Bất bình đẳng giới trong thu nhập của người lao động ở Việt Nam Luận văn thạc sĩ

i

B GIÁO D
O
I H C KINH T THÀNH PH H

CHÍ MINH

NGUY N HUY TOÀN

B

NG GI I TRONG THU NH P
C

NG

LU

Thành ph H Chí Minh

VI T NAM


ii

B GIÁO D
O
I H C KINH T THÀNH PH H

CHÍ MINH

***
C

NG D Y KINH T FULBRIGHT

NGUY N HUY TOÀN

B

NG GI I TRONG THU NH P
C

I LAO

NG

VI T NAM

Chuyên ngành:Chính sách công
Mã s : 603114

LU

NG D N KHOA H C:

T.S. DWIGHT PERKINS

Thành ph H Chí Minh

iii


iv

Xin chân thành bày t lịng bi
q Th y Cơ

c m kích sâu s

ng d y, h tr nghiên c u thu

d y Kinh t Fulbright vì s h tr

n
ng

ng d n t n tình và khích l tơi trong quá trình

h c t p và nghiên c u;
c bi t c
nh ng n
hi n lu

Gi

,

ng d n khoa h c tơi trong su t q trình nghiên c u và th c

v

L

.......................................................................................................... iii

L I C M N ................................................................................................................. iv
M c l c ............................................................................................................................. v
Danh m c ch vi t t t và ký hi u................................................................................. viii
Danh m c các b ng ......................................................................................................... ix
Danh m

th , hình v ................................................................................................. x

TĨM T T ....................................................................................................................... xi
PH N M

U .............................................................................................................. 1
.......................................................................................................... 1
.......................................................................................... 2
.............................................. 2
.............................................................................................. 3

CH

NG 1: C S LÝ LU N V B

NG GI I TRONG ...................... 5

THU NH P ...................................................................................................................... 5
.................................................................. 5
.................................................................................. 5

.................................................................................................... 6
1.1.3.

.............. 7

1.1.3.1. Y u t phi kinh t ........................................................................ 7
1.1.3.2. Các y u t kinh t ....................................................................... 8
1.2.

........................................................................ 11

1.2.1. Ph

......................................................................... 11

1.2.2. Ph

...................................................................... 11


vi

CH

NG 2: TH C TR NG B

NG GI I TRONG THU NH P

VI T NAM .................................................................................................................... 13
.... 13
. 18
CH

NG 3: PH

NG PHÁP NGHIÊN C U ........................................................... 26
....................................................................................... 26

3.2. Ph

ng pháp phân tích ................................................................................. 26
............................................................. 26

3.2.2. Ph

ng pháp phân tích Oaxaca ........................................................... 27
.............................................. 29

3.2.3.1. Mơ hình th c nghi m ................................................................ 29
3.2.3.2. Các bi n s quan sát .................................................................. 31
CH

NG 4: K T QU PHÂN TÍCH .......................................................................... 32
......................................................... 32

Ph

ng pháp phân tích Oaxaca .................................................................................. 36
quy mơ hình t

CH

ng tác .............................................................. 38

NG 5: K T LU N VÀ G I Ý CHÍNH SÁCH ................................................. 40
........................................................................................................ 40
........................................................................................... 42
........................................................................................ 44

Tài li u tham kh o .......................................................................................................... 45
Ph l c ............................................................................................................................ 47
.... 47
................................................................. 48
........... 49


vii

uan sát ........................... 50
............ 52
.............................. 55
........................ 56
............................ 57
ơ hình Mincer

...... 58
....... 59

ng quan ............................................................................. 60

