Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Lời mở đầu
Từ năm 1986 đến nay, thực hiện nghị quyết Đại hội Đảng VI và chiến lợc ổn định
và phát triển kinh tế xã hội , đất nớc ta đã tiến bộ không ngừng về các mặt và đạt
đợc những thành tựu vô cùng quan trọng. Đời sống nhân dân đợc cải thiện , đất nớc
đã thoát khỏi khủng hoảng kinh tế-xã hội , vợt qua đợc cơn chấn động chính trị và sự
hụt hẫng về thị trờng do những biến động ở Liên Xô (cũ) và các nớc Đông Âu gây
ra , phá đợc thế bị bao vây cấm vận , mở rộng đợc quan hệ đối ngoại và chủ động hội
nhập kinh tế Quốc tế , giữ vững và ổn định chính trị xã hội .
Nhìn chung ...trong 10 năm qua lĩnh vực xuất nhập khẩu đã đạt thành tựu to lớn
góp phần đáng kể vào sự phát triển kinh tế xã hội của đất nớc , thúc đẩy sản xuất ,
tạo thêm nhiều công ăn việc làm ...(trích Chiến lợc kinh doanh thời kỳ 2001-
2010). Để đạt đợc những thành tựu to lớn nh vậy là đóng góp vơn lên không ngừng
của các doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trờng .Tại giai đoạn cạnh tranh ác liệt này
, việc khẳng định tên tuổi của mình trong khu vực và trên trờng quốc tế là một điều
khá quan trọng , quyết định sự tồn tại của mọi doanh nghiệp trong và ngoài quốc
doanh .
Chính vì vậy em đã viết bài tiểu luận này với đề tài Thực trạng và các biện pháp
nâng cao chất lợng hàng hoá trong kinh doanh thơng mại trong nền kinh tế thị
trờng. Qua đây em xin cảm ơn thầy Nguyễn Bá Lâm đã tận tình hớng dẫn em hoàn
thành bài tiểu luận này. Tuy nhiên bài tiểu luận của em không tránh khỏi những thiếu
sót , em mong đợc sự góp ý quý báu của các thầy cô.
Em xin cảm ơn !
Trờng ĐH quản lí và kinh doanh
Khoa thơng mại
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Phần Nội Dung
I. Lý luận cơ bản về chất lợng hàng hoá :
1.Khái niệm và bản chất của chất l ợng hàng hoá :
Chất lợng có thể nêu ra ba điểm cơ bản:
Chất lợng sản phẩm phải đợc thể hiện trong tiêu dùng và cần xem xét sản
phẩm thoả mãn tới mức nào của thị trờng .
Chất lợng sản phẩm phải đợc gắn với điều kiện cụ thể của nhu cầu , của thị tr-
ờng về các mặt kinh tế-kỹ thuật , xã hội và phong tục . Phong tục của một
cộng đồng có thể phủ định hoàn toàn những thứ mà thông thờng ta cho là
chất lợng, có tính hữu ích cao .
2.Vai trò của chất l ợng hàng hoá trong kinh doanh th ơng mại :
Chất lợng sản phẩm , hàng hoá , dịch vụ là vấn đề có tầm quan trọng hàng đầu
Chuyển sang nề kinh tế thị trờng, vấn đề chất lợng hàng hoá ngày càng đợc quan
tâm trong các doanh nghiệp. Trớc đây , vấn đề chất lợng hàng hoá có đợc đề ra, thậm
chí đợc nhấn mạnh trên các văn bản , nhng thực tiễn vai trò của nó rất mờ nhạt.
Trong lĩnh vực thiết kế và sản xuất ngời ta quan tâm nhiều đến các chỉ tiêu công
nghệ , nguyên liệu , ít quan tâm đến cơ cấu thị hiếu tiêu dùng ; ít quan tâm đến thị
hiếu tiêu thụ , chi phí và lợi nhuận. Trong kinh doanh thơng mại lại quan tâm chủ
yếu là số lợng đủ hay thiếu, khuyết tật bên ngoài nhiều hay ít . Do cơ chế thị trờng ,
ngời bảo hành là nhà sản xuất , vì vậy những doanh nghiệp kinh doanh và dịch vụ
thuần tuý đều quên lãng trách nhiệm của mình trớc ngời tiêu dùng về chất lợng hàng
hoá . Ngày nay, chất lợng trở thành mối quan tâm số một của các doanh nghiệp. Phải
từ chất lợng mà tính toán nhu cầu về số lợng, cũng chỉ có nh vậy mới có thể tránh đ-
ợc thua lỗ và phá sản .
Trong quá trình cạnh tranh, các yếu tố buộc các doanh nghiệp phải quan tâm là :
Chất lợng sản phẩm hàng hoá có phù hợp với yêu cầu của ngời tiêu dùng hay
không ? Giá cả có phù hợp với ngời mua không ?
