SKKN nâng cao chất lượng bữa ăn cho trẻ mầm non

nâng cao chất lợng bữa ăn cho trẻ mầm non
Phần I. đặt vấn đề

Nh chúng ta đã biết hiện nay nội dung đổi mới hình thức tổ chức
hoạt động giáo dục dinh dỡng cho trẻ mầm non trên toàn quốc đã đợc
Đảng - Nhà nớcvà giáo dục mầm non quan tâm một cách sát đáng. Bởi vì
đổi mới hình thức tổ chức trên cơ sở kế thừa một số phơng pháp truyền
thống của giáo dục mầm non. Đây là nhiệm vụ cấp bách hàng đầu. Song
thực tế trớc kia khi ngành mầm non cha đợc chú trọng bản thân cha đúc
rút đợc những kinh nghiệm, từ những việc mình đã làm, do đó bữa ăn
của trẻ cha đợc nâng lên. Thực tế các bữa ăn cha đợc thay đổi, cách chế
biến thờng đợc dập khuôn một phơng pháp cũ.Chính vì lẽ đó sức khỏe
của trẻ cha đợc phát triển tốt, tỉ lệ trẻ kênh B và kênh C giảm chậm, cơ
sở vật chất cha đợc nâng cao, mức ăn thấp đó cũng chính là nguyên nhân
dẫn đến tình trạng còn một số trẻ bị suy dinh dỡng.
Đứng trớc tình hình đó, là một giáo viên đợc phân công làm tại
nhóm dinh dỡng tôi luôn hăng say và tâm huyết với công việc học tập và
công tác. Tôi luôn cố gắng tìm tòi và học hỏi các đồng nghiệp đi trớc để
thực hiện tốt chơng trình và chuyên đề nâng cao chất lợng bữa ăn cho trẻ
ngay từ khi còn nhỏ. Tôi đã điều tra và nghiên cứu về dinh dỡng cho trẻ.
Từ những vấn đề trên tôi đã chọn đề tài Nâng cao chất lợng bữa ăn
cho trẻ mầm non làm đề tài nghiên cứu, nhằm góp một phần nhỏ bé của
mình vào việc chăm sóc sức khỏe của trẻ mầm non nói chung và trẻ Tr-
ờng Mầm Non Yên Lập nói riêng - ngày một tốt hơn.
1
Phần II. Giải quyết vấn đề
1. Cơ sơ lý luận và cơ sở thực tiễn.
a,Cơ sở lý luận
Trẻ em từ khi lọt lòng mẹ đã cất tiếng khóc chào đời. Tiếng khóc
chào đời đầu tiên ấylà sự biểu hiện cảm xúc của con ngời. Thế rồi chúng
bắt đầu bớc vào thế giới ngời lớn bằng những vận động của mình, những

tín hiệu chúng thu đợc từ âm thanh bên ngoài đã sớm hình thành và tạo
cho trẻ những cử động vụng về, hỗn loạn. Những cơ sở sinh lý, thần kinh
ấy là hoạt động phản xạ không điều kiện bẩm sinh mang tính di truyền
giống loài.
Chúng ta! Những ngời đã, đang và sẽ đợc làm cha, làm mẹ của
những đứa trẻ. Ai cũng có mong muốn cao nhất ấy là con sinh ra, lớn lên
đợc khỏe mạnh , thông minh, ngoan ngoãn. Vì Trẻ em hôm nay, thế
giới ngày mai. Chúng ta muốn có đợc những chủ nhân tơng lai của đất
nớc đợc khỏe mạnh thì cần quan tâm tới việc chăm sóc trẻ ngay từ khi
còn nhỏ tuổi.
Với quan điểm trên thì nhiều năm nay Vụ Giáo Dục Mầm Non - Bộ
Giáo Dục và Đào Tạo đã tổ chức các lớp tập huấn về dinh dỡng trẻ em và
chỉ đạo các cơ sở giáo dục mầm non nấu ăn theo khẩu phần dinh dỡng.
Các món ăn thờng xuyên đợc thay đổi để trẻ em đợc ngon miệng, tăng sự
tiêu hóa, hấp thụ giúp trẻ phát triển tốt. Góp phần làm giảm tỉ lệ trẻ bị
suy dinh dỡng.
Chính vì vậy ăn là một nhu cầu không thể thiếu đối với mỗi con
ngời nói chung và trẻ em nói riêng. Nấu ăn là một công việc gần gũi,
quen thuộc của mọi gia đình, nó cũng là thú vui của bao ngời phụ nữ
Việt Nam trên khắp mọi miền.
Thế nhng! Để nấu một bữa ăn ngon, đảm bảo đủ dinh dỡng một
cách an toàn, hợp lý không phải là đơn giản, nhất là bữa ăn cho các cháu
ở lứa tuổi mầm non.
2
Từ những cơ sở lý luận trên là một giáo viên trực tiếp làm tại nhóm
dinh dỡng với 198 học sinh ở cơ sở huyện miền núi còn nghèo. Tôi tin t-
ởng rằng đề tài Nâng cao chất lợng bữa ăn cho trẻ mầm non đã, đang
và sẽ mãi mãi là một nhu cầu không thể thiếu trong mỗi cơ sở nuôi dạy
trẻ trên Tổ quốc Việt Nam yêu quý của chúng ta.
b. Cơ sở thực tiễn.

