Tải bản đầy đủ (.ppt) (25 trang)

Slide sinh 8 bài tiết nước tiểu _Gv N.T Vượng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.13 MB, 25 trang )

UBND TỈNH ĐIỆN BIÊN
SỞ GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO
Giáo viên: Nguyễn Thị Vượng
Điện thoại: 0946069397

Bài giảng
SINH HỌC 8
Tiết 41. Bài tiết nước tiểu
Trường THCS Thanh Bình
Thành phố Điện Biên Phủ Tỉnh Điện Biên
Tháng 12 năm 2014
Nếu thận của một người bình thường nghỉ
làm việc vài ngày thì người đó có thể bị tử
vong bởi 3079 chất có trong máu (gồm chất
thải của tế bào và các chất dư thừa). Do các
chất đó không được lọc và thải ra ngoài.
Thận có
vai trò gì ?
Tiết 41. Bài tiết nước tiểu
Bài 1. Lựa chọn cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống
Đúng Click vào
bất cứ chôc nào để
tiếp tục
Đúng Click vào
bất cứ chôc nào để
tiếp tục
Không đúng -
làm lại
Không đúng -
làm lại
Bạn trả lời


đúng !
Bạn trả lời
đúng !
Chấp nhận
Chấp nhận
Làm lại
Làm lại
Dựa vào các kiến thức đã học về thành phần của máu.
Làm các bài tập sau:
chiếm 55% và 45% còn lại là các
protein, lipit, glucozơ, vitamin, muối khoáng

Thành phần của máu gồm:
có thành .
chiếm 90%. phần chủ yếu là
như: 10% còn lại là các chất
như: ure, axit uric và các
Các tế bào máu: hồng cầu,
bạch cầu và tiểu cầu.

Huyết tương chứa: nước; các
chất dinh dưỡng như: protein,
lipit, gluxit, vitamin, muối
khoáng ; Các chất cần thiết:
hoocmon, kháng thể; Các chất
thải của tế bào như urê, axit uric
THÀNH PHẦN CỦA MÁU:
1. Cấu tạo trong của thận gồm:
Đúng Click vào bất cứ
chôc nào để tiếp tục

Đúng Click vào bất cứ
chôc nào để tiếp tục
Không đúng -
làm lại
Không đúng -
làm lại
Bạn trả lời
đúng !
Bạn trả lời
đúng !
Chấp nhậnChấp nhậnLàm lạiLàm lại
Dựa vào các kiến thức đã học về cấu tạo thận. Làm các
bài tập sau:
A) Vỏ thận, tủy thận, ống thận.
B) Vỏ thận, tủy thận, bể thận.
C) Vỏ thận, bể thận, ống thận.
D)
Vỏ thận, tủy thận, ống dẫn nước tiểu.
2. Mỗi thận có khoảng 1 triệu đơn vị chức năng,
cấu tạo mỗi đơn vị chức năng gồm:
Đúng Click vào bất cứ
chôc nào để tiếp tục
Đúng Click vào bất cứ
chôc nào để tiếp tục
Không đúng -
làm lại
Không đúng -
làm lại
Bạn trả lời
đúng !

Bạn trả lời
đúng !
Chấp nhậnChấp nhận Làm lạiLàm lại
A) Cầu thận, tủy thận, ống thận.
B) Nang cầu thận, tủy thận, bể thận.
C) Cầu thận, nang cầu thận, ống thận.
D) Nang cầu thận, tủy thận, ống thận.
Tủy thận
Vỏ thận
Bể thận
Sơ đồ cấu tạo một đơn vị chức năng của thận
Cầu
thận
Nang cầu thận
Ống thận
Mao mạch quanh ống thận
Thận phải
Ống dẫn
nước tiểu
Bóng đái
Ống đái
Sơ đồ hệ bài tiết nứơc tiểu
Thận trái
Tiết 41. Bài tiết nước tiểu
I. Tạo thành nước tiểu
II. Thải nước tiểu
Quan sát sơ đồ quá trình tạo thành nước tiểu
ở một đơn vị chức năng của thận.
QUÁ TRÌNH LỌC MÁU


QUÁ TRÌNH HẤP THỤ LẠI QUÁ TRÌNH BÀI TIẾT TIẾP
1. Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở đâu ?
Đúng Click vào bất cứ
chôc nào để tiếp tục
Đúng Click vào bất cứ
chôc nào để tiếp tục
Không đúng -
làm lại
Không đúng -
làm lại
Bạn trả lời
đúng !
Bạn trả lời
đúng !
Chấp nhận
Chấp nhận
Làm lại
Làm lại
Quan sát sơ đồ quá trình tạo thành nước tiểu
ở một đơn vị chức năng của thận.
QUÁ TRÌNH LỌC MÁU

