BÀI BÁO CÁO THỰC TẬP-HẦM ĐƯỜNG BỘ HẢI VÂN

Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG CAO ĐẴNG ĐỨC TRÍ ĐÀ NẴNG

BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
GVHD: Nguyễn Thị Cẫm Thạch
SVTH: Trương Võ Thuật
Lớp: 09Đ/CD
Ngành: Kĩ Thuật Điện
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT
Trang 1

Đà Nẵng, tháng 04 năm 2012
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
LỜI CẢM ƠN !
Trong thời gian thực hiện đề tài viết báo cáo này em cảm nhận được sự giúp đỡ
nhiệt tình của các nhân viên trong Công ty quản lý và khai thác Hầm đường bộ Hải
Vân – Đội quản lý vận hành trạm biến áp 110KV nói chung cũng như nhận được sự
giúp đỡ tận tình của cô giáo Nguyện Thị Cẩm Thạch nói riêng cùng với sự giúp đỡ
thầy cô trong khoa và bạn bè trong lớp 09Đ/CĐ đã hướng dẫn và cho em được khảo
xác thực tế thu thập thông tin, tư đễ hoàn thành đề tài và viết báo cáo này.
Tuy nhiên với thời gian thực tập ngắn ngủi, kiến thức còn hạn hẹp, mặc dầu rất cố
gắn hoàn thành xong nhưng chắc chắc sẽ không tránh khỏi những thiếu sót về mặt
hình thức và nội dung của đề tài. Vì vậy em rất mong được sự giúp đỡ cũng như
những ý kiến đòng góp của thầy cô và bạn bè.
Em xin chân thành cảm ơn những thầy cô trong khoa điện đã trang bị cho em
những kiến thức chuyên môn trong thời gian học tập ở trường, sự giúp đở tận tình và
hướng dẫn của thầy cô cùng sự động viên đóng góp ý kiến của tất cả bạn bè để em
hoàn thành báo các này.
Cuối cùng em xin chúc thầy cô và tất cả các bạn bè thành công trong cuộc sống.
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT

Trang 2
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
LỜI NÓI ĐẦU
Ngày nay nền kinh tế đất nước ta đang phát triển mạnh mẽ, đời sống của nhân dân
cũng được nâng cao nhanh chóng. Nhu cầu điện trong lĩnh vực công nghiệp, nông
nghiệp, dịch vụ và sinh hoạt tăng trưởng không ngừng. Cùng với sự phát triển mạnh
mẽ của công nghiệp điện nước ta hiện nay việc xây dựng các công trình thủy điện,
nhiệt điện, nhà máy điện hạt nhân đang phát triển rộng rãi. Một lực lượng đông đảo
cán bộ kĩ thuật trong và ngoài ngành điện đang tham gia thiết kế lắp đặt các công
trình cấp điện.
Là sinh viên trong khoa điện, được sự hướng dẫn tận tình của giáo viên Nguyễn
Thị Cẩm Thạch và các giáo viên trong khoa điện, Cô chọn Công ty quản lý và khai
thác hầm đường bộ Hải Vân để thực tập tốt nghiệp.
Sau một thời gian nghiên cứa và làm việc một cách nghiêm túc, báo cáo thực tập
tốt nghiệp của em nay đã hoàn thành. Dù đã cố gắng và nỗ lực song do thiếu kinh
nghiệm thực tế, khả năng về chuyên môn cũng như thời gian có hạn, đồng thời tài
liệu nghiên cứa chưa đầy đủ nên đề tài này còn nhiều thiếu sót là không thể tránh
khỏi. Rất mong nhận được sự thong cảm cùng những ý kiến đóng góp của thầy cô.
Đà Nẵng, Ngày 19 Tháng 4 Năm 2012

TRƯƠNG VÕ THUẬT
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT
Trang 3
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
NỘI DUNG THỰC TẬP
I. HẦM ĐƯỜNG BỘ HẢI VÂN
1.Tổng quan về mô hình tổ chức Công Ty Quản Lý và Khai Thác Hầm Đường Bộ Hải
Vân
2.Tìm hiểu các thiết bị và sơ đồ trạm biến áp 110KV của Hầm ( Vẽ sơ đồ lưới điện từ
trạm biến áp 110KV đến các trạm phân phối)

