Vai trò của nhà nước đối với quá trình CNH-HĐH ở nước ta

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Lời mở đầu
Công Nghiệp Hoá-Hiện Đại Hoá (CNH-HĐH ) nh một bản nhạc giao hởng kỳ
diệu khiến nhiều ngời bị lôi cuốn. Từ những nớc đang phát triển đến những nớc phát
triển đều coi đó là chiếc chìa khoá vàng để mở cửa cho sự thịnh vợng của đất nớc mình.
Ví dụ: CNH-HĐH là tiền đề cho quá trình tăng trởng nhanh ở Singapore từ năm 1974
đến năm 1989, cho HongKong những thập niên 70 và 80, Cộng hoà Nam Triều Tiên
giai đoạn 1972 -1981. Hầu hết các nớc phát triển hiện nay đều đi lên bằng con đờng
CNH-HĐH. Vì sự tiến bộ vợt bậc của khoa học kỹ thuật đã tạo điều kiện cho sự phát
triển của nhiều nớc trong rất nhiều ngành từ những ngành mang tính công nghệ cao đến
những ngành mà trớc đây chỉ sử dụng phơng pháp thủ công nh ngành nông nghiệp. Việt
Nam trớc bối cảnh đó, với điều kiện nền kinh tế còn nhiều khó khăn, chúng ta phải thực
hiện CNH-HĐH. Nhng tính 2 mặt của vấn đề này đang là niềm băn khoăn của các nhà
hoạch định chính sách hiện nay. Bởi vì, bên cạnh những thành tựu to lớn mà CNH-HĐH
đem lại, còn có những mặt trái của nó để lại những nỗi buồn thơng tâm về mọi mặt
trong xã hội, nó đi vào từng ngõ ngách của xã hội để gây ra nhiều hậu quả khó lờng. Do
đó, ở bất cứ quốc gia nào đi lên bằng con đờng CNH-HĐH đều cần đến bàn tay vô hình
của Nhà nớc. Quan tâm đến tầm quan trọng này hơn nữa đây là một vấn đề rất mang
tính thời sự hiện nay, em đã chọn đề tài: Vai trò của nhà nớc đối với quá trình CNH-
HĐH ở nớc ta .
Đề tài này gồm có 2 phần:
Chơng 1: Một số vấn đề cơ bản về vai trò của nhà nớc đối với CNH-HDH.
Chơng 2: Thực trạng vai trò của nhà nớc đối với CNH-HDH trong thời gian qua
Để hoàn thành đợc đề án này em xin chân thành cảm ơn các thầy cô bộ môn đã giúp em
những kiến thức cơ bản cho đề tài!
Nội dung
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chơng 1: Một số vấn đề cơ bản về vai trò của
nhà nớc đối với CNH-HDH:
1.1: Quan điểm CNH-HĐH:

1.1.1. Quan điểm CNH:
Song song với sự áp dụng CNH-HĐH các trờng phái Kinh tế thế giới đã có rất
nhiều quan điểm khác nhau về CNH. Quan điểm đơn sơ nhất cho rằng công nghiệp hoá
là taọ đặc tính công nghiệp cho một hoạt động; trang bị (cho một vùng, một nớc) các
nhà máy công nghiệp. Có thể đó là quan điểm của những nhà kinh tế sinh ra ở thuở ban
đầu CNH-HĐH, vì vậy cha thấy mục tiêu của quá trình cần thực hiện, và quan niệm này
gần nh đồng nhất quá trình công nghiệp hoá với quá trình phát triển công nghiệp, không
thể hiện đợc tính lịch sử của quá trình công nghiệp hoá. Một quan niệm khác thì cho
rằng: công nghiệp hoá là quá trình xây dựng đại cơ khí có khả năng cải tạo cả nông
nghiệp. Đó là sự phát triển công nghiệp nặng với nghành trung tâm là chế tạo máy.
