B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
B(A
HOÀNG TH BÍCH LIÊN
HOÀN THIN VÀ PHÁT TRIN
SN PHM BAO THANH TOÁN
NI A TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN
Á CHÂU
LUN VN THC S KINH T
THÀNH PH H CHÍ MINH – NM 2010
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T T.P H CHÍ MINH
B(A
HOÀNG TH BÍCH LIÊN
HOÀN THIN VÀ PHÁT TRIN
SN PHM BAO THANH TOÁN
NI A TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN
Á CHÂU
CHUYÊN NGÀNH: Kinh t tài chính- Ngân hàng
MÃ S: 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS-TS. HOÀNG C
THÀNH PH H CHÍ MINH – NM 2010
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn “Hoàn thin và phát trin sn
phm Bao thanh toán ni đa ti Ngân hàng Thng mi C
phn Á Châu” là công trình nghiên cu ca bn thân. Lun vn
đc hoàn thành sau quá trình hc tp, nghiên cu thc tin, kinh
nghim bn thân và di s hng dn ca PGS-TS. Hoàng c.
Lun vn này cha đc ai công b di bt k hình thc
nào. Mi s liu, bn bi
u đc trích dn trong lun vn đu có
ngun gc rõ ràng.
TP.H Chí Minh ngày 12 tháng 07 nm 2010
Tác gi
HOÀNG TH BÍCH LIÊN
MC LC
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC T VIT TT
DANH MC BNG BIU
LI M U
CHNG 1: BAO THANH TOÁN VÀ VAI TRÒ CA SN PHM BAO THANH TOÁN
TRONG NN KINH T 1
1.1. TNG QUAN V SN PHM BAO THANH TOÁN 1
1.1.1. Lch s hình thành 1
1.1.2. Khái nim 2
1.1.3. Phân loi bao thanh toán 3
1.1.3.1. Cn c vào phm vi lãnh th 3
1.1.3.2. Cn c vào tính cht có truy đòi hay không truy đòi 3
1.1.3.3. Cn c vào phng thc bao thanh toán 3
1.1.3.4. Cn c cách thc thc hin 4
1.1.4. Các bên tham gia trong hot đng bao thanh toán 4
1.1.5. Chc nng ca sn phm bao thanh toán 6
1.1.6. Các loi ri ro trong hot đng bao thanh toán 7
1.2. VAI TRÒ CA SN PHM BAO THANH TOÁN 9
1.2.1. i vi nn kinh t 9
1.2.2. i vi các doanh nghip 9
1.2.2.1. i vi bên bán hàng 9
1.2.2.2. i vi bên mua hàng 12
1.2.3. i vi t chc bao thanh toán 12
1.2.4. i vi các quc gia áp dng bao thanh toán 13
1.3. KHUNG PHÁP LÝ THC HIN SN PHM BAO THANH TOÁN 14
1.3.1. i vi các nc trên th gii 14
1.3.2. i vi Vit Nam 15
1.4. LI ÍCH CA VIC PHÁT TRIN SN PHM BAO THANH TOÁN TI VIT NAM
16
1.5. KINH NGHIM V BAO THANH TOÁN CA MT S QUC GIA TRÊN TH GII
20
1.5.1. Xu th phát trin hot đng bao thanh toán trên th gii 20
1.5.2. Kinh nghim mt s quc gia 21
1.5.3. Nhng bài hc kinh nghim cho hot đng bao thanh toán ti Vit Nam 23
KT LUN CHNG 1 24
CHNG 2: THC TRNG THC HIN SN PHM BAO THANH TOÁN NI A
TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN Á CHÂU 25
2.1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIN CA NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU 25
2.2. HOT NG KINH DOANH CH YU CA NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU (2005-
2009) 27
2.2.1. Quy mô tng tài sn 27
2.2.2. Ngun vn 28
2.2.3. S dng ngun vn 29
2.2.4. Kt qu hot đng kinh doanh 31
2.3. THC TRNG HOT NG BAO THANH TOÁN NI A TI NGÂN HÀNG TMCP
Á CHÂU 32
2.3.1. Thc trng v sn phm bao thanh toán ti Vit Nam 32
2.3.2. Thc trng v vic thc hin sn phm bao thanh toán ni đa ti Ngân hàng
TMCP Á Châu 33
2.3.2.1. Gii thiu sn phm bao thanh toán ni đa ti Ngân hàng TMCP Á Châu 33
2.3.2.2. C cu t chc hot đng ca b phn bao thanh toán 35
2.3.2.3. Quy trình thc hin sn phm BTT ni đa ti Ngân hàng TMCP Á Châu 36
2.3.2.4. Thm đnh và cp hn mc BTT cho bên mua 41
2.3.2.5. Thm đnh và cp hn mc BTT cho bên bán 46
2.3.2.6. Thm đnh khon phi thu 48
2.3.2.7. Kt qu thc hin sn phm bao thanh toán ni đa ca ACB 48
2.3.3. Nhn xét chung v hot đng bao thanh toán ti ACB 54
2.3.3.1. Nhng kt qu đt đc và cha đc trong hot đng BTT ti ACB 54
2.3.3.2. Nhng nguyên nhân nh hng đn quá trình phát trin sn phm bao thanh
toán ni đa ti ACB 56
KT LUN CHNG 2 65
CHNG 3: GII PHÁP HOÀN THIN VÀ PHÁT TRIN SN PHM BAO THANH
TOÁN NI A TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN Á CHÂU 66
3.1. nh hng phát trin h thng Ngân hàng TMCP Á Châu 66
3.2. nh hng phát trin sn phm bao thanh toán ca Ngân TMCP Á Châu 67
3.3. Gii pháp hoàn thin và phát trin sn phm bao thanh toán ti Ngân hàng TMCP
Á Châu 68
3.3.1. Gii pháp cp đ v mô 68
3.3.1.1. i vi chính ph 68
3.3.1.2. i vi Ngân hàng nhà nc 70
3.3.2. Gii pháp cp đ vi mô 76
3.3.2.1. i vi Ngân hàng TMCP Á Châu 76
3.3.2.2.
