BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
y(x
LÊ HI LONG
MT S GII PHÁP NÂNG CAO
CHT LNG DCH V TÍN DNG
TI NGÂN HÀNG TM C PHN
NGOI THNG VIT NAM
(VIETCOMBANK)
LUN VN THC S KINH T
Thành ph H Chí Minh – Nm 2010
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
y(x
LÊ HI LONG
MT S GII PHÁP NÂNG CAO
CHT LNG DCH V TÍN DNG
TI NGÂN HÀNG TM C PHN
NGOI THNG VIT NAM
(VIETCOMBANK)
Chun ngành : QUN TR KINH DOANH
Mã s : 60.34.05
LUN VN THC S KINH T
Ngi hng dn khoa hc:
Tin s HỒNG LÂM TNH
Thành ph H Chí Minh – Nm 2010
LI CM N
Tôi xin chân thành cm n Quý Thy Cô Trng i Hc Kinh t TP. H Chí
Minh đã tn tâm ging dy, truyn đt nhng kin thc quý báu cho tôi trong sut thi
gian tôi hc tp ti trng.
c bit tôi xin chân thành cm n sâu sc đn Thy Tin s Hoàng Lâm Tnh
đã tn tâm và nhit tình hng dn đ tôi hoàn thành lun vn này.
Nhân đây tôi cng xin trân trng cm n các Anh Ch, các B
n và Quý khách
hàng, nhng ngi đã nhit tình h tr tôi thc hin lun vn này thông qua vic đánh
giá mt cách thc t và khách quan các hot đng dch v tín dng ngân hàng.
Cui cùng, tôi xin chân thành cm n nhng ngi bn, đng nghip và ngi
thân đã tn tình h tr, giúp đ tôi trong quá trình hc tp và nghiên cu.
Xin chân thành cm n tt c mi ngi!
Trân trng!
TP. H Chí Minh, ngày 15 tháng 12 nm 2010
Tác gi lun vn
Lê Hi Long
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn thc s "Mt s gii pháp nâng cao cht lng
dch v tín dng ti Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam" là kt qu
ca quá trình hc tp, nghiên cu khoa hc đc lp và nghiêm túc ca cá nhân tôi.
Các s liu đc nêu trong lun vn đc trích ngun rõ ràng và đc thu thp
t thc t, đáng tin cy, đc x lý trung thc và khách quan.
Kt qu nghiên cu trong lun vn là trung thc và cha đc công b trong bt
k công trình nghiên cu nào khác.
TP. H Chí Minh, ngày 15 tháng 12 nm 2010
Tác gi lun vn
Lê H
i Long
MC LC
Trang ph bìa
Li cm n
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ch vit tt
Danh mc các bng biu
Danh mc các đ th và hình v
Danh mc các ph lc
PHN M U Trang
1/ Lý do chn đ tài 1
2/ Mc đích nghiên cu 2
3/ i tng nghiên cu 3
4/ Ph
m vi nghiên cu 4
5/ Ý ngha thc tin, nhng đóng góp mi ca đ tài 4
6/ Kt cu ca đ tài nghiên cu 5
CHNG 1: C S LÝ LUN V CHT LNG DCH V, CHT LNG
DCH V TÍN DNG, S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG VÀ MÔ HÌNH
NGHIÊN CU. 6
1.1. SN PHM DCH V 6
1.1.1. Khái nim dch v 6
1.1.2. Các đc tính ca dch v 6
1.1.2.1 Tính vô hình 6
1.1.2.2 Tính không đng nht 7
1.1.2.3 Tính không th tách ri 7
1.1.2.4 Tính không th ct tr 7
1.2. CHT LNG DCH V 24
1.2.1. Khái nim cht lng dch v 8
1.2.2. Các đc đim ca cht lng dch v 9
1.2.2.1 Tính vt tri 9
1.2.2.2 Tính đc trng ca sn phm 9
1.2.2.3 Tính cung ng 9
1.2.2.4 Tính tho mãn nhu cu 10
1.2.2.5 Tính to ra giá tr 10
1.2.3. Các nhân t quyt đnh cht lng dch v 11
1.2.4. Mô hình cht lng dch v SERVQUAL 12
1.2.4.1. S
tin cy 13
1.2.4.2. áp ng 13
1.2.4.3. Phng tin hu hình 14
1.2.4.4. Nng lc phc v 14
1.2.4.5. S đng cm 14
1.3. S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG 15
1.3.1. Khái nim 15
1.3.2. Phân loi 16
1.3.3. Các nhân t quyt đnh s hài lòng ca khách hàng 17
1.3.3.1. Cht lng dch v
17
1.3.3.2. Giá c dch v 17
1.3.3.3. Vic duy trì khách hàng 19
1.3.4. Mô hình ch s hài lòng ca khách hàng (CSI) 19
1.4. MÔ HÌNH NGHIÊN CU CÁC NHÂN T TÁC NG N S HÀI
LÒNG CA KHÁCH HÀNG 22
1.4.1. Mô hình đo lng cht lng dch v 22
1.4.2. Mô hình nghiên cu các nhân t tác đng đn s hài lòng khách hàng 24
1.4.2.1. Các gi thuyt 24
1.4.2.2. o lng s hài lòng ca khách hàng 25
KT LUN CHNG 1 26
CHNG 2: TNG QUAN V H THNG NGÂN HÀNG THNG MI
VIT NAM VÀ HOT NG CA NGÂN HÀNG TMCP NGOI THNG
