Bài 26: Sự bay hơi và sự ngưng tụ (t1)

GIÁO VIÊN: VÕ NGỌC PHƯƠNG
MÔN: VẬT LÝ

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Thế nào là sự đông đặc? Trong thời gian
đông đặc nhiệt độ của vật như thế nào?
Câu 2: Trong các câu so sánh nhiệt độ nóng chảy và
nhiệt độ đông đặc của băng phiến dưới đây, câu
nào đúng?
A. Nhiệt độ nóng chảy cao hơn nhiệt độ đông đặc.
B. Nhiệt độ nóng chảy thấp hơn nhiệt độ đông đặc.
C. Nhiệt độ nóng chảy có thể cao hơn, cũng có thể
thấp hơn nhiệt độ đông đặc.
D. Nhiệt độ nóng chảy bằng nhiệt độ đông đặc.

TRẢ LỜI
Câu 1: Sự chuyển từ thể lỏng sang thể rắn gọi là sự
đông đặc. Trong suốt thời gian đông đặc nhiệt độ
của vật không thay đổi.
Câu 2: Câu D

Nhận xét hình ảnh
mặt đường nhựa khi
trời mưa?
Nhận xét hình ảnh
mặt đường nhựa khi
mặt trời xuất hiện?
QUAN SÁT HIỆN TƯỢNG :

1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự

bay hơi :
- Quần áo sau khi giặt được phơi khô
- Lau ướt bảng, một lúc sau nước bay hơi hết, bảng sẽ khô
- Mùa hè nước ở ao, hồ cạn dần v.v
Tiết 30
Bài 26: SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ
I. Sự bay hơi :
* Mỗi em hãy tìm và ghi vào vở một thí dụ về nước bay hơi?

1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự bay hơi:
Tiết 30
Bài 26:SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ
I. Sự bay hơi :
- Rượu đựng trong chai không có nắp sẽ cạn dần
- Xăng đựng trong chai không đậy nắp sẽ cạn dần
- Cồn sau khi bôi lên da bay hơi nên khô rất nhanh
- Mở nắp lọ nước hoa một lúc sau cả phòng đều có
mùi nước hoa….
* Hãy tìm và ghi vào vở một ví dụ về sự bay hơi của một
chất lỏng không phải là nước?
* Vậy: Mọi chất lỏng đều có thể bay hơi.

- Thế nào là sự bay hơi?
1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự bay hơi :
I. Sự bay hơi :
Tiết 30
Bài 26:SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ
* Sự chuyển từ thể lỏng sang thể hơi gọi
là sự bay hơi.

2. Sự bay hơi nhanh hay chậm phụ thuộc vào
những yếu tố nào ?
HÌNH A
1
:Trời râm HÌNH A
2
: Trời nắng
C
1
: Tốc độ bay hơi phụ thuộc vào nhiệt độ
a. Quan sát hiện tượng : Hình 26.2a- Trả lời C1
1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự bay hơi:
I. Sự bay hơi :
Bài 26:SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ

Quan sát hiện tượng : Hình 26.2b- Trả lời C2
HÌNH B
1
: Có gió

HÌNH B
2
:Không có gió
C
2
: Tốc độ bay hơi phụ thuộc vào gió
2. Sự bay hơi nhanh hay chậm phụ thuộc vào những yếu
tố nào ?
a. Quan sát hiện tượng : C1
1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự bay hơi:

I. Sự bay hơi :
Bài 26:SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ

Quan sát hiện tượng : Hình 26.2c- Trả lời C3
HÌNH C
1
Quần áo không được căng ra
HÌNH C
2

Quần áo được căng ra
C
3
: Tốc độ bay hơi phụ thuộc vào diện tích mặt thoáng
của chất lỏng
2. Sự bay hơi nhanh hay chậm phụ thuộc vào những yếu
tố nào ?
a. Quan sát hiện tượng : C1, C2
1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự bay hơi:
I. Sự bay hơi :
Bài 26:SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ

b. Rút ra nhận xét :
* Tốc độ bay hơi của một chất lỏng phụ thuộc vào:
Nhiệt độ, gió và diện tích mặt thoáng của chất
lỏng
Chú ý: Ngoài các yếu tố trên tốc độ bay hơi của
chất lỏng còn phụ thuộc vào bản chất của chất
lỏng đó
2. Sự bay hơi nhanh hay chậm phụ thuộc vào những yếu

tố nào ?
a. Quan sát hiện tượng : C1, C2, C3
1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự bay hơi:
I. Sự bay hơi :
Bài 26:SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ

C
4
: Chọn từ thích hợp trong khung để điền
vào chỗ trống của các câu sau:
- Nhiệt độ càng (1) ……………………. Thì tốc độ bay hơi
càng(2)……………………………….
- Gió càng(3)……….…………. thì tốc độ bay hơi càng (4)
………………………………
-Diện tích mặt thoáng của chất lỏng càng (5)…………….thì
tốc độ bay hơi càng(6)……………………………
- lớn , nhỏ
- cao, thấp
- mạnh, yếu
cao
lớn
mạnh
lớn
lớn
lớn
(thấp)
(nhỏ)
(yếu)
(nhỏ)
(nhỏ)

(nhỏ)

c. Thí nghiệm kiểm tra
Có 3 yếu tố đồng thời tác động lên tốc độ bay hơi là:
- Nhiệt độ, gió, diện tích mặt thoáng chất lỏng
Phương án kiểm tra :
- Kiểm tra tác động của một yếu tố, trong khi giữ
không đổi các yếu tố còn lại
b. Rút ra nhận xét :
C4
2. Sự bay hơi nhanh hay chậm phụ thuộc vào những yếu
tố nào ?
a. Quan sát hiện tượng : C1, C2, C3
1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự bay hơi:
I. Sự bay hơi :
Bài 26:SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ

Phương án :
- Lấy 2 đĩa nhôm có lòng
đĩa như nhau đặt trong
phòng không có gió
-Hơ nóng một đĩa
-Đổ vào mỗi đĩa 2 cm
3
nước
-Quan sát nước ở đĩa nào
bay hơi nhanh hơn.
* Tác động của nhiệt độ đối với sự bay hơi của nước
c. Thí nghiệm kiểm tra
b. Rút ra nhận xét : C4

2. Sự bay hơi nhanh hay chậm phụ thuộc vào những yếu
tố nào ?
a. Quan sát hiện tượng : C1, C2, C3
1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự bay hơi:
I. Sự bay hơi :
Bài 26:SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ

* Tác động của nhiệt độ đối với sự bay hơi của nước
c. Thí nghiệm kiểm tra
b. Rút ra nhận xét : C4
2. Sự bay hơi nhanh hay chậm phụ thuộc vào những yếu
tố nào ?
a. Quan sát hiện tượng : C1, C2, C3
1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự bay hơi:
I. Sự bay hơi :
Bài 26:SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ
C
5
: Tại sao phải dùng đĩa có diện tích lòng đĩa như nhau?
+Trả lời: Để diện tích mặt thoáng của nước ở hai đĩa như
nhau
C
6
: Tại sao phải đặt 2 đĩa trong cùng một phòng không có
gió?
+Trả lời: Để loại trừ tác động của gió

* Tác động của nhiệt độ đối với sự bay hơi của nước
- C5, C6
c. Thí nghiệm kiểm tra

b. Rút ra nhận xét : C4
2. Sự bay hơi nhanh hay chậm phụ thuộc vào những yếu
tố nào ?
a. Quan sát hiện tượng : C1, C2, C3
1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự bay hơi:
I. Sự bay hơi :
Bài 26:SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ
C
7
: Tại sao chỉ hơ nóng một đĩa ?
+Trả lời: Để kiểm tra tác động của nhiệt độ
C
8
:Kết quả thí nghiệm thế nào thì có thể dự đoán tốc độ
bay hơi phụ thuộc nhiệt độ là đúng?
+Trả lời:Nước ở đĩa được hơ nóng bay hơi nhanh
hơn nước ở đĩa đối chứng

* KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM :
Đĩa…………………………………………
Khô nhanh hơn
Kết quả thí nghiệm cho phép ta khẳng định :
Tốc độ bay hơi phụ thuộc vào ……………
Có nhiệt độ cao hơn
Nhiệt độ

* Tác động của gió đối với sự bay hơi
Phương án :
+ Lấy 2 đĩa nhôm có lòng đĩa như nhau đổ vào cùng một
lượng chất lỏng

