Giải pháp huy động vốn tại Vietcombank Cần Thơ Luận văn thạc sĩ

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
j

LÊ TH THÙY TRANG



GII PHÁP HUY NG VN TI
VIETCOMBANK CN TH


Chuyên nghành: Kinh t Tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60.31.12




LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN: PGS.TS. BÙI KIM YN






THÀNH PH H CHÍ MINH – 2009

MC LC


PHN M U 1
CHNG I
NHNG VN  C BN V HUY NG VN TRONG HOT NG KINH
DOANH CA NHTM 3
1.1.Hot đng huy đng vn 3
1.1.1.Khái nim huy đng vn 3
1.1.2.Tm quan trng ca hot đng huy đng vn 3
1.1.2.1. i vi nn kinh t 4
1.1.2.2. i vi NHTM 5
1.1.2.3. i vi khách hàng 5
1.1.3. Các hình thc huy đng vn 6
1.1.3.1. Huy đng vn t tài khon tin gi giao dch 6
1.1.3.2. Huy đng vn t tài khon tin gi có k hn 7
1.1.3.3. Huy đng vn t tin gi tit kim 7
1.1.3.4. Huy đng vn bng phát hành giy t có giá 9
1.1.3.5. Vay NHTW hoc t chc tín dng khác 9
1.2. Các nhân t nh hng ti hot đng huy đng vn 10
1.2.1. Nhân t t môi trng kinh t 10
1.2.2. Nhân t v phía khách hàng 12
1.2.3. Nhân t t phía ngân hàng 13
1.3. Mi quan h gia huy đng và s dng vn ca NHTM 17
1.4. Các phng pháp xác đnh chi phí huy đng vn 18
1.4.1.Chi phí bình quân gia quyn theo phng pháp nguyên giá (Historical
average cost method) 18
1.4.2.Chi phí huy đng vn biên 20
1.4.3. Chi phí d kin bình quân gia quyn 20
1.5. Các tiêu chí đánh giá hiu qu huy đng vn 22

1.5.1. Vn huy đng/tng ngun vn 22
1.5.2. T l tin gi tit kim bình quân đu ngi 22
1.5.3. Tc đ tng trng huy đng vn 22
1.6. Các ch tiêu th hin mi quan h gia huy đng vn và s dng vn 24
1.6.1. Tc đ tng vn huy đng/vn s dng 24
1.6.2. T l qu đm bo kh nng thanh toán 24
KT LUN CHNG I 26
CHNG 2
THC TRNG HUY NG VN TI NGÂN HÀNG NGOI
THNG – CHI NHÁNH CN TH 27
2.1. Tình hình kinh t - xã hi 27
2.1.1. Tng quan tình hình kinh t - xã hi 27
2.1.2. Chính sách tin t trong nm 2008 và nhng tháng đu nm 2009 28
2.1.2. Chính sách tin t trong nm 2008 và nhng tháng đu nm 2009 28
2.1.3. Tình hình huy đng vn ca các ngân hàng thng mi hin nay 31
2.2. Thc trng huy đng vn ti Vietcombank Cn Th 33
2.2.1. Tng quan v Ngân hàng TMCP Ngoi thng Cn Th 33
2.2.1.1. Khái quát v Ngân hàng Ngoi thng Vit Nam 33
2.2.1.2. Quá trình hình thành và phát trin ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng
chi nhánh Cn Th (Vietcombank Cn Th) 35
2.2.2 Các hình thc huy đng vn ca Vietcombank Cn Th 37
2.2.2.1. Tài khon tin gi thanh toán 37
2.2.2.2. Tài khon giao dch chng khoán 38
2.2.2.3. Tit kim và đu t 39
2.2.2.4. Tài khon tin gi có k hn 41
2.2.3. Tình hình huy đng vn ti Vietcombank Cn Th 41
2.2.3.1. Phân tích qui mô và c cu huy đng vn 41
2.2.3.2. Phân tích ngun vn huy đngPhân tích ngun vn huy đng theo k hn
ca VCB Cn Th 47
2.3. ánh giá thc trng công tác huy đng vn ti Vietcombank Cn Th 58

2.3.1.Thun li 58
2.3.2. Khó khn và tn ti 61
2.3.3. Nguyên nhân 64
KT LUN CHNG II 66
CHNG III
GII PHÁP NÂNG CAO KH NNG HUY NG VN TI
VIETCOMBANK CN TH 67
3.1. nh hng ca Vietcombank v vic huy đng vn trong thi gian ti 67
3.2. Mt s gii pháp nhm hoàn thin và nâng cao hiu qu huy đng vn ti
Vietcombank Cn Th 68
3.2.1. Gii pháp đi vi Vietcombank Cn Th 69
3.2.1.1. i mi công tác cán b và nâng cao cht lng ngun nhân lc 69
3.2.1.2. Tng cng đu t, hin đi hóa đng b công ngh 71
3.2.1.3. y mnh hot đng maketing, chm sóc khách hàng 72
3.2.1.4. Cng c, tng cng hiu qu các hình thc huy đng hin nay 75
3.2.1.5. Nâng cao hiu qu s dng vn 77
3.2.2. Gii pháp khác: Nghiên cu phát trin mi hình thc huy đng vn qua
đin thoi di đng 78
3.3. Mt s kin ngh nhm thc hin các gii pháp tng cng huy đng vn ti
Vietcombank Chi nhánh Cn Th 88
3.3.1 Kin ngh vi Chính ph, Ngân hàng nhà nc 88
3.3.2 Kin ngh vi Ngân hàng Ngoi thng 89
KT LUN CHNG III 91
PHN KT LUN 92

P
P
H
H


N
N


M
M








U
U



1.ăLỦădoăchnăđătƠi
Trong điu kin vn ngân sách nhà nc có hn, vn t có ca doanh nghip
và ngi sn xut còn ít i, thì vn đu t cho sn xut kinh doanh ch yu da vào
ngun vn tín dng ngân hàng.  có vn cho vay, các ngân hàng thng mi đư

huy đng vn trong xư hi, vn trong dân, vn nc ngoài.  mi thi đim, h
thng ngân hàng đóng vai trò ch lc đáp ng nhu cu vn cho nn kinh t. Trong
đó, NHTM nhà nc chim khong 70% th phn huy đng vn; th phn ca các
NHTM c phn tuy còn khiêm tn, nhng đang có xu hng tng nhanh qua các
nm.
Sau hn 20 nm đi mi kinh t, các NHTM đư có bc phát trin vt bt
v mi mt: Nâng cao cht lng ngun nhân lc, tng cng đu t hin đi hóa
đng b công ngh, m rng mng li, đa dng hóa các hình thc huy đng mi,
đy mnh hot đng marketing … nhm huy đng đa ngun vn đ phát trin kinh
t. Tuy nhiên, ngun vn trên thc t vn thiu cho hot đng sn xut kinh doanh
làm nh hng nhiu đn đnh hng phát trin kinh t - xư hi mà Nhà nc đt ra
trong tng thi k.
Thi gian qua, cuc đua lưi sut ca các NHTM din ra rt sôi đng và có
phn cng thng đư cho thy tình trng thiu vn ca các ngân hàng. Trong bi cnh
các t chc tín dng cnh tranh tìm ngun vn thì có mt lng tin mt trong nn
kinh t và trong dân c còn rt nhiu, đây là mt lưng phí ln cn xem xét  nhiu
góc đ đ đa ra nhng gii pháp hu hiu. Xut phát t nguyên nhân này, tác gi
chn đ tài “Gii pháp huy đng vn ca Ngân hàng Ngoi thng Vit Nam –
Chi nhánh Cn Th” đ nghiên cu.
2.ăMcăđíchănghiênăcuăcaăđătƠi
 tài tp trung nghiên cu v thc trng huy đng vn ti Ngân hàng Ngoi
thng Vit Nam – Chi nhánh Cn Th vi đc đim là mt ngân hàng va đc
chuyn đi t NHTM nhà nc thành NHTM c phn đ đ ra các gii pháp nâng

2
cao hiu qu huy đng vn ti đn v, đng thi đ xut mt phng thc huy đng
mi phi truyn thng đ ng dng nhm thu hút ngun vn nhàn ri trong dân
chúng đi vi ngân hàng.
3.ăiătngăvƠăphmăviănghiênăcu
Tp trung nghiên cu các vn đ c bn v huy đng vn ca các NHTM.

