báo cáo thực tập: Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Chi nhánh Đông Anh

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
Viện Ngân Hàng – Tài Chính

CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP
Đề tài :
PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG
TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN
CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM
CHI NHÁNH ĐÔNG ANH
Họ tên sinh viên: Nguyễn Ngọc Linh
Mã số sinh viên: 13110521
Lớp: Ngân hàng 12A
Chuyên ngành: Ngân hàng
Giảng viên hướng dẫn:
Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang
Tháng 5 năm 2013
MỤC LỤC
Trang
LỜI MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY
TIÊU DÙNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 3
1.1.Hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại 3
1.1.1.Khái niệm hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại 3
1.1.2.Phân loại hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại 3
1.1.2.1.Căn cứ vào thời hạn cho vay 3
1.1.2.2.Căn cứ vào mức độ tín nhiệm của khách hàng 3
1.1.2.3.Căn cứ vào phương thức cho vay 4
1.1.2.4.Căn cứ vào mục đích cho vay 5
1.1.2.5.Căn cứ vào phương thức tài trợ của ngân hàng 5
1.1.3.Vai trò hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại 5
1.1.3.1.Đối với ngân hàng thương mại 5

1.1.3.2.Đối với khách hàng 6
1.1.3.3.Đối với nền kinh tế 6
1.2.Hoạt động cho vay tiêu dùng của ngân hàng thương mại 7
1.2.1.Khái niệm cho vay tiêu dùng 7
1.2.2.Đặc điểm của cho vay tiêu dùng 8
1.2.3.Phân loại cho vay tiêu dùng 10
1.2.3.1.Căn cứ vào thời hạn cho vay 10
1.2.3.2.Căn cứ vào mức độ tín nhiệm của khách hàng 10
1.2.3.3.Căn cứ vào hình thức tài trợ của ngân hàng 10
1.2.3.4.Căn cứ vào mục đích vay của khách hàng 11
1.2.3.5.Căn cứ vào phương thức cho vay 12
1.2.4.Vai trò của hoạt động cho vay tiêu dùng 12
1.3.Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển cho vay tiêu dùng 14
1.3.1.Các nhân tố khách quan 14
1.3.2.Các nhân tố chủ quan 18
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM CHI
NHÁNH ĐÔNG ANH 21
2.1.Khái quát về ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Chi
nhánh Đông Anh 21
2.1.1.Quá trình hình thành và phát triển 21
2.1.2.Bộ máy tổ chức 23
2.1.3.Các hoạt động chủ yếu 26
2.1.4.Hoạt động kinh doanh 28
2.1.4.1.Kết quả tài chính 28
2.1.4.2.Tình hình huy động vốn 30
2.1.4.3.Tình hình sử dụng vốn 32
2.1.4.4.Một số hoạt động khác 34
2.1.5.Đánh giá hoạt động chung 36
2.2.Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Công

thương Chi nhánh Đông Anh 37
2.2.1.Quy trình và hồ sơ cho vay tiêu dùng 37
2.2.2.Các dịch vụ cho vay tiêu dùng 49
2.2.3.Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng 49
2.2.3.1.Doanh số cho vay tiêu dùng 49
2.2.3.2.Cơ cấu doanh số cho vay tiêu dùng 51
2.2.3.3.Doanh số thu nợ cho vay tiêu dùng 53
2.2.3.4.Trạng thái nợ cho vay tiêu dùng 53
2.2.3.5.Doanh thu từ hoạt động cho vay tiêu dùng 57
2.3.Đánh giá hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Công thương
Chi nhánh Đông Anh 57
2.3.1.Kết quả đạt được 57
2.3.1.1.Về chất lượng khoản vay 57
2.3.1.2.Về khả năng quản lý và giám sát rủi ro 57
2.3.1.3.Về khả năng thu hồi vốn 57
2.3.1.4.Về cơ cấu cho vay 58
2.3.2.Hạn chế và nguyên nhân 58
2.3.2.1.Hạn chế 58
2.3.2.2.Nguyên nhân 60
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY
TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG
THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH ĐÔNG ANH 64
3.1.Định hướng phát triên hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng
Công thương Chi nhánh Đông Anh 64
3.1.1.Định hướng chung 64
3.1.2.Định hướng cho hoạt động cho vay tiêu dùng 65
3.2.Giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Công
thương chi nhánh Đông Anh 66
3.2.1.Đánh giá nhu cầu tiêu dùng của khách hàng 66
3.2.2.Thiết lập chính sách cụ thể về cho vay tiêu dùng 67

3.2.3.Đa dạng hóa hình thức, phương thức và đối tượng cho vay
tiêu dùng 68
3.2.4.Nâng cao chất lượng tín dụng tiêu dùng 70
3.2.5.Xây dựng đội ngũ cán bộ tín dụng đủ mạnh cả về chất
và lượng 71
3.2.6.Nâng cao chất lượng thông tin về nghiên cứu, tìm kiếm, điều tra
các yếu tố có liên quan tới cho vay tiêu dùng 72
3.2.7.Đẩy mạnh chiến lược Marketing đối với hoạt động
cho vay tiêu dùng 73
3.2.8.Mở rộng mạng lưới chi nhánh, phòng giao dịch đến
các điểm tiêu dùng mạnh 74
3.2.9.Hiện đại hóa công nghệ ngân hàng 74
3.3.Một số kiến nghị 76
3.3.1.Kiến nghị với cơ quan quản lý Nhà nước 76
3.3.2.Kiến nghị với ngân hàng Nhà nước 77
3.3.3.Kiến nghị với Ngân hàng Công thương Việt Nam 79
KẾT LUẬN 81
Danh mục tài liệu tham khảo 82
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
CVTD Cho vay tiêu dùng
TCTD Tổ chức tín dụng
NHNN Ngân hàng nhà nước
NHTM Ngân hàng thương mại
DANH MỤC BẢNG BIỂU - ĐỒ THỊ
Trang
Bảng 2.1 Chỉ tiêu kết quả tài chính giai đoạn 2010-2012 28
Bảng 2.2 Tình hình huy động vốn giai đoạn 2010-2012 30
Bảng 2.3 Tình hình sử dụng vốn giai đoạn 2010-2012 33
Bảng 2.4 Doanh số cho vay tiêu dùng giai đoạn 2010-2012 50
Bảng 2.5 Cơ cấu doanh số cho vay tiêu dùng 51