QUÁ TRÌNH HẤP THỤ LẠI QUÁ TRÌNH BÀI TIẾT TIẾP
A)
Ở các đơn vị chức năng.
B)
Ở tủy thận.
C) Ơ bể thận.
2 Sự tạo thành nước tiểu gồm mấy quá trình ?
Đúng Click vào bất cứ

chôc nào để tiếp tục
Đúng Click vào bất cứ
chôc nào để tiếp tục
Không đúng -
làm lại
Không đúng -
làm lại
Bạn trả lời
đúng !
Bạn trả lời
đúng !
Chấp nhận
Chấp nhận
Làm lại
Làm lại
Quan sát sơ đồ quá trình tạo thành nước tiểu
ở một đơn vị chức năng của thận.
QUÁ TRÌNH LỌC MÁU

QUÁ TRÌNH HẤP THỤ LẠI QUÁ TRÌNH BÀI TIẾT TIẾP
A) 2 quá trình
B) 3 quá trình
C) 4 quá trình
Tiết 41. Bài tiết nước tiểu
I. Tạo thành nước tiểu
-
Sự tạo thành nước tiểu diễn ở
các đơn vị chức năng của thận.
Gồm 3 quá trình:
+ Lọc máu ở cầu thận

QUÁ TRÌNH LỌC MÁU

QUÁ TRÌNH HẤP THỤ LẠI QUÁ TRÌNH BÀI TIẾT TIẾP
Lọc máu
QUÁ TRÌNH LỌC MÁU
- Màng lọc là vách mao mạch
với các lỗ 30-40 A
0

-

Sự chênh lệch áp
suất tạo ra sự đẩy các chất lọc
qua lỗ lọc.
- Các tế bào máu và protein
có kích thước lớn hơn lỗ lọc
nên ở lại trong máu
1. Quá trình lọc máu ở cầu thận tạo
thành sản phẩm gì chảy trong ống thận ?
Đúng Click vào bất cứ
chôc nào để tiếp tục
Đúng Click vào bất cứ
chôc nào để tiếp tục
Không đúng -
làm lại
Không đúng -
làm lại
Bạn trả lời
đúng !
Bạn trả lời

đúng !
Chấp nhận
Chấp nhận
Làm lại
Làm lại
QUÁ TRÌNH LỌC MÁU -
Màng lọc là vách mao mạch với
các lỗ 30-40 A
0

-

Sự chênh lệch áp suất tạo ra
sự đẩy các chất lọc qua lỗ lọc.
- Các tế bào
máu và protein có kích thước lớn
hơn lỗ lọc nên ở lại trong máu
Quan sát sơ đồ quá trình tạo thành nước tiểu ở một đơn vị chức
năng của thận. Đọc thông tin ô màu xanh
Nước tiểu đầu
Lọc máu
A) Nước tiểu đầu.
B)
Nước tiểu chính thức.
C)
Huyết tương.
D)
Huyết thanh.
Tiết 41. Bài tiết nước tiểu
I. Tạo thành nước tiểu

- Sự tạo thành nước tiểu diễn ở
các đơn vị chức năng của thận. Gồm
3 quá trình:
+ Lọc máu ở cầu thận
QUÁ TRÌNH LỌC MÁU
- Màng lọc là vách mao
mạch với các lỗ 30-40 A
0

-

Sự
chênh lệch áp suất tạo ra
sự đẩy các chất lọc qua lỗ
lọc. -
Các tế bào máu và protein
có kích thước lớn hơn lỗ
lọc nên ở lại trong máu
-> nước tiểu đầu
Lọc máu
Nước tiểu đầu
Thành phần của máu chưa lọc:
+ Các tế bào máu
+ Huyết tương chứa: nước; các chất dinh
dưỡng như: protein, lipit, gluxit, vitamin,
muối khoáng ; Các chất cần thiết:
hoocmon, kháng thể; Các chất thải của tế
bào như urê, axit uric
Thành phần của máu
sau khi lọc ở cầu thận

gồm: Protein và các tế
bào máu.
Thành phần nước
tiểu đầu: Phần lớn
nước, các chất dinh
dưỡng như: glucozơ,
lipit, viatmin, muối
khoáng và chất thải
Tiết 41. Bài tiết nước tiểu
I. Tạo thành nước tiểu
- Sự tạo thành nước tiểu diễn ở
các đơn vị chức năng của thận. Gồm
3 quá trình:
+ Lọc máu ở cầu thận
-> nước tiểu đầu
+ Quá trình hấp thụ lại
+ Quá trình bài tiết tiếp
Thành phần của máu
sau khi lọc ở cầu thận
gồm:
Nối ý ở cột A với cột B sao cho phù hợp.
Cột A. Quá trình hấp thụ lại (1);
Quá trình bài tiết tiếp (2)
Cột B (chất được hấp thụ lại
hoặc bài tiết tiếp)
a.
Chất dinh dưỡng
b.
Chất cặn bã như axit uric, creatin
c.

