Ảnh hưởng của phong cách lãnh đạo mới về chất đến phát triển tổ chức

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH



NGUYN NHT KHÁNH LINH


NH HNG CA PHONG CÁCH
LÃNH O MI V CHT N
PHÁT TRIN T CHC


LUN VN THC S KINH T








TP.H Chí Minh – Nm 2010


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH

NGUYN NHT KHÁNH LINH


NH HNG CA PHONG CÁCH
LÃNH O MI V CHT N
PHÁT TRIN T CHC

Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60.34.05

LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS. NGUYN ÌNH TH




TP.H Chí Minh – Nm 2010
Lun vn tt nghip i

LI CM N
 hoàn thành lun vn này đó không ch là công sc ca riêng tôi mà còn là s
giúp đ ca Quý thy cô, bn bè và đng nghip. Chính vì vy,
Li đu tiên, tôi xin chân thành cm n PGS. TS. Nguyn ình Th là ngi đã
tn tình hng dn cho tôi trong sut thi gian tôi thc hin đ tài.
Xin cm n Quý thy cô khoa Qun Tr Kinh Doanh trng i hc Kinh t TP
H Chí Minh đã truyn đt nhng bài hc lý thuyt cng nh nhng kinh nghim
thc t, nhng phng pháp nghiên cu khoa hc làm nn tng cho tôi hoàn thành

lun vn này.
Và cui cùng, xin chân thành cm n nhng ngi bn, nhng đng nghip đã
nhit tình h tr tôi trong vic thu thp d liu nghiên cu.
Tôi tin rng đây s là nhng kinh nghim quý báo giúp tôi thành công trong
công vic cng nh công tác nghiên cu trong tng lai.
Kính chúc Quý thy cô, bn bè, đng nghip và gia đình đc nhiu sc khe và
hnh phúc!
Trân trng!
Thành ph H Chí Minh, ngày 27 tháng 10 nm 2010
NGI THC HIN  TÀI
Nguyn Nht Khánh Linh

Lun vn tt nghip ii

LI CAM OAN
Kính tha Quý thy cô,
Kính tha Quý đc gi,

Tôi tên: Nguyn Nht Khánh Linh
Là hc viên lp Cao hc Qun tr kinh doanh – khóa 16 – trng i hc Kinh
t TP.H Chí Minh.
Tôi xin cam đoan toàn b bài nghiên cu trình bày sau đây là do chính tôi thc
hin.
Nhng lý thuyt trình bài trong nghiên cu này đu có trích dn ngun, s liu
nghiên cu do tôi thu thp thông qua vic kho sát ti các t chc trên đa bàn TP.
H Chí Minh. Tôi xin cam đoan toàn b quá trình x lý và phân tích s liu do tôi
thc hin và tôi là ngi trc tip vit li kt qu nghiên cu thành bn Lun vn
này.
Trân trng!
Lun vn tt nghip iii

MC LC
DANH MC CÁC BNG v
DANH MC CÁC HÌNH vi
TÓM TT 1
Li m đu: NHNG NÉT TNG QUAN V  TÀI NGHIÊN CU 3
1. C s hình thành đ tài 3
2. Mc tiêu nghiên cu 4
3. Phm vi và đi tng nghiên cu 4
4. Phng pháp nghiên cu 5
5. Ý ngha ca đ tài 5
6. Cu trúc nghiên cu 6
Chng 1: C S LÝ THUYT 7
1.1. PHONG CÁCH LÃNH
O 7
1.1.1. Khái nim v Lãnh đo và Phong cách lãnh đo 7
1.1.1.1. Khái nim Lãnh đo 7
1.1.1.2. Khái nim v Phong cách lãnh đo 8
1.2. PHÁT TRIN T CHC 12
1.2.1. nh ngha v phát trin t chc 12
1.2.2. Mô hình phát trin t chc 13
1.2.3. Các thành phn c bn ca phát trin t chc 14
1.3. MI LIÊN H GIA PHONG CÁCH LÃNH O MI V CH
T
VÀ PHÁT TRIN T CHC 16
1.4. MÔ HÌNH NGHIÊN CU 17
1.4.1. Thang đo Phong cách lãnh đo mi v cht 17
1.4.2. Thang đo Phát trin t chc 18
1.4.3. Mô hình nghiên cu 19
1.4.4. Gi thuyt nghiên cu 19

Chng 2: KT QU NGHIÊN CU 23
2.1. THIT K NGHIÊN CU 23
2.1.1. Quy trình nghiên cu 23
2.1.2. Thang đo Phong cách lãnh đo mi v cht 24
2.1.3. Thang
đo Phát trin t chc 25
2.2. NGHIÊN CU S B VÀ IU CHNH THANG O 27
2.2.1. Thang đo phong cách lãnh đo mi v cht 28
Lun vn tt nghip iv

2.2.2. Thang đo Phát trin t chc 29
2.3. NGHIÊN CU CHÍNH THC 30
2.3.1. Mô t mu nghiên cu: 30
2.3.2. Kim đnh thang đo bng h s Cronbach Alpha 31
2.3.3. Kim đnh thang đo bng phân tích nhân t khám phá (EFA) 32