Bảng 2.6 Doanh số thu nợ cho vay tiêu dùng 53
Bảng 2.7 Trạng thái nợ cho vay tiêu dùng 54
Bảng 2.8 Tỷ trọng nợ quá hạn cho vay tiêu dùng 56
Bảng 2.9 Doanh thu từ hoạt động cho vay tiêu dùng 57
Đồ thị 2.1 Lợi nhuận giai đoạn 2010-2012 29
Đồ thị 2.2 Thu phí dịch vụ ngân hàng 2008-2012 34
Đồ thị 2.3 Cơ cấu doanh số cho vay tiêu dùng 51
Đồ thị 2.4 Trạng thái tổng nợ quá hạn – Nợ quá hạn CVTD 55
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
LỜI MỞ ĐẦU
Ngân hàng là một trung gian tài chính đóng vai trò quan trọng trong việc
luân chuyển vốn giữa các thành phần kinh tế. Có thể nói hoạt động ngân hàng
là một huyết mạch của nền kinh tế, là lĩnh vực không thể thiếu đối với sự phát
triển kinh tế - xã hội. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế đang diễn ra mạnh mẽ
như hiện nay, sự cạnh tranh trong lĩnh vực ngân hàng ngày càng gay gắt cả về
cả mức độ, phạm vi và sản phẩm dịch vụ cung ứng trên thị trường, điều này
buộc các ngân hàng phải đa dạng hóa và nâng cao chất lượng sản phẩm dịch
vụ của mình.
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường, hàng hóa tiêu dùng
ngày càng đa dạng, phong phú về chủng loại phù hợp với mọi đối tượng
khách hàng, đồng thời nhu cầu tiêu dùng của con người cũng tăng lên. Tuy
nhiên, không phải ai cũng có đủ khả năng tài chính để có thể ngay lập tức
thỏa mãn nhu cầu của mình, đặc biệt là các loại hàng hóa đắt tiền như ô tô,
nhà cửa… Nắm bắt được thực tế đó, các ngân hàng đã cung cấp các sản phẩm
cho vay tiêu dùng để hỗ trợ nguồn tài chính cho khách hàng tiêu dùng.
Chỉ trong một thời gian ngắn sau khi các sản phẩm cho vay tiêu dùng ra
đời, số lượng khách hàng tìm tới ngân hàng ngày càng tăng lên đem lại nguồn
lợi nhuận không nhỏ cho ngân hàng. Mặc dù vậy, so với các sản phẩm cho
vay khác hiện nay, cho vay tiêu dùng vẫn chiếm một tỷ trọng khá thấp cả về
doanh số và dư nợ cho vay và thực sự chưa phát huy được hết vai trò vốn có

của nó.
Chính vì tầm quan trọng của hoạt động cho vay tiêu dùng trong đời sống
xã hội nói chung và đối với toàn bộ hệ thống ngân hàng nói riêng, đề tài:
“Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng thương mại cổ phần
Công thương Chi nhánh Đông Anh” đã được chọn và ngiên cứu để góp
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
1
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
phần đẩy mạnh và phát triển hoạt động mang lại nhiều lợi nhuận này tại ngân
hàng thương mại cổ phần Công thương Chi nhánh Đông Anh.
Chuyên đề gồm ba nôi dung chính:
Chương 1: Những vấn đề cơ bản về hoạt động cho vay tiêu dùng của
ngân hàng thương mại
Chương 2: Thực trạng cho vay tiêu dùng tại ngân hàng thương mại
cổ phần Công thương Chi nhánh Đông Anh
Chương 3: Giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại
ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Chi nhánh Đông Anh
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
2
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ HOẠT ĐỘNG
CHO VAY TIÊU DÙNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1.Hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại
1.1.1.Khái niệm hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại
Cho vay là chức năng kinh tế cơ bản hàng đầu của ngân hàng thương
mại. Cho vay là việc ngân hàng đưa tiền cho khách hàng với cam kết khách
hàng phải hoàn trả cả gốc và lãi trong khoảng thời gian xác định.
1.1.2.Phân loại hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại
Tại các ngân hàng thương mại hiện nay có rất nhiều hình thức cho vay
khác nhau được sắp xếp vào từng nhóm riêng biệt để phù hợp với từng đoạn

thị trường cụ thể và tạo điều kiện thuận lợi cho ngân hàng trong việc quản lý
các món vay. Các ngân hàng thương mại khác nhau với nguồn vốn, quy mô,
địa bàn, chiến lược…khác nhau mà cũng cũng có cách phân loại hoạt động
cho vay khác nhau, nhưng chủ yếu có các cách phân loại điển hình như sau:
1.1.2.1.Căn cứ vào thời hạn cho vay
- Cho vay ngắn hạn: là các khoản cho vay có thời hạn đến 12 tháng
- Cho vay trung hạn: các khoản cho vay thời hạn từ 12 tháng đến 60 tháng
- Cho vay dài hạn: là các khoản cho vay có thời hạn từ 60 tháng trở lên
1.1.2.2.Căn cứ vào mức độ tín nhiệm của khách hàng
- Cho vay có tài sản đảm bảo: Là hình thức cho vay mà ngân hàng yêu cầu
khách hàng phải có tài sản đảm bảo như quyền sở hữu, giá trị, tính thị
trường, khả năng bán, khả năng tài chính của người thứ ba,….
- Cho vay không có tài sản đảm bảo: là hình thức cho vay dựa trên uy tín
của khách hàng, thường là đối với khách hàng làm ăn thường xuyên có tình
hình tài chính vững mạnh hoặc cho vay theo chỉ thị của chính phủ
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
3
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
1.1.2.3.Căn cứ vào phương thức cho vay
- Cho vay từng lần: mỗi lần vay vốn ngân hàng và khách hàng thực hiện
các tục cần thiết và kí kết hợp đồng tín dụng
- Cho vay theo hạn mức tín dụng: Ngân hàng và khách hàng thỏa thuận
một hạn mức tín dụng duy trì trong một khoảng thời gian nhất định
-Cho vay theo dự án đầu tư: Ngân hàng cho khách hàng vay vốn để thực
hiện các dự án đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, dịch vụ và các dự án
dầu tư phục vụ đời sống.
-Cho vay hợp vốn: Một nhóm ngân hàng cùng cho vay với một dự án vay
vốn của khách hàng hoặc phương án vay vốn của khách hàng, trong đó có
một ngân hàng làm đầu mối dàn xếp, phối hợp với các ngân hàng khác.
-Cho vay trả góp: Khi vay vốn, ngân hàng và khách hàng xác định và thoả