Quan niệm này xuất hiện ở Liên Xô giai đoạn trớc kia, có thể nó hợp lý đối với Liên Xô
thời kỳ đó, nhng đó không thể làquan niệm phổ biến để áp dụng cho tất cả các nớc đang
phát triển trong điều kiện hiện nay
Theo quan niệm của Liên hợp quốc năm 1963: công nghiệp hoá là quá trình phát
triển kinh tế, trong quá trình này một bộ phận ngày càng tăng các nguồn của cải quốc
dân đợc động viên để phát triển cơ cấu kinh tế nhiều nghành ở trong nớc với kĩ thuật
hiện đại. Đặc điểm của cơ cấu này là có một bộ phận chế biến sản xuất ra t liệu sản
xuất và hàng tiêu dùng, có khả năng bảo đảm đạt tới sự tiến bộ về kinh tế xã hội . Các
quan niệm nói trên dù cách diễn đạt có thể khác nhng đều có nội dung nói chung đó là
kĩ thuật công nghệ hiện đại cơ cấu kinh tế theo hớng hiện đại, nền kinh tế đạt trình độ
phát triển.
Còn rất nhiều quan điểm khác nữa về CNH-HĐH, đối với nớc ta cũng vậy. Theo
quan điểm của Đảng ta: CNH là quá trình thực hiện cách mạng kỹ thuật, thực hiện sự
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
phân công mới về lao động xã hội và là quá trình tích luỹ xã hội chủ nghĩa không ngừng
thực hiện tái sản xuất mở rộng. Từ đó cho ta thấy công nghiệp hoá xã hội chủ nghĩa là
quá trình xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội, do giai cấp công nhân
và nhân dân lao động thực hiện dới sự chỉ đạo và tổ chức của nhà nớc chuyên chính vô
sản, sự lãnh đạo của đảng cộng sản. Công nghiệp hoá xã hội chủ nghĩa có nhiệm vụ đa

nền kinh tế nớc ta từ nền sản xuất nhỏ tiến lên sản xuất lớn xã hội chủ nghĩa trở thành
một nớc công nông nghiệp hiện đại, văn hoá và khoa học kĩ thuật tiên tiến, quốc phòng
vững mạnh cuộc sống ấm no hạnh phúc. Đờng lối công nghiệp hoá đợc xác định là u
tiên phát triển công nông nghiệp một cách hợp lí trên cơ sở phát triển nông nghiệp và
công nghiệp nhẹ. Đại hội lần thứ VIII của đảng cộng sản việt nam lại một lần nữa xác
định mục tiêu của công nghiệp hoá, hiệnđại hoá là xây dựng nớc ta thành một nớc có
cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại, cơ cấu kinh tế hợp lý, quan hệ sản xuất tiến bộ, phù hợp
với trình độ phát triển của lực lợng sản xuất, đời sống vật chất và tinh thần cao, quốc
phòng an ninh vững chắc, dân giàu nớc mạnh, xã hội công bằng văn minh.Từ nay đến
năm 2020, ra sức phấn đấu đa nớc ta cơ bản trở thành một nớc công nghiệp.
Trớc đổi mới công nghiệp hoá đợc tiến hành theo cơ chế cũ tập trung bao cấp
ngày nay chúng ta tiến hành theo cơ chế mới đó là cơ chế thị trờng có sự quản lí của nhà
nớc theo định hớng xã hội chủ nghĩa. Trớc đây công nghiệp hoá đợc hiểu là việc của
nhà nớc thông qua hai khu vực quốc doanh và tập thể, ngày nay là sự nghiệp của toàn
dân với sự tham gia của tất cả các thành phần kinh tế. Chiến lợc công nghiệp hoá trớc
đây là công nghiệp hoá hớng nội thay thế nhập khẩu là chủ yếu gần nh cô lập với thị tr-
ờng thế giới còn bây giờ là chiến lợc hớng về xuất khẩu trong điều kiện mở cửa với các
nớc khác trên thế giới.