i vi các doanh nghip
85
KT LUN CHNG 3 87
KT LUN CHUNG 88
TÀI LIU THAM KHO
DANH MC T VIT TT
CH VIT TT NGUYÊN VN
ACB Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
BTT Bao thanh toán
CIC Trung tâm thông tin tín dng Ngân hàng nhà nc
DN Doanh nghip
FCI Hip hi bao thanh toán quc t
GVHB Giá vn hàng bán
NHNN Ngân hàng nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
NVL Nguyên vt liu
TMCP Thng mi c phn
NHTM NN Ngân hàng thng mi nhà nc
Q Quyt đnh
TCTD T chc tín dng
ROS T sut li nhun/doanh thu
ROE T sut li nhun/V
n ch s hu
ROA T sut li nhun/Tng tài sn
DANH MC CÁC BNG
KÝ HIU TÊN BNG TRANG
Bng 2.1: Mt s thành tích đt đc ca ACB 26
Bng 2.2: C cu ngun vn huy đng ca ACB giai đon
2005-2009
28
Bng 2.3: Tin gi các TCTD ca ACB giai đon 2005-2009 30
Bng 2.4: u t chng khoán ca ACB giai đon 2005-2009 31
Bng 2.5: Kt qu kinh doanh ca ACB giai đon 2005-2009 31
Bng 2.6: S lng khách hàng thc hin BTT ti ACB 49
Bng 2.7: Doanh s BTT ti ACB 50
Bng 2.8: C cu doanh s BTT xét theo loi hình doanh
nghip ti ACB
51
Bng 2.9: T l ng trc và d n BTT ca ACB 52
Bng 2.10: Phí và lãi t sn phm BTT ca ACB 53
Bng 2.11: T l phí BTT ni đa ca ACB 60
DANH MC CÁC BIU
KÝ HIU TÊN BIU TRANG
Biu đ 2.1: Quy mô tng tài sn ca ACB giai đon 2005-2009 27
Biu đ 2.2: Quá trình tng vn điu l ca ACB 28
Biu đ 2.3: Tng ngun vn huy đng ca ACB giai đon 2005-
2009
29
Biu đ 2.4: D n cho vay ca ACB giai đon 2005 – 2009 30
Biu đ 2.5: Li nhun trc thu ca ACB trong giai đon 2005-
2009
31
Biu đ 2.6: Doanh thu BTT ti Vit Nam giai đon 2005-2009 32
Biu đ 2.7: Doanh thu BTT ni đa và quc t ca Vit Nam giai
đon 2005-2009
33
Biu đ 2.8: S lng khách hàng thc hin BTT ti ACB 50
Biu đ 2.9: Doanh s BTT ca ACB 51
Biu đ 2.10: C cu doanh s BTT theo loi hình doanh nghip ca
ACB
52
Biu đ 2.11: D n BTT ca ACB 53
Biu đ 2.12: Phí và lãi BTT ca ACB 54
Biu đ 2.13: T trng phí và lãi BTT ca ACB 54
DANH MC CÁC PHNG TRÌNH
KÝ HIU TÊN PHNG TRÌNH TRAN
G
Phng trình 2.1: S tin ng trc 39
Phng trình 2.2: Thi hn ng trc 39
Phng trình 2.3: Giá mua bán khon phi thu 39
Phng trình 2.4: Lãi ng trc 39
Phng trình 2.5: Lãi sut quá hn 40
Phng trình 2.6: Phí BTT 40
Phng trình 2.7: Nhu cu BTT trong nc đi vi tng nguyên vt liu 45
Phng trình 2.8: Nhu cu thanh toán trong nc 46
Phng trình 2.9: Hn mc BTT bên bán 48
DANH MC CÁC HÌNH V
KÝ HIU TÊN HÌNH V TRANG
Hình 2.1: C cu t chc b phn BTT 35
Hình 2.2: Quy trình BTT ti ACB 36
M
M
U
U
S CN THIT CA TÀI
Hi nhp quc t là xu th tt yu và là yêu cu khách quan đi vi bt k mt quc
gia nào trong quá trình phát trin. Trong lnh vc ngân hàng có th hiu hi nhp
quc t là vic m ca v hot đng ngân hàng ca nn kinh t đó vi cng đng tài
chính quc t nh các quan h tín dng, tin t và các hot đng dch v ngân hàng
khác.
Riêng đi vi ngành ngân hàng Vit Nam hin nay, hi nhp quc t m ra c hi
đ trao đi, hp tác quc t trong lnh vc hoch đnh chính sách tin t, đ ra bin
pháp phòng nga ri ro, qua đó nâng cao uy tín và v th ca h thng ngân hàng.
ng thi ngành ngân hàng Vit Nam còn có điu kin tranh th vn, công ngh,
kinh nghim qun lý, đào to và đào to li đi ng cán b có kh nng theo kp yêu
cu phát trin th trng tài chính trong và ngoài nc. Hi nhp quc t s to ra
đng lc thúc đy công cuc đi mi và nâng cao tính minh bch ca h thng ngân
hàng Vit Nam, đáp ng yêu cu hi nhp, thc hin cam kt vi các đnh ch tài
chính và t chc thng mi quc t. Vì th đòi hi các ngân hàng Vit Nam phi
chuyên môn hóa sâu hn nghip v, nâng cao hiu qu s dng ngun vn, nhanh
chóng tip cn và phát trin các dch v.
Bên cnh nhng thun li trong quá trình hi nhp, các Ngân hàng Vit Nam còn
đi phó vi nhng khó khn thách thc vi nhng th mnh vn có ca các Ngân
hàng nc ngoài v vn, công ngh, sn phm dch v đa dng…. Trc nhng
thách thc đó, t bn thân mi ngân hàng ti Vit Nam hin nay đu có nhng chin
lc ca riêng mình nhm nâng cao thng hiu thông qua vic đi mi công ngh,
nâng cao cht lng dch v, đa dng hóa các sn phm ngân hàng v.v…
Trong thi gian va qua các hot đng cnh tranh v đa dng hóa các sn phm,
dch v tr nên sôi ni. Có rt nhiu các sn phm mi đc các TCTD đa ra nh:
tit kim trúng thng ô tô; tit kim tích ly; tit kim phát lc; cho vay mua nhà
tr góp; tài tr xut khu lãi sut đc bit v.v… Các sn phm mi ca ngân hàng
đa ra đã đc khách hàng hng ng, bí quyt là do các sn phm dch v này đáp
ng đc yêu cu cp bách ca khách hàng, mang đn s tin ích cho khách hàng,
giá c hp lý và cht lng dch v
cao…
Trong các sn phm đó thì có mt sn phm khá l đi vi mt s các doanh nghip
ti Vit Nam đó là sn phm bao thanh toán.
Hin nay trong quá trình hi nhp, mt trong nhng khó khn ca các doanh nghip
Vit Nam là vn đ v vn. Do đó các doanh nghip Vit Nam rt cn s h tr ca
ngân hàng. Ngân hàng đã có rt nhiu sn phm, dch v truyn thng nh: cho vay,
bo lãnh, đu t, chit khu… nhm tài tr tín dng cho khách hàng doanh nghip,
nhng vn còn có mt hình thc tài tr tín dng có đy đ chc nng, công c pháp
lý giúp khách hàng vay vn linh đng hn đó là nghip v Bao thanh toán (BTT).
Bao thanh toán là mt sn phm đc áp dng khá ph bin trên th gii. Hin nay
BTT ngày càng phát trin vì nhng tính nng u vit ca nó. S phát trin ca BTT
không ch gii hn trong khuôn kh mt quc gia mà đã hình thành nên mng li
BTT rng ln đó là mng li FCI. FCI đc thành lp t nm 1968 nh là mt t
chc liên kt các công ty BTT đc lp trên khp th gii.
