B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
Phm Th Thanh Thúy
M RNG HOT NG KINH DOANH NGOI T
TI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THNG VIT
NAM – CHI NHÁNH 1 TPHCM
Chuyên ngành: Kinh t tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
TS.TRM TH XUÂN HNG
TP. H Chí Minh, nm 2010
DANH MC CÁC T VIT TT
AUD: ô la Úc
CAD: đô la Canada
CHF: Franc Thy S
CNY: đng Nhân dân t
CP: C phn
DKK : Krone an Mch
EUR: đng tin chung Châu ÂU
HKD: đô la Hng Kông
GBP: đng bng Anh
JPY: Yen Nht
KDNT: Kinh doanh ngoi t
NHNN: Ngân hàng Nhà nc
NHTM: Ngân hàng Thng mi
NH TMCP CT VN: Ngân hàng Thng mi c phn Công Thng
Vit Nam
NH TMCP CT VN - CN 1 TPHCM: Ngân hàng Thng mi c
phn Công Thng Vit Nam – Chi nhánh 1 Thành ph H Chí Minh.
NOK: krone Na Uy
SEK: Krone Thy in
SGD: đô la Singapore
THB: đng baht Thái
TMCP: Thng mi c phn
TP.HCM: Thành ph H Chí Minh
TTXNK: Thanh toán xut nhp khu
VN: Vit Nam
USD: đô la M
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1: Kt qu hot đng TTXNK ti NH TMCP CT VN
- CN 1 TPHCM 38
Bng 2.2: Doanh s mua bán ngoi t ti NH TMCP CT VN - CN
1 TPHCM – kt qu đt đc 39
Bng 2.3 Doanh s mua bán ngoi t qua các nm ti NH TMCP CT VN
- CN 1 TPHCM 43
Bng 2.4: Doanh s mua bán ngoi t theo loi hình nghip v ti NH
TMCP CT VN - CN 1 TPHCM 45
Bng 2.5: Doanh s mua bán theo các loi ngoi t ti NH TMCP CT
VN - CN 1 TPHCM nm 2008, 2009………………… 47
Bng 2.6 Doanh s thanh toán quc t ti NH TMCP CT VN - CN 1
TPHCM 47
Bng 2.7: Doanh s chi tr kiu hi ti NH TMCP CT VN - CN 1
TPHCM 49
Bng 2.8: Kt qu hot đng KDNT ti NH TMCP CT VN - CN 1
TPHCM 51
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
Hình 1.1: Các bên tham gia hp đng quyn chn 16
th 2.1: Doanh s mua ngoi t ti NH TMCP CT VN - CN 1
TPHCM 44
th 2.2: Doanh s mua bán ngoi t theo loi hình nghip v ti NH
TMCP CT VN - CN 1 TPHCM 46
th 2.3: Doanh s Thanh toán quc t ti NH TMCP CT VN - CN 1
TPHCM 48
th 2.4: Doanh s chi tr kiu hi ti NH TMCP CT VN - CN 1
TPHCM 50
th 2.5: Kt qu hot đng KDNT ti NH TMCP CT VN - CN 1
TPHCM 52
LI CAM OAN
Kính tha Quý thy cô!
Kính tha Quý đc gi!
Tôi tên: Phm Th Thanh Thúy
Là hc viên lp cao hc Ngân hàng – Khóa 16 – Trng i hc Kinh
t Thành ph H Chí Minh.
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu đc lp ca riêng bn
thân tôi. Các ngun tài liu trích dn, s liu s dng và ni dung trung thc.
Nhng ý kin đóng góp và gii pháp đ xut là ca cá nhân tôi t vic
nghiên cu và rút ra t thc t làm vic ti Ngân hàng TMCP Công Thng
Vit Nam – Chi nhánh 1 - TPHCM.
Ngi thc hin đ tài
Phm Th Thanh Thúy
LI CÁM N
Mc dù tôi là ngi trc tip thc hin nghiên cu đ tài này,
nhng Lun vn này không th hoàn thành nu không có s giúp đ ca
nhiu ngi.
Tôi xin gi li cm n sâu sc đn:
- Tin s Trm Th Xuân Hng, ngi đã ht sc tn tình hng
dn cho tôi trong sut thi gian thc hin đ tài;
- Quý thy cô giáo đã ging dy và truyn đt nhng kin thc
hu ích cho chúng tôi trong nhng nm hc đi hc và cao hc.
- Bn bè và đng nghip đã cho tôi nhng ý kin đóng góp hu
ích.
- Gia đình tôi đã giúp đ, h tr và to điu kin cho tôi trong
toàn b thi gian thc hin đ tài.
Kính chúc Quý thy cô, bn bè, đng nghip và gia đình đc
nhiu sc khe và hnh phúc!
Trân trng!
