Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (918.17 KB, 107 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
zz({{
VŨ ANH THƠ
GI I PHÁP
NÂNG CAO HI U QU HO T
NG HUY
NG V N
T I NGÂN HÀNG NÔNG NGHIÊP VÀ PHÁT TRI N
NÔNG THÔN TRÊN
A BÀN TP. H
CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP. HỒ CHÍ MINH – NAÊM 2010
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HCM
---------------
V ANH TH
GI I PHÁP
NÂNG CAO HI U QU HO T
NG HUY
NG V N
T I NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N
NƠNG THƠN TRÊN
A BÀN TP. H
CHÍ MINH
Chuyên ngành: Kinh t Tài chính – Ngân hàng
Mã số: 60.31.12
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NG
IH
NG D N KHOA H C:
PGS. TS TR N HUY HỒNG
TP. Hồ Chí Minh – Naêm 2010
L I CAM OAN
Tôi cam oan ây là
Lu n v n
tài nghiên c u mang tính
c l p c a cá nhân.
c hồn thành sau q trình h c t p, nghiên c u th c ti n, kinh
nghi m b n thân và d
Lu n v n này ch a
is h
ng d n c a th y PGS. TS Tr n Huy Hồng.
c ai cơng b d
i b t k hình th c nào.
Tác gi
V Anh Th
M CL C
Trang
Trang ph bìa ..................................................................................................................
L i cam oan ...................................................................................................................
Danh m c các ch vi t t t ...............................................................................................
Danh m c các b ng bi u dùng trong lu n v n ................................................................
L im
CH
u ......................................................................................................................
NG 1: C
1.1 Ho t
S
ng huy
LÝ LU N CHUNG V HUY
NG V N T I NHTM.... 4
ng v n c a NHTM ................................................................... 4
1.1.1 Khái ni m .............................................................................................................. 4
1.1.2 Ý ngh a huy
ng v n ........................................................................................... 4
1.1.3 Các nguyên t c huy
ng v n ............................................................................... 5
1.1.3.1 Tuân th pháp lu t trong huy
ng v n ............................................................. 5
1.1.3.2 Th a mãn yêu c u kinh doanh v i chi phí th p nh t ......................................... 6
1.1.3.3 Ng n ng a s gi m sút b t th
1.2 Các lo i ngu n v n NHTM huy
ng c a ngu n v n huy
ng............................ 6
ng................................................................... 7
1.2.1 Các tài kho n giao d ch ......................................................................................... 7
1.2.1.1 Tài kho n ti n g i không k h n........................................................................ 7
1.2.1.2 Tài kho n vãng lai.............................................................................................. 8
1.2.2 Các tài kho n phi giao d ch................................................................................... 8
1.2.3 Vay v n trên th tr
ng ti n t .............................................................................. 8
1.2.4 Phát tri n các tài kho n h n h p ......................................................................... 10
1.2.5 Vay ng n h n qua h p
ng mua l i .................................................................. 10
1.2.6 V n chi m d ng .................................................................................................. 10
1.3 Các nhân t
nh h
ng
n quy mô ngu n v n huy
ng c a NHTM .......... 11
1.3.1 Nhân t ch quan ................................................................................................ 11
1.3.1.1 Lãi su t c nh tranh ........................................................................................... 11
1.3.1.2 Các nhân t ch quan khác ............................................................................. 11
1.3.2 Nhân t khách quan............................................................................................. 12
1.3.3 Các ch tiêu ánh giá hi u qu ho t
ng huy
1.4 Phân tích và ki m sốt chi phí huy
ng v n .................................................... 15
1.4.1 Phân tích ngu n v n huy
ng v n c a NHTM................. 14
ng............................................................................ 15
1.4.1.1 Phân tích c c u ngu n v n c a NHTM.......................................................... 15
1.4.1.2 Phân tích tình hình huy
1.4.2
c tính chi phí huy
1.4.2.1 Xác
ng v n c a NHTM ................................................. 17
ng v n ........................................................................... 17
nh chi phí ngu n v n ............................................................................ 17
1.4.2.2 L a ch n gi a chi phí và r i ro trong huy
1.5 Ph
ng pháp qu n lý ngu n v n huy
ng v n ....................................... 20
ng....................................................... 22
1.5.1 Th c hi n các chính sách và bi n pháp
ng b
kh i t ng ngu n v n c a
ngân hàng ..................................................................................................................... 22
1.5.2 S d ng các cơng c c b n
1.5.3
tìm ki m ngu n v n.......................................... 23
a d ng hóa các ngu n v n huy
h p v i nh ng
c i m ho t
1.5.4 Th c hi n
y
ng và t o c c u ngu n v n sao cho phù
ng c a ngân hàng...................................................... 23
các n i dung c b n trong qu n lý tài s n n c a ngân hàng 24
1.6 Bài h c kinh nghi m v huy
ng v n c a các ngân hàng trên th gi i ......... 24
1.6.1 Ngân hàng Citibank............................................................................................. 24
1.6.2 Ngân hàng Standard Chartered Bank.................................................................. 26
1.6.3 Ngân hàng ANZ .................................................................................................. 26
K t lu n ch
CH
TRÊN
ng 1 ...................................................................................................... 29
NG 2: TH C TR NG HO T
NG HUY
NG V N T I NHNo
A BÀN TP.HCM ........................................................................................ 30
2.1 Th c t huy
