Nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại Việt Nam hiện nay

- 1 -
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TPHCM


VÕ TH VY BÌNH





NÂNG CAO CHT LNG
HOT NG TÍN DNG
CA CÁC NGÂN HÀNG THNG MI
VIT NAM HIN NAY




LUN VN THC S KINH T

TP. H Chí Minh- Nm 2009
- 2 -

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TPHCM


VÕ TH VY BÌNH






NÂNG CAO CHT LNG
HOT NG TÍN DNG
CA CÁC NGÂN HÀNG THNG MI
VIT NAM HIN NAY


Chuyên ngành : Kinh t tài chính- Ngân hàng
Mã s : 60.31.12


LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS S BÙI KIM YN






TP. H Chí Minh- Nm 2009

- 3 -
LI CAM OAN


Tôi tên Võ Th Vy Bình. Tôi xin cam đoan nhng ni dung trình bày trong lun vn là
trung thc. Các tài liu đc s dng trong lun vn đu có trích dn ngun tài liu
tham kho.

TÁC GI




VÕ TH VY BÌNH

- 4 -
MC LC

Trang

TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V
M U 1

CHNG 1.TNG QUAN V HOT NG TÍN DNG VÀ CHT LNG
HOT NG TÍN DNG 3

1.1 HOT NG TÍN DNG 3
1.2.1 HTD là gì 3
1.2.2 Các đc trng ca HTD 3
1.2.3 Phân loi HTD 3
1.2.3.1 Da vào mc đích vay 3
1.2.3.2 Cn c vào thi hn cho vay .5
1.2.3.3 Cn c vào mc đ tín nhim đi vi khách hàng .6

1.2 CHT LNG HTD .6
1.2.1 Khái nim .6
1.2.2 Các ch tiêu đánh giá cht lng HTD .8
1.2.2.1Các ch tiêu đnh tính .8
1.2.2.2Các ch tiêu đnh lng .9
1.2.3 Các nhân t nh hng ti cht lng HTD ca ngân hàng 13
1.2.3.1 Nhng nhân t khách quan 13
1.2.3.2 Nhng nhân t t phía ngân hàng 14
1.2.3.3 Nhng nhân t t phía khách hàng 17

- 5 -
1.3 MT S BÀI HC KINH NGHIM CHO VIT NAM LIÊN QUAN
N CHT LNG HOT NG TÍN DNG CA CÁC NGÂN
HÀNG THNG MI TRÊN TH GII


1.3.1 Merrill Lynch 18


1.3.2 Citigroup 20
1.3.3 Hongkong and Shanghai Banking Corp (HSBC) 24
1.3.4 Mt s bài hc cho Vit Nam t các ngân hàng trên th gii 27

CHNG 2. THC TRNG HOT NG TÍN DNG VÀ CHT LNG
HOT NG TÍN DNG CA CÁC NGÂN HÀNG THNG MI VIT
NAM

2.1 TÌNH HÌNH TH TRNG TIN T TI VIT NAM T NM 2008
N NAY 29
2.1.1 T giá 29
2.1.2 Lãi sut 31
2.1.4 Mc tiêu li nhun 34
2.1.5 Tính cnh tranh 35
2.1.6 Quy mô tng tài sn 35

2.2 HOT NG TÍN DNG VÀ CHT LNG HOT NG TÍN DNG
CA CÁC NHTM VIT NAM T NM 2008 N NAY 37
2.2.1 Th tc vay vn ngân hàng 37
2.2.2 Tc đ tng trng tín dng 38
2.2.3 Doanh s cp tín dng và thu n tín dng 40

2.2.4 C cu d n tín dng 41
2.2.5 Cht lng d n tín dng 46
- 6 -

2.3 NHNG VN  CÒN TN TI TRONG HOT NG TÍN DNG
CA CÁC NHTM VIT NAM HIN NAY 48

CHNG 3. GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG HOT NG TÍN
DNG CA CÁC NGÂN HÀNG THNG MI VIT NAM TRONG GIAI
ON HIN NAY

3.1 CHÍNH SÁCH KHÁCH HÀNG 52
3.2 A DNG HÓA I TNG VÀ HÌNH THC CHO VAY 53
3.3 NÂNG CAO CHT LNG CÔNG TÁC THM NH 56
3.4 TNG CNG CÔNG TÁC QUN LÝ N, X LÝ N QUÁ HN57
3.5 GIÁM SÁT THANH KHON 60
3.6 CHÚ TRNG CÔNG TÁC QUN TR RI RO, KIM TRA KIM
SOÁT NI B 61
3.7 NÂNG CAO TRÌNH  NGHIP V CA CÁN B TÍN DNG, PHÁT
TRIN NGUN NHÂN LC 62
3.8 MT S KIN NGH I VI NHNN 64
3.8.1 Tng cng h thng cnh báo, tip nhn cnh báo 64
3.8.2 Minh bch hoá thông tin 64

KT LUN VÀ KIN NGH 67

TÀI LIU THAM KHO

PH LC

- 7 -
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT


Tên đy đ Ch vit tt
1. Bt đng sn BS
2. Chính sách tht cht tin t CS TCTT
3. Chính sách tin t CSTT
4. Hot đng tín dng HTD
5. Hongkong and Shanghai Banking Corp HSBC
6. Ngân hàng Nhà nc NHNN
7. Ngân hàng thng mi NHTM
8. Ngân hàng thng mi c phn NHTM CP
9. Ngân hàng trung ng NHTW
10. T chc tín dng TCTD

