B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
j
NGUYN TH THÙY TRANG
GIAN LN THNG MI QUA TR GIÁ
TÍNH THU I VI HÀNG NHP KHU
TI CC HI QUAN TPHCM NGHIÊN CU
THC TRNG VÀ GII PHÁP
Chuyên ngành: Thng mi
Mã s:60.34.10.01
LUN VN THC S
NGI HNG DN: PGS.TS.OÀN TH HNG VÂN
THÀNH PH H CHÍ MINH – 2009
MC LC
GIAN LN THNG MI QUA TR GIÁ TÍNH THU
I VI HÀNG NHP KHU TI CC HI QUAN
THÀNH PH H CHÍ MINH – NGHIÊN CU
THC TRNG VÀ GII PHÁP.
Mc lc Trang
Danh mc các t vit tt
Danh mc các bng
Danh mc biu đ, s đ, mô hình
M U……………………………………………………………………………….i
CHNG 1: TNG QUAN V CÁC VN CHNG GIAN LN
THNG MI QUA TR GIÁ TÍNH THU……………………………… 1
1.1 Mt s khái nim c bn v gian ln thng mi qua tr giá tính thu 1
1.1.1 V gian ln 1
1.1.2 V gian ln thng mi 2
1.1.3 V gian ln thng mi qua tr giá tính thu trong lnh vc Hi quan . 3
1.2 Gii thiu v H thng xác đnh tr giá tính thu theo Hip đnh tr giá
GATT/WTO 3
1.3 Mt s hình thc gian ln thng mi qua tr giá tính thu k t khi áp dng Hip
đnh tr giá GATT/WTO. 5
1.3.1 Mt s hình thc gian ln thng mi qua tr giá tính thu trên th gii………… …5
1.3.2 Mt s hình thc gian ln thng mi qua tr giá tính thu ti Vit nam 6
1.3.2.1 Khai báo tr giá thp hn thc t ………… ……………… ……… … 6
1.3.2.2 Khai báo tr giá cao hn thc t ……… ………………… …….… ……… 7
1.3.2.3 Khai báo sai nc xut x so vi thc t ………………… ……………….….9
1.4 Gii thiu mt s bin pháp chng gian ln thng mi qua tr giá tính thu hin
nay…………………………………………………………………………….……… 9
1.4.1 Nghip v kim tra, tham vn, và xác đnh tr giá tính thu………… …… …9
1.4.2 Nghip v kim tra sau thông quan… ………………………………….…… … 11
1.4.3 Nghip v kim soát hi quan……………… ……………………………… ……13
1.5 Kinh nghim chng gian ln thng mi qua tr giá tính thu ca Hi quan trên
th gii. 14
1.5.1 Kinh nghim chng gian ln thng mi qua tr giá tính thu ti Hi quan Nht
Bn 15
1.5.2 Kinh nghim chng gian ln thng mi qua tr giá tính thu ti Hi quan Thái
Lan. 17
1.5.3 Bài hc kinh nghim rút ra cho Vit Nam. 18
Kt lun chng 1…………….………………………….……………………………… ….19
CHNG 2: THC TRNG ÁP DNG CÁC BIN PHÁP CHNG GIAN
LN THNG MI QUA TR GIÁ TÍNH THU TI CC HI QUAN
THÀNH PH H CHÍ MINH……………………………………………… 20
2.1 Tng quan v Cc Hi quan thành ph H Chi Minh 20
2.2 Thc trng áp dng các bin pháp chng gian ln thng mi qua tr giá tính thu
trong thi gian qua ti Cc Hi quan Thành ph H Chí Minh. 24
2.2.1 V nghip v kim tra, tham vn và xác đnh tr giá tính thu. 24
2.2.1.1 Quy trình kim tra, tham vn và xác đnh tr giá tính thu……………… 24
2.2.1.2 Kt qu kim tra, tham vn và xác đnh tr giá tính thu. 26
2.2.1.3 Mt s ví d minh ha v th đon gian ln thng mi qua tr giá tính
thu ca doanh nghip…………………………….………….…………………………30
2.2.1.4 ánh giá hiu qu bin pháp kim tra, xác đnh tr giá tính thu ti Cc
Hi quan Thành ph H Chi Minh …….35
2.2.1.5 u đim và nhc đim trong nghip v kim tra, tham vn và xác đnh
tr giá tính thu hin nay ……………………………….…………… …37
2.2.2 V nghip v kim tra sau thông quan 41
2.2.2.1 Quy trình kim tra sau thông quan……………………………………… ….42
2.2.2.2 Kt qu kim tra sau thông quan… .44
2.2.2.3 Mt s ví d minh ha v th đon gian ln thng mi qua tr giá tính
thu ca doanh nghip 47
2.2.2.4 ánh giá hiu qu bin pháp kim tra sau thông quan ca c quan Hi
quan……………………………………………….…………………………… 51
2.2.2.5 ánh giá h thng qun lý ri ro đang áp dng ti Cc Hi quan Thành
ph H Chi Minh hin nay……………………… …………….…….……… 52
2.2.2.6 Nhn din đc đim ca nhng doanh nghip đã có th đon gian ln
thng mi qua tr giá tính thu thành công………………………….…… 55
2.2.2.7 u đim và nhc đim trong nghip v kim tra sau thông quan
………… …………………………………………………………… ………….56
2.2.3 V nghip v kim soát hi quan. 59
2.2.3.1 Kt qu kim soát hi quan trong thi gian qua ……….…… ……………59
2.2.3.2 Mt s ví d minh ha v th đon gian ln thng mi qua tr giá tính
thu ca doanh nghip………………………………… …… ……… …60
K
t lun chng 2………………………………….………………………….….……….62
CHNG 3: GII PHÁP HOÀN THIN CÁC BIN PHÁP CHNG GIAN
LN THNG MI QUA TR GIÁ TÍNH THU TI CC HI QUAN
THÀNH PH H CHÍ MINH…………………………………………………64
3.1 Mc đích và quan đim đ xut các gii pháp…………………………….………64
3.2 Cn c đ xây dng các gii pháp……………………… ……………………….65
3.3 Gii pháp hoàn thin các bin pháp phòng chng gian ln thng mi qua tr giá
tính thu đi vi hàng nhp khu……………………….………………………….66
3.3.1 Gii pháp trong nghip v kim tra, tham vn và xác đnh tr giá tính thu
……………………………………………………………………………………….…………66
3.3.1.1 Gii pháp 1: Hoàn thin c s d liu v giá ca Cc Hi quan Thành ph
H
Chí Minh phc v công tác kim tra, tham vn và xác đnh tr giá tính thu
……………………………………………………………………….……………………….66
3.3.1.2 Gii pháp 2: B trí hiu qu cán b lãnh đo và cán b chuyên gia v giá
……………………….………………………………………………………………….……70
3.3.1.3 Gii pháp 3: Hot đng ca tr giá tính thu phi đc phi hp cht ch
và hiu qu vi các b phn khác có liên quan ………………… ………….……… 73
3.3.2 Gii pháp trong nghip v kim tra sau thông quan ……………….………… 77
3.3.2.1 Gii pháp 1: Hoàn thiên h thng qun lý ri ro …………… ………….…77
3.3.2.2 Gii pháp 2: Xây dng mô hình t chc và lc lng công chc kim tra
sau thông quan theo hng chuyên nghip, chuyên sâu …….………….……………80
3.3.3 Gii pháp trong nghip v kim soát hi quan …………………………… 83
3.4 Các kin ngh ………………………… …………… ……….…………………85
3.4.1 Kin ngh Nhà nc, các B, Ngành liên quan ….…………………… …….85
3.4.2 Kin ngh Tng cc Hi quan …………….………… …………… ….….86
Kt lun chng 3……………………………………………………………………………87
KT LUN
TÀI LIU THAM KHO.