Ngi thc hin đ tài
Phm Th Thanh Thúy
i
MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Li cám n
Mc lc
Danh mc các t vit tt
Danh mc các bng biu
Danh mc hình v, đ th
LI M U 1
CHNG 1: TNG QUAN KINH DOANH NGOI T 5
1.1. KINH DOANH NGOI T CA NHTM 5
1.1.1 Khái nim 5
1.1.2 Hàng hoá trong KDNT 6
1.1.3 Các nghip v KDNT ca NHTM 7
1.1.2.1. Nghip v hi đoái giao ngay (spot) 7
1.1.2.2. Nghip v hi đoái có k hn (forward) 8
1.1.2.3. Nghip v hi đoái hoán đi (swap) 10
1.1.2.4. Nghip v hi đoái giao sau (future) 12
1.1.2.5. Nghip v hi đoái quyn chn (option) 14
1.1.4 Vai trò ca NHTM trong hot đng KDNT 17
1.1.3. 1. S cn thit ca các NHTM phi tham gia hot đng KDNT
17
1.1.3. 2. Vai trò NHTM trong hot đng KDNT 19
1.1.3. 3. Vai trò ca KDNT đi vi NHTM 20
1.2 S CN THIT M RNG KDNT CA CÁC NHTM 21
1.2.1. Khái quát chung v m rng KDNT 21
1.2.2. S cn thit phi m rng KNDT 22
1.2.3. Qun lý ri ro khi m rng hot đng KDNT 23
ii
1.2.4. Các nhân t tác đng đn KDNT ca NHTM 25
1.2.4. 1. Nhân t ch quan 25
1.2.4. 2. Nhân t khách quan 26
1.3 KINH NGHIM M RNG KDNT TI MT S NGÂN HÀNG
TRÊN TH GII I VI VIT NAM 28
CHNG 2: THC TRNG M RNG HOT NG KNDT TI NH
TMCP CT VN CN1 TPHCM 31
2.1. TÌNH HÌNH HOT NG KINH DOANH TI NH TMCP CT VN
– CN 1 TPHCM 31
2.1. 1. Quá trình hình thành và phát trin ca NH TMCP CT VN – CN 1
TPHCM 31
2.1. 2. Chc nng, nhim v ca các phòng kinh doanh 32
2.1.2.1. Phòng Khách hàng doanh nghip ln 32
2.1.2.2. Phòng Khách hàng doanh nghip va và nh 33
2.1.2.3. Phòng Khách hàng cá nhân 34
2.1.2.4. Phòng giao dch loi 1 35
2.1. 3. Kt qu kinh doanh ca NH TMCP CT VN – VN 1 TPHCM
nm 2009 36
2.1.3.1. Hot đng tín dng 36
2.1.3.2. Hot đng huy đng vn – ngun vn 38
2.1.3.3. Hot đng thanh toán xut nhp khu 38
2.1.3.4. Hot đng KDNT 39
2.1.3.5. Các hot đng khác 39
2.2. THC TRNG M RNG HOT NG KDNT TI NH TMCP
CT VN – CN 1 TPHCM 40
2.2. 1. Mc đích KDNT: 40
2.2.1.1. áp ng nhu cu khách hàng . 41
2.2.1.2. Tng li nhun cho Ngân hàng TMCPCT VN – CN1
TPHCM 41
iii
2.2.1.4. M rng th phn và nâng cao tính cnh tranh ca Ngân hàng
TMCPCT VN –CN1 TPHCM 41
2.2. 2. Thc trng hot đng KDNT ti NH TMCP CT VN – CN 1
TPHCM 42
2.2.2.1. C s pháp lý ca hot đng KDNT ca NH TMCP CT VN
- CN 1 TPHCM 42
2.2.2.2. Tình hình hot đng KDNT ti NH TMCP CT VN – CN1
TPHCM 43
2.2.2.3. Kt qu hot đng KDNT 51
2.3. ÁNH GIÁ HOT NG M RNG KDNT TI NH TMCP VN –
CN1 TPHCM 53
2.3. 1. Nhng kt qu đt đc 53
2.3.1.1. a dng các nghip v KDNT, không còn đn l nghip v
giao ngay 53
2.3.1.2. Góp phn tng li nhun cho Ngân hàng TMCPCT VN –
CN1 TPHCM 53
2.3.1.3. Tng kh nng cnh tranh ca Ngân hàng TMCPCT VN –
CN1 TPHCM 54
2.3.1.4. M rng hot đng thanh toán quc t và cho vay bng
ngoi t 55
2.3.1.5. Luôn chú trng hin đi hóa công ngh ngân hàng 55
2.3.1.6. Xác đnh t giá có tính cnh tranh và hiu qu 56
2.3.1.7. Luôn có các chính sách thc thi đ m rng KDNT 56
2.3. 2. Nhng tn ti 57
2.3.2.1. Cung cu ngoi t cha cân xng 57
2.3.2.2. Nghip v hi đoái giao ngay chim t trng ln. 57
2.3.2.3. Hot đng KDNT mi ch dng li mc đ đáp ng nhu
cu ca khách hàng 57
2.3.2.4. Quy mô hot đng cha cao 58
2.3.2.5. Tính chuyên nghip và trình đ ca nhân viên 58
