nghiên cứu ứng dụng một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao thành tích nhảy xa kiểu ngồi cho người học

- 1
ĐẶT VẤN ĐỀ
LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Trong cuộc sống hiện nay,sức khỏe đóng vai trò rất quan trọng trong đời
sống của con người.Với phương châm“Khỏe để xây dựng và bảo vệ tổ
quốc”hơn nữa hiện nay đất nước ta đang tiến hành cơng cuộc“Cơng nghiệp
hóa–Hiện đại hóa đất nước”.Vì vậy đòi hỏi con người khơng chỉ hiểu biết về
mặt kỹ thuật mà đòi hỏi con người có một sức khỏe tốt,một tinh thần minh
mẫn,một cụ thể cường tráng.Đảng–Nhà nước,Bác Hồ ln quan tâm đến
thế hệ trẻ.Tháng9- 1945.T rong thưửi cho thiếu niên học sinh nhàn ngày khai
giảng năm học đầu tiên dưới chế độ mới–Nước Việt Nam Dân Chu û Cộng
Hòa–Bác Hồ đã căn dặn“Cố gắng iêng năng học tập,ngoan ngỗn nghe thầy
đua bạn,để sau này đóng góp vào cơng cuộc kiến thiết đất nước”.Bởi vì“Non
sơng Việt Nam có trở nên vẻ vang hay khơng,dân tộc Việt Nam có bước tới
vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu hay khơng,chính là nhờ
một phần lớn ở cơng học tậ
của các cháu”.
Trong văn kiện ạ hội VII và Nghị Q uyết T rung Ư ơng khóa III của Đảng
về giáo dục và đào tạo và các cơng nghệ phải trở thành quốc sách hàng
đầu.Chuẩn bị tốt hành trang cho thế hệ trẻ bước vào thế kỷ21.Muốn vậy phải
xây dựng đất nước giàu mạnh,văn minh tồn diện,khơng chỉ phát triển về trí
tuệ,trong sáng về đạo đức lối sống m
òn phải là người cường tráng về thể chất.
Giáo dục thểchất là một q trình sư phạm nằm bảo vệ tă ng cường sức khỏe
hồn thiện thể chất,rèn luyện nhân cách vàø trang bị những kỹ n
vận động cần thiết cho mỗi cá nhân trong cuộc sống.
Giáo dục thể chất và hoạt động TDTT giữ vai trò rất quan trọg,trong đó nhảy
xa à một mơn khơng thể thiếu được của n ền giáo dụcTrung h ọc cơ sở tồn
- 2
dện nói chung,giáo dục thể chất họ c sinh trong trường Trung h ọc cơ ở nói
riêng.Qua thực tế giảng dạy thể dục cho học sinh lớp9trườn THCS L ương

Thế Vinh chúng tôi nhận thấy thành tích nhảy xa còn khá thấp.X uất p
từnhững vấnđề mang tính thực tiễn trên chúng tôi mạnh dạn nghiên cứu
đề tài:
“N ghiên cứu,ứng dụng mộtsố bài tập b trợ nhằm nâng cao thành tích
nhảy xa kiểu ngồi cho nm học
h lớp9Trường T
ng h ọ cơ sở Lương Thế Vinh–Thành phố Buôn Ma Thuột–Đ ăkLăk
MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Nghiên cứu,ứngdụng một số bài tập bổ trợ nhằm nâng cao thành tích nhảy xa
kiể
ngồi cho nam học
inh lớp9Trường trung h ọc cơ sở Lương Thế Vinh-Thành phố Buôn Ma
Thuột- Tỉn
Đắk Lắk
ỤC TIÊU NGHIÊN CỨU:
Để giải quyết mục ích nghiên cứu nói trên chúng tôi đề ra2mục tiêu nghiên
cứu sau:Mục tiêu :Lựa chọn và xác định các bài tập b ổ trợ nhằm nâng cao
thành
ích nhảy xakiểu ngồi ch nam học sinh lớp9Trường trung h ọc cơ sở Lương
Thế Vinh-Thành phố Buôn Ma Thuột- Tỉnh Đắk LắkMụ tiêu2 :ánh giá hi ệu
quả ứng dụng các bài tập bổ trợ nhằm nâng cao thà

- 3
inh lớp9
ườn trung h ọc cơ sở Lư
1.1g Thế Vinh-Thành phố Buôn Ma Thuột- Tỉnh Đắk Lắk
- 4
CHƯƠNG1
TỔN G Q UAN NHỮNG VẤ ĐỀ NGHIÊN CỨU
.Quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về cơng tác giáo dục thể chất.