PH LC.
Ph lc 1: Bng kho sát ln mt.
Ph lc 2: Bng và kt qu kho sát ln hai.
Ph lc 3: Danh sách doanh nghip tr li kho sát.
Ph lc 4: Sáu phng pháp xác đnh tr giá theo Hip đnh GATT.
Ph lc 5: Thu nhp khu ca thành ph H Chí Minh so vi c nc.
i
M U
1. Lý do chn đ tài:
Mc dù nn kinh t đã thoát khi khng hong và đang phc hi vi tc đ khá
nhanh nhng vn còn gp nhiu khó khn, tng trng trc mt vn cha bn
vng, tình hình ca doanh nghip hin nay có th xem nh mt “c th” mi m
dy, nên cn phi tip thêm sc. Nhm ngn chn suy gim kinh t, duy trì tc đ
tng trng kinh t hp lý và bn vng, Chính ph đang thc hin nhiu gii pháp
kích cu vi mt khon tin ln và ngun tin này ch yu đc ly t ngân sách
Nhà nc, trong khi đó ngun thu v cho ngân sách phn ln là t thu. Nay tình
trng gian ln và tht thu thu nhiu, đc bit ph bin là gian ln qua tr giá tính
thu trong lnh vc Hi quan ngày càng gia tng s d làm cho thâm ht ngân sách
tng cao hn. ây là thc t đáng lo ngi, nht là trong bi cnh nn kinh t gp khó
khn nh hin nay. Nc ta đã hi nhp khu vc và nn kinh t th gii, theo đó
quan h kinh t đc m rng bên cnh nhng kt qu đáng ghi nhn thì din bin
hot đng gian ln thng mi qua giá phc tp hn, đng ngha vi vic kim soát
mc đ tuân th pháp lut ca c quan Hi quan khó khn hn.
Hu qu ca gian ln thng mi qua giá còn khin nhiu ngành hàng trong
nc phi chu s cnh tranh không lành mnh, nh thì ngành hàng đó st gim
lng bán ra, thu hp sn xut, còn nng có th dn ti sp đ c mt ngành sn
xut trong nc, kéo theo nhiu lao đng mt vic làm. iu này đ li hu qu
nghiêm trng đi vi nn kinh t.
Mi nm s tin mà Tng cc Hi quan phát hin sai phm và truy thu khon
thu này lên ti hàng nghìn t đng, chc rng s tin này thc t s cao hn
nhiu. Trong nm 2009 riêng Cc Hi quan Thành ph H Chí Minh đã truy thu
gian ln thu hn 379.8 t đng t hot đng nhp khu.
Chia s cùng vi trn tr nc nhà, Cc Hi quan thành ph H Chí Minh đang
vn dng và qun lý mt cách có hiu qu công tác phòng chng gian ln thng
mi. Chính vì vy, đ góp phn vào công tác kim soát tht thoát ngun thu t hot
đng nhp khu, tác gi đã chn và hoàn thành đ tài “Gian ln thng mi qua
ii
tr giá tính thu đi vi hàng nhp khu ti Cc Hi quan Tp.H Chí Minh –
Nghiên cu thc trng và gii pháp” đ làm lun vn cao hc.
2. Mc đích nghiên cu:
Hoàn thành đ tài này tác gi đt ra cn đt đc các mc tiêu sau:
– Tng hp nhng lý lun c bn liên quan gian ln thng mi qua tr giá tính
thu trong Hi quan. ng thi khái quát các hình thc gian ln này trên th gii
nói chung và đc thù Vit Nam.
– Rút ra mt s bài hc kinh nghim cn thit cho Cc Hi quan thành ph H
Chí Minh trong công tác phòng chng gian ln thng mi qua tr giá tính thu trên
c s nghiên cu kinh nghim hi quan các nc trên th gii.
– Minh chng thành tích đt đc thông qua kt qu truy thu thu do phát hin
và ngn chn kp thi các th đon gian ln thng mi qua tr giá tính thu ca
doanh nghip trong thi gian qua ca Cc Hi quan thành ph H Chí Minh, nhn
din mt s đc đim ca doanh nghip nhp khu có du hiu gian ln thng mi
qua tr giá tính thu cao.
– xut mt s gii pháp cho Cc Hi quan thành ph H Chí Minh v công
tác chng gian ln thng mi qua tr giá tính thu trong thi gian ti, đáp ng nhu
cu phát trin bn vng ca nn kinh t.
3. i tng và phm vi nghiên cu:
i tng nghiên cu:
– Các vn bn pháp lut v tr giá tính thu, kim tra sau thông quan trong Hi
quan theo thông l quc t và ca Vit Nam.
– Các th đon gian ln thng mi qua tr giá tính thu ph bin trên th gii
và Vit nam hin nay.
– Kho sát thông tin t các doanh nghip có hot đng thng mi xut - nhp
khu ti thành ph H Chí Minh.
– Công tác phòng chng gian ln thng mi qua tr giá tính thu trong th tc
Hi quan ti Cc Hi quan thành ph H Chí Minh.