VIT NAM (VIETCOMBANK) 27
2.1. TNG QUAN V H THNG NGÂN HÀNG TM VIT NAM 27
2.1.1. S lc v h thng Ngân hàng Thng mi Vit Nam 27
2.1.2. Hot đng dch v ca h thng Ngân hàng Thng mi Vit Nam 29
2.2. TNG QUAN V NGÂN HÀNG TMCP NGOI THNG VIT NAM
(VIETCOMBANK). 32
2.2.1. S lc v quá trình hình thành và phát trin. 32
2.2.2. C cu t chc. 34
2.2.3. Mng li hot đng. 34
2.2.4. Dch v huy đng vn ti Vietcombank. 34
2.2.5. Dch v tín dng ti Vietcombank. 35
2.2.6. Dch v thanh toán xut nhp khu. 36
2.2.7. Dch v thanh toán th. 37
2.2.8. Dch v ngân hàng bán l. 38
2.2.9. Kt qu hot đng kinh doanh ca Vietcombank đn ht nm 2009 38
2.2.10. Phng hng, nhim v trong nm 2010 39
2.2.11. nh hng, chin lc phát trin ca Vietcombank đn nm 2020 40
KT LUN CHNG 2 42
CHNG 3: ÁNH GIÁ CHT LNG DCH V TÍN DNG VÀ S HÀI
LÒNG C
A KHÁCH HÀNG 43
3.1. THIT K NGHIÊN CU 43
3.1.1 Phng pháp nghiên cu 43
3.1.2 i tng nghiên cu 43
3.1.3 Mu nghiên cu 44
3.2. THANG O 44
3.2.1 Thang đo S tin cy (STC) 44
3.2.2 Thang đo S đáp ng (SDW) 45
3.2.3 Thang đo Nng lc phc v (PPV) 45
3.2.4 Thang đo Chính sách giá (CGC) 45
3.2.5 Thang đo S đng cm (SDC) 45
3.2.6 Thang đo Phng tin hu hình (PHH) 46
3.2.7 Thang đo S hài lòng (SHL) 46
3.3. KT QU NGHIÊN C
U 48
3.3.1. Phân tích mô t 48
3.3.1.1. Kt qu phân tích thng kê mô t 48
3.3.1.2. Xác đnh nhu cu ca khách hàng 48
3.3.1.3. Các nhân t tác đng đn s hài lòng ca khách hàng 49
3.3.1.3.1. Cht lng dch v 49
3.3.1.3.2. Tính cnh tranh v giá 50
3.3.1.3.3. o lng s hài lòng ca khách hàng 50
3.3.2. ánh giá thang đo 51
3.3.2.1 ánh giá thang đ
o bng h s tin cy Cronbach’s Alpha 51
3.3.2.2 Phân tích nhân t khám phá EFA 52
3.3.3. Phân tích hi quy 53
3.3.3.1. Kim đnh đ phù hp ca mô hình 54
3.3.3.2. Kt qu phân tích hi quy 55
3.3.3.3. Gii thích phng trình hi quy. 56
3.3.3.4. Mô hình các nhân t tác đng đn s hài lòng khách hàng 57
3.3.4. Phân tích phng sai 57
KT LUN CHNG 3 60
CHNG 4: MT S GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG DCH V TÍN
DNG TI NGÂN HÀNG TMCP NGOI THNG VIT NAM
(VIETCOMBANK) 61
4.1. MÔ T KT QU NGHIÊN CU 61
4.2. MT S GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG DCH V TÍN DNG
TI NGÂN HÀNG TMCP NGOI THNG VIT NAM (VIETCOMBANK)
4.2.1 Gii pháp v hoàn thin chính sách giá 64
4.2.2 Các gii pháp nâng cao nng lc phc v 68
4.2.2.1 Nâng cao cht lng ngun nhân lc 68
4.2.2.2 u t phát trin công ngh ngân hàng nhm đáp ng nhng nhu cu ca
khách hàng 69
4.2.3 Các gii pháp ci thin phng tin hu hình 71
4.2.3.1 u t nâng cp c s vt cht , trang thit b ca các Chi nhánh, Phòng
giao dch Vietcombank 72
4.2.3.2 Phát trin mng li phc v khách hàng 72
4.2.3.3 Chú trng phong cách chuyên nghip ca đi ng nhân viên phc v
khách hàng 74
4.2.3.4 Không ngng hoàn thin cht lng ca sn phm dch v nhm gi gìn
và nâng cao s tín nhim ca khách hàng 75
4.2.4 Gii pháp nâng cao s tin cy 76
4.2.5 Gii pháp nâng cao s đáp ng và s đng cm 77
4.3. XUT MT S KIN NGH 78
4.3.1 Kin ngh đi v
i các c quan qun lý nhà nc 78
4.3.2 Nhng hn ch ca đ tài và kin ngh cho các nghiên cu tip theo 79
KT LUN CHNG 4 81
PHN KT LUN 83
TÀI LIU THAM KHO
PHN PH LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
NH : Ngân hàng
NHNN : Ngân hàng Nhà Nc
NHTM : Ngân hàng Thng Mi
NHTM NN : Ngân hàng Thng Mi Nhà Nc
TMCP : Thng Mi C Phn
NHTMCP : Ngân hàng Thng Mi C Phn
VIETCOMBANK : Ngân hàng Thng mi C Phn Ngoi Thng Vit Nam
VCB : Ngân hàng Thng mi C Phn Ngoi Thng Vit Nam
ACB : Ngân hàng Thng Mi C Phn Á Châu
AGRIBANK : Ngân hàng Nông Nghip & Phát Trin Nông Thôn Vit Nam
CNTT : Công ngh thông tin
EXIMBANK : Ngân hàng c phn xut nhp khu
STB/SACOMBANK: Ngân hàng Thng mi c ph
