B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T Tp.HCM
LÂM VIT ANH
GII PHÁP M RNG HOT NG TÍN DNG I
VI CNG NG NGI HOA TRểN A BÀN
TP.HCM TI CHI NHÁNH NGỂN HÀNG U T VÀ
PHÁT TRIN SÀI GÒN
LUN VN THC S KINH T
TP.H Chí Minh ậ Nm 2010
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T Tp.HCM
LÂM VIT ANH
GII PHÁP M RNG HOT NG TÍN DNG I
VI CNG NG NGI HOA TRểN A BÀN
TP.HCM TI CHI NHÁNH NGỂN HÀNG U T VÀ
PHÁT TRIN SÀI GÒN
Chuyên ngành: Kinh t tài chính ậ Ngân hàng
Mã s: 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS. TRN HOÀNG NGÂN
TP.H Chí Minh ậ Nm 2010
MC LC
Trang
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ký hiu, các ch vit tt
Danh mc các bng, biu
Danh mc các biu đ
M đu
CHNG 1: TÍN DNG NGÂN HÀNG VÀ ụ NGHA CA VIC
M RNG HOT NG TÍN DNG I VI CNG NG
NGI HOA TRểN A BÀN TP. H CHÍ MINH 1
1.1. TÍN DNG NGÂN HÀNG 1
1.1.1. nh ngha v tín dng 1
1.1.2. Phân loi tín dng 2
1.1.3. Tín dng ngân hàng 4
1.1.3.1. Khái nim 4
1.1.3.2. c đim ca tín dng ngân hàng 4
1.1.3.3. Phân loi tín dng ngân hàng 7
1.1.3.4. Mt s tiêu chí đánh giá hiu qu ca hot đng
tín dng ngân hàng 9
1.2. ụ NGHA CA VIC M RNG HOT NG TÍN DNG
I VI CNG NG NGI HOA TI TP.HCM 10
1.2.1. Vài nét v hot đng kinh doanh ca cng đng ngi
Hoa ti Tp.HCM 10
1.2.2. Vai trò ca cng đng ngi Hoa trong s phát trin
kinh t xã hi Tp.HCM 13
1.2.3. c đim ca hot đng tín dng đi vi cng đng
ngi Hoa 15
1.2.4. ụ ngha ca vic m rng hot đng tín dng đi vi
cng đng ngi Hoa ti Tp.HCM 16
1.2.4.1. C hi 16
1.2.4.2. Thách thc 17
1.3. MT S BÀI HC KINH NGHIM TRONG HOT NG
TÍN DNG I VI CNG NG NGI HOA TI
TP.HCM 18
1.3.1. Kinh nghim thc t trong hot đng tín dng đi vi
ngi Hoa ti Tp.HCM 18
1.3.2. Bài hc kinh nghim trong hot đng tín dng đi vi
cng đng ngi Hoa 22
KT LUN CHNG 1 23
CHNG 2: THC TRNG V HOT NG TÍN DNG I
VI CNG NG NGI HOA TI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG
U T VÀ PHÁT TRIN SÀI GÒN. 24
2.1. S LC V CHI NHÁNH NGÂN HÀNG U T VÀ
PHÁT TRIN SÀI GÒN 24
2.1.1. Nhng thun li mang tính tin đ khi thành lp 24
2.1.2. Nhng khó khn, thách thc 25
2.1.3. C cu t chc 25
2.1.4. Kt qu hot đng trong thi gian qua 27
2.1.4.1. Tng tài sn 28
2.1.4.2. Huy đng vn 29
2.1.4.3. Tín dng 30
2.1.4.4. Dch v thanh toán 33
2.1.4.5. Các dch v khác 36
2.2. THC TRNG V HOT NG CHO VAY I VI
CNG NG NGI HOA TI BIDV SÀI GÒN TRONG
THI GIAN QUA. 38
2.2.1. Thun li, khó khn 38
2.2.1.1 Thun li 38
2.2.1.2. Khó khn 39
2.2.2. Kt qu thc hin 39
2.2.2.1. Qui mô và tc đ tng trng tín dng đi vi
khách hàng ngi Hoa 39
2.2.2.2. C cu tín dng đi vi khách hàng ngi Hoa 41
2.2.2.3. Tình hình n quá hn, n xu đi vi cho vay
khách hàng ngi Hoa 44
2.3. PHÂN TÍCH THC TRNG HOT NG TÍN DNG
CA BIDV SÀI GÒN I VI CNG NG NGI HOA 45
2.3.1. Phng pháp nghiên cu 45
2.3.1.1. Tng quan v phng pháp nghiên cu 45
2.3.1.2. Chn mu, phng pháp thu thp và x lý d liu 46
2.3.2. Phân tích kt qu 47
2.3.2.1. Ngun d liu điu tra 47
2.3.2.2. Phân tích d liu, đánh giá 48
KT LUN CHNG 2 64
CHNG 3: GII PHÁP M RNG HOT NG TÍN DNG
I VI CNG NG NGI HOA TRểN A BÀN TP.HCM
TI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG U T VÀ PHÁT TRIN SÀI
GÒN. 65
3.1 MT S CH TRNG, CHÍNH SÁCH I VI NGI
HOA 65
3.2. MT S GII PHÁP M RNG HOT NG TÍN DNG
I VI CNG NG NGI HOA TRểN A BÀN
TP.HCM TI BIDV SÀI GÒN 66
3.2.1 Mt s gii pháp chung 66
3.2.1.1 y mnh công tác huy đng vn 66
3.2.1.2 y mnh công tác tip th và thc hin tt chính
sách khách hàng 67
3.2.1.3 Tiêu chun hoá và nâng cao nng lc nghip v đi
ng nhân viên tín dng 69
3.2.1.4 Tng cng kh nng thu thp và x lý thông tin 70