1.1.2. CNH-HĐH không phải là hai quá trình tách rời mà gắn bó mật thiết với nhau
trong quá trình phát triển của đất nớc
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Cho tới nay, thế giới đã hai lần trải qua cách mạng về kỹ thuật và công nghệ. Lần
thứ nhất với tên gọi là cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật diễn ra vào cuối thế kỉ 18 đợc
thực hiện đầu tiên ở nớc Anh mà nội dung chủ yếu là thay thế lao động thủ công bằng
lao động cơ khí hoá; lần thứ hai với tên gọi là cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện
đại đợc bắt đầu vào giữa thế kỉ 20 mà nội dung chủ yếu của nó không chỉ dừng lại ở tính
chất hiện đại của các yếu tố t liệu sản xuất, mà còn ở kỹ thuật công nghệ sản xuất hiện
đại, phơng pháp sản xuất tiên tiến Hiện nay cuộc cách mạng khoa học và công nghệ
có nhiều nội dung phong phú, trong đó có thể chỉ ra những nội dung nổi bật sau đây:

Một là, cách mạng về phơng pháp sản xuất: đó là tự động hoá. Ngoài phạm vi tự
động trớc đây, hiện nay tự động hoá còn bao gồm cả việc sử dụng rộng rãi ngời máy
thay thế con ngời điều khiển quá trình sản xuất.
Hai là, cách mạng về năng lợng: bên cạnh những năng lợng truyền thống mà con
ngời đã sử dụng trớc kia nh nhiệt điện, thuỷ điện, thì ngày nay con ngời ngày càng
khám phá ra nhiều năng lợng mới và sử dụng chúng rộng rãi trong sản xuất nh năng l-
ợng nguyên tử, năng lợng mặt trời.
Ba là, cách mạng về vật liệu mới: ngày nay ngoài việc sử dụng các vật liệu tự
nhiên, con ngời ngày càng tạo ra nhiều vật liệu nhân tạo mới thay thế hiệu quả cho các
vật liệu tự nhiên.
Bốn là, cách mạng về công nghệ sinh học: các thành tựu của cuộc cách mạng này
đang đựơc áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp y tế hoá chất v. v.
Năm là, cách mạng về điện tử tin học: đây là một lĩnh vực mà hiện nay con ngời
đang đặc biệt quan tâm nhất là máy tính điện tử.
Đất nớc ta tiến hành công nghiệp hoá trong điều kiện thế giới đã trải qua hai cuộc
cách mạng khoa học và công nghệ nh vậy, vì thế nếu chỉ công nghiệp hoá nền kinh tế
thì sẽ không đáp ứng đợc nhu cầu phát triển của xã hội, không thể theo kịp các nớc phát
triển trong khu vực và thế giới. Công nghiệp hoá có thể coi là cuộc cách mạng khoa học
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
công nghệ lần thứ nhất, hiện đại hoá có thể coi là cuộc cách mạng khoa học công nghệ
lần thứ hai. Muốn rút ngắn khoảng cách tụt hậu giữa nớc ta với các nớc phát triển thì
chúng ta phải thực hiện đồng thời cả hai cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật hay thực
hiện công nghiệp hoá gắn liền với hiện đại hoá. Có nh vậy thì sự nghiệp công nghiệp
hoá nền kinh tế quốc dân mới có thể thành công, đa đất nớc ta trở thành một nớc công
nghiệp hiện đại tiến lên chủ nghĩa xã hội.