thuận số lãi vốn vay phải trả cộng với số nợ gốc được chia ra để trả nợ theo
nhiều kỳ hạn trong thời hạn cho vay.
-Cho vay theo hạn mức tín dụng dự phòng: Ngân hàng cam kết đảm bảo
sẵn sang cho khách hàng vay vốn trong phạm vi hạn mức tín dụng nhất
định. Ngân hàng và khách hàng thoả thuận về thời hạn hiệu lực cảu hạn
mức tín dụng dự phòng, mức phí trả cho hạn mức tín dụng dự phòng.
-Cho vay thông qua nghiệp vụ phát hành và sử dụng thẻ tín dụng: Ngân
hàng chấp thuận cho khách hàng được sử dụng số vốn vay trong phạm vi
hạn mức tín dụng để thanh toán tiền mua hàng hoá, dịch vụ và rút tiền mặt
tại máy rút tiền tự động hoặc điểm ứng tiền mặt là đại lý của ngân hàng.
-Cho vay theo hạn mức thấu chi: Là việc cho vay mà ngân hàng thoả thuận
bằng văn bản chi vượt số tiền có trên tài khoản thanh toán của khách hàng.
-Cho vay luân chuyển: Là nghiệp vụ vho vay dựa trên luân chuyển hàng
hoá. Khi doanh nghiệp mua hàng mà thiếu vốn, ngân hàng có thể cho vay
và sẽ thu nợ khi doanh nghiệp bán được hàng.
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
4
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
1.1.2.4. Căn cứ vào mục đích của hoạt động cho vay
-Cho vay phục vụ sản xuất kinh doanh công thương nghiệp
-Cho vay tiêu dùng cá nhân
-Cho vay bất động sản
-Cho vay nông nghiệp
-Cho vay kinh doanh xuất nhập khẩu
1.1.2.5. Căn cứ vào hình thức tài trợ của ngân hàng
-Cho vay trực tiếp: Ngân hàng trực tiếp cấp vốn cho khách hàng và khách
hàng cũng trực tiếp hoàn trả nợ vay cho ngân hàng.
-Cho vay gián tiếp: Đây là hình thức cho vay của ngân hàng thông qua tổ
chức trung gian như tổ, đội, nhóm… hay là thông qua người bán lẻ các sản
phẩm đầu vào của quá trình sản xuất.

1.1.3. Vai trò của hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại
* Đối với Ngân hàng thương mại
Trong hoạt động sản xuất kinh doanh, mục tiêu hàng đầu của đa số các
tổ chức kinh tế là tối đa hoá lợi nhuận. Ngân hàng – một tổ chức kinh doanh
tiền tệ - cũng không nằm ngoài mục tiêu đó. Trong đó, cho vay được xem như
là một hoạt động vô cùng quan trọng của ngân hàng, một hoạt động gắn liền
với sự ra đời và phát triển của một ngân hàng.
Tuy hoạt động cho vay là hoạt động tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhưng đây lại
là nguồn mang lại lợi nhuận chính cho ngân hàng. Ngân hàng với tư cách là
một trung gian tài chính kinh doanh trên nguyên tắc tiền gửi của khách hàng
dưới hình thức tài khoản vãng lai và tài khoản tiền gửi. Trên số vốn huy động
được đó, ngân hàng tiến hành các hoạt động cho vay dưới nhiều hình thức
khác nhau, tuỳ theo nhu cầu cùa khách hàng. Sự chênh lệch giữa tiền lãi kiếm
được và tiền lãi phải trả cho nguồn huy động chính là lợi nhuận của ngân
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
5
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
hàng. Đây chưa phải là toàn bộ lợi nhuận của ngân hàng, tuy nhiên đây là
phần chiếm tỷ trọng lớn nhất.
Trong bối cảnh công nghệ ngân hàng phát triển mạnh mẽ như hiện nay,
chất lượng của các hoạt động dịch vụ ngân hàng ngày càng được gia tăng. Do
vậy mà trong kết cấu tài sản của ngân hàng tỷ trọng của hoạt động dịch vụ
cũng không ngừng tăng lên. Tuy nhiên, nó vẫn không thể thay thế hoàn toàn
hoạt động cho vay được bởi khả năng bù đắp những chi phí huy động vốn và
đem lại lợi nhuận cho ngân hàng.
* . Đối với khách hàng
Hoạt động cho vay của ngân hàng giúp khách hàng giải quyết được
những thiếu hụt về vốn của khách hàng, tạo điều kiện cho khách hàng có thể
mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh hay tiêu dùng… Ngân hàng có danh
mục sản phẩm cho vay đa dạng, phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng với

mức lãi suất hợp lý. Do vậy mà khách hàng có thể dễ dàng sử dụng để thoả
mãn mục đích của mình.
Riêng đối với khách hàng doanh nghiệp, khoản tài trợ này của ngân hàng
còn góp phần làm tối ưu hoá cơ cấu vốn cho khách hàng. Do sử dụng được
đòn bẩy tài chính ở đây, doanh nghiệp sẽ giảm bớt được gánh nặng về thuế,
làm tăng lợi nhuận.
* . Đối với nền kinh tế
Với vai trò là một trung gian tài chính, ngân hàng được xem như cầu nối
cho nền kinh tế, giữa nơi thừa vốn và nơi thiếu vốn. Nơi thừa vốn chủ yếu là
dân cư, ngoài ra cũng có các doanh nghiệp, tổ chức… Nơi thiếu vốn như là
cũng có thể là dân cư, tổ chức doanh nghiệp… Nơi thừa vốn họ sẽ gửi tiền tại
ngân hàng. Ngân hàng sẽ sử dụng số tiền đó để cho nơi thiếu vốn vay. Điều
này sẽ giúp tập trung và phân phối lại nguồn hàng hoá – vật tư – thiết bị, sức
lao động… trong toàn bộ nền kinh tế. Tuy nhiên điều này cũng có tính hai
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
6
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
mặt của nó. Nó có thể làm thúc đẩy mà cũng có thể làm kìm hãm sản xuất
kinh doanh, gây ảnh hưởng hai chiều tới nền kinh tế nói chung.
Hoạt động cho vay góp phần giúp cho khách hàng mở rộng sản xuất kinh
doanh, thúc đầy đổi mới công nghệ, thiết bị, cải tiền khoa học kỹ thuật… Do
vậy mà nền kinh tế cũng có xu hướng phát triển theo.
1.2. Hoạt động cho vay tiêu dùng của ngân hàng thương mại
1.2.1. Khái niệm cho vay tiêu dùng
Cho vay tiêu dùng là việc ngân hàng cho vay giao cho khách hàng một
khoản tiền theo thoả thuận với nguyên tắc có hoàn trả cả gốc và lãi trong một
thời gian nhất định để sử dụng cho mục đích tiêu dùng, sinh hoạt và các nhu
cầu phục vụ đời sống khác. Cho vay tiêu dùng được bắt đầu từ các hãng bán
lẻ do yêu cầu đẩy mạnh tiêu thụ hàng hoá. Hình thức cho vay tiêu dùng của
các hãng là bán trả góp. Một số hãng thì phải vay ngân hàng để bù đắp vốn