.......................................................................................... 61
ng tác ................ 62


viii

CEDAW

: C

c v xóa b m i hình th c phân bi

i v i ph n

Convention on the Elimination of all forms of Discrimination against women)
NN

c ngoài

GDI

: Ch s phát tri n gi i

KHXH

: Khoa h c xã h i

KSMS2004 : Kh o sát m c s ng h
KSMS2006 : Kh o sát m c s ng h
THCS

: Trung h

THPT

: Trung h c ph thơng

Tp HCM

: Thành ph H Chí Minh

UNDP

n Liên Hi p Qu c

VHLSS 2006 : B s li u Kh o sát m c s ng h

-


ix

B ng 2.1: Tu i k t hơn trung bình l

u, t tr

ng k t hơn c a các nhóm

tu i Vi t Nam 1989-2006............................................................................................... 20
B ng 4.1: K t qu h i quy mơ hình h i quy hàm Mincer .............................................. 32
B ng 4.2: K t qu h

iv

ng nam, n ................................ 36

B ng 4.3. K t qu phân tích Oaxaca .............................................................................. 37
B ng 4.4 K t qu h i quy mơ hình Mincer v i các bi n t

ng tác ............................... 39


x

............... 14
........................ 16
...... 17
............................................ 18
........................ 19
-2004 ........................ 21
............... 22
Hình 2.8. C

............................................ 23

xi

Bài vi

nghiên c u v v

trong thu nh p ti

c

t Oaxaca, d a trên m t

u tra kh o sát m c s ng h

th y b ng ch ng v s phân bi
ng

i x theo gi i trong kho ng cách thu nh p c a

Vi t Nam. C th , m
ng n làm vi c v i th

th
tr ng phân bi
khu v c

ng gi i

ng Vi t Nam. K t qu t ng h p s li u

th ng kê và phân tích m r ng s d
m u ch n l c trong b s li

b

i nam gi i. Bài vi

tt th
và nh

c thu nh p

xu t m t s chính sách nh m c i thi n tình

i x và khác bi t gi i trong thu nh p c

ng trong
ng nói chung.


1

Ph n m

u trình bày b i c

n thi t c

ng nghiên c

hi

ng, cách th

tài, m c tiêu

c mà tác gi s th c

tìm ra k t qu và các k t lu n v b

ng gi i trong thu nh p

Vi t

Nam.
tv
Trong nh ng th p k qua Vi

c nh ng thành t

trong quá trình phát tri

u ki n s

gi i. Song song v i vi c th c hi

i m i toàn di n n n kinh t Vi

nh ng chính sách phù h p
có nh ng ti n b

giáo d

m b o quy

i dân và gi m b t b

ng

ng cho ph n và nam gi

nh m gi m kho ng cách v gi

c y t và

i thi n tình hình c a ph n nói chung. B ng n l
i m i và phát tri n khơng ng ng t m t qu c gia có n n kinh t l c h u, kém

phát tri n tri

ng vào nhóm các qu c gia trung bình v phát
i và x p th 80 v phát tri n gi i (trong s 136 qu

c xem

là qu c gia có s chuy n bi n nhanh nh t v xóa b kho ng cách gi i
1

ng ng c

. Nh ng thành t

n ánh n l c không

c trong ti n trình h i nh p phát tri n kinh t và nh ng cam k t

c a chính ph nh m th c hi

ng gi i.

Tuy nhiên, bên c nh nh ng thành t
v n ph

khu v c

c nhi u v

l n c n gi i quy

ng gi i

Vi t Nam
ng gi i

trong thu nh p là m t trong nh ng thách th c l n nh
, cùng v i quá trình chuy

i sang n n kinh t th

t.
ng ngày càng m

r ng, nh ng thách th c c

ng gi

i song hành v i s

bi

ng nh

ng kinh t

v it
1

ic

u th

n nay. Trong khi s

Ngân hàng Th gi i (2006)

Gi i

Vi

i m i, b t

2

ng gi i trong vi c ti p c n các ngu n l c s n xu
ch kh

n

nh tranh c a ph n và c ng c thêm nh ng nguyên nhân t o nên s

cách bi t v thu nh p gi

ng n trên th

ng.

y, yêu c u hi n nay là ph i có nh
b

ng trong thu nh p

có th d

c xu th

c nh ng chính sách, th ch
ph n có th

p nh

ng l i ngang b ng v i nam gi

m b o cho
u ki n phát tri n

n nay.
2. M c tiêu nghiên c u
M c tiêu c

tài nghiên c u

ng s li u k t qu
ng m

nh tính và

u tra Kh o sát m c s ng h

khác bi t v thu nh p gi

ng n

tìm ra các y u t ch y u

n b t bì

Nam. T k t qu nghiên c

xu t các gi i pháp nh

ng gi i trong thu nh p c

ng gi i trong thu nh p

Vi t

n th c hi n bình

ng.

