Một số giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng hộ nghèo tại chi nhánh ngân hàng chính sách xã hội tỉnh Tây Ninh

1








HăvƠătên:ăLêăNguynăAnhăHuy





MTăSăGIIăPHÁPăNỂNGăCAOăCHTăLNG
TệNăDNGăHăNGHỆOăTIăCHIăNHÁNHăNGỂNăHÀNG
CHệNHăSÁCHăXÃăHIăTNHăTỂYăNINH


Chuyên ngành: Kinh t Tài chính Ngân hàng
Mã s: 60.31.12



LUNăVNăTHCăSăKINHăT



NGI HNG DN KHOA H:
PGS. TS. BỐIăKIMăYN

Tp. H Chí Minh - Nm 2010


2













3

Trang

 2
 3
 4
 5
 8
 8
 8

ghèo 8
 9
 11
 15
 18
 21
 31
 32

 32
 32

 32
  36
 37
 40
 40
 42
2.4 Công tác u-  43
 47
2.6 Công tác gia 49
 51
 58
 59

 59
 59
 62

 69

 80
 81
 83
 84
 86
 89
 93
4



phân theo các nhóm nguyên
nhân chính.
- 


                 
30/6/2010.


s
     


5











           

              
oá



i mi nn kinh t theo c ch th trng  hng xã hi ch ngh,
ng và Nhà n ta ngay t nhng nm u thp k 90 ca th k trc  xác
: i h tr giúp ngi nghèo bng cách cho vay vn, hng dn cách làm
n, tranh th các ngun tài tr nhân  trong và ngoài n, phn u tng h giàu
i i vi xoá i gim nghèo (Hi ngh Ban chp hành Trung ng ng ln
th 5, khoá VII).
Thc hin ch trng, ng li ng n trên y, nm 1995 Chính ph
quyt  thành lp Ngân hàng ph v ngi nghèo thuc Ngân hàng Nông
nghip và Phát trin nông thôn Vit Nam. Qua thc tin trin khai thc hin chính
sách u i i vi h nghèo và nhng yêu cu thc t t ra, n tháng 10/2002,
Chính ph ra Ngh  s 78/2002/N-CP v tín d i vi ngi nghèo và các
i t chính sách khác. ng thi, Th tng Chính ph ký Quyt  s
6
131/2002/Q-TTg, thành lp Ngân hàng Chính sách xã hi Vit Nam nhm tách tín
d chính sách ra khi tín d thng mi, trên c s t chc l Ngân hàng ph
v ngi nghèo, tip  là Quyt  s 16/2003/Q-TTg ca Th tng Chính
ph ban hành iu l v t chc và ho ng ca Ngân hàng Chính sách xã hi.
S ra i Ngân hàng Chính sách xã hi - mt  ch tài chính mi,  to
c hi cho ngi nghèo và các i tng chính sách khác tip cn d v tín d
Nhà nc, ng thi khng  ch trng tp trung các ngun vn tín d có
ngun gc t Ngân sách Nhà nc vào mt u mi, tách tín d u i ra khi h
thng Ngân hàng thng m là phù hp vi tin trình i mi nn kinh t và hi
nhp qu t Ngân hàng Chính sách xã hi ra i  góp phn ngn chn t cho
vay nng lãi  nông thôn, là mt công c thc hin vai trò iu tit ca Nhà n
trong nn kinh t th trng i vi nhng i t ang b thit thòi nhiu nht và
là mt trong nhng n by kinh t quan trng, trc tip giúp ngi nghèo và các
i t chính sách khác có iu kin tham gia phát trin sn xut, ci thin cuc
sng.