2.3.4. iu chnh mô hình nghiên cu 36
2.3.5. Gi thuyt nghiên cu sau khi điu chnh mô hình 37
2.3.6. Câu hi nghiên cu điu chnh l
i sau khi kim đnh Cronbach
Alpha và EFA 38
2.4. KIM NH GI THUYT 40
2.4.1. ánh giá nh hng ca Phong cách lãnh đo mi v cht đn thành
phn Mc tiêu ca t chc 40
2.4.2. ánh giá nh hng ca Phong cách lãnh đo mi v cht đn thành
phn C cu t chc – Phn thng 42
2.4.3. ánh giá nh hng ca Phong cách lãnh đo mi v
 cht đn thành
phn Các mi quan h trong t chc 44
2.4.4. ánh giá nh hng ca Phong cách lãnh đo mi v cht đn thành

phn H tr ca c ch hot đng 46
2.4.5. ánh giá nh hng ca Phong cách lãnh đo mi v cht đn thành
phn Thái đ hng đn s thay đi 48
CHNG 3: THO LUN KT QU NGHIÊN C
U VÀ KIN NGH 54
3.1. THO LUN KT QU: 54
3.1.1. Thang đo Phong cách lãnh đo mi v cht: 54
3.1.2. Thang đo Phát trin t chc: 54
3.1.3. nh hng ca phong cách lãnh đo mi v cht đn phát trin t
chc: 55
3.2. KIN NGH: 55
3.2.1. Kin ngh cho Phát trin t chc: 55
3.2.2. Kin ngh nhm xây d
ng Phong cách lãnh đo mi v cht: 57

KT LUN… …………………………………………………………………61
1. ÓNG GÓP CHÍNH CA NGHIÊN CU: 61
2. HN CH CA NGHIÊN CU: 61
3. HNG NGHIÊN CU TIP THEO: 61
TÀI LIU THAM KHO 63
PH LC 65
Lun vn tt nghip v

DANH MC CÁC BNG
Bng 1.1: Danh sách các bin nghiên cu 18
Bng 2.1: Danh sách các bin trong thang đo Phong cách lãnh đo mi v cht 25
Bng 2.2: Danh sách các bin trong thang đo Phát trin t chc 26
Bng 2.3: Kt qu kim đnh thang đo Phong cách lãnh đo mi v cht trong
nghiên cu s b 29
Bng 2.4: Kt qu kim đnh thang đo Phát trin t chc trong nghiên cu s b 30

Bng 2.5: Kt qu phân tích nhân t khám phá thang đo Phong cách lãnh đo mi
v cht 33
Bng 2.6: Kt qu phân tích nhân t khám phá thang đo Phát trin t chc 36
Bng 2.7: Kt qu phân tích hi quy tuyn tính ca Phong cách lãnh đo mi v
cht đn Mc tiêu ca t chc 41
Bng 2.8: Kt qu các giá tr thng kê v nh hng ca Phong cách lãnh đo mi
v cht đn Mc tiêu ca t chc 41
Bng 2.9: Kt qu phân tích hi quy tuyn tính ca Phong cách lãnh đo mi v
cht đn C cu t chc – Phn thng 43
Bng 2.10: Kt qu các giá tr thng kê v nh hng ca Phong cách lãnh đo mi
v cht đn C cu t chc – Phn thng 43
Bng 2.11: Kt qu phân tích hi quy tuyn tính ca Phong cách lãnh đo mi v
cht đn Các mi quan h trong t chc 45
Bng 2.12: Kt qu các giá tr thng kê v nh hng ca Phong cách lãnh đo mi
v cht đn Các mi quan h trong t chc 45
Bng 2.13: Kt qu phân tích hi quy tuyn tính ca Phong cách lãnh đo mi v
cht đn thành phn H tr ca c ch hot đng 46
Bng 2.14: Kt qu các giá tr thng kê v nh hng ca Phong cách lãnh đo mi
v cht đn thành phn H tr ca c ch hot đng 47
Bng 2.15: Kt qu phân tích hi quy tuyn tính ca Phong cách lãnh đo mi v
cht đn thành phn Thái đ hng đn s thay đi 48
Bng 2.16: Kt qu kim đnh các gi thuyt 51
Lun vn tt nghip vi

DANH MC CÁC HÌNH
Hình 1 : Quy trình thc hin nghiên cu 5
Hình 1.1: Mô hình sáu thành phn phát trin t chc 14
Hình 1.2: Các thành phn Phát trin t chc – The Dimension of Organizational
Development 16
Hình 1.3: Mô hình nghiên cu 19

Hình 2.1: Quy trình thc hin nghiên cu 23
Hình 2.2: Mô hình nghiên cu đc điu chnh li 37
Hình 2.3: Mc đ tác đng ca Phong cách lãnh đo mi v cht đn phát trin t
chc 53




Lun vn tt nghip 1

TÓM TT
 tài nghiên cu này đc thc hin nhm đánh giá mc đ nh hng ca
Phong cách lãnh đo mi v cht đn các thành phn ca Phát trin t chc ti Vit
Nam.
Trong nghiên cu, tác gi đã tip cn nghiên cu phong cách lãnh đo mi v
cht theo quan đim ca Bass và Avolio (2004) vi Bng câu hi đo lng phong
cách lãnh đo đa thành phn (Multifactor Leadership Questionnaire – MLQ) đ điu
chnh, xây dng thang đo Phong cách lãnh đo mi v cht dùng trong nghiên cu
này. Phong cách lãnh đo mi v cht ban đu đc đo lng bng 4 yu t: Uy tín
lãnh đo hay tm nh hng lý tng (Idealize influence - II), ng viên tinh thn
(Inspirational motivation - IM), Quan tâm cá nhân (Individualize consideration -
IC), Khuyn khích vn dng nng lc trí tu ca nhân viên (Intellectual
Stimualation – IS).
i vi nghiên cu v Phát trin t chc, Phát trin t chc gm 6 thành phn:
Mc tiêu ca t chc (Purpose), C cu ca t chc (Structure), Phn thng
(Rewards), Các mi quan h trong t chc (Relationship), C ch hot đng ca t
chc (Helpful Merchanism), Thái đ hng đn s thay đi (Attitude to change)
đc tác gi đo lng bng Bng câu hi đo lng phát trin t chc
(Organizational Diagnosis Questionnaire – ODQ) ca Preziosi (1980) và Lok
(2000).

