B GIÁOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHệăMINH
H TH BOăUYểN
XỂYăDNGăTHNGăHIU GO AN GIANG -
THC TRNGăVẨăGIIăPHÁP
CHUYểNăNGẨNH:ă QUN TR KINH DOANH
MẩăNGẨNH: 60.34.05
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
HNG DN KHOA HC: GS.TS H CăHÙNG
TP.HCM ậ 2010
a
MC LC
PHN M U
CHUNGă1:ăCăS LụăTHUYT V XỂYăDNGăTHNGăHIU 1
1.1.ăCÁCăKHÁIăNIM 1
1.1.1. Kháiănim v thngăhiuăvƠăcuătrúcăthngăhiu 1
1.1.2. Thngăhiu mnh 4
1.2.ăVAIăTRÒăCAăTHNGăHIU 5
1.2.1. Vaiătròăđi vi hotăđng kinh doanh ca doanh nghip 5
1.2.2. Vaiătròăcaăthngăhiuăđi viăkháchăhƠng 7
1.3. CHCăNNGăCAăTHNGăHIU 8
1.3.1. óngăvaiătròăquanătrng trong chinălcăphơnăđon th trng. 8
1.3.2. To s khácăbit trong sutăquáătrìnhăphátătrin ca sn phm 8
1.3.3. aăsn phm khcăsơuăvƠoătơmătríăkháchăhƠng 9
1.3.4. ToănênăđnhăhngăvƠăỦănghaăchoăsn phm 10
1.3.5. LƠămt cam kt giaănhƠăsn xut viăkháchăhƠng 10
1.4. KINăTRÚCăTHNGăHIU 11
1.4.1. Kinătrúcăthngăhiu sn phm 11
1.4.2. Kinătrúcăthngăhiuătheoădƣy 12
1.4.3. Kinătrúcăthngăhiuănhóm 12
1.4.4. Kinătrúcăthngăhiuăhìnhăô 13
1.4.5. Kinătrúcăthngăhiu ngună(hayăthngăhiu m) 14
1.5.ăXỂYăDNGăTHNGăHIU 14
1.5.1.ăYêuăcuăđi viăxơyădngăthng hiu 14
1.5.2. Cácăgiaiăđonătrongăvòngăđi caăthngăhiu 15
1.5.3. Thit lpăvƠăthc hinăcácăcamăkt viăkháchăhƠng 16
1.5.4. QuyătrìnhăxơyădngăvƠăphátătrinăthngăhiu 17
1.6. KINH NGHIM XỂYăDNGăTHNGăHIU CA GO TIN GIANG 19
CHNGă2:ăTHC TRNGăXỂYăDNGăTHNGăHIU GO AN
GIANG 20
2.1. TNG QUAN V KINH T - XẩăHI TNH AN GIANG 22
2.1.1. V tríăđaălỦăvƠăđcăđim v tríăđaălỦă– kinh t tnh An Giang 22
2.1.2.ăTìnhăhìnhăphátătrin kinh t - xƣăhi tnh An Giang 23
b
2.2. THC TRNG SN XUTăLÚAăVẨăXUT KHU GO 26
2.2.1. Sn xutălúaăvƠătiêuăth goătrongăncăvƠăth gii 26
2.2.2.ăTìnhăhìnhăsn xutălúaăgo ca tnh An Giang 31
2.2.3.ăTìnhăhìnhăxut khu go ca Tnh An Giang 37
2.2.4. Hotăđng caăcácădoanhănghip xut khuălúaăgo An Giang 40
2.3. THC TRNGăXỂYăDNGăTHNGăHIU GO TNH AN GIANG 43
2.3.1. Doanh nghipătrongăxơyădngăthngăhiu go 44
2.3.2. UBND tnhătrongăcôngătácăxơyădngăthngăhiu go 47
2.3.3. Nhnăđnh t kt qu phơnătích 48
CHNGă3:ăGIIăPHÁPăXỂYăDNGăTHNGăHIU GO AN GIANG . 51
3.1. NHIM V CA TNHăANăGIANGăTRONGăCÔNGăTÁCăXỂYăDNG
THNGăHIU GO AN GIANG 53
3.2. GIIăPHÁPăXỂYăDNGăTHNGăHIU GO AN GIANG 56
3.2.1.ăCnăc đ xut giiăpháp 56
3.2.2. Mcătiêuăđ xut giiăpháp 57
3.2.3.ă xut giiăphápăxơyădngăthngăhiu go An Giang 57
3.2.3.1ăPhơnătích,ăla chnăvƠăxácălpăthngăhiu cho 3 sn phm go 58
3.2.2.2 Lp k hoch truynăthôngăchoăthngăhiu 66
3.2.2.3 T chcăđƠoătoăchoănôngădơnăvƠăchoăcánăb caăđnăv kinhădoanhăcácă
kin thc v thngăhiu 72
3.3. KIN NGH THC HIN GIIăPHÁP 72
3.3.1.ăi viăNhƠănc: 72
3.3.2.ăi vi tnh An Giang 74
KT LUN 76
TẨIăLIU THAM KHO 78
PH LC
c
Mc lc bng
Bngă1.1:ăMiăthngăhiuăgiáătr nht th giiănmă2009 6
Bngă2.1:ăTngătrng kinh t ca An Giang so vi c ncăvƠăBSCLăgiaiăđon
2001 – 2009 25
Bngă2.2:ăGDPăvƠăcăcu GDP An Giang thi k 2001 – 2009 25
Bng 2.3: Dinătích,ăSnălng,ăNngăsutălúaăcaăAnăGiang,ăBSCLăvƠăc nc
nmă2009 31
Bng 2.4: Dinătích,ănngăsutăvƠăsnălngălúaă cácăhuynănmă2009 32
Bng 2.5: Dinătích,ăSnălng,ăNngăsutălúaăca An Giang theo v mùaă2009 33
Bng 2.6: Dinătích,ăSnălng,ăNng sutălúaăca An Giang G 2005 –2009 33
Bng 2.7: Kim ngch xut khu ca c nc,ăBSCLăvƠătnh An Giang 37
Bng 2.8: Phm cp go xut khu ca tnh An Giang 39
Bngă2.9.ăCăcu go XK caăcôngătyăAngimex trongăgiaiăđon 2006 – 2008 41
Mc lcăhình
Hìnhă1.1:ăCuătrúcăthngăhiu 3
Hìnhă1.2:ăKinătrúcăthngăhiu sn phm 11
Hìnhă1.3: Kinătrúcăthngăhiuănhóm 12
Hìnhă1.4:ăKinătrúcăthngăhiuăhìnhăô 13
Hìnhă1.5:ăKinătrúcăthngăhiu ngun 14
Hìnhă1.6:ăQuyătrìnhăxơyădngăvƠăphátătrinăthngăhiu 17
Hìnhă2.1:ăBiuăđ tcăđ tngătrng GDP ca tnh An Giang 2001 - 2009 24
Hìnhă2.2:ăDinătíchăvƠăsnălngălúaăgo th gii 2000-2009 26
Hìnhă2.3:ăT l d tr - tiêuădùngăca th gii 1999/2000-2009/10 27
Hìnhă2.4:ăXut khu go ca mt s ncătrênăth gii 28
Hìnhă2.5:ăNhp khu goăphơnătheoăkhuăvc 28
Hìnhă2.6: DinătíchăvƠăsnălngălúaăc ncăgiaiăđon 2005-2009 29
Hìnhă2.7:ăXut khu go ca Vit Nam 2005-2009 30
Hìnhă2.8:ăCăcu th trng xut khu go VităNamănmă2009 30
Hìnhă2.9:ăXut khu go caăAnăGiangăgiaiăđon 2001 - 2009 38
Hìnhă2.10:ăSnălng go xut khu caăAngimexăgiaiăđon 2006 - 2008 42
Hìnhă3.1:ăMôăhìnhăcuătrúcăthngăhiu la chn cho go An Giang 58
Hìnhă3.2:ăSăđ bcă1:ăPhơnătích,ăla chnăvƠăxácălp thngăhiu cho 3 SP go 65
Hìnhă3.3:ăSăđ bc 2: Lp k hoch truynăthôngăchoăthngăhiu 71
i
LI CMăN
tăđc kt qu nhăngƠyăhômănayăđi viătôiălƠăs thƠnhăcôngăln ca c
mtăquáătrìnhăc gng mitămƠi,ătrauădi ca bnăthơn,ătrongăđóăphi k đnăcôngănă
dy d, ch dn,ăgiúpăđ, ng h ca bităbaoănhiêuăngi. NhngăcôngănănƠyătôiă
s luônăghiănh trongătơmătríăcaămình.ăVìăth,ăđuătiênătôiăxinăgi li cmănăchơnă
tìnhăđn tt c gingăviên,ănhngăngiăđƣătruyn ti nhiu kin thc, kinh nghim
b ích,ăquỦăbáuăchoătôiătrongăsut thi gian theo hcăchngătrìnhăcao hc kinh t.