Các chất thuốc
d.
Phần lớn nước
e.
Các ion thừa như H+ K+
f.
Các ion cần thiết
Đúng Click
vào bất cứ
chôc nào để
tiếp tục
Đúng Click
vào bất cứ
chôc nào để
tiếp tục
Không đúng
- làm lại
Không đúng
- làm lại
You
answered
this
correctly!
You
answered
this
correctly!
Chấp nhận
Chấp nhận
Làm lại

Làm lại
QUÁ TRÌNH HẤP THỤ LẠI
- Có sử dụng năng lượng
ATP. - Các chất
được hấp thụ lại: + Các chất dinh
dưỡng; + Nước; + Các ion cần thiết: Na
+

Cl
-

QUÁ TRÌNH BÀI TIẾT TIẾP
- Có sử dụng năng lượng
ATP. - Các chất
được bài tiết tiếp: + Các chất: axit uric,
creatin ; + Các chất thuốc; + Các ion
cần thừa: H
+
K
+

Quan sát sơ đồ quá trình tạo thành nước tiểu ở một đơn vị chức năng của thận. Đọc
thông tin ô màu xanh 2, 3. làm bài tập: Nối ý ở cột A với cột B sao cho phù hợp
a
1
d
1
f
1
b

2
c
2
e
2
Your answer:
Your answer:
The correct answer is:
The correct answer is:
You did not answer this
question completely
You did not answer this
question completely
Bạn phải trả lời câu hỏi này
trước khi tiếp tục
Bạn phải trả lời câu hỏi này
trước khi tiếp tục
Tiết 41. Bài tiết nước tiểu
I. Tạo thành nước tiểu
- Sự tạo thành nước tiểu diễn ở
các đơn vị chức năng của thận. Gồm
3 quá trình:
+ Lọc máu ở cầu thận
-> nước tiểu đầu
+ Quá trình hấp thụ lại
+ Quá trình bài tiết tiếp
-> Nước
tiểu chính thức
QUÁ TRÌNH HẤP THỤ LẠI
- Có sử

dụng năng lượng ATP.
- Các chất
được hấp thụ lại:
+ Các chất dinh
dưỡng
+
Nước +
Các ion cần thiết: Na
+
Cl
-

Hấp
thụ
lại
QUÁ TRÌNH BÀI TIẾT TIẾP
- Có sử dụng
năng lượng ATP.
- Các chất được
bài tiết tiếp:
+ Các chất cặn bã: axit
uric, creatin
+
Các chất thuốc
+ Các ion cần thừa: H
+
K
+

Bài

tiết
tiếp
N
ư

c

t
i

u

c
h
í
n
h

t
h

c
Nối ý ở cột A với cột B sao cho phù hợp
Cột A Cột B
A
.
1. Máu chảy trong
động mạch thận có
thành phần gồm:
B

.
2. Máu chảy trong
tĩnh mạch thận có
thành phần gồm:
C
.
3. Nước tiểu chảy
trong ống dẫn nước
tiểu có thành phần:
B
Các tế bào máu; Huyết tương
chứa: nước; các chất dinh dưỡng
như: protein, lipit, gluxit, vitamin,
muối khoáng ; Các chất cần
thiết: hoocmon, kháng thể; Các
chất thải của tế bào như urê, axit
uric
C
Lượng nhỏ nước; Chất thải, chất
dư thừa…
A
Các tế bào máu; Huyết tương
chứa: nước, protein, lipit, gluxit,
vitamin, hooc môn, muối
khoáng
Đúng Click vào bất cứ
chôc nào để tiếp tục
Đúng Click vào bất cứ
chôc nào để tiếp tục
Không đúng -

làm lại
Không đúng -
làm lại
Bạn trả lời
đúng !
Bạn trả lời
đúng !
Chấp nhận
Chấp nhận
Làm lại
Làm lại
Máu vào thận (chảy trong động mạch thận)
có thành phần gồm: Các tế bào máu; Huyết
tương chứa: nước; các chất dinh dưỡng như:
protein, lipit, gluxit, vitamin, muối khoáng ;
Các chất cần thiết: hoocmon, kháng thể; Các
chất thải của tế bào như urê, axit uric
Máu ra khỏi thận (chảy trong tĩnh mạch
thận) có thành phần gồm:Các tế bào máu;
Huyết tương chứa: nước, protein, lipit,
gluxit, vitamin, muối khoáng. Các chất cần
thiết: hooc môn, kháng thể
Nước tiểu chảy trong ống dẫn nước tiểu
có thành phần:Lượng nhỏ nước; Chất
thải, chất dư thừa…
Thận có
Thận có
vai trò gì ?
vai trò gì ?
Tiết 41. Bài tiết nước tiểu