Nhn thy đc nhng tính nng u vit ca dch v này và cng đ đa loi hình
dch v này vào thc tin Vit Nam, ngày 6/9/2004 thng đc ngân hàng nhà nc
Vit Nam đã ra quyt đnh s 1096/2004/Q-NHNN ban hành quy ch hot đng
bao thanh toán ca các t chc tín dng và có hiu lc t ngày 01/10/2004. Theo
đó, các t chc tín dng làm c s thc hin nghip v và trin khai linh hot ti t
chc mình vi s chp thun ca ngân hàng nhà nc.
Hin nay ti Vit Nam mt s các Ngân hàng trong nc đã trin khai thc hin sn
phm này, tuy nhiên kt qu thc hin thì cha đc thc s nh mong mun. Lý
do ti sao và gii pháp nào cho vic phát trin hot đng bao thanh toán ti Vit
Nam. ó là lý do tôi chn đ tài này đ nghiên cu nhm mc đích có cái nhìn tng
quát v BTT, thc trng hot đng BTT ti mt ngân hàng đin hình ti Vit Nam
là Ngân hàng TMCP Á Châu và các gii pháp đ hoàn thin và phát trin sn phm
BTT giúp các Ngân hàng Vit Nam nói chung và ACB nó riêng nâng cao nng lc
cnh tranh trong quá trình hi nhp quc t.
Ý NGHA VÀ MC ÍCH CA VIC NGHIÊN CU
Ngân hàng TMCP Á Châu là mt trong nhng Ngân hàng tiên phong trong công
cuc nghiên cu và đa vào ng dng sn phm bao thanh toán ti Vit Nam. Sau
mt thi gian dài thc hin k t nm 2005, Ngân hàng Á Châu đã gt hái đc mt
s thành công đáng k loi hình bao thanh toán ni đa, tuy nhiên kt qu vn
cha cha thc s nh
mong mun. ó là lý do tôi chn đ tài “Hoàn thin và phát
trin sn phm bao thanh toán ni đa ti Ngân hàng Thng mi c phn Á
Châu” đ làm lun vn tt nghip nhm tìm hiu nhng thun li cng khó khn
trong vic thc hin sn phm bao thanh toán ti Ngân hàng TMCP Á Châu và các
gii pháp nhm hoàn thin và phát trin sn phm bao thanh toán ti Vit Nam nói
chung và ti Ngân hàng Á Châu nói riêng.
PHM VI NGHIÊN CU, PHNG PHÁP NGHIÊN CU VÀ S LIU S
DNG
Phm vi nghiên cu: ti Ngân hàng Á Châu.
Phng pháp nghiên cu: s dng phng pháp duy vt bin chng kt hp
phng pháp so sánh phân tích và phng pháp thng kê đ xác đnh bn cht ca
vn đ cn nghiên cu t đó đa ra các bi
n pháp, đ xut gii quyt vn đ.
S liu s dng: Do hot đng bao thanh toán cha phát trin rng rãi ti Vit Nam
và s liu v hot đng BTT cng không đc các các ngân hàng Vit Nam công
khai nên có nhng gii hn trong s liu, do đó s liu s dng trong đ tài này ch
yu là là s liu ti Á Châu và s liu th cp trên internet.
Kt cu ca lun vn:
Lun vn đc chia thành 3 chng nh sau:
- Chng 1: Bao thanh toán và vai trò ca sn phm Bao thanh toán trong nn kinh t.
- Chng 2: Thc trng thc hin sn phm Bao thanh toán ni đa ti Ngân hàng
TMCP Á Châu.
- Chng 3: Gii pháp hoàn thin và phát trin sn phm Bao thanh toán ni đa
ti Ngân
hàng TMCP Á Châu.
1
CHNG 1: BAO THANH TOÁN VÀ VAI TRÒ CA SN PHM BAO
THANH TOÁN TRONG NN KINH T
1.1. TNG QUAN V SN PHM BAO THANH TOÁN
1.1.1. Lch s hình thành
Trong th trng t do, s cnh tranh gia các nhà cung cp hàng hóa, dch v tr
nên gay gt hn khi h đu đa ra các ch đ u đãi đ bán đc hàng. Mt trong
nhng ch đ u đãi đi vi khách hàng là vic cp tín dng cho khách hàng tc
là vic bán hàng cho tr chm. ây là mt trong các bin pháp m rng vic tiêu
th hàng hóa có hiu qu nht. Có th nhng ng
i bán hàng không mun cp tín
dng vì làm nh th h s b tn hi, vn s b đng làm hn ch s phát trin
ca công vic kinh doanh và h còn phi đi đu vi bit bao ri ro khi thu hi
n. Nhng khi đi din vi s chn la gia mt bên là vic bán hàng cho tr
chm vi mt bên là vic không bán đc hàng, h s
chn vic bán hàng cho tr
chm tc là h buc phi cp tín dng cho khách hàng.
Sau khi cp tín dng cho khách hàng thì phát sinh vn đ thu hi n. Mt khách
hàng có th tr mt khon n thng mi vào cui kì hn, ví d mt tháng hoc
có th lâu hn. Thc trng này làm tn hi li ích ca ngi bán hàng. Th nht
h đã tài tr cho công vic sn xut kinh doanh ca khách hàng, khách hàng đang
s dng s tin mà chính ngi cung cp phi tr lãi. Trong khi đó nhà cung cp
cng đang cn vn tài tr cho công vic sn xut kinh doanh ca chính h. Th
hai h phi thuê nhân viên đ đòi n, nhc nh khách hàng v vic tr n, qun lý
s cái bán hàng, do đó phát sinh thêm chi phí thu hi n. Ri ro cao nht đi vi
nhà cung cp là khi ngi mua hàng không có kh nng tr n.
Vì vy đ tránh ri vào tình trng n khó đòi, bên bán phi kim tra thc trng tín
dng và mc đ tín nhim ca khách hàng. Vì vy buc h phi phân tích thm
đnh ngi mua, nhng h làm công vic này không chuyên nghip bng ngân
hàng, vì mc đích ca h là bán đc hàng nên s vi vã trong quyt đnh có th
s gây ra sai lm là bán hàng cho nhng ngi có uy tín thp và t chi đi vi
nhng khách hàng có uy tín tt. Vì v
y trong trng hp này nhà cung cp rt cn
s h tr t phía các t chc tín dng. Vì th nghip v BTT đã ra đi nhm đáp
ng nhu cu ca khách hàng.
Th k 15 BTT phát trin mnh Anh di hình thc đn v BTT ng tr trc
mt phn tin bán hàng cho nhà cung ng sn phm.
BTT phát trin mnh M vào th k 19 thông qua các nhà đi lý thanh toán
ngành dt may ca M, ngành công nghip đin Khi Christopher Columbus
2
phát hin ra châu M thì vic giao thng buôn bán gia các thng nhân châu
Âu và châu M
rt phát trin, nhng cng gp rt nhiu khó khn do khong cách
đa lý quá xa và phng tin di chuyn bng đng bin mt rt nhiu thi gian,
các nhà sn xut châu Âu không quen vi th trng châu M và làm cho hot
đng tín dng thng mi gp khó khn. Nhn ra đc nhng khó khn đó ngi
M đã lp nên nhiu đi lý BTT đ đi thu giúp các khon n cho các thng nhân
Châu Âu và hng hoa hng.