NgoƠiăra,ăđ hoƠnăthƠnhălunăvnătt nghipănƠy,ăcôngălaoătoălnămƠătôiămƣiă
khôngăquênălƠăca thy GS.TS. H căHùngă– ngiăhng dn khoa hc. Mcădùă
cóărt nhiuăcôngăvic bn rnănhngăThy đƣădƠnhăthiăgianăhng dn, chnh sa
tnătình vƠăgiúpătôiănhìnănhnăđúngăvnăđ nghiênăcuăhn trong sutăquáătrìnhăthc
hin lunăvn.ă
Bênăcnhăđó,ătôiăcngăxinăchơnăthƠnhăcmănăVinăNghiênăcu Kinh t Phátă
trin – Trng i hc Kinh t TP.HCM, S NôngănghipăvƠăphátătrinănôngăthônă
An Giangăđƣăcungăcp s liu,ătƠiăliu rt huăíchăchoăvic thc hin lunăvnăca
tôi.
Tipătheo,ătôiăxinăgi li cmănăđn tt c nhng bnăbè,ăđng nghipăđƣă
ng h,ăgiúpăđ tôiăvt qua nhngăkhóăkhnătrongăquáătrìnhăhc tpăvƠălƠmăvic.
Tôiăcngăxinăcmăn nhngăỦăkinăquỦăbáuămƠăcácăbnăđƣăđóngăgópăgiúpătôiăhoƠnă
chnhăhnăchoălunăvnăcaămình.
VƠăk tip,ăngiămƠătôiăluônăghiănh côngănăđóăchínhălƠăbaăm. Ba m đƣă
sinhăraăvƠănuôiădng,ăđngăviên,ăto miăđiu kin thun liăđ tôiăđc hc tp
tht tt.
Mt ln na,ătôiăxinăchơnăthƠnhăcmănăvƠăcuăchúcăchoătt c miăngiăđu
vui, khe, gp nhiu may mnăvƠăthƠnhăcôngătrongăcuc sng.
Hcăviên
H Th BoăUyên
ii
PHN M U
1. S cn thit caăđ tƠiănghiênăcu
Trong nhngănmăgn đơy,ănn kinh t Vit Nam đƣătoăđc nhng chuyn
bin rtătíchăcc.ăBênăcnhăđó,ăvic Vit Nam gia nhp T chcăThngămi th
giiă WTOă vƠoă nmă 2006ă cngă m ra rt nhiuă că hiă cngă nhă tháchă thc cho
chúngăta.ăNhn thcăđc vnăđ trên,ăcácădoanhănghip VităNamăđangădc sc
chun b hƠnhătrangăvngăvƠngăđ bcăvƠoăcucăsoătƠiăviăcácăđi th cnh tranh
trongănc,ăđng thiăđ hòaănhpămƠăkhôngăb hòaătanătrênăthngătrng quc t.
Trong xu th đó,ăngi ta thy rngăcóămt cm t xut hinăngƠyăcƠng nhiuătrênă
cácăphngătinăthôngătinăđiăchúngă,ătiăcácăbui hi tho, hi ngh, dinăđƠn,ầăóă
chínhălƠă“Thngăhiu”.
Chaăbaoăgi thngăhiu liăcóăvaiătròăquanătrngănhăngƠyănay.ăChúngătaă
đangăsng trong mt th giiămƠămi th đuăđcăđt trong mt s liênăkt cht
ch viănhauăvƠăđc kt ni viătơmătríăkháchăhƠng.ăThngăhiuăđƣălnăhnănhiu
so viăvaiătròălƠămtănhƣnăhiu hay mt sn phm, dch v. NóăcònălƠămtăgiáătr,
mt nim tin, mt s cam ktăđi viăkháchăhƠng.
Khôngă phi sm,ă nhngă cngă khôngă phiă lƠă quáă mună đ nhnă raă giáă tr
thngăhiuămƠăngayăt bơyăgi, miăcôngăty,ămi doanh nghip cn btătayăxơyă
dngăvƠăphátătrinăthngăhiu caămìnhălênămt tm cao mi.
Vi nn tng kinh t nôngănghip ca VităNamănóiăchungăvƠătnh An Giang
nóiăriêng lƠăsn xutălúaăgo, vic boăđm năđnhăvƠătngăcng hiu qu sn xut
kinh doanh caăngƠnhălúaăgoălƠămt trong nhng nhim v hƠngăđuătrongăphátă
trinănôngănghip,ănôngăthônăca An Giang. Munănơngăcaoăhnăna hiu qu sn
xut, bt buc phiăthúcăđy xut khu,ătngăcng kh nngăm rngăvƠătip cn
cácăth trng mi cho mtăhƠngăgo xut khu bng nhiu binăpháp.ăc bitălƠă
toăraăcácăchng loi sn phmăđtătiêuăchun chtălng quc t vƠăcóăthngăhiu
mnh.
thc hinăđcătngăcng xut khuăvƠănơngăcaoăhiu qu sn xut, kinh
doanh, vicănơngăcaoătrìnhăđ k thut sn xutălúaăgo caănôngădơn,ăđc bităchúă
trng vic tip cnăcácătiêuăchun quc t vƠăt chc sn xut,ăápădngăcácăk thut
sn xutăphùăhp viătiêuăchun quc t lƠăht sc cn thit.
iii
ng thi,ăxơyădngăthngăhiu go An Giang daătrênănn tng sn phm
đtă tiêuă chun s toă xácă lpă uyă tínă choă sn phm go xut khu ca tnh,ă tngă
cng vic qungăbáăhìnhănh caăđaăphngăthôngăquaămt mtăhƠngăc th vƠ
xácănhnăgiáătr thngăhiuă“AnăGiang”ă cácăth trng nhp khuănôngăthy sn
ca tnh.
T nhng thc tină trên,ă vi mong mună đc tip cn viă kháiă nim
“Thngăhiu”,ăđng thiăphơnătíchăthc trngăxơyădngăthngăhiu go An Giang
trong thi gian qua.ăQuaăđó,ătôiăxinăgópămt phnăỦăkin caămìnhăvƠoăcôngătácăxơyă
dngă thngă hiu goă Ană Giangă ngƠyăcƠngă vng mnhă hn.ă Vi nhngă Ủă nghaă
trên,ătôiăchnăđ tƠiă“Xơyădngăthngăhiu go An Giang ậ Thc trngăvƠăgii
pháp”ă choă lună vnă tt nghip cao hc kinh t - Khoa Qun tr kinh doanh ca
mình.
2. Mcătiêuăcaăđ tƠi
Qua lun vn nƠy,ătácăgi munăgópăphnăxơyădngăthngăhiu cho go An
Giang.ăQuyătrìnhăthc hin bao gm:
- Tìmăhiuăkháiănim,ăvaiătròăca thngăhiu vƠăquyătrìnhăxơyădngăthngă
hiu.
- ánh giáămtăcáchăc th v nngălc sn xutălúa vƠ xut khu mtăhƠngă
go ca tnh An Giang. Nhnăđnhăcácăthôngătinăv th trngătrongăvƠăngoƠiă
ncă đi vi mtă hƠngă go.ă Tìmă hiu thc trng v côngă tácă xơyă dng
thngăgo An Giang trong nhngănmăqua.
- Tìm kim,ăđ xut mt s nhng giiăphápănhmăgópăphnăxơyădngăthngă
hiu goăAnăGiang,ănơngăcaoăkh nngăcnhătranhătrênăth trngătrongănc
cngănhăth gii.
3. iătngăvƠăphm vi phơnătích
- iătngănghiênă cu: thc hin mcă tiêuănghiênăcuă trênăthìă cácă đi
tng cnănghiênăcu caăđ tƠiălƠ cácăthƠnhăqu trongăquáătrìnhăphátătrin
kinh t - xƣăhi ca Tnh An Giang, cácădoanhănghip tham gia xut khu
go,ăcácă sn phm goăđc sn (goăthmăNƠngăNhenăByăNúi,ăgoăthmă
ChơuăPhúăvƠănpăthmăPhúăTơnă- gi ttălƠăsn phm go).
- Phmăviănghiênăcu:ăXơyădngăthngăhiu cho mtăhƠngăgo ca tnh An
Giang – tngăcng vic qungăbáăhìnhănh caăđaăphngăthôngăquaămt
sn phm .
iv
4. D liu s dng cho nghiênăcu
tƠiănghiênăcuăcácălỦăthuytăliênăquanăđn thngăhiuăvƠăquyătrìnhăxơyă
dngăthng hiu vi nhngăquanăsát,ăthuăthp trong thc t, kt hp gia vic tng
hp cácăthôngătinăt báo,ăđƠi,ătpăchí,ăinternetầăvƠăthamăkho mt s nghiênăcuăcóă
liênăquan.ăBênăcnhăđó,ăs dngăcôngăc thngăkê,ămôăt trong vicăphơnătíchăs
liu th cp v tìnhăhìnhăkinh t - xƣăhi,ătìnhăhìnhăsn xutăvƠăxut khu go ca
tnh An Giang.