Chng trình tín d u i h nghèo  trin khai  15 nm. Tuy
nhiên, trong nhng nm gn y, vic y m chng trình này có ý ngh ht
sc quan trng và vô cùng to ln. Mc dù Chính ph, các b, ngành và cp u,
chính quyn  phng các cp luôn quan tâm n công tác xoá  gim nghèo
nhng vn còn rt nhiu h nghèo  n ta hin nay. Mt trong nhng nguyên
nhân chính ca tình trng này là khó khn mà các nhà qun lý cng nh phn ln h
nghèo  và ang gp phi trong vic vay vn u i nhng làm n không có hiu
qu nên không ci thin  cuc sng, không có kh nng hoàn tr n gc và lãi,
làm cho cht lng tín d u i h nghèo không tt.  là lý do  l ch 
tài lun :
“Mt s gii pháp nâng cao cht lng tín dng h nghèo ti Chi nhánh
Ngân hàng Chính sách xã hi tnh Tây Ninh”


7


Tây Ninh 

nghèo 

Chng trình cho vay h nghèo  trin khai thc
hin ti Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hi tnh Tây Ninh.
  Các vn  v khung pháp lý và trin khai trên thc
tin, qua   cp n vic nâng cao cht l tín d h nghèo  góp phn
nâng cao i sng ngi dân. Gii h  cp n các gii pháp c
bn a ra nhm gii quyt mt s hn ch trong công tác cho vay u i h nghèo.


  




Chng 1: C s lý lun liên quan n chính sách tín d u i cho ngi
nghèo.
Chng 2: Tình hình thc t trong công tác cho vay h nghèo Chi nhánh
Ngân hàng Chính sách xã hi tnh Tây Ninh.
Chng 3: Các gii pháp  nâng cao cht l tín d h nghèo 
nhánh Ngân hàng .


các 

8


CHO  NGHÈO

1.1 Khái nim v n


                



g


               Th
tng Chính ph ban hành theo Quyt  s 170/2005/Q-TTg ngày 08 tháng 7

nm 2005, 
T 260.000 /ngi/tháng tr xung 
T 200.000 /ngi/tháng tr xung khu vc nông thôn.
,  6 có 4,2 
26





2
nông thôn.
i khá 
9
1.2 
Tài chính vi mô  hình thành và phát trin nhm mang l li ích cao nht
cho ngi nghèo và t  góp phn làm tng cht l tng trng. Tài chính vi
mô ch yu  cp ti các ho ng cung cp d v tài chính cho nhng ngi có
thu nhp thp  c thành th và nông thôn. Các d v tài chính này thng bao
gm tín d và tit kim. Bên cnh vai trò trung gian tài chính, nhiu t chc thc
hin tài chính vi mô còn cung cp d v trung gian xã hi nh thành lp nhóm,
cng c lòng tin và  to v kin thc tài chính cng nh nng lc qun lý ca
các thành viên nhóm  nh giá là nghèo và cn tài tr.
Tài chính vi mô bao gm tín d vi mô và tit kim vi mô. Các ho ng
tín d vi mô thng liên quan n: các khon vay nh, thng cho m  b
sung vn lu ng nên k hn khon vay thng là ngn hn và trung hn; tr góp
(vn và lãi) theo mt l trình  quy  khá nghiêm ngt và  giám sát
theo nhóm. Ho ng cho vay liên quan n thm  không chính thc ngi vay
vn và các c hi u t, các hình thc thay th tài sn th chp nh tín chp, bo
lãnh qua nhóm là nhng c im u vit mà các ngân hàng truyn thng rt ít s