2.3. 3. Nguyên nhân ca nhng tn ti 58
2.3.3.1. S lng khách hàng xut khu ca NH TMCP CT VN –
CN1 TPHCM rt ít 59
iv
2.3.3.2. Nhu cu và nhn thc ca khách hàng v các nghip v hi
đoái phái sinh còn hn ch 59
2.3.3.3. NH TMCP CT VN – CN1 TPHCM cha đc phép thc
hin các nghip v liên ngân hàng 59
2.3.3.4. Cha có phòng KDNT riêng bit (Hin KDNT là mt mng
ca phòng tín dng) 60
2.3.3.5. Vn đ v nhân s 60
3.1. NH HNG PHÁT TRIN NH TMCP CT VN – CN 1 TPHCM
2010-2015 63
3.2. 1. nh hng chung 63
3.2. 2. nh hng c th 63
3.2.2.1. V ngun vn và huy đng vn 63
3.2.2.2. V công tác tín dng 63
3.2.2.3. V công tác tip th 64
3.2.2.4. V KDNT và TTXNK 65
3.2. GII PHÁT M RNG HOT NG KDNT NH TMCP CT VN –
CN 1 TPHCM TRONG THI GIAN TI 65
3.2. 1. V phía NH TMCP CT VN - CN 1 TPHCM 65
3.2.1. 1. Ch đng khai thác các ngun ngoi t 65
3.2.1. 2. a dng hóa, hoàn thin các nghip v KDNT và qung cáo
tuyên truyn các sn phm phái sinh đn khách hàng 66
3.2.1. 3. Tng cng công tác qun tr trong hot đng KDNT 68
3.2.1. 4. Kin ngh NH TMCP CT VN cho phép CN1 TPHCM đc phép
hot đng KDNT trên th trng liên ngân hàng 69
3.2.1. 5. Xây dng đi ng nhân viên thông tho nghip v KDNT và
thành lp phòng KDNT riêng bit 69
3.2.1. 6. Các gii pháp khác 71
3.2. 2. V phía NH TMCP CT VN 72
3.3. IU KIN CN THIT THC HIN CÁC GII PHÁP 73
3.3.1 V phía khách hàng 73
v
3.3.2 V phía Ngân hàng 75
Tài liu tham kho
Ph lc 1
Ph lc 2
1
LI M U
S CN THIT CA TÀI NGHIÊN CU:
Trong xu th hi nhp kinh t và toàn cu hóa hin nay đòi hi các quc
gia phi không ngng c gng và vn lên đ cùng nhau hp tác và phát trin
và Vit Nam cng không nm ngoài xu hng đó. Bn thân các quc gia đang
phát trin phi bng cách nào đó đi mi mình, làm “mi” chính bn thân
mình đ bt kp xu hng này. Hi nhp không phi là chuyn làm đn gin
mà vn đ đt ra là phi đt đc cht lng trong quá trình hi nhp.
Vit Nam thu đc nhng li ích to ln trong quá trình hi nhp, đng
thi cng phi đi mt vi nhiu khó khn và thách thc. Trong lnh vc ngân
hàng, khi mà Hip đnh T do Thng mi Vit- M có hiu lc hoàn toàn,
cng nh khi Vit Nam chính thc gia nhp T chc Thng mi quc t
(WTO), th trng tài chính đc m ca, các Ngân hàng nc ngoài dn
đc hot đng bình đng vi các Ngân hàng trong nc. Các Ngân hàng
nc ngoài có nhiu tim nng v vn, kinh nghim, công ngh, đc bit là
cht lng và chng loi v các dch v ngân hàng hin đi s là nhng li th
vt tri so vi các Ngân hàng trong nc. Nhm rút ngn khong cách, trong
quá trình hi nhp, h thng Ngân hàng thng mi Vit Nam đã tng bc
đi mi, m rng và nâng cao cht lng cung cp các sn phm dch v
ngân hàng, đc bit là phát trin các nghip v ngân hàng hin đi nh nghip
v th ATM, th tín dng quc t; nghip v ngân hàng đin t; thanh toán
xut nhp khu; kinh doanh ngoi t…
V kinh doanh ngoi t, t ch nhà nc đc quyn hot đng kinh
doanh ngoi t, Vit Nam đã hình thành và phát trin mt th trng ngoi hi
tng đi toàn din, trong đó ly th trng ngoi t lin ngân hàng làm trung
tâm. Hot đng kinh doanh ngoi t s góp phn giúp các NHTM thu hút
2
khách hàng, nâng cao sc cnh tranh, phc v khách hàng “trn gói’ và góp
phn nâng cao hiu qu kinh doanh cho ngân hàng.