5. Môăhìnhănghiênăcuăthngăhiu go An Giang
Cóărt nhiuăcôngătrình,ăđ tƠiănghiênăcu v mtăhƠngăgo ca VităNamănóiă
chungăcngănhătiăBSCLănóiăriêng.ăCácăđ tƠiănghiênăcuănƠyătp trungăđiăsơuă
vƠoăcácălnhăvcănh:ăcăch chínhăsáchăv xut khu go;ănơngăcaoănngălc cnh
tranhăngƠnhăsn xut ch bin xut khu go; chtălng mtăhƠngăgo xut khu;ầ
Tuyănhiên,ăcácăđ tƠiănghiênăcu v xơyădngăthngăhiu go cho Vit Nam
nóiăchungăhayăđaăphngănóiăriêngăcònărtăít.ă tƠiănghiênăcuănƠy,ătácăgi đt
vicăxơyădngăthngăhiu go An Giang trong miăliênăktă4ănhƠă– NhƠănuc,ănhƠă
khoa hc,ănhƠădoanhănghipăvƠănhƠănông.ăKhácăvi cácăđ tƠiănghiênăcuăkhácălƠă
đaăvnăđ xơyădngăthngăhiu goălƠătráchănhim ca doanh nghip,ăđ tƠiănƠyă
đt vnăđ xơyădngăthngăgo t gócăđ lƠăNhƠănc.
Viă cáchă tip cnă trên,ă môă hìnhă nghiênă cu v thngă hiu go cho An
GiangăđcăhìnhăthƠnhănhăsau:
1) Xácăđnh vnăđ nghiênăcuăthngăhiu goăAnăGiang:ătăcáchătip cn t
trênăxung viăvaiătròălƠăNhƠănc trong vicăxơyădngăthngăhiu go.
2) PhơnătíchăMôiătrngăbênăngoƠi:ăPhơnătíchătìnhăhìnhăsn xutăvƠătiêuăth lúaă
goătrênăth giiăvƠătrong nc.
3) Phơnă tíchă môiă trngă bênă trong:ă Tìmă hiu ni lcă bênă trongă ca tnh An
Giangăthôngăquaăphơnătíchătìnhăhìnhăkinhăt - xƣăhi tnhăAnăGiang;ăPhơnătíchă
nngălc sn xutăvƠătiêuăth lúaăgoătrênăđaăbƠnătnhăvƠătìmăhiu thc trng
xơyădngăthngăhiu cho mtăhƠngăgo.
4) xută môăhìnhă xơyă dngă thngă hiu go An Giang: Daă trênă căs lỦă
thuyt v thngăhiu kt hp viătìnhăhìnhăthc t caăđaăphngăquaăphơnă
tíchămôiătrungăbênătrongăvƠăbênăngoƠiăđ đaăraămôăhìnhăphùăhp cho vic
xơyădngăthngăhiu cho go An Giang.
v
6. Kt cu ca lunăvn
NgoƠiăphn m đu, kt lun, danh mcăcácătƠiăliu tham khoăvƠăph lc,
lunăvnăgmă3ăchng,ăc th:
- ChngăI:ă Căs lỦăthuyt v xơyădngăthngăhiu
- ChngăII:ă Thc trngăxơyădngăthngăhiu go An Giang
- ChngăIII:ăGiiăphápăxơyădngăthngăhiu go An Giang.
- 1 -
CHNGă1
:
CăS LụăTHUYT V XỂYăDNGăTHNGăHIU
1.1. CÁCăKHÁIăNIM
1.1.1. Kháiănim v thngăhiu vƠăcuătrúcăthngăhiu
Quanăđim v thngăhiuăđƣăxut hin t rtălơuătrongălch s. Thut ng
tingăAnhă “brand”ă (thngă hiu) xută phátă t ting Na Uy c “brandi”,ă nghaă lƠă
“đóngădu bng stănung”,ămt t thông dngătheoănghaălƠăđtăcháyălênădaăhoc
lông caăcácăconăthúănuôi,ăg, kim loiăđúcăhocăcácăhƠngăhóaăkhácăthiăxaăđ in
kỦăhiuăriêngălênăđó. thi k xaăxaăđó,ăthngăhiuăđc hiuăđnăthunălƠădu
hiu nhn bităvƠăphơnăbităđ khngăđnhăgiáătr hƠngăvƠăquyn s hu caămìnhă
gia nhngăngiălƠmăraăcácăhƠngăhóaăcùngăloi. óăchínhălƠădu năđuătiênăca
thngăhiu.
Cùngăvi s phátătrin ca nn kinh t hƠngăhóaăsn xutăđiătrƠăvƠăs raăđi
caălỦăthuyt Marketing t gia th k XIX,ăquanăđim v thngăhiuăđc dn
m rng v Ủănghaăcaănó.ăT gia th k XX, thut ng “thngăhiu”ăbtăđu
đc s dng ph bin,ăđơyălƠăthiăđim btăđuăsăkhaiăca vic qunălỦăcácăhot
đng sáng to ra sn phm, dch v, bao gm to ra cácăcm nhnăriêngăchoăcácăsn
phmăvƠădch v.
Ti Vit Nam, thut ng “thngăhiu”ăch mi xut hinăvƠoănhngănmă
1990ăvƠăđc s dng ph bin Vit Nam hinănayălƠă“thngăhiu”ăhƠmăỦănóiăv
nhƣnăhiu.ăTuyănhiênăvic s dngănƠyăcóăth gơyăraăhiu lm.ăThngăhiuălƠăvit
tt caănhƣnăhiuăthngămi, thut ng tingăAnhălƠă“trademark”.ăTrongăkhiăđó,ă
“nhƣnăhiu”ătrongătingăAnhălƠă“brand”ăcóăniăhƠmărngăhnăvƠăch nhƣnăhiuănóiă
chung ch khôngăch cácănhƣnăhƠngăhayădu hiuăthngămiănóiăriêng.ă
Theoăđnhănghaăca Hip hiăNhƣnăhiu Quc t (International Trademark
Association – www.inta.org)ăthìămtănhƣnăhiu (trademark)ălƠăbt k mt ch, mt
cáiătên,ăhayămt biuătng, mtăcơuăkhu hiu, mt thit k muămƣăhoc s phi
hp ca nhng yu t nƠyăkhiăđcădùngăđ nhn bităvƠăphơnăbit mt sn phm
trênăth trng.
NhƣnăhiuălƠătƠiăsn huăhìnhăca doanh nghip, do doanh nghipăxơyădng
vƠăcóăgiáătr c th nhătênăca doanh nghip,ătênăca mt sn phmăhƠngăhóaăcùngă
- 2 -
vi biuătng ca doanh nghipăđóăđcăđngăkỦăvƠăchng nhn quyn s dng.
iuănƠyăs giúpădoanhănghip qunălỦănhng vic vi phm quyn s dngănhƣnă
hiuănhăb nháiăhocălƠmăhƠngăgi. V mtăchuyênămôn,ănhƣnăhiuăthngăđc
gn lin viăcácăthut ng nh:ănhƣnăhiuăhƠngăhóa,ănhƣnăhiu dch v,ătênăgi xut
x, ch dnăđaălỦ,ătênăthngămiăvƠăviăphm quyn s dngănhƣnăhiuăhƠngăhóa.
Cóă rt nhiu quană đimă vƠă đnhă nghaă khácă nhauă xoayă quanhă thut ng
“thngăhiu”.ăTheo Hip hi Marketing Hoa K: “Thng hiu là tên, biu tng,
ký hiu, kiu dáng hay mt s phi hp ca các yu t trên nhm nhn dng sn
phm hay dch v ca mt nhà sn xut và phân bit vi các thng hiu ca đi
th cnh tranh” (American Marketing Association, 1960; as cited in Kotler 1991,
p.442).
Viăquanăđim truyn thngănƠy,ăthng hiu đc xem nh mt phn ca
sn phm vƠăchcănngăchínhăcaăthngăhiuălƠăphơnăbit sn phm caămìnhăvi
sn phm cnhătranhăcùngăloi.ăơyăcngăchínhălƠăchcănngăcăbnăvƠăkhôngăthayă
đi caăthngăhiu t xaăđn nay.