3.2.1.5 Thm đnh nng lc điu hành ca khách hàng
ngi Hoa 70
3.2.1.6 Tng cng công tác phân tích tín dng và thm
đnh tín dng 71
3.2.1.7 Kim tra và giám sát cht ch tình hình s dng vn
vay 73
3.2.2 Gii pháp c th 74
3.2.2.1 Các gii pháp đi vi cng đng ngi Hoa 74
3.2.2.2 Các gii pháp đi vi Chi nhánh 77
3.3. MT S KIN NGH 80
3.3.1. Kin ngh đi vi BIDV Hi s chính 80
3.3.2 Kin ngh đi vi các c quan chc nng có liên quan 81
3.3.3. Kin ngh đi vi Nhà nc 81
KT LUN CHNG 3 83
KT LUN 85
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC KÝ HIU, CÁC CH VIT TT
ATM Máy rút tin t đng (Automatic Teller Machine)
BCT B chng t
BS Bt đng sn
BIDV Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam
CB CNV Cán b công nhân viên
CIC Trung tâm thông tin tín dng (Credit Information Center)
DVKH Dch v khách hàng
VT n v tính
LC Th tín dng (Letter of Credit)
NHTM Ngân hàng thng mi
NHTMCP Ngân hàng Thng mi C phn
NHTMNN Ngân hàng Thng mi Nhà nc
NK Nhp khu
POS im chp nhn thanh toán th (Point of Sales)
QL&DV Qun lý và dch v
QHKH Quan h khách hàng
SXKD Sn xut kinh doanh
TA H tr k thut (Technical Assistance)
TCKT T chc kinh t
TCTD T chc tín dng
TDNH Tín dng ngân hàng
TNHH Trách nhim hu hn
TSB Tài sn đm bo
TT Thanh toán
TTQT Thanh toán quc t
TW Trung ng
XK Xut khu
DANH MC CÁC BNG
Bng
TÊN BNG
Trang
2.1
S liu hot đng ca chi nhánh giai đon 2006-2009
27
2.2
Doanh s hot đng thanh toán quc t qua các nm
34
2.3
Tình hình cho vay ngi Hoa qua các nm t 2006-2009
39
2.4
D n theo thành phn kinh t ca khách hàng ngi Hoa
42
2.5
N quá hn ca khách hàng ngi Hoa giai đon 2006-2009
44
2.6
Ni dung chính ca phiu điu tra kho sát khách hàng ngi
Hoa
48
2.7
Bng tng hp các câu hi kho sát thu thp đc
50
DANH MC CÁC BIU
Biu
TÊN BIU
Trang
2.1
C cu t chc ca BIDV Sài Gòn theo mô hình TA2
26
2.2
Tng tài sn qua các nm
28
2.3
Huy đng vn qua các nm
29
2.4
Hot đng cho vay qua các nm
31
2.5
Doanh s tài tr xut nhp khu qua các nm 2006, 2007, 2008,
2009
35
2.6
D n cho vay đi vi khách hàng ngi Hoa
40
2.7
C cu d n phân theo thành phn kinh t nm 2009
42
2.8
C cu d n cho vay đi vi khách hàng ngi Hoa theo thi
hn vay
43
2.9
Phân loi ngun d liu điu tra theo loi hình kinh doanh
47
2.10
Phân loi ngun d liu điu tra theo ngành ngh
47
2.11
Kt qu kho sát
52
2.12
Biu đ th hin kt qu kho sát đi vi câu hi Q2
53
2.13
Biu đ th hin kt qu kho sát đi vi câu hi Q3
54
2.14
Biu đ th hin kt qu kho sát đi vi câu hi Q5
55
2.15
Biu đ th hin kt qu kho sát đi vi câu hi Q7
56
2.16
Biu đ th hin kt qu kho sát đi vi câu hi Q11
57
2.17
Biu đ th hin kt qu kho sát đi vi câu hi Q23
58
2.18
Biu đ th hin kt qu kho sát đi vi câu hi Q24
59
2.19
Biu đ th hin kt qu kho sát đi vi câu hi Q26
60
2.20
Biu đ th hin kt qu kho sát đi vi câu hi Q29
61
PHN M U
1. Tính cp thit ca đ tài
Cùng vi s phát trin kinh t - xã hi ca c nc, thành ph H Chí
Minh là mt trong nhng đô th có mc tng trng và phát trin cao
nht c nc, trong đó trong đó cng đng ngi Hoa đã góp phn
đáng k vào quá trình phát trin kinh t-xã hi ca thành ph, vi hn
15.000 doanh nghip, chim t l gn 20% tng s doanh nghip dân
doanh trên đa bàn thành ph hin nay và chim t trng hn 83%
doanh nghip ngi Hoa trên c nc (có hn 18.000 doanh nghip
ngi Hoa trên c nc), nhng nm qua đã có nhiu doanh nghip và
doanh nhân ngi Hoa thành ph đc nhà nc tng thng Huân
chng lao đng, bình chn là doanh nhân tiêu biu, có thng hiu uy
tín trên c nc và trong khu vc, đc ngi tiêu dùng tin cy; nhiu
tm gng thanh niên ngi Hoa tiên tin đc biu dng, nhân rng
đin hình hot đng vn hóa ngh thut.