Hin nay, Ngân hàng TMCP Công Thng VN đã m rng và phát trin
nghip v kinh doanh ngoi t này. Tuy nhiên, ti NHTMCP CTVN Chi
nhánh 1 - TPHCM hot đng kinh doanh ngoi t đang tin hành mt cách
đn gin, phm vi giao dch còn hn ch.
Th trng ngoi t đang din ra ht sc cng thng, s cnh tranh ngày
càng gay gt ca các NHTM trong nc và nc ngoài buc các Ngân hàng
Thng mi nói chung và Ngân hàng TMCP Công Thng VN – Chi nhánh 1
TPHCM phi không ngng ci tin và nâng cao hiu qu kinh doanh ca bn
thân.
Xut phát t các lý do nêu trên, tôi đã chn đ tài: “ M rng hot
đng kinh doanh ngoi t ti Ngân hàng TMCP Công thng Vit Nam –
Chi nhánh 1 TPHCM” nhm nâng cao hiu qu kinh doanh ngoi t ti NH
TMCP CT VN – CN 1 TPHCM.
MC TIÊU NGHIÊN CU
Mc đích ca lun vn nhm nghiên cu nhng vn đ sau :
- Trình bày khái quát v nghip v KDNT và vai trò ca NHTM trong
hot đng KDNT .
- Gii thiu thc trng m rng hot đng KDNT ti NHTMCP CT VN
CN1 TPHCM và kt qu đt đc, t đó đa ra nhng mt còn hn ch,
nguyên nhân nhng hn ch trong vic m rng hot đng KDNT ca
NHTMCP CTVN CN1 TPHCM.
- Trên c s nhng hn ch và nguyên nhân ca nhng hn ch lun
vn s kin ngh các gii pháp đ m rng hot đng KDNT ca NHTMCP
CTVN CN1 TPHCM. Các kin ngh đi vi NH TMCP CT VN, NH TMCP
CT VN - CN 1 TPHCM, Ngân hàng nhà nc đ hot đng KDNT ti
3
NHTMCP CTVN CN1 TPHCM ngày càng phát trin và đt hiu qu cao, góp
phn tng li nhun cho NHTMCP CTVN CN1 TPHCM.
PHNG PHÁP NGHIÊN CU
Thc hin thu thp, thng kê s liu v tình hình hot đng kinh doanh
ca NH TMCP CT VN – CN 1 TPHCM trong 3 nm gn nht (giai đon
2007 – 2009).
S dng phng pháp duy vt bin chng và duy vt lch s, phng
pháp đnh tính thông qua các phng pháp nghiên cu c th nh: phân tích
lch s, so sánh h thng, tng hp, thng kê.
So sánh tng đi tuyt đi phân tích, đánh giá tình hình m rng hot
đng kinh doanh ca NH TMCP CT VN – CN 1 TPHCM, trong đó chú trng
đn hot đng m rng kinh doanh ngoi t nhm đ ra mt s gii pháp đ
nâng cao hiu qu hot đng kinh doanh ngoi t.
I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU.
i tng nghiên cu ca đ tài là tình hình kinh doanh ngoi t. Phm
vi nghiên cu đc gii hn nh sau:
- V không gian: Nghiên cu đc gii hn trong NH TMCP CT VN –
CN 1 TPHCM
- V thi gian, ni dung: Nghiên cu các hot đng kinh doanh ngoi
t ti NH TMCP CT VN - CN 1 TPHCM và dùng s liu nm 2007-
2009 làm c s phân tích và đa ra nhn xét.
Ý NGHA CA TÀI NGHIÊN CU
ánh giá tình hình hot đng kinh doanh ngoi t, đóng góp ca kinh
doanh ngoi t trong hiu qu hot đng ca NH TMCP CT VN – CN 1
TPHCM.
4
Nhn thc đc tm quan trng ca vic m rng hot đng kinh doanh
ngoi và đa ra các gii pháp đ m rng hot đng KDNT ca NH TMCP
CT VN – CN 1 TPHCM nhm đt đc hiu qu cao nht.
5
CHNG 1: TNG QUAN KINH DOANH NGOI T
1.1. KINH DOANH NGOI T CA NHTM
1.1.1 Khái nim
Trong điu kin nn kinh t m hin nay, trao đi thng mi hàng
hóa và dch v quc t đã phát trin nhanh chóng, điu này làm phát sinh nhu
cu mua bán các loi ngoi t. Các hot đng thanh toán cho quá trình trao
đi hàng hóa và dch v quc t đu phi thông qua các Ngân hàng, trong đó
ti thiu s có hai ngân hàng tham gia: mt ngân hàng nm nc ngi
hng và mt ngân hàng nm nc ngi thanh toán. Các ngân hàng này
đm nhim hu ht các hot đng ca th trng ngoi hi, ti thiu vi t
cách là ngi đáp ng nhu cu ca khách hàng.