Tuyă nhiên,ă quană đim truyn thngă khôngă th giiă thíchă đcă vaiă tròă ca
thngăhiu trong xu th nn kinh t th gii chuyn sangă toƠnă cuă hóaă vƠă cnh
tranh gay gt,ăcácăyu t cuăthƠnhănênăthngăhiuăđƣăđc m rngăkháănhiu.ăVìă
vy,ăquanăđim hinăđi cho rngăthngăhiuăkhôngăch lƠă mtăcáiătênăhayăbiu
tngămƠănóăphc tpăhnănhiu.ăVƠăthngăhiuăđcăđnhăngha:ă“thng hiu là
tng hp tt c các yu t vt cht, thm m, lý tính và cm tính ca mt sn phm,
bao gm bn thân sn phm, tên gi, biu tng, hình nh và mi s th hin ca
sn phm đó, dn đc to dng qua thi gian và chim mt v trí rõ ràng trong
tâm trí khách hàng” (Murphy, 1998).
ViăcáchănhìnănhnănƠy,ăsn phm ch là mt phn ca thng hiu, ch yu
cung cp liăíchăchcănngăchoăkháchăhƠng.ăCònăcácăliăíchătơmălỦăcn to ra t
nhiu yu t khác,ăđc bitălƠătruyn thôngămarketing.ăVƠătơmăđim ca mtăthngă
hiuăthƠnhăcôngăphiălƠămt sn phm, dch v tuyt vi,ăđc h tr bi vic thit
k vƠăqun tr sángătoăcácăhotăđng marketing.
Mtăthngăhiu tn tiăcóărt nhiu yu t cuăthƠnhăvƠăcóăth chiaălƠmă3ă
cpăđ:
Cp đ 1: Li ích ct lõi và c th ca thng hiu:ăơyălƠătrngătơmăca
thngăhiu nhmăđápăng nhu cu mong munăcăbn caăkháchăhƠngăthôngăquaă
- 3 -
vicătiêuădùng sn phm. Nhng mong munăđóăđc c th hóaăthƠnhănhngăđc
đimăvƠăthucătínhăxácăđnh v chtălng,ăcôngăsut, kiu dáng,ămƠuăscăầ
Cp đ 2: H thng nhn din thng hiu: ơyălƠăphn thit k đ thngă
hiuă cóă th d dƠngă đc nhn bită đi viă kháchă hƠng.ă Cácă yu t nhn din
thngăhiu bao gm:ătênăthngăhiu, logo, biuătng, khu hiu, nhc hiu,ănhơnă
vtăđi din,ăbaoăbìăầăThngăhiu phiăđc thit k saoăchoăcóăth d dƠngăđi
vƠoănhn thc caăkháchăhƠngămcătiêu,ăcóăỦănghaătuytăđi vi h vƠăgiúpăthngă
hiuăđng vngătrc scăépăcaăđi th cnh tranh.
Cp đ 3: Các bin s marketing hn hp: cpăđ nƠyăthngăhiu vi
nhng yu t vt cht huăhìnhăvƠăđcăđim v thit k gn viătênăgi, biuătng,
cnăđc h tr bngăcácăchngătrìnhămarketingăhn hp nhmăđaăthngăhiu
đn viăkháchăhƠngămcătiêuăvƠoăđúngălúc,ăđúngăch vi mcăgiáăhpălỦ.
Hìnhă1.1:ăăCuătrúcăthngăhiu
Ngun: Aaker (1991), Keller (2003)
Sn phm ch cóăth tr thƠnhăthngăhiuăkhiănóălƠăbiuătng caăcácăyu
t huăhình,ăvôăhình.ăNóătn ti ch yu trong con mtăvƠătrongătơmătríăkháchăhƠng.ă
V mt huăhình,ăthngăhiuălƠămt sn phm, vi nhng yu t vt cht nhmăđápă
ng nhu cu c th caă kháchă hƠng,ă nhngă đc b sung nhng yu t vôă hìnhă
mangătínhăbiuătng, cmăxúcăvƠăgn bóăđ chim mt v tríănhtăđnh trong nhn
thc caăkháchăhƠng.
Li ích
ct lõi
ca TH
Tên
gi
Biu
tng
Bao
bì
Khu
hiu
Tính
cách
Giáăc
Xúcă
tin
Phơnăphi
Nhân
vt
Sn
phm
gia
tng
- 4 -
"Sn phm là nhng gì đc sn xut trong nhà máy, thng hiu là nhng
gì khách hàng mua. Sn phm có th b bt chc bi nhng đi th cnh tranh
nhng thng hiu là tài sn riêng ca công ty. Sn phm có th nhanh chóng b
lc hu, nhng thng hiu nu thành công s không bao gi b lc hu" (Stephen
King).
NgƠyănay,ăkhiăth giiătrƠnăngpăcácăhƠngăhóaăvƠădch v,ăngiătiêuădùngăt
sángăđn tiăkhôngăbit phi sao chpăbaoănhiêuăcácăthngăhiuăvƠoăb nƣoăt báoă
chí,ătivi,ăpanô,ăápăphích,ăt riătrênăđng, tiăcăquan hay thmăchíă nhƠ.ăDoăvy,
khi to dng mtăthngăhiu,ăcácădoanhănghip cn la chnăvƠăkt hpăcácăyu t
thngăhiu sao cho sn phmăcóăđc s khácăbit, nătng,ălôiăcunăvƠăđiăsơuă
vƠoătơmătríăkháchăhƠng.
1.1.2. Thngăhiu mnh
Thngăhiu mnh khôngăch lƠătƠiăsn ln nht ca mi doanh nghipămƠă
cònălƠătƠiăsn qucăgiaăvƠălƠăngun lc ca nn kinh t. Vy th nƠoălƠămtăthngă
hiu mnhăvƠăliăíchăcaănóămangăliănhăth nƠo?
NhăđƣătrìnhăbƠyă niădungătrên,ămtăthngăhiu tn ti ba cpăđ vƠă
gm nhiu yu t cuăthƠnh.ăKhiăcácăyu t nƠyăcƠngăchtălng, b tr vƠăliênăkt
cht ch viă nhauă thìă thngă hiuă cƠngă mnh.ă VƠă ngc li,ă khiă cácă yu t nƠyă
khôngănhtăquán,ăln xnăầăthìăthngăhiu s kémăbn vng.
T đóăcóăth nhn thy,ăthng hiu mnh: (1) lƠămtăthngăhiu lnăđc
nhiuăngi bităđn; (2) chtălng cao; (3) cóăs khácăbit so viăcácăđi th cnh
tranh; (4) kh nngăđc nhn bit biăcácăkháchăhƠng; (5) toăđc nhng cmăxúcă
nhtăđnhăkhiăkháchăhƠngănhìnăthyăthngăhiu hay khi s dng sn phm; (6) to
đc s trungăthƠnhăviăthngăhiu.
i vi Doanh nghip,ăthngăhiu mnh s mang li nhng liăíchăsau:ă
- KháchăhƠngătrungăthƠnhăvi sn phm
- Mang li li nhunăcaoăhn.ă
- Giúpădoanhănghipăđi thoi hiu qu hnăvi kháchăhƠng.ă
- Cóăs hpătácămnh m hnăt cácănhƠăphơnăphi.
- Cóănhiuăcă hiă đ phátă trină thngă hiu ph vƠă choă thuêă thngă
hiu.
- 5 -
1.2. VAIăTRọăCAăTHNGăHIU
1.2.1. Vaiătròăđi vi hotăđng kinh doanh ca doanh nghip
Th nht,ăthngăhiu to dng hìnhănh sn phm,ăhìnhănh doanh nghip
trongătơmătríăkháchăhƠngăvƠăxƣăhi. Mt doanh nghipăđƣăcóămtăthngăhiu,ăthìă
cngăđngănghaăvi vicăhìnhănh sn phm,ăhìnhănh doanh nghipăđƣăđiăvƠoătim
thc,ătơmătríă kháchăhƠngă trênă th trng.ăVaiătròănƠyăquytăđnhă đnăhƠnhă viă la
chn sn phm caă kháchă hƠngă saoă choă phùă hp viăđòiă hi caă kháchăhƠngă v
thucătínhăca sn phm.
Th hai,ăthngăhiuălƠămt li ha boăđm liăíchăchoăkháchăhƠng.ăKháchă
hƠngăquytăđnh la chn sn phmănƠoăđóăthìăcngăchínhălƠăvic h tinătngăvƠoă
thngăhiuănƠy,ătinătngăvƠoăvic boăđm liăíchăchoăh t thngăhiu.ăThngă
hiu to ra mt cam ktăvôăhìnhăgia doanh nghipăvƠăkháchăhƠng.
Th ba,ăthngăhiu to ra s khácăbit, s phơnăkhúcăth trng ca sn
phmăhƠngăhóa.ăTrênăth trng, sn phmăcóăth cóănhiu doanh nghip sn xut
ra,ăvìăth cn phiăcóănhngăđcătínhăđ phơnăbit sn phm ca doanh nghipăkhác.ă
Chínhăs phơnăbitănƠyălƠmăhìnhăthƠnhăchinălcăphơnăkhúcăth trng trong kinh
doanh, mt chinălc kinh doanh hinăđi.
