Bài tập học kỳ - Luật thương mại 2
A.LỜI MỞ ĐẦU
Kinh tế ngày càng phát triển, kèm theo đó là các hoạt động thương mại
nhằm thực hiện hoạt động trao đổi hàng hóa dịch vụ giữa các thương nhân
thông qua hoạt động thương mại là điều kiện quan trọng cho sự tồn tại và
phát triển của xã hội.
Đấu giá hàng hóa là một phương thức bán hàng đặc biệt trong số đó.
Nội dung pháp lý cơ bản về đấu giá chính là vấn đề em đưa ra trong bài
tập này.
B.NỘI DUNG
1. Khái niệm đấu giá hàng hóa
1.1. Định nghĩa đấu giá hàng hóa
Điều 185 Luật thương mại (LTM) đã đưa ra định nghĩa về đấu giá hàng
hóa như sau :
“Đấu giá hàng hoá là hoạt động thương mại, theo đó người bán hàng tự
mình hoặc thuê người tổ chức đấu giá thực hiện việc bán hàng hoá công khai
để chọn người mua trả giá cao nhất.”
Đoàn Thị Thu Hiền - 341219
1
Bài tập học kỳ - Luật thương mại 2
1.2. Bản chất đấu giá hàng hóa
Đấu giá hàng hóa là phương thức bán hàng đặc biệt, quan hệ này có bản
chất kinh tế và bản chất pháp lí :
1.2.1. Bản chất kinh tế
Đấu giá là phương thức để bên bán hàng xác định bên mua hàng hóa :
khi cầu về hàng hóa lớn hơn cung thì thị trường thuộc về người bán và người
bán được quyền lựa chọn người mua.
Một cuộc đấu giá là phương pháp xác định giá trị của món hàng chưa
biết giá hoặc giá trị thường thay đổi. Trong một số trường hợp, có thể tồn tại
một mức giá tối thiểu hay còn gọi là giá sàn ; nếu sự ra giá không đạt đến
được giá sàn, món hàng sẽ không được bán (nhưng người đưa món hàng ra
đấu giá vẫn phải trả phí cho nơi người phụ trách việc bán đấu giá).
1.2.2. Bản chất pháp lí
Đấu giá hàng hóa là một hành vi pháp lí, do sự khác nhau về chủ thể,
mục đích mà đấu giá hàng hóa có thể là một hành vi dân sự thông thường
hoặc trở thành một hoạt động thương mại độc lập của thương nhân.
Đối tượng của bán đấu giá là hàng hóa thương mại được phép lưu thông.
Quan hệ đấu giá được xác lập dưới những hình thức pháp lí nhất định.
Việc đấu giá hàng hoá trong thương mại phải được thực hiện theo nguyên
tắc công khai, trung thực, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các bên tham
gia.
2. Các hình thức bán đấu giá hàng hóa
Tùy thuộc vào đối tượng hàng hóa, mục đích và điều kiện tổ chức cuộc
bán đấu giá mà có thể phân chia các hình thức bán đấu giá dựa vào căn cứ
như sau :
2.1. Căn cứ vào phương pháp xác định giá
Theo phương pháp xác định giá, đấu giá được chia thành : đấu giá
theo phương pháp nâng giá và đấu giá theo phương pháp hạ giá được quy
định tại khoản 2 Điều 185 :
Đoàn Thị Thu Hiền - 341219
2
Bài tập học kỳ - Luật thương mại 2
- Đấu giá theo phương pháp nâng giá : là hình thức mà tại
cuộc bán đấu giá, nhân viên điều hành bán đấu giá nêu lên giá khởi điểm
thập nhất của hàng hóa. Sau đó những người mua sẽ trả giá nâng dần lên
theo từng mức mặc cả nhất định, người trả giá cao nhất theo sự kết luận của
nhân viên điều hành đấu giá sẽ được quyền mua hàng hóa.
- Đấu giá theo phương pháp hạ giá : là hình thức mà tại cuộc
bán đấu giá, nhân viên điều hành bán đấu giá nêu lên giá khởi điểm thấp
nhất rồi sau đó hạ dần từng nấc một để người mua đặt giá, nếu không có
người mua nào đặt giá thì lại hạ xuống mực thấp hơn cho đến khi có người
chấp nhận mua ở một mức giá nào đó thì hàng hóa được bán cho người đó.
2.2. Căn cứ vào hình thức biểu đạt trong cuộc đấu giá
Căn cứ vào hình thức biểu đạt trong cuộc bán đấu giá có 2 hình thức bán
đấu giá là : đấu giá dùng lời nói và đấu giá không dùng lời nói.
- Đấu giá dùng lời nói là hình thức mà trong phiên bán đấu
giá, nhân viên điều hành đấu giá dùng lời nói của mình để đưa ra giá khởi
điểm. Những người mua sẽ đặt giá cũng bằng lời nói hoặc bằng việc làm dấu
hiệu để người điều hành đấu giá biết.