Hin nay, dch v BTT đã đc s dng rng rãi trên th gii vi khong 65
nc, c th là 34 quc gia châu Âu, 9 quc gia châu M, 5 quc gia châu
Phi, 5 quc gia châu Úc và 12 quc gia, vùng lãnh th châu Á.
1.1.2. Khái nim
Có nhiu đnh ngha khác nhau v sn phm bao thanh toán (BTT), các đnh
ngha khác nhau khá nhiu ph thuc vào thi gian và hoàn cnh.
Theo công c quc t v BTT ca UNIDROIT 1988 đã đa ra đnh ngha v
BTT nh sau:
BTT là mt dng tài tr bng vic mua bán các khon n ngn hn
trong giao dch thng mi gia t chc tài tr và bên cung ng, theo đó t chc
tài tr thc hin ti thiu hai trong s các chc nng sau: Tài tr bên cung ng
gm cho vay và ng trc tin, qun lý s sách liên quan đn các khon phi thu,
thu n các khon phi thu, bo đm ri ro không thanh toán ca bên mua hàng
.
Theo hip hi BTT th gii (FCI),
BTT là mt loi hình dch v tài chính trn gói
bao gm s kt hp gia tài tr vn hot đng, bo him ri ro tín dng, theo dõi
các khon phi thu và dch v thu h
. ó là mt s tha thun gia ngi cung
cp dch v BTT vi ngi cung ng hàng hóa dch v hay còn gi là ngi bán
hàng trong quan h mua bán hàng hóa. Theo nh tha thun đn v BTT s mua
li các khon phi thu ca ngi bán da trên kh nng tr n ca ngi mua
trong quan h mua bán hàng hóa hay còn gi là con n trong quan h tín dng.
Ngoài ra, theo mt s t chc cung cp dch v BTT khác thì đnh ngha v BTT:
BTT là vic mua li các khon phi thu, hay vic cung cp tài tr tài chính ngn
hn thông qua vic tr các khon phi thu ngay lp tc bng tin mt đ ci thin
dòng ngân lu ca khách hàng đng thi nhn ly ri ro tín dng. Các dch v đi
kèm gm có qun lý n, qun lý s cái bán hàng, xp hng mc tín dng và thu
h
.
Theo quy ch hot đng BTT ca các TCTD, Ngân hàng Nhà nc Vit Nam đã
đa ra đnh ngha v BTT nh sau:
“Bao thanh toán là mt hình thc cp tín
dng ca TCTD cho bên bán hàng thông qua vic mua li các khon phi thu
phát sinh t vic
mua bán hàng hoá, cung ng dch v
đã đc bên bán hàng và
bên
mua hàng tha thun trong hp đng mua bán hàng hoá, cung ng dch v
”
3
(Q s
1096/2004/Q-NHNN
ngày 06/09/2004 và Q s 30/2008/Q-NHNN
ngày 16/10/2008).
Mc dù có nhiu cách din đt khác nhau v khái nim v BTT, nhng nói chung
có th hiu BTT chính là hình thc tài tr cho nhng khon thanh toán cha đn
hn t các hot đng sn xut kinh doanh, cung ng hàng hóa và dch v, đó
chính là hot đng mua bán n.
1.1.3. Phân loi bao thanh toán
1.1.3.1. Cn c vào phm vi lãnh th
−
BTT ni đa: là hình thc cp tín dng ca mt NHTM hay mt công ty tài
chính chuyên nghip cho bên bán hàng thông qua vic mua li các khon phi
thu phát sinh t vic mua bán hàng hóa, cung ng dch v đã đc bên bán
hàng và bên mua hàng tha thun trong hp đng mua bán hàng hóa, cung ng
dch v trong đó bên bán hàng và bên mua hàng là ngi c trú trong phm vi
mt quc gia
.
−
BTT xut nhp khu: là hình thc cp tín dng ca NHTM hay mt công ty tài
chính chuyên nghip cho bên bán hàng thông qua vic mua li các khon phi
thu phát sinh t vic mua bán hàng hóa, cung ng dch v đã đc bên bán
hàng và bên mua hàng tha thun trong hp đng mua bán hàng hóa, cung ng
dch v mà vic mua bán hàng hóa, cung ng dch v này vt ra khi phm vi
mt quc gia.
1.1.3.2. Cn c vào tính cht có truy đòi hay không truy đòi
−
BTT có quyn truy đòi: là hình thc BTT mà đn v thc hin BTT có quyn
truy đòi li s tin đã ng trc cho bên bán hàng khi bên mua hàng không có
kh nng hoàn thành ngha v thanh toán các khon phi thu.
−
BTT không truy đòi: là hình thc BTT mà đn v thc hin BTT chu toàn b
ri ro khi bên mua hàng không có kh nng hoàn thành ngha v thanh toán các
khon phi thu. n v BTT ch có quyn đòi li s tin ng trc cho bên bán
hàng trong trng hp bên mua hàng t chi thanh toán khon phi thu do bên
bán hàng giao hàng không đúng hp đng hay mt lý do nào khác không liên
quan đn kh nng thanh toán ca bên mua hàng.
1.1.3.3. Cn c vào phng thc bao thanh toán
−
Phng thc BTT tng ln: là phng thc BTT mà tng ng vi tng ln
thc hin mua bán hàng hóa gia bên bán và bên mua theo nhng tha thun
trong hp đng mua bán hàng hóa, cung ng dch v, đn v thc hin BTT s
ng trc mt s tin tm ng cn c trên giá tr giao dch ca ln mua bán
hàng hóa, cung ng dch v đó
.
4
−
Phng thc BTT hn mc: là phng thc BTT mà đn v thc hin BTT s
xem xét cp mt hn mc BTT ti đa cho bên bán hàng. Cn c vào vic giao
dch mua bán hàng hóa, cung ng dch v đc thc hin gia bên bán và bên
mua mà đn v thc hin BTT s ng trc mt s tin tm ng cn c trên
giao dch, min là tng s tin ng tr
c ti mt thi đim không đc vt
quá hn mc BTT đã đc cp.
−
ng BTT: là phng thc BTT mà các đn v BTT phi liên kt vi nhau đ
thc hin BTT cho bên bán hàng đ phân tán ri ro hoc do s tin ng trc
cho bên bán hàng ln hn t l an toàn trên vn điu l hot đng ca đn v
BTT theo quy đnh ca pháp lut.
1.1.3.4. Cn c cách thc thc hin
−
Phng thc thc hin truyn thng (factoring): Bên bán và bên mua s liên h
vi đn v BTT đ bit chc rng đn v BTT có mua li các khon phi thu
cho bên bán hay không trc khi thc hin mua bán theo tha thun trong hp
đng mua bán.
