ĐỀ TÀI NCKHKT: Nâng cao nhận thức và kĩ năng tự bảo vệ của học sinh THCS đối với bạo lực giới trong trường học

ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN YÊN SƠN
PHÒNGGIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
*****
ĐỀ TÀI NCKH-KT:
“Nâng cao nhận thức và kĩ năng tự bảo vệ của học sinh
THCS đối với bạo lực giới trong trường học”

TÁC GIẢ: NGUYỄN QUANG BÌNH


NĂM HỌC: 2014 -2015
1
MỤC LỤC
Trang
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
4. Phạm vi nghiên cứu
3. Mục tiêu nghiên cứu
5. Phương pháp nghiên cứu
6. Điểm mới của đề tài
PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1.
VẤN ĐỀ BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN
1.1. Đặt vấn đề
1.2. Thực trạng bạo lực học đường ở tuổi vị thành niên
1.2.1. Thực trạng vi phạm pháp luật trong cả nước ở tuổi vị thành niên
1.2.2. Thực trạng bạo lực học đường của học sinh ở các trường THCS trên
địa bàn tỉnh Tuyên Quang…………………………………………………
1.3. Nguyên nhân bạo lực giới ở tuổi vị thành niên
1.3.1. Nguyên nhân chủ quan

1.3.2. Nguyên nhân khách quan
1.4. Hậu quả bạo lực học đường ở tuổi vị thành niên
1.4.1. Ảnh hưởng đến bản thân học sinh
1.4.2. Ảnh hưởng đến gia đình
1.4.3. Ảnh hưởng đến nhà trường
1.4.4. Ảnh hưởng đến xã hội
1.5. Giải pháp bạo lực học đường ở tuổi vị thành niên
1.5.1. Với tự bản thân học sinh
1.5.2. Sự phối hợp giữa ngành giáo dục với các cơ quan ban ngành, sự kết
hợp giữa gia đình - nhà trường và xã hội trong giáo dục tuổi vị thành niên
1.5.3. Cải thiện môi trường văn hóa xã hội
2
CHƯƠNG 2.
CÁC GIÁ TRỊ KĨ NĂNG SỐNG CẦN HOÀN THIỆN CHO TUỔI VỊ
THÀNH NIÊN ĐỂ BẢO VỆ BẢN THÂN TRƯỚC CÁC VẤN ĐỀ XÃ HÔỊ
2.1. Kĩ năng chung
2.2. Một số kĩ năng tự bảo vệ bản thân trước các vấn đề xã hội
2.2.1. Kĩ năng về giải quyết bạo lực học đường
2.2.2. Kĩ năng về giải quyết các tình huống tệ nạn xã hội
2.3. Các kĩ năng sống cho học sinh trong nhà trường phổ thông (trích trong
tập sách Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh phổ thông _ NXB Giáo dục).
2.4. Giáo dục rèn luyện nhân cách của học sinh, kĩ năng tự bảo vệ thông qua
các hoạt động của nhà trường, qua các lớp do quân đội tổ chức.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO


PHẦN MỞ ĐẦU
3

1. Lí do ra đời:
Vấn đề bạo lực học đường hiện nay vẫn đang ở mức báo động cấp thiết, đang là
mối lo ngại, trăn trở của ngành giáo dục, cha mẹ học sinh và toàn xã hội. Bạo lực học
đường ở Việt Nam diễn ra không chỉ ở các thành phố lớn mà còn có ở các vùng nông
thôn, không chỉ xảy ra với các bạn học sinh nam mà còn cả với học sinh nữ và dường
như xảy ra ở các cấp học. Trên các phương tiện thông tin đại chúng chúng ta không
khó khăn để tìm thấy những thông tin về học sinh đánh nhau, thậm chí có không ít các
vụ học sinh dùng hung khí đánh nhau trong trường học, trước cổng trường, học sinh nữ
đánh nhau hội đồng gây hậu quả nghiêm trọng và bức xúc trong dư luận xã hội. Và
sẽ càng nguy hiểm hơn nếu các bạn học sinh tìm cách tự trả thù theo kiểu “xã hội đen”
mà không cần đến sự giúp đỡ của thầy cô, sự giúp đở của nhà trường.
Bạo lực học đường diễn ra với nhiều hình thức, nhiều mức độ, xuất phát do nhiều
nguyên nhân. Một trong những nguyên nhân dẫn tới bạo lực học đường hiện nay là
xuất phát từ những định kiến về giới hoặc những lí do liên quan đến giới tính của các
bạn học sinh- bạo lực giới trong trường học.
Với vấn đề bạo lực giới trong trường học, chính các bạn học sinh có thể đã là nạn
nhân, người chứng kiến và thậm chí là người gây ra bạo lực.
Tuy vậy: thế nào là bạo lực giới trong trường học? những hành vi nào được
xem là bạo lực giới? và làm thể nào để bản thân mỗi học sinh chúng ta có thể tự
bảo vệ bản thân và tham gia hạn chế, đẩy lùi bạo lực giới trong trường học nhằm
góp phần xây dựng trường học an toàn, thân thiện, bình đẳng ?.
Với thuận lợi là trong năm học 2014- 2015, 100% trường học trong tỉnh Tuyên
Quang đã thi đua trong phong trào xây dựng “Trường học an toàn, thân thiện, bình
đẳng, học sinh tích cực”, với sự giúp đỡ tận tình của các thầy cô của các cơ quan, đoàn
thể, các tổ chức chính trị xã hội cùng vào cuộc có “ trường học thân tgieenj, học sinh
tích cực trước tiên phải chấm dứt bạo lực trong nhà trường. Và trên cơ sở nhận thấy
được những vấn đề liên quan tới bạo lực giới trong trường học mà chính bản thân học
sinh chúng ta đang quan tâm mà chúng tôi đã nêu ở trên, chúng tôi đã lựa chọn đề tài
“Nâng cao nhận thức và kĩ năng tự bảo vệ của học sinh THCS đối với bạo lực giới
trong trường học”.

2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
4
a. Ý nghĩa khoa học:
Đề tài đã đánh giá, phân tích và tổng hợp các vấn đề liên quan đến bạo lực giới
trong trường học.
b. Ý nghĩa thực tiễn
Đề tài đã tiến hành khảo sát học sinh khối 8,9 trường THCS Lê Quí Đôn về sự
hiểu biết, tự tin và cách bảo vệ bản thân trước vấn đề bạo lực giới thông qua hệ thống
câu hỏi.
Thống kê được số liệu bạo lực giới của học sinh ở trường THCS trên địa bàn Hà
nội năm 2013.
Đề xuất hệ thống các giải pháp và khuyến nghị đến các cơ quan chức năng, gia
đình, nhà trường và toàn xã hội giúp tuổi vị thành niên phát triển nhân cách lành mạnh;
đồng thời hướng các bạn học sinh đến các giá trị kĩ năng sống cần hoàn thiện và là
hành trang bước vào ngưỡng cửa cuộc đời, có khả năng tự bảo vệ bản thân trước các
vấn đề xã hội.
3. Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu vấn đề xã hôi: bạo lực giới ở lứa tuổi vị thành niên nhằm giúp các bạn
học sinh hiểu rõ mối nguy hiểm của bạo lực giới, cách bảo vệ bản thân trước những
mối nguy đó, để không có những vấn đề đáng tiếc xảy ra và xã hội có những mầm non
mạnh mẽ và có ích cho đất nước.
4. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu bạo lực giới ở lứa tuổi vị thành niên; đồng thời nghiên cứu các giá trị
kĩ năng sống cho học sinh THCS
Khảo sát, đánh giá, tổng hợp khái quát dựa trên các số liệu thống kê từ: học sinh
khối 8,9 về khả năng tự nhận thức bảo vệ bản thân; tình hình bạo lực giới trường
THCS Lê Quí Đôn.
5. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp khảo sát, thống kê.
Phương pháp phân tich, tổng hợp, khái quát qua các con số, số liệu đã thống kê.