Nghiên cu đnh lng vi mu là 243 nhân viên đang làm vic ti các t chc
trên đa bàn Thành ph H Chí Minh đc thc hin. Phn mm x lý s liu là
SPSS 16.00. Các bng câu hi đc th nghim và điu chnh cho phù hp vi điu
kin Vit Nam. Các thang đo đc kim đnh s b và phân tích nhân t khám phá.
10 nhóm nhân t ban đu ca thang đo đc nhóm li thành 8 nhóm nhân t (thang
đo Phong cách lãnh đo mi v cht còn 3 nhóm nhân t, thang đo Phát trin t
chc còn 5 nhóm nhân t).
Kt qu kim đnh cho thy các thành phn ca Phong cách lãnh đo mi v
cht có tác đng đn các thành phn ca Phát trin t chc. Trong các yu t hình
Lun vn tt nghip 2

thành nên Phong cách lãnh đo mi v cht, yu t ng viên tinh thn – Quan tâm
cá nhân là yu t tác đng mnh nht đn C cu t chc – Phn thng (0.281) và
C ch hot đng (0.329) ca Phát trin t chc.Yu t Khuyn khích vn dng
nng lc trí tu ca nhân viên li có vai trò tác đng mnh nht đn Các mi quan
h trong t chc (0.242) và Mc tiêu ca t chc (0.261).
Nhìn chung, c 3 yu t đo lng Phong cách lãnh đo mi v cht đu có nh
hng đn các thành phn ca Phát trin t chc. Nh vy, đ nâng cao Phát trin
t chc, nhà lãnh đo cn quan tâm xây dng các yu t góp phn hình thành Phong
cách lãnh đo mi v cht.
Nghiên cu cng đã đa ra đc các kin ngh cho vic đy mnh thc hành
Phong cách lãnh đo mi v cht  Vit Nam; các kin ngh nhm điu chnh phong
cách lãnh đo tng thích vi vic phát trin t chc. Và nghiên cu cng đã đ
xut cho nhng hng nghiên cu xa hn trong tng lai.




Lun vn tt nghip 3

Li m đu: NHNG NÉT TNG QUAN V  TÀI
NGHIÊN CU
1. C s hình thành đ tài
Mt s t chc thành đt thng có mt thuc tính c bn khác bit vi nhng
t chc kém thành đt, đó chính là s lãnh đo nng đng và hiu qu (Drucker,
2001). Lãnh đo là mt ch đ đc quan tâm hàng ngàn nm nay trong lch s phát
trin loài ngi, đc th hin trong các hc thuyt trit hc (Lam, 1996).
Rt nhiu nghiên cu liên quan đn mi quan h gia các phong cách lãnh đo
vi nhng vn đ liên quan trong t chc nh: Nghiên cu ca Oshagbemi (2002)
v mi liên h gia tui tác vi phong cách lãnh đo và hành vi ca nhà qun lý;
Nghiên cu v s khác bit gii tính vi các phong cách lãnh đo và k nng qun
lý ca Burke và Collins (2001); Nghiên cu ca Lindholm và cng s (2000) v
mi liên h gia các phong cách lãnh đo ca các y tá trng trong nhng thay đi
t chc; Nghiên cu ca Chen và Silverthorne (2004) v mi liên h gia hiu qu
lãnh đo, các phong cách lãnh đo và tính sn sàng ca ngi lao đng; Cohen,
Chang, và Ledford (1997) nghiên cu mi quan h gia thành phn cu trúc ca
lãnh đo t qun vi cht lng cuc sng và tính hiu qu ca công vic nhóm; và
Công trình nghiên cu ca Politis (2001) tìm hiu mi quan h gia các phong cách
lãnh đo vi vic qun tr tri thc trong lnh vc khoa hc công ngh thông tin…
 Vit Nam cng đã có mt s nghiên cu v vn đ lãnh đo. Có th k đn 
đây là nghiên cu ca Trn Kim Dung (2005) nhm mc đích thc hin khám phá
mi quan h gia phm cht lãnh đo đn cam kt t chc; hay nghiên cu v ngh
thut lãnh đo ca Nguyn Hu Lam (nm 2007) …
Nhìn chung, đã có nhiu nghiên cu v vn đ lãnh đo và phong cách lãnh đo
ca các nhà khoa hc trong và ngoài nc. ó là nhng nghiên cu có giá tr hc
thut và mang tính thc tin cao. Tuy nhiên, cho đn nay, vn cha có nghiên cu
nào v mi quan h gia phong cách lãnh đo và vn đ phát trin t chc.
Lun vn tt nghip 4

Vn đ đc đt ra là: Có hay không s nh hng gia các phong cách lãnh

đo đn quá trình phát trin t chc? Nu có thì mc đ quan h, mc đ nh hng
ca các phong cách lãnh đo này đn phát trin t chc nh th nào?
Chính vì vy, tác gi chn đ tài “nh hng ca phong cách lãnh đo mi v
cht đn phát trin t chc” đ nghiên cu, vi mong mun s giúp các nhà lãnh
đo có s quan tâm hn na đn phong cách lãnh đo ca mình nhm đy mnh
phát trin t chc theo cách h mong mun.
2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu ca nghiên cu là tìm ra nh hng ca phong cách lãnh đo mi v cht
đn phát trin t chc. Xây dng và kim nghim mô hình l ý thuyt nh hng ca
phong cách lãnh đo mi v cht đn các thành t ca phát trin t chc, c th là:
Kim đnh, điu chnh thang đo Phong cách lãnh đo mi v cht và thang đo
Phát trin t chc trong điu kin Vit Nam.
Xây dng và kim đnh mô hình lý thuyt và các gi thuyt v mc đ nh
hng ca phong cách lãnh đo mi v cht đn phát trin t chc;
 xut các gii pháp nhm đ
iu chnh phong cách lãnh đo mi v cht tng
thích vi vic phát trin t chc.
3. Phm vi và đi tng nghiên cu
Có nhiu yu t nh hng đn phát trin t chc, nghiên cu này tp trung
nghiên cu mc đ nh hng ca phong cánh lãnh đo mi v cht đn phát trin
t chc.
i tng nghiên cu đ
c chn  đây là các doanh nghip ti đa bàn TP
H Chí Minh.
i tng tham gia nghiên cu là nhng nhân viên đang công tác trong các
doanh nghip ti đa bàn TP H Chí Minh. H phi có ít nht t 2 nm kinh nghim
làm vic ti công ty tham gia nghiên cu tr lên đ đm bo nhng hiu bit ca h
v lãnh đo/ nhóm lãnh đo và nhng vn đ liên quan đn phát trin t chc ca
doanh nghip h tr li tng đi chính xác và tng tn.
Lun vn tt nghip 5