Chi nhánh Ngân hàng u t và Phát trin Sài Gòn (BIDV Sài Gòn)
đc thành lp vi mc tiêu là ngân hàng bán l hin đi, đi tng
phc v ch yu là thành phn kinh t dân doanh, đt bit là cng đng
ngi Hoa. Nm trên đa bàn Qun 5 cùng vi các qun lân cn là
Qun 6, 8, 11 là ni tp trung đông cng đng ngi Hoa sinh sng, tuy
nhiên qua hn 5 nm thành lp, hot đng cho vay đi vi đi tng
này còn rt hn ch. Nhm mc đích phát trin, nâng cao hot đng tín
dng, nht là hot đng tín dng đi vi cng đng ngi Hoa, phù hp
vi mc tiêu, chính sách đnh hng ca Ngân hàng u t và Phát
trin Vit Nam, tôi chn đ tài “Gii pháp m rng hot đng tín dng
đi vi cng đng ngi Hoa trên đa bàn TP.HCM ti BIDV Sài Gòn”
đ nghiên cu trong lun vn thc s kinh t ca bn thân.
2. Mc đích nghiên cu
- Nghiên cu thc trng hot đng tín dng đi vi cng đng ngi
Hoa trên đa bàn TP.HCM ti BIDV Sài Gòn, t đó phát hin ra
nhng hn ch, khó khn và nguyên nhân trong vic m rng hot
đng tín dng đi vi cng đng ngi Hoa.
- Trên c s nghiên cu lý lun và thc trng, đ xut nhng gii
pháp, kin ngh nhm mc đích m rng hot đng tài tr tín dng
đi vi cng đng ngi Hoa.
3. i tng và phm vi nghiên cu
- i tng: hot đng tín dng ca BIDV Sài Gòn trong đó tp trung
nghiên cu hot đng cho vay đi vi cng đng ngi Hoa.
- Phm vi: tp trung nghiên cu hot đng tín dng đi vi cng đng
ngi Hoa trên đa bàn TP.HCM ti Chi nhánh Sài Gòn.
4. Phng pháp nghiên cu
Lun vn s dng phng pháp nghiên cu duy vt bin chng và
duy vt lch s, kt hp vi các phng pháp kho sát thng kê,
phân tích đánh giá thc t trên t liu, s liu thc tin ca BIDV
Sài Gòn.
5. Nhng đóng góp ca lun vn
- Phân tích làm rõ thc trng hot đng tín dng đi vi cng đng
ngi Hoa, nhng kt qu đt đc, tìm ra nhng hn ch và
nguyên nhân dn đn s hn ch đó trong hot đng tín dng đi vi
cng đng ngi Hoa.
- a ra mt s quan đim, mc tiêu, gii pháp c bn nhm m rng
hot đng tín dng đi vi cng đng ngi Hoa trên đa bàn
TP.HCM ti BIDV Sài Gòn.
6. Ni dung và kt cu ca lun vn
Tên lun vn: “Gii pháp m rng hot đng tín dng đi vi công
đng ngi Hoa trên đa bàn TP.HCM ti Chi nhánh Ngân hàng u t
và Phát trin Sài Gòn”.
Ngoài phn m đu, phn kt lun và danh mc tài liu tham kho, lun
vn gm 3 chng:
Chng 1: Tín dng ngân hàng và ý ngha ca vic m rng hot đng
tín dng đi vi cng đng ngi Hoa trên đa bàn TP. H Chí Minh.
Chng 2: Thc trng v hot đng tín dng đi vi cng đng ngi
Hoa ti Chi nhánh Ngân hàng u t và Phát trin Sài Gòn.
Chng 3: Gii pháp m rng hot đng tín dng đi vi công đng
ngi Hoa trên đa bàn TP.HCM ti Chi nhánh Ngân hàng u t và
Phát trin Sài Gòn.
1
CHNG 1: TệN DNG NGÂN HÀNG VÀ ụ NGHA CA VIC M
RNG HOT NG TÍN DNG I VI CNG NG NGI HOA
TRểN A BÀN TP. H CHÍ MINH
1.1. TÍN DNG NGÂN HÀNG
1.1.1. nh ngha v tín dng
Tín dng xut phát t ch La tinh Creditium có ngha là tin tng, tín nhim.
Tín dng đc hiu đy đ là quan h s dng vn ln nhau gia ngi cho vay và
ngi đi vay da trên nguyên tc hoàn tr.
Trong quá trình nghiên cu, tác gi tip cn mt s đnh ngha khác v tín
dng nh sau:
Tín dng là mt giao dch gia hai bên, trong đó mt bên (ngi cho vay)
chu cp tin hay hàng hóa da vào li ha thanh toán li trong tng lai ca bên kia
(ngi đi vay).
Tín dng là s chuyn nhng tm thi quyn s dng mt lng giá tr di
hình thc tin t hay hin vt t ngi s hu sang ngi s dng, sau mt thi
gian nht đnh hoàn tr li vi mt lng giá tr ln hn.
Tín dng là mt giao dch v tài sn (tin hoc hàng hóa) gia bên cho vay
và bên đi vay, trong đó bên cho vay chuyn giao tài sn cho bên đi vay s dng
trong mt thi gian nht đnh, theo tha thun bên đi vay có trách nhim hoàn tr vô
điu kin vn gc và lãi cho bên cho vay khi đn hn thanh toán.
Tín dng là mt phm trù kinh t khách quan tn ti qua nhiu hình thái kinh
t xã hi khác nhau và phát trin mnh m vào thi k đi công nghip ca phng
thc sn xut t bn ch ngha.