Phm vi nghiên cu:
iii
Do gii hn v thi gian và kinh phí thc hin đ tài, tác gi xin gii hn phm
vi nghiên cu nh sau:
V mt không gian:
Tác gi tp trung nghiên cu các bin pháp chng gian ln thng mi qua tr
giá tính thu đang đc áp dng ti Cc Hi quan Thành ph H Chí Minh trong
thi gian qua đng thi kho sát các doanh nghip có hot đng nhp khu ti
thành ph H Chí Minh.
V mt thi gian:
tài tp trung nghiên cu, đánh giá thc trng công tác phòng chng gian ln
thng mi qua tr giá tính thu ti Cc Hi quan thành ph H Chí Minh khong
thi gian áp dng tr giá tính thu theo GATT (T nm 2004 đn nay). c bit là
sau khi gia nhp T chc thng mi th gii – WTO thì Vit Nam phi tuân th
theo các thông l ca quc t và nn kinh t ngày càng hi nhp vi th gii mt
cách sâu
rng, hot đng thng mi xut nhp khu ngày càng phát trin mnh m
và đa dng.
4. Phng pháp nghiên cu:
– Tác gi s dng phng pháp phân tích, tng hp, thng kê mô t, nghiên
cu tình hung đin hình đ phân tích thc trng gian ln thng mi qua tr giá
tính thu đi vi hàng nhp khu cng nh kt qu đt đc trong công tác phòng
chng gian ln ti Cc Hi quan thành ph H Chí Minh trong thi gian qua.
– Toàn b s liu đc tng hp và x lý có ngun gc t Cc Hi quan thành
ph H Chí Minh, c th là: Phòng tr giá tính thu, Chi cc kim tra sau thông
quan và i kim soát hi quan. Bên cnh vic thu thp thông tin có sn t các
ngun nh: Các báo cáo tng kt ca Tng Cc hi quan Vit Nam và Cc Hi
quan thành ph H Chí Minh v vic s dng mt s bin pháp nhm hn ch th
đon gian ln thng mi qua tr giá tính thu; Mt s bài báo và tp chí liên quan;
Các thông tin trên internet và ý kin các chuyên gia trong ngành Hi quan.
– Kho sát thc t t các đn v có hot đng khu ti thành ph H Chí Minh.
t 1 (6/2009-8/2009): Tác gi tin hành kho sát 180 doanh nghip, tuy
nhiên kt qu thu v không đt yêu cu. Do đó, yêu cu đt ra là chnh sa các
iv
thông tin trên bng kho sát (Chi tit xem ph lc 1) tht khéo léo đ các doanh
nghip tr li trung thc các công vic đã hoc đang liên quan đn quy trình nhp
khu, t đó theo mc tiêu ban đu đt ra tác gi xác đnh và thng kê các hành vi
vi phm Hi quan ca doanh nghip xy ra hay không, có kh nng nghi ng hành
vi gian ln thng mi hay cha, đc bit các câu hi xoay quanh vn đ gian ln
thng mi qua tr giá tính thu. Không ging vi các mu kho sát khác, vn đ
gian ln thng mi “tht nhy cm” vì th tác gi đã sp xp v trí câu hi cng
nh ni dung câu hi thot nhìn thy không “n nhp” vi đ tài.
Kho sát ln 2 (ni dung và kt qu kho sát chi tit xem ph lc 2): T
tháng 9.2009 đn tháng 12.2009, Tác gi đã tin hành kho sát 231
[
1
]
doanh nghip,
nhng ch có 188
[2]
phiu hp l và 41 phiu không hp l (phiu không hp l là
các phiu không tr li đ các câu hi hoc ni dung tr li gia các câu hi có s
mâu thun nhau.
– S dng phn mm Excel đ x lý kt qu mu kho sát thu v.
5. Tính mi ca đ tài:
Trc đây, cng có mt s đ tài nghiên cu v tr giá tính thu trong lnh vc
Hi quan nh:
– Hoàn thin t chc và qun tr tác nghip kim tra, xác đnh tr giá hi quan
vi hàng xut nhp khu ti các ca khu thuc Cc Hi quan thành ph H Chí
Minh – Bùi Tn Nam- Lun vn thc s nm 2009.
– Hoàn thin t chc và qun tr công tác kim tra, xác đnh tr giá hi quan vi
hàng nhp khu ti các ca khu thuc Cc Hi quan thành ph H Chí Minh - Lê
Thanh Thy- Lun vn thc s nm 2009.
Tuy nhiên, nhng đ tài này bàn nhiu v t chc và qun tr công vic kim
tra, tham vn xác đnh tr giá tính thu, cha điu tra kho sát nên đánh giá kt qu
thc trng công tác chng gian ln thng mi qua tr giá tính thu cha toàn din
cng nh cha ch rõ đc đim ca doanh nghip có th đon gian ln thng mi
thành công, dn đn gii pháp còn mang tính ch quan ca ngi vit.
[1]
Chim 1,93% trong gn 12.000 s doanh nghip ti thành ph H Chí Minh có hot đng nhp khu
hàng hóa thng xuyên.
[2]
Danh sách doanh nghip tham gia tr li kho sát xem ph lc 3.
v
Bên cnh vic thng kê và phân tích các s liu thc t t công tác xác đnh tr
giá tính thu ca c quan Hi quan thành ph H Chí Minh, tác gi còn kho sát
thông tin t chính các doanh nghip có hot đng xut - nhp khu ti thành ph
H Chí Minh. Ch rõ các gii pháp tác gi đa ra luôn xem xét gn lin vi nhng
khó khn mà Cc Hi quan thành ph H Chí Minh đang áp dng, nh đó mà góp
phn hoàn thin hn tính kh thi ca gii pháp nhm hn ch tình trng gian ln
thng mi qua tr giá tính thu nh hin nay.
6. B cc ca đ tài:
tài đc chia thành 3 chng gm 87 trang, trong đó có: 14 bng, 4 biu đ,
7 s đ và 1 mô hình.
– Chng 1: Tng quan v các vn đ chng gian ln thng mi qua tr
giá tính thu.
– Chng 2: Thc trng áp dng các bin pháp chng gian ln thng mi
qua tr giá tính thu ti Cc Hi quan thành ph H Chí Minh.
– Chng 3: Gii pháp hoàn thin các bin pháp chng gian ln thng
mi qua tr giá tính thu ti Cc Hi quan thành ph H Chí Minh.