Vốn quý nhất của con ngời là sức khỏe. Muốn có sức khỏe tốt, điều
đơn giản và dễ hiểu đối với chúng ta đó là nhu cầu ăn và sự rèn luyện.
Riêng đối với trẻ nhỏ ăn uống và sự vận động của chúng là điều mà ngời
lớn cần phải quan tâm nhiều nhất.
Là một giáo viên trực tiếp làm ở nhóm dinh dỡng với số lợng 198
học sinh, nhiều năm qua đợc sự quan tâm chỉ đạo của nhà trờng, nhiệm
vụ của mỗi chúng tôi đợc nâng cao hơn, cụ thể là: giáo viên đợc bồi dỡng
các chuyên đề đặc biệt là chuyên đề giáo dục dinh dỡng và vệ sinh an
toàn thực phẩm cho trẻ mầm non.
Để làm tốt hơn việc Nâng cao chất lợng bữa ăn cho bé bản thân
tôi đã rút ra kinh nghiệm từ thực tiễn trong công việc của mình, kết hợp
với sự tuyên truyền rộng rãi cho các bà mẹ, các cô cấp dỡng và mỗi giáo
viên biết cách lựa chọn thực phẩm và chế biến các món ăn cho phù hợp
với trẻ nhằm giúp cho trẻ có đợc khẩu phần ăn tốt nhất. Không tạo
khoảng cách lớn giữa khẩu phần ăn và chất lợng của trẻ giữa gia đình với
nhà trờng. Tạo cảm giác gần gũi về tâm lý trớc khi đón nhận khẩu phần
ăn của trẻ. Vì với trẻ nhỏ tôi luôn muốn tạo cho chúng những cảm nhận
gần gũi giữa mẹ và cô. Với trẻ giữa hình ảnh mẹ và cô phải là hai ngời
mẹ hiền. Có đợc điều ấy ở tâm lý trẻ thì việc phòng chống suy dinh dỡng
cho trẻ ngẫu nhiên chúng ta có thêm một món ăn tinh thần cho chúng.
ý thức đợc điều đó cùng với sự quan tâm và giúp đỡ của BGH nhà
trờng. Năm học 2007 - 2008 tôi đã mạnh dạn chọn lọc và nghiên cứu,
học hỏi áp dụng và rút ra một số kinh nghiệm nhằm góp phần Nâng
cao chất lợng bữa ăn cho trẻ. Nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện về các
mặt Đức - Trí - Thể - Mĩ.
3

2. Giả thuyết
Nếu đề tài này đợc chọn và áp dụng sớm trong việc nâng cao chất l-
ợng bữa ăn cho trẻ. Thì chắc chắn rằng sẽ có tác dụng rất lớn trong quá

trình chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho trẻ. Mặt khác giúp cho mỗi chúng
ta đều hiểu về nhiệm vụ và trách nhiệm của mình trong công việc chăm
sóc, nuôi dỡng trẻ theo đúng khoa học phù hợp với nhu cầu thực tại.