4. Phng pháp nghiên cu
Nghiên cu đc thc hin qua 2 giai đon. Giai đon đu tin hành nghiên cu
s b nhm sàng lc các bin quan sát. Giai đon 2 là nghiên cu đnh lng chính
thc. Mu đc chn trên c s ly mu thun tin, vi khong 250 bng câu hi
đc phát ra.
Trong nghiên cu, nhm xem xét và đo lng 2 khái nim là:
i. Phong cách lãnh đo mi v cht.
ii. Phát trin t chc.
Vic kim đnh thang đo cùng các gi thuyt đ ra bng h s tin cy Cronbach
Alpha; phân tích nhân t khám phá (EFA), phân tích hi quy…., da trên kt qu
x lý s liu thng kê SPSS 16.0….














Hình 1: Quy trình thc hin nghiên cu
5. Ý ngha ca đ tài
V mô hình nghiên cu và c s nghiên cu l ý thuyt: trên c s nghiên cu
mi quan h gia các phong cách lãnh đo mi v cht vi phát trin t chc, s

C s l ý thuyt
Phong cách lãnh đo mi
v cht
Phát trin t chc
Nghiên cu đnh tính (Khám phá)
Mô hình nghiên cu và các gi thuyt
Nghiên cu đnh lng
(
Kim n
g
hi

m mô hình và các
g
i thu
y
t
)

Kt lun nghiên cu và đ xut gii pháp
Lun vn tt nghip 6

giúp nhn ra mc đ quan h ca phong cách lãnh đo mi v cht vi mi yu t
ca phát trin t chc. Kt qu nghiên cu s góp phn b sung vào l ý thuyt
nghiên cu v phong cách lãnh đo vi phát trin t chc.
V thc tin: s giúp các nhà qun lý doanh nghip hiu hn v tm quan
trng, vai trò ca lãnh đo và phong cách lãnh đo tác đng đn quá trình phát trin
t chc và hiu qu t chc. Qua đó có nhng phát huy, điu chnh và đnh hng
phong cánh lãnh đo phù hp vi mc tiêu t chc.
Kt qu nghiên cu làm c s đ đ xut các chng trình t vn, chng

trình đào to phát trin phong cách lãnh đo hiu qu cho doanh nghip và nhóm
qun lý.
6. Cu trúc nghiên cu
Lun vn này gm Li m đu, 3 chng và Kt lun. Li m đu gii thiu
tng quan v đ tài nghiên cu. Chng 1 trình bày các c s lý thuyt. Chng 2
trình bày kt qu nghiên cu. Chng 3 nhm tho lun kt qu nghiên cu. Cui
cùng, Kt lun trình bày nhng hn ch ca nghiên cu và đ xut cho các nghiên
cu tip theo.

Lun vn tt nghip 7

Chng 1: C S LÝ THUYT
1.1. PHONG CÁCH LÃNH O
1 1. Khái nim v Lãnh đo và Phong cách lãnh đo
1 1.1. Khái nim Lãnh đo
Tri qua rt nhiu nm, lãnh đo đã đc nghiên cu mt cách rng rãi trong
nhiu bi cnh và nhng nn tng lý lun khác nhau (Horner, 1997), có rt nhiu
cách đnh ngha khác nhau v lãnh đo, di đây là mt s đnh ngha v lãnh đo:
Lãnh đo là “cách c x ca mt cá nhân khi anh ta ch đo các hot đng ca
nhóm đ đt đc mc tiêu chung đã đt ra” (Hemphill và Coons, 1957, trích trong
Nguyn Hu Lam, 2007).
Lãnh đo là “ngh thut làm nh hng ti đa đn hiu sut làm vic ca ngi
khác qua đó h đt đc bt k nhim v, mc tiêu hoc d án nào” (Cohen, 1990)
Theo Trn Th Thu Trang (2006), “Lãnh đo là mt quá trình gây nh hng
đn các hot đng ca mt cá nhân hay mt nhóm nhm đt đc mc đích trong
tình hung nht đnh”.
Có th tóm tt các đnh ngha v lãnh đo nh sau: Là nhng hành vi, tác đng
và nh hng ca ngi lãnh đo đn mt cá nhân, mt nhóm ngi hoc mt t
chc nhm đt đc các mc tiêu ca t chc hoc ca ngi lãnh đo.
Khi đ cp đn vn đ “lãnh đo”, trong đó đã bao gm mt ngi hoc mt

nhóm ngi đc xem nh “ngi lãnh đo” và các cá nhân chu tác đng ca
ngi lãnh đo, hay còn gi là các “cng s”. Theo cách tip cn ca Trn Th Thu
Trang (2006) thì “nhà lãnh đo cng chu nh hng ca các cng s khi cùng làm
vic đ đt đc mc tiêu chung”.
Hiu qu ca lãnh đo đc th hin  các góc đ sau: (1) t chc có đt đc
mc tiêu hay không?; (2) thái đ ca nhân viên trong t chc vi ngi lãnh đo
nh th nào?; (3) S phát trin ca nhóm hay t chc nh th nào?; (4) thành công
hay tht bi ca ngi lãnh đo? Cui cùng quá trình lãnh đo s quyt đnh t chc
đó thành công hay tht bi; quyt đnh s phát trin hay không ca cá nhân hoc
Lun vn tt nghip 8