2.Tìm hiểu lưới điện phân phối hạ áp trong hầm (Vẽ sơ đồ lưới điện từ các trạm biến áp
phân phối đến các nhánh phụ tải trong hầm)
4.Tìm hiểu hệ thống tự động điều khiển hệ thống đèn chiếu sang trong hầm
5.Tìm hiểu quy trình giao nhận ca và công tác làm việc trong ca.
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT
Trang 4
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
Chương I
TỔNG QUAN VỀ HẦM HẢI VÂN
I.1. Vị Trí Địa Lý:
Quốc lộ 1A là trục đường dọc chính xuyên xuốt đất nước từ Bắc đến Nam, nối liền Hà
Nội và các tỉnh phía Bắc với thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam. Quốc lộ 1A nói
chung và Hầm đường bộ Hải Vân nói riêng là trục đường huyết mạch trong hệ thống giao
thông đường bộ toàn quốc, góp phần đắc lực trong sự nghiệp phát triển chung của đất nước.
Hầm đường bộ Hải Vân nẳm trên dảy núi Hải Vân, cách trung tâm Đà Nẵng 16Km về
phía Bắc. Hướng tuyến của hầm bắt đầu từ điểm cách Đà Nẵng 15- 20Km xuyên qua đèo
Hải Vân và chạy ra khu vực Lộc Hải (Lăng Cô).
I.2. Giới thiệu chung
Hầm Hải Vân được khởi công xây dựng năm 2000 và đưa vào sử dụng năm 2005. Hầm
nằm dưới sự quản lý trực tiếp của Xí Nghiệp quản lý và khai thác hầm Hải Vân
(HAPACO), trực thuộc Công ty quản lý và khai thác hầm đường bộ Hải Vân
(HAMADECO).
-Việc xây dựng đường hầm không những thuận tiện cho xe lưu thông qua lại mà nó còn
mang tính chiến lược.
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT
Trang 5
Nhà thông gió
Hầm thông gió
Trung tâm OCC
Lọc bụi tĩnh điện

Hầm chính
Hầm phụ
Bắc
Nam
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
-Hệ thống đường hầm bao gồm đường dẫn vào và ra hầm, hai đầu hầm có hai trạm thu
phí. Hệ thống đường hầm chính bao gồm hai hầm chạy song song với nhau, trong đó một
hầm xe lưu thông qua lại còn hầm kia dùng vào việc cứu nạn và thoát hiểm khi xảy ra sự cố.
+Hầm phục vụ giao thông là hầm chính có chiều dài 6.280 m, rộng 11,9 m cao 7,5 m,
tĩnh không thông xe 4,95 m. Trong hầm có 2 làn xe bề rộng mỗi làn 3,75m được phân giới
bởi hàng cột hộ lan mềm, giải an toàn ở mỗi bên phần xe chạy rộng 1,25 m. Xe lưu thông
trong hầm chỉ được đi theo một làn đường và cấm tất cả các xe vượt nhau trong đường hầm.
Phía Tây của hầm có đường đi bộ dành cho người bảo dưỡng hầm cao 1m rộng 1m. Dọc
theo hầm mỗi làn có 18 điểm mở rộng dùng cho mục đích đỗ xe khẩn cấp.
+Hầm phục vụ thoát hiểm (hầm lánh nạn) rộng 4,7m cao 3,8 m chạy song song, nằm về
phía Đông và cách hầm chính 30m. Bình thuờng hầm này không được sử dụng mà chỉ khi
nào có sự cố thì người và xe cứu thương được thoát ra bằng đường này.
+Các hầm ngang nối giữa hầm chính và hầm thoát hiểm có kích thước bằng hầm lánh
nạn và cách nhau 400 m. Tổng số hầm nối ngang là 15 hầm, trong đó có 11 hầm ngang dành
cho người đi bộ có kích thước cửa vào rộng 2,25m cao 2m và 4 hầm ngang dành cho xe cứu
hộ có cửa vào rộng 4,7m cao 3m. Khi có sự cố xảy ra trong hầm chính như tai nạn, hỏa
hoạn do cháy nổ v.v… thì hầm thoát hiểm này được dùng để cho người và xe cứu thương
rút ra khỏi hầm an toàn.
Trung tâm điều hành đường hầm (OCC) được đặt tại cửa hầm phía Nam có nhiệm vụ
trực 24h/24h để theo dõi, hướng dẫn, điều khiển giao thông an toàn qua hầm Hải Vân và
ứng cứu, xử lý trong các tình huống tai nạn hoặc sự cố xảy ra trong hầm.
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT
Trang 6
HÇm chÝnh
HÇm tho¸t hiÓm