Vì vậy có thể khẳng định lại CNH-HĐH không phải là hai quá trình tách rời mà
gắn bó bới nhau trong quá trình phát triển của đất nớc. Đó là nhiệm vụ quan trọng có
tầm cỡ to lớn, đòi hỏi phải đi từ cái cụ thể đến cái tổng thể. Trớc hết cần hiểu rõ thực
trạng và định hớng chung của Việt Nam, đó là trình độ sản xuất thấp, quá độ lên chủ

nghĩa xã hội không phải từ CNTB. Vù vậy cần phải nhận thức đầy đủ và sáng tạo các
quy luật khách quan trong đó quy luật sản xuất phù hợp với tính chất và trình độ của lực
lợng sản xuất là quy luật cơ bản nhất nhằm cảu tạo các thành phần kinh tế khai thác mọi
tiềm năng sản xuất. Phát huy tính chuyển động sáng tạo của các chủ thể thành phần
kinh tế trong nền kinh tế nhiều thành phần kinh tế quốc doanh phải phát triển mạnh mẽ
và có hiệu quả để thực sự có tác dụng chủ đạo với các thành phần kinh tế khác.
1.1.3. CNH-HĐH tạo điều kiện kinh tế cho chúng ta phát triển đất nớc đồng bộ:
Hiện nay hệ thống những nớc CNXH trên thế giới không còn chiếm u thế nh trớc
nữa, vì vậy muốn khẳng định sự đúng đắn của con đờng mình đã chọn chúng ta phải
chứng tỏ sức mạnh kinh tế của mình. Con đờng nhanh nhất phát triển kinh tế, một điều
kiện tất yếu là CNH-HĐH trong mọi lĩnh vực. Với bớc đi đầu tiên là ngành nông
nghiệp, chúng ta đang phấn đấu có đợc vị thế lớn trên thị trờng lơng thực thế giới. Và
còn nhiều lĩnh vực khác trong hoạt động kinh tế mà có CNH-HĐH chúng ta thực hiện đ-
ợc dễ dàng. Vì vậy CNH-HĐH giúp chúng ta xây dựng cơ sở vật chất kinh tế cho
CNXH.
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Hơn nữa, trong chuyển dịch cơ cấu hiện nay, chúng ta gặp rất nhiều khó khăn
nhất là về kỹ thuật. Trên thế giới đã trải qua rất nhiều cuộc cách mạng khoa học kỹ
thuật trong khi ở đất nớc ta nhiều vùng vẫn còn nền sản xuất nông nghiệp thuần tuý, du
canh du c, cha áp dụng kỹ thuật sản xuất vào trong nông nghiệp. Nên CNH-HĐH nh
cánh tay đắc lực giúp chúng ta chuyển dịch cơ cấu.
Trong giai đoạn hiện nay, trớc sự đi lên của nhiều nớc trên thế giới, áp dụng khoa
học kỹ thuật hiện đại, việc sản xuất đã đợc chuyên môn hoá cao, con ngời chỉ là ngời
điêù khiển máy móc. Điều đó đòi hỏi lực lợng sản xuất phải phù hợp với trình độ sản
xuất, CNH-HĐH chính là áp lực để chúng ta có những công nhân giỏi, chuyên môn hóa
cao, những ngời thợ lành nghề.
Với sự phát triển cả về trình độ sản xuất lẫn lực lợng sản xuất, đòi hỏi chúng ta
phải có đội ngũ quản lý giàu kinh nghiêm, giỏi về chuyên môn, linh hoạt và nhanh nhạy
trớc những biến động trong thực tế. Về bộ máy kinh tế của Nhà nớc, CNH-HĐH đòi hỏi

Nhà nớc phải có quyền lực to lớn để giữ vững đợc lập trờng xã hội, hơn thế, CNH-HĐH
giúp chúng ta có hiệu quả cao trong quản lý kinh tế.
Về quốc phòng và an ninh, CNH-HĐH đã trang bị kỹ thuật hiện đại cho việc giữ
gìn trật tự xã hội, tránh những đe dọa về sự ổn định trong nớc.
