PHẦN MỞ ĐẦU
Đề tài: Chỉ đạo thực hiện chương trình nhằm nâng cao hiệu quả giảng
dạy.
I-Lý do chọn đề tài:
Trong quá trình dạy và học việc thực hiện chương trình là hạt nhân để
thúc đẩy sự nghiệp giáo dục đi lên. Ngành giáo dục đã thường xuyên cải tiến và
nâng cao chương trình các cấp học, coi chương trình dạy học là pháp lệnh, từng
bước sửa đổi, điều chỉnh nội dung chương trình cho từng bậc học, cấp học. Từ
năm 2002 đến nay Bộ cũng đã từng bước thay đổi nội dung, chương trình,
phương pháp dạy học. Đặc biệt từ năm 2006 đến nay Bộ Giáo dục và Đào tạo
đã có những văn bản hướng dẫn thực hiện chương trình, sách giáo khoa và chỉ
đạo thực hiện dạy học phù hợp với đối tượng học sinh. Để tiếp tục nâng cao chất
lượng dạy học, vào cuối năm học 2008-2009, Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng
dẫn thực hiện Chuẩn kiến thức, kĩ năng các môn học ở Tiểu học. Vì vậy việc
quản lý chương trình dạy học trong nhà trường là nhiệm vụ trọng tâm có tính
quyết định việc nâng cao chất lượng giáo dục. Do đó, người quản lý phải có
nhận thức sâu sắc, nắm bắt chương trình dạy học để từ đó chỉ đạo giáo viên thực
hiện đúng chương trình của Bộ quy định.
Qua những năm công tác bản thân tôi nhận thấy: Ngành ta luôn quan tâm
đến việc chỉ đạo thực hiện chương trình dạy học, đổi mới nội dung phương pháp
giảng dạy . . . Nhưng nhìn chung một số giáo viên vẫn còn thiếu sót, lúng túng
khi vận dụng chương trình. Chính vì vậy tôi chọn đề tài: “Chỉ đạo thực hiện
chương trình nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy”.
II-Đối tượng và nhiệm vụ nghiên cứu:
1-Đối tượng nghiên cứu:
Việc chỉ đạo thực hiện chương trình dạy học ở trường.
2-Nhiệm vụ nghiên cứu:
-Tìm hiểu những cơ sở lý luận liên quan đến việc chỉ đạo thực hiện
chương trình dạy học ở trường Tiểu học.
SKKN-Mai Đồng Kho 1
1
-Thực trạng việc chỉ đạo thực hiện chương trình dạy học ở trường Tiểu
học Đồng Kho 1.
-Hướng cải tiến việc chỉ đạo thực hiện chương trình dạy học ở trường.
III-Phạm vi nghiên cứu:
Đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên ở trường trong các năm học 2007-
2008 đến nay.
PHẦN NỘI DUNG
I-Những cơ sở lý luận:
- Người quản lý muốn chỉ đạo tốt việc thực hiện chương trình dạy học
trong nhà trường thì cần phải nắm vững cơ sở lý luận, đồng thời biết phân tích
thực trạng của trường, đặc điểm tình hình của đội ngũ, cơ sở vật chất và trang
thiết bị dạy học. Từ đó có kế hoạch cụ thể, chỉ đạo giáo viên giảng dạy tốt các
môn, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục học sinh.
- Chương trình dạy học là pháp lệnh của Nhà nước do Bộ giáo dục và Đào
tạo ban hành. Người quản lý phải thực hiện một cách nghiêm túc, không được
tuỳ tiện thay đổi làm sai lệch chương trình dạy học. Để quản lý tốt việc thực
hiện chương trình người phó hiệu trưởng phải biết phân công việc cho tổ trưởng
chuyên môn chỉ đạo tốt chuyên môn của tổ dưới sự chỉ đạo của ban giám hiệu
và phối hợp tốt với các đoàn thể trong nhà trường để theo dõi, đôn đốc nhắc nhở
giáo viên thực hiện đúng chương trình giảng dạy. Với tư cách là người lãnh đạo
và chịu trách nhiệm cao nhất về chuyên môn trong nhà trường, người quản lý
phải nắm thật chắc chắn chương trình dạy học ở từng khối lớp. Nếu không thực
sự nắm vững chương trình dạy học sẽ không có quyết định đúng đắn việc thực
hiện chuyên môn, thậm chí có thể trái với nguyên tắc sư phạm, ảnh hưởng
không tốt đến hiệu quả giáo dục. Sự nắm vững chương trình dạy học của người
quản lý là một đảm bảo đầu tiên để chỉ đạo giáo viên thực hiện tốt chương trình
dạy học. Nắm vững chương trình dạy học là nắm vững những vấn đề sau:
+Nguyên tắc chương trình dạy học của cấp học.