n Sài Gòn Thng Tín
VIETINBANK : Ngân hàng Thng mi c phn Công Thng Vit Nam
BIDV : Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam
TCB : Ngân hàng Thng mi c phn K thng Vit Nam – Tecombank
SERVQUAL : Mô hình cht lng dch v
SERVPERF : Mô hình cht lng dch v thc hin
TCTD : T chc tín dng
VN : Vit Nam
WTO : T chc Thng Mi Th Gii (World Trade Organization)
CSI : Ch s hài lòng ca khách hàng (Customer Satisfaction Index)
ATM : Máy rút tin t đng (Automatic Teller Machine)
POS : Máy cà th (Point Of Sales)
GTTB : Giá tr trung bình
: H s Beta chun hóa
TP.HCM : Thành ph H Chí Minh
DV : Dch v
DVTD : Dch v tín dng
CLDVTD : Cht lng dch v tín dng
CLDV : Cht lng dch v
TW : Trung ng
STC : S Tin Cy
SDW : S đáp ng
PPV : Nng lc phc v
CGC : Chính sách giá
SDC : S đng cm
PHH : Phng tin hu hình
SHL : S hài lòng
DANH MC CÁC BNG BIU
Trang
Bng 2.1: T trng tng tài sn ca các Ngân hàng TM so vi toàn h thng (%) 28
Bng 2.2: Th phn tin gi ca các NHTM (%) 28
Bng 2.3. Th phn tín dng ca các NHTM (đn v %) 31
Bng 3.1: Thang đo cht lng dch v tín dng và s hài lòng ca khách hàng 46
Bng 3.2: Thng kê mô t các mong đi ca khách hàng 48
Bng 3.3: Thng kê mô t các thang đo cht lng d
ch v tín dng 49
Bng 3.4: Thng kê mô t các thang đo chính sách giá 50
Bng 3.5: Thng kê mô t các thang đo s hài lòng ca khách hàng 50
Bng 3.6 : Kt qu phân tích h s Cronbach’s Alpha 51
Bng 3.7: Kt qu phân tích KMO and Bartlett’s Test 53
Bng 3.8: Kt qu phân tích đ phù hp trong phân tích hi quy 54
Bng 3.9: Kt qu phân tích đ phù hp trong phân tích hi quy 54
Bng 3.10: Kt qu phân tích hi quy 55
B
ng 3.11: Kim đnh phng sai bng nhau 59
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
Trang
Hình 2.1: Mô hình lý thuyt v ch s hài lòng khách hàng ca ngân hàng 22
Hình 2.2: Mô hình lý thuyt v đo lng cht lng dch v ngân hàng ngân hàng 23
Hình 2.3 : Mô hình nghiên cu các nhân t tác đng đn s hài lòng khách hàng 24
Hình 4.1 : Mô hình các nhân t tác đng đn s hài lòng ca khách hàng 57
th 2.1: Tng trng huy đng vn và tng trng tín dng VN 30
th 2.2: Tng tài sn ca VCB so vi ACB và AGRIBANK PL
th 2.3: Vn huy đng c
a VCB so vi ACB và AGRIBANK PL
th 2.4: D n tín dng ca VCB so vi ACB và AGRIBANK PL
th 2.5: Vn ch s hu ca VCB so vi ACB và AGRIBANK PL
th 2.6: Li nhun trc thu ca VCB so vi ACB và AGRIBANK PL
th 2.7: S tin np ngân sách nhà nc PL
th 2.8: Doanh s thanh toán XNK PL
th 2.9: Doanh s mua bán ngoi t PL
th 2.10: T
l n xu PL
th 2.11: ROA PL
th 2.12: ROE PL
DANH MC CÁC PH LC
Ph lc 1: Quy trình nghiên cu
Ph lc 2: Mô hình t chc Vietcombank
Ph lc 3: Mt s kt qu đt đc ca Vietcombank trong giai đon 2006-2010
Ph lc 4: Bng câu hi tho lun nhóm
Ph lc 5: Bng câu hi kho sát đnh lng chính thc
Ph lc 6: Thng kê các tn s
Ph lc 7: Thng kê các giá tr trung bình
Ph lc 8: Kim đnh Cronbach’s Alpha
Ph l
c 9: Phân tích nhân t EFA
Ph lc 10: Phân tích tng quan h s Pearson
Ph lc 11: Phân tích hi quy
Ph lc 12: Kim đnh phng sai
1
PHN M U
1/ LÝ DO CHN TÀI
Xu hng toàn cu hoá và hi nhp kinh t khu vc và quc t đang din ra
mnh m trên toàn cu, s kin chính thc tr thành thành viên ca T chc Thng
mi Th gii (WTO) vào ngày 11/01/2007 đã đánh du mt bc ngoc quan trng
trong tin trình m ca và hi nhp vào nn kinh t quc t ca Vit Nam. S kin này
to cho nn kinh t Vit Nam nhiu c hi đ phát trin nhng đng thi cng mang li
nhiu thách thc khó khn cho tt c các ngành, các lnh vc ca nn kinh t, đc bit là
ngành Ngân hàng chu tác đng rt ln t vic m ca th trng dch v. Theo cam kt
Vit Nam phi m ca hoàn toàn lnh vc dch v ngân hàng vào nm 2010, đ các
đnh ch tài chính, ngân hàng nc ngoài đc m ngân hàng 100% vn nc ngoài ti
Vit Nam.