lưu động bị thiếu hụt.
Trong giai đoạn đầu, hầu hết các ngân hàng không tích cực cho vay đối
với cá nhân và hộ gia đình bởi vì họ tin rằng các khoản cho vay tiêu dùng có
rủi ro vỡ nợ tương đối cao. Tuy nhiên cuộc sống ngày càng phát triển kéo
theo đó nhu cầu của con người cũng ngày càng tăng cao. Nhu cầu cho vay
tiêu dùng gia tăng mạnh mẽ gắn liền với các hàng tiêu dùng lâu bền như nhà,
xe, đồ gỗ sang trọng, nhu cầu du lịch… đối với lực lượng khách hàng rộng
lớn. Hơn nữa một số tầng lớp người tiêu dùng có thu nhập khá và ổn định, có
khả năng trả nợ cho ngân hàng. Thêm vào đó nhiều hãng lớn tự tài trợ chủ
yếu bằng hình thức phát hành cổ phiếu và trái phiều, nhiều công ty tài chính
cạnh tranh với ngân hàng trong cho vay làm thị phần cho vay các doanh
nghiệp của ngân hàng giảm sút. Do đó đã buộc các ngân hàng phải hướng tới
người tiêu dùng như là một khách hàng tiềm năng.
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
7
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
1.2.2. Đặc điểm của cho vay tiêu dùng
* Là hình thức cho vay có độ rủi ro cao
Cho vay tiêu dùng là một trong những hình thức cho vay có rủi ro rất
cao. Nếu người vay không may bị ốm, chết, hoặc bị mất việc thì ngân hàng sẽ
khó thu hồi được nợ. Hơn nữa một số khoản vay lại có thời hạn rất dài như
mua nhà thế chấp có ngân hàng cho vay với thời hạn tối đa tới 20 năm… Vì
vậy, các khoản vay tiêu dùng thường được thẩm định rất kỹ càng và giám sát
chặt chẽ. Nhiều ngân hàng còn lập riêng phòng chuyên trách để theo dõi các
khoản vay này để giảm thiểu rủi ro cho ngân hàng.
* Số lượng các khoản vay tiêu dùng thường lớn nhưng giá trị lại nhỏ
Cho vay tiêu dùng là hình thức ngân hàng tài trợ cho các mục đích tiêu
dùng, sinh hoạt… của khách hàng nên giá trị khoản vay thường nhỏ. Khi có
nhu cầu mua sắm tiêu dùng, khách hàng thường có các khoản tiết kiệm từ
trước. Chỉ khi có thiếu hụt, họ mới tìm đến ngân hàng để bù đắp phần còn

thiếu ấy. Chính vì vậy, quy mô của các khoản cho vay tiêu dùng thường nhỏ
hơn so với các khoản cho vay khác.
Cho vay tiêu dùng có đối tượng khách hàng chủ yếu là cá nhân và hộ gia
đình. Cùng với đó, kinh tế ngày càng phát triển thì nhu cầu tiêu dùng của
người dân cũng ngày càng tăng lên. Do đó mà số lượng các khoản vay tiêu
dùng thường tương đối lớn ở hầu hết các ngân hàng.
* Thường có chi phí cao
Trong danh mục cho vay của ngân hàng, ch vay tiêu dùng được xem là
khoản mục cho vay có chi phí cao nhất. Do các khoản cho vay tiêu dùng
thường có quy mô nhỏ mà số lượng lại nhiều nên chi phí cho các khoản vay
như lập hồ sơ, thẩm định… là lớn vì đây là quy trình bắt buộc của hoạt động
cho vay, không thể cắt bớt. Mặt khác, khách hàng lại thường là cá nhân nên
việc thu thập thông tin khách hàng thường gặp nhiều khó khăn, độ chính xác
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
8
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
lại không cao. Vì vậy việc quyết định cấp tín dụng, kiểm tra, giám sát và thu
nợ cũng tốn kém nhiều chi phí của ngân hàng.
* Là hình thức cho vay có lãi suất cao
Các khoản cho vay tiêu dùng có độ rủi ro cao nhất và chi phí lớn nhất
trong danh mục cho vay của ngân hàng cho nên khi khách hàng vay ngân
hàng theo hình thức này thường phải chấp nhận một lãi suất tương đối cao.
Hơn nữa, quy mô của hợp đồng vay thường nhỏ mà số lượng lại lớn, chi phí
tổ chức cho vay cao cũng làm cho lãi suất cho vay tiêu dùng cao. Khi đưa ra
mức lãi suất cho vay tiêu dùng, các ngân hàng thường phải dự tính đến yếu tố
lãi suất huy động đầu vào sẽ biến đổi như thế nào để làm căn cứ xác định lãi
suất cho vay tiêu dùng.
* Nhu cầu vay tiêu dùng của khách hàng phụ thuộc vào chu kỳ kinh tế
Khi nền kinh tế tăng trưởng mạnh, đời sống của người dân được nâng
cao, nhu cầu tiêu dùng cũng nâng cao, người dân sẽ tìm đến ngân hàng nhiều