Nu hiu theo ngha hp, tín dng là quan h vay mn da trên nguyên tc
có hoàn tr trong mt thi gian nht đnh. Hiu theo ngha rng, tín dng là s vn
đng, điu tit vn t ni tha sang ni thiu, đáp ng nhu cu vn cho nn kinh t.
2
Quá trình vn đng ca tín dng đc th hin theo s đ sau:
(1) Cho vay
(2) Tr n
nh ngha tín dng th hin ba ni dung c bn:
- Có s chuyn giao quyn s dng mt lng vn t ngi này sang ngi
khác.
- S chuyn giao này mang tính cht tm thi. ó là thi gian s dng vn.
Nó là kt qu ca s tha thun gia các đi tác tham gia quá trình chuyn nhng
đ đm bo s phù hp gia thi gian nhàn ri và thi gian cn s dng lng vn
đó.
- Ngi đi vay phi hoàn tr đúng hn cho ngi cho vay c vn, gc và lãi.
1.1.2. Phân loi tín dng
thy rõ hn v tín dng, ngi ta thng da vào các tiêu thc di đây
đ phân loi các hình thc tín dng.
- Cn c vào thi hn tín dng, tín dng đc chia thành
Tín dng ngn hn: Là loi tín dng có thi hn không quá 12 tháng,
thng đc dùng đ cho vay b sung vn lu đng ca các doanh nghip và nhu
cu thanh toán cho sinh hot cá nhân.
Tín dng trung hn: Là loi tín dng có thi hn trên 12 tháng đn 60 tháng,
dùng đ cho vay vn mua sm tài sn c đnh, ci tin và đi mi k thut, m rng
và xây dng các công trình quy mô nh ca các doanh nghip và cho vay xây dng
nhà hoc mua sm hàng tiêu dùng có giá tr ln ca cá nhân.
Tín dng dài hn: Là loi tín dng có thi hn trên 60 tháng, đc s dng
đ cho vay d án đu t xây dng mi, ci tin và m rng sn xut có quy mô ln.
- Cn c vào đi tng tín dng
Ngi cho vay
(ngi s hu vn)
(ngi
Ngi đi vay
(ngi s dng vn)
3
Theo tiêu thc này, tín dng đc chia thành 2 loi:
Tín dng vn lu đng: Là loi tín dng đc cp nhm hình thành vn lu
đng cho các doanh nghip hoc các ch th kinh t khác.
Tín dng vn c đnh: Là loi tín dng đc cp nhm hình thành vn c
đnh ca các doanh nghip hoc ch th kinh t khác. Loi tín dng này đc thc
hin di hình thc cho vay trung và dài hn.
- Cn c vào mc đích s dng vn tín dng
Theo tiêu thc này, tín dng đc chia thành 2 loi:
Tín dng sn xut và lu thông hàng hóa: Là loi tín dng cp cho các
doanh nghip và ch th kinh t khác đ tin hành sn xut kinh doanh hàng hóa,
dch v.
Tín dng tiêu dùng: Là loi tín dng cp cho các cá nhân đ đáp ng nhu
cu tiêu dung.
- Cn c vào ch th tín dng
Da vào ch th trong quan h tín dng đc chia thành ba hình thc tín
dng sau:
Tín dng thng mi: Là quan h tín dng gia các doanh nghip đc thc
hin di hình thc mua bán chu hàng hóa hoc ng tin trc khi nhn hàng hóa.
Tín dng ngân hàng: Là quan h tín dng gia ngân hàng và các doanh
nghip, cá nhân, t chc xã hi…
Tín dng Nhà nc: Là hình thc tín dng th hin mi quan h gia Nhà
nc vi các doanh nghip, cá nhân, t chc xã hi… Nhà nc va là ngi đi
vay, va là ngi cho vay.
- Cn c vào tính cht đm bo tin vay
Theo tiêu thc này, tín dng đc chia thành 2 loi:
Tín dng đm bo bng tài sn: Là loi tín dng đc đm bo bng các
loi tài sn ca khách hàng, bên bo lãnh hoc hình thành t vn vay.
4
Tín dng đm bo không phi bng tài sn: Là loi tín dng đc đm bo
di các hình thc tín chp, cho vay theo ch đnh ca Chính ph và h nông dân
vay vn đc bo lãnh ca các t chc đoàn th, chính quyn đa phng.
- Cn c vào lãnh th hot đng tín dng
Theo tiêu thc này, tín dng đc chia thành 2 loi:
Tín dng ni đa: Là quan h tín dng phát sinh trong phm vi lãnh th quc
gia.
Tín dng quc t: Là quan h tín dng phát sinh gia các quc gia vi nhau
hoc gia mt quc gia vi mt t chc tài chính tín dng quc t.
Trong nn kinh t th trng, phân loi tín dng theo các tiêu thc trên ch có
ý ngha tng đi. Khi tín dng ngày càng phát trin đa dng và m rng phm vi
hot đng thì cách phân loi tín dng càng chi tit. Phân loi tín dng giúp cho vic
nghiên cu s vn đng ca vn tín dng trong tng loi hình và là c s đ so
sánh, đánh giá hiu qu kinh t ca chúng.
1.1.3. Tín dng ngân hàng
1.1.3.1. Khái nim
Tín dng ngân hàng là quan h tín dng gia mt bên là ngân hàng và bên
kia là các tác nhân (doanh nghip, cá nhân, t chc xã hi…) trong nn kinh t quc
dân. Trong hình thc này, ngân hàng xut hin vi vai trò va là ngi đi vay và
va là ngi cho vay.