−
Phng thc thc hin phi truyn thng (reverse factoring): đn v BTT s tin
hành xây dng nhng tiêu chun chung cho bên mua và bên bán đ điu kin
thc hin BTT ti đn v BTT đó. Trên c s chun xp hng, đn v BTT s
cp hn mc BTT cho c bên bán và bên mua. Nu nhng quan h giao dch
mua bán phát sinh mà bên mua và bên bán nm trong tiêu chun chung thì đn
v này s tin hành thc hin BTT, mi
n là tng s tin ng trc không đc
vt quá hn mc BTT đã đc cp cho bên mua hay bên bán.
1.1.4. Các bên tham gia trong hot đng bao thanh toán
− Các
bên tham gia
trong hot đng BTT gm ngi bán, ngi mua và đn v
thc hin BTT (theo
Q s
1096/2004/Q-NHNN
ngày 06/09/2004)
− n v thc hin BTT: là các TCTD đc thành lp và hot đng theo lut các
t chc tín dng, h có th là đn v thc hin BTT bên mua hoc đn v BTT
bên bán hoc đn v BTT xut khu hoc đn v BTT nhp khu, gm:
+ Ngân hàng thng mi nhà nc
+ Ngân hàng thng mi c phn
+ Ngân hàng liên doanh
+ Ngân hàng 100% vn n
c ngoài
+ Chi nhánh ngân hàng nc ngoài
+ Công ty tài chính
5
− Khách hàng: đc TCTD bao thanh toán là các t chc kinh t Vit Nam và
nc ngoài cung ng hàng hóa và đc th hng các khon phi thu phát sinh
t vic mua, bán hàng hóa theo tha thun gia bên bán hàng và bên mua hàng
ti hp đng mua, bán hàng. H có th là bên bán hàng hoc là bên xut khu,
bao gm:
+ Công ty trách nhim hu hn
+ Công ty c phn
+ Doanh nghip t nhân
+ Doanh nghip có vn đu t nc ngoài
+ Doanh nghip nhà n
c
+ Hp tác xã
+ Công ty hp danh…
Bên mua hàng: là nhng ngi có nhu cu đc cp tín dng tc là có nhu cu
mua hàng tr chm. H có th là bên mua hàng trong nc hoc nhà nhp khu.
Mi quan h gia các bên trong hot đng BTT
−
Quan h gia bên bán/nhà xut khu và bên mua/nhà nhp khu: là mi quan
h da trên hp đng thng mi c s, điu chnh ngha v mua bán ca hai
bên.
−
Quan h gia bên bán/nhà xut khu và đn v BTT bên bán/xut khu: Da
trên hp đng BTT đc kt lp gia hai bên. Qua đó, đn v BTT đc bên
bán/nhà xut khu nhng quyn thu n tin hàng mt cách hp pháp t bên
mua/nhà nhp khu.
−
Quan h gia đn v BTT bên bán/xut khu và bên mua/nhà nhp khu: là
quan h pháp lý gia ch n và con n, có hiu lc thc thi đc lut pháp
công nhn. Quan h này là h qu t hp đng gia bên bán/nhà xut khu và
đn v BTT bên bán/đn v BTT xut khu nêu trên.
−
Quan h gia đn v BTT bên bán/xut khu và đn v BTT bên mua/nhp
khu: là mi quan h đi lý và/hoc đi tác, theo đó đn v BTT bên bán/xut
khu u thác vic thu n trc tip t ngi mua cho đn v BTT bên mua/nhp
khu và/hoc nhn các bo lãnh thanh toán ca đn v BTT bên mua/nhp khu
cho ngi mua này. Thông thng, đn v BTT bên bán/xut khu và đn v
BTT bên mua/nhp khu là các thành viên ca cùng mt hip hi quc t các
t chc BTT hoc cùng mt h thng t chc thc hin BTT.
−
Quan h gia đn v BTT bên mua/nhp khu và ngi mua: đn v BTT bên
mua/nhp khu đóng vai trò là ngi đc u nhim thu tin thanh toán t
6
ngi mua và/hoc trc tip bo lãnh thanh toán cho ngi mua trc đn v
BTT bên bán/xut khu.
1.1.5. Chc nng ca sn phm bao thanh toán
Th nht: Chc nng tài chính
T chc BTT đm nhim chc nng tài chính tín dng cung ng cho ngi mua.
C th là t chc BTT s thc hin 2 nghip v tài chính ng trc và chit khu.
− Nghip v ng trc: Vi hình thc này, đn v BTT s ng trc cho bên bán
hàng cn c vào giá tr khon phi thu. T l ng trc ph thuc vào kh nng
thanh toán ca ngi mua, trung bình t 70 - 90% giá tr khon phi thu. ây
cng là điu khác vi các loi tín dng ng trc thông thng. Hình thc tín
dng ng trc này đc thc hi
n nh tín dng luân chuyn và ngi bán tr
lãi sut cho khon tín dng này nh lãi sut luân chuyn thông thng và hn
mc t 70 – 90% giá tr khon thanh toán. Vào ngày đn hn thanh toán theo
tha thun gia bên bán hàng và bên mua hàng, đn v BTT s
chuyn phn còn
li cho bên bán hàng sau khi nhn đc tin thanh toán t bên mua hàng.
− Nghip
v chit khu:
Vi hình thc này, ngi bán có th bán tt c các
chng t thanh toán và vn chuyn cho t chc BTT và nhn tin ngay tc khc.
Nhng t l chit khu khá cao (t 10 –30%) và ph thuc vào kh nng thanh
toán ca ngi mua. Hay nói cách khác t l này bao hàm c l phí ri ro và lãi
tín dng k t ngày mua cho ti ngày đnh k thanh toán. đc chit khu
các khon thanh toán, ngi bán phi hp đ
ng dch v chng ri ro và phi np
l phí cho dch v này. Do đó nghip v chit khu không u vit nh nghip v
ng trc tài chính và không phi thông dng trong hot đng BTT. Tuy vy nó
cng có u th hn dch v chit khu ca tín dng chng t, vì đây là nghip v
chit khu không bo lu, trong khi chit khu hi phiu trong hot đng tín
dng th đc phép truy đòi ngi phát hành hi phiu.
Th hai: Chc nng theo dõi s sách k toán
−
Trong hot đng mua bán tr chm, vic theo dõi s sách k toán tn khá nhiu
thi gian, bên bán hàng va phi theo dõi tin đ, tình hình sn xut, giao hàng
va phi theo dõi công n phát sinh. Vì vy, nhm gim áp lc cho doanh
nghip cng nh tit kim nhiu chi phí, doanh nghip s s dng sn phm
BTT. Thông qua đó, các đn v BTT s thay mt doanh nghip, theo dõi qun
lý s sách công n đnh k, tình hình thanh toán ca bên mua hàng khi đ
n
hn, giúp doanh nghip tp trung ngun lc vào vic kinh doanh
.