5
Phương pháp gặp gỡ, trao đổi, xin ý kiến giáo viên hướng dẫn về nhận định thực
trạng, chỉ ra nguyên nhân, hậu quả và đưa ra giải pháp với từng vấn đề.
6. Điểm mới của đề tài
Khảo sát được từ học sinh khối 8,9 về sự hiểu biết, tự tin và về vấn đề bảo vệ bản
thân trước vấn đề bạo lực giới.
Ở đúng vị trí của tuổi vị thành niên, chúng tôi lên tiếng đề xuất các giải pháp và
khuyến nghị đến các cơ quan chức năng, gia đình, nhà trường và toàn xã hội giúp tuổi
vị thành niên phát triển nhân cách lành mạnh; Đồng thời trực tiếp kêu gọi và hướng
các bạn học sinh đến các giá trị kĩ năng sống cần hoàn thiện và là hành trang bước vào
ngưỡng cửa cuộc đời, có khả năng tự bảo vệ bản thân mình trước các vấn đề xã hội.
6
PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1. VẤN ĐỀ BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG,
BẠO LỰC GIỚI Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN
1.1. Đặt vấn đề
Tại cuộc họp báo chất vấn Bộ trưởng ngày 13/6/2013: Bộ trưởng Bộ Giáo dục
và đào tạo Phạm Vũ Luận cho rằng: "Tình trạng bạo lực học đường có những diễn
biến phức tạp, vấn đề đạo đức học sinh cũng có những diễn biến mới", đồng thời Bộ
trưởng khẳng định" sẽ đẩy lùi tình trạng bạo lực học đường". Cụm từ "bạo lực học
đường" được hiểu như thế nào?
Thế nào là bạo lực học đường?
Theo từ điển Tiếng Việt, bạo lực là dùng sức mạnh để cưỡng bức, trấn áp. Bất
kể hành động nào dẫn đến (hoặc có khả năng dẫn đến) những tổn hại về thể xác, tinh
thần đối với người khác kể cả việc đe dọa thực hiện những hành động này cũng như
việc cưỡng bức, tước đoạt quyền tự do chính đáng của người khác đều được xem là
bạo lực. Bạo lực học đường đều có đề cập đến các yếu tố như xâm hại, người gây hại,
người bị hại, môi trường học đường, môi trường giáo dục… là các yếu tố quan trọng
hình thành khái niệm.
Một cách tổng quát, chúng ta có thể hiểu bạo lực học đường là những hành vi

xâm hại đến tính mạng, tài sản, sức khoẻ, tinh thần, uy tín, danh dự của người bị hại
trong môi trường học đường. Trong đề tài nghiên cứu chủ yếu đề cập tới chủ thể và đối
tượng là học sinh, những hành vi bạo lực xảy ra giữa các học sinh.
Bạo lực học đường bao gồm:
- Bạo lực thân thể: đấm, đá, đánh đập, xô đẩy, quăng ném thứ gì đó vào
người xảy ra với học sinh
- Bạo lực tinh thần: dọa dẫm, đe dọa, chọc ghẹo, lăng mạ, làm nhục, nói xấu, tẩy
chay xảy ra với học sinh, giữa các học sinh
- Bạo lực tình dục: sờ mó, tốc váy, dùng lời lẽ gợi dục, khiếm nhã, hãm hiếp,
cưỡng dâm đối với học sinh, thanh thiếu niên
Nhiều khi mọi người “Vô tình” gây bạo lực:
- Bạo lực tinh thần, hình thức phổ biến nhất mà các em học sinh đang gặp phải,
7
theo kết quả của khảo sát của Tổ chức Plan tại Việt Nam và Viện nghiên cứu Xã hội
học, bao gồm hành động cố ý tẩy chay một người nào đó, cố tình loại trừ một người
nào đó, bắt phạt đứng trong góc lớp hoặc bên ngoài lớp học; đe dọa bằng lời nói hoặc
bằng văn bản… Những nội dung này không phải bất cứ giáo viên hay phụ huynh nào
cũng nắm được.
Nhiều giáo viên cho biết: “Sau khi nắm được định nghĩa thế nào là bạo lực trong
trường học, không ít thầy cô mới nhận ra mình đã vô tình tạo ra tình trạng này. Tình
trạng giáo viên, lãnh đạo nhà trường có hành vi mắng, phạt học sinh trước đây khá phổ
biến do thầy cô chưa có hiểu biết về bạo lực. Các hành vi này đã bớt dần sau khi được
chia sẻ kiến thức từ dự án về trường học an toàn, thân thiện đang được Tổ chức Plan
tại Việt Nam triển khai và từ đó có biện pháp xử lý phù hợp hơn”.
Có Hiệu trưởng cho biết, phụ huynh cũng đang rất thiếu kiến thức. “quan niệm “yêu
cho roi cho vọt, ghét cho ngọt cho bùi” vẫn rất phổ biến. Chính vì vậy, việc đánh,
mắng khi các con hư, chưa nghe lời, bị điểm kém là điều khó tránh khỏi”. Đây cũng là
tình trạng chung của nhiều bậc phụ huynh khi dạy con mà không nghĩ mình cũng là
một trong những nguyên nhân gây ra bạo lực tinh thần, bạo lực thân thể với trẻ em.
Không những vậy, đây còn là nguyên nhân khiến chính các em cũng gây ra những