HÇm ngang
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
Mọi hoạt động trong hầm đều được theo dõi bằng các camera giám sát, và các tín hiệu
của các thiết bị trong hầm đều được truyền ra nhà điều hành nhờ hệ thống đường truyền cáp
quang.
Các thiết bị đuợc điều khiển tự động thông qua mạng SCADA, và cũng có thể thao tác
bằng tay tại hiện trường. Các thiết bị đặc chủng như xe cẩu, xe kéo, xe chữa cháy, xe cứu
thương v.v… cũng thường trực 24h/24h sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ khi có lệnh.
Hai trạm thu phí và kiểm soát được bố trí ở 2 đầu đường dẫn vào hầm để thu phí và kiểm
tra phương tiện, điều chỉnh lưu lượng giao thông trước khi vào hầm. Khi có tai nạn hoặc sự
cố cháy nổ v.v trong hầm thì hai tram thu phí hai đầu được đóng lại để ngăn cản không
cho xe vào hầm, nhằm tránh gây hiện tượng ùn tắc hầm.Các phương tiện giao thông không
qua hầm Đường bộ Hải Vân vẫn có thể sử dụng đèo Hải Vân hiện tại.
I.3. Các Hệ Thống Chính Của Hầm Đường Bộ Hải Vân
a) Hệ thống điện của hầm
b) Hệ thống thông gió trong hầm
c) Hệ thống giám sát giao thông
d) Hệ thông báo cháy
e) Hệ thông truyền hình CCTV
f) Hệ thông tin liên lạc
g) Hệ thống giám sát điều khiển và thu thập dử liệu (SCADA)
I.4. Mô hình tổ chức công ty khai thác Hầm Đường Bộ Hải Vân
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT
Trang 7
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
GIÁM
Ð? C
MS:
M001
PHÓ

GIÁM
Ð? C
PH? TRÁCH
K? THU? T
KINH
DOANH
PHÒNG
T?
CH? C
HÀNH
CHÍNH
PHÒNG
TÀI
CHÍNH
K?
TOÁN
PHÓ
GIÁM
Ð? C
PH?
TRÁCH
H? M HV
PHÒNG
V? T TU
THI? T B?
PHÒNG
K?
THU? T
CH? T
LU? NG

PHÒNG
KINH T?
K?
HO? CH
XÍ
NGHI? P
QL
K.THÁC
H? M HV
Ð? I CO
GI? I S? A
CH? A
THI? T B?
Ð? I
CÔNG
TRÌNH
XU? NG
CO
KHÍ
XN NHU
TUONG
NH? A
ÐU? NG
PHÒNG T? NG H? P
.
TRU? NG PHÒNG
.
PHÓ PHÒNG :
1 NGU? I
.

K? HO? CH V? T TU:
1 NGU? I
.
NHÂN VIÊN K? TOÁN:
1 NGU? I
TRUNG
TÂM
ÐI? U
HÀNH
TRU? NG
CA
T? PH? C V?
- PH? C V? N? U AN
- V? SINH NHÀ ÐI? U HÀNH
PHÒNG ÐI? U KHI? N
HT TT LIÊN L? C

DUONG VAN TRUNG
( PHÓ PHÒNG)
VÕ NG? C TRUNG
(PHÓ PHÒNG 2)
PHÒNG ÐI? U KHI? N
HT TT THÔNG GIO
-
LÊ CHÂU TH? NG (TP)
- ÐINH TU? N VU (PP)
- VÕ HÒA
- DUONG T? N HI? U
PHÒNG ÐI? U KHI? N
H? TH? NG ÐI? N

- NGUY? N VAN H? U (TP)
- ÐINH TU? N VU (PP)
- CAO BÁ GIANG
- TRINH QUANG HOÀNG
- LÊ VAN L? I
- PH? M VAN SI
PHÒNG ÐI? U HÀNH & GIÁM
SÁT GIAO THÔNG
- NGUY? N Ð.N KHA ( TP)
- TR? N H? NGUYÊN (PP)
- Ð? NG NGUYÊN VU
- NGUY? N XUÂN GIANG
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT
Trang 8
PHÒNG TỔNG HỢP