Tng hp s liu, phân tích và đánh giá tình hình huy đng vn ca
Vietcombank Cn Th qua các nm 2006, 2007 và 2008.
Phân tích các phng thc huy đng vn đang đc trin khai ti
Vietcombank chi nhánh Cn Th.
4.ăụănghaăkhoaăhcăvƠăthcătinăcaăđătƠiănghiênăcu
Kt qu nghiên cu ca đ tài nhm tìm ra các mt tn ti cn khc phc đ
cng c, tng cng hiu qu công tác huy đng vn ca Chi nhánh nói riêng và
ca Vietcombank nói chung. Bên cnh đó, gii pháp mi đa ra có th giúp
Vietcombank to bc mi trong ng dng công ngh ngân hàng hin đi, nâng cao
thng hiu ca ngân hàng.
















3
CHNGăI
NHNGăVNăăCăBNăVăHUYăNGăVNă
TRONGăHOTăNGăKINHăDOANHăCAăNHTM

1.1.Hotăđngăăhuyăđngăvn
1.1.1.Kháiănimăhuyăđngăvn
Hot đng huy đng vn ca các ngân hàng thng mi là hot đng tìm
kim ngun vn kh dng t các ch th khác nhm đm bo s vn hành bình
thng, hiu qu ca bn thân nó theo đúng các quy đnh pháp lut.
Hot đng huy đng vn là mt trong nhng hot đng ch yu và quan
trng nht ca ngân hàng thng mi. Hot đng này mang li ngun vn đ ngân
hàng có th thc hin các hot đng khác nh cp tín dng và cung cp các dch v
ngân hàng cho khách hàng. Trong bng cân đi tài sn ca NHTM hot đng huy
đng vn đc phn ánh bên phn tài sn n. Do vy huy đng vn còn đc gi là
nghip v tài sn n. Ngân hàng thng mi huy đng vn di các hình thc sau
đây: Nhn tin gi ca các t chc, cá nhân và các t chc tín dng khác di các
hình thc tin gi không k hn, tin gi có k hn và các loi tin gi khác; Phát
hành chng ch tin gi, trái phiu và giy t có giá khác đ huy đng vn ca t
chc, cá nhân trong nc và ngoài nc khi đc thng đc Ngân hàng Nhà nc
chp thun; Vay vn ca các t chc tín dng khác hot đng ti Vit Nam và các
t chc tín dng nc ngoài; Vay vn ngn hn ca Ngân hàng Nhà nc.
Vn huy đng là ngun vn ch yu ca ngân hàng thng mi, là ngun tài
nguyên ln nht và quan trng nht ca bt k NHTM nào. Thc cht là tài sn
bng tin ca các ch s hu mà ngân hàng tm thi qun lý và s dng nhng vi
ngha v hoàn tr kp thi, đy đ vn và lưi khi khách hàng yêu cu.
1.1.2.Tmăquan trngăcaăhotăđngăhuyăđngăvn
Hot đng huy đng vn tuy không mang li li nhun trc tip cho ngân
hàng nhng nó là hot đng rt quan trng. Không có hot đng huy đng vn xem
nh không có hot đng ca NHTM. Có th nói, hot đng huy đng vn là mt
trong nhng hot đng ht sc quan trng và liên quan đn s sng còn ca các
ngân hàng thng mi.

4
1.1.2.1.ăiăviănnăkinhăt

H thng NHTM đóng vai trò rt quan trng trong s phát trin ca nn kinh
t. Trong nn kinh t th trng, mi hot đng sn xut kinh doanh ca các đn v,
t chc kinh t và cá nhân đu chu s tác đng ca th trng, ca các quy lut
kinh t: quy lut cnh tranh, quy lut cung cu, quy lut giá tr…Chính vì vy các
doanh nghip đ tn ti đc trên thng trng phi không ngng đi mi công
ngh, m rng quy mô sn xut, nâng cao cht lng sn phm. Vn đ này thc
hin đc khi và ch khi doanh nghip huy đng đc đ lng vn cn thit và s
dng có hiu qu chúng vào đúng mc đích. Ngun vn t có ca doanh nghip
thng không đáp ng đc nhu cu vn ca doanh nghip, do đó doanh nghip
phi đi vay vn nhm bù đp cho nhu cu đu t ca mình. Vi s xut hin ca th
trng tài chính và h thng ngân hàng thng mi thì vic vay vn ca các doanh
nghip, t chc kinh t, các cá nhân tr nên thun li. Thông qua nghip v huy
đng vn mà h thng ngân hàng tp trung hu ht các ngun vn tin t tm thi
nhàn ri ca xư hi, bin tin nhàn ri t ch là phng tin tích ly tr thành
ngun vn ln ca nn kinh t. ây là ngun vn rt quan trng đ đu t phát trin
nn kinh t vì nó không nhng ln v s tin tuyt đi mà vì tính cht “luân
chuyn” không ngng ca nó. c bit trong chin lc phát trin ca nc ta là
xây dng nn kinh t theo hng công nghip hóa hin đi hóa nhng đim xut
phát thp, ngân sách còn hn hp, hu nh không có tích ly t trc, do đó vn
đu t cho các ngành kinh t phi trông đi rt nhiu vào ngun vn ni lc trong
đó ngun t các ngân hàng huy đng đc là rt quan trng vì nó to nên s n đnh
vng chc cho s phát trin nhanh n đnh và bn vng lâu dài. Ngoài vic thu hút
tin nhàn ri trong xư hi đ s dng cho đu t phát trin bên cnh đó thông qua
nghip v huy đng vn giúp NHTW kim soát khi lng tin t trong lu thông
qua vic s dng chính sách tin t (t l d tr bt buc, lưi sut c bn, lưi sut tái
cp vn, lưi sut chit khu, t giá….). Chng hn mun thu hút bt lng tin
trong lu thông, NHTW tng lưi sut c bn, lưi sut chit khu, t l d tr bt
buc, khng ch d n tín dng, và ngc li…. nhm điu hòa lu thông tin t,
kim ch lm phát và bình n giá c.

