Huy động tiền gửi tiết kiệm trong dân cư tại chi nhánh ngân hàng ngoại thương TPHCM

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH




NGUYN NGC TUYN





HUY NG TIN GI TIT KIM
TRONG DÂN C TI CHI NHÁNH
NGÂN HÀNG NGOI THNG
THÀNH PH H CHÍ MINH







LUN VN THC S KINH T






Tp.H Chí Minh - 2010

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH




NGUYN NGC TUYN


HUY NG TIN GI TIT KIM
TRONG DÂN C TI CHI NHÁNH
NGÂN HÀNG NGOI THNG
THÀNH PH H CHÍ MINH




CHUYÊN NGÀNH : KINH T TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
MÃ S : 60.31.12



LUN VN THC S KINH T



NGI HNG DN KHOA HC: PGS.TS BÙI KIM YN

Tp.Hoà Chí Minh - 2010


LI CAM OAN

Tôi tên Nguyn Ngc Tuyn, hc viên lp Cao hc khóa 16, chuyên ngành Kinh
t tài chính – Ngân hàng, trng i hc Kinh t thành ph H Chí Minh.
Tôi cam đoan rng Lun vn vi đ tài: “Huy đng tin gi tit kim trong
dân c ti Chi nhánh Ngân hàng Ngoi thng Thành ph H Chí Minh” là công
trình khoa hc ca cá nhân tôi, di s hng dn khoa hc ca Phó giáo s – Tin s
Bùi Kim Yn.
Các thông tin, d liu đ
c s dng trong Lun vn là trung thc và ghi rõ
ngun gc, các kt qu nghiên cu đã trình bày cha đc công b trên bt k công
trình nghiên cu nào, nu có gian di tôi xin hoàn toàn chu trách nhim.
Tác gi





Nguyn Ngc Tuyn


MC LC
Trang ph bìa

Mc lc
Danh mc các ký hiu, ch vit tt
Danh mc các bng biu, biu đ, s đ
M U 1
CHNG I: C S LÝ LUN V NGÂN HÀNG THNG MI, HOT
NG HUY NG VN TIN GI TIT KIM TRONG DÂN C
1.1 Tng quan v ngân hàng thng mi 6
1.1.1 Khái nim ngân hàng thng mi 6
1.1.2 Chc nng ca ngân hàng thng mi 7
1.1.2.1 Chc nng trung gian tín dng 7
1.1.2.2 Chc nng trung gian thanh toán 8
1.1.2.3 Chc nng cung cp các dch v tài chính – ngân hàng 9
1.1.2.4 Chc nng to tin (bút t hay tin ghi s) 10
1.1.3 Các nghip v ca ngân hàng thng mi 11
1.1.3.1 Nghi
p v tài sn N 11
1.1.3.2 Nghip v tài sn Có 14
1.2 Tin gi tit kim trong dân c và cht lng huy đng ngun vn tin gi nhàn
ri trong dân c 17
1.2.1 Huy đng vn 17
1.2.1.1 Khái nim và đc đim 17
1.2.1.2 Các hình thc huy đng vn 19

1.2.1.3 Nguyên tc huy đng vn 23
1.2.2 Cht lng hot đng huy đng vn ca ngân hàng thng mi 25
1.2.2.1 Khái nim cht lng hot đng huy đng vn. 25
1.2.2.2 Các nhân t nh hng đn cht lng huy đng vn 25
1.2.3 Ý ngha ca vic nâng cao hot đng huy đng vn tin gi tit ki
m trong dân
c đi vi ngân hàng thng mi trong thi k hi nhp kinh t. 30

1.3 Kinh nghim quc t trong vic huy đng vn t các tng lp dân c 32
1.3.1 Kinh nghim t Trung Quc – B 32
1.3.2 Mt s bài hc rút ra t vic nghiên cu kinh nghim ca các nc 35
2 Kt lun chng I 37
CHNG II: THC TR
NG HOT NG HUY NG VN TIN GI
TIT KIM CA DÂN C TI NGÂN HÀNG TMCP NGOI THNG VIT
NAM – CHI NHÁNH THÀNH PH H CHÍ MINH
2.1 S lc tình hình hot đng ca Ngân hàng thng mi trên đa bàn Thành ph
H Chí Minh 38
2.1.1 Tình hình chung nn kinh t xã hi Thành ph H Chí Minh trong quá trình
Công nghip hóa – Hin đi hóa đt nc 38
2.1.2 Nhng chuyn h
ng tích cc ca h thng ngân hàng thng mi c phn 39
2.1.2.1 V s lng 40
2.1.2.2 V quy mô hot đng 40
2.1.2.3 V tình hình huy đng vn 42
2.1.3 Tc đ tng trng v huy đng vn ca các NHTM so vi các nc trong khu
vc 43
2.2 Quá trình hình thành và phát trin Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam –
Chi nhánh Thành ph H
Chí Minh 44
2.2.1 S lc v ngân hàng ngoi thng Vit Nam 44

2.2.2 S lc v Ngân hàng ngoi thng Vit Nam – Chi nhánh Thành ph H Chí
Minh – PGD s 8 Cng Hòa 46
2.2.2.1 Quá trình hình thành và phát trin 46
2.2.2.2 Gii thiu b máy t chc 47
2.3 Thc trng hot đng huy đng vn thông qua hình thc tin gi tit kim ca
ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam – CN Thành ph H Chí Minh 49