hành vi bạo lực với các bạn của mình.
Cố ý tẩy chay một người nào đó cũng là hành vi bạo lực tinh thần (Ảnh minh họa)
8
Thế nào là bạo lực giới trong trường học (BLGTTH)
Hỏi một học sinh trường THCS Lang Quán, huyện Yên Sơn tỉnh Tuyên Quang
thế nào là bạo lực về giới trong trường học thì em này cho biết, các hành vi bạo lực
gồm đánh đập, xâm hại tình dục, cướp đồ… Tuy nhiên, với các hành vi xô đẩy, kéo
tóc, đánh hoặc ném đồ vật hay gán ghép tên gọi theo ngoại hình, gia cảnh… thì nhiều
học sinh cho rằng chỉ mang tính trêu trọc, không ác ý. Điều này khiến rất nhiều học
sinh bị đối xử như trên vẫn im lặng, cho qua dù khó chịu.
Khi xảy ra các vụ bạo lực, chỉ một số gọi điện thoại cho thầy, cô giáo, còn lại tự
giải quyết hoặc nhẫn nhịn chịu đựng mà không dám báo cáo nhà trường hay gia đình”.
Bạo lực trường học ảnh hưởng trực tiếp đến tinh thần. Khi đi quá giới hạn đã khiến
nhiều bạn không muốn đến trường hoặc có những hành vi trả đũa, gây nguy hiểm cho
bạn bè hay bản thân.
Để ngăn chặn bạo lực giới trong trường học, Tổ chức Plan tại Việt Nam đã đưa
ra những định nghĩa khá rõ về bạo lực trong trường học. Nó bao gồm tất cả các hình
thức bạo lực như bạo lực thân thể, quấy rối và xâm hại tình dục, bạo lực tinh thần, bắt
nạt. Bạo lực thân thể không chỉ là đánh đập mà còn bao gồm tát, đe dọa bằng dao hoặc
vũ khí khác. Quấy rối và xâm hại tình dục không chỉ là hành động ép buộc tình dục mà
còn bao gồm bình luận về hành vi tình dục, huýt sáo và những cử chỉ tục tĩu, gửi tin
nhắn với nội dung bạo lực, sờ, hôn, yêu cầu chạm vào bộ phận sinh dục, lan truyền tin
đồn tình dục… Đặc biệt, bạo lực giới còn bao gồm việc bắt nạt trên mạng, bắt nạt qua
điện thoại, email hoặc qua facebook, trang mạng xã hội phổ biến trong giới trẻ hiện
nay.
Dù cách tiếp cận về bạo lực trong trường học được đưa ra khá rộng so với quan
niệm chung trước đây, với mức độ nào thì cũng đều phải phê phán bạo lực trong
trường học và phải có giải pháp ngăn chặn, chấm dứt. “Chính vì vậy, ngành GD-ĐT
rất tích cực triển khai phong trào thi đua xây dựng "Trường học an toàn, thân thiện và
bình đẳng, học sinh tích cực", Phong trào có cách tiếp cận tổng thể và hệ thống để giải