ng v n t i các NHTM trên
a bàn TP.HCM ......................... 30
2.1.1 ánh giá chung tình hình kinh t xã h i ............................................................ 30
2.1.2 Tình hình huy
ng v n c a các NHTM trên
a bàn TP.HCM......................... 31
2.1.3 i u hành lãi su t c a NHNN............................................................................. 32
2.1.4 Di n bi n lãi su t huy
ng v n c a TCTD........................................................ 33
2.2 Th c tr ng huy
ng v n t i NHNo trên
2.2.1 T ng quan v NHNo trên
a bàn TP.HCM ............................ 36
a bàn TP.HCM................................................... 36
2.2.1.1 Gi i thi u v NHNo Vi t Nam ........................................................................ 36
2.2.1.2 Phân lo i chi nhánh NHNo .............................................................................. 39
2.2.1.3 NHNo trên
a bàn thành ph H Chí Minh.................................................... 39
2.2.1.4 S n ph m d ch v ............................................................................................ 39
2.2.2 Khái quát các kênh huy
ng v n t i NHNo .................................................. 40
2.2.2.1 Qu n lý ngu n v n trong h th ng NHNo....................................................... 40
2.2.2.1.1 Nguyên t c qu n lý ngu n v n ..................................................................... 40
2.2.2.1.2 Ph
ng pháp qu n lý ngu n v n ................................................................. 40
2.2.2.2 Các kênh huy
ng v n t i NHNo ...................................................................41
2.2.2.3 Các s n ph m huy
2.2.3 Th c tr ng ho t
2.2.3.1 K t qu ho t
ng v n m i tri n khai t i NHNo.................................... 42
ng huy
ng
ng v n t i NHNo trên
a bàn TP.HCM....... 43
n 30/06/2010 .................................................................. 43
2.2.3.2 Phân tích qui mơ và c c u v n huy
ng ....................................................... 44
2.2.3.2,1 C c u ngu n v n huy
ng theo lo i ti n ................................................... 45
2.2.3.2,2 C c u ngu n v n huy
ng theo k h n...................................................... 47
2.2.3.2,3 C c u ngu n v n huy
ng theo th tr
ng ............................................... 49
2.2.3.2,4 C c u ngu n v n huy
ng theo
ng khách hàng.............................. 50
2.2.3.3 Phân tích tình hình huy
it
ng v n c a NHTM ................................................ 51
2.2.3.3.1 Phân tích ti n g i không k h n.................................................................... 51
2.2.3.3.2 Phân tích ngu n v n có k h n .................................................................... 54
2.2.3.3.3 Phân tích h s bi n
ng c a ngu n v n huy
ng so v i tín d ng............ 55
2.2.3.3.4 Phân tích hi u qu s d ng v n .................................................................... 57
2.2.3.3.5 Phân tích chênh l ch lãi su t
u vào –
u ra ............................................ 58
2.2.3.3.6 Phân tích ngu n v n huy
ng bình quân 1 CBCNV................................... 62
2.3
ng huy
ánh giá th c tr ng ho t
ng v n t i NHNo trên
a bàn
TP.HCM ...................................................................................................................... 63
2.3.1 Nh ng k t qu
t
c ................................................................................... 63
2.3.1.1 V t ng quan NHNo ã th c hi n
2.3.1.2 V ho t
ng huy
c .......................................................... 63
ng v n ............................................................................ 63
2.3.2 Nh ng h n ch .................................................................................................. 66
2.3.3 M t s nguyên nhân ch y u d n
n nh ng h n ch ................................... 70
2.3.3.1 Nguyên nhân khách quan ................................................................................. 70
2.3.3.2 Nguyên nhân ch quan .................................................................................... 72
2.3.3.2.1 V c ch k ho ch ....................................................................................... 72
2.3.3.2.2 C ch lãi su t c nh tranh và khuy n mãi..................................................... 74
2.3.3.2.3 V phát tri n s n ph m huy
2.3.3.2.4 V phát tri n m ng l
ng v n........................................................... 74
i ................................................................................ 75
2.3.3.2.5 V c c u t ch c và nhân s ....................................................................... 75
2.3.3.2.6 V công tác marketing, ti p th ..................................................................... 76
2.3.3.2.7 Nguyên nhân khác......................................................................................... 76
K t lu n ch
CH
ng 2 ...................................................................................................... 77
NG 3: GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU
NHNo TRÊN
3.1
nh h
3.1.1 T t
HUY
NG V N T I
A BÀN TP.HCM. ........................................................................... 78
ng ho t
ng ch
ng c a NHNo ...................................................................... 78
o chung v công tác huy
ng v n ............................................ 78
3.1.2.M c tiêu phát tri n n m 2010 ............................................................................. 78
3.2 Gi i pháp nâng cao hi u qu
huy
ng v n t i NHNo trên
a bàn
TP.HCM ...................................................................................................................... 79
3.2.1 Ki n ngh
i v i chính ph ............................................................................. 79
3.2.2 Ki n ngh
i v i NHNN................................................................................... 80
3.2.3 Gi i pháp nâng cao hi u qu huy
ng v n t i NHNo trên
a bàn
TP.HCM ...................................................................................................................... 81
3.2.3.1 Nhóm gi i pháp qu n lý ngu n v n huy
ng ................................................. 81
3.2.3.2 Nhóm gi i pháp v lãi su t, khuy n mãi ......................................................... 83