hơn. Hay vào các dịp lễ tết thì nhu cầu vay tiêu dùng của người dân cũng tăng
khá cao. Tuy nhiên, ngược lại nếu nền kinh tế rơi vào suy thoái thì hoạt động
cho vay này sẽ gặp nhiều khó khăn.
* Chất lượng thông tin khách hàng cung cấp thường không cao
Với các khoản cho vay tiêu dùng, khách hàng đa số là cá nhân và hộ gia
đình. Do đó, các thông tin tài chính của khách hàng chủ yếu là việc xem xét
và đánh giá nguồn trả nợ bao gồm các khoản thu nhập, các tài sản thuộc
quyền sở hữu cảu khách hàng… Nhưng các nguồn trả nợ này lại rất khó cho
ngân hàng trong việc thu thập và đánh giá một cách chính xác. Ngân hàng sẽ
cấp tín dụng cho khách hàng khi khách hàng được đánh giá là có tư cách tốt,
mục đích cho vay đúng đắn, phương án vay khả thi và phù hợp với chính sách
cho vay của ngân hàng. Tuy nhiên, tư cách phẩm chất của khách hàng là định
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
9
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
tính, rất khó để đánh giá một cách chính xác hoàn toàn. Nếu khách hàng là
người có tư cách phẩm chất tốt họ sẽ có ý thức trả khoản vay đầy đủ và đúng
hạn. Ngược lại, nếu khách hàng là người có tư cách phẩm chất đạo đức không
tốt thì việc ngân hàng thu được nợ vay đúng hạn, đầy đủ sẽ gặp khó khăn.
1.2.3. Phân loại cho vay tiêu dùng
1.2.3.1. Căn cứ theo thời hạn cho vay
-Cho vay tiêu dùng ngắn hạn: là các khoản vay tiêu dùng có thời hạn cho
đến 12 tháng.
-Cho vay tiêu dùng trung hạn: là các khoản vay tiêu dùng có thời hạn từ 12
tháng cho đến 60 tháng.
-Cho vay tiêu dùng dài hạn: là các khoản vay tiêu dùng có thời hạn từ 60
tháng trở lên.
1.2.3.2. Căn cứ vào mức độ tín nhiệm của khách hàng
-Cho vay tiêu dùng có tài sản đảm bảo: là hình thức cho vay tiêu dùng mà
khoản vay của khách hàng được đảm bảo bằng các tài sản cầm cố thế chấp.

-Cho vay tiêu dùng không có tài sản đảm bảo: là hình thức cho vay tiêu
dùng mà ngân hàng chỉ dựa trên uy tín và khả năng tài chính của khách
hàng để quyết định cho vay.
1.2.3.3. Căn cứ vào hình thức tài trợ của ngân hàng
-Cho vay tiêu dùng gián tiếp: Là hình thức cho vay trong đó ngân hàng
mua các khoản nợ phát sinh do những công ty bán lẻ đã bán chịu hàng hoá
hay dịch vụ cho người tiêu dùng. Cho vay tiêu dùng gián tiếp là hình thức
có khá nhiều ưu điểm như giảm được một số khoản chi phí cho ngân hàng,
làm tăng doanh số cho vay tiêu dùng, tạo điều kiện mở rộng quan hệ của
ngân hàng với khách hàng, nếu ngân hàng có quan hệ tốt với công ty bán lẻ
thì hình thức này an toàn hơn so với cho vay tiêu dùng trực tiếp.
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
10
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
Tuy nhiên, bên cạnh đó hình thức này cũng tồn tại một số nhược điểm:
ngân hàng không tiếp xúc trực tiếp với người tiêu dùng nên không đánh giá
được chính xác khả năng trả nợ của người tiêu dùng, hơn nữa ngân hàng
cũng không kiểm soát được việc bán chịu hàng hoá cho người tiêu dùng
của công ty bán lẻ. Do vậy ở nhiều ngân hàng hình thức này rất hạn chế.
Còn những ngân hàng có tiến hành hình thức cho vay này thì cũng có cơ
chế giám sát rất chặt chẽ.
-Cho vay tiêu dùng trực tiếp: Là hình thức cho vay tiêu dùng mà ngân hàng
trực tiếp tiếp xúc, cho khách hàng vay và thu nợ từ khách hàng. So với hình
thức cho vay tiêu dùng gián tiếp thì hình thức cho vay tiêu dùng trực tiếp
có các ưu điểm như: Theo hình thức cho vay tiêu dùng trực tiếp, chất lượng
của các khoản vay thường cao hơn do nó được quyết định bởi đội ngũ nhân
viên tín dụng được đào tạo chuyên môn và có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh
vực tín dụng của ngân hàng. Mặt khác, ngân hàng trực tiếp tiếp xúc với
khách hàng sẽ có thể giải quyết các khó khăn, vướng mắc của khách hàng,
có khả năng làm thoả mãn cao nhất quyền lợi của cả khách hàng và ngân

hàng. Hình thức này cũng linh hoạt hơn và giúp quảng bá được hình ảnh
của ngân hàng đến với nhiều người hơn.
Tuy nhiên do ngân hàng phải tiếp xúc với từng khách hàng nhỏ lẻ nên chi
phí sẽ cao hơn, thời gian để phát triển số lượng khách hàng cũng chậm hơn
và hơn nữa khi có rủi ro tín dụng xảy ra thì ngân hàng là người gánh chịu
duy nhất.
1.2.3.4. Căn cứ theo mục đích vay của khách hàng
-Cho vay tiêu dùng cư trú
Là các khoản cho vay nhằm tài trợ cho các nhu cầu mua sắm, xây dựng và
cải tạo nhà ở của khách hàng là cá nhân và hộ gia đình.
-Cho vay tiêu dùng phi cư trú
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
11
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
Là các khoản cho vay nhằm tài trợ cho việc trang trải các chi phí mua sắm
xe cộ, đồ dùng gia đình, chi phí du học, giải trí, du lịch…
1.2.3.5. Căn cứ theo phương thức cho vay
-Cho vay tiêu dùng từng lần
Tổng số tiền giải ngân không vượt quá số tiền cho vay đã cam kết trong
hợp đồng tín dụng. Kỳ hạn trả nợ gốc và kỳ hạn trả nợ lãi có thể trùng nhau
hoặc không. Kỳ hạn trả nợ gốc và/hoặc lãi có thể là 01 tháng hoặc 03 tháng
hoặc trả một lần vào cuối kỳ nếu là cho vay ngắn hạn.
-Cho vay tiêu dùng trả góp
Tổng số tiền giải ngân không vượt quá số tiền cho vay đã cam kết trong
hợp đồng tín dụng. Ký hạn trả nợ gốc và kỳ hạn trả nợ lãi phải trùng nhau.
Số tiền phải trả (cả gốc và lãi) được chia thành các khoản đều nhau và hoàn
trả theo định kỳ là 01 tháng hoặc 03 tháng. Lãi được tính theo số dư nợ gốc
và số ngày thực tế của kỳ hạn trả nợ.
1.2.4. Vai trò của hoạt động cho vay tiêu dùng
* Đối với Ngân hàng thương mại