d. Vic nh giá và cho vay món mi vi giá tr cao hn da trên c s kh
nng hoàn tr vn vay theo l ca ngi vay. Th t gii ngân và giám sát món
vay n gin. Các t chc tín dng thng thc hin cho vay vi mô vi m 
tng cng kh nng tip cn n nhiu khách hàng hn. Ngun vn tài tr cho
ho ng tín d vi mô thng  huy ng hoc do Chính ph tài tr và mt
s các nhà tài tr nh các t chc phi Chính ph và các công ty a qu gia. Các t
chc tài chính vi mô có th là các t chc phi Chính ph, hp tác xã tín d và tit
kim, các ngân hàng chính sách. Khách hàng ca thc hin tài tr cho ngi nghèo
theo tip cn tài chính vi mô ch yu là nhng ngi lao ng, các h sn xut có
quy mô nh ti các vùng nông thôn và thành th. Bên cnh , h còn là nhng
ngi buôn bán nh, bán hàng rong, nông dân, nhng ngi cung cp d v (ct
tóc, p xích lô th công và các t sn xut nh nh th rèn, th ma
Thông thng, công vic ca h mang li cho h ngun thu nhp n  vi quy
10
mô nh song t nhiu ngun khác nhau. Vì vy, cn thit phi nâng cao kh nng
tip cn tín d cho ngi nghèo, nhng ngi nghèo l thiu rõ rt kh nng th
chp. iu ó có ngh là nâng cao kh nng cung cp tín d cho ngi nghèo
cng có ngh là nâng cao tính ri ro trong vic thu hi n. Cách tip cn truyn
thng ca các ngân hàng yêu cu th chp các kho tín d là không kh thi i
vi ngi nghèo. Ngân hàng  và ang n lc áp d k thut tài chính vi mô vi
k v nâng cao kh nng cung cp tín d n vi ngi nghèo. Cho dù vi
nhiu c gng nhng các ngân hàng hin nay cng khó lòng bao quát tt c các
khách hàng là ngi nghèo, c bit là nhng ngi nghèo  nông thôn và các vùng
sâu vùng xa. Các t chc oàn th xã hi tham gia thc hin tài chính vi mô cho các
h nghèo nh Hi Nông dân, Hi Liên hip ph n, Hi Cu chin binh, oàn
Thanh niên và các t chc phi chính ph mc dù  có nhng thành công nht 
nhng l thiu bn vng v các ngun cung tín d. Nh vy vn còn mt kho
trng  nhng ngi cho vay nng lãi ho ng trong phân khúc khách hàng
nghèo.
n y chúng ta thy vai trò ca Chính ph là ht sc cn thit trong vic

tác ng bng cách ci thin h thng c s h tng, h thng thông tin và xác lp
mi quan h gia các ngân hàng vi ngi nghèo bng lut thông qua các trung
gian t chc oàn th hiu qu ti các  phng. Ci thin h thng c s h tng
các  phng s giúp gim chi phí giao d ca c hai bên ngân hàng và ngi
nghèo. Ci thin h thng thông tin   phng s d dàng chuyn ti các d v
tín d phc v ngi nghèo hiu qu hn, và c bit quan trng là ngi nghèo
bc u bit  ngoài các kho tín d ca ng cho vay nng lãi ti 
phng h còn có th có mt l ch khác t phía các ngân hàng vi lãi sut hp
dn hn. Vic xác lp mi quan h gia các ngân hàng vi ngi nghèo qua kênh
bo lãnh là các t chc oàn th  phng s hn ch i rt nhiu u th truyn
thng ca nhng ngi cho vay nng lãi chuyên da vào mi quan h huyt thng,
bn bè, làng xã, phng hác t chc oàn th, các ngân hàng có th nm
11
rt chc thông tin v ngi nghèo n tn gc r và t  có kh nng áp d các
k thut liên quan n tài chính vi mô hng v ngi nghèo.
1.3 S
1.3.1ăKháiăquátăvătìnhătrngănghèoăđóiăăVităNam
2
- 

oá, oá.

 
the, 2%. Theo
2006 - 2010
4,2 26
Nghèoăđóiăphăbinătrongănhngăhăcóăthuănhpăbpăbênhă

          
manh.

r
     




r 


nghèo.
Nghèoăđóiătpătrungăăcácăvùngăcóăđiuăkinăsngăkhóăkhn
12
            
 
 (bão,
    ém phát



- 

Nghèo đói tpătrungătrongăkhuăvcănôngăthônăă

 

NghèoăđóiătrongăkhuăvcăthƠnhăthă
  
bình 



Tălăhănghèoăcònăkháăcaoătrongăcácăvùngăsơu,ăvùngăxa,ăvùngănúiăcao
bào dân t
tr




Tălăhănghèoăđcăbităcaoăănhómădơnătcăítăngi
 
 
13


khá 


1.3.2ăăNguyênănhơnănghèoăđói


Nhómănguyênănhơnădoăbnăthơnăngiănghèo
- 
 làm
làm 
t

5 cho
t- 
- 





ds
- 

- 
lên.
-  

14


- 

, 


Nhóm nguyên nhânădoămôiătrngătănhiênăxƣăhi



, 

1.3.3ăcătínhăcaăngiănghèoăăVităNam
ý 

- 
- 





-  

-              
ni 
-              
, 

15
1.3.4ăSăcnăthităphiăhătrăngiănghèo


 , tình

oá 
át

            