2.3.1 Các hình thc tin gi ti
t kim hin nay ti Vietcombank 50
2.3.2 Thc trng công tác huy đng tin gi tit kim ca VCB- PGD s 8 52
2.3.2.1 Báo cáo và phân tích kt qu kinh doanh huy đng vn 52
2.3.2.2 Tình hình huy đng vn thông qua tin gi tit kim dân c ca Vietcombank
– Chi nhánh Thành ph H Chí Minh và PGD 8 56
2.3.3 Phân tích các nhân t nh hng đn hot đng huy đng vn thông qua tin gi
tit kim dân c c
a Vietcombank (vn dng mô hình SWOT) 61
2.3.3.1 im mnh 61
2.3.3.2 im yu 62
2.3.3.3 C hi 63
2.3.3.4 Thách thc 64
2.4 ánh giá hot đng huy đng vn thông qua hình thc tin gi tit kim ca dân
c ca Vietcombank ti th trng Thành ph H Chí Minh 65
2.4.1 Nhng kt qu đt đc 65
2.4.2 Nhng hn ch còn tn ti 67
2.4.3 Nguyên nhân 69
3 Kt lun chng II 72


CHNG III: CÁC GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG HUY NG
TIN GI TIT KIM TRONG DÂN C CA CHI NHÁNH NGÂN HÀNG
NGOI THNG THÀNH PH H CHÍ MINH
3.1 nh hng phát trin ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng Thành ph H Chí
Minh trong thi gian ti 73
3.2  xut mt s chin lc nhm nâng cao nng lc huy đng vn ca
Vietcombank H Chí Minh 77
3.2.1 Chin lc phân khúc th tr
ng, xác đnh khách hàng tim nng 77

3.2.2 Chin lc phát trin h thng ngân hàng bán l, hng đn phát trin các sn
phm, dch v dành cho khách hàng cá nhân 79
3.2.3 Chin lc hin đi hóa công ngh ngân hàng 80
3.2.4 Chin lc phát trin ngân hàng đin t 81
3.2.5 Chin lc phát trin ngun nhân lc 82
3.3 Mt s kin ngh, gii pháp nhm nâng cao cht l
ng hot đng huy đng vn
tin gi tit kim trong dân c ca Vietcombank 83
3.3.1 Kin ngh gii pháp  cp đ v mô 84
3.3.1.1 T phía nhà nc 84
3.3.1.2 T phía Ngân hàng Nhà nc Vit Nam 85
3.3.1.3 T phía Ngân hàng Ngoi thng Vit Nam 86
3.3.1.4 T phía Hip hi Ngân hàng 87
3.3.2 Gii pháp  cp đ vi mô 87
3.3.2.1 Phát trin đa dng hóa sn phm tin gi 87
3.3.2.2 Thc hin hình thc huy đng vn linh hot 90
3.3.2.3 Phát trin dch v h tr tài khon thanh toán 91
3.3.2.4 Thc hin chin lc khách hàng 92

3.3.2.5 Phát trin h thng công ngh, có th giao dch qua đin thoi hoc qua
Internet 93
3.3.2.6 Phát trin ngun nhân lc 94
3.3.2.7 y mnh hot đng marketing 96
3.3.2.8 Gia tng thi gian huy đng vn 97
3.3.2.9 Các gii pháp h tr khác 97
Kt lun chng III 101
Kt lun 102
Ph lc
Tài liu tham kho

DANH MC KÝ HIU, CH VIT TT

Ch vit tt Tên đy đ
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTW Ngân hàng Trung ng
NHTM Ngân hàng thng mi
NHTMCP Ngân hàng thng mi c phn
NHTMQD Ngân hàng thng mi quc doanh
NHNN&LD Ngân hàng nc ngoài và liên doanh
TCTD T chc tín dng
VCB Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam
USD ng đô la M
VND ng Vit Nam
EUR ng Euro
CN Chi nhánh
HQT Hi đng qun tr
BH Ban điu hành
PGD Phòng giao dch
TCKT T chc kinh t

DANH MC BNG BIU, BIU , S 

Danh mc s đ Tên Trang
S đ 1.1 Chc nng trung gian tín dng 8
S đ 2.1 B máy t chc ti phòng giao dch s 8 48

Danh mc bng biu Tên Trang
Bng 2.1 S lng ngân hàng giai đon 2001 – 2009 40
Bng 2.2 Vn huy đng ca các NH có đn 31/12/2008 42
Bng 2.3 Tình hình ngun vn huy đng ca PGD 8 53
Bng 2.4 Tình hình ngun vn huy đng phân theo thi hn tin gi 53
Bng 2.5 Tình hình ngun vn huy đng phân theo loi tin t 54
Bng 2.6 Tình hình ngun vn huy đng phân theo loi khách hàng 55
Bng 2.7 Th phn huy đng vn ca VCB so vi toàn ngành 57
Bng 2.8 Báo cáo huy đng vn đn t 31/12/2009 đn 30/06/2010 58
Bng 2.9 Tình hình huy đng vn ca VCB- CN TP. HCM đn 30/06/2010 58
Bng 2.10 Tình hình ngun vn và s dng vn nm 2008 – 2009 59
Bng 2.11 Kt qu thc hin ch tiêu k hoch huy đng vn đn 30/06/2010 60