.TRƯỞNG PHÒNG
1 NGƯỜI
.PHÓ PHÒNG
1 NGƯỜI
.KẾ HOẠCH VẬT TƯ
1 NGƯỜI
. NHÂN VIÊN KẾ TOÁN
XN NHŨ
TƯƠNG
NHỰA
ĐƯỜNG
PHÒNG
TỔ
CHỨC

HÀNH
CHÍNH
PHÓ
GIÁM
ĐỐC
PHỤ
TRÁCH
KỸ
THUẬT-
KINH
DOANH
GIÁM
ĐỐC
MS:
M0001
PHÓ
GIÁM
ĐỐC
PHỤ
TRÁCH
HẦM HẢI
VÂN
PHÒNG
TÀI
CHÍNH
KẾ
TOÁN
PHÒNG
VẬT TƯ
THIẾT

BỊ
PHÒNG
KỸ
THUẬT
CHẤT
LƯỢNG
PHÒNG
KINH TẾ
KẾ
HOẠCH
XƯỞNG
CƠ KHÍ
ĐỘI
CÔNG
TRÌNH
ĐỘI CƠ
GIỚI,
SỬA
CHỮA
THIẾT BỊ
XÍ
NGHIỆP
KHAI
THÁC
QUẢN LÍ
HẦM HV
TỔ PHỤC VỤ
-PHỤC VỤ NẤU ĂN
-VỆ SINH NHÀ ĐIỀU HÀNH
PHÒNG ĐIỀU KHIỂN

HT TT LIÊN LẠC
.DƯƠNG NGỌC TRUNG
(PHÓ PHÒNG)
.VÕ NGỌC TRUNG
(PHÓ PHÒNG 2)
PHÒNG ĐIỀU KHIỂN
HT THÔNG GIÓ
.LÊ CHÂU THẮNG (T.P)
.ĐINH TUẤN VŨ (P.P)
.VÕ HÒA
.DƯƠNG TẤN HIẾU
PHÒNG ĐIỀU KHIỂN
HỆ THỐNG ĐIỆN
.NGUYỄN VĂN HẬU (T.P)
.ĐINH TUẤN VŨ (P.P)
.CAO BÁ GIANG
.TRỊNH QUANG HOÀNG
.LÊ VĂN HỢI
.PHẠM VĂN SỸ
PHÒNG ĐIỀU HÀNH &
GIÁM SÁT GIAO THÔNG
.NGUYỄN Đ.N KHA (T.P)
.TRẦN HỒ NGUYÊN (P.P)
.ĐẶNG NGUYÊN VŨ
.NGUYỄN XUÂN GIANG
TRUNG
TÂM
ĐIỀU
HÀNH
TRƯỞNG

CA:
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
D? I TU? N TRA B? O
DU? NG , S? A CHUA
THI? T B? VÀ CÔNG
TRÌNH
Ð? I TRU? NG:
1 NGU? I
LÀM GI? HÀNH CHÍNH
NHÂN VIÊN :
9 NGU? I /1
CA X 3 CA
Ð? I D?CH V?
- Ð? I TRU? NG
- NHÂN VIÊN BÁN VÉ
- TR? C TRUNG BÀY
Ð? I THU PHÍ
- Ð? I TRU? NG
- Ð? I PHÓ
- NHÂN VIÊN BÁN VÉ
- NHÂN VIÊN SOÁT VE
Ð? I AN NINH
- Ð? I TRU? NG
- Ð? I PHÓ
- TR? C KI? M SOÁT RA VÀO HAI Ð? U H? M
- TR? C KI? M SOÁT KHU V? C TRONG H? M
- TR? C B? O V? NHÀ THÔNG GIÓ
Ð? I XE
-
Ð? I TRU? NG :