1.2: Sự cần thiết khách quan vai trò của nhà nớc đối với quá trình CNH-HĐH:
1.2.1. Vì sao Nhà nớc nớc phải có vai trò đối với CNH-HĐH:
CNH-HĐH là vấn đề cần thiết của bất cứ quốc gia nào muốn phát triển và hội
nhập kinh tế. Công nghiệp hoá là một quá trình diễn ra liên tục với những nội dung, bớc
đi thích hợp cho từng thời kì, phù hợp với nền kinh tế. Nớc ta cũng nh nền kinh tế thế
giới. Muốn thực hiện thành công công nghiệp hoá hiện đại hoá thì phải có một phơng h-
ớng cụ thể chiến lợc đúng đắn thích hợp. Sau khi xác định đợc mục tiêu, quan điểm nội
dung của công nghiệp hoá hiện đại hoá nền kinh tế nớc ta thì một vấn đề không kém
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
quan trọng là đề ra những bớc đi để đạt đến mục tiêu đó. Những bớc đi trong công
nghiệp hoá có thể nêu ra đại thể cho mỗi thời kì nhng phải đạt đợc một số chỉ tiêu quan
trọng nh: thu nhập quốc dân tính theo đầu ngời, tỷ trọng của các ngành trong cơ cấu
kinh tế, tỷ trọng đầu t tỷ trọng xuất khẩu trong GDP. v. v. Mặt khác trong từng lĩnh vực
cũng phải có những bớc đi cụ thể. Có thể hình dung sự nghiệp công nghiệp hoá là một
cây mục tiêu mà đỉnh của nó đợc lợng hoá bằng GDP tính theo đầu ngời. Các cành
nhánh của nó là những mục tiêu quan trọng nh: cơ cấu kinh tế, cơ cấu sở hữu. Mỗi mục
tiêu có vị trí quan trọng khác nhau trong quá trình công nghiệp hoá, có tác động qua lại
thúc đẩy nhau phát triển nhng bao trùm nhất, quyết định nhất là làm cho dân giàu nớc
mạnh xã hội công bằng văn minh.
Chỉ có Nhà nớc mới có vai trò quyết định trong việc định hớng cũng nh thực hiện
các bớc đi của quá trìng công nghiệp hoá nền kinh tế. Bởi vì chỉ có nhà nớc mới có thể
quyết định:
Mục tiêu chiến lợc và kế hoạch tiến hành công nghiệp hoá hiện đại hoá nền kinh
tế trong từng giai đoạn. Huy động và phân bổ tập trung các nguồn lực cần thiết theo yêu
cầu công nghiệp hoá, cân đối và điều chỉnh thờng xuyên quá trình công nghiệp hoá hiện

đại hoá.
Đề ra các chính sách cần thiết để khai thác mọi tiềm năng, nguồn lực trong và
ngoài nớc để thực hiện nhanh, mạnh, chắc quá trình công nghiệp hoá.
Nhà nớc tổ chức lại, xây dựng lại bộ máy quản lý đủ mạnh về cả chất lợng và số
lợng để quản lý có hiệu quả, kiên quyết thực hiện tiêu chuẩn hoá cán bộ công chức nhà
nớc, lựa chọn các cán bộ có khả năng, trình độ kinh nghiệm để đa đất nớc ta nhanh
chóng tiến lên hiện đại hoá hệ thống quản lý nhà nớc theo yêu cầu công nghiệp hoá.
Nhà nớc thực hiện việc quản lý qúa trình công nghiệp hoá bằng pháp luật và các
văn bản dới luật. Hoàn thiện và xây dựng mới các công cụ cần thiết nh chế độ thống kê
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
kế toán và kiểm toán, chế độ tài chính và báo cáo tài chính công khai chính xác để quản
lý thống nhất.
Nhà nớc phối hợp, điều hoà các hoạt động trong quá trình công nghiệp hoá hiện
đại hoá nền kinh tế quốc dân theo mục tiêu và định hớng đúng đắn đã đợc xác định, vì
quá trình công nghiệp hoá chỉ có thể thành công khi có sự phối hợp cả về chiều ngang
và chiều dọc.