- 8 -
DANH MC CÁC BNG



Bng Trang

Bng 2.1: Các mc lãi sut ch yu ca NHNN 31
Bng 2.2: Tng trng li nhun ròng ca các ngân hàng nm 2007 và 2008 34
Bng 2.3: S lng các ngân hàng 35
Bng 2.4: Tng tài sn ca mt s ngân hàng ti Vit Nam 36
Bng 2.5: Doanh s cp tín dng và thu n tín dng theo ngành ngh ca h thng
NHTM Vit Nam 40
Bng 2.6: D n theo ngành ngh ca mt s NHTM Vit Nam 41
Bng 2.7: T trng d n theo ngành ngh ca mt s NHTM Vit Nam 42
Bng 2.8: D n theo k hn ca mt s NHTM Vit Nam 44
Bng 2.9: T trng d n theo k hn ca mt s NHTM Vit Nam 45
Bng 2.10: Cht lng n cho vay ca mt s NHTM Vit Nam 46

- 9 -
DANH MC CÁC BIU 



Hình Trang

Biu đ 2.1: T giá USD/VND liên ngân hàng bình quân nm 2008 31
Biu đ 2.2: Din bin lãi sut c bn và lãi sut qua đêm trong nm 2008 32
Biu đ 2.3: Tc đ tng trng tín dng ca h thng NHTM Vit Nam 2006 -2009
39
Biu đ 2.4: D n tín dng và t l n xu trên d n ca h thng NHTM Vit Nam
2006- 05/2009 47

- 10 -
M U
1) Lý do chn đ tài
Nhng tháng đu nm 2008, nn kinh t bin đng mnh theo chiu hng xu.
Lm phát gia tng liên tc, th trng tài chính- tin t (TT TC- TT) ri lon, đc bit
là th trng tin t vi nhng chính sách tht cht tin t (CS TCTT) ca Ngân hàng
Nhà nc (NHNN). Các Ngân hàng thng mi (NHTM) đng lot ri vào tình trng
thiu thanh khon. Hot đng cho vay ngng tr, lãi sut và n quá hn tng nhanh
chóng. Hiu qu kinh doanh ca các NHTM st gim đáng k, thm chí mt s ngân
hàng còn có nguy c phá sn.
Nhng tháng cui nm 2008 đn nay, nn kinh t đo chiu, chuyn t lm phát
sang nguy c suy thoái. NHNN phi đa ra đng thi nhiu chính sách ni lng tin
t, góp phn kích thích tng trng kinh t. Các NHTM mt ln na gp khó khn
trong hot đng kinh doanh, đc bit là huy đng và cho vay.
i vi các NHTM Vit Nam hin nay, thu nhp t lãi ca hot đng tín dng
(HTD) chim t trng khá cao trong tng thu nhp. Vì vy, nâng cao cht lng
HTD là mt vn đ đc bit quan trng, có ý ngha sng còn ca các ngân hàng. ó
là lý do khin tôi chn đ tài này đ thc hin lun vn tt nghip.
2) Mc đích đ tài

 tài đc đt ra vi mc đích tr li các câu hi:
v HTD và cht lng HTD ca các NHTM hin nay nh th nào?
v Các NHTM cn làm gì đ nâng cao cht lng HTD trong tình hình hin
nay?
3) i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: HTD và cht lng HTD ca các NHTM ti Vit Nam
trong giai đon hin nay.
Phm vi nghiên cu: tp trung vào HTD và cht lng HTD ca các NHTM t
2008 đn nay- giai đon có nhiu bin đng trên th trng tài chính Vit Nam và th
gii.


- 11 -
4) Ý ngha ca đ tài
Vic nghiên cu đ tài s giúp tác gi và bn đc nhìn li HTD và cht lng
HTD ca các NHTM Vit Nam hin nay. T đó đ xut gii pháp c th nhm nâng
cao cht lng HTD ca NHTM Vit Nam.
5) B cc đ tài
Lun vn gm 3 chng (không bao gm m đu và kt lun):
v Chng 1: TNG QUAN V HOT NG TÍN DNG VÀ CHT
LNG HOT NG TÍN DNG- Nêu nhng kin thc tng quan v
HTD và cht lng HTD ca các NHTM, đng thi đ cp đn kinh
nghim điu hành HTD ca mt s Ngân hàng trên th gii.
v Chng 2: THC TRNG HOT NG TÍN DNG VÀ CHT LNG
HOT NG TÍN DNG CA CÁC NGÂN HÀNG THNG MI
VIT NAM HIN NAY- Mô t tình hình th trng tin t hin nay và thc
trng HTD cng nh cht lng HTD ti các NHTM Vit Nam trong tình
hình đó t đó đa ra nhng tn ti trong HTD ca các NHTM, to c s đ
xut gii pháp trong chng 3.
v Chng 3: GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG HOT NG TÍN

DNG CA CÁC NHTM VIT NAM HIN NAY- Trình bày nhng gii
pháp khc phc nhng tn ti ca h thng NHTM Vit Nam, nêu ra mt s
kin ngh đi vi NHNN.