Trong lời kê u gọi tồn dâ
tập thể d ục tháng3năm1946,Bác Hồ đã viết: “…Mỗi người dân khỏe mạnh
l àm cho cả nước mạnkhẻ,mỗi ngườidân yếu ớt làm cho cả nước yếu ớt một
phần,dân cường,nước thịnh.Tự tơi ngày nào cũng tập…”
Đảngvà Nhà nước ta ln quan tâm đến mục tiêu Giáo Du ïc tồn diện
cho thế hệ trẻ.T rong đó Đức-Trí-Thể-Mỹ được coi là những vấn đề quan
trọng nhằm giáo dục
ình thành nhân cách cho học sinh,sinh viên-nhNamững người chủ tương
lai của đất nước,có phẩm chất cao về trí tuệ,cường tráng về thể chất,phong
phú về tinh thần,trong sáng về đạo đức(Nghị quyết TW4khố VII).
Hiến pháp nước Cộng Hòa Xã Ho ọi Chủ Nghóa Vie ọt nă
992điều41có quy định: “Nhà nước và xã hội phát triển nền TDTT dân tộc
khoa học và nhân dân.Nhà nước thống nhất quản lý sự nghiệp phát triển
TDTT,quy định chế độ giáo dục thể chất bắt buộc trong trường học…”.rong
văn kiện Đại Hội VIII của Đảng đã chỉ rõ: “giáo dục và đào tạo cùng với khoa
học cơng nghệ phải thực sự trở thành quốc sách hàng đầu…chuẩn bị tốt hành
trang cho thế hệ trẻ bước vào thế kỷ21… ” .Đồng thời đã khẳng định rõ: “sự
cường tráng về hể chất l
- 5
nhu cu ca bn thõn con ngi,ng thi l vn quý to ti sn trớ tu
v vt cht cho xó hi,chm lo cho con ngi v th cht l trỏch nhim ca
ton xó hi,ca cỏc cp,cỏc nghaứnh,cỏ c on th
Ch
th36 CT/TWa ban Bớ Th ử TW ng: Thc hin Giỏo dc th cht
trong tt c cỏc trng hc,lm cho vic tp luyn TDTT tr thnh np sng
hng ngy cho hu ht hc sinh,sinh viờn v cỏc tng lp dõn c trong c
nc.
B Giaựo Du ùc v o To trong thụng t s11/ 97 GD-T ngy01/8/1994ó
ch rừ: ci tin tiờu chun rốn luyn thõn th v
ni dung cng trỡn ging dy TDTT cho hc sinh,sinh viờn.o to v

bi dng giỏo viờn TDTT cho trng hc cỏcp.To nhng iu kin cn
thit v c s vt cht v kinh phớ thc hin dy v hc th dc bt buc
tt c cỏc trng hc
Qua nhng C h th v N ghỡ quyt trờn,cho thy ng v Nh nc ta rt
coitrng vic tng cng sc kho cho nhõn dõn,nht l i vi tng lp hc
sinh,sinh viờn.Trong vic xõy dng v phỏt trin t nc nh hin ay,thỡ vic
giỏo dc v phỏ
1.2trin th cht l mt trong nhng bin phỏp tớch cc nht,gúp phn
tng cng v o
sc kho ,ci to nũi gingqua ú thc hin mc tiờu cụng nghip
hoỏ,hin i hoỏ t nc,cng nh thc hin hai nhim v chin lc quan
trng l xa õy dng v bo v t
quc.
.S lc cỏc cụng trỡnh nghiờn cu v giỏo dc thcht cho h
sinh nc ta.
- 6
nc ta trong nhiu nm qua ó cú nhiu cụng trỡnh nghiờn cu v lnh
vc giỏo dc th cht nhm tỡm ra nhng quy lut v lp nhng thang im
ỏnh giỏ s phỏt trin th cht ca hc sinh nh:
*ỏnh giỏ tỡnh hỡnh sc kho hc sinh(Cao Quoỏc Vie t-Vuừ Vie t
Bc,nm1972).
*Nghiờn cu ỏnh giỏ
hc trng cụng tỏc giỏo dc th cht vhỏt tri TDTT Namtrong nh trng
cỏccp(PGS V c Thu-Phựng Thũ Ho a-Vuừ Bớch Hue ọ Th.s Nguyeón
Tro ựng Hi)cho thy cht lng gi th dc cũn thp,hot ng ngoi khoỏ
cha c chỳ trng.Cỏc trng vựng cao,vựng sõu cũn nhiu khú khn nờn
a s cỏc trng,lp khụng thc hin
th dc.
*Giaựo Du ùc Th Cht cho hc sinh H T nhNam(Nguy n Vn-S
GD v T H T nh)

cho ra bi hc kinh nghim trong5nm(1991- 1996)thc hin vic i
mi,ci tin phng phỏp ging dy mụn Th Dc.Th cht hc sinh c
nõng lờn rừ rt,nng lc vn ng c tng cng,cỏc t cht ca c th
c phỏt trin tt.
*Tng quan cỏc cụng trỡnh
ghiờn cu phỏt trin th cht hc sinh Vit trong10nm qua ca Nguyeón
Quy ứnh HngNam1995.*Cỏc cụng trỡnh nghin cu ca Nguyeón Tha ứnh
Sn-Trỡnh Hu Lc v: Nghiờn cu tỡnh hỡnh phỏt trin hỡnh thỏi,th lc c
th hc sinh la tui1Nam5 thnh ph Ho Chớ Minh.Kt qu nghiờn cu
ny ó cung cp Namnhng hng s sinh hc mica cỏc la tui trờn.
*iu tra,ỏnh giỏ tỡnh trng th cht v xõy dng tiờu chun th lc
chung
- 7
a người Việt giai đoạn I,từ6 - 20tuổ i(Uỷ ban TDTT-Viện KHTDTT.Chủ
nhiệm PGS.TS Dương Nghiệp Chớ)căn cứ vào kết quả điều tra thể chất nhân
dân của người Việt từ6 - 20tuổi.Cho
ấy sự phát triển thể chất của người Việt đã có những tiến bộ rõ r ệt nhất về
chiều cao và cân nặng.Cho thấy có sự khác biệt về thể chất giữa thành thị và
nơng thơn.
*Cơng trình nghiên cứu về chương trìng
ng ạy thể dục(Lê Văn Lẫm-Trònh Trung i
u-Vũ ức Thu-Phạm Khắc Ho ïc-Trần Đồng Lm
uyễn Ma ïnh Liên và các cộng sự năm1978 - 1985).
*Các cơng trình nghiên cứu này cũng đã cung cấp nhiều thơng tin q về tình
hình phát triển thể chất của học sinh.Qua đó tạo cơ sở cho việc so sánh,định
hướng và đánh giá sự phát triển thể chấtcủa học sinh trong tương lai.
1.3 .Lịch sử phát triển mơn điền kinh.
1.3.1 .Vài nét về điền kinh thế giới.
Điền kinh là mơn có lịch sử lâu đời so với các mơn thể thao khác.Đi
bộ,chạy,nhảy,và