5
Qua nhng dn chng trên có th thy đc tm quan trng ca ngun vn
huy đng đi vi nn kinh t, tác đng trc tip đn mi quan h gia tích ly và
tiêu dùng. Chính sách huy đng vn trong nn kinh t th trng có nh hng trc
tip đn các hot đng tài chính, tình hình lm phát và n đnh tin t.  khai
thông ngun vn đu t phát trin cho nn kinh t chúng ta phi tn dng tt lng
vn nhàn ri t dân c, các t chc kinh t thông qua các kênh huy đng ca ngân
hàng thng mi, các t chc tín dng, và có th t ngân sách nhà nc cho đu t
phát trin. Trong đó công tác huy đng vn trong ngân hàng thng mi đóng vai
trò quyt đnh và đc chú trng hn c.
Vy, vic chú trng đn các ngun vn ca nn kinh t là điu kin cn thit
ca các ngân hàng khi quan tâm đn s phát trin chung ca nn kinh t mà ngân
hàng là mt trong nhng thành viên chính góp phn to nên s phát trin đó. Vic
đy mnh công tác huy đng vn cho đu t phát trin đang gi mt v trí đc bit
quan trng trong quá trình công nghip hóa - hin đi hóa ca nc ta hin nay.
1.1.2.2.ăiăviăNHTM
i vi NHTM, hot đng huy đng vn góp phn mang li ngun vn cho
ngân hàng thc hin các hot đng kinh doanh khác. Phn ln vn huy đng bt
ngun t các hot đng huy đng ngun tin tm thi nhàn ri ca các doanh
nghip, cá nhân cng nh t vic vay mn các nhà đu t trên th trng tin t và
th trng vn. Không có hot đng huy đng vn, NHTM s không có đ ngun
vn tài tr cho hot đng ca mình. Công tác huy đng vn có tác dng quyt đnh
các nghip v v tín dng Ngân hàng, thanh toán ca NHTM. Mt khác, thông qua
hot đng huy đng vn NHTM có th đo lng uy tín cng nh s tín nhim ca
khách hàng đi vi ngân hàng. T đó, NHTM có các bin pháp không ngng hoàn
thin hot đng huy đng vn đ gi vng và m rng quan h vi khách hàng.
Hot đng huy đng vn đư góp phn gii quyt “đu vào” cho ngân hàng.
1.1.2.3.ăiăviăkháchăhƠng
i vi khách hàng, hot đng huy đng vn cung cp cho h mt kênh
thông tin tit kim và đu t nhm làm cho tin ca h sinh li, to c hi cho h có

th gia tng tiêu dùng trong tng lai. Mt khác, hot đng huy đng vn còn cung

6
cp cho khách hàng mt ni an toàn đ h ct tr và tích ly vn tm thi nhàn ri,
giúp cho khách hàng có c hi tip cn vi các dch v khác ca ngân hàng, đc bit
là dch v thanh toán qua ngân hàng và dch v tín dng khi khách hàng cn vn
cho sn xut, kinh doanh hoc cn cho tiêu dùng.
1.1.3.ăCácăhìnhăthcăhuyăđngăvn
1.1.3.1.ăHuyăđngăvnătătƠiăkhonătinăgiăăgiaoădch
Là loi tin gi do khách hàng gi vào nhm mc đích giao dch thanh toán,
chi tr các hot đng mua bán hàng hoá, dch v và các khon chi phí phát sinh
trong kinh doanh mt cách an toàn, thun tin. c tính c bn ca tin gi giao
dch là có th phát séc, lưi sut thp và có tính không n đnh. Tài khan giao dch
không phù hp vi vic gi tin tit kim, bi ngân hàng tính lưi rt thp cho khan
tin có trong tài khan giao dch.
Có loi tài khon giao dch ch thanh tóan theo s tin có trong tài khon
(không đc vt chi) và có loi tài khon đc vay thêm tín dng đ thanh tóan
(cho phép vt chi - nhng phi tr tr lưi vay).
- Tin gi thanh toán: : Là loi tin gi không k hn trc ht đc s dng
cho mc đích thanh toán mà ngi gi đc s dng mt cách ch đng và linh
hot không b ràng buc v mt thi gian, là hình thc huy đng vn ca ngân hàng
thng mi bng cách m cho khách hàng tài khon gi là tài khon tin gi thanh
toán. Tài khon này m cho các đi tng khách hàng, cá nhân hoc t chc, có
nhu cu thc hin thanh toán qua ngân hàng đ thc hin các khon chi tr v mua
bán hàng hoá, dch v.
Hu ht  nhiu nc thì khon tin gi này không đc hng lưi, nhng
đc hng min phí các dch v thanh toán qua ngân hàng. Trong mt s trng
hp ngi ch s hu đc hng lưi, tuy nhiên h li phi tr phí cho các dch v
mà ngân hàng phc v h. Li ích ca khon tin này đi vi các ngân hàng đó là
chi phí huy đng tng đi r. Tuy nhiên đây là ngun vn d bin đng nht bi vì

khi có nhu cu thì bt c lúc nào khách hàng cng có th rút tin ra khi tài khon
(Khi tài khon còn s d), vì vy hu ht ngun vn này đc s dng vào mc
đích thanh toán. i vi khách hàng, thun li là s an toàn đi vi tin gi và

7
đc hng nhng dch v v thanh toán nhanh và r, có th thc hin bt k lúc
nào. Vì vy, đ tng cng ngun vn này, ngân hàng phi kt hp cht ch gia
các mt: T chc mng li phc v khách hàng, s dng bin pháp kinh t và cung
cu các dch v thanh toán mt cách tt hn.
- Tài khon vưng lai: Không ging nh các tài khon tin gi tit kim trong
đó lý do ch yu đ gi tin là đ sinh lưi, chc nng chính ca tài khon vưng lai là
giao dch, vì th phn ln các nhà cung cp tài khon vưng lai hoc là không tr tin
lưi hoc là tr lưi  mc lưi sut thp hn trên s d có. Tài khon vưng lai thng
áp dng đi vi nhng khách hàng có uy tín, ngân hàng có th cho thu chi
(overdraf) đn hn mc phù hp vi thu nhp bình quân ca ch tài khon nhm
bo đm kh nng tr n.
1.1.3.2. HuyăđngăvnătătƠiăkhonătinăgi cóăkăhn
Là loi tin gi mà khách hàng gi vào ngân hàng có s tho thun trc v
thi hn rút tin. Tin gi có k hn là loi tin gi tng đi n đnh vì ngân hàng
xác đnh đc thi gian rút tin ca khách hàng đ thanh toán cho khách hàng đúng
thi hn. Do đó ngân hàng có th ch đng s dng s tin gi đó vào mc đích
kinh doanh trong thi gian ký kt. ây là ngun vn không đc s dng cho mc
đích thanh khon và v nguyên tc thì khách hàng không đc phép rút tin khi
cha đn hn, song thc t thì ngân hàng cho phép khách hàng rút tin trc thi
hn khi h có nhu cu, nhng vi điu kên h ch đc hng lưi sut không k
hn. i vi loi tin gi này, ngân hàng có rt nhiu loi thi hn t 1 tháng, 3
tháng, 6 tháng mc đích là to cho khách hàng có đc nhiu k hn gi phù hp
vi thi gian nhàn ri ca khon tin mà h có. Chính vì là loi tin gi mà ngân
hàng có quyn s dng nó trong thi gian nht đnh nên loi tin gi này đc tr
lưi sut cao hn lưi sut tin gi không k hn.

