Lợi ích và rủi ro khi tiến hành chuyển nhượng thương mại

Một số chỉ tiêu đánh giá cơ hội nhận chuyển nhượng thương mại
LỜI MỞ ĐẦU
Hình thành từ thế kỷ 19, chuyển nhượng thương mại đang ngày càng trở
nên phổ biến trên toàn thế giới. Không giới hạn trong bất kỳ lĩnh vực
nào, chuyển nhượng thương mại bao trùm toàn bộ nền kinh tế, từ ngành
thực phẩm cho đến giáo dục, tất cả đều có thể được chuyển nhượng.
Trong số đó, có những thương hiệu đã trở nên quen thuộc và trở thành
điển hình trong chuyển nhượng thương mại như McDonald’s, KFC…
Tuy nhiên, không phải thương hiệu nào khi tiến hành chuyển nhượng
cũng đạt được thành công, và ngay cả những thương hiệu thành công
cũng có lúc gặp thất bại. Vậy, giữa vô vàn các thương hiệu nổi tiếng, làm
thế nào để có thể lựa chọn được một thương hiệu có thể đem lại thành
công cho nhà đầu tư?
Lương Thanh Nguyệt – 41– KTTG&QHKTQT 17B 1
Một số chỉ tiêu đánh giá cơ hội nhận chuyển nhượng thương mại
I. Lợi ích và rủi ro khi tiến hành chuyển nhượng thương mại
Bất kỳ hoạt động kinh doanh nào cũng đều có những mặt tích cực
và tiêu cực đặc trưng. Thông thường, lợi ích càng lớn thì rủi ro cũng
càng lớn, buộc các nhà đầu tư phải cân nhắc kỹ càng trước khi đưa ra
quyết định. Bảng sau đây có thể cho thấy những cơ hội cũng như thách
thức mà chuyển nhượng thương mại có thể đem lại:
Lợi ích Rủi ro
Bên chuyển
nhượng
- Có thêm nguồn thu
nhập từ phí chuyển
nhượng và các hoạt
động đào tạo, tư vấn…
- Mở rộng mạng lưới
phân phối nhằm quảng
bá thương hiệu

- Không mất vốn đầu tư
cố định ban đầu
Khi hệ thống phát triển
rộng lớn thì dễ gặp rủi ro:
- Nếu quản lý không tốt dễ
dẫn đến tình trạng bên
nhận chuyển nhượng
không làm đúng tiêu
chuẩn hoặc bị giả mạo tác
động xấu đến hình ảnh và
uy tín của thương hiệu
- Có thể gây nhàm chán
cho khách hàng nếu không
có sự đổi mới
Bên nhận
chuyển nhượng
- Được thừa hưởng danh
tiếng và thương hiệu
của bên chuyển nhượng
nên giảm thiểu được rủi
ro trong kinh doanh
đồng thời dễ dàng vay
vốn ngân hàng để mở
rộng quy mô
- Được đào tạo, tư vấn
và hỗ trợ về hoạt động
- Bị phụ thuộc quá nhiều
vào bên chuyển nhượng,
về cả tiêu chuẩn, quy tắc
đến phương thức kinh

doanh nên không có cơ
hội thể thiện sức sáng tạo
và tự chủ
- Phải nộp phí chuyển
nhượng, thường cao hơn
40% so với kinh doanh
Lương Thanh Nguyệt – 41– KTTG&QHKTQT 17B 2
Một số chỉ tiêu đánh giá cơ hội nhận chuyển nhượng thương mại
kinh doanh
- Tích lũy được kinh
nghiệm quản lý và tiếp
cận được công nghệ tiên
tiến, tạo tiền đề cho hoạt
động kinh doanh sau
này
độc lập
- Thông thường hợp đồng
là do bên chuyển nhượng
soạn thảo nên nếu không
chú ý sẽ bị thiệt khi phát
sinh tranh chấp
- Bị phụ thuộc rất nhiều
vào thương hiệu nhận
chuyển nhượng, nếu
thương hiệu này bị tổn
thương sẽ ảnh hưởng lớn
đến hoạt động kinh doanh
II. Một số chỉ tiêu đánh giá cơ hội nhận chuyển nhượng thương
mại
Như đã phân tích ở trên, bên nhận thương hiệu phải phụ thuộc rất

nhiều vào thương hiệu khi tiến hành hoạt động kinh doanh. Nếu không
đưa ra được sự lựa chọn đúng đắn thì nhà đầu tư sẽ gặp rất nhiều rủi ro,
thậm chí có thể dẫn đến phá sản. Nhưng trong nền kinh tế mà chuyển
nhượng rủi ro quá phổ biến như hiện nay, giữa rất nhiều thương hiệu nổi
tiếng, làm thế nào để nhà đầu tư có thể lựa chọn cho mình thương hiệu
để nhận chuyển nhượng thành công? Có rất nhiều tiêu chí để đánh giá
một cơ hội chuyển nhượng thương mại, nhưng trong phạm vi tiểu luận
này, em xin đưa ra một số tiêu chí sau đây.
1. Thương hiệu
Khi nhận chuyển nhượng, thì yếu tố đầu tiên phải xét đến chính là
thương hiệu, vì đây là thứ đầu tiên gây sự chú ý của khách hàng. Điều
quan trọng không phải là lựa chọn một thương hiệu tốt nhất, nổi tiếng
nhất hay lớn nhất, mà phải chọn được thương hiệu phù hợp nhất.
Lương Thanh Nguyệt – 41– KTTG&QHKTQT 17B 3
Một số chỉ tiêu đánh giá cơ hội nhận chuyển nhượng thương mại
Tiêu chí đầu tiên khi đánh giá một thương hiệu chính là độ tin cậy.
Một thương hiệu phổ biến đã được nhiều người biết đến luôn tạo cơ sở
kinh doanh vững chắc hơn. Lấy ví dụ như McDonald’s, một trong những
thương hiệu được chuyển nhượng nhiều nhất trên thế giới, cứ 4-5 tiếng
lại có một nhà hàng mới mở trên phạm vi toàn thế giới. Một đặc trưng
của thương hiệu này là hãng sẵn sàng cam kết với bên nhận chuyển
nhượng là sẽ thu hồi lại vốn mua chuyển nhượng thương hiệu là 1 triệu
USD trong vòng một năm kinh doanh chuyển nhượng thương mại của
họ, tạo tâm lý yên tâm cho đối tác.
Tiêu chí tiếp theo chính là sự khác biệt. Trong nền kinh tế thị
trường như hiện nay, bất kỳ sản phẩm nào cũng có rất nhiều sản phẩm
thay thế. Nếu không có dấu ấn riêng để khách hàng nhớ đến, sẽ rất khó
có thể trụ vững tại thị trường ban đầu, chứ chưa nói đến thâm nhập vào
một thị trường mới, nơi mà những sản phẩm tương tự đã có rất nhiều. Sự
khác biệt ở đây không chỉ nằm ở logo cho thương hiệu, như chữ M của