Cho vay tiêu dùng là sản phẩm phổ biến ở nhiều quốc gia, nhất là ở các
nước phát triển. Tại Việt Nam, hầu hết các ngân hàng thương mại đều có các
sản phẩm cho vay tiêu dùng, từ các khoản vay lớn như mua nhà, mua ô-tô cho
đến các khoản vay nhỏ như vay mua đồ gia dụng Tuy nhiên, đa số các ngân
hàng thương mại cho biết, dịch vụ cho vay tiêu dùng phát triển chưa xứng với
tiềm năng của thị trường có tới hơn 85 triệu dân và dân số trẻ chiếm đa số.
Trong những năm gần đây, hình thức cho vay tiêu dùng ngày càng phát
triển mạnh mẽ, đặc biệt là đối với những ngân hàng mới thành lập, có quy mô
nhỏ, uy tín chưa cao trên thị trường. Các ngân hàng này khó có thể cạnh tranh
với những ngân hàng lâu năm, có quy mô vốn lớn, có uy tín cao trên thị
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
12
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
trường. Do đó việc đa dạng hoá danh mục đầu tư sẽ giúp cho các ngân hàng
này có thể tồn tại và phát triển. Hơn nữa ngay cả với những ngân hàng lâu
năm, có quy mô vốn lớn, muốn thu được nguồn lợi nhuận lớn hơn, muốn
quảng bá được hình ảnh của mình rộng rãi hơn, muốn thu hút được nhiều
khách hàng hơn trong điều kiện cạnh tranh gay gắt như hiện nay thì việc đa
dạng hoá danh mục cho vay cũng là một điều bắt buộc. Hình thức cho vay
tiêu dùng tuy quy mô nhỏ, số lượng lớn, chi phí cao nhưng đây lại là một
nguồn thu lợi nhuận đáng kể cho ngân hàng. Vì vậy mà hình thức này ngày
càng được các ngân hàng chú trọng hơn. Phát triển hoạt động cho vay tiêu
dùng cũng giúp cho mối quan hệ giữa ngân hàng và khách hàng gắn bó hơn,
từ đó mở rộng khách hàng, tăng khả năng huy động vốn cho ngân hàng.
Hệ thống ngân hàng thương mại có hoạt động chủ yếu là nhận tiền gửi
với trách nhiệm hoàn trả và sử dụng tiền đó để cho vay. Các ngân hàng
thương mại bên cạnh việc nỗ lực huy động vốn là khai thác tối đa thị trường
tín dụng, nghĩa là đáp ứng tốt nhất nhu cầu tín dụng của nền kinh tế. Có thể
nói khách hàng cá nhân chính là thị trường tiềm năng để Ngân hàng tiến hành
cho vay tiêu dùng. Trước hết cho vay tiêu dùng giải quyết mâu thuẫn giữa

nhu cầu mua sắm hàng hóa và sử dụng dịch vụ với khả năng thanh toán của
người tiêu dùng. Cho vay tiêu dùng là một phương thức đa dạng hoá các lĩnh
vực đầu tư của Ngân hàng. Do đó, vừa nâng cao thu nhập, vừa phân tán rủi
ro,và thông qua hoạt động cho vay tiêu dùng Ngân hàng sẽ mở rộng được
quan hệ với khách hàng.
Khi nền kinh tế phát triển đến một mức độ nào đó thì sản phẩm cho vay
tiêu dùng sẽ được người dân sử dụng rộng rãi. Vay tiêu dùng thực chất là mua
sắm bằng thu nhập dự kiến trong tương lai mà hiện nay chưa có đủ. Khi nền
kinh tế ổn định thì những dịch vụ như vay tiêu dùng sẽ phát triển hơn đặc biệt
là những khoản tiêu dùng phục vụ mục đích hàng ngày. Chính vì vậy, cho vay
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
13
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
tiêu dùng là một dịch vụ đầy tiềm năng mà các ngân hàng thương mại đang
hướng đến trong tương lai gần.
* Đối với người tiêu dùng
Cuộc sống ngày càng phát triển, nhu cầu của con người ngày càng gia
tăng. Nhu cầu của con người không chỉ dừng lại ở những hàng hoá giản đơn
nữa mà mở rộng sang những hàng hoá xa xỉ như ô tô, nhà cửa…, nhu cầu
được học tập ở môi trường tốt, nhu cầu được giải trí, du lịch… Những nhu
cầu ấy đều đòi hỏi nguồn tài chính lớn mà không phải bất cứ người dân nào
cũng có thể đáp ứng nổi. Do vậy họ tìm đến ngân hàng để bù đắp khoản tài
chính còn thiếu để thoả mãn nhu cầu của cá nhân, gia đình, người thân. Hình
thức cho vay tiêu dùng của ngân hàng đã đáp ứng được các yêu cầu đó giúp
cho khách hàng được hưởng những điều kiện sống tốt hơn.
* Đối với nền kinh tế
Hình thức cho vay tiêu dùng đã mang lại lợi ích cho cả người tiêu dùng
và nhà sản xuất. Người tiêu dùng thì có được hàng hoá dịch vụ mà họ muốn,
cải thiện đời sống của bản thân và gia đình. Nhà sản xuất thì do tiêu thụ được
hàng hoá dịch vụ nên tăng cường sản xuất hơn. Giữa các nhà sản xuất có sự