ng, ph

u

ng nghiên c u
ng nghiên c u c a

tài là thu nh p t công vi c chính c a các cá
ng hàng tháng trong vịng 12

c th

u tra, các y u t

l ch gi a thu nh p c
ti

nm

ng nam và n

c chênh

Vi t Nam. Thu nh p

n công và các kho n nh

m

c khác ngoài ti

ti n l , T t, tr c p xã h i, ti

(Bao g m c các kho n nh n

c b ng ti n và giá tr hi n v

i).

b. Câu h i nghiên c u
Nghiên c u này tìm hi u v m
s phân bi
khơng?

b

i x trong kho ng các thu nh p c

ng gi i và tr l i câu h i: Có
ng

Vi t Nam hay


3

c. Ph m vi nghiên c u
tài t p trung nghiên c u các y u t
ng gi i trong thu nh p

n

Vi t Nam

n s b t bình

bao g m: các y u t kinh t

c

tu i, gi i tính, tình tr ng hơn nhân..., các y u
t

n vi c làm c

kh

ng: kinh nghi

ngh nghi p,

p c n vi c làm trong khu v c chính th

ngh ; các y u t v v

giáo d c, nhóm ngành

a lý ...
u

Nghiên c u này s d ng b s li u Kh o sát m c s ng h

t Nam

4 và 2006 (VHLSS 2004, VHLSS2006) c a T ng c c Th ng kê. Ngoài
th ng kê, di n d ch so sánh, nghiên c u này d
ng b ng mơ hình kinh t
h

ng - h i qui hàm thu nh p Mincer và k t
M c tiêu c

m tách bi t

kho ng cách thu nh p gi a hai gi i thành hai ph n: ph n có th gi
c tính n n su
ph

cd a

giáo d

gi

ng, và c u

c, hay là s phân bi

i x gi i trên th

ng lao

ng.
4. K t c u c

tài

Ph n m

u trình bày b i c nh và tính c n thi t c

ng nghiên c
th c hi

tài, m c tiêu,

ng, cách th

i

c mà tác gi s

tìm ra k t qu và các k t lu n v b

ng gi i trong thu nh p

Vi t Nam.
ng quan lý thuy t v gi i, b
ng c a b

ng gi

n kinh t xã h
b

Ph n cu i
gi i trong thu nh

ng gi i và nh ng
ng th i trình bày nh ng
ng gi i trong thu nh p.

1 trình bày các k t qu nghiên c u th c nghi m v b
c th c hi n trên th gi i và

B
giá t ng quan v th c tr ng b

ng

Vi t Nam.

ng kê mô t
ng gi i trong thu nh p

Vi t Nam thông qua


4

phân tích các s li u th ng kê v dân s

ng, thu nh p, giáo d c và vi

ut

nb

ng gi i trong thu nh p.

n d ch toán h c mơ hình h i quy hàm thu nh p
ng th

n

m u và cách th c tính tốn các bi n gi i thích.
t qu

ng và tính tốn các h s h i quy, kho ng

cách thu nh p và các h s t mơ hình phân tích Oaxaca.
tài b ng vi c tóm t t l i nh ng phát hi n chính c a
nghiên c u t
và h n ch c

T
tài nghiên c u.

ng g i ý chính sách


5

trình bày t ng quan lý thuy t v gi i, b
ng c a b

ng gi

n kinh t xã h

ng gi i và nh ng
ng th i trình bày nh ng

b
Ph n cu

ng gi i trong thu nh p.

trình bày các k t qu nghiên c u th c nghi m v b

gi i trong thu nh
1.1. B

c th c hi n trên th gi i và

ng

Vi t Nam.