- 12 -
CHNG 1:
TNG QUAN V HOT NG TÍN DNG VÀ
CHT LNG HOT NG TÍN DNG
1.1 HOT NG TÍN DNG
1.1.1 Hot đng tín dng là gì?
Trên c s tip cn theo chc nng hot đng ca ngân hàng, tín dng là mt giao
dch v tài sn (tin hoc hàng hoá) gia bên cho vay (ngân hàng và các đnh ch tài
chính khác) và bên đi vay (cá nhân, doanh nghip và các ch th khác), trong đó bên
cho vay chuyn giao tài sn cho bên đi vay s dng trong mt thi hn nht đnh theo
tho thun, bên đi vay có trách nhim hoàn tr vô điu kin vn gc và lãi cho bên cho
vay khi đn hn thanh toán.
1.1.2 Các đc trng ca hot đng tín dng
Tài sn giao dch trong HTD ngân hàng bao gm hai hình thc cho vay (bng
tin) và cho thuê (BSvà đng sn).
Ngi cho vay khi chuyn giao tài sn cho ngi đi vay s dng phi có c s đ

tin rng ngi đi vay s tr đúng hn. ây là yu t c bn trong qun tr tín dng.
Trong thc t, mt s nhân viên tín dng khi xét duyt cho vay không da trên c s
đánh giá mc đ tín nhim v khách hàng mà li chú trng đn các bo đm. Quan
đim này làm nh hng đn cht lng tín dng tng đi ln.
Giá tr hoàn tr thông thng phi ln hn giá tr lúc cho vay. Nói cách khác,
ngi đi vay phi tr thêm phn lãi ngoài vn gc.  thc hin đc nguyên tc này,
phi xác đnh lãi sut danh ngha ln hn t l lm phát, tc là lãi sut thc dng.
Tuy nhiên, vì lãi sut chu nh hng ca nhiu yu t khác nhau, nên trong mt s
trng hp lãi sut danh ngha có th thp hn lm phát, nhng ngoi l này ch tn
ti trong mt thi gian ngn.
1.1.3 Phân loi hot đng tín dng
1.1.3.1 Da vào mc đích vay
v Cho vay bt đng sn: loi cho vay liên quan đn vic mua sm, xây dng, sa
cha BSnhà , đt đai; BStrong lnh vc công nghip, thng mi, dch v.
- 13 -
Th trng tin t Vit Nam trong nm 2007 và nhng tháng đu nm 2008, cho
vay BSphát trin rt mnh, chim t trng cao trên tng d n ca hu ht các
NHTM, đc bit là các Ngân hàng thng mi c phn (NHTM CP) mi thành lp,
đang trong giai đon cn tng trng. iu này góp phn gây nên hin tng bong
bóng đi vi th trng bt đng sn, tác đng đn lm phát.
v Cho vay công nghip và thng mi: cho vay ngn hn đ b sung vn lu đng
cho các doanh nghip trong lãnh vc công nghip, thng mi và dch v.
Sau khi th trng BSca Vit Nam b đóng bng, các NHTM ti Vit Nam gp
rt nhiu khó khn do các khon cho vay BStrc kia mang li. Vì vy, đ đm
bo thu nhp, các NHTM bt đu tp trung cho vay công nghip và thng mi.
u đim ca loi cho vay này là các khon vay ngn hn, kh nng thu hi n
nhanh nên ri ro thp. Ngoài ra, các khon vay có th mang li cho ngân hàng mt
s thu nhp t vic cung cp dch v b sung đn khách hàng.
v Cho vay nông nghip: loi cho vay đ trang tri các chi phí sn xut nh phân
bón, thuc tr sâu, ging cây trng, thc n gia súc, lao đng, nhiên liu.

Hin nay, ti Vit Nam, ngoi tr Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông
thôn, các NHTM khác rt ít quan tâm đn mc đích cho vay này. Do ngành nông
nghip ti Vit Nam trình đ k thut còn hn ch, vic sn xut ph thuc tng
đi cao vào thi tit nên ri ro khi cho vay ngành này khá ln. Hn na, các Ngân
hàng cng không thu đc nhiu phí dch v t các khách hàng trong ngành.
v Cho vay các đnh ch tài chính: bao gm cp tín dng cho các ngân hàng, công ty
tài chính, công ty cho thuê tài chính, công ty bo him, qu tín dng và các đnh
ch tài chính khác.
Vic cho vay các đnh ch tài chính vn cha phát trin mnh trên th trng tin
t Vit Nam. Các NHTM ch yu cho vay ngn hn ln nhau ch yu nhm mc
đích gii quyt nhu cu thanh khon hn là kinh doanh.
v Cho vay cá nhân
Cho vay cá nhân là loi cho vay đáp ng các nhu cu tiêu dùng nh mua sm,
trang tri các chi phí thông thng ca đi sng.
Cui nm 2007, sn phm cho vay cá nhân đc các Ngân hàng chú trng, tc đô
tng trng mnh. Tuy nhiên, trên thc t, cho vay cá nhân là sn phm thun tín
- 14 -
dng. Thu nhp ch yu ca Ngân hàng t sn phm này là lãi, rt ít phát sinh các
dch v khác. Trong giai đon lm phát va qua, các Ngân hàng đã gp rt nhiu khó
khn t sn phm này. Nguyên nhân do thi hn các khon vay thng là trung dài
hn, lãi sut c đnh hàng nm. Các khách hàng không đng ý điu chnh lãi sut,
trong khi lãi sut thc t trên th trng tin t liên tc tng. Ngoài ra, các Ngân hàng
không th thu hi n nhanh, nh hng đn kh nng thanh khon.
v Cho thuê
Cho thuê ca các đnh ch tài chính bao gm cho thuê vn hành và cho thuê tài
chính. Tài sn cho thuê bao gm BSvà đng sn, trong đó ch yu là máy móc- thit
b.
Ti Vit Nam hin nay, loi hình cho thuê vn cha phát trin mnh. Các t chc
kinh t khi có nhu cu đc h tr trong hot đng sn xut kinh doanh thng tìm
đn các Ngân hàng đ vay vn. ây là mt thói quen hình thành t trc. Các đnh