,


                
thì




 


, g ngân hàng
nghèo.
1.4 u i 
1.4.1 Tínădngăđiăviăngiănghèoă
êng cho
 , trong

h
16
nghè

Nó 
- 
xoá

- 

Lao ng Thng binh và xã hi 

- 

 

1.4.2ăMtăsăđcătrngăriêngăcóăvătínădngăuăđƣi
Tóm lcăni dung chính v chính sách tín dng u đƣi
1. Ti im 3, iu 4, Chng I theo Lut sa i, b sung mt s iu ca
Lut các T chc tín d  Quc hi khoá 10 k hp th 5 thông qua ngày
15/6/2004 quy : Nhà nc thành lp các Ngân hàng Chính sách ho ng
không vì m ch li nhun  ph v ngi nghèo và các i t chính sách

khác; ph v min núi, hi , vùng sâu, vùng xa, vùng có iu kin kinh t - xã
hi khó khn; ph v nông nghip, nông thôn và nông dân nhm thc hin các
chính sách kinh t - xã hi ca Nhà n. Chính ph quy  chính sách tín d
u i v vn, lãi sut, iu kin, thi hn vay vn.
2. Ngân hàng Chính sách xã hi là mt t chc tín dng Nhà n thc hin
cp tín d u i cho các i t khách hàng theo quy  ti iu 2, chng I
Ngh  78/2002/N-CP ngày 04/10/2002 ca Chính ph.  chính là các i
tng ph v   nêu  phn 1.2.1 trên y.
17
3. Ti Chng II, Ngh  78/2002/N-CP v ngun vn tín dng u i
 Ngân sách Nhà n cp vn  cho vay thông qua các hình thc:
- Cp vn iu l;
- Vn cho vay xoá  gim nghèo, to vic làm và thc hin các chính sách
tín d khác;
- Vn trích mt phn t ngun tng thu, tit kim chi Ngân sách các cp
hàng nm;
- Vn ODA  Chính ph giao;
- Vn tài tr không hoàn tr l ca các t chc, cá nhân trong và ngoài n.
4. X lý n ri ro và thanh toán:
- Ti im 4, iu 52 Lut các t chc tín d quy : T chc tín d
Nhà n  cho vay không có bo m theo ch  ca Chính ph. Tn tht
do nguyên nhân khách quan ca các kho cho vay này  Chính ph x lý.
- Ti im 2, iu 4 Ngh  78/2002/N-CP cng quy : Ho ng
ca Ngân hàng Chính sách xã hi không vì m  li nhun  Nhà n bo
m kh nng thanh toán.
Nhng đc trng riêng có v tín dng u đƣi
1. Ngun vn cho vay ca Ngân hàng Chính sách xã hi u có ngun gc t
Ngân sách Nhà n cp bao gm: vn huy ng th trng  Ngân sách Nhà
nc cp bù chênh l lãi sut, ri ro do nguyên nhân khách quan  Chính ph
xem xét x lý.