Th t,ăthngăhiu to cho doanh nghip nhng li th v tiêuăth, v liênă
doanh,ăliênăkt, v huyăđng vn, v hpătácăđuăt,ăs tinătng ca bnăhƠngăvƠă
điătácăkinhădoanh,ầănhmănơngăcaoăv th,ănơngăcaoăkh nngăcnhătranh,ănơngă
caoă uyă tínă ca doanh nghipă trênă thngă trng.ă VƠă chínhă lòngă trungă thƠnhă vi
thngăhiu caăkháchăhƠngăchoăphépădoanhănghip d báoăvƠăkimăsoátăth trng.
Hnăna,ănóătoănênămtărƠoăcn,ăgơyăkhóăkhnăchoăcácădoanhănghipăkhácămun
xơmănhp th trng. Mcădùăcácăquyătrìnhăsn xutăvƠăcácăthit k sn phmăcóăth
d dƠngăb saoăchépăli,ănhngănhng nătngănăsơuătrongăđuăngiătiêuădùngă
qua nhiuănmăv sn phmăthìăkhôngăth d dƠngăb saoăchép.ăV khíaăcnhănƠy,ă
thngăhiuăcóăth coiănhămtăcáchăthc hu hiuăđ đm bo li th cnh tranh.
Th nm,ăthngăhiu s giúpăchoădoanhănghip thit lp mtăchínhăsáchă
giáăcaoăvƠăítăl thucăhnăđnăcácăchngătrìnhăkhuyn mƣi. Trong nhngătrng
hpăkhácănhauăthìăcácăthƠnhăt caătƠiăsnăthngăhiu s h tr doanh nghip trong
vic thit lpăchínhăsáchăgiáăcao.ăTrongăkhiăvi nhngăthngăhiuăcóăv th khôngă
- 6 -
ttăthìăthng phi s dngăchínhăsáchăkhuynămƣiănhiuăđ h tr bánăhƠng.ăNh
cóăchínhăsáchăgiáăcaoămƠădoanhănghipăcƠngăcóăthêmăđc li nhun.
Th sáu,ăthngăhiu mnhăcònăgiúpăchoăvic m rngăvƠătn dng tiăđaă
kênhăphơnăphi.ăCngătngăt nhăkháchăhƠng,ăcácăđimăbánăhƠngăs e ngiăhnă
khiăphơnăphi nhng sn phmăkhôngăni ting.
Cuiăcùng,ăthngăhiuăcònămangăli li th cnhătranhăvƠăc th s to ra
rƠoăcnăđ hn ch s thơmănhp th trng caăcácăđi th cnh tranh mi.
Doăđó,ăđi viăcácădoanhănghip,ăthngăhiuăđcăcoiănhămtătƠiăsnăcóă
giáătr rt ln, biănóăcóăkh nngătácăđng rt lnăđnătháiăđ vƠăhƠnhăviăcaăngi
tiêuădùng.ăNóăđcămuaăvƠăbánăbiăcóăth đm bo thu nhp bn vngătrongătngă
lai cho ch s huăthngăhiu.
tínhătoánăsc mnhăthngă hiu,ăInterbrandăđaăraăbng xp hng 100
thngăhiu mnh nht th giiăvƠăxemăxétătrênăcácăyu t: kh nngădnăđu th
trng,ăđ năđnh, kh nngăxơmănhpăcácăvùngăđaălỦăvnăhóa.ăDiăđơyălƠăbng
xp hngă10ăthngăhiuăgiáătr nhtătrongănmă2009.
Bngă1.1:ăMiăthngăhiuăgiáătr nht th giiănmă2009
STT
Thngăhiu
Quc gia
Lnhăvc
Giáătr thngăhiu
(T USD)
1
Coca-Cola
M
Nc giiăkhát
68,734
2
IBM
M
Máyătính
60,211
3
Microsoft
M
Phn mm
56,647
4
GE
M
Thit b đin
47,777
5
Nokia
Phn Lan
in thoi
34,864
6
MC.Donald’s
M
Thcănănhanh
32,275
7
Google
M
Internet
31,980
8
Toyota
Nht
Xeăhi
31,330
9
Intel
M
Thit b vi x lỦ
30,636
10
Disney
M
Giiătrí
28,447
Ngun: Best Global Brand 2009 – Insights and Overiews (www.interbrand.com)
- 7 -
1.2.2. Vaiătròăcaăthngăhiuăđi viăkháchăhƠng
ThngăhiuălƠăcáiăbámăr trongăđuăkháchăhƠng.ăMtăthngăhiuălƠ mt
thc th triăgiác,ăbt ngun t thc t,ănhngăcngăphnăánhănhng nhn thcăvƠăcáă
tínhăcaăkháchăhƠng.ăThngăhiuăcóămt s vaiătròăđi viăkháchăhƠngănhăsau:
Th nht,ăthngăhiuăgiúpăchoăkháchăhƠngătit kimăđcăchiăphíătìmăkim.
Thngăhiu bt ngun t cm nhn caăconăngi v sn phm – dch v mƠăh
nhnă đc.ă Doă đóă thngă hiuă đc to lp bi nhn thcă vƠă nim tin ca con
ngi. Vicăxơyădngăthngăhiu rt quan trngăvìăcƠngăngƠyăconăngiăcƠngăcóă
nhiu s la chn,ămƠăh liăcóărtăítăthiăgianăđ tìmăhiu,ăcơnănhcăvƠăquytăđnh,
nênăphn ln h s mua daăvƠoăs tinătng snăcóăvƠăvicăcóămtăthngăhiu
mnh s lƠăyu t tácăđng quan trng nhtăđnăhƠnhăviămuaăhƠng.ăMtăthngăhiu
mnhăcngămangăliăchoăkháchăhƠngănhiuăhnăsoăvi mt sn phm;ăđóălƠădch v,
lƠănimătin,ălƠăcácăgiáătr cngăthêmăchoăkháchăhƠngă– c v mt chtălngăvƠăcm
tính.
Th hai,ă thngă hiuă giúpă kháchă hƠngă gim thiuă đc riă roă trongă tiêuă
dùng.ăCóănhiu dng riăroămƠăkháchăhƠngăcóăth gp phi khi mua mt sn phm,
dch v nh: Ri ro chcănng:ăSn phmăkhôngăđcănhămongămun; Ri ro vt
cht: Sn phmăđeăda sc khe hoc th lc caăngi s dng hocăngi xung
quanh; RiăroătƠiăchính:ăSn phmăkhôngătngăxng viăgiáăđƣătr; Riăroăxƣăhi:
Sn phmăkhôngăphùăhp viăvnăhóa,ătínăngng hoc chun mcăđoăđcăxƣăhi;
Ri ro thi gian: Sn phmăkhôngănhămongămun dnăđn mtăchiăphíăcăhiăđ
tìmăsn phmăkhác.
Mcă dùă kháchă hƠngă cóă nhngă cáchăkhácănhauăđ x lỦă nhng riă roănƠy,ă
nhngăchc chnăcóămtăcáchămƠăh s chn,ăđóălƠăch mua nhngăthngăhiu ni
ting, nhtălƠănhngăthngăhiuămƠăh đƣăcóăkinhănghim ttătrongăquáăkh.ăVìă
vy,ăthngăhiuăcóăth lƠămtăcôngăc x lỦări ro rt quan trng.
Th ba,ăthngăhiuăgiúpăkháchăhƠngăkhngăđnhăđcăgiáătr bnăthơn.ăi
vi mt s kháchăhƠng,ăvic s dng mtăhƠngăhóa,ădch v nƠoăđóăth hin mtăcáă
tính,ăs sƠnhăđiu, mtăphongăcáchăriêngăchoăchínhăh. Bnăthơnăcáănhơnămiăngi
khôngănóiălênăđcăđiuăgì.ăTuyănhiên,ăquaăthngăhiu ca sn phm, dch v mƠă
h s dngăđƣălƠmăchoăngiăxungăquanhăcóăcm nhn tht nătng v h.
Th t,ăthngăhiuăgiúpăkháchăhƠngăyênătơmăv chtălng sn phm, dch
v. Mtăthngăhiuăđƣăkhngăđnhăđc v th caămìnhătrênăth trng,ăthìănhƠăsn
- 8 -
xutăluônăđm bo chtălngăđúngăcamăktăđ to s tinătngăchoăkháchăhƠngăđi
vi sn phm, dch v caămình.
