TiÕt 26
H íng dÉn ®äc thªm
Sau phót chia ly
TrÝch: Chinh phô ng©m khóc
§oµn ThÞ §iÓm
Kiểm tra bài cũ
Hãy đọc thuộc lòng bài thơ: Bánh trôi n ớc
của Hồ Xuân H ơng
? Em cảm nhận đ ợc mấy nét nghĩa trong bài thơ?
? Hãy cho biết từng nét nghĩa?
Tiết 26: H ớng dẫn đọc thêm
Sau phút chia ly
(Trích Chinh phụ ngâm khúc) Đoàn Thị Điểm
Đoàn Thị Điểm (1705 1748)
I- Tìm hiểu chung
1- Tác giả, tác phẩm
* Tác giả
Đoàn Thị Điểm, một phụ
nữ có tài sắc, quê ở huyện
Văn Giang, xứ Kinh Bắc
nay là huyện Yên Mĩ, tỉnh
Hải H ng
Tiết 26: H ớng dẫn đọc thêm
Sau phút chia ly
(Trích Chinh phụ ngâm khúc) Đoàn Thị Điểm
* Tác phẩm
- Chinh phụ ngâm là một
tác phẩm gồm 412 câu chia
thành 13 phần.
- Đoạn trích là một khúc
ngâm về nỗi lòng sầu th ơng
của ng ời vợ có chồng ra trận
- Thể thơ:
Song thất lục bát
- Đặc điểm: + Bốn câu thành một khổ, gồm hai câu 7 chữ
(song thất) tiếp đến hai câu 6-8 (lục bát)
+ Chữ cuối câu 7 trên vần với chữ thứ năm câu
7 d ới, đều vần trắc.
+ Chữ cuối câu 7 d ới vần với chữ cuối câu 6, đều
vần bằng.
+ Chữ cuối câu 6 vần với chữ thứ sáu câu 8 đều
vần bằng.
+ Chữ cuối câu 8 lại vần với chữ thứ năm câu 7
đầu tiên của khổ sau, cũng vần bằng.
2- Đọc, hiểu chú thích, bố cục
Sau phút chia ly
Chàng thì đi cõi xa m a gió
Thiếp thì về buồng cũ chiếu chăn
Đoái trông theo đã cách ngăn
Tuôn màu mây biếc, trải ngàn núi xanh.
Chốn Hàm D ơng chàng còn ngảnh lại
Bến Tiêu T ơng thiếp hãy trông sang
Bến Tiêu t ơng cách Hàm D ơng
Cây Hàm D ơng cách Tiêu T ơng mấy trùng.
Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?
Tiết 26: H ớng dẫn đọc thêm
Sau phút chia ly
(Trích Chinh phụ ngâm khúc) Đoàn Thị Điểm
II- Tìm hiểu văn bản
* Khúc ngâm 1
Chàng thì đi cõi xa m a gió
Thiếp thì về buồng cũ chiếu chăn
Đoái trông theo đã cách ngăn
Tuôn màu mây biếc, trải ngàn núi xanh.
đi
về
- Sử dụng phép đối, từ ngữ miêu tả
=> Thực trạng của sự chia ly, xót xa, đau đớn trong
lòng ng ời chinh phụ
Tiết 26: H ớng dẫn đọc thêm
Sau phút chia ly
(Trích Chinh phụ ngâm khúc) Đoàn Thị Điểm
II- Tìm hiểu văn bản
* Khúc ngâm 2
Chốn Hàm D ơng chàng còn ngảnh lại
Bến Tiêu T ơng thiếp hãy trông sang
Bến Tiêu T ơng cách Hàm D ơng
Cây Hàm D ơng cách Tiêu T ơng mấy trùng
-> Đảo, đối, điệp từ
-> Thể hiện nỗi nhớ nhung chan chứa, kéo dài triền miên
Tiết 26: H ớng dẫn đọc thêm
Sau phút chia ly
(Trích Chinh phụ ngâm khúc) Đoàn Thị Điểm
II- Tìm hiểu văn bản
* Khúc ngâm 3
Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?.
- Sử dụng phép đối, từ láy, điệp từ, điệp ngữ, câu hỏi
=> Nỗi đau tuyệt vọng trong lòng ng ời chinh phụ.
Tiết 26: H ớng dẫn đọc thêm
Sau phút chia ly
(Trích Chinh phụ ngâm khúc) Đoàn Thị Điểm
III-Tổng kết:
1- Nghệ thuật:
Dùng điệp ngữ, đối lập, ẩn dụ
2- Nội dung:
Nỗi sầu chia ly của ng ời chinh phụ, tố cáo chiến
tranh phi nghĩa.
Tiết 26: H ớng dẫn đọc thêm
Sau phút chia ly
(Trích Chinh phụ ngâm khúc) Đoàn Thị Điểm
IV- Luyện Tập
Bài tập 1: Hãy phân tích màu xanh trong đoạn thơ
Mây biếc- xanh của mây
Núi xanh xanh của núi
Xanh xanh, xanh ngắt xanh của ngàn dâu
=> Tác dụng: màu xanh từ chung chung, mờ nhạt,
bao trùm cảnh vật bỗng chuyển thành xanh ngắt:
Tâm trạng buồn, cô đơn của ng ời chinh phụ bông
nhói lên
Tiết 26: H ớng dẫn đọc thêm
Sau phút chia ly
(Trích Chinh phụ ngâm khúc) Đoàn Thị Điểm
Bài tập 2: Đoạn trích: Sau phút chia ly nói lên điều gì?
A- Là tâm trạng của ng ời vợ ngay sau phút chia ly ng ời chồng
B- Là tâm trạng của ng ời vợ khi chồng ra mặt trận lâu ngày không
về.
C- Là tâm trạng của ng ời vợ khi ng ời chồng vĩnh viễn không bao
giờ quay về nữa.
D- Thể hiện tấm lòng son sắt, thuỷ chung của ng ời vợ, đồng thời là
lời chúc bình an của ng ời vợ gửi đến chồng ngoài mặt trân.
A
H íng dÉn vÒ nhµ:
- Häc thuéc lßng bµi th¬
- So¹n bµi: B¹n ®Õn ch¬i nhµ