ng gi i trong thu nh p

Gi i: Là m t thu t ng xã h i h
gi a nam và n . Gi

c

n vai trò, trách nhi m và quan h xã h i

n vi

ng, phân chia ngu n l c và

l i ích gi a nam và n trong m t b i c nh xã h i c th . Gi
quá trình h c t p và giáo d c, khơ

c hình thành qua

ng nh t, khác nhau

m

c, m

a

i theo th i gian, theo quá trình phát tri n kinh t xã h i2.
L i ích gi i: Là nh ng l i ích c a ph n và nam gi
i th c t

ng gi

c áp d ng s bi n

ng ti n b , góp ph n nâng cao bình

ng gi i
ng gi i:
Theo CEDAW (1978) b
làm vi

ng gi i là tình tr

ph n và nam gi

h i bình

ti p c n, s d ng các ngu n l

hi n và phát tri n ti
qu c gia và

u ki n s ng, sinh ho t,
ng v

mang l i l i ích cho mình, phát

c a m i gi i nh m c ng hi n cho s phát tri n c a
ng l i t s phát tri

y, b

ng gi i hay thu t ng "phân bi

t k s phân bi t, lo i tr hay h n ch nào d
ng ho c nh m m
công nh n, th

2

nhau, h

i x v i ph n " có
gi i tính làm

n h i ho c vơ hi u hố vi c ph n

ng, hay th c hi n các quy

DWC

i và nh ng t

c
n


6

c chính tr , kinh t , xã h
s

ng nam n b t k tình tr ng hơn nhân c a h

B

nào.

ng gi i trong thu nh p
ng thì s b

bi t trong vi c ti p c
nghi

i, s phân bi
phân bi t trong vi c th

ng gi i th hi n

s phân

i x trong công vi c và ngh
ng các thành qu

ng gi a

ng n .
tài này t p trung nghiên c
ti p c

b

i kinh t , c th
ml

ng trong vi c

ng gi i trong thu nh p. V i

i làm trung tâm, b

ng gi i v thu nh

m i quan h phân ph i thu nh p và gi
nh p là phân bi t trong thu nh

b

c pt i

ng gi i trong thu

ng c

ng n m c
3

1.1.2.

Theo Ngân hàng Th Gi i (2001), b t b
m t trong nh

ng gi i trong thu nh p v a là
a là y u t c n tr l

i v i phát

tri n kinh t . Ngoài nh ng b t công mà ph n ph i ch u do s b
cịn có c nh
l c ch y
ngu n l

ng b t l

i ph n tái t o s
m b o ch

Thu nh p t

ình tr ng b

i ph n b h n ch kh

i ti p c n v i cơng ngh , tín d ng, giáo d
ng cơng vi

ng là ngu n

ng không ch c a b n thân mà còn là

ng cu c s ng c a c

gi i trong thu nh p d
h n ch

iv

ng thì

u quy n quy

ng

os

ng,

o cùng v i nhi u
nh trong h

là nh ng nguyên nhân làm cho t l t vong tr

ng và tr

3

c kho
c bi t là tr em gái.

Del Rio, C., Gradin, C., and Canto, O. (2006). The Measurement of Gender Wage Discrimination.
The Distributional Approach Revisited


7

Bên c nh nh ng cái giá ph i tr
trong thu nh p còn làm gi

ng gi i

t trong các nông tr i và doanh nghi

h n ch ti

m nghèo và duy trì ti n b kinh t . B ng cách c n tr
i, h n ch quy n ti p c n các ngu n l c s n xu t,

quy n tham gia vào các ho

ng s n xu t d

các ngu n l c xã h i. Thu nh p th

n không hi u qu trong phân b
i còn là nguyên nhân h n ch kh

ng l c c i ti

ng

i

ph n .
ng gi

c bi

c a m i qu

ng gi i trong thu nh p là m

n

ng gi i trong thu nh p cho phép duy trì m t xã h i ti n

b , ph n th nh và phát tri n

nh, nó th hi

m ng trong cam k t và th c hi

n, hi u qu và cách

ng l

c

nh m th c hi n các m c tiêu này. Hay nói cách khác B

ng gi i trong thu là

m t trong nh ng nguyên nhân làm suy y u kh
qu c gia-

m b t hi u l c c a các chính sách phát tri n.