SKKN-Mai Đồng Kho 1
2
+Nguyên tắc cấu tạo chương trình dạy học của môn học cho từng khối
lớp.
+Phân phối chương trình, phân phối thời gian dạy học, những quy định về
hình thức dạy học.
+Phương pháp dạy học đặc trưng của môn học, nội dung và phạm vi kiến
thức kĩ năng của từng môn học cho từng khối lớp.
II-Các kinh nghiệm tiêu biểu:
Để chỉ đạo thực hiện chương trình có hiệu quả bản thân tôi đã thực hiện
những công việc như:
1-Xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình.
-Từ kế hoạch chung của nhà trường, Phó hiệu trưởng cần phải xây dựng
kế hoạch cụ thể về chuyên môn và đề ra một số biện pháp thực hiện chương
trình.
-Tổ chức học tập các văn bản của Bộ, Sở, Phòng Giáo dục.
-Tổ chức các chuyên đề bồi dưỡng, thao giảng, dự giờ thăm lớp.
-Theo dõi thường xuyên và chỉ đạo chặt chẽ việc thực hiện chương trình.
-Tập trung chỉ đạo hoạt động chuyên môn ở các khối lớp, phát huy tính
tích cực và vai trò của tổ trưởng để đẩy mạnh hoạt động của tổ chuyên môn.
-Xây dựng nề nếp sinh hoạt tổ chuyên môn có nội dung thiết thực phù hợp
với tình hình thực tế.
-Tổ chức kiểm tra chéo hồ sơ chuyên môn.
2-Tổ chức hướng dẫn cho giáo viên nắm vững chương trình dạy và
học.
-Tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình: học kì, tháng,
tuần, lập phiếu báo giảng hàng tuần để chuyên môn duyệt.
-Hàng tuần tổ chuyên môn tổ chức sinh hoạt nhằm thống nhất phân bố
thời gian cho từng tiết học, nội dung chương trình sao cho phù hợp với tình hình
của từng lớp nhưng phải theo chuẩn kiến thức kĩ năng.
SKKN-Mai Đồng Kho 1
3
-Phó Hiệu trưởng, tổ trưởng kiểm tra giáo án giáo viên để nhận xét việc
thực hiện chương trình, chất lượng các bài soạn và đặc biệt quan tâm đến việc
thiết kế bài dạy có bám theo chuẩn kiến thức kĩ năng hay không.
-Tham mưu với Hiệu trưởng tăng cường lượng sách mới theo nhu cầu của
giáo viên trong việc thực hiện soạn giảng để nâng cao chất lượng giáo dục học
sinh.
-Tổ chức dự giờ thăm lớp.
3-Một số biện pháp quản lí thực hiện chương trình dạy học:
3.1-Phối hợp các đoàn thể trong nhà trường để thực hiện tốt chương
trình dạy học.
-Chi bộ là một tổ chức chính trị lớn, quan trọng nhất trong nhà trường, là
đội tiên phong của giai cấp công nhân và là một môi trường tu dưỡng và rèn
luyện, không ngừng học tập nâng cao trình độ kiến thức, năng lực công tác,
phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng . . . Chấp hành thực hiện quy chế
chuyên môn, kỉ luật lao động, rèn luyện tay nghề. Đảng Cộng sản Việt Nam là
lực lượng nồng cốt chỉ đạo, thúc đẩy giáo viên trong nhà trường thực hiện đúng,
đủ chương trình.