đẩy là những hoạt động tự nhiên của con người.Từ những hoạt động với
mục đích di chuyển để tìm kiếm thức ăn,tự vệ đến phòng chống thiên tai,vượt
chướng ngại vật,hoạt độn
ày ngày càng hồn thiện cùng với sự phát triển của xã hội lồi người và
dần dần trở thành một phương tiện giáo dục thể chất,một mơn thể thao có vị
trí xứng đáng thu hút mọi người tham gia tập luyện.
Các bài tập Điền kinh đã được lồi người sử d
từ thời cổ Hy La ïp,song lịch sử phát triển của nó đượcghi nhận trong
cuộc thi đấu chính thức vào năm776trước Cơng ngun.
- 8
Năm1837tại thành phố Legbi(Anh)cuộc thi đấu chạy2km lần đầu tiên được tổ
chức.Từ năm1851các môn chạy tốc độ,chạy vượt chướng ngại vật,nhảy
xa,nhảy cao,ném vật nặng bắt đầ
ược đưa vào chưng trình thi đấu tại các trường đại học ở nước Anh.
Năm1880,Liên đoàn Điền kinh nghiệp dư nước Anh ra đời.Đây là L iên đoàn
điền kinh nghiệp dư đầu tiên trên thế gii.Từ năm1880đến năm1890,môn điền
kinh phát triển mạnh ở nhiều nước như Pháp,Myõ,Đức, Na Uy,Thụy Điển và
các liên đon Điền kinh quốc gia lầ
ượt được thành lập ở hầu hết các châu lục.
Từ1896,việc k hôi phục các cuộc ti đấu truyền thống của đại hội thể thao
Olympic đã đánh dấu bước ngoặc quan trọng trongiệc phát triển môn
điềnkinh.Từ đại hội thể thao Olympic Athen(Hy La ïp1896),điền kinh đã trở
thành nội dung chủ yếu trng chương trình thi đấu tạicác đại hội thể thao
Olympic( 4năm tổ chức một lần).
Năm1992,Liên đoàn điền kinh nghiệp dư quốc tế ra đời,với tèn gọi tắt là
IAAF( International Amateur Athletic Federation).Đây là tổ chức cao nhất
lãnh đạo pNamhong trào đ iền kinh toàn thế giới.HMonacoi
tên ọi của Liên đoàn điền kinhNam
iệp dư quốc tế đã được chuyển thành Hiệp hội quốc te á các liên đoàn điền
kinh( In

national Association of Athletic Federations)với tên viết tắt là IAAF.IAAF
có210thành viên Namlà các Liên đoàn điền kinh quốc gia và các vùng lãnh
thổ ở các châu lục,trngđó có Liên đoàn điền kinh Việt.Hiện nay trụ sở của
IAAF đặt tại.
- 9
1.3.2 .Vài nét về điền kinh Việt.
Nguồn gốc mơnđiền kinh nước ta đã đượccác nhà nghiên cứu xác định là có
từ lâu đời.
Trong lịch sự hàng ngàn năm đấ
ranh sinh tồn,dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt,tổ tiên của chúng ta
cũng đã ất quen thuộc với hoạt độngNam
bộ,chạy,nh ảy,ném đẩy.Lịch sử đã ghi nhận chiến cơng dưới sự lãnh đạo
của vì anh hùng dân tộc Quang Trung,Trung, Namhàng chục vạn qn Tây
Sơn đã hàh qua ân thần tốc,từ Phú Xuân(Bình Định)đến Thăng Long để
đánh tan qn Thanh xâm lược,giành độc lập cho đất nước.
Động lực phát triển mơn điền kinh đã tim ẩn trong lịch sử sinh tồn,dựng nước
và gi ữ nước của dân tộc Việt.
Trong thời gian
i thực dân Pháp đơ hộ nước ta,mơn điền kinh phát triển rất chậm và yếu ở
cả3miền:Bắc, .Theo tờ báo“Tương lai Bắc Ky ø” (bằng tiếng Pháp),tại cuộc
thi đấu điền kinh ở Hà Nội vào tháng4/1925bao gồm9mơn:chạy100m, 110m
rào, 400m,nhảy cao,nhảy sào,đẩy tạ,ném đĩa,ném lao,t hành tích còn rất thấp
như:chạy100m nam: 11”3;chạy1500m nam: 4’56”4;đẩy tạ nam: 10m45…
Sau Cách mạNamng Tháng8năm1975đến nay,trong điều kiện Tổ quốc hồ
bình,độc lập,mơn điền kinh tiếp tục được phát triển mạnh hơn so với giai
đoạn trước đây.Nhiều người tự rèn luyện thân thể bằng đi bộ,tập chạy
chậm.Chương trình giáo dục thể dục thể thao nói chung và mơn điền kinh nói
riêng đã được cải tiến trong các trường học.Sau Đại hội ĐảngNam Cộng sản
Việt lần thứ VI,đất nước ta bước vào cơng cuộc đổi mới,thực hiện chính
sách“mở cửa”muốn làm bạn với tất cả ác nước