Lnh vc Ngân hàng là mt ngành dch v quan trng, xng sng ca nn kinh
t, các ngân hàng thng mi đang gp s cnh tranh gay gt không nhng đn t các
đi th trong nc mà còn đn t các t chc tài chính, ngân hàng ln mnh hàng đu
th gii nh HSBC, Standard Chaterer, ANZ, Deutsche Bank, Citibank…
Trong môi trng áp lc cnh tranh gay gt, cùng vi nhng bin đng liên tc
ca các điu kin kinh t v mô nh hin nay, khách hàng là nhân t mang tính quyt
đnh đi vi s tn ti và phát trin ca các ngân hàng. Ngân hàng nào giành
đc s quan tâm và lòng trung thành ca khách hàng thì ngân hàng đó s giành đc
thng li và phát trin bn vng.
Chin lc kinh doanh hng đn khách hàng đã và đang tr thành kim ch nam
cho mi hot đng ca ngân hàng, là chin lc kinh doanh có tm quan trng hàng
đu
đi vi mi ngân hàng. Hp tác, gn bó cht ch vi khách hàng trong kinh doanh,
cng c mi quan h vi khách hàng hin ti, thu hút khách hàng mi là phng thc
kinh doanh hiu qu và chin lc quan trng mà các ngân hàng đang áp dng. Tuy
2
nhiên đ thc hin đc điu này thì các ngân hàng phi đem đn cho khách hàng s
hài lòng ti đa bng cách không ngng nâng cao cht lng dch v cung cp cho
khách hàng, đây là vn đ quan trng mà các ngân hàng phi luôn quan tâm và thc
hin mt cách tt nht đ đm bo cho s tn ti và phát trin bn vng.
Vì vy, nghiên cu s hài lòng ca Khách hàng đi vi Ngân hàng là mt công
vic rt quan tr
ng và phi thc hin mt cách thng xuyên, liên tc nhm đáp ng
kp thi nhng thay đi trong nhu cu ca Khách hàng đ Ngân hàng có th phc v
khách hàng mt cách tt nht và làm cho khách hàng luôn hài lòng ti đa khi s dng
các sn phm, dch v đc cung cp.
Chính vì nhng lý do trên mà tác gi đã chn đ tài “Mt s gii pháp nâng cao
cht lng dch v tín dng ti Ngân hàng TMCP Ngo
i Thng Vit Nam” nhm
nghiên cu nhng ý kin đánh giá, nhng nhân t tác đng đn s hài lòng ca khách
hàng đi vi cht lng dch v tín dng ca Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit
Nam đ t đó đ ra các gii pháp nâng cao cht lng dch v tín dng, đem đn cho
khách hàng ca Vietcombank s tho mãn ti đa, giúp cho Ngân hàng Vietcombank
không ngng phát trin n đnh và bn vng. Tuy nhiên do th
i gian nghiên cu còn
hn ch và nng lc bn thân có hn nên tác gi mong mun s nhn đc s thông
cm và tht nhiu ý kin đóng góp ca Quý Thy Cô và các Bn đ vn đ nghiên cu
đc hoàn thin hn.
2/ MC TIÊU NGHIÊN CU
tài đc thc hin nhm mc tiêu tìm hiu, kho sát nhng đánh giá ca
khách hàng v cht lng dch v tín dng c
a Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit
Nam, t kt qu kho sát đc, cn c vào tình hình hot đng và chin lc phát trin
ca Vietcombank đ đa ra các kin ngh, gii pháp nhm nâng cao mc đ hài lòng
ca khách hàng đi vi các sn phm dch v ca ngân hàng nói chung đc bit là dch
v tín dng nói riêng.
3
đt mc tiêu c bn trên, đ tài s hng vào nghiên cu c th nhng vn đ
sau đây:
1. Da vào mô hình nm thành phn cht lng dch v và thang đo
SERVQUAL đ xây dng mô hình biu din mi quan h gia các thành
phn cht lng dch v tín dng ngân hàng và s hài lòng ca khách hàng.