1.2.2. Những vai trò của nhà nớc đối với quá trình CNH-HĐH:
Nhà nớc nh chiếc kim chỉ nam cho mọi hoạt động kinh tế, để thể hiện vai trò này,
trớc hết, Nhà nớc tạo môi trờng thuận lợi cho quá trình CNH-HĐH. Bằng cách đầu t
máy móc thiết bị Nhà nớc đã đa nền sản xuất từng bớc hiện đại hoá. Đối với hệ thống
pháp luật, Nhà nớc cố gắng xây dựng và điều chỉnh hợp lý cho từng thời kỳ, an ninh
quốc phòng và trật tự xã hội, môi trờng kinh doanh an toàn đó có đợc chỉ khi có sự can
thiệp sâu sắc của Nhà nớc.
Những bớc đi của CNH-HĐH cần phải có sự dẫn dắt hợp lý, phải có những kế
hoạch, mục tiêu trong tng giai đoạn, việc đó không thể do cá nhân đa ra mà phai do toàn
thể cá nhân trong xã hội đa ra và cảm thấy phù hợp, đại diện là Nhà nớc.
CNH-HĐH bên cạnh những thuận lợi còn có những mặt trái của nó, thể hiện sâu
sắc nhất là vấn đề chuyên môn hoá dẫn đến sự phân công lao động xã hội đôi khi không
hợp lý. Sản xuất ngày càng hiện đại dẫn đến tình trạng thất nghiệp, tệ nạn xã hội Đòi

hỏi Nhà nớc phải có sự phân công lao động hợp lý, giải quyết vấn đề việc làm và phúc
lợi xã hội. Môi trờng trong giai đoạn CNH-HĐH sẽ là vấn đề rất lan dải, bởi lẽ, với việc
chạy theo lợi nhuận, các doanh nghiệp dờng nh quên đi nhiệm vụ bảo vệ môi trờng của
mình, Nhà nớc phải khơi mào, đa ra những chính sách để bảo vệ môi trờng, khắc phục
những mặt trái của CNH-HĐH.
Đổi mới công nghệ sẽ tạo điều kiện tăng nhanh tốc độ sản xuất, nhng hiện nay
việc này thực hiện rất khó khăn, do chi phí cho đổi mới công nghệ rất đắt, vì vậy các
8
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
doanh nghiệp không thể tự đầu t, đòi hỏi Nhà nớc phải cung cấp vốn, đầu t hoặc cho
vay, giúp các doanh nghiệp tiếp cận với kỹ thuật hiện đại.
1.1.3. Nhiệm vụ của Nhà nớc đối với CNH-HĐH:
Trớc hết, Nhà nớc nớc phải định hớng cho quá trình CNH-HĐH . Đó là việc nhất
quán quan điểm CNH-HĐH, đề ra những nhiệm vụ kế hoạch, mục tiêu cho từng
thời kỳ, từng giai đoạn.
Nhà nớc phải tạo những tiền đề cho CNH-HĐH. Nhà nớc phải huy động tạo vốn
nhằm tạo bớc đầu vững chắc cho quá trình này, bên cạnh đó là vấn đề đào tạo
nguồn nhân lực cho CNH-HĐH bằng chính sách giáo dục hợp lý. Một mặt mạnh
cho quá trình CNH-HĐH là vấn đề chính trị. Nhà nớc phải giữ vững quan điểm
chính trị của mình và tăng cờng công tác giáo dục quần chúng để nhân dân vững tin
vào con đờng mà Đảng và Nhà nớc đã đề ra.
1.3: Kinh nghiệm của Trung Quốc về vai trò của Nhà nớc đối với CNH-HĐH:
Trung Quốc là một nớc trong khu vực Đông Nam á có rất nhiều điểm tơng đồng
với chúng ta và có nhiều mối quan hệ với chúng ta trong quá trình lịch sử lâu dài. Vì vậy
Trung Quốc có nhiều điểm tơng đồng với chúng ta, hơn thế nữa vai trò quản lý của Nhà
nớc Trung Quốc đối với CNH-HĐH đã để lại cho chúng ta rất nhiều bài học kinh
nghiêm.