1.3. CHCăNNGăCAăTHNGăHIU
Nhiu doanh nghipăkhôngănh h cóăthngăhiuănhăth nƠo.ăS raăđi ca
mtăthngăhiu theo h nghăch lƠăvic caăcácănhƠăthit k,ăcácăngh s đ ha vƠă
cácăcôngătyăqungăcáo.ăTrênăthc t, vic to ra mt du hiuăbênăngoƠiăchoăsn
phmăvƠădch v ch lƠăb ni trong vic to dng mtăthngăhiu.ăThngăhiu
bnăthơnănóăcóăỦănghaănhiuăhnăcáiătênăcaămìnhăvƠăđc to dng daătrênăs tp
hp tt c cácăngun lc ca doanh nghip.ăDùădoanhănghipătheoăđuiăcácăchin
lc hocăchínhăsáchăthngăhiuănƠoăđiănaăthìăthngăhiu phi thc hinăđc
cácăchcănngăcăbnăsauăđơy:
1.3.1. óngăvaiătròăquanătrng trong chinălc phơnăđon th trng.
Cácădoanhănghipăđaăraămt t hp nhng thucătínhălỦătng v cácăth
mnh, liăíchăvƠăđcătrngăca sn phm hoc dch v saoăchoăchúngăphùăhp vi
tngănhómăkháchăhƠngăc th. Thc chtăđơyălƠăcôngăvicăđuătiênătrongăquáătrìnhă
xơy dngăthngăhiuăvìănóăchoăbităthngăhiu mun gi gmăthôngăđipăgìăthôngă
qua sn phmăvƠădch v. Mtăthngăhiu phi tr liăđcăcácăcơuăhi sau:
- Sn phm hoc dch v cóănhng thucătínhăgì?
- Sn phm hoc dch v cóănhng th mnhăgì?
- Sn phm hoc dch v đemăli nhng liăíchăgì?
- Sn phm hoc dch v tngătrngăchoăcáiăgì?
Vic tr liăchínhăxácăcácăcơuăhiătrênăđơyăs lƠmăchoăthngăhiu sn phm
hoc dch v tr nênăcóăỦăngha,ăphùăhp vi th hiuăvƠăk vng caăđiătng
kháchăhƠngămcătiêu.ăTuyănhiên,ăvicălƠmănƠyăthngăítăđcăcácădoanhănghipăchúă
Ủ,ăthmăchíăb qua.
1.3.2. To s khácăbit trong sutăquáătrìnhăphátătrin ca sn phm
Mt s ngi cho rngă cácă sn phmă trongă cùngă mt loiă lƠă ging nhau,
chúngăch khácănhauăv thngăhiu. Theoăđó,ăh kt lun rngăthngăhiuăkhôngă
gìăhnăngoƠiămtămánhăkhóe,ămtăcáchăthc kinh doanh nhm c đaămt sn phm
nƠoăđóăvƠoăth trng,ăniămƠănóăs phi rtăkhóăkhnăphơnăbit viăvôăvƠnăcácăsn
phmătngăt khác.
- 9 -
Tuyănhiên,ăquanăđimănƠyăđƣăkhôngătínhăđnănhơnăt thiăgianăvƠăcácăyu t
cnhătranh.ăCácăthngăhiuăđc bităđn khi sn phmăđc sn xutăvƠăđaăraăth
trng. Trong mt thi gian ngnăthngăhiu mi s chim v th đc quynătrênă
th trng.ăNhngăs đc quynănƠyărt mong manh ngay c khiăđƣăđcăphápălut
bo h. Khi mtăthngăhiu miăraăđiăvƠăđtăđc nhngăthƠnhăcôngănhtăđnh tt
yu s dnă đn mtă xuă hng btă chc do mi tin b ca sn phm s nhanh
chóngătr nênă quenăthuc viăngiămua.ă Cácăthngăhiuăkhácăs b cun theo
cnh tranh nu h khôngămunăđánhămtămìnhătrênăth trng.ăLúcănƠy,ăthngăhiu
đóngăvaiătròănhămt tmăláăchn, bo h cho s đi mi – di dng bo h s hu
tríătu.
Mt bc nh chp ct lp v nhngăgìăđangăcóătrênăth trng s ch cho ta
thyăhƠngălotăcácăsn phm gingănhau.ăTuyănhiên,ănuăxemăxétătheoăquáătrìnhăphátă
trin, ta s nhnă raă thngăhiuănƠoăđi din cho s đi miăvƠăluônăthƠnhăcôngă
trong cnhătranh.ăNhăvy,ăthngăhiu s bo v cho nhngăngiăđiătiênăphong,ă
dámăchp nhn riăroătrongăcôngăcuc ci tin sn phmăvƠăđngănhiênăs gtăháiă
nhngăthƠnhăcôngăv tin bc.ăóălƠăs khácăbit rt ln giaăcácăsn phmătng
chng ging nhau.
Do vy,ăthngăhiuăkhôngăth ch đnăthunălƠămtătênăgi hay mt biu
tng,ăhìnhăminh haătrênăsn phmămƠăcònăbiu hin cho s nngăđng,ăsángăto
vƠăkhôngăngngăđi mi.ăHômănayălƠăsn phmăA,ăngƠyămaiălƠăsn phmăB,ăngƠyă
kiaălƠăsn phmăC,ăvƠăc th liênătcăđi mi cng hinăchoăngiătiêuădùng.ăNhng
n lcăđi miănƠyăs lƠmăchoăthng hiu tr nênăcóăỦăngha,ăcóăniădungăvƠăcóă
cácăđcăđimăkhácăbit.ăNhăvy, to dng mtăthngăhiuăđòiăhi phiăcóăthi
gianăvƠămt s khácăbit. Sn phmăcóăth tip tc tn ti hay mtăđiănhngăthngă
hiuăthìăvnăcònăsngămƣiăvi thi gian.
1.3.3. aăsn phm khcăsơuăvƠoătơmătríăkháchăhƠng
Phn hn ca mtăthngă hiu ch cóă th cm nhn qua sn phmăvƠăcácă
chngătrìnhăqungăcáoăv nó.ăHi căđóngămtăvaiătròăquanătrng trong s hìnhă
thƠnhănhn thc v mtăthngăhiuăvƠănóăgiiăthíchătiăsaoăhình nh v mtăthngă
hiuăcóăth tn ti t th h nƠyăsangăth h khác.ă
Doăđó,ă vic nhn bit mtăthngăhiuăngƠyăhômănayăs vn tip tc nh
hng ti nhn thc caăchúngătaăv nhng sn phmătngălai.ăNhơnăt hi călƠă
mt minh chng cho sc sngălơuădƠiăca th hiuăcáănhơn.ăMt s ngi thuc mt
- 10 -
th h nƠoăđóăhaiămiănmăsauăcóăth vn tip tcăaăchung nhngăthngăhiu
mƠăh đƣătngăyêuămnăkhiăcònă tuiămi by,ămiătám.
1.3.4. ToănênăđnhăhngăvƠăỦănghaăchoăsn phm
Thngă hiu phi cha đngă trongă nóă nhngă thôngătină v sn phm. Mt
thngăhiu lnăngoƠiăvic thit lp mtăthôngă đip ca sn phm tiăcácăkháchă
hƠngăcònăphiăcóăkh nngăthíchăng vi thiăđiăvƠăthayăđi linh hot theo th hiu
caăkháchăhƠngăcngănhătin b côngăngh. Doăđó,ăchngătrìnhăphátătrinăthngă
hiu phiăđcă xơyădngă vƠă điu chnhăhƠngă ngƠyănhngăvn phiăđm boă tínhă
nhtăquánăđi viăỦănghaăca sn phm.
NgoƠiăra,ămtăthngăhiu ln phi truyn tiăđc niădung,ăphngăhng
chinălcăvƠătoăđc danh tingătrênămi th trng.ăTuyănhiên,ămiăthngăhiu
liăphátătrin vi nhng cam ktăvƠăcng hinăkhácănhau.ăThngăhiuănƠyăcóăth
quanătơmăđn vicănơngăcaoăđ bn ca sn phmătrongăkhiăthngăhiuăkhácăli
munăphátăhuyătínhăhu dng hay ci tin mu mƣăsn phm.
1.3.5. LƠămt cam kt giaănhƠăsn xut viăkháchăhƠng
Cùngăvi thiăgianăvƠănhng n lcăkhôngăngng,ăthngăhiuăngƠyăcƠngătr
nênăcóă uyătínătrênăth trng. Nhngăchngătrìnhăqungăbáăthngăhiu thc s
đcăxemănhămt cam ktătrcăkháchăhƠng.ăNu doanh nghip thc hinăđúngă
nhănhngăgìăđƣăcamăktăvƠăđemăđnăchoăkháchăhƠngăs thaămƣnăkhiătiêuădùngăsn
phmăthìăchn chnăthngăhiu s nhnăđc nhng cm nhn ttăđpăvƠăs trung
thƠnhăt phíaăkháchăhƠng.ăBt c sn phm miănƠoămƠăthngăhiuăđóăgii thiu
cngănhnăđc s quanătơmăvƠăchúăỦăcaăkháchăhƠng.ăNhng cam kt qua liănƠyă
chínhălƠămt li th đm bo nhngăthngăhiu ch cóăth b suyăthoáiăch khôngă
d b loi khi th trng.