- Đấu giá không dùng lời nói là hình thức mà việc trả giá của
người mua không được thể hiện bằng lời nói hoặc việc làm dấu hiệu mà
được viết ra giấy hoặc thông qua một hình thức nào đấy báo cho nhân viên
đấu giá biết. Nhân viên điều hành sẽ thông báo mức giá cao nhất qua mỗi lần
trả giá trên cơ sở so sánh các mức giá chấp nhận được cho đến khi tìm được
mức giá trả cao nhất.
3. Chủ thể tham gia bán đấu giá hàng hóa
Trong một cuộc đấu giá, thường có các chủ thể tham giá là : người bán
hàng hóa, người tổ chức, người điều hành cuộc đấu giá, người mua hàng hóa.
3.1. Người bán hàng hóa
Đoàn Thị Thu Hiền - 341219
3
Bài tập học kỳ - Luật thương mại 2
Theo khoản 2 Điều 186 LTM : Người bán hàng là chủ sở hữu hàng hoá,
người được chủ sở hữu hàng hoá uỷ quyền bán hoặc người có quyền bán
hàng hoá của người khác theo quy định của pháp luật.
Như vậy, ở đây, người bán hàng không phải là người tổ chức đấu giá
hàng hóa mà là người mang hàng hóa của mình đi bán bằng cách ký hợp
đồng dịch vụ với người tổ chức đấu giá hoặc là một trung gian làm công việc
cầu nối giữa người có hàng hóa với người tổ chức bán đấu giá hàng hóa.
3.1.1. Quyền của người bán hàng hóa
Quyền của người bán hàng hóa được quy định tại Điều 191 LTM :
- Nhận tiền hàng đã bán đấu giá và khoản chênh lệch thu được trong
trường hợp người trả giá rút lại giá đã trả hoặc nhận lại hàng hoá trong
trường hợp đấu giá không thành;
- Giám sát việc tổ chức bán đấu giá hàng hoá.
3.1.2. Nghĩa vụ của người bán hàng hóa
- Giao hàng hoá cho người tổ chức đấu giá, tạo điều kiện để người tổ
chức đấu giá, người tham gia đấu giá xem xét hàng hoá và cung cấp đầy đủ,
chính xác, kịp thời các thông tin cần thiết liên quan đến hàng hoá đấu giá;
- Trả thù lao dịch vụ tổ chức đấu giá theo quy định tại Điều 211.
Tuy nhiên, người bán hàng và người tổ chức bán đấu giá có thể có những
thỏa thuận khác và theo nguyên tắc, thì hai bên sẽ phải thỏa thuận về thù lao
dịch vụ đấu giá hàng hóa và chi phí liên quan đến cuộc đấu giá. Trong
trường hợp không có thỏa thuận về thù lao thì thù lao được xác định theo
Điều 211 LTM 2005, nếu không có thỏa thuận về chi phí liên quan đến cuộc
đấu giá thì chi phí này được xác định theo Điều 212 LTM 2005.
Đoàn Thị Thu Hiền - 341219
4
Bài tập học kỳ - Luật thương mại 2
3.2. Người tổ chức bán đấu giá hàng hóa
Theo khoản 1 Điều 186 : Người tổ chức đấu giá là thương nhân có đăng
ký kinh doanh dịch vụ đấu giá hoặc là người bán hàng của mình trong trường
hợp người bán hàng tự tổ chức đấu giá.
3.2.1. Quyền của người tổ chức bán đấu giá hàng hóa
- Yêu cầu người bán hàng cung cấp đầy đủ, chính xác, kịp thời các thông
tin cần thiết liên quan đến hàng hoá đấu giá, tạo điều kiện cho người tổ chức
đấu giá hoặc người tham gia đấu giá kiểm tra hàng hoá đấu giá và giao hàng
hoá được bán đấu giá cho người mua hàng trong trường hợp người tổ chức
đấu giá không phải là người bán hàng đấu giá;
- Xác định giá khởi điểm trong trường hợp người tổ chức đấu giá là
người bán hàng đấu giá hoặc được người bán hàng uỷ quyền;
- Tổ chức cuộc đấu giá;
- Yêu cầu người mua hàng thực hiện việc thanh toán;
- Nhận thù lao dịch vụ đấu giá do người bán hàng trả theo quy định tại
Điều 211 của LTM.
3.2.2. Nghĩa vụ tổ chức bán đấu giá hàng hóa
- Tổ chức đấu giá hàng hoá theo đúng nguyên tắc, thủ tục do pháp luật
quy định và theo phương thức đấu giá thoả thuận với người bán hàng.
- Thông báo, niêm yết công khai, đầy đủ, chính xác các thông tin cần
thiết có liên quan đến hàng hoá đấu giá.
Đoàn Thị Thu Hiền - 341219
5