Danh mc biu đ Tên Trang
Biu đ 2.1 So sánh s lng chi nhánh ca mt s NH 2007 41
Biu đ 2.2 Tng trng tin gi giai đon 2002 – 2007 43
Biu đ 2.3 Tình hình ngun vn huy đng phân theo thi hn tin gi 54
Biu đ 2.4 Tình hình ngun vn huy đng phân theo loi tin t 55
Biu đ 2.5 C cu ngun vn huy đng phân theo loi khách hàng 56
Biu đ 2.6 Tình hình huy đng vn t dân c nm 2009 56
Biu đ 2.7 Tình hình huy đng vn t dân c nm 2008 57
Trang 1
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn

M U
1. Lý do nghiên cu đ tài:
Trong nn kinh t th trng, hot đng ca bt k mt doanh nghip nào cng
đu nhm đn mc tiêu cui cùng là li nhun. Ngân hàng thng mi là mt doanh
nghip hot đng trong lnh vc đc bit và nhy cm, đó là kinh doanh tin t và dch
v ngân hàng, là ngi đi vay đ cho vay vi cht liu kinh doanh chính là tin t.
Trong xu th h
i nhp kinh t quc t, đc bit là trong bi cnh Vit Nam là
thành viên chính thc ca WTO thì vic minh bch hóa chính sách tin t là điu kin
cn thit và bt buc. Cng ging nh các lnh vc khác, lnh vc tài chính ngân hàng
chu s tác đng mnh m ca tin trình hi nhp vi nhng cam kt quc t và l trình
thc hin c th, đòi hi m ca th trng, đi x bình đng, ban hành lut l công
khai minh bch, cnh tranh công bng… S khác bit quá ít v sn phm gia các ngân
hàng đã dn đn h ly là các ngân hàng phi cnh tranh v giá, dn đn s phân tách
th trng, và đây chính là s bt cp ca th trng tin t hin nay. Bên cnh đó, các
tp đoàn tài chính, ngân hàng ln đu mong mun đc đu t vào Vit Nam, điu này
là c hi cng nh là thách thc ca doanh nghip nc ta, nht là các đn v tài chính
ngân hàng.
Cùng vi quá trình hi nhp và phát trin ca đt nc, các sn phm hàng hóa,
dch v ngày càng đa dng, các loi hình đu t ngày mt phong phú hn. Con ngi
có th s dng đng tin ca mình mt cách hiu qu di nhiu hình thc khác nhau.
Có ngi kinh doanh bt đng sn, đu t chng khoán, kinh doanh vàng hay ngoi
t… Tuy nhiên mt hình thc đu t an toàn mà không ít ngi thc hin đó chính là
gi tin vào ngân hàng. Do vy h thng ngân hàng thng mi phi nâng cao kh
nng cnh tranh, phát trin nhiu chng trình huy đng vn nhm thu hút ngun vn
đa dng và di dào t b phn các tng lp dân c trong xã hi.
Trang 2
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn
Trong sut nm 2009 và nhng tháng đu nm 2010, nn kinh t các nc trên
th gii nói chung và Vit Nam nói riêng vn cha n đnh sau cuc khng hong toàn

cu. Cuc suy thoái nh hng trc tip đn đi sng tng ngi dân, đng trc tình
hình đó, Chính ph Vit Nam đã đa ra gói kích cu nhm vc dy nn kinh t đang
m đm. iu này đã 
nh hng trc tip đn hot đng tín dng ca ngân hàng khin
cho d n ca các ngân hàng tng lên.  có ngun vn cung ng cho hot đng tín
dng, các ngân hàng thng mi (NHTM) đua nhau tng cng huy đng vn trong xã
hi, vn trong dân, vn nc ngoài. Mc dù các NHTM đã có nhng bc phát trin
vt bc v cht lng ngun nhân lc, tng cng đu t hin
đi hóa đng b công
ngh, m rng mng li, đa dng hóa các hình thc huy đng mi, đy mnh hot
đng marketing… nhm huy đng đa ngun vn đ phát trin kinh t nhng ngun vn
trên thc t vn thiu cho hot đng sn xut kinh doanh làm nh hng nhiu đn
đnh hng phát trin kinh t - xã hi mà Nhà nc đt ra trong tng thi k
.
Bên cnh đó s phát trin vng mnh hay b sát nhp ca các ngân hàng thng
mi c phn còn nh bé trong nc nh ngân hàng thng mi c phn Gia nh, 
Nht, Thái Bình Dng… thì các ngân hàng thng mi cn tích cc đy mnh hot
đng huy đng vn đ chim lnh và phát trin th trng theo l trình cam kt vi các
c đông và khng đnh v th ca mình trên thng trng. Trong bi cnh các t chc
tín dng cnh tranh tìm ngun vn thì có mt lng tin mt ca nn kinh t trong dân
c còn rt nhiu, xut phát t nguyên nhân này, tôi chn đ tài “Huy đng tin gi tit
kim trong dân c ti Chi nhánh Ngân hàng Ngoi thng Thành ph H Chí
Minh” đ nghiên cu. c bit do xu th hi nhp kinh t quc t, nhi
u ngân hàng
nc ngoài đc nhà nc cho phép kinh doanh ti Vit Nam nên s cnh tranh ngày
càng khc lit v thu hút vn huy đng vào ngân hàng, ngân hàng ngoi thng – chi
nhánh Thành ph H Chí Minh cng không ngoi l trong hot đng thu hút vn t
dân c.