Ngoài ra, còn có phn m đu, kt lun và phn ph lc.
Ngi thc hin
Nguyn Th Thùy Giang
- 1 -
CHNG 1
TNG QUAN V CÁC VN CHNG GIAN LN
THNG MI QUA TR GIÁ TÍNH THU
1.1 MT S KHÁI NIM C BN V GIAN LN THNG MI
QUA TR GIÁ TÍNH THU.
1.1.1 V gian ln.
Theo t đin ting Vit, “Gian ln là hành vi thiu trung thc, di trá, mánh
khóe nhm la gt ngi khác”.
Theo ngha rng gian ln là vic xuyên tc s tht, thc hin các hành vi không
hp pháp nhm la gt, di trá đ thu đc mt li ích nào đó. Ba biu hin thng
thy ca gian ln là: chim đot, la đo và n cp. Thông thng, gian ln phát
sinh khi hi đ các yu t sau
[1]
:
- Mt cá nhân hay t chc c ý trình bày sai mt yu t hay s kin quan trng;
- Vic trình bày sai này s làm cho ngi b hi tin vào đó (ngi b hi có th là
cá nhân hay t chc).
- Ngi b hi da vào và ra các quyt đnh trên c s s trình bày sai này.
- Ngi b hi chu các khon l v tin, tài sn do vic da trên s trình bày sai này.
Gian l
n có th mang li li ích cho cá nhân hay cho t chc. Có ba cách thông
thng nht đ đi phó vi gian ln: ngn nga, phát hin và trng pht. Vic ngn
nga và phát hin gian ln trc ht thuc v trách nhim ca ngi qun lý đn v
thông qua vic thit lp h thng kim soát ni b hu hiu.
[1]
TS. Trn Th Giang Tân (2009), “Gian ln trên báo cáo tài chính. Thc trng và kin ngh đi vi các
doanh nghip Vit Nam”, Tp chí phát trin kinh t, trang 41 [17].
- 2 -
1.1.2 V gian ln thng mi.
Theo tng kt ca T chc Hi quan th gii thì: “Gian ln thng mi là nhng
hành vi gian ln trong lnh vc thng mi nhm mc đích thu li bt chính thông
qua các đi tng hàng hóa, dch v”.
Ch th tham gia gian ln thng mi bao gm: ngi mua, ngi bán, hoc c
ngi mua và ngi bán thông qua đi tng là hàng hóa.
Gian ln thng mi là mt hin tng mang tính lch s, ch khi có sn xut
hàng hóa, các sn phm đc mang ra trao đi trên th trng, có ngi mua, ngi
bán nhm thc hin phn giá tr đc kt tinh trong hàng hóa thì gian ln thng
mi mi xut hin.
Hin nay, chúng ta đang phát trin nn kinh t hàng hóa nhiu thành phn vn
đng theo c ch th trng có s điu tit ca Nhà nc, tt yu phi chp nhn
cnh tranh vì cnh tranh là đng c đ phát trin. Nguyên nhân và đng c cui
cùng ca cnh tranh là li nhun. Trong cnh tranh chc chn s xut hin nhiu
hình thc và th đon gian ln thng mi phc tp và tinh vi th hin các hành vi
trn thu, ln tránh s kim soát ca Nhà nc, buôn lu, la đo, hi l, ly cp bí
mt sn xut, cnh tranh tiêu cc phi kinh t… Nh vy, có th thy mc đích hành
vi gian ln trong lnh vc thng mi nhm thu đc li nhun không chính đáng.
Có nhiu hình thc gian ln thng mi
[
2
]
nh:
- Gian ln thng mi qua xut x
: s dng xut x đc hng u đãi v thu,
v chính sách thng mi.
- Gian ln thng mi qua xác đnh mã s
: xác đnh sai mã s ca hàng hóa đ
đc hng mc thu sut u đãi.
- Gian ln thng mi qua giá
: xác đnh sai tr giá ca hàng hóa đ trn thu,
đ chuyn li nhun ra nc ngoài.
- Gian ln thng mi qua s lng
: khai báo sai s lng hàng hóa thc t
xut nhp khu đ trn thu.
[2]
TS. Nguyn Th Thng Huyn (2009), Giáo trình tr giá HQ, Nhà xut bn Tài chính, Hà Ni [10]
- 3 -
Trong s các hình thc gian ln thng mi nêu trên thì gian ln thng mi
qua giá đc xem là mt đim yu ca h thng qun lý Hi quan ti các nc
đang phát trin nói chung và Vit Nam nói riêng.
1.1.3 V gian ln thng mi qua tr giá tính thu trong lnh vc Hi quan.
Theo Hi quan th gii: “Gian ln thng mi trong lnh vc Hi quan là hành
vi vi phm các điu khon pháp qui hoc pháp lut Hi quan nhm trn tránh hoc
c ý trn tránh np thu Hi quan, phí và các khon thu khác đi vi vic di chuyn
hàng hóa thng mi hoc nhn và có ý đnh nhn vic hoàn tr tr cp hoc ph
cp cho hàng hóa không thuc đi tng đó hoc đt đc hoc c ý đt đc li
th thng mi bt hp pháp gây hi cho các nguyên tc và tp tc cnh tranh
thng mi chân chính”.
Trên c s đó vi thc tin Vit Nam, khái nim gian ln thng mi trong
lnh vc Hi quan đc đnh ngha nh sau: “Gian ln thng mi trong lnh vc
Hi quan là hành vi gian ln các lung sn phm xut nhp khu bng cách li
dng s h ca lut pháp, chính sách và qun lý ca các c quan Nhà nc đ ln
tránh vic kim tra kim soát ca Hi quan nhm trn tránh ngha v đi vi Nhà
nc và thu li bt chính cho riêng mình”
[3]
.
n đây, sau khi đ cp đn mt s khái nim liên quan đn gian ln thng
mi, theo tác gi gian ln thng mi qua tr giá tính thu
[4]
là hành vi khai báo
gian di giá tr thc ca hàng hoá nhp khu nhm trn tránh nhng ngha v quy
đnh (s thu phi np) cho hàng hóa đó.
1.2 GII THIU H THNG XÁC NH TR GIÁ TÍNH THU
THEO HIP NH TR GIÁ GATT/WTO.
Chng gian ln thng mi qua giá là vn đ mang tính toàn cu và rt phc tp.