Công c ca TDNH trong lnh vc huy đng vn là k phiu, s tit kim,…
trong lnh vc tín dng là hp đng tín dng, giy nhn n …
1.1.3.2. c đim ca tín dng ngân hàng
Tín dng ngân hàng có nhng đc đim sau:
- Huy đng vn và cho vay đc thc hin ch yu di hình thc tin t
Tt c nhng ngun vn tin t nhàn ri trong nn kinh t quc dân đc
ngân hàng huy đng đ hình thành ngun vn cho vay. Trên c s ngun vn đã có,
ngân hàng cho vay đi vi các tác nhân cn vn cho sn xut kinh doanh hoc tiêu
5
dùng. C hai mt hot đng huy đng vn và cho vay đu đc thc hin ch yu
di hình thc tin t. ây là loi hình tín dng ph bin, linh hot và đáp ng nhu
cu tín dng cho mi khách hàng.
- Các ngân hàng đóng vai trò là t chc trung gian tín dng
Khi huy đng vn trong nn kinh t, ngân hàng s dng nhiu hình thc thu
hút tin gi vi các k hn khác nhau, phát hành các loi giy nhn n (k phiu,
trái phiu, chng ch tin gi…) ngn hn cng nh trung và dài hn, vay trên th
trng liên ngân hàng, ký các hip đnh vay n…
Khi cho vay, ngân hàng ch yu s dng các hình thc cp tín dng theo tài
khon cho vay, gi vn ti các ngân hàng khác, đu t… đ đáp ng nhu cu vay
vn ca khách hàng.
Nh vy, ngân hàng đóng vai trò là t chc trung gian, đi vay đ cho vay.
- Quá trình vn đng và phát trin ca tín dng ngân hàng đc lp tng đi
vi s vn đng và phát trin ca quá trình tái sn xut xã hi.
Vn tín dng ngân hàng là mt b phn không th thiu đc ca quá trình
tái sn xut xã hi. Khi lng hàng hóa sn xut và lu thông tng lên thì nhu cu
vn tín dng ngân hàng cng tng lên. Trng hp này vn tín dng ngân hàng vn
đng phù hp vi s vn đng và phát trin ca quá trình tái sn xut xã hi. Nhng
trong nhiu trng hp, vn tín dng ngân hàng không tham gia vào quá trình sn
xut và lu thông hàng hóa, mà chúng đc s dng vào nhng mc đích phi sn
xut nh: chit khu hoc cm c các thng phiu “khng”, trái phiu ca Chính
ph. Cng có th vn tín dng ngân hàng đc s dng vào nhng v “áp phe”
chng khoán hoc sai mc đích, thiu đm bo, không có hiu qu kinh t.
Nhng trng hp trên, mc dù nhu cu tín dng ngân hàng có gia tng,
nhng sn xut và lu thông hàng hóa không tng. Trng hp khác, hin tng
ngc li có th xy ra, đó là trong thi k hng thnh các doanh nghip m mang
sn xut kinh doanh, khi lng hàng hóa sn xut và luân chuyn ln, nhng tín
dng ngân hàng li không đáp ng kp. Nhng mâu thun này thng xuyên din
ra, đó là hin tng tt yu ca nn kinh t th trng.
6
Huy đng vn và cho vay ca tín dng ngân hàng ch yu đc thc hin
bng mt s tin nht đnh. Có ngha là tin đây là công c thc hin quan h tín
dng, đó là tin tín dng hay còn gi là công c lu thông tín dng. Tin tín dng có
nhng đc đim là lu thông vô thi hn, lu thông bt buc và thng nht trên toàn
b lãnh th.
Tuy s dng chung mt công c là tin, nhng huy đng vn và cho vay ca
ngân hàng có tính cht không ging nhau. Trong huy đng vn, nhng ngi cho
ngân hàng vay nhn v nhng giy nhn n. Còn trong cho vay, gia ngân hàng và
khách hàng ký kt hp đng tín dng đ thc hin các khon cho vay.
So vi tín dng thng mi và các hình thc tín dng khác trong nn kinh t
th trng, tín dng ngân hàng có nhiu u đim ni bt, đó là:
Th nht, khi lng tín dng ln. C hai mt huy đng vn và cho vay đu
có th đt đc vi mt khi lng vn ln. Do đó, tín dng ngân hàng có th tha
mãn mt cách ti đa nhu cu vn ca các tác nhân trong nn kinh t. Khác vi tín
dng thng mi, ngun vn cho vay bng hàng hóa bán chu, ch bó hp trong s
lng hàng hóa mà doanh nghip t sn xut ra. Do vy, không th tha mãn đc
nhu cu vn ca ngi xin vay.
Th hai, thi hn tín dng là đa dng. Tín dng ngân hàng huy đng các
ngun vn và thc hin các khon cho vay có thi hn phong phú, đa dng. Có
ngha là có th huy đng các ngun vn và cho vay ngn hn, trung hn và dài hn.
Thi hn ca mt khon tín dng ngân hàng tùy thuc vào thi hn nhàn ri ca các
ngun vn và nhu cu xin vay ca khách hàng. So vi tín dng thng mi là ch
bán chu hàng hóa vi thi hn ngn.
Th ba, phm vi hot đng rng. Tín dng ngân hàng huy đng và cho vay
vn đi vi mi tác nhân và th nhân. Nh vy, tín dng ngân hàng không ch giao
dch vi các doanh nghip, mà còn vi các tác nhân khác thuc mi thành phn kinh
t, mi lnh vc trong nn kinh t quc dân.