Cam ktămƠămtăthngăhiuăđaăraămangătínhăđnhătính,ănóăthaămƣnănhng
c munăvƠăk vng caăkháchăhƠngăvƠăch cóăkháchăhƠngălƠăngi cm nhnăvƠă
đánhăgiá.ăTuyănhiên,ănhng cam ktănƠyăliăkhôngămangătínhărƠngăbucătrcăcôngă
chúngăv mtăphápălỦ.ăDoăđó,ăchúngătaăcnăphơnăbit giaăthngăhiuăvƠăcácădu
hiuăkhácă v qună lỦă chtă lngănhă nhƣnă hƠngă hóaăhayătemă boă đm hoc du
chng nhn chtălng,ăầă
- 11 -
1.4. KINăTRÚCăTHNGăHIU
Thngăhiuăđc biu hin bi nhiu yu t nhălogo,ăbiuătng,ăhìnhăv,
mƠuă sc, kiuă dáng,ă điă ngă nhơnă viên.ă Mi liênă h giaă côngă chúngă vi doanh
nghip ch yuăthôngăquaănhng liăíchăsn phmămƠădoanh nghip cung cp. Do
vy,ăkhiăxơyădngăthngăhiu, vicăxácăđnh miăliênăh giaăthngăhiuăvƠăsn
phm rt quan trng. Mt khi doanh nghip tpătrungă vƠoăcácă nhóm kháchă hƠngă
mcătiêuă cácăphơnăkhúcăkhácănhauăphiăcơnănhcătênămiăthngăhiuăcngănhă
miă liênă h h tr t thngă hiu doanh nghip vƠă thngă hiuă đc lp. Víă d
Unileveră đaă raă th trng nhiuă thngă hiu du giă cùngă cnhă tranhă đc lp
(Dove, Clear, Sunsilk) nhm phc v nhiuăphơnăkhúcăth trng,ăngnăchn s xơmă
nhp caăđi th cnh tranh; hoc doanh nghip Nestle ni ch NestăvƠoăcácăthngă
hiuăconănhăNesteaă(trƠ),ăNestcafeă(cƠăphê),ănhm gimăchiăphíămarketing,ăd thơmă
nhp h thngăphơnăphiăvƠăgiúpăkháchăhƠngăliênătng t thngăhiu m Nestle.
Mi kină trúcă thngă hiuă đuă cóă nhngă uă nhcă đimă khácă nhauă nênă
doanh nghip khôngăth cng nhc chn mt kinătrúcăthngăhiuă ápădng cho
doanh nghip mình.ăDoăvy, mi doanh nghip khiăxơyădngăthngăhiuăđu phi
xácăđnh mt kinătrúcăthngăhiuădƠiăhn ngay t đu. DaăvƠoăv th cnh tranh,
đi th cnh tranh, th hiuăngiătiêuădùng,ăchng loi sn phmăvƠădch v vnăcó,ă
doanh nghip phi hpăcácăkinătrúcăthngăhiuătrênămtăcáchălinh hot.
Cóănhiu dng kinătrúcă thngă hiuăkhácănhau,ă mt s kină trúcă thngă
hiu ph bin nht đcăđ cpăđnănhăsau:
1.4.1. Kinătrúcăthngăhiu sn phm
Kinătrúcăthngăhiu sn phm năđnhăriêngăchoămi sn phm mtătênăduyă
nhtăphùăhp vi đnh v sn phmăđóătrênăth trng.ăVíăd Sunsilk,ăClear,ăDoveălƠă
kinătrúcăthngăhiu sn phm.
Hìnhă1.2: Kinătrúcăthngăhiu sn phm
Ngun: Lê Anh Cng (2003), To dng và qun tr thng hiu
CỌNGăTYăA
Thngăhiu A
Sn phm A
on th trng A
Thngăhiu B
Sn phm B
on th trng B
Thngăhiu C
Sn phm C
on th trng C
- 12 -
+uăđim: Kinătrúcăthngăhiu sn phmăcóăth chimălnhăđc mt s
phơnăđon th trng,ăgiúpăkháchăhƠngănghăsn phmăcóăs khácăbit,ătránhări ro
cho nhngăthngăhiuăđƣăthƠnhăcông,ăm rngăthngăhiu bt c đơu,ăcóănhiu
thngăhiuăchoăngiăbánăl trngăbƠy,ăphùăhp vi th trngătngătrngăvƠăcóă
kh nngăthuăhi vn nhanh.
+ăNhcăđim:ăChiăphíăqungăcáoăvƠăxúcătinăbánăhƠngătngăcao;ăngiăbánă
l ngi mo him vi sn phm th nghim;ăkhôngăphùăhp cho doanh nghip nh.
1.4.2. Kinătrúcăthngăhiuătheoădƣyă
ThngăhiuădƣyălƠăvic la chn mtăthngăhiu cho mtădƣyăsn phm
khácănhauăb tr cho nhau gn vi mtăỦătng c th.ăThngăhiu theo dƣyăđc
to lpătrênăcăs thngăhiu gcăđƣăthƠnhăcông.ăVíăd cácădòngăđin thoiădiăđng
ca Nokia.
+uăđim: Gimăchiăphíăqungăcáo,ăkhuynămƣi,ăgiúpăđaăsn phm mi ra
th trng d dƠng,ăb sung nhng khong trng th trng, bo v s xơmănhp ca
đi th cnh tranh.
+ăNhcăđim:ăDòngăsn phm gii hn nhng sn phmăliênăquanăcóăcùngă
mt s đcăđimăvƠăhn ch s phátătrin mi sn phm caăthngăhiu m.
1.4.3. Kinătrúcăthngăhiuănhómă
KinătrúcănƠyăđtătênăthngăhiu viăcùngămt cam kt cho mtănhómăsn
phm.ăCácăsn phmătrongăthngăhiuănhómăvn gi nguyênănhng thucătínhănênă
tênăthngăhiuăthngăkèmătheoăcácăthucătính cho mi sn phm.ăThngăhiu
nhómă s dng ph bină trongă ngƠnhă m phm, thc phm, thiă trang,ă côngă
nghipầ
Hìnhă1.3: Kinătrúcăthngăhiuănhóm
Ngun: Lê Anh Cng (2003), To dng và qun tr thng hiu
THNGăHIU
ụăNGHAăVẨăCAM KTăCAăTHNGăHIU
CÁCăSNăPHM
CÁCăSN PHM
A
B
C
D
- 13 -
+uăđim:ăKhiăápădngăthngăhiuănhóm, mt sn phmăđcăđuătăv
thngăhiu s tngănhn bit caăcôngăchúngăđi vi sn phmăkhác,ăgimăchiăchíă
qungăcáo,ătip th choă cácă sn phmă trongă nhóm,ă toă choă ngiă bánă l sp xp
nhómăsn phmătrênăquy.
+Nhcăđim:ăKhiănhómăm rngăquáănhiu thìăthngăhiu s m nht;ăcácă
sn phmăcùngătênăvƠăcùngăcôngăthc sn xutănênăhn ch vicăphátătrinăđcătínhă
riêngăcaăthngăhiu;ăkhóăcóăđyăđ thôngătinăhng dnăngiătiêuădùngă(doăquáă
nhiu sn phmătrongănhóm).ă
1.4.4. Kinătrúcăthngăhiuăhìnhăôă
Thngăhiuăhìnhăôădùngăchungămtăthngăhiu cho nhiu loi sn phm
cácăphơnăkhúcăth trngăkhácănhauăvƠămi sn phmăcóănhng cam kt, thucătính,ă
qungăcáoăkhácănhau.ăVíăd thngăhiuăToshibaăápădngăchoăcácăloi sn phm
khácănhauănhămáyătính, t lnh,ămáyăgit.
Hìnhă1.4: Kinătrúcăthngăhiuăhìnhăô
Ngun: Lê Anh Cng (2003), To dng và qun tr thng hiu
+ăuăđimă:ăKhiăápădngăchínhăsáchăqungăcáoăkhácănhauăchoămi sn phm
đuă gópă phnă tngă nhn bit caă côngă chúngă đi vi thngă hiu chung. Vi
thngăhiu gc ni ting, doanh nghip d thơmănhpăvƠoăcácăphơnăkhúcăth trng
vƠăkháchăhƠngăd chp nhn.
+ Hn ch : Kinătrúcăthngăhiuăhìnhăôăđòiăhi nhiu v ngunănhơnălcăvƠă
tƠiăchínhăchoăcácăsn phmăcóăthucătínhăvƠăcamăktăriêng.ă
THNGăHIU
A
B
C
D
A
B
C
D
Cácăsn phm
Chínhă sáchă qungă báă
vƠăcamăktăriêng
- 14 -
1.4.5. Kinătrúcăthngăhiu ngună(hayăthngăhiu m)
KinătrúcănƠyăging kinătrúcăthngăhiuăhìnhăôănhngăngoƠiăthngăhiu
ngun, mi sn phmăcònăkèmătheoătênăriêngăphùăhp viăđcăđimăvƠătínhăcht sn
phm.ăThngăhiu ngunăgiúpăh tr thngăhiuăcon.ăVíăd môăhìnhăkinătrúcă
thngăhiu Vifon Acecook lƠăkinătrúcăthngăhiu ngun.