Gi i quy t b
thòi và thay

cc a m t

ng gi i trong thu nh p là t o quy n cho ph n b thi t

i các quan h

ub

là có v th

ng. Ph n và nam gi

phát huy h t kh

v ng c

c coi

c hi n các nguy n

ng các ngu n l c xã h i và thành

qu phát tri

c bình

y, gi i quy t v

ng trong m

cc

i s ng xã h

này nh m m c tiêu ti n t i cơng b ng trong thu nh

góp ph n phát tri n kinh t và phát tri n xã h i.
1.1.3.
1
Theo Ngân hàng Th Gi i (2001), nh ng quan ni m b
nh

nh ki n xã h i v gi

gi i, quan h

ng nam n . B

ng c n tr

i v i s phát tri n cân b ng

ng gi i truy n th

t nh ng quan ni m sai l m và c h u v vai trò gi
trung vào vai trò s n xu t, làm kinh t và có thu nh p

ng gi i hay

ng xu t phát
i

ng t p

c xã h i coi tr ng, h


8

có quy n tham gia vi c ngồi xã h i, th c hi n ch

n xu t, gánh vác trách

nhi m và qu n lý xã h i, có toàn quy n ch
. Trong khi ph n
t os

m nh n vai trò tái s n xu t và c

ng, ví d

m và các ho

t m i vi c l n trong gia

c n i tr , vi

ng c i thi n c

ng

i, cơng tác hịa gi

ng, c

và tái

m sóc

i

:v

i, d các

c "không tên", không t o ra thu nh p và

i ph n ph

m nh

c xã h

c, h

hoàn toàn ph thu c vào nam gi i, khơng có b t k quy

nh

t gì k c

iv i

b n thân.
Quan ni m b

ng gi i truy n th

xã h i hóa v gi

nh ki n gi i qua quá trình

ng bi n chuy n tích c

n là rào c n gây

n trong ti p c n công vi c, ti p c n các ho
và là nguyên nhân t o nên b

ng gi i trong thu nh p.

Nhóm y u t

ng kinh t - xã h i

ng

Nhóm y u t

mc

th ch t và gi i tính g

i la

ng g m nh ng y u t liên quan m t

tu i, tình tr ng hôn nhân, s c kho .

Bojas (2005)4 qua các b ng ch ng th c nghi

y thu nh p c a m t

i ph thu c vào tu i tác c

i th

ng tr
gi m nh

cv
i v i nh

ng l n tu

ng nam tr

pc

Tình tr ng hơn nhân

iv i

i

i, r i có th

c bi t, thu nh p c a nh ng lao
i n tr .

n thu nh p c

ng n

ng nhu c u cu c s ng phát

u làm vi

ki m thêm thu nh p

c nam gi i và ph n .

Tuy nhiên, có s khác bi t gi a hai gi i: do áp l

4

Bojas , George J. (2005),Labor Economics, McGraw-Hill, Third Edition.

ng trách


9

nhi

i ph n làm h n ch

h th

i tham gia s n xu t và làm thu nh p c a

i.
S c kh

t trong nh ng y u t t o nên kho ng cách thu nh p gi a

nam và n . Nh

m gi i tính q

nh ng khác bi t này d

n s phân chia công vi

t p trung c a ph

i ít làm cho m

a nh ng vi c ph n

n vào m t s ngành ngh

nh th tr ng khác nhau

làm không tránh kh i s t gi m và gây ra khác bi t ti n l
Nhóm y u t giáo d c -

a nam và n .

o

Giáo d c -

o là y u t r t quan tr ng

ng. Công vi
m

nam và n ,

n thu nh p c a

chuyên môn cao, k

c t p có

u so v i các cơng vi c mang tính gi
c ti p c n v i n n giáo d

i

i tìm ki m cơng vi c có thu nh p

m i quan h gi a thu nh p và s
m

i b ng

ng ti

nghi p s n sàng tr

cv
ng m

cc a

cho th y ti n

h c v n, th hi n m i quan h gi a

ng này có ba tính ch t quan tr ng sau :
1.

ng ti
d cc a

cv nd
ng ti

ng có thêm m
3.
biên c a ti

c v n.
c v n cho th y m

c v n.

ng ti

cv n

ng cong l i cho th y m

md

c.

Theo Mincer [1974]5, s

ng s tiêu t n th i

gian. Chi phí th i gian c ng v i s ti n chi tr c ti p cho vi
t

ng chi phí này, vi

khơng có kh

c xem là

khơng di n ra n

i nh ng kho n thu nh p l

ng su t sinh l i t giáo d c c

5

p khi

hi n quan h gi a thu nh p

Mincer, Jacob (1974), Schooling, Experience and Earning, Nation Bureau of Economic
Research,Colombia University Press .