1.1.3.3. Huyăđngăvn tăătinăgiătităkim
Tin gi tit kim là hình thc huy đng truyn thng ca ngân hàng.  các
nc công nghip phát trin, trong s các loi tin gi vào ngân hàng thì tin gi
tit kim đng v th hai c v mt s lng và tm quan trng.

8
Hin nay,  hu ht các quc gia trên th gii cho rng vn đng nhân dân
gi tin tit kim là mt trong các nghip v quan trng ca NHTM. Bi l nu huy
đng đc ngun vn nhàn ri tim tàng trong các tng lp dân c s có tin cp
phát cho phát trin công nghip, nông nghip góp phn quan trng trong quá trình
phát trin kinh t xư hi.
Các tng lp dân c gi tin tit kim vào NHTM vi mc đích ch yu là
tit kim và sinh li. Do đó, ngun vn này có tính n đnh khá cao.  to thun
li cho khách hàng cng nh ngân hàng, th tc gi tin cng rt đn gin: Khi
khách hàng gi tin vào Ngân hàng s đc nhn mt quyn s tit kim. S này
đc coi là giy chng nhn s tin, thi hn, lưi sut ca khon tin đó trong qu
tit kim. Thông thng lưi sut ca tài khon tit kim cao hn lưi sut ca tài
khon gi thanh toán và ngi ch tài khon không đc hng dch v thanh toán
quan ngân hàng nh tài khon tin gi thanh toán.
 tho mưn nhu cu ca khách hàng trong vic gi tit kim, các NHTM đư
và đang áp dng nhiu hình thc huy đng phong phú nh: Tit kim nhà , tit
kim đm bo giá tr theo vàng, tit kim có thng, vi nhiu k hn đa dng và
đm bo nguyên tc: K hn càng dài thì lưi sut càng cao. Bên cnh đó, NHTM
cng tng bc nâng cao các tin ích cho ngi gi tit kim nh: S tit kim nh
là mt chng t đm bo tin gi, ngi có s có th mang s tit kim đn ngân
hàng đ cm c hoc xin chit khu đ vay vn khi cn thit.
Tóm li, ngun vn huy đng t tin gi có vai trò quan trng trong vic tài
tr cho các hot đng kinh doanh ca NHTM. Thông thng ngun vn này ph
thuc vào ba thông s chính: Lưi sut do các NHTM tr cao hay thp; Lưi sut ca
các loi hình đu t khác nh: Trái phiu, c phiu, ; Thu nhp ca khách hàng.

Trong đó thông s đu tiên đc coi là quan trng nht. Vì th vic đa ra chin
lc lưi sut nh th nào, hình thc huy đng ra sao đ thu hút đc vn nhiu và
kinh doanh có lưi là điu quan trng hàng đu, phn ánh kh nng qun tr ca các
NHTM.



9
Tin gi tit kim có hai loi:
- Tin gi tit kim không k hn: Là khon tin gi có th rút ra bt c lúc
nào song không đc s dng các công c thanh toán đ chi tr cho ngi khác. S
d tin gi này không ln, nhng ít bin đng, vì vy đi vi loi tin gi này các
ngân hàng thng mi thng tr lưi sut cao hn vi tin gi thanh toán.
- Tin gi tit kim có k hn: Là khon tin gi có s tho thun v thi
gian gi và rút tin, có mc lưi sut cao hn so vi tin gi không k hn. Loi hình
tit kim này khá quen thuc  Vit Nam, các ngân hàng thng mi Vit Nam
thng huy đng tit kim vi thi hn phong phú t mt tun đn ba nm.
1.1.3.4.ăăHuyăđngăvnăbngăphátăhƠnhăgiyătăcóăgiá
Nghip v này đc thc hin mang tính cht thi v, nó phát sinh khi có
nhu cu v vn cn thit cho hot đng kinh doanh ca ngân hàng, nhm thu hút các
khon vn trung dài hn đ đu t vào nn kinh t, do huy đng có thi hn nên
ngun vn này tng cng tính n đnh trong hot đng kinh doanh ca NHTM. “
Giy t có giá là chng nhn ca t chc tín dng phát hành đ huy đng vn trong
đó xác nhn ngha v tr n mt khon tin trong mt thi hn nht đnh, điu kin
tr lưi và các điu khon cam kt khác gia t chc tín dng và ngi mua”. Giy t
có giá có th phân thành nhiu loi khác nhau. Cn c vào quyn s hu có th chia
giy t có giá thành giy t có giá vô danh và giy t có giá ghi danh. Cn c vào
thi hn, giy t có giá có th chia thành hai loi tng ng vi thi hn huy đng
vn: Giy t có giá ngn hn và giy t có giá dài hn.
- Giy t có giá ngn hn: là loi có thi hn di 12 tháng, bao gm k

phiu, chng ch tin gi ngn hn, tín phiu và các giy t có giá ngn hn khác.
- Giy t có giá dài hn: là loi có thi hn t 12 tháng tr lên, bao gm k
phiu, trái phiu, c phiu và các giy t có giá dài hn khác.
Tuy nhiên, đây là hình thc huy đng vn có lưi sut và chi phí phát hành
cao, phi có k hoch và không thng xuyên.
1.1.3.5.ăVayăNHTWăhocătăchcătínădngăkhác
ây là ngun vn mà ngân hàng thng mi có đc nh thông qua quan h
vay mn gia ngân hàng thng mi vi NHTW hoc các ngân hàng thng mi

10
vi nhau hay vi các t chc tín dng khác. Vn đi vay là ngun vn mà ngân hàng
chu chi phí cao hn vn huy đng vì vy ch trong trng hp ngân hàng thiu vn
kh dng trong thi gian ngn nào đó thì ngân hàng mi tìm đn các Ngân hàng
thng mi khác đ tho mưn nhu cu vn kh dng. Trong thc t ngun vn này
ch chim mt t trng rt nh trong tng ngun vn kinh doanh ca ngân hàng.
Nu ngân hàng thng mi không tho mưn đc nhu cu đó t phía các
ngân hàng thng mi khác thì gii quyt tip theo là đi vay ca NHTW. Tu theo
mc đích s dng và hình thc vay vn, các ngân hàng thng mi có th vay
NHTW các loi vn: Vn vay ngn hn b sung vn ngn hn còn thiu ca ngân
hàng thng mi hoc vn vay đ thanh toán gia các ngân hàng nhm bù đp
nhng thiu ht tm thi trong thanh toán, hoc các Ngân hàng thng mi mang
các giy t có giá đn NHTW xin tái chit khu (tái cp vn).
NHTW thông qua nhu cu vay vn ca ngân hàng thng mi vi NHTW
nhm mc đích phát hành thêm tin theo k hoch, b sung lng vn kh dng cho
ngân hàng thng mi mt cách thng xuyên và là cu cánh cho vay cui cùng
nhm cu nguy cho các ngân hàng thng mi khi cn thit, nu s đ v ca các
ngân hàng thng mi có th gây nh hng đn s an toàn ca h thng ngân
hàng.
Ngoài ra, trong nhng thp niên gn đây ngân hàng cng có th huy đng
vn thông qua phát trin các tài khon hn hp, vay ngn hn qua hp đng mua

li, bán và chng khoán hóa các khon cho vay
1.2.ăCácănhơnătănhăhngătiăhotăđngăhuyăđngăvn
1.2.1.ăNhơnătătămôiătrngăkinhăt
- S n đnh và phát trin ca nn kinh t (lm phát): ng thái ca nn kinh
t chính là c s đu tiên đ ngi gi tin ra quyt đnh nên gi tin vào ngân
hàng, tích tr vàng, USD hay mua sm các tài sn khác. Trong điu kin nn kinh t
bt n đnh, giá c và sc mua ca đng tin bin đng mnh thì ngi dân có xu
hng tích tr vàng, USD hoc các dng tài sn khác thay vì đem s tin đó gi ti
NHTM. Ngc li, mt nn kinh t phát trin n đnh vi t l lm phát hp lý thì