ch tài chính cho thuê cn đy mnh hn na vai trò ca mình, cng nh tip cn sâu
rng đn các t chc kinh t.
1.1.3.2 Cn c vào thi hn cho vay:
v Cho vay ngn hn
Loi cho vay có thi hn đn 12 tháng và đc s dng đ bù đp s thiu ht vn
lu đng ca các doanh nghip cng nh các nhu cu chi tiêu ngn hn cá nhân.
Trong c cu d n ti Ngân hàng, cho vay ngn hn thng chim t trng cao.
Tuy nhiên, trc nm 2007, t trng này có khuynh hng gim mnh. Sau giai đon
khng hong thanh khon trong nhng tháng đu nm 2008, Ngân hàng bt đu tp
trung ch yu vào các khon vay ngn hn. Rõ ràng, vic cho vay ngn hn không
nhng giúp Ngân hàng đm bo kh nng thanh khon, mà còn tránh đc ri ro lãi
sut trc nhng bin đng đt ngt trên th trng tin t.
v Cho vay trung hn
Loi cho vay có thi hn trên 12 tháng đn 5 nm, đc s dng đ đu t mua
sm tài sn c đnh, ci tin hoc đi mi thit b, công ngh, m rng sn xut kinh
doanh, xây dng các d án mi có quy mô nh và thu hi vn nhanh.
Bên cnh đu t tài sn c đnh, cho vay trung hn còn là ngun hình thành vn
lu đng thng xuyên ca các doanh nghip, đc bit là doanh nghip mi thành lp.
- 15 -
v Cho vay dài hn
Loi cho vay có thi hn trên 5 nm, đc s dng đ đáp ng các nhu cu dài hn
nh xây dng nhà , các thit b, phng tin vn ti có quy mô ln, xây dng các xí
nghip mi.
Nu trc đây, các Ngân hàng nâng cao t trng cho vay trung và dài hn trong
tng s d n, thì hin nay, loi cho vay này đang b gim mnh. Mt s Ngân hàng
thm chí ngng cho vay trung và dài hn. Vic cho vay trung và dài hn nhiu, đã
khin các Ngân hàng gp vô s khó khn trong thi gian va qua.
Phát trin d n tín dng cht lng, tp trung cho vay b sung vn lu đng sn
xut kinh doanh, mang li các thu nhp khác bên cnh thu nhp lãi cho Ngân hàng
đang là đnh hng tng trng d n ca nhiu Ngân hàng.

1.1.3.3 Cn c vào mc đ tín nhim đi vi khách hàng
v Cho vay không bo đm
Loi cho vay không có tài sn th chp, cm c hoc bo lãnh ca ngi th 3, mà
vic cho vay ch da vào uy tín ca bn thân khách hàng.
Loi cho vay này thng đc áp dng đi vi khách hàng tt, trung thc trong
kinh doanh, có kh nng tài chính mnh, qun tr hiu qu.
v Cho vay có bo đm
Loi cho vay da trên c s các bo đm nh th chp hoc cm c hoc có s bo
lãnh ca ngi th 3.
Loi cho vay này áp dng đi vi khách hàng không có uy tín cao. S bo đm là
cn c pháp lý đ ngân hàng có thêm mt ngun th 2, b sung cho ngun thu n th
nht thiu chc chn.
1.2 CHT LNG HOT NG TÍN DNG
1.2.1 Khái nim
Cht lng HTD: là s đáp ng yêu cu tín dng ca khách hàng phù hp vi
s phát trin kinh t xã hi, đm bo s tn ti và phát trin ca ngân hàng; hay cht
lng HTD là kt qu tng hp ca nhng thành tu trong HTD, th hin  s
phát trin n đnh, vng chc ca nn kinh t quc dân.
Cht lng HTD có th đc nhìn nhn di các góc đ kinh t khác nhau, t
- 16 -
phía ngân hàng, t phía khách hàng, t phía nn kinh t.
v T phía khách hàng : Di góc đ mt khách hàng, cht lng HTD ca
ngân hàng ch đn gin là tha mãn nhu cu vay vn ca khách hàng và làm
cho đng vn đc s dng có hiu qu.
v T phía ngân hàng : cht lng HTD th hin  phm vi, mc đ, gii hn
tín dng phi phù hp vi kh nng, thc lc theo hng tích cc ca bn thân
ngân hàng, đm bo nguyên tc hoàn tr đúng hn và có lãi .
v Xét t góc đ nn kinh t – xã hi : HTD ngân hàng phn ánh s nng đng
ca nn kinh t khi chuyn sang c ch th trng. HTD phi huy đng mc
ti đa vn tin t tm thi nhàn ri trong nn kinh t xã hi đ cung ng cho

các doanh nghip, h tr các doanh nghip phát trin.
Cht lng HTD th hin  tính an toàn cao ca h thng ngân hàng. HTD
ngân hàng đm bo đc cht lng thì kh nng thanh toán chi tr cao, tránh đc
ri ro h thng. Nâng cao cht lng HTD làm cho h thng ngân hàng ln mnh,
đáp ng yêu cu qun lí kinh t v mô, thúc đy nn kinh t phát trin hòa nhp vi
cng đng quc t.
Tóm li, cht lng HTD là mt khái nim va c th va tru tng, là mt ch
tiêu kinh t tng hp.  có cht lng HTD thì HTD phi có hiu qu và quan h
tín dng phi đc thit lp trên c s s tin cy và uy tín ca ngân hàng. Hiu đúng
bn cht và phân tích, đánh giá đúng cht lng HTD, cng nh xác đnh chính xác
các nguyên nhân tn ti ca cht lng HTD s giúp ngân hàng tìm đc gii pháp
qun lý thích hp đ có th đng vng trong nn kinh t th trng có s cnh tranh
gay gt hin nay.
1.2.2 Các ch tiêu đánh giá cht lng hot đng tín dng
Cht lng HTD là mt ch tiêu tng hp, nó phn ánh đ thích nghi ca
NHTM vi s thay đi ca môi trng bên ngoài, nó th hin sc mnh ca mt ngân
hàng trong quá trình cnh tranh đ tn ti và phát trin. Chính vì vy, đ đánh giá
đc ngân hàng đó mnh hay yu thì phi đánh giá đc cht lng HTD. Có rt
nhiu ch tiêu đánh giá cht lng HTD, có ch tiêu mang tính đnh tính, có ch tiêu
- 17 -
mang tính đnh lng.
1.2.2.1. Ch tiêu đnh tính
Khi đánh giá cht lng HTD da trên các ch tiêu đnh tính, cn xét t hai
góc đ khác nhau: khách hàng và ngân hàng
T góc đ khách hàng: HTD đc xem là có cht lng khi d n hình thành t
các khách hàng tt.
v i vi khách hàng cá nhân: Mt cá nhân đc xem là khách hàng tt ca Ngân
hàng khi đáp ng nhng điu kin sau:
Ø Tình hình tài chính mnh, thu nhp n đnh.
Ø Lch s tr n tt.