quyết vấn đề bạo lực trường học. Trong đó, cần ưu tiên trước hết cho việc phát hiện và
ngăn ngừa mâu thuẫn giữa các cá nhân để ngăn chặn và chấm dứt những hành vi bạo
lực như đánh đập, cưỡng bức, trấn lột ”
9
1.2. Thực trạng bạo lực học đường ở tuổi vị thành niên
1.2.1. Thực trạng vi phạm pháp luật trong cả nước ở tuổi vị thành niên
a/ Năm 2012
Theo số liệu thống kê từ đường dây nóng được Cục Bảo vệ chăm sóc trẻ em (Bộ
Lao động, Thương binh và Xã hội) công bố trong những ngày cuối năm 2012, so với
10 năm trở về trước, số vụ bạo hành tại trường học tăng gấp 13 lần (trong khi bạo hành
tại cộng đồng tăng bảy lần, bạo hành với trẻ tại gia đình tăng gấp ba lần).
b/ Năm 2013
Bạo lực học đường gia tăng, bùng phát về số lượng cũng như tính chất nghiêm
trọng của vụ việc không chỉ dừng lại ở những vụ xích mích, bắt nạt đơn thuần giữa học
trò với nhau. Hiện vấn đề này đang biến tướng với muôn hình vạn trạng, với cách hành
xử nhuốm màu bạo lực, đậm chất giang hồ.
Đó là những vụ học sinh xích mích, căng thẳng với nhau đã bắt nạt, hại bạn đơn
thuần với nhau.
Học sinh kết bè, kéo cánh thành băng nhóm, sẵn sàng đánh nhau, gây trọng
thương, thậm chí sát thương nhau chỉ vì những lý do không đâu, chỉ nhằm mục đích ra
oai, “dằn mặt”.
Học sinh "Thanh toán" nhau như xã hội đen.
Đau lòng hơn khi trên mạng cũng cập nhật thông tin: có vụ học sinh bị đánh
thương tích là do chính thầy giáo dạy mình:
Ngoài những trường hợp như kể trên còn có những vụ: nữ sinh vùng dân tộc
đánh nhau; thầy cô giáo đánh học sinh mầm non, đánh học sinh chưa vị thành niên; rất
nhiều vụ học sinh đánh trọng thương hoặc gây ra tử vong với thầy cô giáo năm 2012;
v.v…
1.2.2. Thực trạng bạo lực học đường của học sinh ở các trường THCS trên địa
bàn tỉnh Tuyên Quang - năm 2013