- 10
ì hà bình và sự tiến bộ của nhân loại.Trong công cuộc đổi mới,húng ta đã
đạt được những thắn lợi to ớ
về kih tế–xã hội,ngoại giao…từ đó môn điền i
có thêm điều kiện phát triển.Điền kinh Việt đã mở rộng gao lưu,thi đấu
với các nước trong khu vực Đông Nam AÙ,Châu AÙ và thế giới đạt nhiều
thành tích đáng khí ch lệ.
14 .Cơ sở lý luận của việc giảng dạy kỹ thuật nhảy xa“kiểu ngồi”cho đối
tượng ọc sinh Trung h ọc cơ sở.
1.4.1 .Các yếu tố cấu thành thành tích nhảy xa.
Theo PGS -TS Phạm Trọng Thanh, PGS -TS Leâ Ngye ọt Nga,Đào Còn g
Sah thì những yếu tố để vận động viên đạt thành
ch cao goàn5nhóm cơ bản sau:phẩm chất cơ bản của người vận động
viên(cấu trúc cụ thể,đặc điểm,thể chất,thể hình và tính cách)các tố chất cơ
bản( nhanh,mạn,bền,mềm dẻo và khả năng phối hợp vận động)kỹ năng,kỹ xảo
trongp
hợp kỹ thuật,khả năng chiến thuật,khả năng trí tuệ(bao gồm sự hiểu biết
về l ỉnh vực TDTT,chính trị tư tưởng và tâm lí).
Nhảy xa bao gồm những động tác được liên kết lại với nhau thành một động
tác kỹ thật hoàn chỉnh,để tiện phân tích và giảng dạy người ta
ân thành
giai đoạn:chạy đà và chuẩn bị giậm nhảy,giậm nhảy,bay trên không và rơi
xuống đất.
Về mặt lý thuyết,trong điều kiện không có sức cản của môi trường không
khí,điểm bay và đểm rơi trên một mặt phẳng thì vậ
ay xa của vật thể được phóng ra tỉ lệ thuận với bình phương tốc độ bay ban
đầu, S in 2lần góc bay tỉ lệ nghịch với gia tốc rơi tự do.
- 11
Công thức:
Trong th

tế nhảy xa chạy đà và giậm nhảy là2giai đoạn tạo cho cụ thể có tốc độ bay
ban đầu lớn,góc độ bay hợp lý nhất vì thế đây là2giai đoạn có ảnh hưởng quyế
t định đến độ bay xa của lần nhảy.
Theo PTS Bùi Thị Dương-Trần Đình Thuận,muốn đạt được thành tích cao
trong nhảy xa điều cơ bản là cần kéo dài đoạn
ng bay bằng cách chạy lấy đà chuẩn xác và giậm nhảy tíchcực.
Theo Dương
• hiệp Chớ-Mai Vaên Mo
• thành tíchtrong á
• môn nhảy xa được xác định trước hết bởi ộ
• ao vàđ
xa của quỹ đạo trọng tâm lúc bay.Quỹ đạo trọng tâm lúc by phụ thuộc
phần lớn và tốc độ bay ban đầu,góc bay.Vì vậy góc độ bay ban đầ,góc bay là
những yếu tố quan trọng quyết định đến thành tích nhảy.
Qua những quan điểm trê
úng t thấy các yếu tố cấu thànht
h tích nhảy xa:
Đặc điểm hình tái.
Các tố chất t hể lực.
Kỹ năng kỹ xảo trong phối hợp kỹ thuật.
Tâm lý
•
Dựa vào các điều kiện thực
• giảng
- 12
• ạy tại trường r
• g h ọcc
sở Lương Thế Vinh.Trong uận văn này chúng tôi chỉ nghiênc
một số ba øi tập bổ trợ kỹ thuật để nâg cao thành tích môn nhảy xa kiểu
ngồi cho học sinh của nhà trường.

1.4.2 .Kỹ thuật nhảy xa kiểu
ồi.
Nhảy xa bao gồm những động tác liên tục.N hưng để tiện phân t
hngười ta có thể chia kỹ thuật nhảy x thành4giai đoạn sau:
Chy lấy đà và chuẩn bị giậm nhảy.
Giậm nhảy.Bay trên không.
Rơi xuống đất.

1.4.2.1 .Chạy lấy đà và chuẩn bị giậm nhảy
Mục đích của chạy đà là tạo ra tốc độ t oái đa theo phương nằm ngang trước
khi giậm nhảy và chuẩn bị tốt cho việc đặt chân giậm nhảy chính xác vào ván
giậm.
Số bước chạy đà ở các vận động viên nam xuất sắc là18 - 24bước
(khoảng38 - 48m),còn ở các vận đ ộng vên nữ: 16 - 22bước(khoảng32 -
42m).Số bước chạy đà tối ưu phụ thuộc nhiều vào trình độ huấn luyện chuyên
mônvề chạy của vận động viên.Tính chuẩn xác của chạyđà phụ thuộc vàộ dài
chuẩn và nhịp điệu thực hiện các bước chạy trong đà.
Bắt đầu chạy đà tốt cũng đóng vai trò quan trọng,vì vậy vận động viên cần có
tư thế ban đầu và động tác ổn định.Có một vài cách bắt đầu chạy đà:Đứng tại
chỗ,đi bộ vài bước,chạy bước đệm vài bước…Thông t
- 13
ng là vận động viên đứng tại chỗ,một chân đặt vào vạch giới hạn của cự ly
đà,chân kia để ở phía sau hoặc bắt đầu chạyđà bằng vài bước đi bộ hoặc chạy
nhẹ nhàng rồi tăng dần tốc độ.Đến k hoảng giữa cự ly đà,độ ng ả của thân trên
giảm dần(chỉ còn74 - 80 o ),tăng biên độ động tác của tay và chân.Kết thúc
đà,ở những bước cuối cùng,thân trên gần như thẳng đứng.iều rất qua trọng là
phải duy trì kỹ thuật chạy đúng cho đến bước đà cuối cùng,có cảm giác về“độ
nẩy”khi tiếp xúc đất và kiểm ta được các động tác của mìnhHai phương án
chạy đà thường được dùng là:tăngtốc độ đều trên toàn đà và đạt tới tốc độ tối
đa ở các bước cuối cùng(cách