McDonald’s hay hình ông già tóc bạc của KFC, mà còn tính đến nhiều
yếu tố khác như mô hình phục vụ hay thị trường mục tiêu.
2. Mô hình kinh doanh đơn giản
Khi nhận chuyển nhượng thương mại, nhà đầu tư luôn muốn tiến
hành hoạt động kinh doanh trong thời gian nhanh nhất có thể. Vì vậy,
việc lựa chọn một mô hình kinh doanh đơn giản, dễ sao chép là rất quan
trọng. Theo Thời báo USA của Hoa Kỳ, thì 3 trong số các lĩnh vực được
chuyển nhượng nhiều nhất là chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh, dịch vụ và
nhà hàng. Một trong những nguyên nhân chính là do cách trang trí cửa
hàng, từ bên ngoài cho đến nội thất bên trong, thực đơn, đồng phục nhân
viên … đều có thể tiến hành sao chép dễ dàng mà không tốn nhiều thời
gian, công sức và tiền bạc. Điều quan trọng là phải đồng nhất được chất
lượng và hình ảnh của thương hiệu trên toàn thế giới. Chính vì vậy, mô
hình kinh doanh càng đơn giản thì càng dễ bảo đảm tính đồng bộ này.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp thì nhà đầu tư vẫn có thể tiến
hành nhận chuyển nhượng các mô hình kinh doanh phức tạp hơn, nhưng
Lương Thanh Nguyệt – 41– KTTG&QHKTQT 17B 4
Một số chỉ tiêu đánh giá cơ hội nhận chuyển nhượng thương mại
phải nhắm đến thị trường cụ thể. Ví dụ như chuyển nhượng các sản
phẩm y tế thì đối tượng phải là các bác sĩ, dược sĩ…, những người đã có
hiểu biết cần thiết về sản phẩm, để có thể tạo được hiệu quả cao.
3. Khả năng đáp ứng về vốn
Vốn luôn là điều kiện tiên quyết khi tiến hành kinh doanh. Để tiến
hành mua chuyển nhượng thương mại, nhà đầu tư phải bỏ vốn cao hơn
40% so với kinh doanh độc lập. Như vậy, khi tiến hành lựa chọn thương
hiệu để nhận chuyển nhượng, phải xét đến khả năng đáp ứng vốn của
nhà đầu tư. Ngoài số vốn tự có, nhà đầu tư cũng có thể vay tiền ngân
hàng, tuy nhiên, số tiền mà nhà đầu tư có thể vay từ ngân hàng để tiến
hành hoạt động chuyển nhượng thương mại lại phụ thuộc khá nhiều vào
thương hiệu được lựa chọn. Lấy ví dụ giá bán chuyển nhượng thương

hiệu McDonald’s là 1 triệu USD. Nếu nhà đầu tư có 500.000 USD thì
ngân hàng sẽ dễ dàng cho nhà đầu tư vay thêm 500.000 USD để tiến
hành mua chuyển nhượng, do được thương hiệu lớn bảo đảm. Tuy nhiên,
với những thương hiệu nhỏ như Phở 24 thì việc vay vốn ngân hàng sẽ
khó khăn hơn nhiều.
4. Thị trường
Việc đánh giá thị trường phải bao gồm nhiều yếu tố, như địa điểm,
đối tượng khách hàng, số lượng các sản phẩm tương tự trên thị trường…
Có ba yếu tố cực kỳ quan trọng trong việc chuyển nhượng thương hiệu,
đặc biệt là trong các lĩnh vực thời trang, ăn uống và giải trí. Yếu tố thứ
nhất là địa điểm, yếu tố thứ hai là địa điểm, và yếu tố thứ ba cũng là địa
điểm. Các hãng lớn khi tiến hành chuyển nhượng thương mại luôn chú ý
đến yếu tố này. McDonald’s có hơn 31.000 nhà hàng trên toàn thế giới,
nhưng họ luôn chọn địa điểm đặt cửa hàng là những vị trí hai mặt tiền
nằm ngay khu trung tâm của khu phố và có mật độ người qua lại cao
nhất, nhằm đảm bảo khách hàng sẽ nghĩ đến cửa hàng của mình ngay khi
nghĩ đến thức ăn nhanh. Thậm chí McDonald’s còn mua bất động sản để
cho bên nhận chuyển nhượng thuê lại. Ngoài mục đích thương mại thì
Lương Thanh Nguyệt – 41– KTTG&QHKTQT 17B 5