a/ Số liệu khảo sát:
- Trong khoảng 6 tháng (10/2013 đến 3/2014) theo khảo sát của tổ chức Plan
Việt Nam phối hợp cùng Sở GD & ĐT trên quy mô khoảng 3000 học sinh tại một số
trường học, tại trường học hoặc trên đường đến trường, có khoảng:
 31% học sinh bị bạo lực về thân thể
10
 65% học sinh bị bạo lực về tinh thần
 11% học sinh bị bạo lực về tình dục.
 Chỉ có 18,2% số HS được hỏi cho rằng trường học của các
em là tuyệt đối an toàn. Lý do chính là bởi có đến 40,6% HS đánh nhau, trêu đùa,
chọc ghẹo; 38,6% mọi người lăng mạ xúc phạm nhau trong trường; 37,8% do bị
các bạn trêu chọc’’.
Và theo khảo sát cho thấy:
 42% các em bị bạo lực thân thể, 68% bị bạo lực tinh thần và
36% hs bị bạo lực tình dục thường tự mình giải quyết mà không dám nói với bố
mẹ, thầy cô
b/ Kết luận :
- Như vậy, thực trạng bạo lực học đường nói chung và bạo lực giới trong trường
học nói riêng ở các trường học trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang cũng trở lên báo động.
- Điều đáng lưu ý là một tỉ lệ không nhỏ các bạn học sinh khi bị bạo lực đều
không dám nói với bố mẹ, thầy cô đều tự mình giải quyết hoặc chịu đựng từ đó ảnh
hưởng trực tiếp tới sức khỏe, tinh thần và kết quả học tập của các bạn.
1.2.3. Kết luận chung về thực trạng bạo lực học đường ở tuổi vị thành niên
Thực trạng bạo lực học đường gia tăng, bùng phát về số lượng cũng như tính
chất nghiêm trọng của vụ việc. Một lần nữa, nó được phản ánh rất rõ qua một câu hỏi
được đưa ra trên một diễn đàn của học sinh là: “Khi bị bắt nạt bạn thường làm gì? “ thì
có đến 50,3% các bạn học sinh chọn là đánh nhau, chỉ có 22,6% các bạn chọn nói
chuyện giảng hòa, 5,8% chọn bỏ chạy và 21,3% chọn báo cho thầy cô cha mẹ. Điều
này cho thấy đa số các bạn học sinh chọn bạo lực để giải quyết vấn đề, để bảo vệ bản
thân, giống như những chú nhím chỉ biết xù gai lên khi gặp nguy hiểm.

1.3. Nguyên nhân bạo lực giới trong nhà trường
Nguyên nhân đầu tiên co thể nói là do sự chuyển biến về tâm lý của bản thân đối
tượng từ 12-17 tuổi,đây là giai đoạn hình thành nhân cách ở con người, cùng với đó là
tâm lý không ổn định và cái tôi cá nhân cao vót (mà không biết sử dụng đúng cách ) ở
lứa tuổi ăn chưa đủ no lo chưa tới này khiến các em thấy bức bối và muốn giải thoát.
Trong giai đoạn này chỉ cần những tác động kích thích xấu từ thế giới bên ngoài cũng
khiến các em học theo.
11
Bạo lực học đường ảnh hưởng rất lớn tới nhân cách học sinh
Do sự phát triển thiếu toàn diện, thiếu hụt về nhân cách, thiếu khả năng ứng xử
của bản thân và xự non nớt trong kĩ năng sống, sai lệch trong quan điểm sống dẫn đến
thái độ sai trong nhận thức và hành động .Các em chưa định hình được lí tưởng sống
cho bản thân nên rất dễ xa đọa .
- Nguyên nhân từ gia đình
Do sự giáo dục chưa đúng đắn từ cha mẹ ,cha mẹ thường nặng lời quát tháo con
cái . xã hội phất triển phụ huynh ít quan tâm tới con cái hoặc phụ huynh bị stress và xả
stress bằng bạo hành gia đình không phải là chuyện hiếm gặp .Cấp II và cấp III là giai
đoạn học sinh hình thành nhân cách chỉ cần một tác động xấu từ gia đình và xã hội có
thể gây nên tổn thương không thể chữa lành, hình thành những nhân cách méo mó về
giá trị sống .
- Nguyên nhân từ nhà trường
Do sự giáo dục của nhà trường còn năng về kiến thức văn hóa, đôi khi lãng quên
đi nhiệm vụ giáo dục con người “tiên học lễ , hậu học văn” .Mặt khác cuộc sống thực
dụng chạy theo đồng tiền của một phần xã hội đã đẩy ngã những giá trị quan trọng của
nhà trường, đạo đức của một bộ phận thầy cô giáo .Bây giờ thật khó mà tìm được
những thầy cô mà học sinh luôn nhắc đến với lòng kính yêu , luôn được học sinh coi là
một hình mẫu để học tập.Đồng tiền làm mờ đi vẻ đẹp của giáo dục việc thiếu tấm
gương ngay trong nhà trường đã khiến nhiều học sinh mất phương hướng không biết
phải trở thành người như thế nào.
- Nguyên nhân từ xã hội

