Quyền lực của nhà nước

2
0
1
0
1
BÀI TẬP NHÓM HÀNH CHÍNH
A. LỜI MỞ ĐẦU
Quyền lực nhà nước được thực hiện chủ yếu thông qua hoạt động của bộ máy
nhà nước trên các lĩnh vực lập pháp, hành pháp và tư pháp. Một trong những biểu
hiện của việc thực hiện quyền lực nhà nước là ra các quyết định pháp luật. Trong
đó, hành chính nhà nước là một lĩnh vực hoạt động rất phức tạp, gắn liền với quyền
hành pháp- quyền thi hành pháp luật nhằm đảm bảo cho pháp luật của nhà nước và
kỉ cương của xã hội được tôn trọng, những quyền cơ bản của công dân được thực
hiện. Hành chính nhà nước có sự tác động rất lớn tới sự ổn định chính trị và sự
phát triển kinh tế- xã hội của một quốc gia.
Để thực hiện quyền lực nhà nước, trên phương diện lí luận cũng như thực
tiễn người ta đều thừa nhận vị trí và vai trò quan trọng của hệ thống cơ quan nhà
nước có chức năng quản lí hành chính nhà nước trên cơ sở của quyền hành pháp-
lĩnh vực thể hiện quyền lực nhà nước một cách thiết thực nhất bởi lẽ đó là những
hoạt động với mục đích thực hiện luật(thi hành luật) nhằm cụ thể hóa các qui định
của luật vào các lĩnh vực của đời sống xã hội. Chính vì vậy, hình thức hoạt động
của các cơ quan nhà nước trong lĩnh vực này chủ yếu và quan trọng đó là ra các
quyết định hành chính để đề ra những chủ trương, chĩnh sách lớn, xây dựng qui tắc
xử sự hoặc áp dụng pháp luật cho một công việc cụ thể ( quyết định hành chính cá
biệt) nhằm mục đích thực hiện chức năng của nhà nước thông qua quyền hành
pháp.
Quyết định hành chính luôn tồn tại song song với quyết định hành pháp và
quyết định tư pháp, tạo thành một chỉnh thể quản lí xã hội thống nhất bằng pháp
luật. Việc phân biệt ba loại quyết định này là cần thiết đối với những người theo
học cũng như nghiên cứu luật pháp. Và cũng chính việc nhìn nhận điểm khác nhau
đó mà ta thấy được vai trò quan trọng của mội loại quyết định đối với hoạt động

quản lí hành chính nhà nước.
NHÓM DS33D2-2
2
0
1
0
1
BÀI TẬP NHÓM HÀNH CHÍNH
B. NỘI DUNG
I. Giải thích khái niệm:
Quyền lực của nhà nước được thực hiện chủ yếu thông qua hoạt động của bộ
máy nhà nước trên các lĩnh vực lập pháp, hành pháp và tư pháp. Một trong những
biểu iện của việc thực hiện quyền lực nhà nước là ra các quyết định pháp luật.
Quyết định pháp luật bao gồm những quyết định của cơ quan lập pháp, cơ quan tư
pháp và cơ quan hành pháp.
Theo từ điển tiếng việt thì “Quyết định” là định một cách chắc chắn với ý
nhất định phải thực hiện.
Theo giáo trình luật hành chính (Khoa luật trường đại học KHXH và nhân
văn, năm 1994) thì quyết định được bắt nguồn từ thuậ ngữ la tinh là : “Actus” có
nghĩa là hành động. Vì vậy, trong khoa học pháp lí, quyết định tạo ra hiệu lực pháp
luật và đó chính là quyết định pháp luật. Chính vì vậy mà những quyết định hành
chính cũng là một dạng của quyết định pháp luật. Do đó có rất nhiều quan điểm về
quyết định hành chính. Theo từ điển giải thích thuật ngữ luật học (Nxb CAND Hà
Nội, 1999) thì “Quyết định hành chính”còn được hiểu là : “Kết quả của sự thể hiện
ý chí quyền lực đơn phương của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, những người có
chức vụ, các tổ chức và cá nhân được trao quyền, thực hiện trên cơ sở và để thi
hành pháp luật, theo trình tự và hình thức do pháp luật quy định hướng tới việc
thực hiện nhiệm vụ quản lí hành chính trong lĩnh vực hoặc vấn đề phân công phụ
trách”.
Về mặt lí luận thì quyết định hành chính là một dạng của quyết định pháp

luật nó là kết quả của sự thể hiện ý chí quyền lực nhà nước thông qua những hành
vi của các chủ thể được thực hiện quyền hành pháp trong hệ thống các cơ quan
hành chính nhà nước tiến hành theo một trình tự dưới những hình thức nhất định
theo quy định của pháp luật, nhằm đưa ra những chủ trường, biện pháp, đặt ra
những quy tắc xử sự hoặc áp dụng những quy tắc đó giải quyết một công việc cụ
thể trong đời sống xã hội nhằm thực hiện chức năng quản lý hành chính nhà nước.
Ví dụ : Nghị quyết của chính phủ số 38/CP ngày 4/5/1994 về cải cách thủ
tục hành chính trong việc giải quyết việc của công dân và tổ chức
NHÓM DS33D2-2
2
0
1
0
1
BÀI TẬP NHÓM HÀNH CHÍNH
Quyết định lập pháp là một dạng quyết định pháp luật do cơ quan nhà nước
có thẩm quyền ban hành theo trình tự, thủ tục dưới hình thức nhất định nhằm quyết
định những vấn đề cơ bản quan trọng trong đời sống xã hội.
Ví dụ: Pháp luật xử lí vi phạm hành chính; Luật cán bộ công chức: Luật
khiếu nại tố cáo…
Quyết định tư pháp là một dạng quyết định pháp luật do chủ thể có thẩm
quyền ban hành theo trình tự thủ tục tư pháp nhằm giải quyết các vấn đề phát sinh
trong hoạt động tư pháp
Ví dụ : Quyết định bổ nhiệm ông A làm giám độc sở thành phố K.
II. Phân biệt quyết định hành chính, quyết định lập pháp, quyết định tư pháp.
Tiêu chí Quyết định hành chính Quyết định lập pháp Quyết định tư pháp
Chủ thể
có thẩm
quyền
ban hành