T giá hi đoái là mt khái nim ct lõi trong hot đng KDNT. T
giá chính là t l trao đi gia các đng tin vi nhau, hay nói cách khác t
giá là giá c ca mt đng tin đc biu th thông qua mt đng tin khác, t
l trao đi cao hay thp đc quyt đnh bi các lc lng th trng, cung và
cu giá c ngoi t, t giá hi đoái cng đc xác đnh theo quy lut cung cu
nh đi vi các hàng hoá thông thng. Khi cung ngoi t ln hn cu ngoi
t s làm cho giá ngoi t gim. Ngc li, khi cu ngoi t ln hn cung
ngoi t giá ngoi t s tng. v trí cung ngoi t bng cu ngoi t xác đnh
trng thái cân bng, không có áp lc làm cho t giá thay đi.
KDNT ca NHTM là hot đng mua bán các loi ngoi t ca
NHTM đm bo tuân th các quy đnh pháp lut v qun lý ngoi hi ca
NHNN và đm bo đt hiu qu trong kinh doanh.
Hot đng KDNT nhm đt đc hai mc đích sau:
6
Cung cp dch v cho khách hàng, mà ch yu là mua h và
bán h cho nhóm khách hàng mua bán l khi h có nhu cu phát sinh. Vì là
hot đng mua bán h nên Ngân hàng không phi chu ri ro t giá nhng
thông qua cung cp dch v này ngân hàng thu chênh lch t giá mua bán.
T doanh, giao dch cho chính mình, tc là hình thc kinh
doanh chênh lch giá - mua bán các loi ngoi t nhm kim lãi khi t giá
thay đi. Hot đng kinh doanh này to ra trng thái ngoi hi và do đó ngân
hàng s chu ri ro v t giá.
KDNT ca NHTM đc xem nh mt ngh thut nhng có phn
nào đn điu vì phn ln hot đng mua bán đó đc lp đi lp li nhiu ln
vi nhng ng điu “cho anh” (khi bán), “ca anh” (khi mua). Nhng ngh
thut ca công vic đó th hin ch đó là công vic đòi hi phi liên tc
phân tích s thay đi v kinh t, chính tr, các tác đng ca nhân t lên t giá.
Phi cng thng theo dõi các bin đng đó và d đoán tác đng ca nhng
bin đng đó đn t giá, nhm mc đích thu đc li nhun cao nht và ti
thiu hóa s ri ro trong kinh doanh.
1.1.2 Hàng hoá trong KDNT
Hàng hoá trong KDNT hay hàng hóa th trng đi đoái chính là
ngoi hi. Theo Ngh đnh s 160/2006/N-CP ca Chính ph ban hành ngày
28/12/2006 hng dn thi hành Pháp lnh Ngoi hi ngày 13/12/2005 thì
ngoi hi bao gm:
- ng tin ca quc gia, lãnh th khác, đng tin chung Châu Âu
và đng tin chung khác đc s dng trong thanh toán quc t và khu vc;
- Phng tin thanh toán bng ngoi t nh séc, th thanh toán, hi
phiu đòi n, hi phiu nhn n, chng ch tin gi và các phng tin thanh
toán khác;
7
- Các loi giy t có giá bng ngoi t nh trái phiu Chính ph, trái
phiu công ty, k phiu, c phiu và các loi giy t có giá khác;
- Vàng thuc d tr ngoi hi quc gia, vàng trên tài khon nc
ngoài ca ngi c trú, vàng di dng khi, thi, ht, ming trong trng
hp mang vào và mang ra khi lãnh th Vit Nam;
- ng tin ca nc Cng hoà xã hi ch ngha Vit Nam trong
trng hp chuyn vào và chuyn ra khi lãnh th Vit Nam hoc đc s
dng trong thanh toán quc
1.1.3 Các nghip v KDNT ca NHTM
1.1.2.1. Nghip v hi đoái giao ngay (spot)
Nghip v hi đi giao ngay là nghip v mua bán ngoi t mà vic
chuyn giao ngoi t và thanh toán đc thc hin ngay hoc chm nht là
sau hai ngày làm vic k t khi hp đng mua bán đc ký kt. Nghip v
này đc thc hin trên c s t giá giao ngay - t giá đc xác đnh là có giá
tr t thi đim giao dch. Khi lng giao dch hàng ngày là nhiu nht.
Ngoài chc nng dch v ca NHTM đi vi khách hàng thì các
ngân hàng này cng t kinh doanh cho mình thông qua nghip v kinh doanh
chênh lch t giá. Cn c vào các t giá trên các th trng khác nhau, ngân
hàng có th thc hin bng cách mua đng tin ni có giá thp, bán đng
tin ni có giá cao. Chênh lch t giá mua vào và t giá bán ra là khon li
nhun mà ngân hàng thu đc.