Tín dng ngân hàng có đc nhng u đim trên và đc coi là hình thc tín
dng c bn và quan trng nht. Bi l, huy đng vn và cho vay bng tin di
7
nhiu hình thc khác nhau nên đm bo tính linh hot. Ngân hàng có chc nng
“to tin” đ b sung ngun vn cho vay. H thng ngân hàng có mng li chi
nhánh rng khp lãnh th, thm chí ngoài lãnh th. Tín dng ngân hàng còn s
dng công c lãi sut trong vic điu chnh cung cu tín dng ca nn kinh t quc
dân. Do đó, tín dng ngân hàng đm bo kp thi nhu cu v vn cho mi khách
hàng.
1.1.3.3. Phân loi tín dng ngân hàng
Dch v cho vay là loi dch v ngân hàng truyn thng, đc cung ng
thông qua các loi sn phm nh:
- Cn c vào k thut cp tín dng thì dch v cho vay ca ngân hàng bao
gm các loi sn phm sau:
Cho vay tài tr sn xut kinh doanh: Ngân hàng cung ng dch v này
nhm đáp ng vn cho nhu cu sn xut kinh doanh, phc v đi sng thông qua
phng thc cho vay tng ln và cho vay theo hn mc tín dng.
Cho vay đu t phát trin: thc cht đây là cho vay trung, dài hn, qua đó
ngân hàng tài tr cho các doanh nghip trong các d án đu t nh các công trình
xây dng c bn mi, ci to và m rng quy mô sn xut kinh doanh, khôi phc và
thay th tài sn c đnh, ci tin và hp lý hóa sn xut kinh doanh, di di nhà
xng vào các khu công nghip. ây là hình thc tài tr ph bin các nc đang
phát trin.
Cho vay hp vn: là phng thc cho vay mà theo đó mt nhóm NHTM
cùng cp tín dng đi vi mt d án vay hoc phng án vay vn ca khách hàng
kèm theo các điu kin, điu khon nht đnh.
Chit khu: là mt loi sn phm dch v tín dng, trong đó ngân hàng
mua li các loi chng t có giá (ph bin là hi phiu) đang trong thi hn thanh
toán, vi mc giá bng chênh lch gia mnh giá và các khon ngân hàng đc
hng khi chit khu (lãi, phí). ây là nghip v tín dng ngn hn, là nghip v
ngân hàng c đin ra đi t rt sm và đn nay vn đc các ngân hàng áp dng
mt cách ph bin.
8
Thu chi: đây là mt loi sn phm dch v tín dng cho phép khách hàng
chi tiêu vt quá s d có trên tài khon vãng lai nhng không vt quá hn mc
tín dng thu chi đ thc hin các giao dch thanh toán kp thi trong mt thi hn
nht đnh (quý hoc nm).
Bo lãnh ngân hàng: là cam kt bng vn bn ca ngân hàng vi bên có
quyn v vic thc hin ngha v tài chính thay cho khách hàng khi khách hàng
không thc hin đúng ngha v đã cam kt; khách hàng phi nhn n và hoàn tr
cho ngân hàng s tin đã đc tr thay.
Bao thanh toán: là loi sn phm dch v ngân hàng cung ng tin cho
khách hàng (bên bán) trong thi gian ch đi vic thanh toán tin ca bên mua, vi
điu kin khách hàng phi giao toàn b chng t liên quan ti vic đòi tin bên mua
cho ngân hàng.
Cho thuê tài chính: Các NHTM thông qua các công ty cho thuê tài chính
ca mình đ cung cp dch v cho thuê tài chính đi vi khách hàng. Cho thuê tài
chính là mt loi hình tín dng dài hn, đc thc hin trên c s hp đng thuê tài
chính. ây là phng thc ngân hàng tài tr cho các doanh nghip mua sm các
loi tài sn c đnh, máy móc thit b… mà không cn phi đu t nhiu vn. Bên
thuê chu trách nhim bo trì, đóng bo him, thu tài sn và phi tr khu hao, tin
lãi vay theo k hn tha thun trong hp đng thuê tài chính. Khi kt thúc hp
đng, khách hàng có th mua li hoc tip tc thuê tài sn đó theo các điu kin đã
tha thun trong hp đng thuê.
Bên cnh đó, tác gi còn tip cn vi mt s cách phân loi hot đng TDNH
nh sau:
- Cn c vào loi hình nghip v: cho vay, chit khu thng phiu và các
giy t có giá, cho thuê tài chính, bo lãnh ngân hàng, bao thanh toán.
- Cn c vào thi hn tín dng: tín dng ngn hn, tín dng trung và dài hn.
- Cn c vào tài sn đm bo: tín dng có đm bo bng tài sn, tín dng
không có đm bo bng tài sn.
9
- Cn c phng thc cho vay – thu n có: cho vay tng ln, cho vay theo
hn mc tín dng.
- Cn c mc đích s dng tin vay gm có tín dng sn xut kinh doanh, tín
dng tiêu dùng …
1.1.3.4. Mt s tiêu chí đánh giá hiu qu ca hot đng tín dng ngân hàng
- Hiu qu tài chính: hiu qu tài chính ca TDNH đc đánh giá qua mt s
ch tiêu ch yu sau:
D n trên tng ngun vn (%)
Da vào ch tiêu này qua các nm đ đánh giá mc đ tp trung vn tín dng
ca ngân hàng. Ch tiêu càng cao thì mc đ hot đng ca ngân hàng càng n đnh
và có hiu qu, ngc li ngân hàng đang gp khó khn, nht là trong vic tìm kim
khách hàng.