1 NGU? I
- LÁI XE LÃNH Ð? O
- LÁI XE Ð? C CH? NG
- LÁI XE TU? N TRA
M? T CA TR? C Ð? I
C? U H? C? U N? N
Ð? I TRU? NG:
1 NGU? I
(LÀM GI? HÀNH CHÍNH)
NHÂN VIÊN:
9 NGU? I/1
CA X 3 CA
T? B? O
DU? NG
CÔNG TRÌNH
T? TRU? NG: 1
NHÓM TU? N TRA
B? O DU? NG
CÔNG TRÌNH
NHÓM B? O
DU? NG THI? T B?
XE MÁY
NHÓM B? O V?
H? TH? NG MÁY
TÍNH
NHÓM B? O V? MÁY
PHÁT Ð.T? H? ÁP , HT
CHI? U SÁNG . NHÓM DB
ÐU? NG DÂY & TBA 110/22
TBA TU DÙNG

NHÓM BD CÁC THI? T B?
ÐO
- NHÓM DB HT EP
- NHÓM DB HT QU? T
PH? N L? C
- NHOM DB
T? B? O DU? NG
XE MÁY
- T? TRU? NG :1
T? B? O
DU? NG HT TT
LL
- T? TRU? NG
:1
T? B? O DU? NG
HT ÐI? N
- T? TRU? NG :1
T? B? O DU? NG
HT TG
- T? TRU? NG :1
T? HU? NG
D? N GIAO
THÔNG &
CH? NG TAI
N? N
CH? NG TAI N? N
TI? P THEO
- HU? NG D? N GIAO THÔNG
T? TR? T T?
GI? I PHÓNG

HI? N TRU? NG
-
TR? T T? GIAO THÔNG
- GI? I PHÓNG HI?N
TRU? NG
T? PHÒNG
CHÁY & CH? A
CHÁY
PHÒNG CHÁY
CH? A CHÁY
T? C? U
THUONG &
HU? NG D? N
LÁNH
-
Y TÁ
- C? U H? VIÊN
- HU? NG D? N LÁNH N? N
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT
Trang 9
ĐỘI TUẦN TRA
BẢO DƯỠNG, SỬA
CHỬA THIẾT BỊ VÀ
CÔNG TRÌNH
.ĐỘI TRƯỞNG: 1
NGƯỜI
LÀM GIỜ HÀNH CHÍNH
.NHÂN VIÊN: 9
NGƯỜI/ 1CAx 3 CA
ĐỘI DỊCH VỤ

.ĐỘI TRƯỞNG
.NHÂN VIÊN BÁN VÉ
.TRỰC TRƯNG BÀY
ĐỘI THU PHÍ
.ĐỘI TRƯỞNG
.ĐỘI PHÓ
.NHÂN VIÊN BÁN VÉ
.NHÂN VIÊN SOÁT VÉ
.NHÂN VIÊN KẾ TOÁN (KIÊM THỦ QUỶ)
ĐỘI AN NINH
.ĐÔI TRƯỞNG
.ĐỘI PHÓ
.TRỰC KIỂM SOÁT VÀO RA 2 ĐẦU HẦM
.TRỰC KIỂM SOÁT KHU VỰC TRONG HẦM
.TRỰC KIỂM SOÁT NHÀ THÔNG GIÓ
ĐỘI XE
.ĐỘI TRƯỞNG : 1 NGƯỜI
.LÁI XE LÃNH ĐẠO
.LÁI XE ĐẶC CHỦNG
.LÁI XE TUẦN TRA
MỘT CA TRỰC
ĐỘI CỨA HỘ
CỨA NẠN
.ĐỘI TRƯỞNG: 1
NGƯỜI (Làm giờ hành
chính)
.NHÂN VIÊN: 9
NGƯỜI / CA x 3 CA
.NHÓM TUẦN
TRA BẢO

DƯỞNG CÔNG
TRÌNH
TỔ BẢO
DƯỞNG
CÔNG
TRÌNH
.TỔ
TRƯỞNG: 1
TỔ BẢO
DƯỠNG
XE,MÁY
.TỔ
TRƯỞNG:1
.NHÓM BẢO
DƯỞNG THIẾT
BỊ XE MÁY
TỔ BẢO
DƯỞNG
HT TT LL
.TỔ
TRƯỞNG: 1
.NHÓM BẢO
VỆ HỆ THỐNG
MÁY TÍNH
TỔ BẢO
DƯỞNG
HT ĐIỆN
.TỔ
TRƯỞNG:1
.NHÓM BV MÁY

