Bài giảng ngữ văn 9 bài bến quê

Nguyễn Minh Châu
BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+13
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:
1-Đọc- tóm tắt:
-?- Hãy nêu cách đọc văn bản
?
2-Chú thích :
a/Chú thích ()
*Tác giả:
b/Các chú thích khác: đặc biệt chú ý các
chú thích 3; 5; 7
-?-Đọc các chú thích còn
lại và nhận xét ?
-Là một cây bút văn xuôi tiêu biểu của nền văn
học thời kì kháng chiến chống Mĩ.
-Năm 2000, được Nhà nước truy tặng giải
thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật .
BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:
1-Đọc:
-?- Hãy xác định thể loại ,

phương thức biểu đạt và bố
cục của văn bản?
2-Chú thích:
*Tác giả:
-?- Hãy xác định nhân vật
chính của truyện?
*Tác phẩm:
II-Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản:
-Thể loại:
-Phương thức biểu đạt:
-Bố cục:
2-Tìm hiểu chi tiết văn bản:
NHÂN VẬT NHĨ
BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:
II-Đọc -Tìm hiểu văn
bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản:
2-Tìm hiểu chi tiết văn
bản:
NHÂN VẬT NHĨ
a/ Hoàn cảnh đặc biệt của
Nhĩ đã tạo nên một chuỗi
nghịch lí:

-?-Quan sát tranh và cho biết tranh minh hoạ
cho chi tiết nào trong văn bản ?

BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:
II-Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản :
2-Tìm hiểu chi tiết văn bản :
NHÂN VẬT NHĨ
a/ Hoàn cảnh đặc biệt của Nhĩ đã tạo
nên một chuỗi nghịch lí :
-?-Đọc [I] và cho biết chuỗi
nghịch lí mà nhân vật Nhĩ
gặp phải là những gì ?
+Căn bệnh hiểm nghèo khiến Nhĩ gần như tê liệt toàn thân; mọi hoạt động
sinh hoạt của anh đều phải dựa vào người khác mà chủ yếu là vợ anh -Liên.
+Nhĩ làm công việc đã cho anh có điều kiện đi hầu khắp mọi nơi trên thế
giới nhưng cuối đời lại bị cột chặt trên giường bệnh hàng năm trời nay.
+Nhờ vào bọn trẻ hàng xóm và qua khung cửa sổ Nhĩ đã phát hiện ra vẻ
đẹp lạ lùng của cái bãi bồi bên kia sông, nhưng anh lại không bao giờ có thể
đặt chân đến đó được, dù nó ở rất gần anh .
+Nhĩ nhờ cậu con trai thực hiện giúp mình cái niềm khao khát đó nhưng cậu
con trai anh lại để lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày.
BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ

(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:
II-Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản:
2-Tìm hiểu chi tiết văn bản:
NHÂN VẬT NHĨ
a/ Hoàn cảnh đặc biệt của Nhĩ đã tạo nên
một chuỗi nghịch lí:
-?-Hã y đọ c th ầm đoạ n tiếp
theo, kết hợp với đoạn I, trao
đổi và thảo luận câu hỏi số 2
trong SGK/107 (trong thời gian
10’)
b/ Những cảm xúc, suy nghĩ và khát khao
của Nhĩ.
Cảnh vật có từ lâu mà như mới thấy lần đầu
.
-?-Ta đánh giá được điều gì
qua cả m nh ận củ a Nh ĩ v ề
c ả nh s ắ c thi ê n nhi ê n trong
buổi sáng đầu thu?
-?-Nhĩ đã cảm nhận được
những gì ở Liên ?
-Cảm nhận được ở Liên tất cả tình yêu
thươ ng, sự t ần tảo, đức hi sinh của vợ
<=>nơi nương tựa của con người ta lúc cuối
đời là gia đình.

BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:
II-Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản :
2-Tìm hiểu chi tiết văn bản : Nhân vật
Nhĩ

a/ Hoàn cảnh đặc biệt của Nhĩ đã tạo nên
một chuỗi nghịch lí :
b/ Những cảm xúc , suy nghĩ và khát khao
của Nhĩ - Cảm nhận của Nhĩ về cảnh sắc thiên nhiên
trong buổi sáng đầu thu :
-?-Vì sao Nhĩ lại khao khát
được đặt chân lên bãi bồi bên
kia s ô ng ?(th ả o lu ậ n theo
nhóm 2 bàn trong 3’)
-?-Nhĩ đã nhờ con trai sang
sông đặt chân lên bãi bồi
giúp anh , nhưng anh con trai
lại sa vào đám chơi phá cờ
thế đã nói lên điều gì?
-Cảm nhận được tất cả tình yêu thương, sự
tần tảo, đức hi sinh của vợ <=>nơi nương tựa
của con người ta lúc cuối đời là gia đình.
-?-Niềm khao khát của Nhĩ