y phù hợp với những người mới tập nhảy);cố gắng chạy nhanh ngay ừ
đầu,duy trì tốc độ cao trên cự ly và lại cố gắng tăng tốc độ ở cuối cự ly.Dù
theo phương án nào,vận động viên cũng cần đạt tốc độ chạy đà9 - 10m/giày
với nữ và10 - 11 m/giày với nam.Để giậm nhảy chính xác ở mỗi vận động
viên cần xác định vạchbáo hiệu2 (nơi bắt đầu vào4- 6bước cuối).Nếu chạ y đà
không cần điều chỉnh nhị p điệu,độ dài bước chạy đà mà vẫn có độ dài4 -
6bước cuối theo dự kiến thì mới đảm bảo giậm nhảy
án giậmvới tốc ộ
ưu.
Thông thường độ dài bước cuối nên ngắn hơn bước trước đó15 -
cm (ữ là5 – 10 cm).Tuy vậy ũng có vậnđộng viên có độ dài2bước cuối
như nhau và thậm chí có trường hợp bước cuối dài hơn bước trước
đó(R.Bimôn khi lập kỉ luật thế giới8,90m có bước đà cuối dài257cm trong khi
bước trước đó chỉ dài240 cm).
- 14
ước khi đặ t chân giậm nhảy vào ván(khi còn cách0,06 – 0,1 cm)người ta
nhận thấy ở các vận động viên nhảy có sự căng sơ bộ các cơ vòm bàn chânv
cơ tứ đầu đùi của chân giậm nhảy.
1.4.2.2 .Giậm nhảy.
Phần l
n
các vận động viên đặt chân xuống ván giậm bằng gót hoặc cả bàn
chân.
Lực giậm n hảy trong nhảy xa rất lớn( 700 – 8
0
gTay đối với vận động viên
cấp cao).Vì vậy giậm nhảy nhất thiết là phải nhanh,mạnh.Đối Tayvới thiếu
niên hoặc người mới tập,việclựa chọn chân giậm nhảy bằng cách cho họ nhảy
xa một cách tự chọn bằng đà ngắn.
i tiếp úc với ván giậm,tà

bộ trọng lượng cụ thể dồn lên chân giậm nhảy,do vậy chân giậm nhảy hơi
khuỵu gói để giảm chấn động.Khi giậm nhảy cần nhanh c h oăng duỗi hết các
khớp chân giậm nhảy.Kết thúc giậm nhảy góc giữa thân
rên và đùi chân lăng khoảng95 0 ,bàn chân,cẳng chân,đùi của chân giậm
gần như nằm trên mt đường thẳng hơi ngã về trớc với góc độ giậm nhảy
khoảng68 - 72 0 . bên chân giậm vung về trước–lên trên và dừng khi cánh tay
song song với mặt đất. bên chân lăng gập ở khuỷu và đán h sang bên để nâng
cao vai.Động tác kết thúc giậm nhảy như vậy gọi là bước bộ trên không.
1.4.2.3 . By trên không.
Sau khi rời đất,trọng
m cụ thbay theo đường
òng cung.Toàn bộ các động tác của vận động viên trong lúc bay là nhằm
giữ thăng bằng và tạo điều kiện thuận lợi để rơi xuống hố cát có hiệu quả
nhất.
- 15
Sau khi bay ở tư thế
ớc bộ”được1/3 – 1/2cự ly,vận động viên kéo chân giậm lên son s ong với
chân ở phía trước(chân lăng)và nâng hai đùi lên sát ngực.Ở tư thế này,thân
trên k
g nên gập nhiều về trước.Tiếpđó,trước khi rơi xuống hố cát2chân hầu như
được duỗi thẳng hoàn toàn đồng thời2tay đánh thẳng xuống dưới–về trước và
ra sau.Động tác có tính chất bù trừ này tạo điều kiện tốt cho việc duỗi thẳng
ch ân trước khi rơi xuống và giữ thăng bằng.
1.4.2.4 .Rơi xuống đất.
Để đạt được độ xa của lần nhảy,việc thực hiện đúng kỹ thuật rơi Tayxuống
đất có yù nghĩa rất lớn.Không ít vận động viên do có kỹ thuật này kém nên đã
không đạt được thành tích tốt nhất của mình.
Trong tất cả các kiểu nhảy,việc thu chân chuẩn bị rơi xuống đấ t được bắt đầu
khi tổng trọng tâm cụ thể ở cách mặt đất ngang với mức khi họ kết thúc giậm
nhảy.