10

v is

c, s

nghi

mang l

ng m t kho n thu nh

Nhóm y u t

nh.

ng, cơng vi c

Nhóm này bao g m các y u t : ngành ngh , chuyên môn, kinh nghi m làm
vi c, t ch c làm vi c.
Theo Borjas (2005)
nông nghi

ng làm vi c trong ngành

c tr

i làm trong ngành công nghi p và

d ch v do yêu c u v k

c a ngành này th p. B n thân trong cùng

m t ngành ngh thì thu nh p c

ng cịn ph thu c vào chun mơn

(lo i hình cơng vi c) và kinh nghi m cơng tác c
vi c ph c t

c tr

ng do nh ng cơng

ng cơng vi c gi

i có

th i gian ti p xúc v i cơng vi
và t

c nhanh

i ít kinh nghi
B

c tr

ng gi i trong thu nh p còn xu t phát t s phân bi t có tính ngh

nghi p gi a nam và n trên th

ng. Bojas

i thích d a trên gi

thi t v s t p trung theo ngh , cho r ng ph n mu n ch n riêng nh ng ngh nh t
nh. S t p trung theo ngh này không nh t thi t là k t qu phân bi
is d
h n ch

ix c a

ng xã h i. S t p trung theo ngh này làm
i ti p c n vi c làm và gây ra khác bi t ti

Lo i hình t ch

a nam và n .

t trong nh ng y u t

n s khác bi t

thu nh p gi a nam và n . Nh ng t ch c ch u s chi ph i ch t ch c a pháp lu t,
th c thi t

ng gi

i ph n s nh

c m c thu nh p

c l i.
Nhóm y u t
Thu nh
thân h

a lý: vùng, thành th /nông thôn
c tr

ng ph
c s ng, m c chi tiêu

nên thu nh p c

ng t

m b o cho cu c s ng c a b n
các vùng khác nhau là khác nhau
khác nhau.

Bên c nh s khác bi t do y u t vùng mi n lãnh th , m c s ng và thu nh p
c

ng còn ph thu c khu v c sinh s ng là thành th hay nông thôn.

11

ng

thành th có m c thu nh

xét theo cơng vi c có tính ch

ng nơng thơn,

ph c t

ng.

1.2. Các nghiên c u th c nghi m
1
av c

i ph n

các qu c gia b

c

t thịi c a h trong q trình phát tri n là chi
ra

nhi

c bi

t

n. Lý thuy t v khung phân tích

gi

c c th hố qua 8 cơng c

phân tích gi i (William M. Rodgers III -2006).
ng theo gi i (the sexual/gender division of labor);
2) Lo i công vi c (types of work);
3) Ti p c n và ki m soát ngu n l c (access to and control over resources and
benefits);
4) Nh ng nhân t
5) Tình tr

ng (influencing factors);
a v (condition and position);

6) Nhu c u th c t và l i ích chi

c (practical needs and strategic

interests);
7) Các c

tham gia (levels of participation);

8) Kh

n

i (potential for transformation).

Tuy nhiên, s d ng các cơng c phân tích trên vào th c ti n
ph i m t s khó

c s d ng th i gian c

Vi t Nam g p

i ph n trong m t ngày và

m th c hi n công vi c là nh ng y u t giúp cho vi c phân tích các lo i công
vi

i ph n

tham gia th c hi n.

ng g

ng này.

1
V các nghiên c u th c nghi m, Ph n l n các nghiên c u th c nghi m v b t
ng gi i thu nh

l ch thu nh p c a nam và n

u d a trên ho c phát tri n t
ng theo gi

n v chênh


12

Yolanda Pena-Boquete và c ng s (2007) trong nghiên c u v B
gi i trong thu nh p c

ng

d
t qu : thu nh p c

ng n

Ý b ng 93,9% thu nh p

c a nam, ph

tc a

ng là -57,90% và do s phân bi
Trong nghiên c u v

ng nh

th Trung Qu c, Ngan Dinh (2002)
phân bi

ix

i x là 157,9%;
p

d

t qu : thu nh p c

v c thành th b ng 94,2% thu nh
do khác bi t v

khu v

tính tốn m
ng n Trung Qu c

ng nam, ph
t là -25,55% và do phân bi

khu

ng cách thu nh p
i x là 125,55%.