Do ảnh hưởng từ môi trường văn hóa bao lực như phim ảnh , sách báo,game bạo
lực , đồ chơi mang tính bạo lực ( kiếm,súng )
Hiện nay. Bên cạnh những mặt tích cức thì nó cũng mang nhiều ảnh hưởng xấu. Các
trò chơi trên mạng Internet có tới 77% là trò chơi là đánh nhau , giết người. Trên các
phương tiện thông tin đại chúng và truyền thông các hình ảnh bạo lực xuất hiện quá
nhiều , các bộ phim hành động kinh dị, xã hội đen đua nhau trình chiếu trên tivi,
internet, hoặc phát tán qua đĩa. Các gem hành động như Half-life , stra craft, võ lâm,
12
cao bồi không gian với các pha chém giết, chuyện đấu đá băng nhóm bang hội, thu
hút số lượng đông các bạn trẻ, không tránh được những ảnh hưởng xấu của các hình
ảnh bạo lực tới đầu óc của các em,khi mà gần như ngày nào cũng tiếp xúc với chúng.
Tuổi trẻ có xu hướng bắt trước và thử nghiệm việc các em làm theo những hình ảnh,
hình tượng đó là hoàn toàn dể hiểu.
1.4. Hậu quả bạo lực giới ở tuổi vị thành niên
1.4.1. Ảnh hưởng đến bản thân học sinh
1.4.2. Ảnh hưởng đến gia đình
1.4.3. Ảnh hưởng đến nhà trường
1.4.4. Ảnh hưởng đến xã hội
1.5. Giải pháp bạo lực giới ở tuổi vị thành niên
1.5.1. Với tự bản thân học sinh
Là học sinh, các em cần trang bị cho mình những kiến thức ứng xử, những kĩ
năng sống cần thiết để tránh dẫn tới ẩu đả, giải quyết sự việc, xích mích bằng biện
pháp ôn hòa. Cần đối mặt với tẩy chay và bắt nạt, đừng để nó hạ gục bạn. Đừng để cái
tôi quá lớn lấn át lí trí mà phải biết bình tâm suy nghĩ trước mọi sự việc.
1.5.2. Sự phối hợp giữa ngành giáo dục với các cơ quan ban ngành, sự kết hợp giữa
gia đình - nhà trường và xã hội trong giáo dục tuổi vị thành niên
1.5.3. Cải thiện môi trường văn hóa xã hội
Tóm lại: Trong việc phát hiện, ngăn chặn và giải quyết hành vi bạo lực giới thì
giáo dục nhà trường đóng vai trò chủ đạo, giáo dục gia đình đóng vai trò then chốt và
sự cộng hưởng của xã hội giữ vai trò quan trọng. Phải tăng cường sự phối hợp giữa gia