Để chuẩn bị cho việc rơ
đấtđầu tiên cần nâng đùi,đưa hai đầu gối l
sát gực và gập thâ
ên nhiều về trước.Cẳng chân lúc này được hạ xuống dưới,hai tay chuyển
từ trên cao ra phía trước.Tiếp đó là duỗi chân,nângẳng chân để gót chân chỉ
thấp hơn mòng một hút.Thân trên lúc này không nên gập về trước quá nhiều
vì sẽ gây khó khăn cho việc nâng ch
lên cao. lúc này hơi gấp ở khuỷu và được hạ xuống theo hướng xuống
dưới và ra sau.Sau khi hai gót chân chạm đất cần gập chân ở khớp gói để
- 16
giảm chấn động và tạo điều kiện chuyển trọng tâm cụ thể xuống dưới–ra
trước vượt qua điểm chạm đất của gót.Thân trên lúc này cũng có gậ về trước
để giúp không đổ người về sau làm ảnh hưởng tới thành tích.
1.5 .Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi14 – 15 .
1.5.1 .Đặc điểm tâm lý.
Lứa tuổi14– 15là lứa tuổi bắt đầu của sự trưởng thành.Các hoạt động của lứa
tuổi này ngày càng phong phú và phức tạp hơn đ ược thể hiện vai trò của
mình trong xã hội,vai trò của người lớn và thực hiện vai trò với tính độc lập
và tinh thần trách nhiệm hơn.
Vị trí của lứa tuổi này trong xã hội chưa được xác định rõ ràng,ở mặt này họ
được coi là người lớn,ởmặt khác lại không.Do vậy phải tìm cách tạo điều kiện
ể lứa tuổi này xây dựng một phương thức sống mới phù hợp với mức độ
phát triển chung của chúng,bằng cách khuyến khích chúng hành đo äng có yù
thức trách nhiệm riêng và khuyến khích sự giáo dục lẫn nhau trong tập thể
thanh niên mới lớn.Ở lứa tuổi này các em yù thức được rằng mình đang đứng
trước ngưỡng cửa cuộc đời do vã y thái độ yù thức của các em ngày càng phát
triển
hái độ của các em đối với môn học cũng có sự chọn lựa hơn và hình thành
tính hứng thú học tập gắn liền với khuynh hướng nghề nghiệp.Ở l
tuổi này;tính chủ định phát triển mạnh,tri giác đạt đến mức cao,quan sát

đã trở nên có hệ thống và toàn diện hơn.Tuy nhiên,sự quan sát này cũng
không hiệu quả nếu n hư thiếu sự chỉ đạo dẫn dắt của giáo viên,huấn luyện
viên.
- 17
Do cấu trúc của não bộ phức tạp và chức năng của não phát triển,do sự phát
triển của quá trình nhận thức,ảnh hởng của hoạt động học tập mà hoạt động tư
duy của lứa tuổi này có thay đổi quan trọng.Các em đã bắt đầu có khả năng tư
duy lý luậ
tư duy trừu tượng càng phát triển,tư duy có chặt chẽ hơn,có căn cứ và nhất
quán hơn đồng thời tính phê phán của tư duy càng phát triển.
Tóm lại:Ở lứa tuổi này,những đặc điểm chung của con người về mặt trí tuệ
thông thường đã được hình thành và chúng vẫn còn được tiếp tục hoàn thiện.
Sự phát triển của yù thức là một đặc điểm nổi bật trong sự phát triển nhân
cách của thanh niên mới lớn,nó có yù nghĩa to lớn đối với sự phát triển tâm lý
ở lứa tuổi này.Sự hình thành yù thức ở lứa tuổi này là một quá trình lâu
dài,trãi qua những mức độ khác nhau
uùa tình tự phát ti
yù thức diễn ra mạnh mẽ,sôi nổi và có tính đặc thù rie õng.Ở lứa tuổi này
có nhu cầu tìm kiếm và đánh giá những đặc điểm tâm lý của mình theo quan
điểm về cuộc sống và hoài bão của mình.
Đặc điểm quan trọng trong sự tự yù thức xuất phát từ yêu cầu của cuộc sống
và hoạt đng,đơn vị mới mẻ của mình trong tập thể,những quan hệ mới về thế
giới xung quanh buộc mình phải yù thức được những nhân cách của mình.Các
em bắt đầu nhận thức cái tôi của mình trong hiện tại và nhận thức được vị trí
của mình trong xã hội tương lai.Các em đã biết thể hiện tinh thần trc
nhiệm tong công việcm
h làm,đã
iết thể hiện lòng tự trọng,biết khắc phục khó khăn để đạt mục đích mình
định ra.Đây chính là đặc điểm thuận lợi nhất để rèn luyện các tố chất thể lực
cho các em.