Ø Mc đích vay c th, rõ ràng.
v i vi khách hàng doanh nghip
: Mt doanh nghip đc xem là khách hàng tt
ca Ngân hàng khi đáp ng nhng điu kin sau:
Ø Có th trng n đnh.
Ø Kinh doanh trong các ngành ngh đc Nhà nc khuyn khích tng trng.
Ø Kh nng t ch tài chính tt.
Ø Có uy tín, thng hiu, th phn riêng.
Ø Có quy mô và vn trung bình tr lên.
Ø Ít thay đi h thng qun lý, nhân s.
Ø Không xy ra kin tng, tranh chp nh hng đn tài sn, danh ting ca đn
v.
T góc đ ngân hàng: cht lng HTD ca ngân hàng đc th hin qua tác
phong ca cán b tín dng, quy trình x lý h s vay khách hàng cng nh uy tín
ngân hàng.
1.2.2.2. Các ch tiêu đnh lng
Cht lng HTD không ch đc đo lng thông qua các ch tiêu đnh lng
dành cho khách hàng mà còn cn c vào các ch tiêu đnh lng dành cho ngân hàng.
i vi khách hàng
v Khách hàng cá nhân
: đ đm bo d n có cht lng, quyt đnh cho vay ca
ngân hàng ph thuc vào mt trong các ch tiêu sau:
Ø T l gia s tin khách hàng phi tr cho ngân hàng trên tng thu nhp.
- 18 -
Ø T l gia s tin cho vay trên giá tr tài sn đm bo.
Ø T l gia nhu cu vay trên tng nhu cu vn.
v Khách hàng doanh nghip
: Khi xét duyt cho vay khách hàng doanh nghiêp, các
ngân hàng thng da vào mt s ch tiêu đnh lng nh:
Ø S nm hot đng ca doanh nghip.

Ø Vn ch s hu.
Ø Doanh thu, li nhun qua các nm.
Ø T l thanh khon.
Ø T l n phi tr/ vn ch s hu, t l n vay/ vn ch s hu.
Ø Không có n quá hn nhóm 3 ti các t chc tín dng.
i vi ngân hàng
v Ch tiêu tng d n và kt cu d n

Tng d n là mt ch tiêu phn ánh khi lng tin ngân hàng cp cho nn
kinh t ti mt thi đim. Tng d n bao gm d n cho vay ngn hn, trung hn, dài
hn. Tng d n thp chng t hot đng ca ngân hàng yu kém, không có kh nng
m rng, kh nng tip th ca ngân hàng kém, trình đ cán b công nhân viên thp.
Mc dù vy, không có ngha là ch tiêu này càng cao thì cht lng HTD càng cao
bi vì đng sau nhng khon tín dng đó còn nhng ri ro tín dng mà ngân hàng
phi gánh chu.
Ch tiêu tng d n phn ánh quy mô tín dng ca ngân hàng, s uy tín ca
Ngân hàng đi vi doanh nghip. Tng d n ca ngân hàng khi so sánh vi th phn
tín dng ca ngân hàng trên đa bàn s cho chúng ta bit đc d n ca ngân hàng là
cao hay thp.
Kt cu d n phn ánh t trng ca các loi d n trong tng d n. Phân tích
kt cu d n s giúp ngân hàng bit đc ngân hàng cn đy mnh cho vay theo loi
hình nào đ cân đi vi thc lc ca ngân hàng. Kt cu d n khi so vi kt cu
ngun huy đng s cho bit ri ro ca loi hình cho vay nào là nhiu nht. Theo
Thông t s 15/2009/TT-NHNN ngày 10/08/2009: T l ti đa ca ngun vn ngn
hn đc s dng đ cho vay trung hn và dài hn là 30% đi vi NHTM.
v Ch tiêu t l n quá hn

N quá hn là hin tng phát sinh t mi quan h tín dng không hoàn ho
- 19 -
khi ngi đi vay không thc hin đc ngha v tr n ca mình cho ngân hàng đúng

