báo cáo về bệnh khảm thuốc lá tobacco mosai virus (TMV)

1
BỆNH KHẢM THUỐC LÁ
Tobacco mosai virus (TMV)
Thực hiện: TRẦN THỊ PHƯƠNG THỦY - BVTV41
2

GIỚI THIỆU CHUNG
•
1892, Dmitrii Iwanowski (Nga) đã phát hiện virus Tobacco
mosaic virus (TMV)
•
1898, M.W Beijerinck (Hà Lan) nghiên cứu phân lập mầm bệnh
của bệnh khảm thuốc lá và ông gọi nó là virus.
•
1935, Stanley kết tinh được virus khảm thuốc lá.
•
1940, Kausche (Đức) chụp được hình dạng virus khảm thuốc lá
dưới kính hiển vi điện tử.
D.Iwanowski
M.W Beijerinck
3

GIỚI THIỆU CHUNG (tt)
•
TMV có phạm vi kí chủ rộng: 230 loài cây thuộc 32 họ
•
Gây hại nặng trên cây thuốc lá, cà chua, ớt, cà tím, củ cải
•
Người ta còn tìm thấy virus này trên nho, táo và nhiều loài cỏ dại
4

GIỚI THIỆU CHUNG (tt)
•
Bệnh phổ biến rộng ở nhiều nước trên thế giới
•
Việt Nam: Sapa, Đồng Nai, Tây Ninh, Bắc Cạn, Lào Cai
•
Bộ phận hại: lá, hoa và quả, gây hiện tượng khảm lá
•
Gây thiệt hại kinh tế đáng kể (năng suất giảm 35% - 60%)
5

TRIỆU CHỨNG
•
Biểu hiện ở nhiều mức độ khác nhau: vết lốm đốm, vàng, lá cong
và méo mó, lá và hoa nhỏ ở toàn bộ cây.
•
Xuất hiện đầu tiên trên các lá non, gân lá nhợt nhạt, mặt lá gồ
ngề, loang lổ từng chòm xanh đậm và xanh nhạt xen kẽ nhau.
6

TRIỆU CHỨNG (tt)
•
Cây còi cọc => Làm giảm năng suất và chất lượng.
7

TRIỆU CHỨNG (tt)
8

NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH

•
Bệnh do virus TMV gây ra.
•
Giống: Tobamovirus
•
TMV thuộc nhóm các virus có ARN sợi đơn dương (+ssARN)
có 6400 nu (6.4kb)
•
Có dạng hình gậy (que) cứng. Kích thước 300 × 18nm
•
Protein của virus TMV là 158 a.a và trọng lượng là 17.6kDa
9

ĐẶC ĐIỂM PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
•
TMV truyền bệnh thông qua vết thương cơ giới, tiếp xúc cơ học
•
Khả năng lan truyền cao
•
Di chuyển nhanh trong cây theo hệ mạch dẫn
•
Không tồn tại trong hạt giống
•
Rất bền vững: tồn tại vài năm, vụ trong tàn dư cây thuốc lá bị
bệnh, trong thuốc lá, trong cigar của thuốc lá bị bệnh
•
Có thể tồn tại trong dịch cây bệnh hơn 1 tháng
•
Bón nhiều đạm làm bệnh phát triển mạnh hơn
•

Thuốc lá, thuốc lào bị bệnh nặng. Thuốc lá dại có khả năng
chống bệnh cao
10

ĐẶC ĐIỂM PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN BỆNH
•
Nhiệt độ làm virus TMV mất hoạt tính (Q
10
): 93
0
C
•
Điều kiện sinh sản thích hợp: t= 24-30
0
C, A
=
80%
•
Thời gian tiềm dục: TB: 8-14 ngày, t=30
0
C: 5 ngày, nếu nhiệt
độ thấp: 2 tháng
•
Bị phân hủy ở pH<1 hoặc pH>11
•
Mẫn cảm với tia Rơnghen
•
Bào tử động của nấm Olpidium brassicae (gây bệnh đen rễ ở
cây họ cải) truyền được loại virus này.
•

Tuyến trùng Cinphyderma acacianum
11

BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ
•
Vệ sinh đồng ruộng, vườn ươm thường xuyên
•
Loại bỏ cây bị bệnh, dọn sạch tàn dư
•
Tránh gây ra các vết thương cơ giới khi chăm sóc
•
Luân canh với cây khác họ
•
Bón cân đối N, P, K
•
Khử trùng dụng cụ thu hái: Focmalin 1:25
•
Sử dụng giống khỏe, kháng bệnh
+Giống nhiễm: C176, K326, VTL25,VTL81
+Giống kháng: DVD, TL1H, TL5H, BS
•
Phòng : Boocdo 0.5%, Oxyclorua đồng 0.5%
12

TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Bệnh cây nông nghiệp - ĐHNN I Hà Nội - 1998
[2] Bài giảng bệnh cây nông nghiệp - TS. Trần Thị Thu Hà &
CTV- 2009
[3] Bài giảng bệnh cây chuyên khoa - Th.S Nguyễn Thị Nguyệt -
1998

[4] Bài giảng bệnh cây nông nghiệp - TS. Nguyễn Vĩnh Trường -
2008
[5] Một số trang liên quan
www.google.com.vn/
www.nhasinhhoctre.com/
www.dost-bentre.gov.vn/
diendansinhhoc.friendhood.net/
www.khoahoc.com.vn/
www.slideshare.net/