11
ngi dân s có cái nhìn kh quan hn và xu hng tin gi  các NHTM tng lên
là mt điu tt yu.
- Chính sách ca Nhà nc: ây là mt trong nhng nhân t nh hng rt
ln đn công tác huy đng vn ca các NHTM. S thay đi trong chính sách tài
chính, tin t và các quy đnh ca Chính ph, ngân hàng Nhà nc cng gây nh
hng đn kh nng thu hút vn ca các NHTM. Bi vì khi Nhà nc khuyn khích
vic m rng huy đng vn thì s có các chính sách vn bn hng dn c th. T
đó, các NHTM s có các cn c pháp lý đ thc hin nghip v này mt cách thun
li hn. Ngc li, khi Nhà nc không khuyn khích thì tt yu công tác này s rt
khó có kh nng tn ti và phát trin.
Hin nay, Nhà nc ta đư thy đc s cn thit ca vic huy đng vn và đư
ban hành các vn bn hng dn c th nhm khuyn khích các NHTM ngày càng
m rng huy đng vn đ đáp ng nhu cu vn cho s nghip CNH, HH đt
nc.
- Nhân t môi trng kinh doanh: Môi trng kinh doanh đó là các điu kin
kinh t - xư hi ni ngân hàng hot đng và s cnh tranh gia các Ngân hàng
thng mi trên cùng mt đa bàn. Môi trng kinh doanh có th to điu kin hoc
hn ch kh nng huy đng vn ca bn thân ngân hàng, do vy ngân hàng phi linh
hot bám sát th trng, quyt đoán trong khi quyt đnh áp dng các hình thc huy

đng vn cho thích hp nhm huy đng ti đa lng tin tit kim trong dân chúng.
- C cu dân c và v trí đa lý:  nhng đa đim dân c đông đúc, các
thành ph ln có nhiu doanh nghip hot đng và kinh t phát trin thì NHTM có
th huy đng đc nhanh hn và nhiu hn nhng ni kém phát trin. c bit 
nhng th trng sôi đng, có đ nhy cm cao vi lưi sut và tin ích khách do
nghip v huy đng vn ca NHTM đem li thì  đó vic m rng và b sung
ngun vn ca NHTM s thun li hn các vùng nông thôn hay min núi.
- Nhu cu v vn ca nn kinh t: Cng là nhân t khách quan khá quan
trng. Bi l NHTM là trung gian tài chính tp trung vn ca nn kinh t và phân
phi vn cho nn kinh t. Khi nhu cu v vay vn gim dn thì kh nng huy đng
vn ca ngân hàng cng gim.

12
1.2.2.ăNhơnătăvăphíaăkháchăhàng
- Nhân t tit kim ca nn kinh t: Xu hng hin nay ca các ngân hàng
thng mi  các nc phát trin là đy mnh công tác huy đng vn trong khu vc
dân c, ni mà tng lp trung lu đang tng lên nhanh chóng, có nhiu tin nhàn ri
và t l tin gi tit kim  các nc này chim mt t trng khá cao trong vn huy
đng (thng là: 80%). ây là lng tin tm thi nhàn ri có đc trong dân c và
ngân hàng có th dùng cho vay. Nu quc gia nào có t l tit kim cao thì quy mô
và cht lng công tác huy đng vn ca ngân hàng s tng lên và do đó công tác
tín dng cng rt phát trin. Khi ngi dân có thu nhp càng cao thì lng tin dành
cho tit kim có th càng ln, đc bit là khi thu nhp bình quân đu ngi đư đt
đn mt mc đ nht đnh thì t l tit kim không phi tng lên theo tng quan t
l vi s gia tng ca thu nhp mà tng vi mt t l ln hn so vi thu nhp do
nhu cu thit yu lúc này đc tho mưn hoàn toàn và lng tin d ra s tng
nhanh. Tuy nhiên, lng tin tit kim có đc gi vào NHTM hay không còn ph
thuc vào tâm lý tiêu dùng ca dân c. H có th đem gi Ngân hàng, gi tin mt,
vàng, ngoi t hoc mua các tài sn khác. Do vy, mun dân chúng gi tin vào
ngân hàng thì phi có chính sách lưi sut thích hp cùng vi s hp dn v các dch

v ngân hàng.
Bên cnh ngun tit kim t dân c thì ngun tit kim t các t chc kinh
t- xư hi cng rt quan trng. NHTM có th huy đng ngun vn này thông qua
nghip v phát hành trái phiu. Do đó đ NHTM thc hin chc nng trung gian tài
chính, phc v đu t phát trin thì đòi hi các t chc, cá nhân và c nhà nc
phi có chính sách tit kim hp lý và coi tit kim là quc sách hàng đu.
- Nhân t thi v tiêu dùng: Thi v tiêu dùng cng có nh hng ln đn
tình hình huy đng tin gi tit kim ca mt ngân hàng thng mi trong mt thi
gian nht đnh. Vào thi v tiêu dùng thì nói chung tin gi tit kim gim xung.
Chng hn vào dp Tt Nguyên đán chng nhng tin gi tit kim không tng mà
còn có th gim do dân chúng rút tin đ sm Tt.
Nh vy qua nhng vn đ trên cho thy, công tác huy đng vn có vai trò
vô cùng quan trng, đc bit đi vi các nhà qun lý kinh doanh ngân hàng thì vic

13
m rng, tng còng ngun vn huy đng là vn đ cn quan tâm hàng đu vì mc
vn t có ca ngân hàng so vi tng vn huy đng là rt nh.  cân đi đc vn
trong kinh doanh đm bo đc cho s tn ti và phát trin đòi hi các nhà qun tr
kinh doanh ngân hàng luôn phi nghiên cu nhu cu th trng, nhng nhân t nh
hng đn nghip v huy đng vn đ đa ra các bin pháp, các hình thc huy
đng vn phù hp va phát trin va đm bo mc đích kinh doanh có li nhun.
1.2.3.ăNhơnătătăphíaăngơnăhƠngă
- Chính sách lãi sut cnh tranh: Trong nn kinh t th trng cnh tranh
khc lit nh hin nay, vic xây dng mt chính sách lưi sut tr nên cc k cn
thit trong vic thu hút các khon tin gi và duy trì lng tin gi hin có. Chính
sách lưi sut cnh tranh ( bao gm lưi sut cnh tranh huy đng và lưi sut cnh
tranh cho vay), đây là mt chính sách quan trng ca NHTM, nó đòi hi phi có s
linh hot, va hp dn ngi gi, đng thi phi đm bo hiu qu kinh doanh cho
ngân hàng. Vic duy trì lưi sut cnh tranh huy đng đc bit cn thit khi lưi sut
th trng đư  mc tng đi cao. Các ngân hàng thng mi không ch cnh tranh