D n trên vn huy đng (%)
Ch tiêu này phn ánh ngân hàng cho vay đc bao nhiêu so vi ngun vn
huy đng, nó còn nói lên kh nng huy đng vn ti đa phng ca ngân hàng. Ch
tiêu này ln th hin vn huy đng tham gia vào d n ít, kh nng huy đng vn
ca ngân hàng cha tt.
H s thu n (%)
H s thu n (%)
=
Doanh s thu n
x
100
Doanh s cho vay
Ch tiêu này đánh giá hiu qu tín dng trong vic thu n ca ngân hàng.
Nó phn ánh trong mt thi k nào đó, vi doanh s cho vay nht đnh thì
ngân hàng s thu v đc bao nhiêu đng vn. T l này càng cao càng tt.
T l n quá hn (%)
T l n quá hn (%)
=
N quá hn
x
100
Tng s d
Ch tiêu này cho thy kh nng thu hi vn ca ngân hàng đi vi các khon
vay. ây là ch tiêu đc dùng đ đánh giá cht lng tín dng cng nh ri ro tín
10
dng ti ngân hàng. T l n quá hn càng cao th hin cht lng tín dng ngân
hàng càng kém và ngc li.
Vòng quay vn tín dng
Vòng quay vn tín dng
(vt: vòng)
=
Doanh s thu n
D n bình quân
Trong đó:
D n bình quân
trong k
=
D n đu k + D n cui k
2
Ch tiêu này đo lng tc đ luân chuyn vn tín dng ca ngân hàng, thi
gian thu hi n ca ngân hàng là nhanh hay chm. Vòng quay vn càng nhanh thì
đc coi là tt và vic đu t càng đc an toàn.
- Hiu qu kinh t - xã hi
+ Giá tr sn phm hàng hoá gia tng: bao gm giá tr gia tng trc tip và
giá tr gia tng gián tip.
Giá tr gia tng trc tip do các d án có vn tín dng tng thêm.
Giá tr gia tng gián tip thu đc t nhng hot đng kinh t khác do phn
ng dây chuyn t nhng d án có vn tín dng sinh ra.
+ To thêm công n vic làm cho ngi lao đng.
+ Góp phn tng ngun thu cho ngân sách, thúc đy kinh t phát trin…
+ Góp phn phát trin đa phng: tng thu nhp bình quân đu ngi…
1.2. ụ NGHA CA VIC M RNG HOT NG TÍN DNG I VI
CNG NG NGI HOA TI TP.HCM
1.2.1. Vài nét v hot đng kinh doanh ca cng đng ngi Hoa ti Tp.HCM
Ngi Hoa Tp.HCM hin din hu ht trong các ngành ngh, lnh vc kinh
t. (Xem ph lc 1: c trng v cng đng ngi Hoa Tp.HCM). Vi bn tính
chân cht, cn cù, nng đng và s nhy bén vn có, cng đng ngi Hoa đã góp
phn đáng k vào quá trình phát trin kinh t- xã hi ca thành ph, đc bit th
11
hin qua con s hn 15.000 doanh nghip, chim t l gn 20% tng s doanh
nghip dân doanh trên đa bàn thành ph hin nay.
Hin nay trên các lnh vc kinh t, k thut, thng mi, dch v, ngân hàng,
lnh vc nào cng có phn đu t ca gii công thng ngi Hoa. iu đáng nói là
phm vi đu t ca h không ch đóng khung trong các qun, huyn ca thành ph
mà đã m rng ra các vùng các tnh khác và sang c nc bn Cm-pu-chia và
Lào. Ngành ngh mà h đu t bao gm c nhng ngh sinh li ngay nh nhà hàng,
khách sn, dch v du lch, vui chi - gii trí ln nhng ngành ngh phi đu t đi
mi thit b, công ngh, cnh tranh vt v, mi thu đc li nhun nh các ngành
sn xut tiêu dùng, ch bin hàng xut khu, ngành xây dng c bn, xây dng c
s h tng. Ngun vn ca h ngoài vn t có, vn ca các tp đoàn công thng
gia trong nc còn có ngun vn do thân nhân bà con nc ngoài h tr. Nhìn
chung, hot đng kinh t ca cng đng ngi Hoa ngày càng sôi ni, nhn nhp,
phát trin theo chiu hng đi lên. Nhng nm qua, h đã đóng góp đáng k vào
mc tng trng kinh t ca thành ph và góp phn gii quyt công n vic làm cho
hàng chc ngàn lao đng ca thành ph.
Trong hot đng kinh doanh, ngi Hoa t ra khá nng đng và nhy bén,
nht là giai đon nn kinh t th trng hin nay. Nhng nm qua đã có nhiu
doanh nghip và doanh nhân ngi Hoa thành ph đc nhà nc tng thng
Huân chng lao đng, bình chn là doanh nhân tiêu biu, có thng hiu uy tín
trên c nc và trong khu vc, đc ngi tiêu dùng tin cy; nhiu tm gng
thanh niên ngi Hoa tiên tin đc biu dng, nhân rng đin hình hot đng vn
hóa ngh thut. Các hi quán, hi đoàn ca ngi Hoa ngày càng phát trin v s
lng, cht lng và quy mô hot đng, phn nh s hòa nhp, gn bó ngày càng
sâu rng, mt thit ca cng đng ngi Hoa vi đt nc, con ngi Vit Nam nói
chung và Tp.HCM nói riêng. Có th khng đnh, trong s phát trin ca Tp.HCM có
s đóng góp chân tình, trí tu, sáng to ca đng bào ngi Hoa. ng thi, mt
đim d nhn thy trong hot đng kinh t ca ngi Hoa là kinh doanh theo kiu
chc nhp, ít mo him, thng đi lên t ngh truyn thng ca gia đình, t quy mô
12
nh và dn dn phát trin ln mnh lên. Do trình đ vn hóa v quc ng ca ngi
Hoa vn còn hn ch nên hu ht ngi Hoa trên đa bàn thành ph rt ngi giao
dch bng giy t và quan h vi các c quan chc nng nhà nc, ngay c khi có
nhu cu vay vn đ phc v cho hot đng sn xut kinh doanh. Chính vì lý do đó,
ngi Hoa có h thng tín dng chìm hot đng mnh, tính riêng Sài Gòn – Ch
Ln có đn 89 c s tín dng chìm ca ngi Hoa. Nhng c s này va là ni tip
nhn cho vay ly lãi, va là ni bo him và cung cp vn cho hot đng buôn bán.