2. Kim đnh mô hình da vào các ý kin đánh giá ca khách hàng đi vi d
ch
v tín dng ti Ngân hàng Vietcombank, ACB, Agribank.
3. So sánh s khác bit v nhn xét, đánh giá ca khách hàng đi vi
Vietcombank và hai đi th là Agribank (ngân hàng dn đu v ngun vn
ch s hu và mc d n tín dng) và ACB (ngân hàng có hiu qu hot
đng -li nhun- cao nht).
4. Kin ngh mt s gii pháp nhm nâng cao cht lng dch v tín dng ti
ngân hàng TMCP Ngo
i Thng Vit Nam -Vietcombank.
3/ I TNG NGHIÊN CU
i tng nghiên cu:
i tng nghiên cu ca đ tài là các khách hàng cá nhân và khách hàng doanh
nghip có quan h tín dng đi vi Vietcombank và mt s ngân hàng đi th nh
Agribank, ACB.
Các đi tng là các t chc tài chính, tín dng ngân hàng hoc nhng ngi
cha tng đi vay vn không phi là đi tng nghiên cu ca đ tài.
C s đ la ch
n đi tng nghiên cu:
i vi Vietcombank, cng ging nh các Ngân hàng thng mi nhà nc
khác, khách hàng ch yu là các doanh nghip và t chc kinh t: Doanh nghip nhà
nc, các Tp đoàn kinh t, các Tng công ty 90 & 91, các Công ty c phn, Cty liên
doanh, Cty TNHH, Doanh nghip t nhn, các hp tác xã,… đây đã và đang là nhóm
khách hàng ch lc quan trng đóng góp rt ln vào s phát trin ca Vietcombank.
4
ng thi, cùng vi s phát trin ca kinh t xã hi, thu nhp ca ngi lao
đng đc nâng cao, nhu cu v tín dng nhm ci thin điu kin n , sinh hot, đi li
và nhu cu đu t kinh doanh ca mt b phn không nh nhng khách hàng cá nhân
có thu nhp khá và tng đi n đnh. ây là nhóm khách hàng có tim nng rt ln và
vi t trng ngày càng t
ng, là đi tng khách hàng cn thu hút ca hu ht các ngân
hàng thng mi. Vì vy nhóm khách hàng cá nhân là nhóm khách hàng tng lai s
mang li li nhun cao, đóng góp rt ln vào s tn ti và phát trin ca ngân hàng.
Vì vy, đ tài nghiên cu c hai nhóm khách hàng là khách hàng doanh nghip
và khách hàng cá nhân.
4/ PHM VI NGHIÊN CU
Phm vi nghiên cu là các doanh nghip và cá nhân đã và đang s dng dch v
tín dng ca Vietcombank và hai đi th cnh tranh là Agribank và ACB, tuy nhiên do
hn ch
v thi gian và nng lc tài chính, tác gi ch chn mu nghiên cu theo yu t
thun tin trong đó tp trung chính vào khách hàng ca Vietcombank, Agribank, ACB
khu vc TP. H Chí Minh, Tnh ng Nai, Tnh Bình Dng và TP. Cn Th.
5/ Ý NGHA THC TIN, NHNG ÓNG GÓP MI CA TÀI
Trong quá trình nghiên cu, đ tài đã nêu đc nhng c s lý thuyt c bn
v dch v, cht lng dch v và các mô hình cht lng dch v, s hài
lòng ca khách hàng và mô hình nghiên cu các nhân t tác đng đn s hài
lòng ca khách hàng.
Tip đn, đ tài tìm hiu thc trng cht lng dch v tín dng ca
Vietcombank và hai đi th là Agribank và ACB thông qua nhng ý kin
đánh giá ca khách hàng, xác đnh nhng nhu cu và mong mun ca khách
hàng.
T vic phân tích các kt qu nghiên cu, đ tài đ xut nh
ng gii pháp và
kin ngh nhm nâng cao cht lng dch v tín dng ti Vietcombank.
5
Vi vic phân tích các yu t liên quan đn mc đ hài lòng ca khách hàng,
Ngân hàng Vietcombank s hiu rõ hn nhu cu khách hàng cng nh cht
lng dch v tín dng mà ngân hàng đang cung cp, t đó đa ra các bin
pháp thích hp nhm nâng cao cht lng dch v tín dng đ ti đa hoá s
hài lòng ca khách hàng đi vi sn phm dch v tín dng ca Ngân hàng,
t đó
đa ngân hàng Vietcombank phát trin n đnh và bn vng, tr thành
mt trong nhng ngân hàng hàng đu không nhng trong nc mà còn có v
th nht đnh đi vi khu vc và th gii.
6/ KT CU CA TÀI NGHIÊN CU
tài nghiên cu đc chia làm 5 chng vi ni dung c th ca mi chng
nh sau:
Chng 1: C s lý lun v cht lng dch v, cht lng dch v tín dng,
s hài lòng ca khách hàng và mô hình nghiên cu.