I. Tạo thành nước tiểu
- Sự tạo thành nước tiểu diễn ở
các đơn vị chức năng của thận. Gồm
3 quá trình:
+ Lọc máu ở cầu thận
-> nước tiểu đầu
+ Quá trình hấp thụ lại
+ Quá trình bài tiết tiếp -> Nước
tiểu chính thức
=> Duy trì ổn định nồng độ, thành
phần các chất trong máu.
Cánh tay bệnh nhân suy thận
Chạy thận nhân tạo: Máu được đưa vào
máy lọc, lọc hết các chất thải, chất thừa
sau đó bơm máu sạch quay lại cơ thể
Tóm tắt quá trình tạo thành nước tiểu theo sơ đồ sau:
Lọc máu,
duy trì ổn
định nồng
độ các chất
trong máu
Theo dõi đoạn video sau:
Qua theo dõi đoạn video cho biết: Nước tiểu chính thức
chứa trong bể thận được chảy theo thứ tự qua các cơ
quan để thải ra ngoài là:
Đúng Click vào bất cứ chôc nào
để tiếp tục
Đúng Click vào bất cứ chôc nào
để tiếp tục
Không đúng - làm lại

Không đúng - làm lại
Bạn trả lời đúng !
Bạn trả lời đúng !
Chấp nhận
Chấp nhận
Làm lại
Làm lại
A)
Bể thân -> ống dẫn nước tiểu -> ống đái -> bóng đái -> ra ngoài
B)
Bể thân -> ống dẫn nước tiểu -> bóng đái -> ống đái -> ra ngoài
C)
Bể thân -> bóng đái -> ống dẫn nước tiểu -> ống đái -> ra ngoài
D)
Bể thân -> ống đái -> bóng đái -> ống dẫn nước tiểu -> ra ngoài
Tiết 41. Bài tiết nước tiểu
I. Tạo thành nước tiểu
- Sự tạo thành nước tiểu
diễn ở các đơn vị chức năng
của thận. Gồm 3 quá trình:
+ Lọc máu ở cầu thận ->
nước tiểu đầu
+ Quá trình hấp thụ lại
+ Quá trình bài tiết tiếp ->
Nước tiểu chính thức
=> Cân bằng, ổn định thành
phần của máu đi nuôi cơ thể.
II. Thải nước tiểu
- Nước tiểu chính thức đổ vào
bể thận theo ống dẫn tiểu

xuống bóng đái rồi thải ra
ngoài qua ống đái.
1440
lít
máu
1,5
lít
-
Nước tiểu chính thức
được tạo ra liên tục là do:
Máu tuần hoàn liên tục qua
thận để lọc tạo thành nước
tiểu
- Việc đi tiểu tiện lại diễn
ra vào những lúc nhất định
là do: Nước tiểu được tích
trữ trong bóng đái khi lên
tới 200ml, đủ áp lực để
gây cảm giác muốn đi tiểu.
- Nhịn tiểu lâu làm
cho các loại muối vô cơ
có trong nước tiểu lắng
đọng tạo nên sỏi thận,
sỏi bàng quang (sỏi
bóng đái) -> Ảnh hưởng
đến sức khỏe
Duy trì ổn
định nồng
độ các chất
trong máu

Hướng dẫn học bài.
-
Học bài, hiểu quá trình tạo thành nước
tiểu và thải nước tiểu.

- Tóm tắt kiến thức theo sơ đồ tư duy.
-
Vận dụng các kiến thức đã học vào vệ
sinh hệ bài tiết, rèn các thói quen sống
khoa học cho bản thân và những người
xung quanh
Tài liệu tham khảo:
1. Sách giáo khoa sinh học 8 – NXB Giáo dục Việt Nam
2. Sách giáo viên sinh học 8 – NXB giáo dục Việt Nam
3. Chuẩn kiến thức kĩ năng môn sinh - NXB giáo dục
Việt Nam
4. Một số bài giảng, hình ảnh video về hệ bài tiết sưu
tầm trên trang Violet

×