giành vn vi nhau mà còn vi các t chc tit kim và ngi phát hành các công
c khác nhau ca th trng vn. c bit trong giai đon khan him tin t, dù cho
nhng khác bit tng đi nh v lưi sut cng thúc đy ngi gi tit kim và nhà
đu t chuyn vn t mt công c mà h đang có sang tit kim hoc đu t hay t
mt t chc tit kim này sang mt t chc hay mt công ty khác.
i vi các t chc kinh t- xư hi thì ít nhy cm hn đi vi lưi sut mà
NHTM huy đng mà h quan tâm nhiu ti công ngh ngân hàng, thái đ phc v
ca nhân viên ngân hàng. Tuy nhiên, lưi sut và tính tin ích cng nh thanh khon
ca trái phiu ngân hàng cng đc các t chc này đc bit quan tâm.
- Thng hiu (uy tín ca NHTM): Vi bt k ai có tin nhàn ri mun gi
tin vào mt ngân hàng nào đó thì vn đ đu tiên mà h đt câu hi: Liu gi vào
đó có an toàn không? Nu uy tín ca ngân hàng cao thì câu tr li s có ngay;
nhng uy tín ca ngân hàng còn cha cao thì khách hàng s lng l đn đo, la
chn vic gi tin vào ngân hàng nào có uy tín cao hn. Ngi gi thng lo s
trc s bin đng thng xuyên ca nn kinh t. Do đó h thng có s cân nhc

14
và la chn ngân hàng nào đc h tha nhn là an toàn và thun li nht hay nói
cách khác là có uy tín nht đi vi ngi gi tin. Thông thng, ngi gi tin
đánh giá uy tín ca NHTM qua các tiêu thc c bn nh: S hot đng lâu nm,
quy mô, trình đ qun lý, công ngh, Do đó các NHTM cn nâng cao uy tín thông
qua các nghip v ca mình, tng bc tho mưn ti đa nhu cu ca ngi gi tin.
Khi đư tin tng vào mt NHTM nào đó, tt yu h s tm xa ri vn ling ca
mình đ gi vào Ngân hàng hng lưi. Không phi ngu nhiên mà nhân dân ta có
câu tc ng “ Chn mt gi vàng”, và trong hot đng ngân hàng ch “Tín” và
“Lòng tin” là rt quan trng.
- Chính sách khách hàng: Khi uy tín đc la chn khách hàng s đánh giá
xem các chính sách khách hàng có u ái không? Có tin ích gì không? Bn s gi
tin vào mt ngân hàng khi ngân hàng đư có chng trình khuyn mưi quà tng cho
bn. ó là s thích và mong mun ca khách hàng. Ngân hàng nào nhanh nhy,

thu đáo điu này thì s giành đc nhiu th phn hn.
- Công tác cân đi vn ca Ngân hàng: Mt chin lc huy đng vn đúng
đn phù hp vi k hoch s dng vn trong cùng thi k, s to điu kin cho các
NHTM đt đc mc tiêu ti đa hoá li nhun và tng trng ngun vn đó chính
là công tác cân đi vn ca ngân hàng. Trong quá trình đáp ng nhu cu vn cho
đu t phát trin tình hình công tác cân đi vn có vai trò ht sc quan trng đi vi
bt c NHTM nào. Thông qua cân đi vn, NHTM s bit đc thc trng và có
nhng d đoán nhu cu bin đng vn trong tng lai. T đó có th đa ra chính
sách huy đng thích hp v s lng cng nh là v loi tin và k hn huy đng.
Qua đó s nâng cao tính ch đng ca NHTM trong công tác huy đng vn.
- Các hình thc huy đng vn ca ngân hàng : ây cng là mt trong nhng
nhân t có nh hng ln đn hot đng huy đng vn ca ngân hàng. a dng hoá
sn phm trong lnh vc ngân hàng đư khó, đa dng hoá các hình thc huy đng vn
li càng nan gii hn. Hình thc huy đng vn ca ngân hàng càng đa dng, phong
phú bao nhiêu thì kh nng thu hút vn t nn kinh t s càng ln by nhiêu. iu
này xut phát t s khác nhau trong nhu cu tâm lý ca các tng lp dân c. Mc
đ đa dng các hình thc càng cao thì càng d dàng đáp ng mt cách ti đa nhu

15
cu ca dân c, vì h đu tìm thy cho mình mt hình thc gi tit kim phù hp
mà li an toàn. Do vy các ngân hàng thng mi thng cân nhc rt k trc khi
đa vào áp dng mt hình thc huy đng mi. Tuy nhiên, các NHTM đư cho ra đi
nhiu sn phm va mang tính truyn thng, va mang tính hin đi nh: Tin gi
tit kim, k phiu, trái phiu, vi s phong phú v k hn, mnh giá và chng
loi. Qua đó tng bc đư thu hút đc nhiu khách hàng hng ng. Mt NHTM
có s đa dng trong nghip v huy đng vn trong nn kinh t, tho mưn đc nhu
cu ca ngi gi tin; mt sn phm phù hp s làm h quan tâm và thúc dc h
gi tin vào ngân hàng hn là tìm kim các hình thc đu t khác. Vì vy đa dng
hoá sn phm, đc bit là trong huy đng vn có th coi là “cuc chy đua” không
có đích cui cùng ca các NHTM hin nay.

- Các dch v ngân hàng: Mt ngân hàng có dch v tt, đa dng hin nhiên
có nhiu li th hn các ngân hàng có các dch v hn ch. Trong điu kin thành
ph thiu bưi đu xe, ngân hàng có bưi đu xe rng rưi cng là mt li th, hoc
ngân hàng có quy giao dch mt đng trên các ph chính, có h thng rút tin t
đng làm vic ngày đêm có cán b giao dch nim n, có trách nhim to đc
nim tin vi khách hàng cng là nhng li th đáng quan tâm ca các NHTM. Khác
vi cnh tranh v lưi sut, cnh tranh v dch v ngân hàng không có gii hn, do
vy đây là đim mnh đ các ngân hàng thng th trong cnh tranh.
- Bo him tin gi : Các t chc kinh t và dân c gi tin vào ngân hàng
đu tin tng ngân hàng là ni gi tin an toàn nht. Nhng do s phát trin ca
nn kinh t có th có bin đng nh hng đn hot đng ngân hàng và tác đng
đn tâm lý ngi dân.  xoá đi tâm lý lo lng v s an toàn ca các khon tin
gi, các ngân hàng thng mi nên phi hp vi công ty bo him đ m bo him
tin gi. Nu có ri ro xy ra, ngân hàng không có kh nng thanh toán thì công ty
bo him s thanh toán thay. Làm tt bo him tin gi, các ngân hàng s hn ch
đc mt nhân t nh hng đn công tác huy đng vn góp phn tng cng công
tác huy đng vn ti ngân hàng.
- Chính sách Marketing: Không mt ai có th ph nhn vai trò to ln ca
ngành qung cáo trong thi đi ngày nay. Trong hot đng ngân hàng hin đi