hn.
T l n quá hn là t l phn trm gia n quá hn và tng d n ca ngân
hàng thng mi  mt thi đim nht đnh, thng là cui tháng, cui quý, cui nm.
T l n quá hn= (N quá hn/tng d n tín dng)*100% (1.1)
Xét v mt bn cht, tín dng là s hoàn tr, do đó tính an toàn là yu t quan
trng bc nht đ cu thành cht lng HTD. Khi mt khon vay không đc tr
đúng hn nh đã cam kt, mà không có lý do chính đáng thì nó s b chuyn sang n
quá hn vi lãi sut cao hn lãi sut bình thng. Trên thc t, phn ln các khon n
quá hn là các khon n có vn đ và có kh nng mt vn. Nh vy, t l n quá hn
càng cao thì NHTM càng gp khó khn trong kinh doanh vì s có nguy c mt vn,
mt kh nng thanh toán và gim li nhun, tc là t l n quá hn càng cao, cht
lng HTD càng thp.
v Ch tiêu t l n xu
T l n xu là t l phn trm gia tng các khon n xu so vi tng d n 
mt thi đim nht đnh thng là cui tháng, cui quý, cui nm. ây là ch tiêu
quan trng đ đánh giá cht lng hot đng tín dng ti các NHTM.
T l n xu = (N xu/ tng d n tín dng)* 100% (1.2)
T l n quá hn không đánh giá chính xác v cht lng HTD ca các ngân
hàng nh t l n xu. Theo quyt đnh 493/2005/Q-NHNN ngày 22/04/2005 ca
Thng đc NHNN Vit Nam ”V/v ban hành quy đnh v phân loi n, trích lp và s
dng d phòng đ x lý ri ro tín dng trong hot đng ngân hàng ca TCTD” và
quyt đnh s 18/2007/Q-NHNN ngày 25/04/2007 ca Thng đc NHNN Vit Nam
“V/v sa đi, b sung mt s điu ca Quy đnh v phân loi n , trích lp và s dng
d phòng đ x lý ri ro tín dng trong hot đng ngân hàng ca t chc tín dng
ban hành theo quyt đnh s 493/2005/Q-NHNN ngày 22/04/2005” thì d n cho
vay ca các TCTD đuc chia thành 5 nhóm:
o N nhóm 1 (là n đ tiêu chun)
o N nhóm 2 (n cn chú ý): các khon n tn tht ti đa 5% giá tr n gc.
o N nhóm 3 (n di tiêu chun): các khon n tn tht t trên 5%- 20% giá
tr n gc.

- 20 -
o N nhóm 4 (n nghi ng): các khon n tn tht t trên 20%- 50% giá tr
n gc.
o N nhóm 5 (n có kh nng mt vn): các khon n tn tht trên 50% giá
tr n gc.
N xu là n thuc nhóm 3, nhóm 4 và nhóm 5.
v Ch tiêu vòng quay vn tín dng

ây là ch tiêu thng đc các ngân hàng thng mi tính toán hàng nm đ
đánh giá kh nng t chc qun lý vn tín dng và cht lng tín dng trong vic đáp
ng nhu cu ca khách hàng.
Vòng quay vn tín dng = Doanh s thu n/ d n bình quân (1.3)
H s này phn ánh s vòng chu chuyn ca vn tín dng. Vòng quay vn tín
dng càng cao chng t ngun vn vay ngân hàng đã luân chuyn nhanh, tham gia
vào nhiu chu k sn xut và lu thông hàng hoá. Vi mt s vn nht đnh, nhng do
vòng quay vn tín dng nhanh nên ngân hàng đã đáp ng đc nhu cu vn cho các
doanh nghip, mt khác ngân hàng có vn đ tip tc đu t vào các lnh vc khác.
Nh vy, h s này càng tng phn ánh tình hình qun lý vn tín dng càng tt, cht
lng HTD càng cao.
v Ch tiêu thu nhp t hot đng tín dng

Không th nói mt khon tín dng có cht lng cao khi nó không đem li mt
khon thu nhp cho ngân hàng. Ngun thu t hot đng tín dng là ngun thu ch yu
đ ngân hàng tn ti và phát trin. Li nhun do tín dng đem li chng t các khon
vay không nhng thu hi đc gc mà còn có lãi, đm bo đc đ an toàn ca ngun
vn cho vay.
T l thu nhp t HTD trên tng thu nhp = Lãi t HTD/ Tng thu nhp
(1.4)
Ta thy rng nu ngân hàng thng mi ch chú trng vào vic gim và duy trì
mt t l n quá hn thp mà không tng đc thu nhp t hot đng tín dng thì t l

n quá hn thp cng không có ý ngha. Cht lng tín dng đc nâng cao ch thc
s có ý ngha khi nó góp phn nâng cao kh nng sinh li ca ngân hàng.
v Ch tiêu hiu sut s dng vn

Phân tích c cu cho vay trong tng ngun vn huy đng là vic xem xét đánh
- 21 -
giá t trng cho vay đã phù hp vi kh nng đáp ng ca bn thân ngân hàng cng
nh đòi hi v vn ca nn kinh t cha. Trên c s đó, các ngân hàng thng mi có
th bit đc kh nng m rng tín dng ca mình. T đó, có th quyt đnh quy mô,
t trng đu t vào các lnh vc mt cách hp lý đ va đm bo an toàn vn cho vay,
va có th thu li li nhun cao nht có th. Ch tiêu này có th đc biu th bng
công thc
Hiu sut s dng vn = Tng d n/ Tng vn huy đng (1.5)
Ngoài các ch tiêu trên, thì các quy đnh v an toàn vn ti thiu cng gi vai
trò quan trng trong vic đánh giá cht lng tín dng ti TCTD, chng hn nh theo
quyt đnh 457/2005/Q-NHNN ngày 19/04/2005 có quy đnh:
Ø Tng d n cho vay ca TCTD đi vi mt khách hàng không đc vt quá
15% vn t có ca TCTD.
Ø Tng mc cho vay và bo lãnh ca TCTD đi vi mt khách hàng không đc
vt quá 25% vn t có ca TCTD.
Ø Tng d n cho vay ca TCTD đi vi mt nhóm khách hàng có liên quan
không đc vt quá 50% vn t có ca TCTD, trong đó mc cho vay đi vi
mt khách hàng không đc vt quá t l quy đnh trên.
Ø Tng mc cho vay và bo lãnh ca TCTD đi vi mt nhóm khách hàng có
liên quan không đc vt quá 60% vn t có ca TCTD.
Trên đây là các ch tiêu đc s dng đ đánh giá cht lng tín dng, tuy
nhiên đ đánh giá mt cách chính xác cn xem xét các nhân t nh hng ti cht
lng HTD.
1.2.3 Các nhân t nh hng ti cht lng hot đng tín dng ca ngân hàng.
1.2.3.1 Nhng nhân t khách quan