3.2.3.3 Nhóm gi i pháp a d ng hóa các hình th c huy
ng v n .............................. 83
3.2.3.4 Nhóm gi i pháp phát tri n s n ph m d ch v thanh tốn................................. 85
3.2.3.5 Nhóm gi i pháp phát tri n m ng l
i .............................................................. 86
3.2.3.6 Nhóm gi i pháp cơng ngh thơng tin ............................................................... 88
3.2.3.7 Nhóm gi i pháp v qu ng bá ti p th và th
ng hi u ...................................... 89
3.2.3.8 Nhóm gi i pháp v c c u t ch c và nhân s ................................................. 90
3.2.3.9 Nhóm gi i pháp ph tr ................................................................................... 91
K t lu n ch
ng 3 ...................................................................................................... 92
K T LU N ................................................................................................................ 93
CÁC CH
VI T T T DÙNG TRONG LU N V N
CBCNV
Cán b cơng nhân viên
CSTT
Chính sách ti n t
CN
Chi nhánh
KVMN
Khu v c Mi n nam
NHNo
Ngân hàng Nông nghi p và phát tri n Nông thôn
NHNN
Ngân hàng nhà n
NHTM
Ngân hàng th
ng m i
NHTM CP
Ngân hàng th
ng m i c ph n
PGD
Phòng Giao d ch
SPDV
S n ph m d ch v
TCTD
T ch c tín d ng
TP. HCM
Thành ph H Chí Minh
VP D
V n phịng
VN
Vi t Nam
TSC
Tr s chính
i di n
c
DANH M C CÁC B NG BI U DÙNG TRONG LU N V N
Trang
B ng 2.1: M c lãi su t huy
B ng 2.2: Ngu n v n huy
ng ph bi n
n 30/06/2010 c a các NHTM .............. 44
ng qua các th i k .......................................................... 54
B ng 2.3: C c u ngu n v n huy
ng c a NHNo trên
a bàn TP.HCM theo lo i
ti n................................................................................................................................ 55
B ng 2.4: C c u ngu n v n huy
ng c a NHNo trên
a bàn TP.HCM theo k
h n ................................................................................................................................ 57
B ng 2.5: C c u ngu n v n huy
tr
ng c a NHNo trên
ng ........................................................................................................................... 59
B ng 2.6: C c u ngu n v n huy
t
a bàn TP.HCM theo th
ng c a NHNo trên
a bàn TP.HCM theo
i
ng khách hàng ......................................................................................................... 60
B ng 2.7: Ngu n v n không k h n c a NHNo trên
a bàn TP.HCM ...................... 61
B ng 2.8: Ngu n v n có k h n................................................................................... 64
B ng 2.9: H s bi n
ng c a ngu n v n huy
ng so v i tín d ng,
u t ............. 66
B ng 2.10: Hi u qu s d ng v n................................................................................ 67
B ng 2.11: Lãi su t huy
ng bình quân t khách hàng theo lo i ti n t . ................... 69
B ng 2.12: Lãi su t
u vào tác
ng b i h s s d ng............................................. 69
B ng 2.13: Lãi su t
u vào th c t có tính s d ng và g i v n TSC......................... 70
B ng 2.14: Lãi su t cho vay khách hàng. .................................................................... 71
B ng 2.15: Lãi su t
u ra th c t ................................................................................ 71
B ng 2.16: Ngu n v n huy
ng bình quân m t cán b .............................................. 72
Bi u
2.1: C c u ngu n v n theo lo i ti n.............................................................. 56
Bi u
2.2: C c u ngu n v n theo k h n ................................................................ 57
Bi u
2.3: C c u ngu n v n theo th tr
ng........................................................... 59
Bi u
2.4: C c u ngu n v n theo
ng khách hàng........................................ 60
Bi u
2.5: Phân tích ti n g i không k h n. ............................................................. 62
Bi u
2.6: Phân tích ngu n v n có k h n ............................................................... 64
it
Bi u
2.7: Phân tích h s bi n
ng c a ngu n v n huy
Bi u
2.8: Phân tích ngu n v n huy
ng so v i d n . ......... 66
ng bình quân 1 cán b . ............................... 72
1
L IM
1. Tính c p thi t c a
Ho t
ng huy
U
tài
ng v n là m t trong nh ng ho t
tr ng nh t c a ngân hàng th
ng m i. Ho t
hàng có th th c hi n các ho t
ng ch y u và quan
ng này mang l i ngu n v n
ngân
ng khác nh c p tín d ng và cung c p các d ch v
ngân hàng cho khách hàng.
V i chi n l c m r ng m ng l i t i các ô th
huy
ng v n
u t cho
nông nghi p, nông thôn. NHNo Vi t Nam ã phát tri n m nh m ng l
i t i các ô
th trong c n
c nh ng k t
qu
c nói chung và
áng khích l , riêng
a bàn TP.HCM nói riêng và ã
a bàn TP.HCM
ng chi m 22,2%/t ng ngu n v n huy
TP.HCM là
t
n th i i m 30/06/2010 ngu n v n huy
ng c a NHNo Vi t Nam.
a bàn ch u áp l c c nh tranh kh c li t trong ho t
hàng nói chung và ho t
ng huy
ng ngân
ng v n nói riêng v i h n 40 NHTM (trên 1.500
n v giao d ch), ây là thách th c r t l n
i v i các chi nhánh NHNo trên
a
bàn.
Ti n trình h i nh p kinh t qu c t v i vi c m c a cho các ngân hàng n c
ngồi ho t
ng bình
các ngân hàng n
ng nh ngân hàng trong n
c theo l trình gia nh p WTO,
c ngoài v i th m nh v v n, cơng ngh và kinh nghi m ịi h i
m i ngân hàng trong n
c ph i có nh ng n l c r t l n, chu n b hành trang
v ng th ph n hi n có và ti p t c phát tri n trong t
ng lai.
V i nh ng lý do trên, tác gi ch n “Gi i pháp nâng cao hi u qu ho t
huy
ng v n t i NHNo trên
gi
a bàn TP.HCM” làm
ng
tài lu n v n th c s kinh t
nghiên c u.
2. M c tiêu nghiên c u
Trên c s nghiên c u lý thuy t ho t
v n t i NHNo trên
ng huy
ng v n, quá trình huy
a bàn TP.HCM t nhi u n m qua cho
ng
n nay. M c ích c a
2
tài là phân tích rõ nh ng m t
cao hi u qu ho t
ng huy
c, nh ng m t ch a
ng v n t i NHNo trên
3.
it
it
ng nghiên c u c a
ra gi i pháp nâng
a bàn TP.HCM.
ng và ph m vi nghiên c u
a.
c
tài là nh ng v n
ng v n c a NHTM và ho t
ng huy
b. Ph m vi nghiên c u
c xác
lý thuy t c b n v huy
ng v n t i NHNo trên
a bàn TP.HCM.
nh nh sau:
- V n i dung: c ch , chính sách, quy trình nghi p v huy
tr ng ho t
ng huy
ng v n t i NHNo trên
- V không gian:
nhánh NHNo trên
a bàn TP.HCM.
tài ch nghiên c u ho t
ng huy
ng v n t i các chi
a bàn TP.HCM.