16
qung cáo luôn đc đ cao và cn phi có mt chi phí nht đnh cho công tác này.
ng thi ngân hàng cng phi có chin lc qung cáo đc bit không ch trên
truyn hình mà nên dùng c panô, áp phích nhm đy mnh công tác huy đng vn.
Vic tuyn truyn, qung cáo đ mi tng lp dân c hiu bit v các thông tin là
rt cn thit. Trên c s hiu bit công tác huy đng vn ca Ngân hàng thì dân
chúng mi có th nhit tình hng ng.
Trong nhng nm va qua, hot đng ngân hàng nc ta đư có nhng
chuyn bin sâu sc. Quy mô kinh doanh ngày càng m rng c v s lng ln
phm vi, các loi hình kinh doanh đa dng và phong phú hn. T đó, vic tip th

các sn phm dch v ngân hàng là rt cn thit. Nu không có Marketing thì ngân
hàng s b trì tr rt nhiu và dn dn mt tính cnh tranh trên th trng. Vì th các
chin lc chính sách Marketing ngân hàng đư đc các ngân hàng quan tâm chú
trng đn nhng hin nay hiu qu ca hot đng này đem li cha tng xng vi
tim nng hin có.Trong giai đon hu WTO hin nay, cnh tranh gia các ngân
hàng không ch còn  lưi sut, cht lng dch v mà thng hiu ngân hàng cng
là mt yu t sng còn không kém phn quan trng. Hot đng Marketing nhm
xây dng cho các thng hiu mnh cho các ngân hàng cn đc quan tâm đúng
mc. i vi các nc phát trin, Marketing ngân hàng là mt lnh vc không mi
nhng đi vi các nc đang phát trin mà đc bit là Vit Nam khi h thng ngân
hàng đang đi vào giai đon thc hin xóa b rào cn thì vn còn rt mi.
Ngoài mt s chính sách c bn trên, nghip v huy đng vn ca NHTM
còn chu s tác đng ca các dch v huy đng vn nh: T vn, chit khu, kèm
theo nghip v huy đng vn có vai trò h tr quan trng. Qua đó nhm to ra
nhng tin ích hp dn khách hàng và có th tng sc cnh tranh trong công tác huy
đng vn ca NHTM.
Tóm li, trong giai đon hin nay và nhiu nm ti  nc ta, vic to lp và
tp trung mi ngun lc đ phc v cho s phát trin đt nc là rt cp bách. Vi
vai trò là “ cu ni” gia cung và cu vn trong xư hi, thông qua các nghip v huy
đng vn ca mình, các NHTM đư góp phn quan trng trong vic khi thông
ngun vn nhàn ri t nn kinh t đáp ng cho nhu cu tín dng, góp phn đm bo

17
hiu qu kinh doanh ngân hàng, thúc đy tng trng kinh t- xư hi và thc hin
Chính sách tin t quc gia.
Bên cnh nhng nhân t trên thì nhng nhân t nh: trình đ công ngh, thái
đ phc v khách hàng ca cán b công nhân viên hay nhu cu vn ca NHTM
trong tng thi k cng tác đng không nh ti tình hình huy đng vn ca ngân
hàng.
1.3.ăMiăquanăhăgiaăhuyăđngăvƠăsădngăvnăcaăNHTM

Ngân hàng hot đng theo nguyên tc đi vay đ cho vay do đó gia hot
đng huy đng vn và hot đng s dng vn có mi quan h bin chng vi nhau.
 có vn vay, ngân hàng phi thc hin công tác huy đng. Nu s lng vn huy
đng nhiu thì ngân hàng có th tng cng hot đng s dng vn, khi đó ngân
hàng có th m rng các khon cho vay, các khon đu t. Trong trng hp ngân
hàng đư áp dng đy đ các bin pháp nh thay đi lưi sut, m rng các dch v
nhng cng không th tng đc khi lng vn huy đng dn đn vic phi thc
hin chính sách tín dng có la chn, không đáp ng đc đy đ nhu cu ca
khách hàng.
Tuy nhiên s lng vn huy đng, c cu, loi hình, thi gian huy đng li
ph thuc vào phng hng kinh doanh tc là vào chin lc tín dng ca ngân
hàng. Khi ngân hàng mun m rng doanh s cho vay nhm chim lnh nhng th
trng ln hn, lúc này ngân hàng cn phi tng cng hot đng huy đng vn
nhm huy đng s vn cn thit. Trong trng hp doanh s cho vay ca ngân hàng
không tng nhng đ tng li nhun, gim bt loi vn huy đng có lưi sut cao,
tng cng vn huy đng có lưi sut thp, gim bt chi phí ca vic huy đng. Còn
khi ngân hàng mun thu hp hot đng tín dng thì bt buc phi có s thay đi
tng ng trong hot đng huy đng nhm gim bt mt cách tng ng lng tin
không cn thit. Nh đó tránh đc nhng chi phí mà ngân hàng phi gánh chu nu
không có s đng b gia huy đng và s dng.
n nay, mc dù NHNN cha quy đnh v t l s dng vn huy đng (c
VND và ngoi t) t t chc và dân c trong nc đ cho vay nhng thông l thì
mt t l an toàn là khong t 60% đn ti đa là 80%. Tuy nhiên, trên thc t t l

18
này thng vt rt cao, có lúc cao hn 90% đi vi các khon vay ngoi t khi th
trng ngoi t cng thng.
Tóm li, gia công tác huy đng vn và s dng vn có mi quan h bin
chng tác đng qua li ln nhau.  thc hin đc tt công tác này phi thc hin
tt công tác kia và ngc li. Trong công tác qun lý hot đng ngân hàng phi kt

hp đc mt cách ti u hot đng ca công tác huy đng vn và công tác s dng
nhm đem li hiu qu kinh doanh cao nht.
1.4.ăCácăphngăphápăxácăđnhăchiăphíăhuyăđngăvn
Theo cách nói truyn thng, mt ngân hàng có hai lưnh vc kinh doanh nòng
ct: huy đng vn và la chn tài sn sinh li đ đu t các ngun vn huy đng
đc. Các ngân hàng luôn n lc đ to ra li nhun t hai lnh vc này. Do đó,
phng pháp xác đnh chi phí huy đng vn rt hu ích cho ngân hàng đ xây dng
chính sách kinh doanh có hiu qu.
Có hai lý do ch yu mà ngân hàng quan tâm khi xác đnh chi phí huy đng
vn:
- Tính toán tng đi chính xác chi phí huy đng vn là yu t c bn đ xác
đnh mc li nhun mà ngân hàng cn thu đc t các tài sn có sinh li.
- Loi hình ngun vn mà ngân hàng huy đng đc và vic s dng ngun
vn này nh hng đn ri ro thanh khon, ri ro lưi sut và ri ro vn.
Có 3 phng pháp đc các ngân hàng áp dng ph bin là: chi phí trung
bình theo nguyên giá; chi phí biên ca tng ngun vn huy đng và chi phí bình
quân gia quyn d kin cho tt c ngun vn. Mi phng pháp có mt ý ngha tu
theo mc đích s dng ca con s chi phí huy đng vn tính toán đc.
1.4.1.Chiă phíă bìnhă quơnă giaă quynă theoă phngă phápă nguyênă giáă
(Historical average cost method)
ây là phng pháp đc s dng rng rưi nht. Phng pháp này chú trng
vào c cu hn hp các ngun vn mà ngân hàng đư huy đng đc trong quá kh
và xem xét cn thn mc lưi sut mà th trng đư áp đt ngân hàng phi tr cho