Th trng giao ngay đc bit đn nh là th trng rt sôi đng,
giao dch vi khi lng tin rt ln và vi tc đ giao dch nhanh nh tia
chp nhm tn dng c hi chênh lch t giá dù là cc nh.
Trên th trng hi đoái giao ngay thng din ra quan h mua bán
ngoi t gia ngân hàng và khách hàng. Các ngân hàng thng không thu phí
giao dch hay hoa hng mà s dng chênh lch gia t giá bán và t giá mua
8
đ trang tri chi phí giao dch và thu li nhun tha đáng. Chênh lch giá mua
và giá bán ca mt ngoi t cao hay thp tùy thuc vào phm vi giao dch hp
hay rng và mc đ bin đng giá tr ca ngoi t đó trên th trng. có
th so sánh vi các loi chi phí giao dch khác, chênh lch t giá bán và t giá
mua thng đc xác đnh theo t l phn trm qua công thc sau:
T giá bán - T giá mua
Chênh lch (%) =
__________________________________
x 100
T giá bán
Ví d chúng ta có t giá GBP/USD = 1.5634 – 1.5654. Chênh lch
gia t giá mua và t giá bán mà khách hàng phi chu khi mua bán ngoi t
vi ngân hàng:
1.5654 – 1.5634
Chênh lch (%) =
______________________
x 100 = 0.12%
1.5654
Các ngoi t có th trng giao dch tng đi rng nh USD, GBP,
EUR, JPY thng có chênh lch giá mua bán mc 0.1% đn 0.5% trong khi
các ngoi t mà th trng giao dch hp hn có mc chênh lch giá cao hn
nhiu. Lý do là ngân hàng s dng chênh lch gia t giá bán và t giá mua
vào các mc đích nh phòng nga ri ro bin đng t giá ngoi t mua vào
hoc bán ra, bù đp chi phí giao dch và cui cùng là kim li nhun tha
đáng. Do vy vi các ngoi t có phm vi giao dch hp, hoc vào nhng thi
k t giá ca ngoi t nào đó bin đng mnh thì ngân hàng duy trì chênh lch
gia giá bán và giá mua ln hn so vi các ngoi t khác hoc so vi thi k
t giá n đnh.
1.1.2.2. Nghip v hi đoái có k hn (forward)
9
Giao dch hi đoái có k hn là giao dch trong đó hai bên cam kt
s mua, bán vi nhau mt s lng ngoi t theo mt mc giá xác đnh và
vic thanh toán s đc thc hin trong tng lai.
T giá có k hn thng đc yt theo hai cách: yt giá theo
kiu outright và yt giá theo kiu swap. T giá có k hn theo kiu outright
đn gin là giá c ca mt đng tin này tính bng mt s đn v đng tin
kia. Nó cng đc niêm yt tng t nh t giá giao ngay ch khác mt điu
là t giá đc hai bên xác đnh và tha thun hin ti nhng s đc áp
dng trong tng lai. T giá theo kiu swap ch yt phn chênh lch theo s
đim cn bn (basic points) gia t giá có k hn và t giá giao ngay tng
ng. Yt giá theo kiu swap thng đc s dng trên th trng liên ngân
hàng, tc là trong giao dch gia mt ngân hàng này vi mt ngân hàng khác.
T giá có k hn (forward rate) là t giá áp dng trong tng lai
nhng đc xác đnh hin ti. T giá này áp dng cho các giao dch mua
bán ngoi t có k hn và đc xác đnh da trên c s t giá giao ngay và lãi
sut trên th trng tin t.
Gi: - F: là t giá có k hn.
- S: là t giá giao ngay.
- r
d
: là lãi sut ca đng tin đnh giá.
- r
y
: là lãi sut ca đng tin yt giá.
Ta có t giá có k hn đc xác đnh bi công thc sau:
1 + r
d
F = S
___________
(1)
1 + r
y
Công thc (1) trên đây da trên c s lý thuyt cân bng lãi sut
(interest rate parity) – IRP. Lý thuyt này nói rng chênh lch lãi gia hai
10
quc gia phi đc bù đp bi chênh lch t giá gia hai đng tin đ nhng
ngi kinh doanh chênh lch giá không th s dng hp đng có k hn kim
li nhun trên c s chênh lch lãi sut.
Giao dch ngoi t có k hn tha mãn đc nhu cu mua bán
ngoi t ca khách hàng mà vic chuyn giao đc thc hin trong tng lai.