3. Quá trình thực hiện giải pháp mới
Đứng trớc tình hình nh vậy tôi luôn trăn trở một suy nghĩ mình
phải có một số biện pháp nh thế nào để cho việc thực hiện chuyên đề đợc
tốt hơn. Sau khi tiếp thu Chuyên đề giáo dục dinh dỡng và vệ sinh an
toàn thực phẩm do Phòng giáo dục - đào tạo triển khai tôi đã áp dụng đ-
ợc một số kinh nghiệm sau:
Bản thân tôi phải luôn có ý thức tự học hỏi, tự nghiên cứu để nâng
cao chất lợng bữa ăn cho trẻ để đảm bảo góp phần giảm tỷ lệ trẻ bị suy
dinh dỡng và nâng cao giá trị dinh dỡng của thực phẩm, điều quan trọng
là phải giữ gìn và vệ sinh an toàn thực phẩm thông qua 10 điều quy định
về vệ sinh an toàn thực phẩm đó là:
1. Chọn thực phẩm có giá trị dinh dỡng cao, nh các loại rau, quả
luôn tơi không bị dập nát, các loại thịt phải qua kiểm dịch động vật.
2. Các loại thức ăn phải đợc nấu kỹ ở 100độ C để chín đợc phần
trong của thực phẩm.
3. Thức ăn nấu chín phải cho trẻ ăn ngay, không để ngoài vi khuẩn
dễ xâm nhập không đảm bảo an toàn sức khỏe cho trẻ.
4. Thức ăn nấu chín phải để nơi sạch sẽ và đậy kín.
5. Thức ăn cha ăn hết phải đợc hâm lại trớc khi cho trẻ ăn.
6. Tránh tình trạng để thức ăn sống lẫn thức ăn chín dễ bị nhiễm
khuẩn.
7. Rửa tay sạch sẽ trớc khi chế biến thức ăn.
8. Các dụng cụ chế biến và đựng thức ăn phải giữ gìn sạch sẽ và vô
trùng thờng xuyên.
4
9. Các loại thực phẩm cha sử dụng hết phải đợc cất cẩn thận tránh

các loại côn trùng gặm nhấm bò vào.
10. Sử dụng nớc sạch để chế biến và nấu thức ăn nớc uống cho trẻ.
Thông qua 10 điều quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, bản thân
tôi luôn cố gắng tạo mọi điều kiện để cho bữa ăn của trẻ luôn đảm bảo
vệ sinh sạch sẽ, có đầy đủ các chất dinh dỡng phù hợp với sức khỏe của
trẻ, có đầy đủ bảng biểu tuyên truyền theo qui định tại bếp ăn, xây dựng
thực đơn phù hợp với điều kiện thực tế của địa phơng và của đơn vị, th-
ờng xuyên thay đổi cách chế biến thực phẩm tạo sự hấp dẫn và ngon
miệng giúp trẻ ăn hết xuất. Mặt khác đợc sự quan tâm giúp đỡ của BGH
nhà trờng, sự cộng đồng trách nhiệm của toàn thể giáo viên trong trờng
đã giúp tôi càng hiểu rõ hơn về vai trò và nhiệm vụ của mình trong việc
chăm sóc sức khỏe của trẻ, giúp cơ thể trẻ phát triển khỏe mạnh, thông
minh, là những chủ nhân tơng lai của Đất nớc.
Ngày nay giá trị của con ngời càng đợc nhận thức đúng đắn và đánh
giá một cách toàn diện. Thì việc chăm sóc, nuôi dỡng và giáo dục trẻ em
ngay từ những năm tháng đầu tiên của cuộc đời là một việc làm hết sức
cần thiết và có ý nghĩa vô cùng quan trọng.
Nhận thức rõ điều đó,với bản thân tôi nhiều năm qua đợc nhà trờng
phân công làm nhiệm vụ ở nhóm dinh dỡng. Tôi tự suy nghĩ tìm tòi bằng
kiến thức đã học, bằng những kinh nghiệm thực tế rút ra đợc từ nhu cầu
và tâm lý của trẻ ở mỗi lứa tuổi. Chính vì vậy mà hàng ngày, trong các
bữa ăn của trẻ tôi luôn đảm bảo cho trẻ ăn đủ 4 nhóm thức ăn đó là:
a. Nhóm lơng thực : gồm gạo ngô, khoai, sắn là nguồn cung cấp
năng lợng chủ yếu cho mỗi bữa ăn.
b. Nhóm giàu chất đạm : gồm nguồn thức ăn từ động vật nh thịt,
cá, trứng, sữa và nguồn thực vật nh đậu đỗ đặc biệt là đỗ tơng.
c. Nhóm giàu chất béo nh: mỡ, bơ, dầu và các hạt hột có nhiều dầu
nh lạc, vừng.
d. Nhóm rau quả: cung cấp vitamin, chất khoáng và chất sơ.
5