Trang 3

Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn
2. Mc đích nghiên cu:
- Nghiên cu lý lun c bn v ngân hàng thng mi và hot đng huy đng vn
t tài khon tit kim t dân c ca ngân hàng thng mi. Trong đó nghiên cu sâu
sc các vn đ qun lý hot đng huy đng vn t tài khon tit kim và nâng cao cht
lng hot đng huy đng vn t tài khon tit kim ca dân c trong xã hi.
- Phân tích các thc trng hot đng huy đng vn t tài khon tit kim ca dân c
ti ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng – chi nhánh Thành ph H Chí Minh
vi đc đim là mt ngân hàng va đc chuyn đi t NHTM nhà nc thành NHTM
c phn.
- ánh giá v trí v hot đng huy đng vn t tin gi tit kim ca dân c ti
ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng – chi nhánh Thành ph H Chí Minh
trong h thng ngân hàng toàn thành ph nhm giúp cho cán b nhân viên ngân hàng
nhn thc đc nhng kinh nghim và d kin đc nhng kh nng có th xy ra s
tt hu, st gim khách hàng, th phn mà h đang qun lý.
-  xut mt s gii pháp nhm nâng cao cht lng hot đng huy đng vn
thông qua tin gi tit kim ca dân c cho ngân hàng thng mi c phn Ngoi
thng – chi nhánh Thành ph H Chí Minh.
3. i tng và phm vi nghiên cu:
Gii pháp nâng cao cht lng hot đng huy đng vn thông qua tin gi tit
kim áp dng cho ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng – chi nhánh Thành ph
H Chí Minh và ng dng
đi vi các ngân hàng thng mi khác.
Nghiên cu thc trng hot đng huy đng vn t tin gi tit kim ca dân c
ti ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng – chi nhánh Thành ph H Chí Minh
trong nhng nm 2007 – 2009 và 6 tháng đu 2010, tiêu biu ti phòng giao dch s 8.


Trang 4
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn

4. Phng pháp nghiên cu:
Tính cht ca đ tài ch yu da vào d liu đã có  quá kh ca ngân hàng
thng mi, kt hp quan sát các yu t, nguyên nhân nh hng đn tình trng huy
đng vn qua tin gi tit kim ca dân c. T đó phân tích và rút ra các gii pháp c
th đ nâng cao hot đng huy đng tin gi tit kim ca dân c áp dng cho ngân
hàng thng mi c phn Ngoi thng – chi nhánh Thành ph H Chí Minh. Vì vy,
vic nghiên cu đ tài s dng các phng pháp sau đây:
- Phng pháp duy vt bin chng và duy vt lch s.
- Phng pháp phân tích, gii thích, tng hp, so sánh nhm làm ni bt vn đ
nghiên cu t đó kin ngh nhng gii pháp phù hp.
5. Kt cu lun vn:
- Phn m đu
- Chng 1: C s lý lun v ngân hàng thng mi, hot đng huy đng vn
thông qua hình thc tin gi tit kim ca dân c: chng này ch yu là trình bày
nhng c s lý lun chung liên quan đn ngân hàng thng mi và tm quan trng ca
hot đng huy đng vn qua tin gi tit kim ca dân c đi vi các ngân hàng
thng mi.
- Chng 2: Thc trng hot đng huy đng vn tin gi tit kim ca dân c ti
ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam – Chi nhánh Thành ph H
Chí Minh: chng này ngoài gii thiu hot đng huy đng vn tin gi tit kim dân
c ti ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam – Chi nhánh Thành ph
H Chí Minh, mà còn phân tích tình hình hot đng huy đng vn tin gi tit kim
ca dân c ti ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam – Chi nhánh
Thành ph H Chí Minh tiêu biu ti phòng giao dch s 8 qua các thi k, phân tích
và đánh giá các nhân t nh hng đn hot đng huy đng vn tin gi tit kim ca
dân c.
Trang 5
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn
- Chng 3: Mt s gii pháp nhm nâng cao cht lng hot đng huy đng tin
gi tit kim trong dân c ca Chi nhánh ngân hàng Ngoi thng Thành ph H Chí

Minh: t nhng vn đ đc đ cp trong chng 2 tôi mnh dn đa ra mt s gii
pháp nhm góp phn nâng cao cht lng hot đng huy đng vn tin gi tit kim
c
a dân c cho ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam – Chi nhánh
Thành ph H Chí Minh, ng dng đc cho các ngân hàng thng mi khác.
- Kt lun
6. Ý ngha ca đ tài:
 tài có các ý ngha thc tin nh sau:
- Góp phn nâng cao hot đng huy đng vn tin gi tit kim ca dân c cho
ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam – Chi nhánh Thành ph H