Th ba: Chc nng thu n khi khon phi thu đn hn thanh toán
7
− Vic thu hi n vào ngày đn hn cng mt nhiu thi gian và nhân lc. Do đó,
các doanh nghip mun có mt t chc thay mt doanh nghip thu hi n vào
ngày đn hn, góp phn tp trung tính thanh khon cho doanh nghip. Khi s
dng sn phm BTT, doanh nghip hoàn toàn yên tâm khi đn v BTT s thay
mt doanh nghip thc hin vic thúc n và đòi n bên mua hàng vào ngày đn
hn thanh toán theo tha thun gi
a bên bán hàng và bên mua hàng. m bo
các khon n đc thanh toán đy đ và đúng hn.
Th t: Chc nng phòng chng ri ro
− Vi chc nng này, các t chc BTT đm nhim nhng ri ro do kh nng
không thanh toán ca ngi mua. Nhng ri ro này xy ra mt khi ngi mua
không có đ khn nng thanh toán trong mt thi hn quy đnh và khi đó t chc
BTT không có quyn truy đòi đi vi ngi bán.
− Khác vi các bo him hàng hoá khác, các nhà BTT phi gánh chu mi ri ro
(ví d ri ro phá sn ) mà không đc đòi hi ngi bán phi gánh chu mt
phn. Do đó chúng ta có th coi đây là s bo đm tuyt đi. Nhng t chc
BTT ch gánh chu nhng ri ro do ngi mua gây ra mà không gánh chu
nhng ri ro v chính tr cng nh nhng ri ro t ch quan ca ngi ngi
bán.
1.1.6. Các loi ri ro trong hot đng bao thanh toán
Nhn din và kim soát ri ro là công vic rt quan trng trong bt k
hot đng
kinh doanh nào, nó góp phn rt ln cho s thành công hay tht bi ca doanh
nghip. Ri ro và li nhun luôn luôn đi cùng nhau theo mi quan h nghch chiu,
do đó phng châm hot đng ca các doanh nghip là ti đa hoá li nhun và gim
thiu ri ro.
BTT cng vy, tin ích ca sn phm này nhiu tng ng vi nhiu nguy c ri ro,
đc bit đi vi nhng đn v bt đu trin khai thc hin khi cha có đ kinh
nghim và am tng thu đáo v nghip v thì ri ro là rt cao.
Các ri ro thng gp trong hot đng BTT đc bit là BTT xut nhp khu là tranh
chp thng mi, ri ro pháp lý, ri ro đi tác mt kh nng thanh toán, ri ro ngi
bán thông đng vi ngi mua, ri ro v th trng và hàng hóa,…
− Ri ro đi vi ngi bán: Trong nghip v BTT min truy đòi, ngi bán hu
nh không chu ri ro phát sinh vì đã bán toàn b khon n cho đn v BTT.
Trong nghip v BTT có truy đòi thì bên bán vn còn chu trách nhim hay chu
ri ro t phía bên mua. Khi bên mua mt kh nng thanh toán, bên bán có trách
nhim hoàn tr li s tin đã ng trc cho t chc BTT.
8
− Ri ro đi vi ngi mua: Ngi mua s chu ri ro t phía ngi bán gây ra
chng hn nh hàng hoá giao không đúng cht lng, không đúng quy cách.
− Ri ro đi vi đn v thc hin sn phm BTT:
+
Tranh chp thng mi
:
Ri ro này xy ra khi phát sinh tranh chp gia
bên bán và bên mua liên quan đn khon phi thu nh bên bán giao hàng
không đúng quy cách, cht lng do đó bên mua không đng ý thanh toán
khon phi thu vào ngày đn hn, trong khi vic tài tr khon ng trc đã
đc đn v BTT tài tr.
+
Pháp lý
:
ri ro pháp lý đây đc hiu nh là vic đn v bên BTT xut
khu s không thc hin tip tc ngha v thu tin và bo him ri ro tín
dng ca bên mua hàng khi đn v BTT xut khu vi phm các điu khon
liên quan đn quy đnh trong các quy tc chung v BTT quc t.
Kt qu là bên BTT nhp khu s tái chuyn nhng khon phi thu nu bên
BTT xut khu có vi phm. Bên bán hàng không có quyn s hu đy đ đi
vi khon phi thu, không cung cp chng t chng minh vic giao nhn
hàng hoá theo yêu cu, không giao hàng, không chuyn nhng khon phi
thu.
+
Ri ro bên mua mt kh nng thanh toán
. ây là loi ri ro rt c bn
đi vi mi loi hình tín dng. Tuy
nhiên đi vi BTT li đc bit quan tâm
hn vì đây là loi hình tín dng tín chp.
ây cng là loi ri ro cao nht có th xy ra khi t chc BTT cung cp dch
v BTT bi vì trách nhim tr n thuc v ngi mua. Nu đánh giá không
đúng cht lng khon phi thu, có th t chc BTT s không thu hi đc
n và chu toàn b ri ro cho khon BTT. Vì th, vic thm đnh ngi là
mt vic làm cn thit và đc bit đc t chc BTT quan tâm
.
+
Ri ro ngi bán thông đng vi ngi mua:
ngi bán và ngi mua
thông đng vi nhau to ra nhng hp đng mua bán gi mo đ chim đot
tin ca đn v BTT.
+
Th trng và hàng hoá:
thay đi giá c hàng hoá trong nc hoc trên th
trng quc t, ngi mua không mun bán hoc ngi bán không mun
nhn hàng. ng thi nhng chính sách ca quc gia nhp khu hoc xut
khu thay đi s nh hng đn ngi mua hoc ngi bán trong giao dch.
9
1.2. VAI TRÒ CA SN PHM BAO THANH TOÁN
1.2.1. i vi nn kinh t
đm bo vic kim soát khon phi thu trong hot đng BTT và hn ch ti đa
vic nhm ln trong vic thanh toán ca ngi mua hoc s thông đng gia ngi
mua và ngi bán dn ti ri ro thu hi khon tin ng trc trong BTT, các đn v
BTT thng yêu cu các doanh nghip thanh toán chuyn khon, đây là mt hình
thc thanh toán không dùng tin mt. Nh vy sn phm BTT đã góp phn thúc đy
giao dch thanh toán không dùng tin mt trong nn kinh t phát trin, vic này ht
sc có ý ngha nh:
−
Góp phn tích cc cho công tác d báo, điu hành nn kinh t v mô, s hiu
qu ca nn kinh t nh kim soát đc lng cung tin trong lu thông, ngn
nga lm phát
…
−
Hn ch tham nhng, ri ro s dng khi dùng tin mt, tit kim thi gian, chi
phí.
−
Giúp ngân hàng nhà nc qun lý thu nhp ca các công ty, các doanh nghip,
các cá nhân đ tính thu thu nhp.