cạnh tranh gay gắt lẫn nhau. Họ chú trọng hơn tới chất lượng của hàng hoá
dịch vụ, nâng cao công nghệ để sản xuất ra hàng hoá dịch vụ có chất lượng
tốt, đáp ứng yêu cầu của người tiêu dùng, thu hút người tiêu dùng về phía
mình. Nhờ đó người tiêu dùng luôn có được hàng hoá dịch vụ chất lượng cao.
1.3.Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng
1.3.1. Các nhân tố khách quan
-Môi trường kinh tế
Môi trường kinh tế bao gồm các yếu tố như: thu nhập quốc dân, thu nhập
bình quân đầu người, tốc độ tăng trưởng và phát triển kinh tế quốc dân, tỷ
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
14
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
lệ lạm phát, tỷ lệ thất nghiệp, sự ổn định về kinh tế… Tình hình và sự thay
đổi của các yếu tố này có tác động to lớn đến sự phát triển kinh tế và quyết
định hành vi của người tiêu dùng. Khi nền kinh tế trong nước đang trong
giai đoạn tăng trưởng, các biến số kinh tế vĩ mô có dấu hiệu tốt: tốc độ tăng
trưởng cao, thu nhập bình quân đầu người tăng, tỷ lệ thất nghiệp thấp…
người dân có xu hướng tiêu dùng nhiều hơn, hạn chế tiết kiệm. Do đó mà
nhu cầu vay tiêu dùng cũng tăng lên bởi vì họ tin rằng với nền kinh tế ổn
định và tăng trưởng như vậy thì trong tương lai thu nhập của họ hoàn toàn
có thể hoàn trả nợ cho ngân hàng. Ngược lại, khi nền kinh tế trong nước rơi
vào suy thoái, thu nhập giảm sút, lạm phát và thất nghiệp tăng cao, người
dân sẽ hạn chế tiêu dùng mà chuyển sang tiết kiệm, nhu cầu vay tiêu dùng
cũng vì đó mà giảm sút.
-Môi trường chính trị
Môi trường chính trị có ảnh hưởng rất rõ rệt tới các hoạt động của
NHTM. Ở quốc gia nào có tình hình chính trị ổn định thì các nhà đầu tư sẽ
cảm thấy yên tâm hơn, do đó đầu tư nhiều hơn. Kinh tế phát triển, chất
lượng cuộc sống của người dân được đảm bảo, nhờ đó hoạt động ngân hàng
nói chung và hoạt động cho vay tiêu dùng nói riêng ngày càng phát triển. Ở

quốc gia nào có tình hình chính trị không ổn định, xảy ra tranh chấp giữa
các đảng phái, chiến tranh…thì việc sản xuất kinh doanh trong nước gặp
nhiều khó khăn, thu hút được đầu tư lại càng khó khăn hơn nữa.
-Môi trường văn hoá – xã hội
Môi trường văn hoá – xã hội bao gồm các yếu tố như trình độ nhận thức,
lối sống, thói quen tiêu dùng, phong tục tập quán, tâm lý… Những yếu tố
này tác động trực tiếp tới hành vi của người tiêu dùng. Ở nơi nào người dân
có trình độ dân trí cao, người dân dễ dàng nắm bắt được thông tin và công
nghệ ngân hàng thì ở đó hoạt động ngân hàng sẽ phát triển hơn. Hay như ở
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
15
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
một số nơi người dân có thói quen tiết kiệm, đặc biệt là các nước Á Đông
ví dụ như Việt Nam. Thường thì họ sẽ tiết kiệm tiền dần dần, khi nào có
nhu cầu mua sắm sẽ trích từ đó ra. Chỉ khi thật sự cấp bách họ mới tới ngân
hàng để vay. Thậm chí có những người mang tâm lý ngại đến ngân hàng vì
có nhiều thủ tục.
-Môi trường pháp lý
Kinh doanh ngân hàng là một trong những ngành kinh doanh chịu sự
giám sát chặt chẽ nhất của luật pháp và các cơ quan chức năng của Chính
phủ. Môi trường này tạo ra cơ sở pháp lý ràng buộc và tác động đến việc
hình thành, tồn tại và phát triển của mỗi ngân hàng. Nếu hệ thống pháp luật
quy định càng rõ ràng, chi tiết, chặt chẽ, đồng bộ thì sẽ tạo ra môi trường
cạnh tranh lành mạnh giữa các ngân hàng đồng thời mối quan hệ giữa ngân
hàng với khách hàng cũng được cải thiện hơn do thoả mãn được lợi ích của
cả hai bên. Hoạt động cho vay tiêu dùng vì thế mà cũng phát triển hơn.
-Môi trường kỹ thuật – công nghệ
Sự thay đổi về công nghệ có tác động mạnh mẽ tới nền kinh tế và xã hội.
Nó làm thay đổi phương thức sản xuất, cách thức tiêu dùng và cả phương
thức trao đổi của xã hội nói chung cũng như của ngân hàng nói riêng. Ngân

hàng là một trong những ngành rất quan tâm tới ứng dụng công nghệ thông
tin trong hoạt động kinh doanh. Có thể nói hoạt động của ngân hàng không
thể tách rời khỏi sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin.
Ngày nay khi đời sống ngày càng phát triển, nhu cầu của con người ngày
càng cao hơn đòi hỏi các ngân hàng phải không ngừng đổi mới để có thể
thu hút khách hàng nhiều hơn. Việc áp dụng các công nghệ mới vào hoạt
động kinh doanh giúp ngân hàng có thể cung cấp các sản phẩm dịch vụ phù
hợp, đảm bảo chất lượng đáp ứng tốt nhất nhu cầu của khách hàng. Bên
cạnh đó sự cạnh tranh gay gắt trong ngành hiện nay cũng buộc các ngân
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
16
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
hàng phải thường xuyên cập nhật các công nghệ mới để tránh bị lạc hậu,
mất lợi thế cạnh trãnh, để có thể tồn tại và phát triển.
-Chủ trương chính sách của Nhà nước
Các chủ trương chính sách của Nhà nước đều có ảnh hưởng tới hoạt động
của ngân hàng nói chung và hoạt động cho vay tiêu dùng nói riêng, đặc biệt
là các chính sách kinh tế. Nếu trong một thời kỳ nào đấy chủ trương của
Nhà nước là mở rộng thu hút đầu tư nước ngoài thì nền kinh tế trong nước
sẽ có điều kiện để phát triển, thu nhậ quốc dân tăng lên, thu nhập bình quân
đầu người cao, thất nghiệp giảm. Điều đó làm cho nhu cầu tiêu dùng của
người dân tăng lên, hoạt động cho vay tiêu dùng của ngân hàng sẽ phát
triển hơn. Không chỉ có những chính sách kinh tế mới có ảnh hưởng tới
hoạt động cho vay tiêu dùng mà bên cạnh đó các chính sách về xã hội cũng
góp phần không nhỏ ví dụ như xoá đói giảm nghèo, cho vay hỗ trợ sản
xuất… Những chính sách này giúp cho người có thu nhập thấp cải thiện đời
sống của bản thân và gia đình, giúp thu hẹp khoảng cách giàu – nghèo
trong xã hội. Nhờ đó mà số lượng khách hàng vay tiêu dùng tại các ngân
hàng cũng tăng lên.
-Các yếu tố thuộc về khách hàng