Chí Minh và các ngân hàng thng mi khác.
- Góp phn rút thêm nhng kinh nghim v vic phân tích, đánh giá cht lng
hot đng huy đng vn tin gi tit kim ca dân c cho nhân viên ngân hàng, giúp
h có th nhn bit nhng nhu cu ca khách hàng đ đa ra đc các chng trình thu
hút đc ngun vn ca khách hàng.
- Tránh nhng sai sót trong nghip v gây ra s phin lòng cho khách hàng.
- Góp phn to dng uy tín và h
tr trong vic xây dng thng hiu cho ngân
hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam – Chi nhánh Thành ph H Chí
Minh.
- Góp phn n đnh và phát trin nn kinh t.
S nghiên cu ca đ tài có ý ngha ng dng v mt thc tin, góp phn tng t
trng thu nhp t hot đng huy đng vn trong kt qu kinh doanh hàng nm ca
ngân hàng thng m
i c phn Ngoi thng Vit Nam – Chi nhánh Thành ph H
Chí Minh, t đó có th áp dng nhân rng cho các ngân hàng thng mi khác.
Trang 6
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn
CHNG I: C S LÝ LUN V NGÂN HÀNG

THNG MI, HOT NG HUY NG VN TIN
GI TIT KIM TRONG DÂN C
1.1 Tng quan v ngân hàng thng mi
1.1.1 Khái nim ngân hàng thng mi
Do tp quán lut pháp ca mi quc gia, mi vùng lãnh th khác nhau đã dn
đn nhng quan đim v Ngân hàng thng mi không đng nht gia các khu vc
trên th gii. Vì vy trong quá trình hình thành và phát trin t th k XV đn nay, đã
có rt nhiu khái nim v ngân hàng thng mi nh sau:
Theo lut Ngân hàng ca Pháp nm 1941: “ Ngân hàng thng mi là nhng xí
nghip hay c s thng xuyên nhn ca công chúng di hình thc khác các s tin
mà h dùng cho chính h vào nghip v chit khu, tín dng hay dch v tài chính”
Theo pháp lnh Ngân hàng Vit Nam nm 1990: “ Ngân hàng thng mi là
mt t chc kinh doanh tin t mà nghip v ch yu là thng xuyên nhn tin gi
ca khách hàng (dân c và các doanh nghip), có trách nhim hoàn tr và s dng đ
cho vay, thanh toán, chi
t khu .v.v.”
Theo lut Ngân hàng nhà nc và Lut các t chc tín dng nm 1997: “Ngân
hàng thng mi là mt loi hình t chc tín dng đc thc hin toàn b hot đng
ngân hàng là hot đng kinh doanh tin t và dch v ngân hàng vi ni dung thng
xuyên nhn tin gi và s dng s tin này đ cp tín dng, cung ng dch v thanh
toán. Theo tính cht và mc tiêu hot đng, các loi hình ngân hàng gm ngân hàng
thng mi, ngân hàng đu t, ngân hàng phát trin, ngân hàng chính sách, ngân hàng
hp tác xã và các loi hình ngân hàng khác”
Tóm li, ngân hàng thng mi là t chc tín dng vay tin ca ngi gi và
cho công ty và cá nhân vay li và có cùng mc tiêu li nhun nh các doanh nghip
Trang 7
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn
khác trong nn kinh t. Hot đng kinh doanh ca ngân hàng thng mi gn lin vi
các hot đng kinh doanh ca các doanh nghip, các t chc và các ch th kinh t.
Trong quá trình đó, ngân hàng thng mi thc hin vai trò điu tit v mô đi vi nn

kinh t thông qua chc nng ca mình, biu hin các mi quan h gia ngân hàng
thng mi vi các t chc kinh t, cá nhân v mt tín d
ng, tin mt, các dch v
thanh toán không dùng tin mt… đm bo hot đng ca ngân hàng và nn kinh t
đc bình thng.
1.1.2 Chc nng ca ngân hàng thng mi:
1.1.2.1 Chc nng trung gian tín dng:
Trong nn kinh t bao gi ti mt thi đim luôn tn ti tình trng: có mt s
lng vn tm thi nhàn ri ca các ch th cha cn dùng đn, m
t khác li có mt s
lng ch th khác tm thi thiu vn đ hot đng, kinh doanh, đu t hoc tiêu
dùng…  gii quyt tình trng này thì ngân hàng thng mi vi vai trò trung gian, là
nhp cu ni lin ch th tha vn và thiu vn trong nn kinh t li vi nhau, là
“ngi đi vay đ cho vay”.
Có th nói ngân hàng là mt xí nghip kinh doanh sn phm là đng vn. Ngân
hàng va là ngi “cung cp” đng thi cng là ngi “tiêu th” đng vn ca khách
hàng. Tt c nhng hot đng mua, bán này thng thông qua mt s công c và
nghip v ngân hàng t truyn thng cho đn hin đi. Chính nh các nghip v đa
dng do ngân hàng cung cp mà nhiu nghip v kinh doanh ngân hàng hin đi ra đi,
phát trin và gn vi chc nng trung gian tín dng.
Hot
đng tín dng ca ngân hàng thng mi đã góp phn khc phc các hn
ch trong quan h tín dng trc tip gia ch th có vn cha s dng và ch th có
nhu cu vn b sung. Vi chc nng này, ngân hàng thng mi làm trung gian chuyn
vn tin t t ni tha đn ni thiu cho các ch th tham gia không có mi liên h trc
tip v
i nhau và điu này có vai trò to ln đi vi nn kinh t vì: Ngân hàng tp trung
Trang 8
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn
hu ht nhng ngun vn nhàn ri trong nn kinh t và bin nó t ch là phng tin

tích ly thành ngun vn ln cho nn kinh t, ngoài ra vic s dng ngun vn này
cung ng cho nn kinh t vi tính luân chuyn ca nó gp nhiu ln. Nh vy, ngân
hàng thng mi va là ngi đi vay va là ngi cho vay mà thông qua nghip v ca
mình ngân hàng tp hp tài lc c
a khách hàng này đem đn cho khách hàng hàng
khác vay li.
S đ 1.1: Chc nng trung gian tín dng