là gì?
-Khao khát được đặt chân lên bãi bồi bên kia
sông.
=> Đó chính là sự thức tỉnh về những giá trị
bền vững, bình thường và sâu xa của cuộc
sống .
BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:
II-Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản:
2-Tìm hiểu chi tiết văn bản: Nhân vật Nhĩ

a/ Hoàn cảnh đặc biệt của Nhĩ đã tạo nên một
chuỗi nghịch lí:
b/ Những cảm xúc, suy nghĩ và khát khao của Nhĩ
- Cảm nhận của Nhĩ về cảnh sắc thiên nhiên trong
buổi sáng đầu thu:
-?-Nh ĩ đ ã nh ờ con trai sang
sông đặt chân lên bãi bồi giúp
anh, nhưng anh con trai lại sa
vào đám chơi phá cờ thế đã nói
lên điều gì?
-Cảm nhận được tất cả tình yêu thương, sự tần
tảo, đức hi sinh của vợ <=>nơi nương tựa của con
người ta lúc cuối đời là gia đình.

-Khao khát được đặt chân lên bãi bồi bên kia sông.
-Ước muốn thế hệ sau mình thực hiện niềm khao
khát nhưng lại không tránh khỏi nghịch lí của cuộc
đơì.
BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:
II-Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản:
2-Tìm hiểu chi tiết văn bản:
Nhân vật Nhĩ

a/ Hoàn cảnh đặc biệt của Nhĩ đã tạo nên một
chuỗi nghịch lí:
b/ Những cảm xúc, suy nghĩ và khát khao của
Nhĩ:
-?-Em hiểu gì về nhan đề
của văn bản “ Bến quê”?

-?- Hãy đọc đoạn kết bài
và cho biết tác giả đã
miêu tả hành cuối cùng
của Nhĩ là gì? Đó là hành
đ ộ ng nh ư th ế n à o? ý
nghĩa khái quát của hành
động đó? (thảo luận theo

nhóm 2 bàn trong 5).
c/Hành động cuối cùng của Nhĩ:
“Anh đang cố thu nhặt hết mọi sức lực cho
một người nào đó.”
=>Muốn thức tỉnh mọi người về những cái “vòng
vèo, chùng chình”mà chúng ta đang sa vào.
BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:
II-Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản:
2-Tìm hiểu chi tiết văn bản: Nhân vật Nhĩ

a/ Hoàn cảnh đặc biệt của Nhĩ đã tạo nên một
chuỗi nghịch lí:
b/ Những cảm xúc, suy nghĩ và khát khao của Nhĩ:
-?-Xây dựng nhân vật Nhĩ và
đ ặ t anh ta v à o nh ữ ng ho àn
cảnh ngị ch lí ấy là t á c giả
muốn gửi gắm điều gì đến với
bạn đọc?
c/Hành động cuối cùng của Nhĩ:
=>Tác giả muốn gửi gắm đến bạn đọc một nhận thức về cuộc đời: cuộc
sống và số phận con người chứa đầy những điều bất thường; khái quát
những qui luật, triết lí cuộc đời: “con người ta trên đường đời thật khó
tránh khỏi những cái điều vòng vèo hoặc chùng chình” và mọi sự giàu

có lẫn mọi vẻ đẹp rất gần gũi như cái bãi bồi bên kia sông và người vợ
tần tảo đảm đang, giàu đức hi sinh thì phải đến lúc này, khi sắp giã
biệt cuộc đời mới nhận ra.
BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:
II-Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản:
2-Tìm hiểu chi tiết văn bản: Nhân vật Nhĩ

a/ Hoàn cảnh đặc biệt của Nhĩ đã tạo nên một
chuỗi nghịch lí:
b/ Những cảm xúc, suy nghĩ và khát khao của Nhĩ
-?-Xây dựng nhân vật Nhĩ và
đ ặ t anh ta v à o nh ữ ng ho àn
cảnh ngị ch lí ấy là t á c giả
muốn lưu ý điều gì đến với
bạn đọc?
c/Hành động cuối cùng của Nhĩ:
=>Tác giả muốn lưu ý đến một nhận thức về
cuộc đời; khái quát những qui luật, triết lí cuộc
đời.
-?-Qua việc tìm hiểu những suy
nghĩ, cảm xúc và khao khát của
nhân vật Nhĩ, hãy nhận xét cách
miêu tả tâm lí nhân vật của