+ Đặt 2 đĩa ở 2 nơi có nhiệt độ như nhau
+ Một đĩa đặt ở nơi có gió và một đĩa đặt ở nơi không có gió
Kết quả thí nghiệm:
Đĩa………(?)………….Khô nhanh hơn

* Tác động của diện tích mặt thoáng đối với tốc
độ bay hơi:
Phương án :
+ Lấy 2 đĩa có diện tích lòng đĩa khác nhau
+ Đổ vào 2 đĩa một lượng chất lỏng như nhau
+ Đặt 2 đĩa vào nơi có nhiệt độ như nhau
Kết quả thí nghiệm:
Đĩa………(?)………….Khô nhanh hơn

C5, C6, C7, C8
c. Thí nghiệm kiểm tra
b. Rút ra nhận xét : C4
2. Sự bay hơi nhanh hay chậm phụ thuộc vào những yếu
tố nào ?
a. Quan sát hiện tượng : C1, C2, C3
1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự bay hơi:
I. Sự bay hơi :
Bài 26:SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ
d. Vận dụng:
C
9
: Tại sao khi trồng chuối hay trồng mía, ngưới ta phải
phạt bớt lá ?
+Trả lời: Để giảm bớt sự bay hơi làm cây ít bị mất nước
hơn

C5, C6, C7, C8
c. Thí nghiệm kiểm tra
b. Rút ra nhận xét : C4
2. Sự bay hơi nhanh hay chậm phụ thuộc vào những yếu
tố nào ?
a. Quan sát hiện tượng : C1, C2, C3
1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự bay hơi:
I. Sự bay hơi :
Bài 26:SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ
d. Vận dụng:
C9
C10

C
10
: Để làm muối người ta
cho nước biển vào ruộng
muối . Nước trong nước
biển bay hơi, còn muối
đọng lại trên ruộng.
Thời tiết như thế nào thì
nhanh thu hoạch được
muối? Tại sao?
+Trả lời: Nắng nóng và có gió

* Tác động của nhiệt độ đối với sự bay hơi của nước
C5, C6, C7, C8
c. Thí nghiệm kiểm tra
b. Rút ra nhận xét : C4

2. Sự bay hơi nhanh hay chậm phụ thuộc vào những yếu
tố nào ?
a. Quan sát hiện tượng : C1, C2, C3
1. Nhớ lại những điều đã học từ lớp 4 về sự bay hơi:
I. Sự bay hơi :
Bài 26:SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ
d. Vận dụng: C9, C10
* Nước mưa trên mặt đường nhựa đã biến đi
đâu khi mặt trời lại xuất hiện sau cơn mưa ?
Trả lời : Khi mặt trời xuất hiện , nhiệt độ tăng
nên nước đã bay hơi hết vì vậy mặt đường trở
nên khô ráo .

* Cũng cố, luyện tập
1. Thế nào là sự bay hơi ?
+ Trả lời : Sự chuyển từ thể lỏng sang thể hơi gọi là sự
bay hơi.
2. Tốc độ bay hơi của chất lỏng phụ thuộc gì ?
+ Trả lời : Tốc độ bay hơi của một chất lỏng phụ thuộc
vào nhiệt độ, gió và diện tích mặt thoáng của chất lỏng

- GV nêu: Trong không khí luôn có hơi nước, VN
là quốc gia có khí hậu nhiệt đới ẩm, gió mùa. Nếu
độ ẩm cao ảnh hưởng đến SX, dịch bệnh dễ phát
triển.Nhưng nếu độ ẩm thấp cũng ảnh hưởng đến
sức khỏe con người và gia súc, hơi nước bay hơi
nhanh gây khô hạn ảnh hưởng đến SX nông
nghiệp.
- Biện pháp GDBVMT: Để hạn chế sự bay hơi ở
ruộng lúa, ta thả bèo hoa dâu ngoài cung cấp

chất dinh dưỡng còn hạn chế sự bay hơi nước.
- Biện pháp GDBVMT: Quanh nhà có nhiều
sông, hồ, cây xanh vào mùa hè ta cảm thấy mát
mẻ, dễ chịu. Vì vậy phải tăng cường trồng nhiều
cây xanh và giữ sông hồ trong sạch.