- Do nhiều chủ thể khác
nhau trong cơ quan nhà
nước có thẩm quyền ban
hành. Gồm :
+ Chính phủ ra quyết định
hành chính dưới hình
thức là những nghị quyết,
+ Nghị định thủ tướng
chính phủ,
+ Các bộ, UBND, các cơ
quan chuyên môn thộc ủy
ban nhân dân, sự phối
hợp giữa các cơ quan
hành chính với tổ chức xã
hội
- Chỉ có Quốc Hội mới
có quyền ban hành hiến
pháp, Luật, Nghị quyết
- Ủy ban thường vụ quốc
hội thì ban hành pháp
lệnh và nghị quyết
- Hội đông thẩm phán
tòa án nhân dân tối
cáo, chánh án tòa án
nhân dân tối cao, viện
trưởng viện kiểm sát
nhân dân tối cao
Hình thức
tên gọi
- Có nhiều hình thức tên

gọi khác nhau như : quyết
định, nghị quyết, thông
- Chỉ có Hiến pháp,
Luật, pháp lệnh, nghị
- Quyết định mở phiên
tòa, quyết định xét xử
NHÓM DS33D2-2
2
0
1
0
1
BÀI TẬP NHÓM HÀNH CHÍNH
tư.
- Ví dụ :
+ quyết định của thủ
tướng chính phủ số
21/QĐ-TTG ngày
16/2/200 về việc đổi mới
công tác xây dựng đê
điều.
+ Nghị quyết của chính
phủ số 03/CP ngày
2/2/1998 về kinh tế trang
trại.
+ Thông tư của bộ tài
chính số 120/TT-BTC
ngày 27/8/1998 hướng
dẫn chế độ thu lệ phí
kiểm định phương tiện đo

+Thông tư liên tịch của
Bộ nội vụ và bộ ngoại
giao số 02-
1998/TTLT/BNV-BNG
ngày 19/5/1998
quyết.
- Ví dụ :
+ Luật tổ chức chính
phủ, luật tổ chức Quốc
Hội.
+Nghị quyết số
26/2004/QH11 của
Quốc Hội ngày
15/6/2004.
+ Nghị Quyết số 02 của
UBTVQH ban hành về
tổ chức nhiệm vụ của
văn phòng Quốc Hội;
Nghị quyết số 369 của
UBTVQH ban hành về
việc thành lập ban công
tác lập pháp năm 2005
sơ thẩm....
- Ví dụ :
+ Quyết định giám đốc
thẩm số
06/2008/KDTM-GDT
ngày 20/6/2008 của
hội đồng thẩm phán
tòa án nhân dân tối

cao.
Trình tự
thủ tục
- Được ban hành theo trình
tự thủ tục hành chính.
Mặc dù có nhiều chủ thẻ
ban hành nhưng cũng
tuân theo trình tự sau :
+ Sáng kiến ban hành quy
định.
+ Dự thảo quyết định :
- Là thủ tục làm hiến
pháp và làm luật do các
chủ thể sử dụng quyền
lập pháp tiến hành.
- Ví dụ : thủ tục ban
hành hiến pháp của
Quốc Hội thủ tục ban
hành luật dân sự, luật
- Xây dựng và ban hành
theo trình tự thủ tục tố
tụng, nó là kết quả của
hoạt động giải quyết
các vụ án có thể như
hình sự, dân sự, hành
chính dưới hình thức
là các bản ản quyết
định của tòa án quyết
NHÓM DS33D2-2
2

0
1
0
1
BÀI TẬP NHÓM HÀNH CHÍNH
đây là khâu rất quan
trọng. Bởi lẽ mục ddihcj
của quyết định được thực
hiện trong nội dung của
dự thảo
+Trình tự dự thảo là khâu
đánh giá quyết định hành
chính về cả hình thức lẫn
nội dung.
+ Truyền đạt quyết định :
thực chất đây là việc đăng
tải quyết định hành chính
trên các phương tiện
thông tin đại chúng hoặc
một số hoặc một số hình
thức khác nhằm thông tin
đến các đối tượng thi
hành.
- Ví dụ: luật quy định trong
việc xây dựng và ban
hành quyết định quy
phạm của Quốc Hội,
UBTVQH, việc dầu tiên
là phải thành lập ban soạn
thảo sau đó luật quy định

về trình tự thẩm tra dự án
của các quyết định trước
việc xem xét và cho ý
kiến về các dự án đó.
Tiếp đến là việc thông
qua dự án luật cũng như
dự thảo nghị quyết và
hình sự.... định của viện kiểm sát
là chủ yếu. Khi các
quyết định này các chủ
thể có thẩm quyền
phải tiến hành các thủ
tục theo quy định của
luật tố tụng.
- Ví dụ : bản án quyết
định của tòa hình sự
dựa trên những quy
định của luật tố tụng
hình sự bản án
NHÓM DS33D2-2