Từ 4 nhóm thức ăn trên tôi đã nghiên cứu và chế biến các món ăn
cho các cháu theo từng độ tuổi để các cháu đều ăn đợc hết khẩu phần của
mình một cách ngon lành.
Ví dụ: trẻ từ 12- 18 tháng tuổi cho các cháu ăn cháo nấu các loại
củ, quả, xơng, rau, thịt, điều quan trọng là phải tô màu bát cháo bằng
những loại rau củ nh: Cà rốt, khoai tây, bí ngô, rau ngót để tạo sự hấp
dẫn trong bữa ăn của trẻ. Trẻ từ 18 - 24 tháng tuổi cho ăn cơm nát và th-
ờng xuyên thay đổi và phối hợp nhiều loại thực phẩm để trẻ ăn ngon
miệng.
Hằng ngày cho trẻ uống đủ nớc mát về mùa hè, ấm nóng về mùa
đông, kết hợp cho trẻ ăn hoa quả. đặc biệt đảm bảo vệ sinh từ khâu chế
biến đến khâu cho trẻ ăn. Song! Nh thế cha đủ, tôi cũng đã thử nghiệm
theo lời khuyên của bác sỹ về chế độ ăn cân bằng cho trẻ không phải tính
theo từng bữa mà tính theo tuần, có nh vậy ta mới tạo đợc cảm giác ngon
miệng và tâm lý tự chọn khẩu phần ăn cho trẻ. Bởi lẽ, nhu cầu về năng l-
ợng của trẻ cần có từ 800 đến 1000Kcal/ngày. Vì lợng này rất dễ tìm
thấy trong các món ăn ta đã chọn hàng ngày cho trẻ. Song để đạt đợc
điều ấy chúng tôi luôn tạo cảm giác tâm lý cho trẻ trớc giờ ăn và có thể
giới thiệu các món ăn tạo cảm giác cho trẻ thích ăn, ăn ngon miệng.
Tôi thiết nghĩ Nâng cao chất lợng bữa ăn cho trẻ mầm non
không phải chỉ bằng nhiều cá, tôm, thịt, rau mà yếu tố tâm lý, động
viên trẻ là một món ăn tinh thần vô cùng quan trọng, làm đợc điều ấy đ-
ơng nhiên chúng ta đã thành công trong việc phòng chống suy dinh dỡng
cho trẻ mầm non một cách toàn diện. Để các cháu đợc lớn lên bằng cả
tâm hồn và thể chất.

4. Hiệu quả mới - ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm.
Nếu nh những năm trớc do điều kiện kinh tế gặp nhiều khó khăn,
mức đóng góp ăn của trẻ còn thấp, kinh nghiệm bản thân cha nhiều, cha
áp dụng sáng kiến kinh nghiệm thì sức khỏe của trẻ chỉ đạt ở mức độ

nhất định, sự thông minh của trẻ cũng kém phát triển. Song đến năm
2007 - 2008 mức ăn của trẻ đợc nâng lên bình quân 4.800đ/ trẻ / ngày.
6
Đã áp dụng sáng kiến kinh nghiệm vào thực tế. Bản thân tôi có nhiều
kinh nghiệm trong việc chế biến nâng cao chất lợng bữa ăn cho trẻ nên
sức khỏe của trẻ đã nâng lên rõ rệt : Trẻ ở kênh A đã đạt 94,9%, trẻ ở
kênh B giảm xuống chỉ còn 5,1% đây cũng chính là kết quả mà nhà tr-
ờng, bản thân tôi cần cố gắng và phát huy để nuôi trẻ đợc tốt hơn.
Phần III: bài học kinh nghiệm
1. Kinh nghiệm cụ thể.
Chất lợng bữa ăn cho trẻ là một trong những nhu cầu hết sức quan
trọng, đòi hỏi mỗi chúng ta và riêng bản thân tôi phải có ý thức tự tu d-
ỡng, rèn luyện và tìm tòi, nghiên cứu để đảm bảo về dinh dỡng trong
khẩu phần ăn giúp trẻ luôn khỏe mạnh, chóng lớn, thông minh Mặt
khác tiếp tục nâng cao mức ăn cho trẻ để phù hợp với yêu cầu thực trạng
của nền kinh tế thị trờng có đợc nh vậy thì chắc chắn cơ thể trẻ sẽ phát
triển khỏe mạnh, sẽ là những mầm non tơng lai mà Đất nớc đang chờ
đợi.

2. Cách sử dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Nói đến sức khỏe của trẻ lứa tuổi mầm non là chúng ta cần đề cập
đến nâng cao chất lợng dinh dỡng cho trẻ, giúp trẻ phát triển cả về trí lực
và thể lực, là một giáo viên làm tại nhóm dinh dỡng tôi luôn nhận thức
một điều rằng mình phải có kiến thức, phải chịu khó nghiên cứu tài liệu,
tìm tòi học hỏi rút ra những kinh nghiệm, biết lựa chọn và chế biến
những món ăn phù hợp với khẩu vị của trẻ. Đặc biệt là phù hợp với điều
kiện thực tế của địa phơng, có nh vậy thì mới đáp ứng nhu cầu phát triển
của thế hệ trẻ trong thời kỳ hội nhập của xã hội hiện nay.