- V th i gian: t n m 2007
4. Ph
ng v n và th c
n quí II n m 2010.
ng pháp nghiên c u
th c hi n
tài, ngoài ph
ng pháp duy v t bi n ch ng, trong quá trình
nghiên c u chú tr ng s d ng ph
ng pháp phân tích, t ng h p, ph
d ch và quy n p và
ng pháp th ng kê.
c bi t là ph
5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a
tài nghiên c u
H th ng hóa v m t lý thuy t nh ng v n
c b n v ho t
v n t i NHTM làm n n t ng cho vi c phân tích th c t và
Khái quát th c tr ng ho t
ng huy
NHNo trên
ng huy
ng
xu t hoàn thi n.
ng v n t i NHNo trên
TP.HCM và phân tích rõ các nguyên nhân d n
Cu i cùng là
ng pháp di n
a bàn
n th c tr ng ó.
xu t gi i pháp nâng cao hi u qu ho t
ng huy
ng v n t i
a bàn TP.HCM.
6. K t c u lu n v n
Ngoài các ph n: M c l c, ph n m
kh o. K t c u c a
tài g m có 3 ch
u, k t lu n, danh m c tài li u tham
ng:
Ch
ng 1: C s lý lu n chung v huy
Ch
ng 2: Th c tr ng ho t
TP.HCM.
ng huy
ng v n t i NHTM.
ng v n t i NHNo trên
a bàn
3
Ch
ng 3: Gi i pháp nâng cao hi u qu huy
ng v n t i NHNo trên
a
bàn TP.HCM.
Do h n ch nh t
nh v thông tin c ng nh v ki n th c, khóa lu n ch c
ch n s có thi u sót. Kính mong nh n
dung khóa lu n
c hồn ch nh h n.
Trân tr ng kính chào !
c ý ki n óng góp c a quý th y cô
n i
4
CH
C
S
NG 1
LÝ LU N CHUNG V HUY
1.1 Ho t
ng huy
NG V N T I NHTM
ng v n c a NHTM
1.1.1 Khái ni m
Ho t
ng huy
ng v n là m t trong nh ng ho t
tr ng nh t c a NHTM. Ho t
hi n các ho t
ng này mang l i ngu n v n
ngân hàng có th th c
ng khác nh c p tín d ng và cung c p các d ch v ngân hàng cho
khách hàng. Nhìn vào b ng cân
v huy
ng ch y u và quan
ng v n
i tài s n c a NHTM, chúng ta th y r ng nghi p
c ph n ánh bên tài s n N . Do v y, huy
ng v n còn
c
g i là nghi p v tài s n N .
Theo Ngh
và ho t
nh 49/1000/N -CP ngày 12/9/2000 c a chính ph v t ch c
ng c a NHTM nh m c th hoá vi c thi hành Lu t các t ch c tín d ng,
Ngân hàng Th
ng m i
c huy
ng v n d
i các hình th c sau ây:
- Nh n ti n g i c a các t ch c, cá nhân và các t ch c tín d ng khác d
i
các hình th c ti n g i không k h n, ti n g i có k h n và các lo i ti n g i khác.
- Phát hành ch ng ch ti n g i, trái phi u và gi y t có giá khác
v n c a t ch c, cá nhân trong n
Nhà n
c và ngoài n
c khi
c Th ng
huy
ng
c Ngân hàng
c ch p thu n.
- Vay v n c a các t ch c tín d ng khác ho t
ch c tín d ng n
c ngồi.
- Vay v n ng n h n c a Ngân hàng Nhà n
hàng Nhà n
ngân hàng th
c theo quy
nh c a Lu t ngân
c Vi t Nam.
1.1.2 Ý ngh a huy
Huy
ng t i Vi t nam và c a các t
ng v n
ng v n là m t trong nh ng ho t
ng ch y u và quan tr ng nh t c a
ng m i.
i v i NHTM, huy
ng v n là c s
ngân hàng th c hi n các ho t
kinh doanh khác. Các kho n tài tr t bên ngoài là ngu n v n ch y u
h t các NHTM. M t khác thông qua nghi p v này, các ngân hàng có th
ng
iv ih u
ol
ng
5
s tín nhi m, uy tín c a khách hàng
i v i ngân hàng. Có th nói, nghi p v huy
ng v n góp ph n gi i quy t “ u vào” c a ngân hàng.
i v i khách hàng, nghi p v huy
kênh ti t ki m và
ng v n cung c p cho khách hàng m t
u t nh m làm cho ti n c a h
cung c p cho khách hàng m t n i an tồn
c sinh l i. Ngồi ra, nó cịn
c t tr và tích lu v n t m th i nhàn
r i, giúp cho khách hàng có c h i ti p c n v i các d ch v ngân hàng khác nh
d ch v thanh tốn, tín d ng…
i v i n n kinh t , nghi p v huy
c h i
ti p c n ngu n v n; t
ó thúc
ng v n giúp cho các doanh nghi p có
y
u t s n xu t t o i u ki n phát tri n
kinh t xã h i.
1.1.3 Các nguyên t c huy
ng v n
1.1.3.1 Tuân th pháp lu t trong huy
Các Ngân hàng th
t có nh m
ng v n
ng m i không
c huy
ng v n quá nhi u so v i v n
m b o kh n ng chi tr v sau. Bên c nh ó các t ch c tín d ng ph i
áp d ng lãi su t huy
ng phù h p v i c ch qu n lý v lãi su t c a Ngân hàng
Nhà n
c, b i vì lãi su t là m t trong nh ng cơng c
sốt
cl
Ngân hàng Nhà n
c ki m
ng ti n trong l u thơng, bình n giá c và ch ng l m phát.
Bên c nh ó các NHTM ph i có trách nhi m hồn tr g c lãi cho khách hàng
v i i u ki n (b t k ng
i i vay có s d ng v n có hi u qu hay khơng) do ngân
hàng không ph i là t ch c trung gian tài chính thu n túy mà là trung gian tín d ng
(tài chính là s tài tr , s cung c p v n, s c p phát theo tính ch t khơng có s hồn
tr .
it
ng nh n
c s tr giúp v tài chính khơng có ngh a v hồn tr mà ch
có ngh a v s d ng tài chính úng m c ích, úng yêu c u. Tín d ng là s tín
nhi m, lịng tin, là quan h vay m
Ngân hàng Th
hành. V i vi c quy
n theo nguyên t c hoàn tr ).
ng m i ph i tham gia b o hi m ti n g i theo quy
nh các Ngân hàng Th
nh m m c ính b o v quy n l i cho ng
n i ng
i g i ti n b phá s n, thì ng
kho n ti n nh t
nh hi n
ng m i tham gia b o hi m ti n g i
i g i ti n g i. C th là n u ngân hàng
i g i ti n
c công ty b o hi m
n bù m t
nh (hi n nay là 50.000.000 /t ng ti n g i c a m t khách hàng).