-Công đoàn: Là một tổ chức chính trị rộng lớn của giai cấp công nhân,
Công đoàn Giáo dục ở cơ sở trường học có nhiệm vụ tổ chức, vận động đoàn
viên thi đua lao động, tham gia quản lí trường học. Công đoàn viên giáo viên là
lực lượng hùng mạnh trực tiếp quản lí và giáo dục học sinh là những tác nhân
quan trọng thực hiện thành bại về mục tiêu và nhiệm vụ của trường học. Tổ
chức, vận động công đoàn viên hoàn thành nhiệm vụ được giao, thực hiện đúng
đủ chương trình dạy học, thực hiện tốt công tác chủ nhiệm lớp.
-Đoàn viên không những là một tổ chức chính trị trong nhà trường mà
còn là một môi trường rèn luyện: chấp hành thực hiện quy chế chuyên môn, kỉ
luật lao động, rèn luyện tay nghề, rèn luyện đạo đức nếp sống, văn hoá của
người thanh niên. Đoàn thanh niên là lực lượng tiên phong thúc đẩy chuyên môn
trong nhà trường như phong trào giáo viên dạy giỏi, chủ nhiệm giỏi, thực hiện
SKKN-Mai Đồng Kho 1
4
tốt chương trình dạy học, lên lớp dạy đúng đủ chương trình không dồn tiết, cắt
tiết.
3.2-Kiểm tra việc thực hiện chương trình dạy học:
-Kiểm tra là việc làm không thể thiếu được của người quản lí. Kiểm tra
trong quản lí trường học là phương thức thu nhận thông tin về tình hình thực
hiện chương trình dạy học.
-Kiểm tra qua hồ sơ sổ sách.
-Kiểm tra giáo án và các loại hồ sơ sổ sách của cá nhân, tổ. Xem thực
hiện có đúng với kế hoạch đã đề ra hay chưa, soạn giảng có đúng đủ chương
trình và đúng theo chuẩn kiến thức kĩ năng hay không.
-Kiểm tra việc thực hiện chương trình qua dự giờ.
*Hoạt động dạy học trong một trường được thể hiện chủ yếu bằng hình
thức dạy học trên lớp. Giờ lên lớp giữ vai trò quyết định chất lượng dạy học mà
người trực tiếp quyết định kết quả giờ dạy là giáo viên. Qua dự giờ để đánh giá
quá trình thực hiện chương trình giảng dạy và trình độ sư phạm của giáo viên
trên lớp.
III/Đánh giá các kết quả đạt được:
Nhìn chung từ năm học 2007-2008 đến nay trường Tiểu học Đồng Kho 1
đã thực hiện đúng, đủ chương trình dạy học do Bộ quy định. Ban giám hiệu
trường bám sát các văn bản chỉ đạo của Bộ, Sở và Phòng Giáo dục để lập kế
hoạch chương trình dạy học, triển khai đến đội ngũ giáo viên thực hiện. Khâu
kiểm tra việc thực hiện chương trình của Ban giám hiệu thường xuyên, liên tục,
trong đó quan tâm đến chuẩn kiến thức kĩ năng. Bên cạnh đó tập thể giáo viên
có nhận thức tốt về nội dung chương trình dạy học chính vì thế việc thực hiện
chương trình được giáo viên thực hiện nghiêm túc. Từ đó, giáo viên có ý thức
tích cực trong hoạt động dạy học dẫn đến chất lượng giảng dạy và học tập của
học sinh ngày một tiến bộ.
