máy co râu
5.2
Máy tính cá nhân
4.64
Qun áo th thao
4.16
Cà phê
4.05
Trò chi đin t
2.76
Mt, ko
2.4
Trà
1.47
Xe hi
1.19
C bc
0.91
Truyn hình
0.83
Du lch đng st
0.77
Bia
0.65
Pho mát
0.6
in nh
0.54
Nc ung có gas
0.49
u đa DVD
0.43
Thm, tm lót sàn và gch lát nn
0.22
Cht đt và chiu sáng trong nhà
0.06
Bng: T l qung cáo trên doanh thu ca các nhóm sn phm, 2001
Vào nm 2001, cht ty và cht git ra, du gi, xà phòng và vitamin đu có mt t
l qung cáo trên doanh thu tng đi cao, ln lt là: 26%, 20.17%, 11.88%, và
8.46%. Ngc li, nc ung có gá, đu máy DVD, thm tri sàn, cht đt và chiu
sáng đu có t l qung cáo trên doanh thu thp hn nhiu, ln lt di mc 0.5%
là 0.43%, 0.22% và 0.06%. Tuy nhiên nhng t l này đôi khi có th gây nhm ln.
Trong mt s trng hp, chi tiêu tuyt đi vào qung cáo rt ln, nhng doanh thu
cng ln đn mc mt đ qung cáo tr nên tht s thp. Ngành công nghip xe hi –
vi t l qung cáo trên doanh thu ch 1,19% trong bng trên – là mt ví d rõ ràng.
Chuyên đ thc tp GVHD: Lê Trung Cang
Trang 20
3.3. Qung cáo vƠ phúc li
- Quan đim phê phán qung cáo:
Cách nhìn truyn thng ca qung cáo, đc din t bi Bain (1956), Comanor và
Wilson (1974), Galbraith (1958, 1967) và Kaldor (1950), có mt cách nhìn phê
phán.
+ Qung cáo có xu hng làm bin dng s thích ca ngi tiêu dùng, bng
cách thuyt phc h mua nhng sn phm và dich v đc khuch trng rm r.
+ Ngi tiêu dùng buôc phi tr tin cho qung cáo mà h không mong mun, và
vì th h là nhng nm nhân bt đc d trong vic lãng phí ngun lc bi s cung
cp qung cáo quá mc.
- Quan đim ng h qung cáo:
Qung cáo đóng vai trò tích cc trong vic đm bo s phân b các ngun lc mt
cách có hiu qu. Ngi tiêu dùng đc thông tin không tr mc giá cao hn cho
bt kì sn phm hay dch v nào tr phi có nhng s khác bit thc s. “Ngi
tiêu dùng hoàn toàn không phi là con ri trong tay nhng nhà kinh doanh tham
lam. Mc dù h h không có thông tin hoàn ho, nhng còn lâu h mi là nhng
ngi mù thông tin”. (Nelson, 1974a, trang 47).
Ch trích lp lun trên t nhng khía cnh chính sau:
+ Ngi tiêu dùng có s la chn gia hàng hóa đc qung cáo và hàng hóa
không đc qung cáo. Nu ngi tiêu dùng không mua sn phm đc qung
cáo, thì s không có th trng cho qung cáo (Tels, 1996b).
+ Bng cách cung cp qung cáo cùng vi hàng hóa và dch v thì tit kim có
th đc thc hin. Thu nhng khon phí riêng r đ cung cp thông tin thì có th
đt hn là tính chi phí qung cáo kt hp vào giá ca sn phm và dch v.
+ Quan đim trên là nht quán vi gi đnh c bn ca lí thuyt kinh t v mô,
trong đó ngi tiêu dùng vi s thích/ th hiu c đnh có đc thông tin hoàn
ho (Koútoyannis, 1982). Tuy nhiên, trong thc t, s thích th hiu đc quy
đnh bi các yu t xã hi và vn hóa, và không phi là ngoi sinh. Ngi tiêu
dùng liên tc thu đc thông tin mi t kinh nghim c chính bn thân h và
thông qua các phng tin truyn thông. Vì vy phng pháp nghiên cu cân
bng tnh đc s dng trong lý thuyt ngi tiêu dùng, da trên gi đnh v s