Hot đng ca mi NHTM chu nh hng rt ln ca môi trng kinh t – xã
hi. Mt ngân hàng dù có c gng đn my trong hot đng kinh doanh ca mình
nhng nu môi trng kinh t – xã hi không n đnh thì cng khó mà thành công. Ta
có th xem xét nh hng ca môi trng kinh t – xã hi đn cht lng HTD ca
NHTM t các yu t sau:
v Môi trng kinh t

- 22 -
Môi trng kinh t phát trin có th to điu kin thun li cho HTD. Mt
môi trng kinh t phát trin lành mnh, các ch th tham gia nn kinh t đang hot
đng có hiu qu s thúc đy m rng quy mô tín dng, cht lng HTD cng s
đc nâng lên. Nhng môi trng kinh t cng có nhng thay đi bt ng v lãi sut,
t giá,…Do đó, các ngân hàng phi làm tt công tác d báo và kh nng thích ng
nhanh khi có s bin đng nhm đm bo cht lng ca HTD.
v Môi trng pháp lý

Mt NHTM khi hot đng phi tuân th đy đ các quy đnh v lut pháp ca
Nhà nc, cng nh ca NHNN. Mt h thng pháp lý đy đ, đng b và n đnh s
giúp các ngân hàng d dàng hn trong vic xây dng k hoch kinh doanh ca mình,
góp phn vào vic nâng cao cht lng HTD.
v Môi trng chính tr –xã hi

Môi trng chính tr xã hi n đnh s là mt nhân t quan trng thúc đy hot
đng đu t t đó m rng HTD. Tác đng ca môi trng chính tr - xã hi ti cht
lng HTD là không thng xuyên, nhng khi có nhng bin đng v chính tr, tác
đng ca nó ti các ngân hàng là vô cùng ln. Mt s thay đi h thng chính tr có
th làm cho các ngân hàng mt toàn b các khon tín dng ca mình, điu này s đy
nó đn b vc phá sn.
v Môi trng t nhiên

Nhng bin đng bt kh kháng xy ra trong môi trng t nhiên nh thiên tai
(hn hán, l lt, đng đt…), ho hon làm nh hng ti hot đng sn xut kinh
doanh ca khách hàng, đc bit là trong các ngành có liên quan đn nông nghip, thu
sn, hi sn.Vì vy khi môi trng t nhiên không thun li thì doanh nghip s gp
khó khn t đó làm gim cht lng HTD ca NHTM.
1.2.3.2 Nhng nhân t t phía ngân hàng
v Chính sách tín dng
Chính sách tín dng đc hiu là đng li, ch trng đm bo cho hot đng
tín dng đi đúng qu đo, liên quan đn vic m rng hay thu hp tín dng. Chính
sách tín dng bao gm: hn mc tín dng, k hn ca các khon vay, lãi sut cho vay
và mc l phí, các loi cho vay đc thc hin…. Các điu khon ca chính sách tín
dng đc xây dng da trên nhiu yu t khác nhau nh các điu kin kinh t, chính
- 23 -
sách tin t và tài chính ca NHNN, kh nng v vn ca ngân hàng và nhu cu tín
dng ca khách hàng. Khi các yu t này thay đi, chính sách tín dng cng thay đi
theo. i vi mi khách hàng, ngân hàng có th đa ra các chính sách khác nhau cho
phù hp. Ví d nh vi các khách hàng có uy tín vi ngân hàng thì ngân hàng có th
cho vay không có tài sn đm bo, có hn mc cao hn, lãi sut u đãi hn; còn đi
vi các khách hàng khác, vic có tài sn đm bo là cn thit.
Mt chính sách tín dng đúng đn s thu hút nhiu khách hàng, đm bo kh
nng sinh li t HTD trên c s hn ch ri ro, tuân th phng pháp, đng li
chính sách ca Nhà nc và đm bo công bng xã hi. iu đó cng có ngha cht
lng tín dng tu thuc vào vic xây dng chính sách tín dng ca NHTM có đúng
đn hay không. Bt c Ngân hàng nào mun có cht lng tín dng tt cng đu phi
có chính sách tín dng khoa hc, phù hp vi thc t ca ngân hàng cng nh ca th
trng.
v Quy trình tín dng

Quy trình tín dng là tp hp nhng ni dung, nghip v c bn, các bc tin
hành trong quá trình cho vay, thu n nhm đm bo an toàn vn tín dng. Nó bao gm