Là thành viên ca WTO, đ hòa nhp vi nn kinh t toàn cu chúng ta đã mnh
dn bãi b vic áp dng bng giá ti thiu và cam kt s tuân th hoàn toàn Hip
[3]
TS. oàn Hng Lê (2003), Chng Gian Ln Thng Mi, Tp Bài Ging Lu hành ni b, TCHQ [15]
[4]
Sau đây tác gi gi tt gian ln thng mi qua tr giá tính thu là gian ln thng mi qua giá.
- 4 -
đnh chung v thu quan và thng mi, gi tt là tr giá GATT (General Agreement
on Tariff and Trade) đây là mt trong nhng nguyên tc các quc gia là thành viên
WTO phi cam kt thc hin. Vic xác đnh tr giá tính thu trong lnh vc Hi
quan
[5]
theo Hip đnh GATT là bc tin vt bc ca c quan Hi quan nói riêng
và Nhà nc nói chung đ minh bch hóa vic tính thu theo tr giá giao dch và
kim soát tình trng gian ln thng mi qua giá đi vi các doanh nghip Vit
Nam.
Hip đnh bt buc phng pháp c bn đ xác đnh tr giá tính thu phi là tr
giá giao dch ca hàng nhp khu, đó là giá thc t đã thanh toán hay s phi thanh
toán ca lô hàng đang đc xác đnh tr giá. Khi không có giao dch mua bán xy
ra, hay các điu kin đc bit không đc tha mãn thì ngi ta phi dch chuyn
sang s dng các phng pháp thay th. Mi phng pháp trong s các phng pháp
thay th đó, đu đc lp vi nhau và đc áp dng riêng, không k đn kt qu so sánh
vi tr giá có th đc xác đnh thông qua mt phng pháp xác đnh khác.
i vi công tác xác đnh tr giá tính thu, các công chc Hi quan s dng Hip
đnh tr giá GATT làm tài liu cn c. Các phng pháp s đc áp dng mt cách
tun t và s đc dng ngay phng pháp nào mà đã xác đnh đc tr giá tính
thu, bao gm 6 phng pháp (Chi tit xem ph lc s 4).
- Tr giá giao dch hàng nhp khu.
- Tr giá giao dch ca hàng nhp khu ging ht.
- Tr giá giao dch ca hàng nhp khu tng t.
- Tr giá khu tr.
- Tr giá tính toán.
- Tr giá suy lun.
Áp dng xác đnh tr giá tính thu theo GATT/WTO đ x lý hàng nhp khu
công bng hn vì đây là h thng tính thu u vit và mang tính minh bch rõ ràng
nht hin nay, là c s lý lun to thun li cho c quan Hi quan trong vic qu
n lý
[5]
Sau đây tác gi gi tt tr giá tính thu trong lnh vc Hi quan là tr giá tính thu.
TRÌNH
T
ÁP
DNG
- 5 -
doanh nghip đng thi cng to cho doanh nghip quyn li đc khiu ni và t
cáo khi không đng tình vi s phán quyt ca c quan Hi quan. ây là mt bc
rt quan trng nhm to ra mt h thng tr giá tính thu đng nht vi các nc
trên th gii, thun li trong quá trình giao dch, thúc đy thng mi quc t và
loi tr vic s dng các loi tr giá tính thu tùy tin, áp đt gây s xáo trn không
công bng trên bình din chung.
1.3 MT S HÌNH THC GIAN LN THNG MI QUA TR GIÁ
TÍNH THU K T KHI ÁP DNG HIP NH TR GIÁ
GATT/WTO.
1.3.1 Mt s hình thc gian ln thng mi qua tr giá tính thu trên
th gii.
Trong lnh vc qun lý nhà nc v Hi quan, đng c ch yu thúc đy các
hành vi gian ln là do ch hàng mun thu li riêng cho bn thân mình, không mun
thc hin ngha v vi ngân sách. Qua tng kt thc tin ca các nc, T chc Hi
quan th gii đã phân các loi hình gian ln v tr giá
[6]
nh sau:
- Loi th 1: Ngi bán (xut khu) ghi giá hóa đn thp.
- Loi th 2: Ngi nhp khu cung cp hóa đn thng mi giá sai lch.
- Loi th 3: Ngi nhp khu làm sai lch nhng tài liu khác v tr giá.
- Loi th 4: Ngi bán, ngi mua thông đng cung cp hóa đn thng mi
giá sai lch.
- Loi th
5: S dng hai b hóa đn thng mi.
- Loi th 6: Np cho c quan Hi quan hóa đn thng mi ca mt phn tr
giá tht ca hàng hóa.
- Loi th 7: Np cho c quan Hi quan nhng tài liu gi nhm gim cc vn
chuyn hàng hóa.
[6]
TS. oàn Hng Lê (2003), Chng Gian Ln Thng Mi, Tp Bài Ging Lu hành ni b, Tng Cc HQ
[15]
- 6 -
- Loi th 8: Khu tr nhng khon tin nhn đc hoc không phi tr phát
sinh trong giao dch thng mi.
- Loi th 9: Mô t sai hàng hóa đ gim tr giá tính thu.
- Loi th 10: Khai tng tr giá hàng nhp khu đ tránh np thu chng phá giá.
- Loi th 11: Gian ln tr giá đi vi hàng xut khu tùy theo quy đnh c
a lut
pháp mi nc hoc tha thun hp tác kinh t, thng mi gia các nc, tr giá
hàng nhp khu t nc xut khu đóng vai trò rt quan trng trong vic tính thu
hi quan ca nc nhp khu.
- Loi th 12: Nhng hình thc gian ln phc tp - Cùng mt lô hàng nhp khu
nhng nhng đi tng gian ln đã dùng nhiu th đon khác nhau rt tinh vi nhm
qua đc s kim soát ca c quan Hi quan đ trn thu.
Tình hình thc t nc ta thi gian qua cng cho thy các th đon gian ln
thng mi trên Th gii cng chính là các hình thc gian ln mà Hi quan Vit
Nam đã xác đnh nh đã nêu trên.
1.3.2 Mt s hình thc gian ln thng mi qua tr giá tính thu ti
Vit Nam.
1.3.2.1 Khai báo tr giá thp hn thc t
a. Mc đích.
ây là hình thc gian ln ph bin nht. Hành vi này nhm đc hng mt
thu sut thun li hn khi vic phân loi hàng hóa và thu sut có th ph thuc vào
tr giá hàng hóa.
b. Các phng thc gian ln.