1.2.2. i vi các doanh nghip
1.2.2.1. i vi bên bán hàng
Th nht
, xoá b đc nhng khó khn trong vic b sung vn lu đng cho các
doanh nghip va và nh, b sung thêm mt kênh huy đng vn cho các doanh
nghip.
Khó khn ln nht hin nay ca các doanh nghip va và nh là thiu vn lu
đng và thiu nhng công c ym tr v chính sách tài chính. Mt khác h khó có
th tip cn đc các ngun tín dng h tr t các TCTD do thiu tài sn đm bo
cho khon vay, v th ca h trên th trng yu hoc s công khai tài chính ca
h không minh bch. Tt c nhng yu đim này đã đy các doanh nghip cn vn
không vay đc vn và các TCTD mun cp tín dng cng khó tìm đc c s
tho mãn. Nh vy cung và cu v tín dng đã không gp nhau. Vi sn phm
BTT, các TCTD ch quan tâm đn ng
i mua và không yêu cu ngi bán phi
mang tài sn ra th chp. Nh vy BTT tr thành mt phng thc hu hiu cho
bnh “thiu tin mt” ca các doanh nghip va và nh. Thay vì phi đi 30, 60,
hay thm chí là 90 ngày mi đc thanh toán tin hàng, ngi bán có th đem bán
quyn đòi tin ca mình cho t chc BTT đ ly tin ngay, tr đi mt khon chit
khu hp lý trên tr giá hoá đn thng mi. Vi s tin đó ngi bán có th đy
nhanh vòng quay s dng vn, chp ly các c hi kinh doanh hp dn, nâng cao
hiu qu s dng vn ca doanh nghip mình.
10
Th hai
, giúp các doanh nghip gim các chi phí qun lý n.
Các doanh nghip không còn phi lo ngh nhiu đn vic qun lý các khon n
cha đc thanh toán ca mình na. Bi l t chc BTT s đm nhim công vic
y, h s tin hành kim tra tín dng, theo dõi các khon phi thu và các công vic
khác. Gi đây, các doanh nghip không còn phi mt thi gian theo dõi khon
phi thu và chy theo đòi tin nhng khách hàng chm thanh toán. Nh vy doanh
nghip vn đc thanh toán đ, nhanh mà li tit kim đc khá nhiu chi phí
qun lý, chi phí vn phòng, chi phí đòi n.
Th ba
, giúp các doanh nghip gim n xu
Các t chc BTT đc trang b đy đ kin thc và kinh nghim trong vic thu
hi các khon n xu vì cp tín dng và thu n là công vic chính ca các TCTD,
h làm công vic này mt cách rt chuyên nghip. Do vy, trong trng hp bên
mua không thanh toán hoc chm tr trong vic thanh toán, h s có nhiu bin
pháp đ thu hi n mt cách hiu qu nht. Bên cnh đó các t chc BTT luôn
trích lp d phòng ri ro tín dng nhm phòng tr kh nng không tr đc n ca
bên mua, và có trách nhim t vn nhng ri ro trong quan h mua bán cho bên
bán, theo dõi s sách thu hi công n… Vì vy, bên bán s đc bo v khi
nhng ri ro n xu. Vic này rt có li cho bên bán khi quan h mua bán đc
thc hin ra khi phm vi mt quc gia hay là đi vi nhng ngành công nghi
p
mi. Vi li th này ca sn phm BTT, các doanh nghip s tránh đc các
khon n xu, khon n khó đòi và t đó tránh đc nhng tn tht trong kinh
doanh.
Th t
, bên bán có đc nhng li th nht đnh trong kinh doanh và quan h
thng mi.
Khon ng trc ca đn v BTT trong vic cp tín dng thng cho phép bên
bán giao thêm nhiu hàng hóa cho khách hàng hn. Cng nh vy, doanh nghip
có th chn la gia hn thi gian bán hàng cho khách hàng, cho phép h tin hành
công vic kinh doanh mi hoc là tin hành nhiu phi v kinh doanh hn vi các
khách hàng hin ti. iu đó cng đng ngha vi vic bên bán có th phát trin
hot đng kinh doanh ca mình mt cách hiu qu nht, to đc nhiu li th
trong kinh doanh và nâng cao tm nh hng, uy tín ca mình đi vi các đi tác
kinh doanh.
Th nm
, Bán hàng ti các th tng tng lên nh vic đa ra các điu khon
thanh toán có tính cnh tranh.
Thông thng khi chào hàng ngi bán luôn có xu hng đa ra các điu khon
mua bán tht u đãi, hp dn đ thu hút ngi mua hàng và cng đ cnh tranh
vi các đi th khác. Vic bán hàng cho tr chm là mt trong nhng cách lôi kéo
11
khách hàng có hiu qu nht. Mc dù ngi bán không thích điu khon thanh
toán quá u đãi nh vy cho khách hàng nhng trong xu th cnh tranh h buc
phi làm nh vy. Trong trng hp này ngi bán t nhn thy mình ri vào th
bt li. Th nht là h đã tài tr cho vic kinh doanh ca khách hàng, chí phí này
quá đt nht là vào nhng thi k lãi sut trên th trng tng cao. Th hai là bn
thân h cng cn có vn lu đng đ tip tc công vic sn xut kinh doanh
nhng vn ca h li b buc cht vào nhng hoá đn cha đc thanh toán. Vi
phng châm “bán hàng tr chm đc thanh toán ngay tc thì” ca nghip v
BTT, nhng khó khn
trên ca ngi bán đã đc khc phc. H có th yên tâm
bán hàng cho tr chm vì sau khi giao hàng h có th bán li các khon phi thu
cho t chc BTT, h không còn phi lo thiu vn kinh doanh và không phi lo vn
đ thu hi n. Nh vy vi li ích này ca chng trình BTT, ngi bán có th
đa ra các điu kin và điu khon thanh toán có tính cnh tranh cao là bán hàng
cho tr chm, nh th vic bán hàng trên th tr
ng s tng cao.
Th sáu,
bên bán ci thin lung tin mt, đc cung cp ngun tài chính đ đm
bo hot đng sn xut kinh doanh n đnh. BTT cho phép khách hàng vay tin
ngay lp tc da trên s lng bán hàng ca h, trong khi đng thi vn bo đm
cho phép khách hàng gi đc thi hn bán hàng bình thng. Kt qu là tng
doanh s bán hàng, lung tin mt ca bên bán hàng đc ci thin. iu này cho
phép bên bán tn dng đc li th chit khu khi bán hàng, đng đu vi nhu
cu hàng hóa lu kho tng cao và đáp ng đc nhng yêu cu tài tr mang tính
thi v.
Th by
, bên bán có c hi tip cn vi nhng c hi giao thng quc t mi
khi BTT đc áp dng rng rãi, đc s t vn ca đn v BTT đ hn ch nhng
ri ro trong quan h mua bán vi đi tác nc ngoài ti mc thp nht.
Th tám
, tín dng đc cp cho ngi mua vì vy có th đy nhanh thi gian
phn hi đi vi các đn đt hàng và đn tái đt hàng.