6
H n n a, ngân hàng ph i gi gìn bí m t s d và ho t
khách hàng. Nh ng không
hi n các quy
ng c a tài kho n
c che d u các kho n ti n l n và b t th
nh c a pháp l nh ch ng r a ti n).
ng (th c
ng th i các ngân hàng không
c c nh tranh b t h p lý (thông tin gi , khuy n mãi b t h p pháp…) gây ra tâm
lý lo s , m t lòng tin c a ng
i dân
i v i ngân hàng. Khi ni m tin c a ng
i dân
khơng cịn thì h s rút ti n
td n
n ngân hàng s g p r i ro thanh kho n i
n
phá s n.
1.1.3.2 Tho mãn yêu c u kinh doanh v i chi phí th p nh t
M c ích ho t
b o
ng c a NHTM là vì l i nhu n, do ó các NHTM ph i
c hai yêu c u chi phí th p và quy mơ cao c a ngu n v n huy
phí th p và quy mơ cao s giúp ngân hàng có ngu n v n r và
các d án qua vi c c p phát tín d ng
u vào,
u ra l n t
ng. V i chi
l n
ng th i làm cho biên
m
tài tr cho
chênh l ch lãi su t
ó t o l i nhu n cao.
có th c nh tranh v i các t ch c trung gian tài chính khác ịi h i
NHTM ph i a d ng hoá ph
hàng và
a ra nhi u ph
ng th c tr lãi i ôi v i d th
ng th c huy
khi s d ng ngu n v n huy
ng
ng ng n h n
c ngu n v n dài h n) và phù h p v i
ng
thu hút khách
h n ch r i ro (r i ro thanh kho n
cho vay dài h n do không huy
c i m ho t
ng c a ngân hàng.
Do nhu c u c a khách hàng khi g i ti n vào ngân hàng khơng ch là
tồn và h
ng v n v i
i hoá d ch v ngân hàng. V i s phát tri n c a d ch v ngân hàng s làm
th a m n nhu c u c a khách hàng t
ó thu hút
1.1.3.3 Ng n ng a s gi m sút b t th
Ho t
tín c a mình
ng k p th i
cl
ng ti n g i càng nhi u.
ng c a ngu n v n huy
ng c a ngân hàng d a vào ch tín. Có tin t
kh n ng tr n c a ngân hàng, thì ng
vi c
c an
ng lãi, mà còn mong mu n s d ng các d ch v c a ngân hàng (chuy n
ti n, thu ti n h , chi h ..) nên NHTM c n k t h p ch t ch gi a huy
hi n
ng
y
ng vào s qu n lý và
i dân m i g i ti n. Vì v y
i v i khách hàng, ngân hàng ph i
ng
t o và gi ch
m b o kh n ng thanh toán, áp
nhu c u rút ti n trong m i tình hu ng c a ng
i dân. Bên c nh
m b o t t kh n ng thanh kho n, ngân hàng c n n m b t k p th i nh ng
7
thông tin
n “nh m” v ho t
ng kinh doanh c a ngân hàng và tìm cách ng n
ch n chúng. B i vì n u khơng k p th i ng n ch n nh ng thông tin
ng kinh doanh c a ngân hàng s gây tâm lý s m t ti n trong ng
lý lo s
ó, ng
i dân s
ph
i dân (do ngu n v n huy
ng h p
c)
áp ng
ng ã s d ng cho vay
c bi t khi có s c x y ra, ngân hàng ph i có
ng án áp ng nhu c u thanh kho n k p th i (vay trên th tr
Ngân hàng Nhà n
i dân. T tâm
n rút ti n hàng lo t, khi ó ngân hàng không th
k p th i nhu c u rút ti n c a ng
ch a thu h i k p). Trong tr
n nh m v ho t
ng ti n t , vay
tránh tâm lý lây lan cho r ng ngân hàng m t kh n ng
thanh toán càng r ng trong ng
i dân.
1.2 Các lo i ngu n v n NHTM huy
ng
1.2.1 Các tài kho n giao d ch
1.2.1.1 Tài kho n ti n g i không k h n
Tài kho n ti n g i không k h n c a cá nhân, doanh nghi p, t ch c tín d ng
khác cịn g i là tài kho n ti n g i giao d ch, thanh tốn. Lo i ti n g i này có hai
c
i m sau:
- Là lo i ti n g i mà khách hàng có th g i vào và rút ra b t c lúc nào.
Ngân hàng s d ng ngu n v n này
kinh doanh thì r t r i ro, do ó ph i d tr
nhi u h n so v i các lo i ti n g i khác.
- Do m c ích c a khách hàng không ph i
h
ng l i t c mà
s d ng
các d ch v thanh tốn khơng dùng ti n m t c a ngân hàng. Do ó, ngân hàng
th
ng tr khách hàng v i lãi su t r t th p. Ng
ti n g i không k h n th
th
i v i các kho n
ng là các doanh nghi p nh m ph c v nhu c u chi tr
ng xuyên và thu c v v n l u
gia ình th
i s h u ch y u
ng c a doanh nghi p. Các cá nhân và các h
ng chi m ph n ít h n trong t ng ti n g i không k h n trên b ng cân
i c a các ngân hàng.
Ti n g i không k h n là ngu n v n huy
ng v i chi phí th p nh t và t ng
thu phí d ch v cho các NHTM, giúp ngân hàng duy trì các nhu c u giao d ch. M t
khác, vi c thanh tốn thơng qua tài kho n ti n g i t i ngân hàng còn ti t ki m chi
phí l u thơng cho xã h i, th c hi n v n minh và gi m thi u r i ro trong thanh toán.