- Lp hóa đn kép, trong đó hóa đn ghi tr giá thp xut trình cho c quan Hi
quan còn hóa đn tr giá cao thì s đc ngi nhp kh
u gi li làm chng t
thanh toán. Phng thc này s dng khá ph bin.
- Thanh toán tng phn, trong đó hóa đn không th hin các khon đã thanh
toán trc hoc các khon thanh toán khác vào tng tr giá mà ch ghi s tin còn li
phi thanh toán.
- 7 -
- Không tính hoc khai báo chi phí hoc tr giá các khon tr giúp, phí bn
quyn, phí giy phép và các khon li lãi rt ph bin. Ngi nhp khu có ngha
v phi khai báo nhng khon này, tuy nhiên vic phát hin các khon này cng rt
khó nên ngi nhp khu thng c ý không khai báo các khon này.
- B qua các khon v hoa hng. Trong vài trng hp, khon hoa hng bán
hàng thì khai là thành hoa hng mua hàng bi vì “hoa hng bán hàng” thì phi cng
vào giá tr thc t đã thanh toán hay s phi thanh toán.
- Khai báo hàng không thanh toán, hàng h tr tip th qung cáo. Hàng hóa sau
khi xut khu đn nc nhp khu nhng không phi đóng thu nhp khu, sn
phm đó s đc bán thông qua đó đánh giá đc nhu cu th trng m rng
ngun tiêu th hoc trng bày qung cáo thng hiu sn phm mi, tt c đu thc
hin thông qua hàng min thu - F.O.C (Free Of Charge).
- Không khai báo mi quan h đc bit, mà theo đó mi quan h này có nh
hng đn giá tr giao dch.
- Np cho c quan Hi quan nhng tài liu gi gim cc vn chuyn hàng hóa
làm sai lch nhng tài liu khác v tr giá…
-
Nhp khu lô hàng bao gm nhiu loi hàng hóa có mc thu sut khác nhau,
tng tr giá lô hàng ghi trên t khai hi quan không thay đi nhng nhng mt hàng
chu thu sut cao s đc khai báo giá thp hn thc t và ngc li
[7]
- Doanh nghip nhp khu nhng lô hàng nhy cm có thu sut cao, nhp s
lng nhiu mt ln ri khai thp tr giá đ li dng trn thu sau đó gii th hoc
b trn.
- Nhp khu hàng hóa khai báo sai v s lng, v tên hàng hóa (mô t sai hàng
hóa trên hóa đn), t chi nhn hàng hoc đ ngh điu chnh lc khai hàng hóa
khi thy có du hiu b phát hin, c ý né tránh không xut hàng hóa đ kim tra.
[7]
Th.S V Thúy Hòa (2009), “Chng tht thu qua tham vn”, Báo Hi quan, trang 6 [9]
- 8 -
1.3.2.2 Khai báo tr giá cao hn thc t.
a. Mc đích.
- Trn thu thu nhp các doanh nghip có vn đu t nc ngoài, điu hòa li
nhun gia các công ty con trong mt công ty ln. Khi đó, doanh nghip chp nhn
np thu cao hn giá tr thc nhng li đc hng li ích khác sau khi hàng hóa đã
đc nhp khu. ó là, c quan Hi quan, vi t cách là c quan qun lý nhà nc,
đã vô tình xác nhn tr giá hàng hóa cao hn giá thc t, nh vy doanh nghip có
c s xác nhn s vn đa vào Vit Nam cao hn vn thc, và t đó doanh nghip
có quyn chuyn phn ln tin lãi thu đc khi kinh doanh trong nc ra nc
ngoài. Nhng trng hp nh vy thng đc coi là gian ln di hình thc
chuyn giá.
- Trong trng hp giao dch liên quan đn giá chuyn nhng và tr giá tính
thu đc khai tng mt cách gi to đ gim s thu ni đa phi np. Nhng nc
đánh thu vào li tc ca doanh nghip thì các công ty có quan h vi nhau s tính
toán giá đ giành li nhun ln hn cho công ty nc có thu sut li tc thp
hn. Vì vy, ch hàng có chiu hng khai cao giá tr hi quan, tng giá thành sn
xut đ gim lãi và t đó làm gim thu li tc. Trng hp này ngi mua và
ngi bán thng có quan h đc bit, ngi xut khu đang c trú ti quc gia có
mc thu sut thu li tc thp. Ngc li, nc nhp khu vì tr giá tính thu cao
hn thc t, dn đn li nhun thp, nên dù thu sut li tc có cao bao nhiêu thì
tng s tin np thu vn thp.
- i vi hàng hóa có thu sut nhp khu thp hoc bng không (0%), doanh
nghip cng thng khai báo giá cao đ chuyn tin ra nc ngoài. ó có th là
nhng khon tin phi tr cho nhng lô hàng có thu sut nhp khu cao đã ghi
gim giá trc đây hay sp ti, hoc nhng khon tin bt hp pháp trong hot đng
ra tin đ che đy trc s kim soát ca các c quan chc nng.
- Trng hp phân loi hàng hóa và thu sut cn c vào tr giá hàng hóa, thì tr
giá hàng hóa có thu sut thp có th đc khai báo tr giá cao hn đ hng thu
- 9 -
thp hn. iu này hoàn toàn t nhiên vì tng s tin chu thu tuy có cao lên
nhng thu sut gim đi và cui cùng s tin thu np gim đi.
b. Các phng thc gian ln ph bin.
- Làm sai lch tr giá hàng hóa, vic khai báo sai trên hóa đn thm chí làm gi
hóa đn có th h tr cho hành vi khai thp hoc khai tr giá cao hn thc t.
- Giao hàng và thanh toán tng phn.
- C ý dn đn lp l v giá nhp khu.
- Khai báo sai s lng và tên hàng đ có th dn đn li th v giá.
1.3.2.3 Khai báo sai nc xut x so vi thc t.
a. Mc đích.
Khai sai nc xut x nhm chng minh cho giá thp hn hoc cao hn (khai
thp hoc khai tr giá cao hn thc t).
b. Phng thc gian ln ph bin.
Che giu xut x tht ca hàng hóa bng cách chuyn ti qua nc th ba. Hàng
hóa t mt nc có th đc trn ln vi hàng hóa ca mt nc khác nhm tránh phi
np thu. Hàng hóa có th đc đ ln vi hàng hóa nc khác trong cùng mt hp hay
container, hoc có th đc gn kt vào hàng hóa nc khác.