2. Chính sách cp tín d u i,  thc hin thông qua các chng
trình, các d án ch  ca Chính ph và các ch u t khác, t nguyn, cp vn
góp phn thc hin tín d u i cho h nghèo, các i tng chính sách khác và
vic làm. Chính ph và các ch u t khác thng áp d hai hình thc cp vn
nh sau:
- Hình thc th nht: Hàng nm Ngân hàng Chính sách xã hi có trách
nhim cân i ngun vn và nhu cu vn  thc hin cho vay ng nghèo và các
18
i t chính sách khác theo k ho do Chính ph phê duyt,  thc hin
trên quy mô toàn quc (g là k ho A).
- Hình thc th hai: Ngân hàng Chính sách xã hi nhn vn cp tín d
theo chng trình ch  trn gói ca Chính ph, ca các ch u t khác có gi
hn v ho ng cho vay ca d án, gii hn v mc cho vay, thi hn cho vay, lãi
sut cho vay, không  làm khác (g là k ho B).
3. Tng ng vi hai hình thc cp vn trên (k ho A và k ho B) có
hai phng thc tín d u i:
- Phng thc tín d u i thc hin theo chng trình k ho và
ngun vn Nhà nc cp qua vn iu l và cp bù l  Ngân hàng Chính sách xã
hi huy ng vn cho vay theo k ho  Chính ph giao hàng nm nh
chng trình cho vay h nghèo. Lo này Ngân hàng Chính sách xã hi  ch
ng trong vic ch o thc hin k ho bao gm: vic to ngun vn, phân phi
iu ng vn trong phm vi toàn ngành và  quyn quy , hng dn th
t và quy trình cho vay.
- Phng thc tín dng u i thc hin theo c ch nhn u thác cho vay
theo chng trình ch  ca ch u t v: i tng cho vay, mc cho vay, iu
kin vay, lãi sut cho vay, phm vi ho ng, vùng d á này Ngân hàng
Chính sách xã hi ch có hng dn v th t, quy trình nghip v cho vay, thu n,
thu lãi, x lý n ri ro (nu có).
4. Tng ng vi hai phng thc cp tín d u i trên có hai lo cp tín
dng u i:

- Tín dng gián tip: Ngân hàng Chính sách xã hi ch thc hin mt s khâu
trong quy trình cho vay, mt s khâu  thc hin theo phng thc u thác tng
phn cho các t chc chính tr - xã hi.
- Tín d trc tip: Ngân hàng Chính sách xã hi thc hin toàn b quy
trình cho vay t khâu u nhn Giy  ngh vay vn n khâu kt thúc mt kho
vay thu xong n, xong lãi.
1.5 
19
1.5.1ăKinhănghimămtăsănc
1. Bangladesh:          

              

g. GB cho vay


n

                







2. Thái Lan: ân






-
                



20
3. Malaysia: 
              



 
ính


- 

1.5.2ăBƠiăhcăkinhănghimăcóăkhănngăvnădngăvƠoăVităNam


 


 



- 






- 

21





- 



- 

- M

- 



1.6 Hiu qu tín dng  v h nghèo
1.6.1ăKháiănimăvăhiuăquătínădngăđiăviăhănghèo

, 



Xétăvămtăkinhăt:
-            
trình 
             

ình tích
22
tr 

- 


Xétăvămtăxƣăhi:
- 

 thôn.
- 
mình       
              

- 



1.6.2ăCácăchătiêuăđánhăgiáăhiuăquătínădngăđiăviăhănghèo

 



 tiêu:
1.  

qh giá v

h nghèo  vay vn = lu k  vay n cu k tr +
lu k  vay trong k báo cáo
23
2.  



 x 100
 
3. mt 


cho vay 
bình quân =
m
4.  
                



h  thoát kh ngng nghèo = h nghèo trong danh sách u
k - h nghèo trong danh sách cu k - h nghèo trong danh sách u k di
c i ni khác + S h nghèo m vào trong k báo cáo
1.6.3 Chng trình cho vay h nghèo
* iu kin vay vn và mc đích s dng vn vay