Do kinh nghim trong lnh vc này, nên t nhng nm 1969, h thng ngân hàng tài
chính ngi Hoa phát trin mnh, đã huy đng đc mt lng vn ln, hình thành
h thng song hành gia ngân hàng và tín dng, nhng nh hng mnh nht là tín
dng chìm ngoài ngân hàng.
Ngi Hoa vay tín dng da trên uy tín và s sòng phng. H thng tín dng
chìm ca ngi Hoa tuy b mt không thy s phát trin nhiu nh ngân hàng, song
thc t, nó đc a chung nhiu hn vì th tc đn gin và nh nhàng.
Trên đa bàn thành ph có ít nht 3 ngân hàng vi s vn cao do ngi Hoa
thành lp nh Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn Thng tín (Sacombank),
Ngân hàng thng mi c phn Phng Nam, Ngân hàng thng mi c phn K
thng. Bên cnh đó, ngi Hoa còn b tin ra bo tr cho nhng ngi trong cng
đng vay vn, bo chng dch v xut nhp khu nguyên liu, máy móc cho ngi
đng hng ca h.
Hin nay, các ngân hàng ngi Hoa vn đang trên đà phát trin và trong
tng lai còn phát trin mnh hn, s là đu mi trung gian cho vic thu hút vn
trong nc, đc bit hình thc cung cp vn cng đa dng hn, chng nhng đm
nhn nghip v cho vay đ sn xut kinh doanh mà còn hùn vn, tài tr tín dng
xut nhp khu, cung cp các dch v giao dch ngoi hi.
c bit, trong tháng 8 nm 2007, ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng Tín
(Sacombank) đã chính thc đa vào hot đng chi nhánh Hoa Vit ti đa ch 382
A-B Trn Hng o, P.11, Q.5, TPHCM. ây là mô hình ngân hàng dành riêng cho
ngi Hoa ln đu tiên xut hin ti Vit Nam.
13
1.2.2. Vai trò ca cng đng ngi Hoa trong s phát trin kinh t xã hi
Tp.HCM
- Cng đng ngi Hoa đã có đóng góp to ln trong hot đng sn xut
kinh doanh và góp phn đáng k vào tng trng GDP ca Tp.HCM nói riêng và c
nc nói chung. Trong s hn 1 triu đng bào ngi Hoa trên c nc, đã có hn
na triu đang sinh sng trên đa bàn Tp.HCM. Trong đó, 35% sng tp trung khu
vc Ch Ln, bao gm qun 5, 6 và 11 vi 18 hi quán ca ngi Hoa đc xây
dng ti đây. Cng đng ngi Hoa dù sinh sng ni đâu đu gn kt nhau cht
ch, luôn to điu kin đ có th gp g, giúp đ nhau cùng làm n phát đt. Vi
bn tính chân cht, cn cù, nng đng và s nhy bén vn có, cng đng ngi Hoa
đã góp phn đáng k vào quá trình phát trin kinh t- xã hi ca thành ph, đc bit
th hin qua con s hn 15.000 doanh nghip, chim t l gn 20% tng s doanh
nghip dân doanh trên đa bàn thành ph hin nay (trong s 18.000 doanh nghip
ngi Hoa trên c nc, doanh nghip ngi Hoa thành ph đã chim t trng
83%). Nhng nm qua đã có nhiu doanh nghip và doanh nhân ngi Hoa thành
ph đc Nhà nc tng thng Huân chng lao đng, bình chn là doanh nhân
tiêu biu, có thng hiu uy tín trên c nc và trong khu vc, đc ngi tiêu
dùng tin cy nh: Biti's, Kinh ô, Tân Cng Thành, Lifan, Vnh Tin, c Phát,
Thiên Long … Bên cnh đó, mt s lng ln các c s sn xut, h kinh doanh cá
th ngi Hoa đang hot đng rt hiu qu; nhiu tm gng thanh niên ngi Hoa
tiên tin đc biu dng, nhân rng đin hình hot đng vn hóa ngh thut. Các
hi quán, hi đoàn ca ngi Hoa ngày càng phát trin v s lng, cht lng và
quy mô hot đng, phn nh s hòa nhp, gn bó ngày càng sâu rng, mt thit ca
cng đng ngi Hoa vi đt nc, con ngi Vit Nam nói chung và Tp.HCM nói
riêng. Có th khng đnh, trong s phát trin ca Tp.HCM có s đóng góp chân
tình, trí tu, sáng to ca đng bào ngi Hoa.
- Hin nay đt nc ta đang trong quá trình công nghip hóa, hin đi hóa,
chuyn đi c cu kinh t t nông nghip sang công nghip và dch v. Nhng kinh