Trong hot đng kinh doanh nhp khu, bên cnh nhng doanh nghip trung
thc, chp hành tt các quy đnh ca pháp lut thì vn có mt b phn doanh
nghip li dng k h ca pháp lut đ làm n gian di, trn thu nhm đem li li
ích không chính đáng. Sau đây tác gi s ln lt gii thiu mt s phng pháp
chng gian ln thng mi qua giá đóng vai trò tích cc hin nay ti Cc HQ
TPHCM.
1.4 GII THIU MT S BIN PHÁP CHNG GIAN LN
THNG MI QUA TR GIÁ TÍNH THU HIN NAY.
- 10 -
1.4.1 Nghip v kim tra, tham vn và xác đnh tr giá tính thu.
C s pháp lý điu chnh nghip v kim tra, tham vn và xác đnh tr giá tính
thu:
Ngh đnh 40/2007/N-CP ca th tng Chính Ph ban hành vào ngày 16/3/2007. ây
đc xem là kim ch nam phc v cho công tác tính thu hàng xut nhp khu. i kèm vi
Ngh đnh 40 là Thông t 40/2008/TT-BTC ca B Tài chính ban hành vào ngày
21/5/2008. Thông t này hng dn mt cách rõ ràng hn, chi tit hn đi vi công tác
xác đnh tr giá tính thu hàng nhp khu.
Ngoài ra còn có Quyt đnh s 30/2008/Q-BTC ca B tài chính ban hành vào
ngày 21/5/2008, v vic ban hành t khai tr giá tính thu hàng hóa nhp khu và
hng dn chi tit cách khai báo đi vi tng phng pháp tính thu.
V vic thu nhp d liu phc v công tác xác đnh tr giá tính thu thì có Quyt
đnh s 1102/Q-BTC ca B tài chính ban hành vào ngày 21/5/2008, quy đnh và
hng dn vic xây dng, qun lý và s dng c s d liu giá (h thng GTT22).
Còn v công tác kim tra giá tính thu thì có quyt đnh s 1636/Q-TCHQ ca
Tng cc Hi quan ban hành vào ngày 04/8/2008, ban hành quy trình kim tra, xác
đnh giá tính thu đi vi hàng hóa xut khu, nhp khu, ban hành chi tit ni dung
cn kim tra khi công chc hi quan thc hin công tác kim tra giá tính thu, quy
trình tham vn và hng x lý kt qu kim tra và kt qu tham vn.
T ngày 04/06/2009, Thông t 79/2009/TT-BTC hng dn v th tc hi quan;
kim tra, giám sát hi quan; thu xut khu, thu nhp khu và qun lý thu đi vi
hàng hóa xut nhp khu ca B Tài Chính chính thc có hiu lc thi hành.
Khái nim tham vn:
Tham vn
[8]
là vic c quan Hi quan và ngi khai hi quan trao đi, cung cp
thông tin liên quan đn vic xác đnh tr giá tính thu đã kê khai, theo yêu cu ca
ngi khai hi quan.
Mc đích ca tham vn:
Là đ xác đnh tính trung thc ca tr giá khai báo ca ngi khai hi quan trc
nhng nghi vn ca c quan Hi quan và to điu kin cho ngi khai hi quan gii
[8]
Theo quy đnh ti Ngh đnh 40/2007/N-CP.
- 11 -
trình và cung cp nhng chng t tài liu trung thc ca tr giá khai báo hoc đ h
tha nhn nhng nghi vn ca c quan Hi quan là đúng, tha nhn nhng sai phm
trong khai báo.
i tng tham vn:
- Mt hàng nhp khu có tr giá khai báo thp hn tr giá tính thu thp nht ca mt
hàng ging ht, tng t, do c quan hi quan xác đnh; hoc tr giá khai báo thp nht
ca mt hàng ging ht, tng t, đã đc c quan hi quan chp nhn làm tr giá tính
thu (không so sánh vi nhng lô hàng đang trong din nghi ng, ch tham vn).
- Mt hàng ging ht, tng t dùng đ so sánh là nhng mt hàng đc xut khu
đn Vit Nam vào cùng ngày hoc trong khong thi gian 60 ngày trc và 60 ngày sau
ngày xut khu ca mt hàng đang có nghi vn v mc giá. Trng hp không tìm đc
mt hàng ging ht, tng t trong thi hn nêu trên thì đc m rng khong thi gian
tra cu, nhng không quá 90 ngày trc và 90 ngày sau ngày xut khu ca mt hàng
đang có nghi vn v mc giá.
- Mt hàng nhp khu có tr giá khai báo thp hn hoc bng tr giá khai báo ca linh
kin đng b cùng loi nhp khu; hoc nguyên liu chính cu thành nên sn phm hoàn
chnh nhp khu.
- Mt hàng nhp khu có tr giá khai báo thp hn tr giá do c quan hi quan thu
thp t các ngun thông tin khác sau khi đã đc quy đi v cùng điu kin vi lô hàng
đang kim tra tr giá.
- Mt hàng nhp khu có yu t chit khu, gim giá trong đó tr giá khai báo sau khi
tr đi khon chit khu, gim giá thp hn tr giá hàng ging ht, tng t quy đnh ti
c s d liu giá.
1.4.2 Nghip v kim tra sau thông quan.
C s pháp lý điu chnh nghip v kim tra sau thông quan:
Thông t 79/2009/TT-BTC hng dn v th tc hi quan; kim tra, giám sát hi
quan; thu xut khu, thu nhp khu và qun lý thu đi vi hàng hóa xut nhp khu;
K t ngày 14/07/2009, Tng Cc Hi Quan ban hành Quyt đnh s 1383/Q-
TCHQ v vic ban hành Quy trình nghip v Kim tra sau thông quan, kim tra thu
- 12 -
đi vi hàng hóa xut nhp khu. Ban hành kèm theo quyt đnh này là 03 b quy trình
bao gm:
- Quy trình 1: Quy trình thu thp, x lý thông tin trong nghip v kim tra sau
thông quan, kim tra thu đi vi hàng hóa xut khu, nhp khu;
- Quy trình 2: Quy trình kim tra sau thông quan, kim tra thu đi vi hàng hóa
xut khu, nhp khu;
- Quy trình 3: Quy trình lp h s và ban hành quyt đnh hành chính trong lnh
vc kim tra sau thông quan, kim tra thu đi v
i hàng hóa xut khu, nhp khu.