1.5.2 .Đặc điểm sinh lý.
- 18
Lứa tuổi14 – 15 là thời kỳ đạt được sự trưởng thành về mặt thể lực nhưng sự
phát triển cơ thể còn kém so với sự phát t
ển cơ
người lớn,là lứa tuổi bắt đầu thời kỳ phát triển tương đối ổn định về mặt
sinh lý,nhị độ tăng trưởng chiều cao và trọng lượng đã chậm lại.Các em giđạt
sự tăng trưởn ủa mình vào khoảng14 – 15 tuần.Trọng lượng cácm trai đã bắt
kịp các emgái và tiếp tục tăng lên.Sức mạnh cơ bắp tăng nhanh.Nhìn chung
đây là lứa tuổi các em có cụ thể pht triển cân đối,khoẻ và đẹp.Đa số các em có
thể đạt được những khả năng phát triển về cụ thể như người lớn.
1.5.2.1 .Hệ vận động.
Hệ xươngỞ la tuổi14 - 15đang diễn ra quá trình cốt hóa.Xương phát triển
mạnh về chiều dài làm tăng chiều cao của cụ thể,các cơ tăng khối lượng và
đạt43 – 44%trọng
ợng toàcụ thể,bao khp
à hệ thống dây chằng mỏng,vì vậy độ linh hoạt của khớp cao.Khả năng
mềm dẻo giảm dần theo lứa tuổi và độ bền vững của xương khớp tăng.
Hệ cơ:
Lứa tuổi14 – 15là giai đoạn phát triển của hệ thống cơ vân cả về lượng và
chất.Sự phát t riển cơ bắp không đồng đều,khi các cơ bắp cụ lớn phát triển
nhanh(cơ đùi,cơ cánh tay) ,các cơ co phát triển sớm hơn cơ duỗi,hàm luôïng
các chất v ô cơ,hữu cơ t
ng ổ chức tăng,cùngv
sự phì đại của c làm cho việc cung cấp máu cho chúng được cải
thiện.Hàm lượng đạm và các ch át giàu năng lượng(miozin, creatin phot
phat)và hoạt tính các men đều tăng lên trong cơ tương,tô cơ,khả năng trao đổi
chất của cơ cũng tăng.V ỡ vậy sử dụng các bài tập phát triển sức mạnh là hợp
- 19
lí nhưng các bài tập phải đảm bảo các nguyên tắc vừa sức và đảm bảo cho tất

cả các loại cơ.
1.5.2.2 . Hệ thần kinh.
Được phát triển một cách hoàn thiện khả năng tư duy,phân tích tổng ợp và
trừu tượng hoá cũng phát triển thuận lợi tạo điều kiện tốt cho việc hình thành
phản xạ có điều kiện,ngoài ra do hoạt động mạnh của tuyến giáp,tuyến sinh
dục,tuyến yên,làm cho quá trình hưngphấn của hệ thần kinh chiếm
ưuthế.Giữa hưng phấn và ức chế không cân bằng đã ảnh hưởng đến hoạt động
thể lực cần bắt buộc phải ử dụng các bài tập sao cho phù hợp.
1.5 .2.3 .Hệ t
n hoàn.Các kích thướt
ệt đối,tương đối củ tim tăng dần theo lứa tuổi,tuổi15 – 18khoảng200 –
220g.Tần số co bóp của tim giảm dần theo lứa tuổi14 - 15tuổi70 –
80lần/phút.Huyết áp tăng theo lứa tuổi.Ở lứa tuổi này huyết áp tối đa100 –
110mm Hg và huyết áp tối thiểu giao
ộng từ70 – 85mm Hg.Ở lứa tuổi14 - 15hệ thống tim mạch đang trong giai
đoạn hoàn thiện về cấu trúc và chức năng.Dưới ảnh hưởng của quá trình phát
triển sinh học tự nhiên và sự tác động của tập luyện đã tạo ra những b iến đổi
thích ứng như:Tần số giả
trnyên tỉnh,buồn tim giản rộng,thành tim
y lên và lực co bóp cơ tim tăng là cơ sở tăng lưu lượng phút,lưu lượng tâm
thu,huyết áp tối đa trong vận độ ng.Do đó ở lứa tuổi14 -15 ,sau hoạt động
mạch và huyết á hồi phục tương đối nhanh nên phù hợp với các bài tập chạy
dài
ø các bài tập có khối lượng và cường độ tương
 ối lớn.
- 20
1.5.2.4 .Hệ hô hấp.
Ở
 ứa tuổi14 - 15 ,hệ thống cơ hô hấp,thể tích lồngngực ph
 triển ngày càng hoàn thiện dẫn đếnbiến đổi các

 hỉ số chức năng như:Tần số hô hấp giảm,thông
í phổi,dung tích sống,khả năng hấp thụ oxy tăng,nhưng chưa ổn đ
 h ở cuối giai đoạn dậy thì.
Ở lứa tuổi này đã hoàn thiện vòng ngực,trung bình của nam
ảng75 – 80cm,diện tích tiếp xúc của phổi k
 ảng120 – 150 cm,dung lượng phổi khoảng4,5lớt,tần số hô hấp10 –
20lần/phút.Vì v
 các bài tập phát triển sức bền càng phù hợp với l
 tuổi này.
1. 6 .Bài tập b
 trợ chuyên môn ở môn nhảy xa.
Sau
 hi tham khảo một số tài liệu và qua thực tiễn giảng
chúng tôi đã tổng hợp được các bài tập bổ trợ chuyê
 n trong môn nhảy xa kiểu ng
 cho nam học sinh lớp9Trường trung h
 cơ sở Lương Thế Vinh-Thành phố Buôn Ma Thuột- Tỉnh
 ắk Lắk

 1 1.Bài tập để nắm vững
thuật chạy đà:
Chạy đà có đặt vật chuẩ(
 ú yù độ dài bước).
- 21
Chạy đà bình thường có
 iậm nhảy lúc kết thúc(chạy5 - 6lần).
Chạy đà trên đường
 hủ thảm hay cỏ(chạy2 - 4lần).
Chạ
 qua phần đầu tiên của đà trên đường dốc,