1.3.1. Trung Quốc có thể chế giống chúng ta:
Trớc hết Trung Quốc có thể chế giống chúng ta, trớc khi thành lập nớc Cộng hoà
nhân dân Trung Hoa(1/10/1949), Trung Quốc đã trải qua hàng nghìn năm dới chế độ

phong kiến và thực dân phong kiến, do đó nền kinh tế Trung Quốc rơi vào tình trạng
nghèo nàn, lạc hậu. Trớc khi chủ nghĩa t bản thực dân phơng Tây xâm nhập, cơ sở kinh
tế của chế độ phong kiến Trung Quốc là nền kinh tế tự nhiên, nông nghiệp là nền tảng
9
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
kinh tế, thủ công nghiệp phát triển phụ thuộc vào nông nghịêp và tồn tại chủ yếu với t
cách là nghề phụ trong gia đình. Do đó phân công lao động xã hội kém phát triển, kinh
tế kéo dài trong tình trạng tự cấp, tự túc. Nửa đầu thế kỷ XIX, một vài yếu tố sản xuất
kinh doanh t bản chủ nghĩa nảy sinh ở Trung Quốc, từ đó các nớc đế quốc đã nhảy vào
xâu xé, phân chia những khu vực ảnh hởng ở Trung Quốc, biến đất nớc này thành xã hội
nửa thuộc địa, nửa phong kiến. Chế độ phong kiến và chế độ nửa thuộc địa nửa phong
kiến, đã để lại di sản kinh tế nặng nề ở Trung Quốc. Đó là nền nông nghiệp lạc hậu,
công nghiệp nhỏ bé, công nghiệp chỉ chiếm tỷ trọng 10% trong tổng sản lợng công
nông nghiệp Trung Quốc trong những năm 1936-1949.Đó là thực trạng của nền kinh tế
Trung Quốc vốn đã yếu kém, lại bị chiến tranh tàn phá nặng nề.
1.3.2. Thành tựu của Trung Quốc khi thực hiện CNH-HĐH:
Sau ngày giải phóng, nền kinh tế Trung Quốc đang đứng trớc nhiều khó khăn, sản
xuẩt nông công thơng nghiệp trong tình trạng giảm sút nghiêm trọng. Đến năm 1976,
Trung Quốc chủ trơng thực hiện Bốn hiện đại hoá: Công nghiệp, nông nghiệp, khoa
học kĩ thuật và quốc phòng.Thực hiện chủ trơng trên, Trung Quốc cố gắng tăng
nhanh tích luỹ, đẩy mạnh nhập khẩu thiết bị và vay vốn của nớc ngoài. Tỷ lệ tích lũy
trong thu nhập quốc dân tăng lên tới 36,5%, Trung Quốc tăng cờng đầu t cho xây dựng
cơ bản, năm 1978 là 45 tỷ nhân dân tệ, bằng 1,5 lần 1977. Nguồn vốn đầu t của Trung
Quốc chủ yếu tập trung cho những ngành công nghiệp hiện đại.Tuy nhiên những diễn
biến kinh tế ở Trung Quốc từ 1976 đến 1978 phản ánh sự nôn nóng, là quá trình tiếp nối
chủ trơng đại nhảy vọt trớc đây.Do vậy, dẫn tới những ảnh hởng nghiêm trọng cho
nền kinh tế xét trên phơng diện cơ cấu và hiệu quả.Trong thời gian thực hiện Bốn hiện
đại hoá, tỷ trọng nông nghiệp, công nghiệp trong nền kinh tế có sự thay đổi. Nông
nghiệp năm 1957 chiếm tỷ trọng 44%, năm 1978 chỉ còn khoảng 28%; tỷ trọng công
nghiệp tăng từ 56% lên 72% trong tổng giá trị sản lợng công nông nghiệp. Hơn 20 năm

qua, nền kinh tế Trung Quốc liên tục tăng trởng cao, tiềm lực của nền kinh tế đất nớc
10