Hìnhă1.5: Kinătrúcăthngăhiu ngun
Ngun: Lê Anh Cng (2003), To dng và qun tr thng hiu
+uăđim:ăLƠmăphongăphúăsn phm,ăđápăng nhiuănhómăkháchăhƠng.ă
+ăNhcăđim: S m rng caăthngăhiuăconăđôiăkhiănhăhngăđnăđc
đim quan trng caăthngăhiu m. Do vy,ăcácăthngăhiu con phiăđm bo
chtălngăvƠăđc qunălỦăhiu qu.
1.5. XỂYăDNGăTHNGăHIU
xơyădngăthngăhiu,ăcácădoanh nghip phiăxácăđnhăyêuăcu v xơyă
dngăthngăhiu, t đó xácăđnh nhngăgìăcn thc hinăđ xơyădngăthngăhiu.
1.5.1.ăYêuăcuăđi viăxơyădngăthngăhiu
Khi thc hinăxơyădngăthngăhiu, phiăđm bo nhngăyêuăcuăsauăđơy:
Th nht, tinăhƠnhănghiênăcuăđ hiuăkháchăhƠngănhn thc v thngăhiu
ca doanh nghip vƠăthngăhiuăđi th nhăth nƠo.ă
THNGăHIU NGUN
Thngăhiu
A
Sn phm A
hocădƣyăA
Tênăthngăhiu
riêngăca sn phm
Qungă báă vƠă
cam kt riêng
Thngăhiu
B
Thngăhiu
C
Thngăhiu
D
Cam kt A
Cam kt B
Cam kt C
Cam kt D
Sn phm B
hocădƣyăB
Sn phm C
hocădƣyăC
Sn phm D
hocădƣyăD
Sn phm
- 15 -
Th hai, phiăđm boătínhăxuyênăsutălơuădƠi,ăthng nht t mi cpăvƠăs
dng ngun lcăhngăđnăkháchăhƠngăhiu qu.
Th ba,ăđm bo s nhn bităđyăđ caăkháchăhƠngăv thngăhiu,ătngă
lòngătrungăthƠnhăcaăkháchăhƠng.ă
Th t,ăphátătrin thit k,ăđnh v, kinătrúc,ănhn dinăthngăhiuăphùăhp.
Th nm,ăk hoch giao tipămarketingăphùăhpăkháchăhƠngămcătiêu.ă
Th sáu,ă đánhă giáă tƠiă snă thngă hiuă liênă tcă vƠă theoă dõiă thngă xuyênă
thôngăquaănghiênăcuăđ phátătrin,ăduyătrìăvƠăđiu chnhăxơyădngăthngăhiu.
Daătrênăcácăyêuăcuăđt ra v xơyădngăthngăhiu,ăcácădoanh nghip thc
hinăcácăbc cn thităđ xơyădngăthngăhiu.
1.5.2. Cácăgiaiăđon trong vòngăđi ca thngăhiu
ThngăhiuăkhôngăphiălƠămt sn phm hay dch v,ămƠălƠătngătrngăchoă
li cam ktăđápăng nhu cu caăkháchăhƠng.
Giai đon đu tiên: S hình thành thng hiu
đt ra mt li cam ktăthngăhiu,ăđiuănƠyădaătrênă4ăyu t sau:
1. Who:ăiătngăkháchăhƠngămcătiêuăca sn phm, dch v.ăơyăchínhă
lƠănhngăcáănhơnăhoc tp th s tr tinăđ s dng sn phm hay dch
v ca doanh nghip,ălƠănhngăngi s tri nghimăthngăhiuăđyăđ
nht.
2. What: Sn phmăvƠăcácătínhănngămangăđnăchoăkháchăhƠng.
3. Why: LiăíchămƠăthngăhiuămangăđnăchoăkháchăhƠng.ăYu t nƠyănêuă
rõănhngăgìăkháchăhƠngămongămunăcóăđcăsauăkhiăđƣăchiăraămt khon
tin cho sn phm ca doanh nghip.ăóăchínhălƠăgiáătr do doanh nghip
mang li.
4. How:ăPhngăthc thc hin li cam kt viăkháchăhƠng.ăơyălƠăcáchă
doanh nghip chuyn giao li haă vƠă quană trngă khôngă kémă lƠă cáchă
kháchăhƠngăkim nghim li haăthngăhiu.
Giai đon th hai: Thit lp s nhn bit
Thngăhiu tn tiătrongătơmătríăngiătiêuădùng.ăVyăcácădoanhănghip cn
lƠmăgìăđ giúpăkháchăhƠngăcóăđc mt nătngăđp v thngăhiuăcngănhăgiúpă
thngăhiuătìmăđc mt ch đngătrongălòngăkháchăhƠng.
- 16 -
Thngăhiuăcóăth tìmăchoămìnhămt v tríătrongălòngăngi tiêuădùngăquaă
mtătrongăhaiăconăđngălƠălỦătríăvƠătìnhăcm, nhmăđ thit lp nhn thcăthngă
hiu cácăkháchăhƠngămcătiêu.ăCóărt nhiuăphngătinăđ phc v cho mcăđíchă
trênănhăphngătin truynăthông,ăt bm qungăcáo,ăthăqungăcáo,ăbng hiu,
caăhƠng,ăbánăhƠngătrc tip,ăv.vầ
Giai đon th ba: Tri nghim mua hàng
KháchăhƠngălúcănƠoăcngămunăthngăhiuăđc chn th hin s am hiu
vƠăsángăsut trong la chn caămình.ă giaiăđonănƠy,ădoanhănghip cnănơngăcaoă
cácăphngăthcăbánăhƠngăđ thuăhútăs chúăỦăcaăkháchăhƠng.ăCóăcácănhơnăt nh
hngă đn tri nghimă khiă muaă hƠngănhă mƠuăsc,ă hìnhădng sn phm,ăgiáă c,
cáchăgiaoătipăvƠătăvn caăcácănhơnăviênăphc v vƠăcácănhƠăqunălỦ,ăầ
Giai đon th t: Tri nghim khi s dng
TrongăgiaiăđonănƠyăthngăhiu s cóăthêmăhaiăcăhiăđ thc hin li ha
caămình.ăKhiămuaăhƠng,ăngiămuaăđcăcácănhơnăviênăbánăhƠngăhng dn tn
tìnhăv nhngăkhóăkhnăcóăth gp phi.ăNhngăngc li,ătrongăquáătrìnhăs dng
cóăth ny sinh nhng rc ri.ăGiaiăđonănƠyăcóănhăhngăkhôngănh đn miăliênă
h viăkháchăhƠngăvƠăliênăquanătrc tipăđn vicăkháchăhƠngăcóătip tc s dng
thngăhiuăvƠănhnăxétăca h vi nhngăngi xung quanh. Thc hinăthƠnhăcôngă
côngătácăchmăsócăkháchăhƠngăcngăquanătrngăkhôngăkém,ănhămt trong nhng
hotăđngăchínhăcaăxơyădngăthngăhiu.
Giai đon th nm: Tri nghim khi là thành viên
Khiăthngă hiuă đƣă đc nhn bit,ă đc nhiuă ngiă tină dùng,ă vƠă kháchă
hƠngămun gn linăthngăhiu viămình,ămun chia s nhng kinh nghim vi
nhngăngiăcùngăs dngăthngăhiu viămình,ăkhiăđóăthngăhiuăđƣăphátătrin
đn mtăgiaiăđon mi. Doanh nghip cn phi to cu ni nhngăkháchăhƠngănƠyă
viănhauănhăt chc Hi ngh kháchăhƠng,ăthƠnhălpăcơuălc b thƠnhăviên,ănhómă
kháchăhƠngăVIP,ăầ
1.5.3. Thit lpăvƠăthc hinăcácăcamăkt viăkháchăhƠng
Thit lp cam kt vi khách hàng: Nhăđƣăđ cp trên,ăthngăhiuălƠămt
li cam kt,ălƠămt s thaămƣnănhngămongăđi caăkháchăhƠng.ăCamăktăthngă
hiuăkhôngăphiălƠănhng th thutăđ đáp ng ngay tc khcăchoăkháchăhƠng,ămƠă
nóăđòiăhi thiăgianădƠi.ăNhngăthngăhiuăhƠngăđu tn tiăvnhăvinăcùngăvi
nhng cam kt caănó,ădoăđóănóăđemăliăgiáătr nhiuăhnăsoăviătácăđng ca qung