phần thứ hai của đà(6bước chạ
 trên đường bằng,thực hiện5 - 6lần.
Chạy
của đà(
n vạch kiểm tra)bằng6bước ch
àcđàn tính.Thực hiện4 -5
.
1.6.2.Bài tập để nắm vững kỹ thuật giậm nhảy:
Chạy4 – 6bước nhảy lên thang
hể ụcvà đặt bàn chân lăng lên thang ngang.
Chạy3bước giậm nhảy bước bộ quar
- 22
cao20 – 30 cm.
Chạy4 – 8bước giậm nhảy chạm vật chuẩn.
Chạy đạp sau6 – 8m thực hiện giậm nhảy.
Chạy bật lên bằng chân giậm rơi xuống bằng chân lăng và chạy.
1.6.3.Bài tập để nắm vững kỹ thuật động tác trên không:
Giậm nhảy bước bộ vào hố cát.
Giậm nhảy bước bộ qua rào cao20 – 3
cm.
Đu người trên xà ngang thực hiện động tác bước bộ lăng hòng.
Bước bộ chạm vật chuẩn.
Ch ạ y3bước giậm nhảy bước bộ.
1.6.4.Bài tập để nắm vững kỹ thuật rơi xuống đất:
Đu người trên xà đơn thực hiện kỹ thuật rơi xuống đất.
ậm hảua vạch báo hiệu làm động tác tu hai gói stngực.
ạ
ỗ bật xa(chú yù động tác tiếp đất).
Đứng trên bục cao20 – 30cm tư thế bước bộ thu chân giậm và rơi xuống hố
cát.

Thực hiện bước bộ thu chân giậm tiếp đất.
- 23
CHƯƠNG2
PHƯƠNG PHÁP–TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU
2 . 1 .hương pháp nghiên cứu:
Đ
ải uyế các mục tiêu nghiên cứu của đt
chúng tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
2.1 .1 .Phương pháp tổng hợp và phân tích các tài liệu có liên quan đến đề tài.
Đọc và tham khảo tài liệu có liên quan đến
ề tài nghiên cứu nhằm hệ thống hoá các kiến thức có liên quan đến lĩnh
vực nghiên cứu phục vụ tốt cho việc thực hiện đề tài.Ngay từ khâu chọn đề
tài,xây dựng đề cương,bắt tay vào nghiên cứu và đến khi chuẩn bị dự thảo,báo
o kết quả,ngườinghiên cứu đã sử dụng phương pháp này.
Phương pháp này cho phép chúng tôi hệ thống hóa các kiến thức có liên q uan
đến lĩnh vực nghiên cứu,hình
nh cơ sở lluận,xác định mục đích,nhiệm vụ nghiên cứu,đồng thờixây dựng
tổng quan,xử lý và phân tích kết qả nhiên cứu của đề tài.
2. 1 2 .Phương p
phỏng vấn gián tếp(Sử dụng phiếu ủ i eàu tra) .Phương pháp này nhằm
tìm hiểu và xác định các bài tập được sử dụng trong thực tiễn huấn luyện–
giảng dạyN
y xa,chúg ti dùng phiếu điều tra theo pươngph
phân loại mức độ tin cậy của từng bài tập để phỏng vấn các huấn luyện
viên,giáo viên là những người có kinh nghiệm trong công tác huấn luyện v
iên,giảng dạy môn Nhảy xa.
- 24
3 .Phương pháp tực nghiệm s
hạm
Phương pháp này nhằm mục đích đưa các bài tập mới vào t

c tiễn,qua thực nghiệm góp phần làm sáng tỏ những yếu tố tác động trực
tiếp(yếu tố thực nghiệm)tớ
kết quả tập luyện của đối tượng nghiên cu.
Trước thực nghiệm cả hai nhóm đều được kiểm tra thành tích nhảy xa để lấy
thành tích ban đầu. Sau 3tháng tập luyện chúng tôi tiến hành lấy thành tích
nhảy xa lần2,để xác định các bài tập có hiệu quả nhằm nâng cao thành tích
nhảy xa.
Để kiểm nghiệm t rong thực tiễn các bài tập phát triển thể lực ở môn nhảy xa
cho đối tượn nam học sinh.Chúng tôi tiến hành thực nghiệm trên hai nhóm
đối tượng theo
i ước sau:
+Nhóm thực nghiệm A:gồm40học sinh được chọn ngẫu nhiên và được học th
eo các bài tập chuyên môn do chúng tôi lựa chọn,t hời gian tập luyện mỗi tuần
một buổi,m ỗi buổi2tiết.
+Nhóm đối chứng B:gồm40học sinh đư
cọn gẫu nhiên và được học tho
ương trình sách giáo khoa của Bộ Giaùo Du ïc&Đào Tạo.Thời gian tập
luyện như nhóm thực nghiệm.
2. 1.4 .Phương pháp kiểm tra sử p hạm.
Dựa trên kết quả sử lý s
liệu từ các phiếu phỏng vấn giá ti
- 25
theo phương pháp trên,chúng tôi đã chọn được các bài tập bổ trợ chuyên
môn nhằm nâng cao thành tích nhảy xa của đối tượng nghiên cứu.
*Thành
Σh nh ả xa(cm)
ục đích:dùng để kiểm ta
t quả hc tập của đối tượng nghê
cứu.
-Dụng cụ sàn bãi:thước dây bằng sắt,đơn vị đo tính bằng centimet,hố

cát,cờ,giấy bút gh
chép.
-Phương pháp
iểm tra và ghi nhận tha ønh tích:khi nghe đọc tên thì học sinh đó
bướ
c vào
vị trí chuẩn bị chạy đàS
khi thấy cờ phát lệnh, thì thực hiện lần n
y của mìn h.Mỗi lần nhảy chỉ với một họ s
h thực hiện,mỗi học sinh thực hiện
nhảy3lần(toàn
à),lấy thành tích cao nh
của3lần nhảy.Thành tích
hỉ được công nhận khi học sinh không bị i
ạm v
o
≤các iều sau đây:đạp qua khỏi ván giậm nhảy,nhảy không
úng kiểu n
ồ
,nhả r khỏi hoá nhảy.