Đối tượng vay tiêu dùng chủ yếu là cá nhân và hộ gia đình nên việc thu
thập thông tin đánh giá tư cách đạo đức của khách hàng đối với cán bộ tín
dụng là vô cùng khó khăn. Khả năng xảy ra rủi ro ở đây là rất lớn. Chính vì
thế đối với những khách hàng đến vay lần đầu, số tiền khách hàng được
vay rất hạn chế. Nếu khách hàng chứng minh được phẩm chất đạo đức tốt
cũng như độ tin cậy của mình thì khách hàng sẽ được vay số tiền lớn hơn.
Khả năng tài chính của khách hàng là nguồn trả nợ chủ yếu cho ngân hàng.
Các khoản cho vay tiêu dùng sẽ có độ rủi ro thấp hơn khi mà khách hàng
có thu nhập cao và ổn định. Tuy nhiên đây lại là một yếu tố không ổn định,
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
17
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
có tính biến động. Có thể tại thời điểm vay khách hàng có thu nhập cao và
ổn định, nhưng có thể có các biến cố bất thường như tai nạn, ốm đau, mất
việc… xảy ra. Khi ấy khả năng thu nợ của ngân hàng sẽ trở nên khó khăn.
Nguồn trả nợ thứ hai cho ngân hàng khi khách hàng không có khả năng trả
được nợ đó là tài sản đảm bảo. Giá trị tài sản đảm bảo quyết định hạn mức
cho vay và cả doanh số cho vay của ngân hàng.
Các yếu tố thuộc về khách hàng này ảnh hưởng tới quyết định có cho khách
hàng vay hay không của ngân hàng. Từ đó mà việc phát triển hoạt động cho
vay tiêu dùng cũng bị ảnh hưởng theo.
1.3.2. Các nhân tố chủ quan
-Quy mô vốn của ngân hàng
Vốn giữ một vai trò quan trọng trong các hoạt động của ngân hàng, đồng
thời nó cũng thể hiện vị thế của ngân hàng trong ngành. Bất cứ thành phần
kinh tế nào muốn hoạt động đều cần phải có vốn. Riêng với lĩnh vực kinh
doanh ngân hàng – một lĩnh vực kinh doanh đặc biệt, thì số vốn cần phải có
lớn hơn gấp nhiều lần. Nguồn vốn của ngân hàng bao gồm vốn chủ sở hữu
và nguồn huy động được. Vốn càng lớn, càng có điều kiện mở rộng hoạt
động kinh doanh như nâng cao cơ sở hạ tầng, máy móc, thiết bị, công

nghệ…; có khả năng đa dạng hoá danh mục sản phẩm dịch vụ, tăng sức
cạnh tranh cho ngân hàng. Nhờ đó mà hoạt động của ngân hàng cũng phát
triển theo và cho vay tiêu dùng không phải là một ngoại lệ.
-Chính sách tín dụng
Chính sách tín dụng phản ánh cương lĩnh tài trợ của một ngân hàng, trở
thanh hướng dẫn chung cho cán bộ tín dụng và các nhân viên ngân hàng,
tăng cường chuyên môn hoá trong phân tích tín dụng, tạo sự thống nhất
chung trong hoạt động tín dụng nhằm hạn chế rủi ro và nâng cao khả năng
sinh lời. Toàn bộ các vấn đề có liên quan đến cấp tín dụng nói chung đều
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
18
GVHD: Thạc sỹ. Nguyễn Hương Giang SVTT: Nguyễn Ngọc Linh
được xem xét và đưa vào chính sách tín dụng như quy mô, lãi suất, kì hạn,
đảm bảo, phạm vi, các khoản tín dụng có vấn đề và các nội dung khác.
Trong trường hợp ngân hàng theo đuổi chính sách tín dụng mạo hiểm tức
là nghiêng về tìm kiếm lợi nhuận, hoạt động tín dụng sẽ được mở rộng
trong đó có cả cho vay tiêu dùng. Ngược lại, khi mà ngân hàng tiến hành
chính sách tín dụng thận trọng, hoạt động tín dụng sẽ bị hạn chế, bị giám
sát chặt chẽ, hoạt động cho vay tiêu dùng vì thế cũng không thể phát triển
được. Do vậy chính sách tín dụng của ngân hàng có ảnh hưởng rất lớn tới
phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng.
-Đội ngũ cán bộ nhân viên
Yếu tố con người luôn đóng vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh
của ngân hàng. Có câu nói rằng: “Hình ảnh của một ngân hàng có tiềm lực
tài chính hung mạnh được in vào đầu khách hàng bởi một nhân viên giao
dịch tập sự”. Đội ngũ cán bộ nhân viên chính là bộ mặt, là hình ảnh, là
nòng cốt của ngân hàng.Trình độ chuyên môn, đạo đức, thái độ phục vụ…
của cán bộ ngân hàng có ảnh hưởng rất lớn tới kết quả kinh doanh nói
chung, hoạt động cho vay tiêu dùng nói riêng. Cho vay tiêu dùng là một
hình thức cho vay có rủi ro khá cao nên trình độ chuyên môn của cán bộ

ngân hàng là rấy quan trọng. Nếu ngay từ khâu thẩm định đã làm không tốt
thì có thể sẽ gây tổn hại cho ngân hàng. Ngân hàng là một ngành kinh
doanh dịch vụ nên thái độ phục vụ cũng như chế độ chăm sóc khách hàng
rất được chú trọng. Nếu cán bộ ngân hàng có thái độ phục vụ nhiệt tình,
chế độ chăm sóc khách hàng chu đáo thì khách hàng sẽ giao dịch với ngân
hàng nhiều hơn, nhờ đó mà ngân hàng mở rộng được đối tượng khách
hàng. Bên cạnh đó, vấn đề đạo đức nghề nghiệp cũng cần phải được quan
tâm. Cán bộ ngân hàng phải biết đặt lợi ích của ngân hàng và khách hàng
lên đầu, không vì tư lợi mà làm tổn hại đến ngân hàng và khách hàng.
Phát triển cho vay tiêu dùng tại NHTMCP Công thương Chi nhánh Đông Anh
19