Chng 2: Tng quan v h thng ngân hàng thng mi Vit Nam và hot
đng ca Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam.
Chng 3: ánh giá cht lng dch v tín dng và s hài lòng ca khách
hàng
Chng 4: Mt s gii pháp nâng cao cht lng dch v tín dng ti Ngân
hàng TMCP Ngoi Th
ng Vit Nam (Vietcombank).
6
CHNG 1
C S LÝ LUN V CHT LNG DCH V, CHT LNG DCH V
TÍN DNG, S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU
Chng 1 trình bày c s lý thuyt v cht lng dch v nhm hng đn gii
thiu mô hình mi liên h gia các thành phn cht lng dch v và s hài lòng khách
hàng. Mô hình này đc xây dng da trên c s lý thuyt v cht lng dch v, mô
hình ch s hài lòng khách hàng và thc tin áp dng vào ngành dch v ngân hàng.
Ni dung chng bao gm: (1) Sn phm dch v; (2) Cht lng dch v và s hài
lòng khách hàng; (3) Mô hình nghiên cu.
1.1. SN PHM DCH V
1.1.1. Khái nim dch v
Dch v là mt khái nim ph bin trong marketing và kinh doanh. Có rt nhiu
cách đnh ngha v dch v, tuy nhiên ta có th khái quát nh sau:
D
ch v là nhng hành vi, quá trình và cách thc thc hin mt công vic nào đó
nhm to ra giá tr s dng cho khách hàng làm tho mãn nhu cu và mong đi ca
khách hàng. (Lu Vn Nghiêm, 2008, Tr.6-7)
Hay: Dch v c bn là hot đng dch v to ra giá tr tho mãn li ích c bn
(chính) ca ngi tiêu dùng đi vi dch v đó. (Lu Vn Nghiêm, 2008, Tr.8)
1.1.2. c tính ca dch v : (Lu Vn Nghiêm, 2008, tr.9-12)
Dch v là mt sn phm đc bit có nhiu đc tính khác vi các loi hàng hoá
khác nh tính vô hình, tính không đng nht, tính không th tách ri và tính không th
ct tr. Chính nhng đc tính này làm cho dch v tr nên khó đnh lng và không th
nhn dng bng mt thng đc.
1.1.2.1. Tính vô hình
Dch v không có hình dáng c th, không th s mó, cân đong, đo đm mt
cách c th nh
đi vi các sn phm vt cht hu hình. Do tính cht vô hình dch v
7
không có “mu” và cng không có “dùng th” nh sn phm vt cht. Ch thông qua
vic s dng dch v, khách hàng mi có th cm nhn và đánh giá cht lng dch v
mt cách đúng đn nht.
1.1.2.2. Tính không đng nht
c tính này còn đc gi là tính khác bit ca dch v. Theo đó, vic thc hin
dch v thng khác nhau tu thuc vào cách thc phc v
, nhà cung cp dch v,
ngi phc v, thi gian thc hin, lnh vc phc v, đi tng phc v và đa đim
phc v. Hn th, cùng mt loi dch v cng có nhiu mc đ thc hin t “cao cp”,
“ph thông” đn “th cp”. Vì vy, vic đánh giá cht lng dch v hoàn ho hay yu
kém khó có th xác đnh da vào mt thc đo chun mà phi xét đn nhiu yu t liên
quan khác trong trng hp c th.
1.1.2.3. Tính không th tách ri
c tính không th tách ri ca dch v th hin vic khó th phân chia dch
v thành hai giai đon rch ròi là giai đon sn xut (production) và giai đon s dng
(consumption). S to thành và s dng d
ch v thông thng din ra đng thi cùng
lúc vi nhau. Nu hàng hoá thng đc sn xut, lu kho, phân phi và sau cùng mi
giao đn ngi tiêu dùng thì dch v đc to ra và s dng ngay trong sut quá trình
to ra đó. i vi sn phm hàng hoá, khách hàng ch s dng sn phm giai đon
cui cùng (end-users), còn đi vi dch v, khách hàng đng hành trong sut quá trình
to ra dch v. Nói cách khác, s gn lin ca hai quá trình này làm cho dch v tr nên
hoàn tt.
1.1.2.4. Tính không th ct tr
Dch v không th ct tr, lu kho ri mi bán nh hàng hoá khác. Chúng ta có
th u tiên thc hin dch v theo th t trc sau nhng không th đem ct dch v ri
sau đó đem ra s dng vì dch v thc hin xong là ht, không th đ dành cho vi
c
“tái s dng” hay “phc hi” li . chính vì vy, dch v là sn phm đc s dng khi
to thành và kt thúc ngay sau đó.
8
1.2. CHT LNG DCH V
1.2.1. Khái nim cht lng dch v
Cht lng dch v có nhiu cách đnh ngha khác nhau tu thuc vào đi tng
nghiên cu và môi trng nghiên cu và vic tìm hiu cht lng dch v là c s cho
vic thc hin các bin pháp ci thin cht lng dch v ca doanh nghip. Vì vy,
vic đnh ngha ch
t lng dch v không ch quan trng trong vic xây dng mc tiêu
phát trin mà còn đnh hng cho doanh nghip phát huy đc th mnh ca mình mt
cách tt nht.
