: L¹m dông ma tuý vµ c¸c chÊt
g©y nghiÖn, NghiÖn ma tuý.
Héi chøng ®ãi thuèc
Mục tiêu:
1. Kiến thức: Nêu đợc các khái niệm: Lạm dụng
MT và CGN, nghiện ma tuý; giải thích hội chứng
đói thuốc (HCĐT) và cơ chế cai nghiện.
2. Kỹ năng, thái độ
-
Bớc đầu có kỹ năng nhận biết ngời nghiện qua
HCĐT.
-
Có kỹ năng đa ra các quyết định đúng đắn đối với
các vấn đề có liên quan đến ma tuý.
- Có ý thức kiên định không sử dụng MT, không lạm
dụng thuốc có chứa MT, không lạm dụng thuốc lá,
rợu
Nội dung cơ bản
1. Khái niệm lạm dụng ma túy và CGN,
nghiện ma tuý
2. Hội chứng đói thuốc
3. Cơ chế cai nghiện
I. L¹m dông ma tuý vµ c¸c chÊt
g©y nghiÖn, nghiÖn ma tuý
Ho¹t ®éng t×m hiÓu thÕ nµo lµ l¹m dông ma tuý
vµ c¸c CGN, nghiÖn ma tuý ?
Phiếu học tập số 5
* Phát PHT số 5 cho các tổ
* Tổ 1 và 2: Nghiên cứu tình huống 1 và trả lời câu
hỏi: Ngời nhà bệnh nhân có gì sai khi cho bệnh
nhân tiêm thuốc giảm đau sau khi mổ ?
Tổ 3 và 4 : Nghiên cứu tình huống 2 và trả Lời câu
hỏi: Bệnh nhân đã có gì sai khi sử dụng thuốc
seduxen ? Trả lời câu hỏi trong tình huống 3.
1. Lạm dụng ma tuý và các CGN
Là hiện t#ợng sử dụng chúng không phải
cho mục đích trị liệu; hoặc tự ý kéo dài
thời gian sử dụng; hoặc sử dụng quá liều
chỉ định, không theo h#ớng dẫn của thầy
thuốc.
Mọi tr#ờng hợp lạm dụng thuốc có chứa
MT và các CGN đều có thể dẫn đến tình
trạng nhiễm độc cấp tính hoặc m n tính.ã
!"
Là trạng thái nhiễm độc chu kỳ m n tính ã
do sử dụng lặp lại nhiều lần chất đó.
Đặc tr#ng của hiện t#ợng nghiện là :
- Cần tăng dần liều dùng.
- Có sự lệ thuộc về tâm lý, sinh lý của ng#ời
dùng vào chất đó.
- Nếu thiếu nó ng#ời nghiện sẽ có những
triệu chứng nh#: uể oải, hạ huyết áp, lên
cơn co giật, đau đớn
II. Héi chøng ®ãi thuèc hay
héi chøng cai nghiÖn
*#$%&'()
*+,%-!./012(%
- §äc t©m sù cña ngêi nghiÖn (trang 48), rót
ra nh÷ng biÓu hiÖn cña hä khi ®ãi thuèc.
- Ph©n biÖt héi chøng ®ãi thuèc vµ héi chøng
cai nghiÖn
* KL: Nh÷ng biÓu hiÖn cña ngêi nghiÖn khi
®ãi thuèc MT ?
3 *+,%-!./
012(%
Héi chøng cña ngêi nghiÖn khi thiÕu thuèc gäi lµ
héi chøng ®ãi thuèc; Héi ®ãi thuèc cña ngêi ®ang
cai nghiÖn gäi lµ héi chøng cai nghiÖn.
14(%5%+6%7.8(%
9:;'<=>?!@%A12(%!>@%A
%!
A%1@BCD&
CE>.F%7.F%G.F%+$
CH4IJFK!
A%1@5CJL!
CM%E>NO>1./MD
CP!1Q%JM
CP!%RN.R0F&S.8TU+U ?N.RV„
(9!*!!"
!"@%A12(%
* H·y gi¶i thÝch mèi quan hÖ gi÷a l¹m dông
MT (1), nghiÖn MT (2) vµ HC§T (3) :
3
W@%A12(%
2
3
KÕt luËn
J%2(%1,;
XLYQ5&3%O
XLYR
./N>MR
W@%A12(%
Z D%+./
Nhận biết qua hành vi (với 10 biểu hiện)
Nhận biết qua các triệu chứng khi ngời
nghiện đói thuốc
Nhận biết bằng các phơng tiện kỹ thuật (ví
dụ: dùng que thử chỉ thị màu)
D%+./
9!