các bc bt đu t khâu chun b cho vay, phát tin vay, kim tra trong quá trình cho
vay cho đn khi thu hi đc n.
Trong quy trình tín dng, bc chun b cho vay rt quan trng (khách hàng
nhp h s vay vn ). Bao gm 3 giai đon: khai thác và tìm kim khách hàng; hng
dn khách hàng v điu kin tín dng và thành lp h s vay; phân tích thm đnh
khách hàng và phng án, d án vay vn. Cht lng tín dng tu thuc nhiu vào
cht lng công tác thm đnh và quy đnh v điu kin, th tc cho vay ca tng
ngân hàng thng mi.
Kim tra quá trình s dng vn vay giúp cho ngân hàng nm đc din bin
ca khon tín dng đã cung cp cho khách hàng đ có nhng hành đng điu chnh
can thip khi cn thit, sm ngn nga ri ro có th xy ra. Vic la chn và áp dng
có hiu qu các hình thc kim tra s thit lp đc mt h thng phòng nga hu
hiu, gim ri ro tín dng, nói cách khác s nâng cao cht lng tín dng.
Thu hi và gii quyt n là khâu quyt đnh đn cht lng tín dng. S nhy
bén ca ngân hàng trong vic kp thi phát hin nhng biu hin bt li xy ra đi vi
- 24 -
khách hàng cng nh nhng bin pháp x lý kp thi, t vn cho khách hàng s gim
thiu đc nhng khon n quá hn và điu đó s có tác dng tích cc đi vi hot
đng tín dng.
ng thi vi các bc trong quy trình tín dng là công tác thu thp thông tin.
Thông tin tín dng càng nhanh, càng chính xác và toàn din thì kh nng phòng chng
ri ro tín dng càng tt. Thông tin tín dng có th thu thp đc t rt nhiu ngun: t
trung tâm tín dng ca NHNN, t phòng thông tin tín dng ca các ngân hàng thng
mi, qua báo chí, các t chc ngh nghip, qua vic cán b tín dng trc tip thu thp
ti c s sn xut kinh doanh ca khách hàng, qua báo cáo tài chính ca khách hàng.
Quy trình tín dng ca NHTM không mang tính cng nhc. i vi mi khách
hàng khác nhau, ngân hàng có th ch đng, linh hot, thc hin các bc trong quy
trình tín dng cho phù hp. Ví d nh đi vi các d án ln, bc phân tích là rt
quan trng. Thm chí có trng hp quá phc tp, ngân hàng phi thành lp t thm
đnh riêng. i vi nhng món vay tiêu dùng, vic giám sát mc đích s dng vn cn

đc chú trng nhiu hn.
v Công tác t chc ngân hàng

T chc ca ngân hàng cn c th hoá và sp xp có khoa hc, có tính linh hot
trên c s tôn trng các nguyên tc đã quy đnh. Ngân hàng đc t chc mt cách có
khoa hc s đm bo đc s phi hp cht ch, nhp nhàng gia các phòng ban, gia
các ngân hàng vi nhau trong toàn h thng cng nh vi các c quan liên quan khác.
Qua đó s to điu kin đáp ng kp thi các yêu cu ca khách hàng, qun lý có hiu
qu các khon vn tín dng, phát hin và gii quyt kp thi các khon tín dng có vn
đ, t đó nâng cao cht lng tín dng.
v Phm cht và trình đ cán b

Cht lng đi ng cán b ngân hàng là nhân t quyt đnh đn s thành bi
trong hot đng kinh doanh ca ngân hàng nói chung và trong hot đng tín dng nói
riêng. S d nh vy là vì cán b tín dng là ngi tham gia trc tip vào mi khâu
ca quy trình tín dng, t bc đu tiên đn bc cui cùng.
Cán b tín dng mà không có đo đc ngh nghip, làm vic thiu tinh thn
trách nhim, c ý làm trái pháp lut s làm nh hng đn cht lng tín dng. Trình
đ chuyên môn nghip v cng quyt đnh đn s thành công ca công tác tín dng.
- 25 -
Cán b tín dng gii v chuyên môn nghip v, có k nng, có kinh nghim đánh giá
chính xác tính kh thi ca d án, xác đnh đc tính chân thc ca các báo cáo taì
chính, phát hin các hành vi c tình la đo ca khách hàng (nh sa cha báo cáo tài
chính, lp h s th chp gi, dùng mt tài sn th chp đi vay  nhiu ni ) t đó
phân tích đc kh nng qun lý và nng lc thc s ca khách hàng đ quyt đnh có
cho vay hay không.
Bên cnh đó cán b tín dng cn có s hiu bit rng v pháp lut, môi tròng
kinh t xã hi, đng li phát trin ca đt nc, s thay đi ca th trng…d đoán
trc đc nhng bin đng có th xy ra t đó t vn li cho khách hàng xây dng
li phng án kinh doanh cho phù hp.

v Kim soát ni b

Thông qua kim soát ni b giúp cho nhà lãnh đo ngân hàng nm đc tình
hình hot đng kinh doanh đang din ra; phát hin nhng thun li, khó khn, sai trái
t đó đ ra các bin pháp gii quyt kp thi.
Cht lng tín dng ph thuc vào vic chp hành nhng quy đnh, th l,
chính sách và mc đ phát hin kp thi các sai sót cng nguyên nhân dn đn nhng
lch lc trong quá trình thc hin mt khon tín dng.
v Tình hình huy đng vn

Tình hình huy đng vn nh hng ti cht lng tín dng.Vn huy đng ngn
hn là ngun ch yu đ cho vay ngn hn, vn huy đng trung dài hn là ngun ch
yu đ cho vay trung dài hn. Vn huy đng càng ln, ngân hàng thng mi càng có
kh nng cho vay, m rng hot đng tín dng. Nu  ngân hàng không có s phù hp
v k hn gia ngun huy đng và cho vay mà không d kin dc ngun bù đp thì
ri ro thanh khon s xy ra.
1.2.3.3 Nhng nhân t t phía khách hàng
Khách hàng là ngi lp phng án, d án xin vay và sau khi đc ngân hàng
chp nhn, khách hàng là ngi trc tip s dng vn vay đ kinh doanh. Vì vy,
khách hàng cng nh hng đn cht lng tín dng.
v Nng lc ca khách hàng

Nng lc ca khách hàng là nhân t quyt đnh đn vic khách hàng s dng
vn vay có hiu qu hay không.