8
Các NHTM c ng ph i th
l
ng xuyên
ng d ch v và giá c d ch v
i m i công ngh , nâng cao ch t
h p d n khách hàng.
i v i tài kho n thanh toán, ch tài kho n
1.2.1.2 Tài kho n vãng lai:
quy n ra l nh cho ngân hàng chi tr trong ph m vi s ti n ã g i vào. Còn
tài kho n vãng lai, th
ng áp d ng
có th cho th u chi (overdraft)
c
iv i
i v i nh ng khách hàng có uy tín, ngân hàng
n h n m c phù h p v i thu nh p bình quân c a
ch tài kho n nh m
m b o kh n ng tr n . Các cơng ty tài chính, các t ch c phi
ngân hàng không
c m tài kho n vãng lai cho khách hàng. Tài kho n vãng lai
d a trên h p d ng tài kho n vãng lai, trong ó hai bên th a thu n v h n m c cho
vay, th i h n, lãi su t, các hình th c
m b o nh tài s n th ch p, c m c , b o lãnh
c a bên th ba…Các tranh ch p phát sinh
Tài kho n vãng lai thu c lo i l
m t th i i m nh t
ng
nh. D
N
c x lý theo t t ng th
ng tính, có th D
ng m i.
ho c D
CÓ t i
khi rút ra nhi u h n g i vào, và D
CĨ thì
N
c l i.
1.2.2 Các tài kho n phi giao d ch
Thông th
ng ây là nh ng lo i ti n g i
nh k nh ti n g i có k h n c a
các doanh nghi p, ti n g i ti t ki m c a cá nhân. Khách hàng ch
theo m t k h n
c quy
nh tr
g i (cá nhân) ho c m t h p
c. Khách hàng g i ti n s
c c p m t s ti n
ng ti n g i (doanh nghi p), nh n lãi
áo h n và nh n g c khi áo h n. Ngoài ra không
dùng ti n m t. Lo i ti n g i này có hai
- M c ích c a ng
c rút ti n ra
nh k ho c khi
c tham gia thanh tốn khơng
c i m sau:
i g i là
ch
ng l i t c. Do ó, ngân hàng ph i
tr lãi cao h n so v i ti n g i không k h n.
-
ây là lo i ti n g i n
nh cho nên ngân hàng th
ng s d ng
cho vay
trung – dài h n; tuy nhiên, do ti n g i này có chi phí lãi cao nên khi s d ng cho
vay, l i nhu n ngân hàng
t
c s th p.
1.2.3 Vay v n trên th tr
ng ti n t
Các ngân hàng có th vay và cho vay l n nhau thông qua th tr
hàng (Interbank Market): tr
ng h p này x y ra khi l
ng liên ngân
ng ti n g i c a NHTM t i
9
NHNN th p không
áp ng cho nhu c u chi tr . Thông qua s t ch c c a
NHNN, ngân hàng này s vay ngân hàng khác có l
ng ti n g i d th a t i NHNN.
Vì kho n cho vay là m t b ph n c a ti n g i thanh toán nên th i gian vay th
ng
ch là m t ngày “vay qua êm”. Ngồi ra, các ngân hàng có th vay tr c ti p l n
nhau thông qua th tr
ng liên ngân hàng.
Vay ngân hàng Nhà N
c: NHNN s ti p v n (cho vay)
i v i các NHTM
thông qua nghi p v chi t kh u (discount) và tái chi t kh u (rediscount) th
ng
phi u và các gi y t có giá ho c cho vay l i theo h s tín d ng mà NHTM xu t
trình. i u ki n ti p v n c a NHNN v i NHTM d hay kh t khe ph thu c vào m c
tiêu c a chính sách ti n t trong t ng th i k , uy tín và ch t l
ng ho t
ng tín
d ng c a m i NHTM.
Phát hành gi y t có giá
thu hút ti n nhàn r i c a các ch th trong n n
kinh t . Gi y t có giá là gi y t ch ng nh n c a ngân hàng phát hành
huy
ng
v n trong ó xác nh n ngh a v tr n m t kho n ti n trong m t kho ng th i gian
nh t
nh, i u ki n tr lãi và các i u kho n cam k t khác gi a ngân hàng và khách
hàng.
N u c n c theo th i h n, gi y t có giá
c chia thành hai lo i:
- Gi y t có giá ng n h n: là lo i có th i h n d
i 12 tháng, bao g m các lo i
k phi u, ch ng ch ti n g i ng n h n, tín phi u và các gi y t có giá ng n h n
khác. B n ch t là m t kho n ti n g i có k h n, th
ng có m nh giá l n khi phát
hành, lãi su t theo tho thu n gi a khách hàng và ngân hàng ho c lãi su t c
nh.
- Gi y t có giá dài h n: là lo i có th i h n t 12 tháng tr lên, bao g m trái
phi u, ch ng ch ti n g i dài h n và các gi y t có giá dài h n khác. Gi y t có giá
dài h n là kho n n do ngân hàng phát hành
chính, chúng
th
c xem là cơng c c a th tr
ng khá cao, m t s lo i trong s
ó có c
huy
ng v n trên th tr
ng tài
ng v n, lãi su t c a gi y t có giá
c tính
c phép chuy n
i thành
c phi u.
Huy
ng v n qua phát hành gi y t có giá c a NHTM
trung theo t ng
c th c hi n t p
t, ph c v nhu c u v n theo m c tiêu c a ngân hàng, n
nh h n
10
so v i ngu n v n huy
ng d
công c tài chính trên th tr
ng v n này th
và khơng th
i các hình th c ti n g i,
ng ti n t và th tr
ng th i t o thêm các
ng v n. Tuy nhiên, cơng c huy
ng có lãi su t và chi phí phát hành cao, phát hành theo k ho ch
ng xuyên.