Khái nim kim tra sau thông quan:
Theo iu 32 Lut hi quan sa đi, b sung 2005: “KTSTQ là hot đng
nghip v do c quan chuyên trách ca ngành HQ thc hin nhm thm đnh tính
chính xác, trung thc ca vic khai hi quan đi vi hàng hóa xut khu, nhp khu
đã đc thông quan và đánh giá mc đ tuân th pháp lut ca ngi khai hi quan
làm c s xem xét mc đ u tiên trong vic làm th tc hi quan, kim tra, giám
sát hi quan và x lý vi phm (nu có)”.
Mc đích ca kim tra sau thông quan:
Là phát hin tình trng gian ln (ch yu là gian ln qua giá) đ trn thu vì vy
phi kim tra xét đoán s và chng t k toán, ngân hàng. Tc là vn dng nhiu
kin thc kim toán tài chính. Nh vy, xét v bn cht thì KTSTQ thuc loi hình
kim toán tuân th - Tài chính.
Cng cn nói thêm, nghip v KTSTQ ph thuc nhiu vào pháp lut ca Nhà
nc, trc ht là Lut hi quan, Lut thu, Lut k toán, Lut ngân hàng…các lut
ca các nc không ging nhau. Vì vy, ni dung phng pháp và phm vi hot
đng KTSTQ ca các nc không ging nhau.
Các trng hp phi kim tra sau thông quan:
- Trng hp 1
: Kim tra khi có du hiu vi phm pháp lut hi quan hoc xác
đnh có kh nng vi phm da trên kt qu phân tích thông tin ca c quan Hi
quan. Mt s du hiu vi phm là:
+ Chng t thuc h s hi quan không hp pháp, hp l.
- 13 -
+ Giá tính thu nhp khu hàng hóa bt hp lý.
+ Gian ln trong vic hng u đãi v thu, đ đc hng ch đ min gim
thu, hoàn thu theo quy đnh ca pháp lut v thu đi vi hàng hóa xut khu,
nhp khu; nhp khu hàng hóa vi phm quy đnh v xut x hàng hóa,…
+ Hàng hóa xut khu, nhp khu theo qun lý chuyên ngành nhng giy phép
không hp l hoc không đ điu kin đ xut khu, nhp khu.
- Trng hp 2
: Kim tra theo k hoch đ đánh giá mc đ tuân th pháp lut hi
quan ca ngi khai hi quan đi vi các trng hp không thuc quy đnh trng hp 1
Trong phm vi ca đ tài này, tác gi gii hn nghiên cu nghip v KTSTQ v
tr giá tính thu hàng nhp khu. Sau đây tác gi s tóm tt nhng ni dung c bn
nht trong KTSTQ v tr giá tính thu thông qua s đ sau:
S đ 1.1: Kim tra sau thông quan v tr giá tính thu.
(Ngun: Chi Cc KTSTQ)
Xác minh
ch
ng t
Kim tra s
sách
k
Kim tra h
s hi
q
ua
n
Xác minh
t chc, cá
nhân liên
q
uan
- Chng t không
hp pháp
- Các khon phi
cng.
- Tr giá thc
thanh toán thanh
toán.
- Thanh toán nhiu
hn tr giá giao
dch.
- Giá bán ni đa
cao bt h
p
l
ý
.
Vi phm th tc
h s hi quan
.
Xác đnh trách
nhim, ngha
v, quyn li
các bên liên
q
uan.
Xác đnh tr
giá thc thanh
toán > tr giá
giao dch
Truy thu
gian ln
Không tha
điu kin
TGGD
Truy thu
n đ
nh
KTSTQ
v
TGTT
trong
5 nm
1
2
3
4
1,2,4
1,2,3,4
- 14 -
1.4.3 Nghip v kim soát Hi quan.
Theo Lut hi quan (2005) thì kim soát hi quan là: các bin pháp tun tra,
điu tra hoc các bin pháp nghip v khác do c quan hi quan áp dng đ phòng
chng buôn lu, vn chuyn trái phép hàng hóa qua biên gii và các hành vi khác vi
phm pháp lut hi quan.
Kim soát hi quan là mt trong nhng nhim v quan trng ca Ngành Hi quan,
chính vì vy nên Lut Hi quan sa đi b sung nm 2005 đã dành riêng Chng IV
gm 05 điu (điu 63 đn điu 67) quy đnh v trách nhim ca Hi quan trong vic
phòng, chng buôn lu, vn chuyn trái phép hàng hóa qua biên gii.
c th hóa các điu lut nêu trên, Th tng Chính ph đã ban hành Quyt
đnh 65/2004/Q-TTg ngày 19/4/2004 v vic “Ban hành Quy ch hot đng ca
lc lng Hi quan chuyên trách phòng, chng buôn lu, vn chuyn trái phép hàng
hóa qua biên gii”.
B Tài chính ban hành Thông t 102/2005/TT-BTC v vic “Hng dn thc
hin Quyt đnh s 65/2004/Q-TTg” và Tng cc Hi quan c th hoá chc nng,
nhim v trên thông qua mt s các vn bn hng dn nh: Quyt đnh 1882/Q-
TCHQ ngày 29/11/2005 ban hành quy đnh v các bin pháp nghip v kim soát hi
quan, Quyt đnh 1928/Q-TCHQ ngày 23/10/2006 v trình t, th tc áp dng bin
pháp khám xét theo th tc hành chính trong lnh vc hi quan.
1.5 KINH NGHIM CHNG GIAN LN THNG MI QUA TR
GIÁ TÍNH THU CA HI QUAN TRÊN TH GII.
Vic xác đnh tr giá tính thu không đúng vi giá tr thc ca hàng hóa không
phi lúc nào cng đc coi là gian ln thng mi qua giá. Nó đc chia làm ba cp
đ khác nhau:
- Khai báo nhm ln
: khi khai báo tr giá ca hàng hóa nhp khu, ngi khai
hi quan ghi nhm con s, tính toán nhm, dn đn kt qu cui cùng không đúng
vi giá tr thc ca hàng hóa. Nên c quan Hi quan các nc cho phép doanh
nghip đc sa cha, b sung khai báo, bt k đó là do c quan Hi quan hay
chính doanh nghip phát hin ra và pht vi phm hành chính cho nhng sai sót này.