Khi nhn đc đn đt hàng ca ngi mua, trc khi kí hp đng, ngi bán
mun chc chn rng t chc BTT s mua li khon phi thu này vì th h s đ
ngh đc tài tr BTT vi t chc BTT. T chc BTT s tin hành thm đnh kh
nng thanh toán ca ngi mua, và sau đó s cp cho ngi mua mt hn mc tín
dng. Vì th khi ngi mua tái đt hàng, ngi bán không phi mt công đ ngh
thc hin BTT mt ln na và cng không phi ch đi s phn hi t t chc
BTT mà có th tr li các đn đt hàng mt cách nhanh chóng cn c vào hn
m
c tín dng đã đc cp, giúp cho quá trình mua bán đc thun li
.
12
1.2.2.2. i vi bên mua hàng
T chc BTT cp hn mc tín dng cho ngi mua hàng trên c s thm đnh xp
hn tín dng ca h. Vi vic cp hn mc này, t chc BTT va làm chc nng
là đn v chp thun tín dng va là đn v bo lãnh thanh toán. Vì vy, ngi
mua hàng có nhng li ích sau đây:
Th nht
, sc mua tng mà không cn dùng đn hn mc tín dng hin có. Bên
mua đc mua chu hàng d dàng vì bên bán hàng đã đc đn v BTT ng vn
trc và nh vy bên mua hàng có th tng sc mua hàng mà vn không vt quá
hn mc tín dng cho phép, nâng cao hiu qu s dng vn. Bên cnh đó bên mua
có th đc chào mua các sn phm vi các điu khon có li hn.
Th hai
, BTT có th giúp nhà nhp khu mua đc hàng mà không b chm tr
rc ri bi các th tc liên quan đn m th tín dng. Th tín dng L/C là mt
hình thc đm bo thanh toán đc c th gii chp nhn. Tuy nhiên điu đó
không có ngha là không có nhng hn ch, trong hình thc này, không ch nhà
xut khu mà k c nhà nhp khu đu phi chu áp lc v tài chính. Nhà nh
p
khu phi ký qu m L/C, còn nhà xut khu phi ch đn khi ngân hàng thanh
toán. Hn th na nhà xut khu s không th tránh khi tình trng chm tr trong
vic m L/C thanh toán tin hàng hoc quy đnh quá nhiu điu khon trong L/C
mà ngi xut khu khó thc hin đc đ t chi thanh toán khi ngi mua
không mun nhn hàng hoc không mun thanh toán. Gi đây vi sn ph
m BTT,
nhà xut khu và nhà nhp khu có th mua bán vi nhau di hình thc tài khon
m mà không phi lo ngi gì v vic đm bo thanh toán s đc chuyn cho t
chc BTT nc xut khu và nc nhp khu. Nhà xut khu thì đc ng
trc mt khon tin t 70-90% giá tr hoá đn thng mi còn nhà nhp khu
đc gia hn thêm thi hn thanh toán ti
n hàng t 30 đn 90 ngày.
Th ba
, đi vi BTT xut khu, các khó khn v ngôn ng đc x lý bi đn v
BTT.
1.2.3. i vi t chc bao thanh toán
Th nht
,
các khon tin thu đc t vic thc hin BTT (lãi sut, phí…) là mt
phn quan trng giúp doanh thu hot đng hàng nm ca đn v thc hin BTT
tng lên nhanh chóng.
Vi mt h thng c cu qun lý khá cht ch nh các NHTM hay các công ty tài
chính chuyên nghip thì vic gia tng doanh thu s đng ngha vi vic gia tng
li nhun hot đng. Trên c s đó, các qu trích lp đc gia tng và ngun vn
hot đng ngày càng đc m rng. ây là điu rt quan trng đi vi các đnh
ch tài chính trung gian.
13
Th hai
, thc hin nghip v BTT góp phn to nên s đa dng hóa các sn phm
dch v cho các đn v BTT (thông thng là các NHTM, công ty tài chính…).
a dng hóa sn phm dch v đóng vai trò rt quan trng đi vi các NHTM vì
mt ngân hàng càng có nhiu sn phm dch v thì không nhng có nhiu ngun
thu mà còn nâng cao hình nh thng hiu, tng sc cnh tranh ca mình. Có th
nhn thy rng, hin ti sn phm BTT đã không đn thun là mt sn phm dch
v to ngun thu cho ngân hàng mà còn là mt yu t quan trng, mang tính
“qung cáo” giúp các ngân hàng nâng cao kh nng cnh tranh, mc tiêu rt quan
trng ca ngành ngh ngân hàng.
Th ba,
cung cp sn phm BTT đng ngha vi vic ngân hàng cung cp tín
dng đ đi ly các khon phi thu, lu gi s cái bán hàng và tin hành thu n
các hóa đn bán hàng cha thanh toán. Nu thc hin hot đng BTT thng
xuyên, ngân hàng có th kim soát cht ch hot đng kinh doanh ca các khách
hàng hin có, m rng quy mô hot đng và có th tip th đc nhng khách
hàng tim nng trong tng lai.
1.2.4. i vi các quc gia áp dng bao thanh toán
Th nht
, Ci thin và tng cng giao thng quc t, đc bit đi vi các quc
gia còn nhiu hn ch v lut thng mi và thc thi lut thng mi.
i vi nhng quc gia này, s hn ch v lut pháp, trình đ và kinh nghim là
tr ngi ln cho hot đng giao thng. c bit nhà xut khu (bên bán) rt e
ngi giao dch đi vi nhà nhp khu (bên mua) ti các quc gia có lut thng
mi yu kém vì c s giao dch không đc bo đm, ri ro thanh toán cao. iu
này cng đng ngha s phát trin ca quc gia đó có nhiu hn ch, sc hp dn
đu t cng gim sút.
Thông qua vic áp dng BTT, vn đ này đc ci thin rt nhiu. Vi vai trò
hot đng ca mình, các đn v BTT phi có trách nhim t vn, kim tra nhng
nghip v mua bán chung nhm đm bo có th kim soát theo dõi khon phi thu
trong tng lai đc cht ch và loi tr đc n xu hay không. iu này cng
góp phn ci thin hình nh ca bên mua ti nhng quc gia có lut thng mi
kém đi vi bên bán, nh vào s đm bo v mt tài chính và uy tín c
a các đn
v BTT. Và mt khi quc gia đó áp dng sn phm BTT thng xuyên và hiu qu
s giúp tng cao li th cnh tranh, gia tng giao thng quc t.
Th hai
, BTT đem li li th đi vi vic tài tr các khon phi thu gia các quc
gia. Trong xu th toàn cu hóa, hi nhp hóa nh hin nay thì vic giao thng
mua bán gia các quc gia, gia các công ty ca quc gia này vi các công ty ca
các quc gia khác, khu vc khác là điu rt thng xuyên. Thông qua sn phm
BTT, nhng quc gia ca bên bán có th tng cng tài tr trc tip cho bên mua