T các đim khác bit gia sn phm và dch v mà khái nim cht lng dch
v tr nên rt phúc tp. c đim ni bt là khách hàng ch có th đánh giá đc toàn
b cht l
ng ca nhng dch v sau khi đã “mua” và “s dng” chúng. Do đó, tài liu
xác đnh cht lng dch v da theo: ch quan, thái đ, và kh nng nhn bit.
Cht lng dch v là mt s đo lng mc đ dch v đc đa đn khách
hàng tng xng vi mong đi ca khách hàng tt đn đâu. Vic to ra mt dch v
cht lng ngha là đáp ng mong đi ca khách hàng mt cách đng nht (Lu Vn
Nghiêm, 2008, Tr.163).
Hay
Cht lng dch v là mc đ hài lòng ca khách hàng trong quá trình cm
nhn tiêu dùng dch v, là dch v tng th ca doanh nghip mang li chui li ích và
tho mãn đy đ nhu cu mong đi ca khách hàng trong hot đng sn xut cung
ng và trong phân phi dch v
đu ra, tng xng vi chi phí mà khách hàng phi
thanh toán.
Parasuraman & ctg (1998) (trích t Nguyn ình Th và ctg., 2003) đã đnh
ngha “Cht lng dch v là khong cách mong đi v sn phm dch v ca khách
hàng và nhn thc, cm nhn ca h khi s dng qua sn phm dch v đó”. Ông gii
thích rng đ bit đc s d đoán c
a khách hàng thì tt nht là nhn dng và thu
hiu nhng mong đi ca h. Vic phát trin mt h thng xác đnh đc nhng mong
đi ca khách hàng là cn thit. Và ngay sau đó ta mi có mt chin lc cht lng
9
cho dch v có hiu qu. ây có th xem là mt khái nim tng quát nht, bao hàm đy
đ ý ngha ca dch v đng thi cng chính xác nht khi xem xét cht lng dch v
đng trên quan đim khách hàng, xem khách hàng là trung tâm.
1.2.2. Các đc đim ca cht lng dch v.
Tuy có nhiu đnh ngha khác nhau, nhng xét mt cách tng th, cht lng
dch v bao gm nh
ng đc đim sau đây: (Lu Vn Nghiêm, 2008, tr.154-155).
1.2.2.1. Tính vt tri:
i vi khách hàng, dch v có cht lng là dch v th hin đc tính vt tri
“u vit” ca mình so vi nhng sn phm khác. Chính tính u vit này làm cho cht
lng dch v tr thành th mnh cnh tranh ca các nhà cung cp dch v. Cng phi
nói thêm rng s đánh giá v
tính vt tri ca cht lng dch v chu nh hng rt
ln bi s cm nhn t phía ngi tip nhn dch v. Quan h này có ý ngha rt ln
đi vi vic đánh giá cht lng dch v t phía khách hàng trong các hot đng
marketing và nghiên cu s hài lòng ca khách hàng.
1.2.2.2. Tính đc trng ca sn phm:
Cht lng d
ch v là tng th nhng mt ct lõi nht và tinh tuý nht kt tinh
trong sn phm, dch v to nên tính đc trng ca sn phm, dch v. Vì vy, dch v
hay sn phm có cht lng cao s hàm cha nhiu “đc trng vt tri” hn so vi
dch v cp thp. S phân bit này gn lin vi vic xác đnh các thu
c tính vt tri
hu hình hay vô hình ca sn phm dch v. Chính nh nhng đc trng này mà khách
hàng có th nhn bit cht lng dch v ca doanh nghip khác vi các đi th cnh
tranh. Tuy nhiên, trong thc t rt khó xác đnh các đc trng ct lõi ca dch v mt
cách đy đ và chính xác. Vì vy, các đc trng này không có giá tr tuyt đi mà ch
mang tính tng đi giúp cho vi
c nhn bit cht lng dch v trong trng hp c th
đc d dàng hn thôi.
1.2.2.3. Tính cung ng:
Cht lng dch v gn lin vi quá trình thc hin/chuyn giao dch v đn
khách hàng. Do đó, vic trin khai dch v, phong thái phc v, và cách cung ng dch
10
v s quyt đnh cht lng dch v tt hay xu. ay là yu t bên trong ph thuc vào
s biu hin ca nhà cung cp dch v trc tiên cn phi bit ci thin yu t ni ti
này đ to thành th mnh lâu dài ca chính mình trong hot đng cung cp dch v cho
khách hàng.
1.2.2.4. Tính tho mãn nhu cu:
Dch v to ra nh
m đáp ng nhu cu khách hàng. Do đó, cht lng dch v
nht thit phi tho mãn nhu cu khách hàng và ly yêu cu ca khách hàng làm cn c
đ ci thin cht lng dch v. Nu khách hàng cm thy không đáp ng đc nhu cu
ca mình thì h s không hài lòng vi cht lng dch v mà h nhn đc. Cng phi
nói thêm rng trong môi trng kinh doanh hin
đi thì đc đim này càng tr nên
quan trng hn bao gi ht vì các nhà cung cp dch v phi luôn hng đn nhu cu
khách hàng và c gng ht mình đ đáp ng các nhu cu đó. S là vô ích và không có
cht lng nu cung cp các dch v mà khách hàng đánh giá là không có giá tr.