Tuy nhiên, do giao dch k hn là giao dch bt buc nên khi đn ngày đáo
hn dù bt li hai bên vn phi thc hin hp đng, nu không thc hin hp
đng s b pht vì vi phm hp đng, mc pht này đc quy đnh trong hp
đng mua/bán k hn, thông thng là khá cao đ đ Ngân hàng bù đp các
thit hi phát sinh. Mt đim hn ch na là hp đng k hn ch đáp ng
đc nhu cu khi nào khách hàng ch cn mua hoc bán ngoi t trong tng
lai còn hin ti không có nhu cu mua hoc bán ngoi t. ôi khi trên thc t
khách hàng va có nhu cu mua bán ngoi t hin ti đng thi va có nhu
cu mua bán ngoi t trong tng lai. Rõ ràng trong tình hung này ch vi
giao dch hi đoái giao ngay hay ch vi giao dch hi đoái k hn cha th
đáp ng đc nhu cu giao dch ca khách hàng, mà phi kt hp c hai loi
giao dch này li vi nhau mi đáp ng đc nhu cu ca khách hàng. S kt
hp này hình thành nên mt loi giao dch mi đó là giao dch hoán đi.
1.1.2.3. Nghip v hi đoái hoán đi (swap)
Giao dch hi đi hoán đi là vic đng thi mua vào và bán ra mt
đng tin nht đnh, trong đó ngày giá tr mua vào và ngày giá tr bán ra là
khác nhau, t giá ca hai giao dch đc xác đnh ti thi đim ký hp đng.
Mt hp đng hoán đi có các đc đim sau:
- Hp đng mua vào và bán ra mt đng tin nht đnh đc ký kt
đng thi ti ngày hôm nay
- S lng mua vào và bán ra đng tin này (đng tin yt giá) là
bng nhau trong c hai v (v mua và v bán) ca hp đng hoán đi.
11
- Ngày giá tr ca hp đng mua vào và ngày giá tr ca hp đng
bán ra là khác nhau.
Trong giao dch ngoi hi giao ngay hoc có k hn, mt ngân hàng
mi ch hot đng mt chiu đ phc v khách hàng ca mình, ngha là ngân
hàng tin hành mua hoc bán ngoi hi vi mt đi tng khách hàng ti thi
đim hin ti hoc thi đim k hn mà không chc chn rng có th cân bng
đc trng thái ngoi hi ca mình ngay sau các thi đim giao dch đó hay
không. Khi đó ngân hàng s có nguy c gp phi ri ro v t giá, ri ro thc
hin…Nghip v kinh doanh Swap ra đi đ khc phc nhng ri ro trên.
Trong trng thái ngoi hi Swap thì khi lng tin mua bán luôn
bng nhau, vì vy giao dch này không bao gi làm thay đi trng thái thc
ca Ngân hàng.
Trong kinh doanh ngoi hi, ngi ta s dng giao dch Swap phi
hp mua bán ngoi t giao ngay vi mua bán ngoi t có k hn nhm bo
toàn vn, li dng nhng thay đi hin ti và d đoán trong chênh lch lãi
sut đ tránh ri ro bin đng tin t và km li.
Giao dch hoán đi bao gm hai loi:
Th nht, bao gm mt giao dch giao ngay và mt giao
dch k hn (Spot – Forward Swap).
Mua (bán) USD Bán (mua) USD
giao ngay k hn
t
0
t
1
Th hai, bao gm hai giao dch đu là giao dch k hn
đc ký kt đng thi ti ngày hôm nay nhng có ngày giá tr khác nhau.
Ký kt Mua (bán) USD Bán (mua) USD
Hp đng k hn k hn
t
0
F
1
F
2
12
Thi hn giao dch hoán đi có th t 3 ngày đn 6 tháng. Nu ngày
đáo hn ri vào ngày Ch nht hoc ngày l thì hai bên s tha thun chn
mt ngày đáo hn thích hp và thi hn hp đng s tính trên s ngày thc t.
Giao dch hoán đi ch gii quyt đc nhc đim ca hp đng
giao ngay là có th tha mãn nhu cu ngoi t ca khách hàng thi đim
tng lai, đng thi khc phc đc nhc đim ca hp đng k hn ch
có th tha mãn nhu cu ngoi t ca khách hàng thi đim hin ti. Tuy
nhiên, cng nh giao dch k hn, giao dch hoán đi vn còn hn ch hai
đim:
Giao dch hoán đi là hp đng bt buc yêu cu các bên
phi thc hin khi đáo hn bt chp t giá trên th trng giao ngay lúc đó
nh th nào. iu này có li là tránh đc ri ro t giá cho khách hàng,
nhng đng thi đánh mt đi c hi kinh doanh nu nh t giá bin đng trái
vi d đoán ca khách hàng.
Giao dch hoán đi ch quan tâm đn t giá hai thi
đim: thi đim hiu lc và thi đim đáo hn, mà không quan tâm đn s
bin đng t giá trong sut quãng thi gian gia hai thi đim đó.