Trong nghiên c u v kho ng cách thu nh p gi i c a Vi t Nam g

n

1993 - 1998 (Amy
d ng mơ hình c a Juhn (1991) phát tri n t mơ hình c
ng c a các y u t
nhân, y u t khu v

m, nhóm ngành ngh
n bi

c l p là log c a t l thu nh p.

xem xét s

nh

ng hôn


13

2s
gi i trong thu nh p

ng quan v th c tr ng b

Vi t Nam thơng qua phân tích các s li u th ng kê v dân s ,

ng, thu nh p, giáo d c và vi c làm. Ti

nb

tài s phân tích các y u t

ng gi i trong thu nh p

2.1. T ng quan v th c tr ng b

ng gi i trong thu nh p

Vi t Nam

T nh ng cu c c i cách quan tr ng thông qua công cu
1986, Vi t Nam
t xã h i, th hi

ng

c nh ng ti n b

im it

trong quá trình phát tri n kinh

c ti n dài trong c i thi n các ch báo xã h i, c th : Vi t Nam

x p h ng 109 trong s 177 qu c gia v ch s phát tri
c vào nhóm các qu c gia trung bình v phát tri
trong thu h p kho ng cách gi

ic

t

i. Nh ng n l c

nv

c

ng hàng th 80 trên th gi i (trong t ng s 136 qu c gia) v ch s phát tri n gi i
(GDI) và tr thành qu

cs

kho ng cách gi

i nhanh chóng nh t trong xóa b
l

khu v

Theo Ngân hàng Th Gi i (2006), ph n chi m 52% trong l
ng Vi t Nam. Tuy có t l

n

và nam gi i v n t p trung vào nh ng ngành ngh khác bi t nhau. S
các ngành ngh

ng lao

c bi t h tr cho s

khu v c nơng thơn, có t i 80% cơng vi c thu c v

ng c a

ng theo gi i.
c nông nghi

l a ch n ngh nghi p là h n ch , và s phân bi t gi i trong ngh nghi p không
nhi u.

khu v

, ph n t p trung r t nhi u vào buôn bán, công nghi p nh

c bi t là d t may), công s

c và d ch v xã h i, còn nam gi i l i chi m

trong các ngành ngh có k

t o. Nh ng

i di n c a ph n là qu
Th m chí c

nh ng ngh

n chi m s

hay gi ng d y ti u h c, nam gi i v n chi m m t t l l n trong các v

c khoa h c.
p d t may
o


14

Theo s li u KSMS 1998 cho th y ph n

t tc

tu i có th i gian

i6. Tuy nhiên, theo s li u c

gian làm vi c dài g
chênh l ch th
nh n ti n công, ti

ng trong công vi c chính (cơng vi c

a nam và n

các nhóm tu

u

m c <10% (Hình

2.1).
%

106,0%
105,1%
104,0%
102,0%

104,0%

100,8%

100,9%

100,0%
100,3%

100,2%

98,8%
97,6%

98,0%
96,0%
94,0%
92,0%

15-25

26-35

36-45

46-55

Ngu n: Tính tốn c a tác gi theo KSMS2004, 2006
M c dù v y, k t qu kh o sát cho th y s b
t i, ph n ph i làm vi c trong th

ng trong thu nh p v n t n
l i ch

n công cho các cơng vi c chính này th

c nh n m c ti n

u so v i nam gi i cùng

tu i. Theo s li u KSMS 2006, kho ng cách ti

ng nam và lao

ng n

i so v

c bi t trong các nhóm tu i t 15

n 25 và nhóm tu i t 46

n 55 (Hình 2.2). Tuy nhiên

t

tu i khác nhau

thì kho ng cách thu nh p có s chêch l ch. Thu nh p bình quân theo gi c a n so
v i nam gi i

6

tu i t

Desai, Jaiki (2000)
-1998. UNDP & FAO

tu i t

n 45 l

t là 92,2% và