1.2.4 Phát tri n các tài kho n h n h p
Là m t d ng tài kho n ti n g i ho c phi ti n g i cho phép k t h p th c hi n
các d ch v thanh toán, ti t ki m, mơi gi i
u t , tín d ng. Khách hàng (ng
im
tài kho n) s u thác d ch v tr n gói cho chuyên viên qu n lý tài kho n d ch v t i
ngân hàng. Nh ng
c i m thu hút khách hàng c a lo i tài kho n này là t c
cùng v i nh ng ti n ích d ch v mà khách hàng
1.2.5 Vay ng n h n qua h p
ây là h p
ng
ch
ng mua l i (Repurchase agreement –RP)
c ký k t gi a ngân hàng v i khách hàng (có tài kho n
t i ngân hàng) ho c v i ngân hàng khác. H p
bán t m th i ch ng khốn ch t l
phi u Chính ph s p
ng.
ng mua l i th c ch t là th a thu n
ng v i tính thanh kho n cao (c phi u u ãi, trái
n h n thanh toán...) kèm theo th a thu n s mua l i các
ch ng khoán này t i m t th i i m trong t
ng lai v i m c giá xác
ng. Giao d ch này thu c lo i qua êm ho c
nh trong h p
n vài tháng tu thu c vào nhu c u
v n c a ngân hàng và kh n ng v n c a ch th mua ch ng khốn. Nh v y, ngân
hàng có th th a mãn nhu c u v n mà không ph i bán v nh vi n các ch ng khốn
ch t l
ng c a mình.
Chi phí tr
S
Lãi su t
S ngày
lãi theo RP =
ti n *
hi n hành *
vay theo
vay
c a RP
h p
Thông th
ng lãi su t trong h p
ng
ng mua l i r t th p so v i lãi su t huy
ng v n c a ngân hàng.
1.2.6 V n chi m d ng
Ngân hàng s d ng các lo i ti n g i ngh a v c a khách hàng trong quá trình
t ch c thanh tốn khơng dùng ti n m t (các kho n ti n khách hàng ký qu
b o
11
chi séc, m th tín d ng, b o lãnh ngân hàng…)
t m th i áp ng nhu c u v n
c a ngân hàng.
1.3 Các nhân t
nh h
ng
n quy mô ngu n v n huy
ng c a NHTM
1.3.1 Nhân t ch quan
Các nhân t
c xem là ch quan tác
ng
ti n g i c a ngân hàng bao g m: Lãi su t, ch t l
chính sách c b n trong huy
n qui mô ngu n v n huy
ng
ng d ch v , c s v t ch t và
ng v n c a ngân hàng…
1.3.1.1 Lãi su t c nh tranh
nh giá ngu n v n huy
ng ti n g i là m t vi c làm quan tr ng và khá
ph c t p
i v i các nhà qu n tr ngân hàng. N u ngân hàng ph i tr m t m c lãi
su t l n
thu hút và duy trì s
n
nh l
ng ti n g i c a khách hàng thì ph i ch u
áp l c v vi c gia t ng chi phí, gi m l i nhu n. Tuy nhiên, tr
c s c nh tranh gay
g t gi a các ngân hàng, vi c duy trì lãi su t ti n g i c nh tranh là i u khó tránh
kh i. Các ngân hàng c nh tranh v i nhau
thu hút ngu n v n ti n g i không ch
v i các ngân hàng khác mà còn v i các t ch c ti t ki m, v i các công c c a th
tr
ng v n (trái phi u, k phi u, c phi u).
1.3.1.2 Các nhân t ch quan khác
Tính ch t s h u c a ngân hàng: y u t này có nh h
hình qu n lí, c ch qu n lí và chi n l
h
ng
n ho t
Chi n l
ng tr c ti p
c kinh doanh c a ngân hàng, t
tr
c kinh doanh c a ngân hàng: NHTM c n ph i xác
ng hi n t i c a ngân hàng,
ng
xây d ng chi n l
quy mô và ch t l
ng th i có nh ng d
nh rõ nh ng
nh v
oán s thay
c kinh doanh phù h p, trong ó chi n l
c
i c a mơi
c phát tri n
ng ngu n v n là m t b ph n quan tr ng.
Quy mô v n ch s h u: V n ch s h u
gi m giá tr tài s n c a NHTM.
c coi là
mb om c
nh gi i h n gi a v n ch s h u và v n huy
tồn trong ho t
ó nh
ng t o l p và qu n lí các ngu n v n.
i m m nh, i m y u, c h i và thách th c c a ngân hàng mình nh m
ch
n mơ
ng c a ngân hàng. Trong m i t
m ch ng
s s t
an toàn t i thi u, c n có quy
ng nh m t o m t kho ng cách an
ng quan gi a v n ch s h u và
12
v n huy
ng, n u chênh l ch ó càng l n thì h s an tồn c a ngân hàng s càng
th p.
C s v t ch t k thu t: m t NHTM có tr s kiên c , b th , m ng l
i các
chi nhánh, i m giao d ch thu n l i cùng các trang thi t b và công ngh hi n
i…
s là m t trong nh ng y u t t o uy tín cho khách hàng g i ti n vào ngân hàng.
Th
n m, có
ng hi u: ó chính là uy tín c a ngân hàng
i ng lãnh
t o, th
o và nhân viên chuyên nghi p, n ng
ng hi u c a ngân hàng
vi c huy
c t o d ng qua nhi u
ng, nhi t tình, sáng
c nhi u khách hàng bi t
n và tin t
ng thì
ng v n s r t thu n l i.
Chi n l
c c nh tranh khách hàng: m c
c nh tranh trong l nh v c tài
chính – ngân hàng ngày càng tr nên gay g t, các t ch c tài chính phi ngân hàng
c ng
c phép huy
ng v n trên th tr
ng s làm cho th ph n c a các ngân
hàng gi m i. Do v y, các NHTM mu n thu hút
c v n c n ph i t ng c
ng các
gi i pháp và chính sách linh ho t nh m áp ng t t nh t nhu c u c a khách hàng v
ch t l
ng, ch ng lo i d ch v ngân hàng, kích thích nhu c u c a khách hàng
m c s d ng s n ph m c a ngân hàng cao nh t. C n ph i xác
ngân hàng t o ra
c m t s n ph m
t
nh r ng ngay khi
c xã h i a chu ng thì trong th i gian
ng n g n nh l p t c, các ngân hàng khác c ng có th t o ra s n ph m ó
c nh
tranh.