Nguy ễ n Minh Ch â u ở thi ên
truyện này?
*Ngòi bút miêu tả tâm lí của Nguyễn Minh Châu ở thiên truyện
này rất tinh tế và thấm đượm tinh thần nhân đạo .
BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:
II-Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản:
2-Tìm hiểu chi tiết văn bản: Nhân vật Nhĩ

a/ Hoàn cảnh đặc biệt của Nhĩ đã tạo nên một
chuỗi nghịch lí:
b/ Những cảm xúc, suy nghĩ và khát khao của Nhĩ
-?-Hãy nêu những đặc sắc
về nghệ thuật của văn bản
“Bến quê”?
c/Hành động cuối cùng của Nhĩ:
*Những đặc điểm nghệ thuật của văn bản:
-Mọi hình ảnh đều mang hai lớp nghĩa.
-Đặt nhân vật vào tình huống có những
nghịch lí của cuộc đời.
-Miêu tả tâm lí nhân vật hết sức tinh tế.
BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )

NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:
II-Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản:
2-Tìm hiểu chi tiết văn bản: Nhân vật Nhĩ

a/ Hoàn cảnh đặc biệt của Nhĩ đã tạo nên một
chuỗi nghịch lí:
b/ Những cảm xúc, suy nghĩ và khát khao của Nhĩ

c/Hành động cuối cùng của Nhĩ:
-?-Qua tìm hiểu văn bản em
thấy bài học cần ghi nhớ điều
gì?
*Những đặc điểm nghệ thuật của văn bản:
*Ghi nhớ :
-Truyện ngắn “Bến quê”của Nguyễn Minh Châu chứa đựng nhiều suy ngẫm, trải
nghiệm sâu sắc của nhà văn về con người và cuộc đời, thức tỉnh ở mọi người sự trân
trọng những vẻ đẹp và giá trị bình dị, gần gũi của gia đình, của quê hương .
-Nghệ thuật truyện nổi bật ở sự miêu tả tâm lí tinh tế, nhiều hình ảnh giàu tính biểu
tượng, cách xây dựng tình huống, trần thuật theo dòng tâm trạng của nhân vật.
BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:

II-Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản:
2-Tìm hiểu chi tiết văn bản: Nhân vật Nhĩ

a/ Hoàn cảnh đặc biệt của Nhĩ đã tạo nên một
chuỗi nghịch lí:
b/ Những cảm xúc, suy nghĩ và khát khao của Nhĩ

c/Hành động cuối cùng của Nhĩ :
*Ghi nhớ: SGK/108
III-Luyện tập:
1-Bài tập 1:
Bài tập 1: Đọc đoạn đầu của
truyện và nhận xét nghệ thuật
miêu tả thiên nhiên của tác
giả trong đoạn văn ấy.
BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:
II-Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản:
2-Tìm hiểu chi tiết văn bản: Nhân vật Nhĩ

a/ Hoàn cảnh đặc biệt của Nhĩ đã tạo nên
một chuỗi nghịch lí:
b/ Những cảm xúc, suy nghĩ và khát khao của Nhĩ

c/Hành động cuối cùng của Nhĩ:
*Ghi nhớ: SGK/
III-Luyện tập:
1-Bài tập 1:
2-Bài tập 2:
2-Bài tập 2: Nêu cảm nghĩ của em về đoạn
văn sau:
“Không khéo rồi thằng con trai anh lại trễ
mất chuyến đò trong ngày. Nhĩ nghĩ một
cách buồn bã, con người ta trên đường đời
thật khó tránh khỏi được những cái điều
vòng vèo hoặc chùng chình, vả lại nó đã
thấy được cái gì đáng hấp dẫn ở bên kia
sông đâu? Hoạ chăng chỉ có anh đã từng
trải, đã từng in gót chân khắp mọi chân trời
xa lạ mới nhìn thấy hết sự giàu có lẫn mọi
vẻ đẹp của một cái bãi bồi sông Hồng ngay
bờ bên kia , cả trong những nét tiêu sơ, và
cái điều riêng anh khám phá thấy giống
như một niềm mê say pha lẫn với nỗi ân
hận đau đớn, lời lẽ không bao giờ giải
thích hết.”
BÀI 27 VĂN BẢN
BẾN QUÊ
(TRÍCH )
NGUYỄN MINH CHÂU
Tiết 136+137
Đọc - Hiểu văn bản
I-Đọc - Chú thích:

II-Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1-Tìm hiểu khái quát văn bản :
2-Tìm hiểu chi tiết văn bản : Nhân vật Nhĩ


III-Luyện tập:
*Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài sau.
:.
+Hoàn thành bài tập 2.
+Học thuộc phần ghi nhớ .
+Soạn bài: “Ôn tập phần tiếng Việt” với những nội dung sau:
-Lập bảng tổng kết về khởi ngữ và các thành phần biệt lập .
-Lập bảng tổng kết về các phép liên kết đã học.
-Nghĩa tường minh và hàm ý .