Chú thích:
(1) Hot đng nhn tin gi tit kim, phát hành k phiu, trái phiu, chng ch tin
gi (nghip v huy đng vn).
(2) Hot đng cp tín dng.
Chc nng trung gian tín dng đc hình thành ngay t lúc các ngân hàng
thng mi hình thành. Ngày nay, thông qua chc nng trung gian tín dng, ngân hàng
thng mi đã và đang th
c hin chc nng xã hi ca mình, làm cho sn phm xã hi
đc tng lên, vn đu t đc m rng và t đó góp phn thúc đy phát trin kinh t,
ci thin đi sng ca nhân dân.
1.1.2.2 Chc nng trung gian thanh toán
Xut phát t chc nng là ngi th qu ca các doanh nghip, ngân hàng có đ
điu kin đ thc hin các dch v thanh toán theo s
y nhim ca khách hàng. K
tha và phát trin chc nng “th qu ca các doanh nghip” nên hu ht ngân hàng
thng mi thc hin nhp tin vào tài khon hay chi tr tin hàng hóa và dch v các
Ngân
hàng
thng
Cá nhân,
công ty,
t chc

Cá nhân,
công ty,
t chc
1 2
Trang 9
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn
cá nhân, doanh nghip… theo lnh ca ch tài khon. Khách hàng s m tài khon ti
các ngân hàng thng mi và ra lnh cho ngân hàng thc hin các khon chi tr hoc
y nhim cho ngân hàng thu các khon t ngi mua… Nh vy, các doanh nghip
không phi thc hin các công vic mt nhiu thi gian và công sc mà vn không đm
bo an toàn nh đm tin, nhn tin… trong quá trình thanh toán vi các đi tác trong
nn kinh t.
Chc nng làm trung gian thanh toán c
a ngân hàng thng mi ngày nay
không ch đn thun và mang tính truyn thng nh trc, mà cùng vi s phát trin
ca tin b khoa hc k thut, công ngh hin đi… đã to điu kin cho các ngân
hàng thng mi thanh toán bù tr, thanh toán đin t trc tuyn… vi nhau nhanh
chóng và chính xác hn, tit kim chi phí lu thông cho xã hi, thúc đy luân chuyn
vn và quá trình lu thông hàng hóa ngày càng phát trin.
i vi khách hàng thu
c các tng lp dân c, vic m tài khon và ký gi tin
ti ngân hàng, ngoài vic đc ngân hàng cung cp mt s kim tra đ thun tin cho
vic chi tr, còn đc ngân hàng cung ng mt lot dch v đa dng v tài chính có
sinh li khác nh các chng trình khuyn mi v phí dch v, liên kt thanh toán…
1.1.2.3 Chc nng cung cp các dch v tài chính – ngân hàng
Ngân hàng vi nhng u th c
a mình nh h thng mng li chi nhánh rng
khp trong và ngoài nc, mi quan h vi các khách hàng, h thng trang thit b
thông tin hin đi v kho qu… nên có th cung cp các dch v ngày càng đa dng
cho khách hàng nh: t vn tài chính và đu t cho doanh nghip, làm đi lý phát hành

c phiu, trái phiu đm bo hiu qu cao và tit kim chi phí, dch v cho thuê két st,
bo đm an toàn vt có giá, lu tr và qun lý chng khoán cho khách hàng, làm dch
v thu lãi chng khoán, chuyn lãi đó vào tài khon cho khách hàng… t đó h tr cho
ngân hàng thng mi thc hin tt hn chc nng trung gian tín dng và chc nng
trung gian thanh toán.
Trang 10
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn
1.1.2.4 Chc nng to tin (bút t hay tin ghi s):
Quá trình to tin ca Ngân hàng thng mi đc thc hin thông qua hot
đng tín dng và thanh toán trong h thng ngân hàng và trong mi quan h cht ch
vi h thng ngân hàng Trung ng ca mi quc gia. Vi mt h thng ngân hàng
hoàn chnh, vi mt s lng tin gi ban đu là A và cùng t l d tr bt buc nht
đnh thì các ngân hàng thng mi có th to mt s lng tin ghi s ln hn lng
tin ban đu gp nhiu ln thông qua h s to tin đc tính nh sau:

1
H s to tin = (1.1)
T l d tr bt buc


Khi lng tin to ra = Khi lng tin gi ban đu * H s to tin
(1.2)
ây là chc nng sáng to ra bút t, góp phn gia tng khi lng tin t cho
nn kinh t. Vi hàng lot các nhân t tác đng nh hng đn quá trình to tin ca
ngân hàng, các nhà kinh t đng thi đã đa ra nhiu công thc hoàn chnh hn cho
h s to tin, theo công thc ca Giáo s ngi Pháp P.F.Lehaman:
1
H
 s to tin = (1.3)
(a + b + r)

Trong đó:
a: T l d tr bt buc (d tr pháp đnh);
Trang 11
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn
b: T l tin mt trên tin gi thanh toán;
r: T l d tr d tha trên tin gi thanh toán không vay ht.
Nh vy, quá trình to tin là h qu tng hp ca hot đng nhn tin gi,
thanh toán h và cho vay ca các ngân hàng thng mi luôn luôn có s tr giúp ca
Ngân hàng Trung ng. Tuy nhiên, vic to tin có kh nng làm cho các ngân hàng
thng mi mt kh nng chi tr tin mt và lúc đó ngân hàng Trung ng phi cho
các ngân hàng thng mi vay đ bù đp thiu ht thanh khon. Bng vic to tin
trong khi thc hin hot đng kinh doanh ca mình, Ngân hàng thng mi đã th hin
vai trò ca mình trong vic góp phn vào hot đng điu tit v mô ca Ngân hàng
Trung ng thông qua chính sách tin t.
1.1.3 Các nghip v ca ngân hàng thng mi:
Hot đng c
a ngân hàng thng mi có th khác nhau v phm vi và công
ngh, bao gm 3 lnh vc nghip v: nghip v tài sn có, nghip v tài sn n và
nghip v môi gii trung gian.
1.1.3.1 Nghip v tài sn n:
Nghip v tài sn n bao gm các hot đng liên quan đn vic nhn vn t
ngi gi tin và nhng ngi cho vay khác nhau t quyt đnh mc góp vn c
a mình
mt cách thích hp vào mt ngân hàng đc bit nào đó. Nghip v tài sn n còn liên
quan đn vic cung cp cho các nhu cu v thanh khon thông qua vic ch đng tìm
kim vn vay, khi cn thit hoc bán các chng ch tin gi, trái phiu chính ph,
chng khoán…  th trng th cp.
Ngân hàng thng mi thc hin nghip v này chính là dùng các bin pháp
nhm huy đng, thu hút các ngun vn t khách hàng trong nn kinh t. ây là nghip

v quan trng, to nên ngun tài nguyên cho ngân hàng. Trên c s đó, ngân hàng s
dng chúng đ thc hin các nghip v cho vay, đu t… bao gm:

Trang 12
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn
Vn t có:
Tuân theo Quyt đnh s 457/2005/Q_NHNN ngày 19 tháng 04 nm 2005 do
Thng đc Ngân hàng Nhà nc ban hành và cn c theo Quyt đnh s
03/2007/Q_NHNN ngày 19 tháng 01 nm 2007 ca Thng đc Ngân hàng Nhà nc
ban hành v sa đi, b sung mt s điu ca qui đnh v t l an toàn trong hot đng
ca t chc tín dng qui đnh vn t có ca t chc tín dng, thông t
 s 13/2010/TT –
NHNN qui đnh v các t l đm bo an toàn trong hot đng ca t chc tín dng.
Hin nay  Vit Nam, các ngân hàng thng mi đu có quy mô nh, vn t có
và vn điu l  mc thp, t l vn t có/tài sn có ca phn ln ngân hàng đu di
5%, so vi mc ti thiu ca quc t là 8%.
Ngày nay, các nghip v
 kinh doanh ngân hàng da trên c s vn vay mn
gm nghip v ký thác và tit kim, vay các ngân hàng và các t chc tài chính khác,
phát hành giy t có giá, v.v…
Vn huy đng:
Ngân hàng thc hin huy đng vn di các hình thc sau:
- Tin gi giao dch không hng lãi: cho phép khách hàng phát hành check
không hn ch và không đc ngân hàng thanh toán lãi sut.
- Tin gi tit kim: ngân hàng cung cp lãi sut thp nht, không gii hn v qui
mô tin gi và cho phép khách hàng rút ra theo ý mun di nhiu hình thc
khác nhau nh tit kim không k hn, có k hn, d thng, lãi sut bc thang,
lãi sut th ni…
- Tin gi có k hn: là loi hình dch v mà khon tin đc gi s có thi gian
ti thiu theo tha thun gia khách hàng và ngân hàng, không đc rút ra trc