nhóm và cui cùng quyt đnh cá nhân ngi lãnh đo là ngi lãnh đo thành công
hay tht bi.
1 1.2. Khái nim v Phong cách lãnh đo
Nguyn Hu Lam (2007) đnh ngha v phong cách lãnh đo nh sau: “phong
cách lãnh đo ca mt cá nhân là dng hành vi ngi đó th hin khi thc hin các
n lc nh hng ti hot đng ca nhng ngi khác theo nhn thc ca đi
tng”. Theo đó, cn chú ý rng phong cách lãnh đo là s nhn thc ca ngi
khác vi t cách là đi tng ca s lãnh đo v nhà lãnh đo ch không phi s t
nhn thc ca chính nhà lãnh đo.
Mt đnh ngha khác: “Phong cách lãnh đo là nhng mô hình hoc cách mà
ngi lãnh đo thng s dng đ gây nh hng đn ngi cp di trong quá
trình thúc đy h thc hin các mc tiêu chung ca t chc” (Lê Thanh Hà, trích
trong Trn Th Thu Trang, 2006).
ã có nhiu nghiên cu khác nhau v phong cách lãnh đo vi các cách tip cn
khác nhau, tùy theo mc tiêu nghiên cu. Chính vì vy, rt nhiu phong cách lãnh
đo đã đc xác đnh. Di đây là mt s nghiên cu v phong cách lãnh đo đã
đc Nguyn Hu Lam (2007) đ cp đn:
(i) Nghiên cu ca Kurt Lewin: đã tin hành thc nghim so sánh 3 loi
phong cách: đc đoán, dân ch, t do

- Phong cách đc đoán: quyn lc tp trung trong tay ngi lãnh đo. Các quyt
đnh, mnh lnh đc đ ra trên c s kin thc, kinh nghim ca ngi lãnh đo,
không quan tâm ti ý kin ca nhng ngi di quyn. u đim ca phong cách
đc đoán là gii quyt nhanh chóng các nhim v; nhc đim là không tn dng
đc sáng to, kinh nghim ca ngi di quyn.
- Phong cách dân ch: bn thân ngi lãnh đo ch gii quyt nhng vn đ ln,
quan trng, nhng vn đ còn li giao cho cp di. Công vic đc phân công,
gii quyt trên c s có s tham gia ca tp th. u đim: khai thác đc nhng
sáng kin ca tp th; nhc đim: tn kém thi gian.
Lun vn tt nghip 9

- Phong cách t do: ngi lãnh đo ít tham gia vào công vic ca nhóm, giao ht
quyn hn và trách nhim cho mi ngi. u đim: phát huy ti đa nng lc ca
mi ngi; nhc đim: phong cách này d dn đn tifnht rng hn lon, vô chính
ph.
(ii) Mô hình ca trng đi hc bang Ohio: da trên 2 nhóm hành vi: “quan
tâm đn công vic” và “quan tâm đn con ngi” hình thành nên 4 dng
phong cách lãnh đo khác nhau
- Quan tâm đn công vic thp và con ngi thp: ngi lãnh đo đóng vai trò
th đng và đ mc tình th din ra.
- Quan tâm đn công vic cao và con ngi thp: ngi lãnh đo ch yu hng
ti vic hoàn thành công vic, ít quan tâm đn con ngi.
- Quan tâm đn công vic thp và con ngi cao: ngi lãnh đo theo đui vic
tha mãn các nhu cu xã hi ca ngi di quyn.
- Quan tâm đn công vic cao và con ngi cao: ngi lãnh đo theo đui s
cân đi trong vic làm cho công vic đc thc hin và duy trì s đoàn kt, gn bó
ca t chc.
(iii) Nghiên cu ca trng đi hc Michigan: làm rõ 2 khái nim:
- Nhà lãnh đo có đnh hng quan h: nhn mnh đn s quan tâm ca nhà lãnh
đo đn nhân viên và các mi quan h trong công vic.

- Nhà lãnh đo có đnh hng nhim v: nhn mnh s quan tâm ca nhà lãnh
đo đn công vic, đn sn xut. Nhân viên ch là công c đ đt đc kt qu trong
công vic
(iv) Lý thuyt ca Bass v ngi lãnh đo mi v cht: Bass và cng s
(1992) phân chia phong cách lãnh đo thành: Phong cách lãnh đo nghip
v, Phong cách lãnh đo mi v cht và Phong cách lãnh đo t do.
- Phong cách lãnh đo nghip v: nhn mnh s trao đi din ra gia nhà lãnh
đo, đng nghip và cp di. Vic trao đi này da trên tha thun gia nhà lãnh
đo vi nhng ngi khác v vic nhà lãnh đo mun gì và phn thng, điu kin
cho ngi hoàn thành công vic là gì (Bass và Riggio, 2006). Lãnh đo nghip v
Lun vn tt nghip 10