H nghèo  xét vay vn u i phi tho mãn các iu kin: C trú hp
pháp   bàn ni Ngân hàng Chính sách xã hi cho vay, là h nghèo và là thành
viê tit kim và vay vi c trú.
H nghèo  vay vn Ngân hàng Chính sách xã hi  s d vào sn
xut, kinh doanh, d v và gii quyt mt phn nhu cu thit yu v sinh ho
nh: sa cha nhà , nc sch, in thp sáng, h tp ph thông, c th:
i vi cho vay sn xut, kinh doanh, dch v:
24
- Mua sm các lo vt t, ging cây trng, vt nuôi, phân bón, thuc tr sâu,
thc n gia súc gia c v cho các ngành trng tr, chn nuôi.
- Mua sm các công c lao ng nh nh: cày, ba, cuc, thung, bình phun
thuc tr sâ
- Các chi phí thanh toán cung ng lao v nh: thuê làm t, bm n, d
v thú y, bo v thc v
- u t làm ngh th công trong h gia  nh: mua nguyên vt liu sn
xut, công c lao ng th công, máy móc nh
- Chi phí nuôi trng, nh bt, ch bin thu hi sn nh: o p ao h, mua
sm các phng tin ng li c
- Góp vn thc hin d án sn xut kinh doanh do cng ng ngi lao ng
sáng lp và  chính quyn  phng cho phép thành lp.
i vi cho vay đ gii quyt mt phn nhu cu thit yu v:
- Sa cha nhà : H nghèo  vay vn  mua nguyên vt liu xây dng,
chi tr tin công lao ng phi thuê ngoài cho vic sa cha nhà  b h hi, dt nát.
- Nc sch: H nghèo  vay vn  mua nguyên vt liu xây dng, chi
tr tin công lao ng phi thuê ngoài cho vic xây dng mi hoc ci to, nâng cp
công trình n sch m bo theo chun qu gia v n sch hoc vay  góp
vn xây dng công trình cp n tp trung.
- in thp sáng: H nghèo vay vn  mua dây in ni t ng tr chính
vào nhà và các  in phát sáng cn thit.
- H tp cho con theo h ph thông gm: tin h phí và tin xây dng

trng, sách giáo khoa ni khoá cn thit cho tng nm h.
* Th tc cho vay
Ngi vay ch cn viy  ngh vay vn kiêm Phng á
u in sn do Ngân hàng Chính sách xã hi cp.
Trong quá trình cho vay, tu tng trng hp có th phát sinh thêm: Giy 
ngh gia hn n, Giy  ngh cho vay lu v, Giy  ngh x lý n b ri ro.
* Quy trình cho vay
25
- Ngi vay np Giy  ngh vay vn kiêm phng á  
 tit kim và vay vn.
- T chc Hi oàn th cp xã cùng Ban qun lý T tit kim và vay vn t
chc h các t viên  bình xét công khai, dân ch v s h  vay, s tin vay,
i tng cho vay và thi hn cho vay c th c tng h và lp thàách
h gia nh  ngh vay vn Ngân hàng Chính sách xã hu ý:
Ngi có tên trong Danh sách h gia nh  ngh vay vn Ngân hàng chính
sách xã hi phi là ngi có tên trong Danh sách thành viê   trong

Vic xác  s tin cho vay ca tng h phi cn c vào: nhu cu vay, kh
nng và iu kin s d vn, phng án sn xut kinh doanh, kh nng tr n ca
h vay và mc cho vay ti a ca Ngân hàng Chính sách xã hi. Không cho vay
chia u, s mng, không phù hp vi nhu cu thc t ca tng h.
Vic xác  thi hn cho vay phi cn c vào k luân chuyn vn ca i
t u t t khi bt u sn xut n khi tiêu th  sn phm, kh nng tr
n ca h vay và thi hn cho vay ti a ca Ngân hàng Chính sách xã hi. Không
cho vay cào bng v thi gian và không phù hp vi thc t tng h, làm cho h
gp khó khn trong vic tr n khi n hn.
i t cho vay phi ghi c th: con gì, cây gì, máy móc gì.
- T tit kim và vay vn gi Danh sách h gia nh  ngh vay vn Ngân
hàng Chính sách xã hi kèm các Giy  ngh vay vn kiêm phng á
vay ca t viên cho U ban nhân dân cp xã phê duyt vào Danh sách.

- Sau khi  c U ban nhân dân xã phê duyt, T tit kim và vay vn
gi Danh sách h gia nh  ngh vay vn cho Ngân hàng Chính sách xã hi 
phê duyt cho vay.
- Khi nhn  h s xin vay, Ngân hàng Chính sách xã hi t chc kim
tra tính hp l, hp pháp ca h s xin vay. Nu không ng quy ch thì gi l T
tit kim và vay vn  chnh sa. Nhng h s cho vay ng th t, hp l, hp
pháp thì trình Giám c ngân hàng phê duyt cho vay và t chông báo kt