Xét trên phng din “phc v khách hàng”, “tính tho mãn nhu cu” đã bao
hàm c ý ngha ca “tính cung ng”. S d nh vy vì tuy cht lng dch v bt đu t
khi kinh doanh nm bt nhu cu ca khách hàng đn khi tin hành trin khai dch v
nhng chính trong quá trình thc hin cung ng dch v mà khách hàng s cm thy
hài lòng không và t đó cm nhn cht lng dch v tt hay xu. Nu tính cung ng
mang yu t ni ti thì tính tho mãn nhu cu li b chi phi bi tác đng bên ngoài
nhiu hn.
1.2.2.5. Tính to ra giá tr:
Rõ ràng, cht lng dch v gn lin vi các giá tr đc to ra nhm phc v
khách hàng. Dch v không sn sinh ra giá tr nào ht thì đc xem nh là không có
cht lng. Doanh nghip to ra giá tr và khách hàng là đi tng tip nhn nhng giá
tr đó. Vì vy vic xem xét cht lng dch v hay c th hn là các giá tr đem l
i cho
khách hàng ph thuc vào đánh giá ca khách hàng ch không phi ca doanh nghip.
Thông thng khách hàng đón nhn nhng dch v mang li và so sánh chúng vi
11
nhng gì h mong đi s nhn đc. Do đó, tính to ra giá tr là đc đim c bn và là
nn tng cho vic xây dng và phát tin cht lng dch v ca doanh nghip.
1.2.3. Các nhân t quyt đnh cht lng dch v
Cht lng dch v đc đo lng bi nhiu yu t và vic nhn đnh chính xác
các yu t này ph thuc vào tính cht ca dch v và môi trng nghiên cu. Có nhiu
tác gi đã nghiên cu vn đ này nhng ph bin nht và bit đn nhiu nht là các tiêu
chí đánh giá cht lng dch v ca Parasuraman & ctg.
Mô hình cht lng ca Parasuraman & ctg (1985), (trích t Nguyn Th Mai
Trang, 2003) đã đa ra 10 nhân t quyt đnh cht lng dch v đc lit kê di đây:
1 Kh
nng tip cn (access)
2 Cht lng thông tin liên lc (communication)
3 Nng lc chuyên môn ( competence)
4 Nng lcphc v ( courtesy)
5 Tôn trng khách hàng (credibility)
6 áng tin cy (reliability)
7 áp ng (responsiveness)
8 Tính an toàn (security)
9 Phng tin hu hình (tangibles)
10 Am hiu khách hàng (understanding the customer)
Và đn nm 1988, ông đã khái quát hoá thành 5 nhân t cu th nh sau:
1 S tin cy (reliability)
2 áp ng (responsiveness)
3 Phng ti
n hu hình (tangibles)
4 Nng lc phc v (assurance)
5 S đng cm (empathy)
Trên c s nghiên cu v cht lng dch v và k tha hc thuyt ca
Parasuraman & ctg, Johnston và Silvestro ( Tin Hoà, 2007) cng đã đúc kt 5 nhân
t khác ca cht lng dch v bao gm.
12
1 S ân cn (helpfulness)
2 S chm sóc (care)
3 S cam kt (commitment)
4 S hu ích (functionality)
5 S hoàn ho (integrity)
Cng vào nm 1990, Gronroos đã tin hành nghiên cu và đa ra 6 nhân t đo
lng cht lng dch v nh sau : ( Tin Hoà, 2007)
1 Có tính chuyên nghip (professionnalism and skills)
2 Có nng lcphc v ân cn (attiudes and behaviour)
3 Có tính thun tin (accessibility and flexibility)
4 Có s tin c
y (reliability and trustworthiness)
5 Có s tín nhim (reputation and cerdibility)
6 Có kh nng gii quyt khiu kin (recovery)
n nm 2001, Sureshchandaretal cng đa ra 5 nhân t nh hng đn cht
lng dch v bao gm : ( Tin Hoà, 2007)
1 Yu t dch v ct lõi (core service)
2 Yu t con ngi (hunman element)
3 Yu t k thut (non- hunman element)
4 Yu t hu hình (tangibles)
5 Y
u t cng đng (sociacl responsibility)
Các yu t đo lng cht lng dch v rt đa dng đc xác đnh khác nhau
tu lnh vc nghiên cu. Vì vy, các tài liu nghiên cu đc nêu ra trên đây là c s
tham kho cho vic xác đnh c th các thang đo cht lng dch v trong lnh vc
ngân hàng.
1.2.4. Mô hình cht lng dch v SERVQUAL (Parasuraman, 1988): (Nguyn
ình Th & Nguy
n Th Mai Trang, 2007, Tr.99 )
ây là mô hình nghiên cu cht lng dch v ph bin và đc áp dng nhiu
nht trong các nghiên cu marketing. Theo Parasuraman, cht lng dch v không th