3. Đề xuất h ớng phát triển sáng kiến.

Để giúp cho việc Nâng cao chất lợng bữa ăn cho trẻ mầm non
ngày một tốt hơn và thực sự có hiệu quả trong việc áp dụng sáng kiến
kinh nghiệm vào thực tế trong công tác chăm sóc nuôi dỡng trẻ mầm non
7
nói chung và trẻ trờng Mầm non Yên Lập nói riêng, điều tôi mong muốn
nhất đó là tiếp tục nhận đợc sự quan tâm lãnh chỉ đạo của Phòng giáo
dục - đào tạo, sự quản lý chỉ đạo sát sao của ban giám hiệu nhà trờng,
trong công tác bồi dỡng chuyên đề giáo dục dinh dỡng và vệ sinh an toàn
thực phẩm, tạo điều kiện để cán bộ giáo viên trong nhà trờng nói chung
và bản thân tôi làm ở nhóm dinh dỡng nói riêng luôn đợc học tập và rút
kinh nghiệm. Có nh vậy tôi tin chắc rằng sức khỏe của trẻ sẽ phát triển
toàn diện.

4. Kết luận và kiến nghị.
Trẻ em niềm là hạnh phúc của mỗi gia đình là tơng lai của Đất nớc,
là tài sản quý giá của mỗi nhân loại. Sinh thời Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã
dành nhiều tình thơng yêu vô vàn, niềm tin và hy vọng vào thế hệ trẻ.
Ngời đã đặt nền tảng cho hôm nay và cả mai sau.
Do nhận thức đợc vai trò lớn lao của trẻ em đối với gia đình , xã
hội, cộng đồng và tơng lai của đất nớc. Nên việc nuôi dỡng, chăm sóc,
giáo dục trẻ em đợc cha ông ta từ ngàn xa rất coi trọng.
Kế thừa truyền thống đó của dân tộc. Chúng ta muốn có đợc tơng
lai tốt đẹp, để ngày mai sánh vai cùng các nớc năm châu thì nhiệm vụ tr-
ớc mắt cũng nh lâu dài chúng ta cần phải có một thế hệ mầm non khoẻ
mạnh, học giỏi.
Bản thân tôi nhận rõ đợc điều ấy, tôi luôn tự nh mình phải cố gắng,
cố gắng nhiều hơn nữa để cùng các đồng nghiệp thực hiện tốt mọi chủ tr-
ơng, biện pháp của PGD - ĐT và của BGH nhà trờng đề ra. Quyết tâm
thực hiện tốt nhất vai trò của mình trong việc cải thiện Nâng cao chất l-
ợng bữa ăn cho trẻ . Nhằm góp phần nhỏ bé của mình trong việc xóa bỏ

hoàn toàn trẻ suy dinh dỡng. Cho dù trớc mắt còn những khó khăn do
khách quan về điều kiện cơ sở vật chất còn hạn hẹp. Việc phân chia độ
tuổi cho mỗi bữa ăn của các cháu còn nhiều bất cập. Song tôi tin tởng
rằng với sự quan tâm của các cấp lãnh đạo trong huyện của PGD, của
BGH nhà trờng đặc biệt là sự đoàn kết và thơng yêu con trẻ của các cô
giáo trong trờng. Bữa ăn của các cháu không chỉ ngon miệng bằng đủ
8
chất dinh dỡng, mà các cháu còn thấy ngon hơn khi bữa ăn của các cháu
đợc chăm sóc từ đôi bàn tay yêu thơng và tình cảm trìu mến mà các cô
đã dành cho mỗi bé. Vào một ngày không xa. Trờng Mầm Non Yên Lập
đã là điểm đến đầy hứa hẹn của các đơn vị bạn. Cho những sáng kiến
kinh nghiệm về Nâng cao chất lợng bữa ăn cho trẻ mầm non đi vào
thực tế để cho con số suy dinh dỡng trẻ em sẽ không còn chỗ đứng tại
Trờng Mầm Non Yên Lập xa xôi này.
Trên đây là bản sáng kiến kinh nghiệm của cá nhân tôi. Rất mong
đợc sự quan tâm giúp đỡ của cấp trên cùng các bạn đồng nghiệp để cho
những năm sau sáng kiến kinh nghiệm này của tôi đợc nâng lên và đi
vào đời sống thực tế, nhằm Nâng cao chất lợng bữa ăn cho trẻ mầm
non cho trẻ ngày một tốt hơn.

Ngày 28 tháng 4 năm 2009.
Xác nhận của nhà trờng Ngời viết SKKN
Hoàng Thị Miến

9