PHÁT ĐTỦ HẠ ÁP,HT
CHIẾU SÁNG
.NHÓM BD ĐƯỜNG
DÂY & TBA 110/22,
TBA TỰ DÙNG
TỔ BẢO
DƯỞNG
HT TG
.TỔ
TRƯỞNG: 1
.NHÓM BD CÁC TB
ĐO
.NHÓM BD HT EP
.NHÓM BD HT
QUẠT PHẢN LỰC
.NHÓM BD
TỔ HƯỚNG
DẨN GIAO
THÔNG &
CHỐNG TAI
NẠN
.CHỐNG TAI NẠN
TIẾP THEO
.HƯỚNG DẨN
GIAO THÔNG
TỔ TRẬT TỰ
GIẢI PHÓNG
HIỆN
TRƯỜNG
.TRẬT TỰ GIAO

THÔNG
.GIẢI PHÓNG
HIỆN TRƯỜNG
TỔ PHÒNG
CHÁY &
CHỬA CHÁY
.PHÒNG CHÁY
.CHỬA CHÁY
TỔ CỨA
THƯƠNG &
HƯỚNG DẨN
LÁNH NẠN
.Y TÁ
.CỨA HỘ VIÊN
.HD LÁNH NẠN
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
CHƯƠNG II
Tìm hiểu các thiết bị và sơ đồ trạm biến áp 110kv của hầm (vẽ sơ đồ lưới điện từ trạm
biền áp 110kv đến các trạm biến áp phân phối)
2.1.GIỚI THIỆU CHUNG:
Toàn bộ hệ thống điện hầm Hải Vân được cấp bởi hai tuyến 110kv từ trạm Hòa Khánh
và trạm Liên Chiểu thuộc công ty Điện Lực III. Qua trạm đóng cắt cách điện bằng khí FS6
(GIS) và hai máy biến áp 110/22 KV đặt tại nhà điều khiển trung tâm sẽ cung cấp các xuất
tuyến 22 KV kéo vào hầm theo một mạch vòng nhằm đẩm bảo tính cung cấp điện liên tục.
Thông qua 10 trạm biến áp tự dùng 22/0,4 KV có ccoong suất từ 100KA đến 1600 KVA.
Được bố trí tại nhà điều khiển trung tâm (2 trạm), trong hầm (6 trạm), hai đầu trạm thu phí
bắc, nam (2 trạm) cung cấp nguồn cho các phụ tải trong hầm như: Hệ thống quạt phản lực,
quạt cung cấp và xả khí, hệ thống lọc bụi tỉnh điện và hệ thống chiếu sáng trong và ngoài
hầm.
432-2

T2
110/22kV
10 MVA
TU4T2
432-25
132-38
132-3
132-35
132-25
32
132-2
C12
GIS 110K
E05
J02
431
431-1
1250A
131-38
E01
432
132-15
131
131-3
110/22kV
10 MVA
T1
TU4T1
J09
C11

GIS 110K
E02
E04
Hoa
Khanh
171-1
171-15
171
171-75
171-7
CS-171
171-76
TU171 TU172
171-76
CS-172
172-7
171-75
172
171-25
171-2
112-1
112
112-2
112-14
112-15
112-25 112-24
E03
Lien
Chieu
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT

Trang 10
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
Chương I
TỔNG QUAN VỀ HỆ SCADA VÀ MẠNG CÔNG NGHIỆP
I. GIỚI THIỆU VỀ HỆ SCADA
1. Định nghĩa
SCADA (Supervisory Control And Data Acquistion): Là hệ thống điều khiển giám sát
và thu thập dữ liệu. Đây là phần không thể thiếu trong một hệ thống tự động hoá hiện đại.
Nói đến SCADA ta có thể liên tưởng đến một hệ thống mạng và thiết bị có nhiệm vụ thu
thập dữ liệu ở xa và truyền tải vể trung tâm dữ liệu để xử lý. Hay nói một cách khái quát,
SCADA là một hệ thống giám sát, nó hỗ trợ cho con người quan sát và điều khiển từ xa. Nó
cần có hệ thống truy cập, truyền tải dữ liệu và có giao diện người máy HMI (Human
Machine Interface).
Cấu thành của một hệ thống SCADA bao gồm 3 phần chính:
 Phần cứng: Bao gồm các máy tính (PC), các thiết bị đầu cuối (RTU), giao diện
người sử dụng và các thiết bị giao diện thông tin v.v
 Phần mềm: Bao gồm các phần mềm hệ thống, phần mềm trợ giúp, phần mềm ứng
dụng v.v
 Phần hỗ trợ: Phần hỗ trợ sử dụng để kiến tạo sơ đồ hệ thống, trợ giúp tình trạng sự
cố trong hệ thống. SCADA là công cụ trợ giúp cho việc điều hành kỹ thuật ở các
cấp trực ban, điều hành của sản xuất công nghiệp từ các cấp phân xưởng, xí nghiệp
cho tới cấp cao nhất của một công ty.
Nhìn chung SCADA không còn là một khái niệm mới, nhưng những tiến bộ trong công
nghệ thì luôn luôn đổi mới. Bên cạnh các xu hướng mới như việc sử dụng thiết bị cảm biến
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT
Trang 11
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
và cơ cấu chấp hành thông minh, mạng truyền thông công nghiệp và phần mềm các giải
pháp điều khiển thì hệ SCADA chiếm vai trò quan trọng trong rất nhiều lĩnh vực ứng dụng.
2. Chức năng cơ bản của hệ SCADA

 Giám sát: Chức năng này cho phép người điều hành giám sát liên tục các hoạt
động trong hệ thống để điều khiển quá trình. Hiển thị báo cáo tổng kết về quá trình
sản xuất, chỉ thị giá trị đo lường v.v dưới dạng các trang màn hình, trang đồ thị,
trang sự kiện, trang báo cáo sản xuất v.v từ đó có thể điều khiển từ xa các đối
tượng từ các trạm vận hành trong hệ thống.
 Điều khiển: Chức năng này cho phép người điều hành điều khiển các thiết bị và
giám sát mệnh lệnh điều khiển.
 Thu thập dữ liệu: Thu thập dữ liệu qua đường truyền số liệu về quá trình sản xuất,
sau đó tổ chức lưu trữ số liệu như số liệu sản xuất, chất lượng sản phẩm, sự kiện
thao tác, sự cố v.v dưới dạng trang ghi chép hệ thống theo một cơ sở dữ liệu nhất
định.
Tuỳ theo lĩnh vực ứng dụng và theo thời gian mà SCADA được hiểu theo những ý nghĩa
khác nhau. Theo yêu cầu cụ thể của quá trình tự động hoá, một hệ SCADA thường phải có
đầy đủ các thành phần sau:
 Trạm điều khiển trung tâm: Có nhiệm vụ thu thập, lưu giữ, xử lý số liệu và đưa
ra các lệnh điều khiển xuống các trạm cơ sở.
 Mạng lưới truyền tin: Được xây dựng trên cơ sở mạng máy tính và mạng truyền
thông công nghiệp có chức năng đảm bảo thông tin hai chiều giữa trạm trung
tâm và các trạm cơ sở.
 Giao diện người - máy HMI (bao gồm sơ đồ công nghệ, đồ thị, phím thao tác
v.v )
 Cơ sở dữ liệu quá trình: Cơ sở hạ tầng truyền thông công nghiệp hay các thiết bị
phục vụ cho việc truyền thông.
 Phần mềm kết nối với các nguồn dữ liệu (những bộ phận điều khiển cho các
PLC, các module vào/ra cho các hệ thống bus trường).
 Các chức năng hỗ trợ trao đổi tin tức và xử lý sự cố, hỗ trợ cho việc lập báo cáo.
3. Cấu trúc phân cấp của hệ SCADA
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT
Trang 12
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH

Mô hình SCADA được phân thành các cấp như sau:
3.1. Cấp quản lý hiện trường
Trong cấp này các bộ điều khiển nối tiếp với các loại thiết bị tại hiện trường như các
thiết bị đo lường, các cơ cấu chấp hành, các thiết bị cảnh báo v.v Để thực hiện các chức
năng đo lường và điều khiển.
Đồng thời cấp này cũng được nối cấp quản lý quá trình để nhận thông tin quản lý và
đồng thời chuyển lên cho cấp quản lý quá trình các số liệu về đặc tính của các thiết bị cũng
như số liệu về các tham số tại hiện trường trong thời gian thực. Tất cả các thông tin từ mạng
này được cung cấp cho người sử dụng cũng như các chương trình ứng dụng một cách nhất
quán.
3.2. Cấp quản lý quá trình
Cấp này bao gồm các trạm quản lý như trạm thao tác, trạm giám sát. Cấp này có nhiệm
vụ tự động thu thập, tổng hợp thông tin về hiện trường từ các trạm ở cấp quản lý hiện
trường, hiển thị tập trung và thay đổi các tham số điều khiển.
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT
Trang 13
Thiết bị giám sát
Cấp quản lý hiện trường
Cấp quản lý quá trình
Mạng điều khiển
Trạm vận hành
Cơ cấu chấp hành
Van
PLC
Động cơ
Cấp quản lý xí nghiệp
Mạng xí nghiệp
Hình 2.1: Mô hình phân cấp SCADA
Trạm vận hành
Mạng điều khiển

Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
3.3. Cấp quản lý kinh doanh
Cấp này có trong các hệ SCADA mở rộng và thực hiện các nhiệm vụ như: Tích hợp các
thông tin thu thập được từ cấp dưới vào hệ thống quản lý kinh doanh của doanh nghiệp,
phân tích và thống kê đặt hàng lập kế hoạch sản xuất. Doanh nghiệp có thể tích hợp hệ
SCADA với các cơ sở dữ liệu và bảng tính sẵn có tạo ra một hệ thống đáp ứng được các yêu
cầu cụ thể.
4. Truyền tin trong hệ SCADA
Việc truyền tin trong hệ SCADA chiếm vị trí quan trọng bậc nhất, nó phải truyền nhanh
nhạy và chính xác các loại thông tin khác nhau và đảm bảo thời gian thực yêu cầu của hệ.
Do vậy các hãng phát triển về hệ SCADA đã hết sức chú ý điều này và đã tạo ra các
phương thức tiêu chuẩn truyền tin tốt nhất, đáp ứng đủ nhanh và chính xác phục vụ cho việc
truyền các loại truyền tin khác nhau trong hệ. Các luồng truyền tin giữa các phần mềm chủ
SCADA với các phần mềm của các thiết bị hiện trường, thiết bị I/O, hay các phần mềm ứng
dụng bên ngoài.
Truyền tin trong hệ SCADA là tín hiệu số. Các tín hiệu được mã hóa dưới dạng các bit
hay byte truyền từ nơi phát đến nơi thu, ví dụ như:
 Giữa một ứng dụng chủ với một ứng dụng slave, hay giữa một ứng dụng khách
hàng (client) với các ứng dụng của server phục vụ.
 Giữa các ứng dụng chủ với các ứng dụng slave của mỗi master.
 Giữa các master với nhau.
Kết cấu của một phần bản tin được truyền một lần được gọi là các gói tin. Số các gói tin
hợp thành bản tin.
Thiết bị truyền: cáp lõi, cáp đồng trục, cáp dây xoắn hay cáp quang. Hiện nay cáp quang
là loại cáp được dùng phổ biến nhất vì nó có các đặc tính tối ưu như: khoảng cách truyền
lớn, tính chống nhiễu cao, truyền tốc độ cao và tin cậy v.v
5. Những ưu điểm của hệ SCADA.
Việc tích hợp thành hệ thống SCADA mang lại những lợi ích sau:
 Được thiết kế theo một bus trường chuẩn tương thích nên đơn giản hóa cấu trúc
liên kết giữa các thiết bị công nghiệp.

 Giảm đáng kể giá thành dây nối và công lắp đặt hệ thống.
 Nâng cao độ tin cậy và độ chính xác của thông tin nhờ truyền thông số.
 Nâng cao độ linh hoạt, tính năng mở cuẩ hệ thống.
 Đơn giản hóa, tiện lợi hóa việc chẩn đoán lỗi và sự cố của các thiết bị.
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT
Trang 14
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp GVHD: NGUYỄN THỊ CẪM THẠCH
 Nâng cao khả năng tương tác giữa các thành phần (phần cứng và phần mềm)
nhờ các giao diện HMI.
 Mở ra nhiều chức năng và khả năng ứng dụng mới của hệ thống, ví dụ các ứng
dụng điều khiển phân tán, điều khiển giám sát hoặc chẩn đoán lỗi từ xa qua.
SVTH: TRƯƠNG VÕ THUẬT
Trang 15