1.3.2 Nhân t khách quan
L m phát làm gi m s c mua c a
vi c huy
ng ti n. L m phát tác
ng v n c a ngân hàng. Nó làm xói mịn giá tr s c mua lên m i
ti n t . Ngân hàng ch có th kh c ph c tác
su t th c d
ki m
ng ho c b o
cb o
S
ng tiêu c c
n
nv
ng này b ng cách duy trì m t m c lãi
m b ng m t giá tr hi n v t (ch ng h n nh ti n g i ti t
m b ng vàng).
nh v chính tr có tác
g i ti n. N n chính tr qu c gia n
ng r t l n vào tâm lý và ni m tin c a ng
nh, ng
i dân s tin t
i
ng g i ti n vào h
th ng ngân hàng nhi u h n, ngân hàng s là c u n i h u hi u gi a ti t ki m và
t .
n
u
13
Môi tr
c hi u là các y u t nh t c
ng kinh t
t ng tr
thu nh p qu c dân, t l th t nghi p, l m phát… có nh h
ti n g i t i các NHTM. Môi tr
hàng s
c t ng cao. Ng
ng kinh t
ng kinh t không n
c chuy n thành các d ng
nh và b n v ng h n nh : vàng, nhà
ng r t l n
ng
y quá trình ti n t
ng ti n g i c a dân chúng vào h th ng ngân hàng.
nh
i dân. Tùy theo
i dân có ti n nhàn r i s quy t
ngân hàng hay
ng ngu n
c ánh giá là s d ng các công
ng v n hóa là các y u t quy t
thói quen s d ng ti n c a ng
nh c a Chính
ng t i kh n ng thu hút v n và ch t l
c qu n lý tài chính, ti n t ngày càng có hi u qu h n, thúc
Mơi tr
n
t,…
v n c a các NHTM. Chính ph Vi t Nam ang
hóa n n kinh t và gia t ng l
nh, ngu n
u t khác có giá tr
i trong chính sách tài chính, ti n t và các quy
ph , c a NHNN c ng gây nh h
n ngu n
nh thì ngu n ti n g i t i các ngân
c l i, n u môi tr
v n nhàn r i trong xã h i s
S thay
n
ng kinh t ,
n các t p quán sinh ho t và
c tr ng v n hóa c a m i qu c gia,
nh l a ch n hình th c gi ti n
u t vào các l nh v c khác.
các n
nhà, g i vào
c phát tri n, vi c thanh tốn
khơng dùng ti n m t và s d ng các d ch v ngân hàng ã khá quen thu c, nh ng
nh ng n
c ang phát tri n nh Vi t Nam, ng
i dân có thói quen gi ti n ho c
tích tr d
i d ng vàng, ngo i t m nh … làm cho l
ng v n
c thu hút vào ngân
hàng còn h n ch .
ng dân c th hi n qua các s li u nh s l
Môi tr
a lí, m t
dân s ,
tu i trung bình,…là các y u t r t áng quan tâm
các NHTM nh m xác
trong t
ng dân c , phân b
nh c c u nhu c u
t ng th i k và d
oán bi n
iv i
ng
ng lai.
S phát tri n c a công ngh ngân hàng và các d ch v nh máy rút ti n t
ng ATM, th tín d ng, h th ng thanh toán i n t ,… ngày càng ti n l i, hoàn
h o s giúp cho ng
i g i ti n, ph
ng th c thanh tốn khơng dùng ti n m t
s d ng ph bi n h n, qua ó cung c p m t l
ng v n áng k cho ngân hàng.
Trên c s phân tích các y u t trên, ngân hàng l
kho n ti n g i và bi n d ng c a chúng
c
ng
nh quy mơ các
ra các chính sách s d ng v n h p lý.
14
1.3.3 Ch tiêu ánh giá hi u qu ho t
M c tiêu ho t
ng huy
ng v n c a NHTM
ng kinh doanh c a ngân hàng là t ng tr
nhu n. Do v y vi c ánh giá hi u qu huy
ng v n ch y u i sâu vào m t s n i
dung sau: ánh giá úng th c tr ng ngu n v n, tính n
tr
ng, hi u qu s d ng v n, ch t l
Các chi tiêu dùng
a) T c
ng, an toàn và l i
nh, qui mô và t c
t ng
ng ngu n v n …
phân tích, ánh giá hi u qu huy
ng v n ch y u:
ng (A): Dùng
t ng, gi m ngu n v n huy
ánh giá % hoàn
thành k ho ch kinh doanh hàng n m c a NHTM.
T ng ngu n v n huy
A=
ng k này x 100
------------------------------------------------T ng ngu n v n huy
ng k tr
b) C c u, t tr ng t ng ngu n v n huy
c
ng (B)
Ngu n v n lo i i x 100
B=
--------------------------T ng ngu n v n
c) H s bi n
ng c a ngu n v n huy
Là ch tiêu
d ng,
ánh giá m c
ng so v i tín d ng,
áp ng ngu n v n cho ho t
u t . H s này cho ta bi t m c
ng tín d ng
t ng tr
t s này nh h n 1 cho th y t c
t ng tr
ng tín d ng,
ut d n
ng tín d ng,
t ng tr
ng tín
áp ng ngu n v n cho ho t
u t . H s này l n h n 1 cho th y t c
ngu n v n nhanh h n t c
u t (C):
t ng tr
u t ; và ng
ng
c l i,
ng ngu n v n th p h n t c
n áp l c v thanh kho n cho ngân
hàng.
M c t ng tr
C=
ng c a ngu n v n huy
ng trong k
-----------------------------------------------------------------M c t ng tr
d) Ngu n v n huy
ng c a tín d ng,
u t trong k
ng bình quân m t cán b
e) Chênh l ch lãi su t bình quân (lãi su t
u vào và
tiêu truy n th ng ánh giá thu nh p c a ngân hàng, o l
u ra) (E): Là ch
ng hi u qu
i