-Chất lượng giảng dạy của giáo viên:
Năm học 2007- 2008:
SKKN-Mai Đồng Kho 1
5
+Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh: 1 -Tỉ lệ: 5,6%
+Giáo viên dạy giỏi cấp huyện: 4 -Tỉ lệ: 22,2%
+Giáo viên dạy giỏi cấp trường: 12 -Tỉ lệ: 66,7%
Năm học 2008- 2009:
+Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh: 1 -Tỉ lệ: 5,6%
+Giáo viên dạy giỏi cấp huyện: 4 -Tỉ lệ: 22,2%
+Giáo viên dạy giỏi cấp trường: 13 -Tỉ lệ: 72,2%
-Chất lượng học tập của học sinh:
Năm học 2007-2008:
+Học sinh Giỏi: 41/309- Tỉ lệ: 13,3%
+Học sinh Tiên tiến: 82/309- Tỉ lệ: 26,5%
+Học sinh TB: 175/309- Tỉ lệ: 56,6%
+Học sinh lưu ban: 11/309- Tỉ lệ: 3,6%
Năm học 2008-2009:
+Học sinh Giỏi: 46/301- Tỉ lệ: 15,3%
+Học sinh Tiên tiến: 121/301- Tỉ lệ: 40,2%
+Học sinh TB: 125/301- Tỉ lệ: 41,5%
+Học sinh lưu ban: 09/301- Tỉ lệ: 3,0%
IV/Những bài học kinh nghiệm:
Qua việc chỉ đạo việc thực hiện chương trình dạy học ở trường bản thân
tôi rút ra bài học kinh nghiệm:
-Chương trình dạy học là pháp lệnh của nhà nước do Bộ giáo dục ban
hành, người Phó Hiệu trưởng phải thực hiện nghiêm túc, không được tuỳ tiện
thay đổi, thêm bớt làm sai lệch chương trình.
-Trong công tác quản lí và chỉ đạo thực hiện chương trình, Phó Hiệu
trưởng phải giúp cho giáo viên nhận biết được chương trình dạy học là mang
tính hệ thống, cho nên giáo viên phải nắm bắt chương trình lớp mình dạy, đồng
SKKN-Mai Đồng Kho 1
6
thời nắm vững chương trình toàn cấp học để giáo viên giảng dạy tốt các môn
học.
-Xây dựng kế hoạch kiểm tra rõ ràng, biết lượng hoá công tác kiểm tra
cụ thể cho từng giáo viên theo tuần, tháng, bên cạnh đó cần phải kiểm tra đột
xuất.
-Biết phối hợp và phát huy các đoàn thể trong nhà trường để đẩy mạnh
các hoạt động, đó là điều kiện đảm bảo thắng lợi cho việc thực hiện chương
trình dạy học trong nhà trường.
-Ban giám hiệu phải thực sự là con chim đầu đàn của tập thể sư phạm
nhà trường, luôn thể hiện được dân chủ hoá và công khai tất cả công việc từ chỉ
đạo đến kiểm tra giáo viên.
KẾT LUẬN
*Đánh giá chung:
Chương trình dạy học có tính chất hệ thống, chặt chẽ, tuân theo lô- gíc
của môn học. Do vậy chương trình là căn cứ đầu tiên để người Phó Hiệu trưởng
quản lí hoạt động dạy và học. Người quản lí muốn nâng cao chất lượng dạy và
học trong nhà trường thì phải có nhận thức đúng đắn việc chỉ đạo đúng, đủ
chương trình dạy học. Từ đó hình thành ý thức tự giác trong công việc của giáo
viên, đội ngũ giáo viên sẽ thực hiện tốt chương trình kế hoạch giảng dạy.
Kinh nghiệm được thực hiện trong toàn thể các khối của nhà trường và
tiếp tục duy trì tốt.
*Ý kiến đề xuất:
-Thường xuyên có kế hoạch bồi dưỡng giáo viên trong thời gian hè để
giáo viên tiếp cận nhiều với phương pháp mới và nắm bắt chương trình toàn cấp
học, nâng cao chất lượng giảng dạy.
-Cần duy trì tốt việc thực hiện chương trình để nâng cao chất lượng dạy
và học.
SKKN-Mai Đồng Kho 1
7
Trên đây là kinh nghiệm mà tôi đã kiểm chứng với thực tế trong các năm
học qua và đã đưa ra một số biện pháp chỉ đạo thực hiện chương trình có hiệu
quả.
Rất mong sự quan tâm góp ý của đồng nghiệp và các cấp lãnh đạo để
sánhg kiến kinh nghiệm này có tác dụng thực tế.
Đồng Kho ngày 04 tháng 4 năm 2010
Người viết
Nguyễn Thị Mai
SKKN-Mai Đồng Kho 1
8
NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA TỔ CHUYÊN MÔN
TM.TỔ CHUYÊN MÔN
NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA TRƯỜNG
HIỆU TRƯỞNG
SKKN-Mai
9
NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA HĐHK HUYỆN
SKKN-Mai
10