Chính nhng hn ch này khin cho hp đng k hn và hp
đng hoán đi ch có th là công c phòng nga ri ro t giá và thích hp vi
nhu cu phòng nga ri ro t giá ca khách hàng hn là nhu cu kinh doanh
hay đu c kim li t s bin đng t giá. b sung cho hn ch này ca
giao dch k hn và giao dch hoán đi, ngân hàng phát trin thêm mt loi
công c khác, đó là hp đng giao sau.
1.1.2.4. Nghip v hi đoái giao sau (future)
Hp đng giao sau là mt tha thun mua bán mt s lng
ngoi t đã bit theo t giá c đnh ti thi đim hp đng có hiu lc và vic
13
chuyn giao ngoi t đc thc hin vào mt ngày trong tng lai đc xác
đnh bi S giao dch.
Tuy nhiên, khác vi hp đng có k hn, hp đng giao sau ch sn
sàng cung cp đi vi mt vài loi ngoi t mà thôi. Chng hn, th trng
Chicago ch cung cp hp đng vi sáu loi ngoi t mnh đó là GBP, CAD,
EUR, JPY, CHF và AUD. Th trng giao sau thc cht chính là th trng
có k hn đc tiêu chun hóa v loi ngoi t giao dch, s lng ngoi t
giao dch và ngày chuyn giao ngoi t.
Tt c các hp đng giao sau đu thc hin giao dch S giao
dch có t chc. S giao dch là ngi đ ra quy ch và kim soát hot đng
ca các hi viên. Hi viên ca S giao dch là các cá nhân, có th là đi din
ca các công ty, ngân hàng thng mi hay cá nhân có tài khon riêng.
d hiu hn v cách thc thc hin mt hp đng giao sau, ta
s xem xét ví d: Nhà đu c th trng giao sau d báo vài ngày ti CHF s
lên giá so vi USD. Nhm kim tin t c hi này, mt nhà đu t trên th
trng giao sau Chicago mua mt hp đng giao sau tr giá 125,000 CHF vi
t giá 0.75 USD cho 1 CHF. Hp đng này s đn hn vào 3 ngày sau. bt
đu, trc tiên nhà đu t phi b 2,565$ vào tài khon ký qu ban đu. Bit
rng mc ký qu ti thiu nhà đu c phi duy trì đi vi hp đng giao sau
CHF là 1,900 USD, nhà đu c phi sn sàng thêm tin vào nu mc ký qu
ca mình xung đn di mc 1,900 USD. Sau khi mua hp đng giao sau,
nhà đu c st rut theo dõi din bin tình hình th trng. Bi vì vic thanh
toán din ra hng ngày, có ba điu s xy ra:
- Th nht: hàng ngày nhà đu c s nhn đc tin hoc s chi tin ra
tùy theo hp đng li hay l.
- Th hai: hp đng giao sau vi t giá 0.75 USD/CHF s b hy b
vào cui ngày giao dch.
14
- Th ba: nhà đu c s nhn đc hp đng giao sau theo giá mi
đc thit lp vào cui ngày giao dch.
Hp đng giao sau có c u ln nhc đim khi s dng. u đim ca
hp đng giao sau trc tiên là sn sàng cung cp nhng hp đng có giá tr
nh. K đn trong hp đng giao sau cho phép các bên tham gia có th sang
nhng li hp đng bt k thi đim nào trc khi hp đng ht hn. Vi
hai u đim này hp đng giao sau d dàng thu hút nhiu ngi tham gia.
Ngc li, hp đng giao sau có nhc đim là ch cung cp gii hn cho mt
vài ngoi t mnh và mt vài ngày chuyn giao ngoi t trong nm mà thôi.
K đn, hp đng giao sau là hp đng bt buc phi thc hin khi đn hn
ch không cho ngi ta quyn đc chn nh trong hp đng quyn chn.
Nói chung giao dch giao sau có th b sung cho giao dch k hn và hoán đi
tính cht thc hin thanh toán hng ngày nhm bo đm cho nhà đu c có
th tn dng c hi nu th trng bin đng có li cho h. Tuy nhiên, nu th
trng bin đng bt li nhà đu c không có quyn t ý rút khi th trng.
Tính cht “có quyn” này ch có th có đc trong giao dch quyn chn.
1.1.2.5. Nghip v hi đoái quyn chn (option)
Quyn chn mua bán ngoi t là s tho thun bng vn bn gia
ngi mua và ngi bán quyn chn mua hoc quyn chn bán mt loi
ngoi t nht đnh, vi s lng c th, theo mt t giá c đnh vào mt thi
đim c th.
Nói chung quyn chn tin t là mt công c tài chính, cho phép
ngi mua hp đng có quyn (ch không phi ngha v), mua hoc bán mt
đng tin này vi mt đng tin khác ti t giá c đnh đã tho thun trc
trong mt khong thi gian nht đnh. Ngi bán hp đng quyn chn phi
thc hin ngha v hp đng nu ngi mua mun. Ngi mua phi tr mt
khon phí nht đnh khi mua nó.