nói đn v trí uy quyn ca nhà lãnh đo đ dùng nhng ngi di quyn sao cho
hoàn tt đc các nhim v.
Nhng nhà lãnh đo nghip v làm vic hng đn vic nhn thc nhng vai
trò và nhng nhim v cn yêu cu đi vi nhân viên nhm đt đc mc đích
mong mun, h cng làm rõ nhng yêu cu này vi nhân viên, t đó thúc đy nhân
viên có nhng n lc cn thit. Nhng nhà lãnh đo nghip v cng nhn thc điu
gì nhân viên mun và khao khát, xác đnh bng cách nào nhng nhu cu và khao
khát này s đc tha mãn, nu nhân viên n lc cho nhim v (Avolio và Bass,
2004).
- Phong cách lãnh đo mi v cht: Phong cách lãnh đo mi v cht  mt vài
khía cnh nào đó là s phát trin rng hn ca phong cách lãnh đo nghip v.
Theo Bass (1985), nhà lãnh đo mi v cht là nhng ngi tìm kim nhng
cách thc nhm giúp to đng lc cho nhng ngi cp di bng cách tha mãn
nhng nhu cu cp cao và tng cng hn s tham gia ca cp di vào trong tin
trình ca công vic. Nhà lãnh đo mi v cht có kh nng khuyn khích cp di
hoàn thành công vic tt hn k hoch đt ra. Nhà lãnh đo mi v cht đt ra nhiu
th thách trong công vic và đc trng là h thng đt đc nhng kt qu cao.
Nhà lãnh đo theo phong cách lãnh đo mi v cht bao gm vic truyn cm

hng cho cp di v vin cnh và mc tiêu ca t chc, đa ra th thách đ h gii
quyt vn đ theo nhng hng mi, và đánh thc kh nng ca cp di thông qua
vic hun luyn, đào to và cung cp c s th thách và s h tr (Bass và Riggio,
2006).
- Phong cách lãnh đo t do: đây là phong cách lãnh đo th đng, tránh trách
nhim, lãnh đo có khi đc xem nh không lãnh đo.
Có th nói, trong mt ngi lãnh đo có th tn ti nhiu phong cách lãnh đo
khác nhau, tùy theo tình hung, tùy theo hoàn cnh và tùy theo công vic. Không
th nói là phong cách lãnh đo nào là u vit nht. Tuy nhiên, phong cách lãnh đo
mi v cht đang bt đu nhn đc s quan tâm to ln t cui nhng nm 1980
đn nay. Chính vì vây, trong phm vi bài lun vn này, da trên nn tng lý thuyt
Lun vn tt nghip 11

ca Avolio và Bass (2004) chn cách tip cn phong cách ngi lãnh đo mi v
cht đ nghiên cu.
1 2. o lng Phong cách lãnh đo mi v cht:
Phong cách lãnh đo mi v cht đc biu hin thông qua các yu t sau:
(1) nh hng lý tng hóa (Idealized Influence – II): nhà lãnh đo theo phong
cách mi v cht đc khâm phc, tôn trng và tin tng. Nhà lãnh đo theo phong
cách mi v cht đc cp di xem nh hình mu và mun phn đu đ đt đc
nh nhà lãnh đo ca h. Trong nhng cách mà nhà lãnh đo làm đ gia tng tín
nhim t ngi khác là đt nhu cu, li ích ca cp di lên trên nhu cu cá nhân.
Nhà lãnh đo chia s ri ro vi cp di và luôn hành đng da trên đo đc,
nguyên lý và giá tr c bn.
nh hng lý tng hóa bao gm:
Thuc tính lý tng hóa (Idealized Attributes – IA)– s khâm phc,
ngng m
 nhà lãnh đo;
Hành vi lý tng hóa (Idealized Behaviors – IB)– nhân viên phn đu
theo nhà lãnh đo;

(Bass và Avolio, 2004)
(2) truyn cm hng (Inspirational Motivation – IM): nhà lãnh đo theo phong
cách mi v cht hành x theo cách có th truyn cm hng cho nhng ngi chung
quanh bng cách đa ra cho h nhng nhim v và nhng h tr cho vic hoàn
thành công vic ca h. Tinh thn cá nhân và tp th đc đánh thc. Nhà lãnh đo
mi v cht luôn th hin s lc quan và nhit tình. Nhà lãnh đo đng viên nhân
viên đ h có th hình dung ra mt giai đon ti sáng ca t chc, thông qua đó
hình dung ra tng lai ti sáng ca h (Bass và Avolio, 2004).
(3) khuyn khích t duy (Intellectual Stimulation – IS): nhà lãnh đo mi v cht
khuyn khích nhân viên ca h n lc sáng to và đi mi trong công vic bng
cách đt ra nhng câu hi gi đnh, cu trúc li vn đ và tip cn nhng vn đ c
theo hng mi. Nhà lãnh đo mi v cht không phê bình và nho báng nhng sai
lm cá nhân mt cách công khai. Nhng ý tng mi và gii pháp sáng to ca h
Lun vn tt nghip 12

luôn thu hút đc nhân viên, nhng ngi có cùng tham gia vào vic nhn dng vn
đ và đa ra gii pháp (Bass và Avolio, 2004).
(4) quan tâm cá nhân (Individualized Consideration – IC): Nhà lãnh đo mi v
cht quan tâm đn nhu cu cá nhân ca nhân viên cn cho vic thành công và phát
trin nó bng cách hành đng nh mt ngi hng dn, dn dt. Nhân viên ca h
s phát trin và thành công  mc cao hn c tim nng sn có. Nhng c hi hc
hi mi cùng vi môi trng thun li cho vic phát trin đc to ra cho nhân
viên. Nhà lãnh đo mi v cht cng nhn ra nhng nhu cu và khát vng t nhân
viên ca h (Bass và Avolio, 2004).
1.2. PHÁT TRIN T CHC
1.2.1. nh ngha v phát trin t chc
Lch s nghiên cu v phát trin t chc mc dù đã đc đ cp đn t rt lâu
đi, tuy nhiên, mãi đn nhng nm 60 ca th k 20, phát trin t chc mi đc
quan tâm nghiên cu mt cách tht s khoa hc và nhng nghiên cu thi k này đã
đ li nhiu giá tr và nguyên tc cho đn ngày nay (Grieves, 2000). Sau đây là mt