hn k đã đnh nói trên.
Ngân hàng Nhà nc Vit Nam qui đnh:
Trang 13
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn
- Tin gi không k hn: bao gm tin gi thanh toán áp dng cho khách hàng là
cá nhân và t chc có th gi thêm hoc rút ra bt k thi đim nào, s dng
phát hành séc và thc hin các giao dch thanh toán mua bán hàng hóa dch v;
tin gi tit kim không k hn áp dng cho khách hàng là cá nhân.
- Tin gi có k hn: tin gi tit kim có k hn áp dng cho khách hàng là cá
nhân, giao dch đc th
c hin trc tip trên tài khon tin gi ca khách hàng
qua đó Ngân hàng cp cho khách hàng Chng nhn tin gi có k hn (CDs)
xác nhn s d, lit kê các giao dch liên quan đn khon tin gi tit kim có
k hn; tin gi tit kim có k hn áp dng cho khách hàng là t chc, giao
dch đc thc hin trc tip trên tài khon ca khách hàng trên c s các tha
thun, hp đng tin gi có k hn hoc các hình thc khác gia Ngân hàng và
khách hàng phù hp qui đnh ca pháp lut.
Vn đi vay
Vn đi vay ch chim mt t trng nh có th chp nhn trong kt cu ngun
vn, nhng nó rt cn thit và quan trng đ đm bo cho ngân hàng hot đng kinh
doanh mt cách bình thng. Các ngân hàng có th đi vay Ngân hàng Nhà nc (Ngân
hàng Trung ng), ngân hàng thng mi khác, vay  th trng tin t, vay các t
chc nc ngoài…
- Vay ngân hàng Nhà nc: tái chit kh
u (hoc chit khu) hay còn gi là tái cp
vn gm trái phiu kho bc, thng phiu, kh c mà các ngân hàng cho khách
hàng vay cha đáo hn; th chp hay ng trc có bo đm hay không có bo
đm; b sung thanh toán bù tr ca các t chc tín dng.
- Vay ngn hn d tr ti Ngân hàng Nhà nc: ây là hình thc vay qua đêm
nhm đm bo d tr trong ngày theo qui đnh ca Ngân hàng Nhà nc gia

các Ngân hàng thng mi tha hoc thiu d tr.
Trang 14
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn
- Vay trên th trng tin t: Theo mô hình ca các nc phát trin, th trng
tin t bao gm th trng mua bán các chng t có giá ngn hn (tín phiu kho
bc, k phiu thng mi, tín phiu công ty tài chính, k phiu ngân hàng,
chng ch tin gi tit kim, kh c giao hàng…), th trng liên ngân hàng,
th trng hi đoái góp phn s dng hiu qu các ngun v
n hin có ti các
ngân hàng.
- Vay t công ty m: Các công ty m ca ngân hàng phát hành trái phiu, c
phiu công ty hoc các loi thng phiu, ri chuyn vn đã huy đng đc v
cho các ngân hàng hot đng. Hình thc này đc các ngân hàng vn dng khi
b ngân hàng Nhà nc qun lý và ràng buc v lãi sut, d tr và th tc.  các
nc phát trin, ngân hàng thng mi luôn luôn là con đ ca mt công ty kinh
doanh, công ty tài chính hoc ít nh
t là có mi quan h mt thit vi các đi
tng trên.
- Vay nc ngoài: Các ngân hàng thng mi có th phát hành phiu n đ tìm
kim ngun vn t nc ngoài, đây chính là hình thc vay n nc ngoài.
1.1.3.2 Nghip v tài sn có:
T tài nguyên là các ngun vn có đc t nghip v tài sn n, ngân hàng
thng mi s dng chúng đ đu t, cho vay… Do đó, nghip v này phn ánh vic
s dng vn ca ngân hàng theo đnh hng đm bo an toàn và sinh li, c th nh
sau:
Nghip v ngân qu (d tr tin mt):
Nhm duy trì kh nng thanh khon ca ngân hàng đ đáp ng nhu cu rút tin
mt và thanh toán thng xuyên ca khách hàng. Mc d tr cao hay thp tùy thuc
vào qui mô hot đng ca ngân hàng, mi quan h thanh toán bng tin mt và chuyn
khon, thi v các khon chi tin mt. Có 3 loi d tr:

Trang 15
Lun vn thc s - GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yn
- Tin mt ti kho ca ngân hàng:  các nc phát trin, các ngân hàng duy trì
xp x 1 – 2% tng tài sn có.
- Tin mt ký gi ti ngân hàng Nhà nc: bao gm mt b phn ca d tr bt
buc và ký gi không lãi nhm phc v cho vic thanh toán bù tr hoc chuyn
nhng liên ngân hàng.
- Tin đang trên đng thu hi: đây là khon tin trôi ni và đang trên đng thu
hi v nh tin mt đã đc các đn v vay, có trách nhim tr n ký cam kt và
hin đang thu v hoc tin mt đc thu li cho mt s t séc ca ngân hàng
phát ra không đc chp nhn hoc không thanh toán đc và phi tr li cho
ngân hàng.
Nghip v cho vay:
Ngân hàng thng mi vn dng các loi hình cho vay khác nhau đ tái phân
phi qu cho vay nhm cung ng vn tín dng cho các ch th trong nn kinh t, phc
v nhu cu sn xut, lu thông hàng hóa, dch v, đi sng vi mc đích thu đc các
khon li nhun ch yu đ trang tri chi phí. Các nghip v cho vay c th là:
- Cho vay ng trc (cho vay trc tip hay cho vay tin);
- Cho vay da trên vic chuyn nhng trái quyn: chit khu thng phiu (hi
phiu, lnh phiu, ký hóa phiu), bao thanh toán hay mua y nhim thu;
- Cho vay thu chi;
- Cho vay theo thi v;
- Cho vay qua ch ký: bo lãnh ngân hàng, tín dng chp nhn, đm bo ngân
hàng, tín dng chng t;
- Cho vay tiêu dùng;
- Cho vay vn lu đng;
- Cho vay thuê mua hay tài tr cho thuê;