Trờng ĐH quản lí và kinh doanh
Khoa thơng mại
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Ngoài những yếu tố trên , còn có thêm yêu cầu đảm bảo chất lợng .Để thực hiện
yêu cầu này các nhà doanh nghiệp trên thế giới đã áp dụng bộ tiêu chuẩn ISO 9000.
Đây là vũ khí lợi hại để giành thắng lợi trong cuộc cạnh tranh .
Chất lợng là vấn đề chiến lợc, đồng thời cũng là vấn đề cấp bách của mọi doanh
nghiệp.
Bớc vào thời kỳ mở cửa, nền kinh tế nớc ta cũng nh kinh doanh của các doanh
nghiệp chỉ có thể phát triển và đạt hiệu quả cao bằng con đờng chất lợng . Các hãng
lớn trên thế giới thành đạt và nổi tiếng chính bằng con đờng này. Vấn đề đặt ra là dù
quốc doanh hay t nhân, qui mô lớn hay nhỏ , tất cả đều phải coi trọng chất lợng là
mục tiêu lâu dài , cơ bản bao trùm toàn doanh nghiệp. Chiến lợc chất lợng là vấn đề
cấp bách sẽ buộc các doanh nghiệp dành công sức trí lực, phơng tiện vật chất và vào
việc đảm bảo và nâng cao chất lợng sản phẩm hàng hoá của mình trong kinh doanh.
Phải tạo đợc thói quen trong các cơ quan quản lý và các doanh nghiệp là : mọi ngời
đều phải làm và chịu trách nhiệm về chất lợng. Ngày nay, đòi hỏi của ngời tiêu dùng
về chất lợng và hoàn toàn chính đáng và đã đợc Luật Thơng Mại qui định rõ tại điều
9 của luật này. Vì vậy mọi doanh nghiệp cần phải làm ngay-phải nhanh chóng khắc
phục yếu kém về chất lợng, phải nâng cao chất lợng hàng hoá, dịch vụ của mình làm
ra, để đáp ứng với yêu cầu của xã hội.
Từng doanh nghiệp cần đợc tận dụng mọi khả năng của mình, khai thác triệt để các
nguồn hỗ trợ , nắm quản lý và điều khiển chất lợng sản phẩm hàng hoá của mình để
có thể cạnh tranh và chiếm vị trí xứng đáng trên thị trờng trong cả nớc và quốc tế.
Chất lợng sản phẩm hàng hoá là vấn đề kinh tế- kỹ thuật-xã hội tổng hợp
Giải quyết vấn đề chất lợng rất phức tạp, nó có liên quan đến nhiều yếu tố. Do vậy
khi giải quyết vấn đề chất lợng, cần phải xem xét nó trong mối liên quan với các vấn
đề khác, tránh các giải quyết rời rạc, chia cắt cục bộ vốn là nhợc điểm của không ít
các doanh nghiệp ở nớc ta.
Cách giải quyết vấn đề về kinh tế xã hội to lớn , đồng thời nó cũng liên quan
đến vấn đề khoa học-kỹ thuật và công nghệ . Doanh nghiệp nào nâng cấp đợc chất l-
ợng sản phẩm hàng hoá của mình , họ sẽ có khả năng thắng lợi , đứng vững trong
cuộc cạnh tranh giành uy tín và thu đợc nhiều lợi nhuận .
Trờng ĐH quản lí và kinh doanh
Khoa thơng mại
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Vấn đề chất lợng không chỉ dừng ở các mặt kinh tế , xã hội , khoa học-kỹ thuật-
công nghệ, mà còn bao hàm cả các mặt tổ chức hành chính pháp lý và giáo dục
t tởng đạo đức .Những tác phong và thói quen xấu của con ngời ,
những tiêu cực tệ nạn xã hội là những cản trở không nhỏ tới việc đảm bảo và nâng
cao chất lợng .
II. Thực trạng chất lợng hàng hoá của Việt Nam :
1. Đánh giá tổng quát những thành tựu chất l ợng hàng hoá Việt Nam :
Từ khi nền kinh tế nớc ta chuyển sang nền kinh tế thị trờng, cùng với sự phát triển
của các nền kinh tế , các loại hình tham gia sản xuất , kinh doanh , tạo ra nhiều của
cải vật chất, hàng hoá đợc thông thơng giao lu , trao đổi trong và ngoài nớc , góp
phần đáng kể vào sự nghiệp công nghiệp hoá , hiện đại hoá đất nớc. Bớc vào thời kỳ
mở cửa , nớc ta đã có sự biến đổi mạnh mẽ, không còn cảnh ngăn sông cấm chợ
nh thời bao cấp trớc kia .Giờ đây hàng loạt các công ty nớc ngoài tràn vào đầu t với
hàng nghìn chủng loại hàng hoá phong phú về chất lợng và giá cả . Hàng hoá trong
nớc muốn đứng vững trên thị trờng không còn cách nào khác ngoài việc tự hoàn thiện
mình , nâng cao chất lợng sản phẩm , lấy đợc lòng tin của ngời tiêu dùng .