s đnh ngha xut phát t nhng cuc nghiên cu ca mt s tác gi v phát trin t
chc:
Phát trin t chc là mt n lc đc hoch đnh, vi phm v rng ln, đc
qun lý t cp cao, nhm nâng cao sc mnh và hiu qu ca t chc, thông qua
nhng can thip trong các quá trình phát trin ca t chc, trên c s ca vic s
dng nhng kin thc ca khoa hc hành vi (Beckhard, 1969).
Phát trin t chc là mt chin lc phc tp nhm thay đi nim tin, thái đ,
giá tr và cu trúc ca t chc, qua đó giúp h có th d dàng và thích nghi tt hn
vi công ngh mi, th trng và nhng thách thc mi (Bennis, 1969).….
Mt s nhà nghiên cu v Phát trin t chc giai đon t 1960 đn 1980 coi hiu
qu hot đng kinh doanh ca t chc là quan trng nht, trong đó yu t con ngi
đc coi là mt ngun lc nh nhng ngun lc khác (tài lc, khoa hc, k thut,
…) trong t chc (Beckhard, 1969; Burke, 1992). Trong khi đó các nhà nghiên cu
v Phát trin t chc t giai đon 1980 v sau này đã bt đu nhn mnh đn yu t
Lun vn tt nghip 13

con ngi nh là mt ngun lc quan trng, qua đó có th chia s nim tin, thái đ,
các giá tr và xây dng vn hóa tin cy đ cao đ ngun lc con ngi s là đng
lc to nên nhng tác đng làm thay đi t chc và cùng nhau đa t chc d dàng
thích nghi vi thay đi ca môi trng bên ngoài (Bennis, 2002).
Nh vy, có th tóm tt li quan đim ca các nhà nghiên cu v Phát trin t
chc nh sau: phát trin t chc là nhng n lc nhm xác đnh, xây dng và phát
trin h thng, cu trúc phù hp vi yêu cu chin lc và mc tiêu ca t chc; kt
hp vi n lc đa con ngi phù hp vi công vic, qua đó chia s nim tin, giá
tr, thái đ và cách thc ng x ca t chc vi ngi lao đng nhm đt đc
chin lc và mc tiêu ca t chc trong điu kin môi trng bên ngoài thay đi
và phát trin không ngng.
1.2.2. Mô hình phát trin t chc
Mt nhim v quan trng trong các nghiên cu v phát trin t chc là xác đnh
các thành phn c bn ca quá trình phát trin t chc, vic xác đnh đc nhng

thành phn c bn ca quá trình phát trin s giúp cho nhng nhà thc hành có đnh
hng tip cn trong vic xác đnh nhng vn đ, hin trng ca mt t chc, t đó
có th đa ra các chin lc và k hoch đ thay đi (Burke, 1992).
Weisbord (1976) đã xây dng mt mô hình phát trin gm sáu thành phn đc
trình bày nh sau: (1) mc tiêu t chc; (2) c cu t chc; (3) các mi quan h; (4)
phn thng; (5) lãnh đo; và (6) h tr ca c ch (trích li t Burke (1992); Lok
(2000)).








Lun vn tt nghip 14













Hình 1.1: Mô hình sáu thành phn phát trin t chc (Ngun: Weisbord,1976)

Preziosi (1980) trên c s mô hình phát trin t chc ca Weisbord, đã đ xut
thêm thêm mt thành phn mi là: “Thái đ hng đn s thay đi”. Nh vy, lúc
này mô hình phát trin t chc ca Preziosi có tt c 07 thành phn. Lok (2000) là
ngi đã ng dng mô hình này và chng minh tính hiu qu ca mô hình trong
nghiên cu ca ông v quá trình phát trin t chc.
1.2.3. Các thành phn c bn ca phát trin t chc
1.2.3.1. Mc tiêu t chc (Purposes)
Có hai yu t quan trng đc xác đnh trong mc tiêu t chc là s rõ ràng ca
mc tiêu, chính là mc đ mà nhng thành viên trong t chc hiu rõ v s mnh và
mc tiêu ca t chc; và s tán thành mc tiêu, chính là s ng h ca mi ngi
trong mc tiêu ca t chc (Burke, 1992; Lok, 2000)
1.2.3.2. C cu ca t chc (Structures)
Thành t này nói đn s tng thích gia mc tiêu và c cu bên trong ca t
chc đc nhìn thy là có th phc v đc cho nhng mc tiêu ca t chc
(Burke, 1992 ; Lok, 2000)
1.2.3.3. Phn thng (Rewards)
Mc tiêu: Chúng
ta kinh doanh cái
gì?
C cu:
Chúng ta t chc
công vic nh
th nào?
Phn thng:
Tt c nhng
nhim v cn
thit đu đc
khích l?
Tr giúp thit b:
Chúng ta có đy

đ nhng thit b
k thut?
Lãnh đo là
ngui chu trách
nhim gi s cân
bng gia nhng
thành t ca t
chc
Mi quan h:
Chúng ta qun lý
mâu thun nh
th nào, bng
cách nào?
Lun vn tt nghip 15