19
mi ngun vn đi vay. Tích s ca lưi sut phi tr và tng mc vn đi vay đc s
dng trong quá kh to thành chi phí ngun vn bình quân gia quyn. Nó đc tính
toán theo công thc ly chi phí tr lưi chia cho tng s vn đi vay và tin gi:
Chi phí tr lưi bình quân gia quyn
=

Tng chi phí tr lưi / Tng s vn (đi vay và tin gi)
Phng pháp này có ích khi s dng đ đánh giá tình hình huy đng vn
trong quá kh, nhng nó có các nhc đim sau:
- Mt vài loi hình ngun vn đc đem đu t vào các tài sn có không sinh
li nh d tr bt buc, tài sn c đnh, d tr thanh toán, đóng phí bo him tin
gi. Hn na mi loi ngun vn và qui mô hot đng ca mi ngân hàng li có
mc d tr bt buc và yêu cu d tr thanh khon rt khác nhau. Trong trng
hp này do t sut li nhun không thu đc li thay đi tu theo loi hình ngun
vn khác nhau nên cn phi có nhng điu chnh v chi phí và li nhun cn thu
đc đ bù đp chi phí tr lưi.
- Nó không bao gm các chi phí liên quan đn huy đng vn nh qung cáo,
chi phí khuyn mưi trong huy đng vn …
- Thiu đ tin cy nu mun s dng đ làm c s quyt đnh s la chn
huy đng loi hình ngun vn nào hoc s đnh giá tài sn có ra sao trong giai đon
lưi sut bin đng mnh.
i vi hai nhc đim đu có th khc phc bng cách s dng tài sn sinh
li làm c s tính toán chi phí, tc là so sánh chi phí lưi và phi lưi trong huy đng
vn vi lng tài sn Có sinh li thun theo công thc sau:
Chi phí tr lưi bình quân gia quyn = Chi phí tr lưi / Tài sn có sinh li
Khi chia cho tài sn có sinh li tc là đư loi tr phn ngun vn đư đu t
vào tài sn có không li.
Chi phí tr lưi bình quân gia quyn = Chi phí tr lưi + Chi phí liên quan huy đng
vn / Tài sn có sinh li


20
1.4.2.Chiăphíăhuyăđngăvnăbiên
Phng pháp chi phí bình quân tuy có u đim là đn gin nhng ch nhìn v
quá kh đ xem xét chi phí và t sut li nhun ti thiu đư thc hin ca ngân
hàng. Trong khi đó, nhà qun tr ngân hàng còn cn phi hng v tng lai na vi

nhng quyt đnh ca hôm nay và ngày mai. Phng pháp chi phí huy đng vn
biên nhm khc phc nhc đim ca phng pháp chi tr lưi bình quân gia quyn
da trên nguyên giá. Chi phí biên là chi phí b ra đ có thêm mt đng vn huy
đng. Cn c vào chi phí biên, ngân hàng xác đnh mc li nhun ti thiu cn đt
đc t nhng tài sn có thêm t các ngun vn này.
Chi phí biên = Chi phí tr lãi tng thêm / Tng s vn huy đng tng thêm
Li nhun vn thu đc t tài sn có sinh li tng thêm nh s dng ngun
vn huy đng thêm:
Li nhun cn có = Chi phí tr lãi tng thêm / Tài sn có sinh li tng thêm
Công thc chi phí huy đng vn biên trên đây áp dng trong trng hp chi
phí huy đng ca mt loi ngun vn. Chi phí biên này đc s dng khi ngân hàng
quyt đnh nên huy đng t mt loi ngun vn nào.
Tuy nhiên trong hu ht các trng hp, đ tài tr khon cho vay ngân hàng
s huy đng t nhiu ngun vn khác nhau. Nh vy, phng pháp chi phí huy
đng vn biên cn phi quan tâm xem xét vic ngân hàng phi tp hp huy đng
mi ngun vn, tc là chi phí huy đng vn hn hp t mt s loi ngun vn. Chi
phí biên hn hp này đc s dng đnh giá tài sn có tng thêm. Rõ ràng là
phng pháp chi phí huy đng vn biên đư xác lp mt tiêu chun cht ch hn cho
vic tính giá các dch v ca đnh ch tài chính, bao gm các dch v tin gi và huy
đng vn khác.
1.4.3.ăChiăphíădăkinăbìnhăquơnăgiaăquyn
ây là chi phí d kin bình quân gia quyn ca tt c các ngun vn làm kt
qu c đoán chi phí biên huy đng, đ t đó xác đnh mc lưi cn có đi vi tài
sn có sinh li. Phng pháp này có ích cho nhà qun tr. Nó giúp cho ngân hàng

21
theo dõi chi phí huy đng vn bình quân theo thi gian, xem có xy ra chiu hng
nào ngc li hay không, và mc chi phí lưi bình quân cung cp mt chun mc
tng đi cho vic quyt đnh nên cho vay và đu t nh th nào. Vic c tính chi
phí này có th hoàn thin hn bng cách xem xét câu hi: Ngân hàng cn phi đt

mc t sut sinh li chung là bao nhiêu t vic bán c hai dng dch v, huy đng
vn và t vic s dng vn huy đng vào các tài sn sinh li đ có th bù đp toàn
b chi phí huy đng vn ca nó.
Vic la chn ngun tin gi hoc phi tin gi ca ngân hàng tu thuc
không ch vào chi phí tng đi ca mi ngun mà còn ph thuc ri ro ca chúng
đi vi ngân hàng. Nhng ngun vn có chi phí thp có th có ri ro cao cho ngân
hàng và do vy, s to kh nng thit hi nghiêm trng hn. Nhà qun tr phi
đng đu vi vic la chn gia chi phí và ri ro, tc là vic đánh đi gia ri ro
và chi phí huy đng vn. Ngun vn chi phí thp có th phi chu ri ro cao v lưi
sut, thanh khon hay là vn s hu. Nh th, mi khi phi huy đng vn mi, nhà
qun tr phi la chn mt v trí v tng quan u tiên gia ri ro và li nhun trên
bng đi chiu gia ri ro và chi phí theo tng cách phi hp gia các ngun vn.
Vic đnh giá ngun vn đư tr thành mt nhim v quan trng trong quá
trình thc hin nhng mc tiêu ca ngân hàng. Giá c chính là công c mà mi ngân
hàng có th chn đ nhm đt đc mc và kt cu ngun vn cho phép ngân hàng
nâng cao kh nng sinh li và các mc tiêu khác, du cho rng mi ngân hàng
không th t quyt đnh mc giá mà là do th trng dn dt. Vic đnh giá các
ngun vn tác đng sâu sc đn chi phí ca ngân hàng cng nh đn loi và t cách
khách hàng mà ngân hàng chn giao dch. Rõ ràng là giá c ca ngun vn huy
đng có nh hng ti qui mô, kt cu và mc lưi chênh lch ca tt c các ngun
vn mà ngân hàng s dng.
Sau khi cân nhc tác đng ca tng loi ngun vn khác nhau da trên chi
phí huy đng vn hay chính sách huy đng cn đ đnh hng cho hành đng c
th. Nói cách khác, ngân hàng s dng quan đim marketing đ xác đnh nhu cu
ca khách hàng và thuyt phc khách hàng s dng sn phm, dch v ngân hàng.
Nh vy, mt chin lc huy đng vn thành công (huy đng đc mt lng vn