Trong những năm gần đây , hàng hoá trong nớc đã có sự khởi sắc ,ví dụ điển hình
nhất có lẽ là ngành dệt may Việt Nam . Cuối những năm 80 đầu những năm 90 ,
hàng loạt nhà máy dệt may đóng cửa hoặc sản xuất cầm chừng do thị trờng Liên Xô
và Đông Âu cũ sụp đổ , thị trờng mới chua kịp triển khai .Đến cuối năm 1992 , cùng
với những cải cách về kinh tế , Việt Nam và Liên minh Châu Âu(EU) ký hiệp định
buôn bán hàng dệt may cho giai đoạn 1993-1997 thì ngành dệt may bắt đầu sống lại .
Nhiều địa phơng mong muốn phát triển công nghiệp dệt may vì ngành này thích hợp
với nhu cầu địa phơng nh : nguồn lao động dồi dào, công nghệ không phức tạp , vốn
đầu t ít , dễ đào tạo và nhanh thu hồi vốn . Một mặt nó tăng thu ngoại tệ cho địa ph-
ơng , mặt khác nó góp phần quan trọng giải quyết vấn đề may mặc cho nhân dân địa
phơng . Đến nay ta có thể tự hào với những thơng hiệu dệt may Việt Nam nh : gấm
Thái Tuấn , FOCI , Vietthy...đã khẳng định chỗ đứng trên thị trờng trong nớc và ngày
càng vơn xa đến các bạn hàng quốc tế .
Trờng ĐH quản lí và kinh doanh
Khoa thơng mại
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Theo số liệu tính đến tháng 7/2002 đã có 315 dự án đầu t với tổng số vốn pháp định
lên đến 1.855.999 triệu USD . Trong đó đầu t vào ngành dệt có 76 dự án với vốn
pháp định là 1.320,942 triệu USD và vào ngành may 239 dự án với vốn pháp định là
535.057 triệu USD ( trích trong Thời báo kinh tế ).
Trong những năm qua tình hình sản xuất của ngành dệy may , đặc biệt là ngành
may mặc công nghiệp đã có bớc phát triển đáng kể . So với năm 1991, sản lợng sợi
dệt năm 1997 tăng 73,7% và sản lợng hàng may may sẵn tăng 101,1%. Tuy không
tăng nhanh nh sản xuất sợi và hàng may mặc sẵn , lợng vải lụa các loại cũng tăng
7,1% với sự đóng góp đáng kể của các xí nghiệp có vốn đầu t nớc ngoài .
Để có sức cạnh tranh trên thị trờng, các doanh nghiệp cần phải chú trọng đến vấn
đề giá cả . Chính vì vậy so với các doanh nghiệp Nhà nớc , các doanh nghiệp ngoài
quốc doanh ngày càng có u thế với tốc độ tăng trởng giá trị tổng sản lợng cao hơn
hẳn và chiếm tỷ trọng ngày càng lớn , phản ánh xu hớng phát triển các doanh nghiệp
vừa và nhỏ thuộc mọi thành phần kinh tế . Tại mỗi kỳ hội chợ ngời tiêu dùng không
khỏi ngỡ ngàng trớc những sản phẩm mang thơng hiệu Việt Nam chất lợng quốc tế
mà giá lại rất hợp túi tiền . Nh ở đợt Hội chợ hàng công nghiệp Việt Namtổ chức
tháng 10/2004 vừa rồi hàng công nghệ thông tin đã thu hút đông đảo mọi ngời đến
với máy tính G6 , Phù Đổng Thiên Vơng ...với đầy đủ linh kiện tính năng sánh ngang
với hàng nớc ngoài nhng giá nội.
Để có đợc thành công này chính là nhờ bớc đi đúng đắn của Đảng và Nhà nớc trong
việc nới lỏng quản lý , cho phép các doanh nghiệp tham gia xuất khẩu trực tiếp và gia
công .
2. Những mặt yếu kém về chất l ợng hàng hoá Việt Nam và nguyên nhân của nó:
a. Mặt yếu kém :
Vấn đề đáng lo ngại nhất trên thị trờng của nớc ta là tệ nạn sản xuất và buôn bán
hàng giả, hàng kém chất lợng ngày càng có nhiều diễn biến phức tạp , đặc biệt phức
tạp nhất là ở vùng giáp gianh giữa thành thị và nông thôn , vùng sâu vùng xa . Trong
đó mặt hàng bị làm giả nhiều nhất hiện nay là rợu ngoại , tiếp đó là thuốc lá , giày
dép , các sản phẩm đóng hộp...chủ yếu làm giả các thơng hiệu nổi tiếng của thế
giới.Các chai rợu với tên tuổi nổi tiếng thế giới nh Remy , Johny Walker , Chivas ...
Trờng ĐH quản lí và kinh doanh
Khoa thơng mại
5