Thành t này đ cp đn nhng s khác bit và tng đng gia nhng phn
thng mang tính chính thc ca t chc và nhng phn thng có đc t nhng
thành viên ca t chc hay s trng pht (Burke, 1992). Theo Lok (2000), đây là
thành t nói lên s hài lòng ca ngi lao đng đi vi nhng phn thng đc
trao bi t chc.
1.2.3.4. H tr ca c ch hot đng (Helpful mechanisms)
Thành t này nói đn toàn b tin trình mà mi t chc phi chú tâm đn đ tn
ti, bao gm: k hoch, kim soát, ngân sách, và nhng h thng thông tin khác
nhm giúp các thành viên hoàn thành công vic và đt đc nhng mc tiêu ca t
chc (Burke, 1992; Lok, 2000)
1.2.3.5. Quan h trong t chc (Relationships)
Theo Weisbord (1976), có ba loi mi quan h trong t chc: gia nhng cá
nhân; gia các đn v hay b phn có nhng nhim v khác nhau; và gia nhng
con ngi vi tính cht và yêu cu ca nhng công vic ca h. Ông cng nhn
mnh đn tính cht lng ca các mi quan h và sau đó là nhng kiu qun lý mâu

thun khác nhau (Burke, 1992)
1.2.3.6. Phong cách lãnh đo (Leadership)
Thành t này đc đt vào trung tâm ca mô hình, có nhim v quan sát và duy
trì s cân bng gia các thành t. Theo Selznick (1957, trích t Burke, 1992), nhà
lãnh đo trong mt t chc là: 1). Xác đnh các mc tiêu; 2). Hin thân ca mc tiêu
trong chng trình; 3). Xác đnh tính toàn vn ca t chc; và 4). Duy trì trt t
trong s lu ý đn nhng mâu thun ni b.
1.2.3.7. Thái đ hng đn s thay đi (Attitude to change)
Thành t này đc Preziosi (1980) gii thiu và cng thêm vào trong lý thuyt
ca Weisbord (1976), nói đn tính cn thit ca vic bit đc kh nng có th thay
đi ca t chc đi vi bt k mt s n lc thay đi nào ca t chc (Lok, 2000).
Trong c hai mô hình, thành t lãnh đo luôn đc xác đnh là thành phn trung
tâm và quan trng, chu trách nhim duy trì s cân bng gia các thành t khác
trong t chc (Burke, 1992).
Lun vn tt nghip 16

Nh đã trình bày  trên, đ tài này đ cp đn nh hng ca phong cách lãnh
đo đn phát trin t chc, nên trong phn trình bày v các thành t phát trin t
chc s đc b đi yu t lãnh đo. Vy Phát trin t chc trong đ tài nghiên cu
này đc hiu gm nhng thành t nh sau: (1) mc tiêu ca t chc; (2) c cu t
chc; (3) phn thng; (4) h tr ca c ch; (5) các quan h trong t chc; và (6)
thái đ hng đn s thay đi.

Hình 1.2: Các thành phn Phát trin t chc – The Dimension of Organizational
Development
(Ngun: Weisbord (1976), Preziosi (1980), Lok (2000), có điu chnh)
1.3. MI LIÊN H GIA PHONG CÁCH LÃNH O MI V CHT
VÀ PHÁT TRIN T CHC
Có th nói, chng có công ty hay t chc nào có th t xây dng hay vn mình
ln mnh nu không có ngi lãnh đo khi công và vun xi. Mt t chc có th
hot đng mnh m là kt qu trc tip t kh nng ca ngi lãnh đo.
Mc tiêu t chc – Purposes (Weisbord, 1976)
C cu t chc – St
r
ucture
(
Weisbord
,
1976
)

Phn thng – Rewards (Weisbord, 1976)
H tr

ca c ch ho

t đ


n
g
-Hel
p
ul mechanisms
Q
uan h

tron
g
t chc – Relationshi
p

(
Weisbord
,
1976
)

Thái đ hng đn s thay đi - Attitude to Change
(Preziosi, 1980; và Lok, 2000)
Lun vn tt nghip 17

Trong các thành phn ca phát trin t chc, thành phn Phong cách lãnh đo
đc Weisbord (1976) đt vào trung tâm ca mô hình phát trin t chc, là thành
phn điu chnh và duy trì s cân bng gia các thành phn trong phát trin t chc.
Qua nghiên cu ca Weisbord đã cho thy phong cách lãnh đo đóng mt vai trò
quan trng trong phát trin t chc.
Trong nghiên cu v phong cách lãnh đo trong t chc ca Gary Yukl (2002)
đã đi vào tìm hiu v hành vi ca nhà lãnh đo trong mt t chc ln và nh hng

ca hành vi đó đn các yu t khác trong t chc.
Tuy nhiên, cha có nhiu nghiên cu v mi liên h gia phong cách lãnh đo
cng nh ca phong cách lãnh đo mi v cht đn phát trin t chc. Chính vì vy,
tác gi đã xây dng mô hình nghiên cu này đ làm rõ hn nghiên cu v nh
hng ca phong cách lãnh đo mi v cht đn phát trin t chc.
1.4. MÔ HÌNH NGHIÊN CU
Trong phm vi bài nghiên cu này tp trung xem xét mi quan h ca Phong
cách lãnh đo mi v cht đn s phát trin ca t chc, bao gm 2 khái nim vi
10 thành phn, thông qua 6 gi thit và 32 bin quan sát.
Thang đo đc s dng trong nghiên cu này là thang đo Likert 5 bc, theo đó
tng ng vi bc 1 là hoàn toàn không đng ý và bc 5 là hoàn toàn đng ý.
1.4.1. Thang đo Phong cách lãnh đo mi v cht
 đo lng Phong cách lãnh đo mi v cht, tác gi điu chnh thang đo MLQ
phù hp vi môi trng Vit Nam.
Bng câu hi MLQ đã tri qua nhiu phiên bng k t ln đu tiên đc Bass
đa vào nghiên cu: Form 4 (1985), Form 6S (1992), Form 5X (1994). Thang đo
MLQ Form 6S đc s dng đa vào nghiên cu này.
Theo đó, thang đo Phong cách lãnh đo mi v cht gm 4 thành phn là 4 yu
t hình thành nên phong cách “Lãnh đo mi v cht” (4 bin đc lp):
(1) Uy tín lãnh đo hay tm nh hng lý tng (Idealize influence - II).
(2) ng viên tinh thn (Inspirational motivation - IM).
(3) Quan tâm cá nhân (Individualize consideration - IC).