Thay đổi bất thờng giờ giấc sinh hoạt.
Hay tụ tập, đi lại đàn đúm với những ngời không
có việc làm, không lao động, không học hành, hay
chơi thân với ngời nghiện MT.
Đi lại có qui luật, cứ đến một giờ nhất định trong
ngày dù đang bận cũng tìm cớ để đi.
Thích ở một mình, ít hoặc ngại tiếp xúc với mọi
ngời.
D%+./
9!
Tâm trạng thờng lo lắng, bồn chồn, đôi khi nói
nhiều, nói dối hay có biểu hiện chống đối, cáu gắt.
Hay ngáp vặt, ngời đi lừ đừ, mệt mỏi, lời lao
động, không chăm lo vệ sinh cá nhân, thờng đi
học muộn, trốn học, trong lớp hay ngủ ngủ gật.
Nhu cầu tiêu tiền ngày một nhiều, sử dụng tiền
không có lý do chính đáng, thờng xin tiền ngời
thân, hay ăn cắp vặt,
Trong túi quần áo, cặp sách, phòng ở thờng có
các thứ nh: Giấy bạc, thuốc lá, kẹo cao su, bật lửa
ga, bơm xi lanh, kim tiêm, ống thuốc,
D%+./
9!
Có dấu kim tiêm trên mạch máu, ở mu
bàn tay, ở cổ tay, mặt trên khuỷu tay, mặt
trong mắt cá chân, ở bẹn, ở cổ.
Đối với ngời đã nghiện nặng, ngoài các
dấu hiệu trên còn biểu hiện: sức khoẻ
giảm sút rõ rệt, thờng xuyên ngáp vặt,
mắt lờ đờ, da tái, môi thâm, cơ thể hôi
hám, ít tắm giặt, ăn mặc luộm thuộm.
[ R%%!
2,%!1.8%0J
!+\*%D%
R%%!
Trong tr¹ng th¸i b×nh thêng:
C¸c bé phËn c¬ thÓ ho¹t ®éng ®au
(+) Endoocphin (Do tuyÕn yªn tiÕt ra) hÕt ®au
Trong tr¹ng th¸i nghiÖn ma tóy
C¸c bé phËn c¬ thÓ ho¹t ®éng ®au
(+) Ma tóy hÕt ®au
(-) Endoocphin (TuyÕn yªn ngõng tiÕt)
R%%!!"
Các bộ phận cơ thể hoạt động đau
Giai đoạn 1:
(-) Ma túy
(-) Endoocphin (Tuyến yên vẫn ngừng tiết) vẫn đau
5 - 10 ngày
Giai đọan 2:
(-) Ma túy dần dần bớt đau
(+) Endoocphin (Tuyến yên bắt đầu tiết trở lại
trạng thái bình thờng)
(+) Thuốc trợ giúp
Phơng pháp cai nghiện MT
3V#.R&D&%7!S0J;(%V
- Không cho ngời nghiện dùng bất kỳ loại thuốc nào
và cách li ngời nghiện với môi trờng nghiện hút.
- Tổ chức nuôi dỡng tập trung, chăm sóc giáo dục
họ lấy lại niềm tiên, nghị lực để họ vợt qua khó
khăn của hội chứng cai nghiện.
- Kết hợp với xoa bóp và châm cứu.
Phơng pháp cai nghiện
2V#.R&D&;(%
Phơng pháp gây ngủ kéo dài:
-
Cách ly ngời nghiện với môi trờng nghiện hút.
-
Dùng thuốc an thần chu ngời nghiện ngủ dài
ngày (thờng là 7 ngày)
-
Kết hợp với xoa bóp và châm cứu.
Phơng pháp đông tây y kết hợp:
- Dùng các biện pháp trị niệu, xoa bóp, xông hơi,
châm cứu kết hợp dngf thuốc bổ tiêm tĩnh mạch.
#.R&D&%!
ZV#%I%D%%A%]'"
* Ngời nghiện sau khi cắt cơn còn yếu ớt cả về thể
xác lẫn tinh thần. Cần quan tâm giúp đỡ họ tự rèn
luyện, phục hồi các chức năng : Tập thể dục theo
bài, lao động nhẹ, tổ chức các hoạt động văn hoá,
vui chơi giải trí, từng bớc cho họ tiếp xúc với xã
hội, để họ dần dần trở lại cuộc sống BT.
* Nói chung các phơng pháp cắt cơn chỉ có tác
dụng 15- 20%, còn 80-85% là làm sao để ngời
nghiện phục hồi chức năng và hoà nhập cộng
đồng.