đình, nhà trường và xã hội. Trong đó, mỗi nhân tố cần làm tốt vai trò và trách nhiệm
của mình, đặc biệt là giáo dục gia đình, vì mỗi gia đình là một đơn vị độc lập trong khi
các nhà trường là một tập hợp có hệ thống, có chế tài quản lý và giám sát của các cơ
quan chức năng, gia đình cũng chính là tế bào của xã hội.
13
CHƯƠNG 2.
CÁC GIÁ TRỊ KĨ NĂNG SỐNG CẦN TRANG BỊ ĐỂ TỰ BẢO VỆ VÀ THAM GIA
PHÒNG CHỐNG BẠO LỰC GIỚI TRONG TRƯỜNG HỌC
2.1. Kĩ năng chung
Ở tuổi vị thành niên, các bạn học sinh còn biết bao điều cần trau dồi để hoàn
thiện mình, đặc biệt là các kĩ năng sống cần thiết đẻ tự bảo vệ bản thân trước những
hiểm nguy ngoài xã hội. Quan trọng nhất trong số đó là kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tự
nhận thức bản thân và kĩ năng kiên định. Về kĩ năng giao tiếp, khi đứng trước sự lôi
kéo của bạn bè phải biết bảo vệ những giá trị và niềm tin của bản thân Dù có bị đả
kích như thế nào hay có những lời dụ dỗ thú vị ngon ngọt ra sao thì cũng phải là chính
mình, sáng suốt nhận định đúng sai, biết thương lượng và từ chối đúng cách, vừa
không phật lòng người khác,vừa tốt cho mình. Học cách giải quyết xung đột không
dùng bạo lực, rèn luyện khả năng giao tiếp có hiệu quả. Về kĩ năng tự nhận thức bản
thân, các bạn cần hiểu rõ bản thân, có lòng tự trọng,tự tin, biết cách đương đầu với
cảm xúc. Nhận biết được cảm xúc và những nguyên nhân của nó sẽ giúp ta quản lí
được hành động và cảm xúc của mình. Học cách đương đầu với căng thẳng, xác định
đúng giá trị bản thân. Những điều chúng ta tin và xác định đúng về bản thân sẽ giúp ta
luôn đi đúng hướng và phấn đấu đạt tới những điều tốt đẹp. Các bạn học sinh cần phải
có suy nghĩ phê phán, sáng tạo trong mọi tình huống, vấn đề gặp phải và tìm cách tốt
nhất để giải quyết. Mặc dù bạn phải kiên định trong những suy nghĩ và hành động
đúng của mình nhưng cũng cần tiếp thu những ý kiến tốt để hoàn thiện bản thân. Ngoài
ra các em học sinh nên tự trang bị cho mình những khả năng về bơi lội, võ thuật và sơ
cứu để phòng những trường hợp bất trắc xảy ra.
2.2. Một số kĩ năng tự bảo vệ bản thân trước vấn đề bạo lực giới
2.2.1. Kĩ năng về giải quyết bạo lực giới

Trong vấn đề bạo lưc giới học sinh chúng ta cần những kĩ năng sống như thương
lượng, giải quyết xung đột không dùng bạo lực, khả năng giao tiếp hiệu quả, biết
đương đầu với cảm xúc và căng thẳng để bảo vệ bản thân trước bạo lực học đường.
Một lời nói có thể hại ta nhưng cũng có thể giúp ta nếu ta biết lựa lời,lựa tình huống.
Một thái độ đúng lúc có thể giải nguy cho ta kịp thời. “Thêm bạn, bớt thù ”, ông cha ta
14
đã dạy thế và nó không bao giờ là sai. Không xúc phạm bạn, giải thích hợp lí, nhẹ
nhàng giúp đối phương hiểu ra và cùng hòa giải, vấn đè sẽ được giải quyết mà không cần
phải dùng đến nắm đấm.
Trong nhiều tình huống có thể có nhiều cách lựa chọn nhưng nên chọn sao cho
đúng cách để không thiệt mình, thiệt người. Đừng vì một phút nóng vội, thiếu suy nghĩ
mà để lại hậu quả về sau.
Khi đối mặt với những cảm xúc tiêu cực hay những căng thẳng của bản thân, ta
hãy hít thở sâu bình tâm suy nghĩ và tìm ra nguyên nhân để giải quyết. Lúc này, bạn có
thể nghe nhạc thật to, chạy bộ, hát, chơi với em nhỏ hay làm việc mình thích sẽ giúp
giảm stress rất hiệu quả đấy.
2.3. Các kĩ năng sống cho học sinh trong nhà trường
1. Kĩ năng tự nhận thức
2. Kĩ năng xác định giá trị
3. Kĩ năng kiểm soát cảm xúc
4. Kĩ năng ứng phó với căng thẳng.
5. Kĩ năng tìm kiếm sự hỗ trợ.
6. Kĩ năng thể hiện sự tự tin
7. Kĩ năng giao tiếp
8. Kĩ năng lắng nghe tích cực
9. Kĩ năng thể hiện sự cảm thông
10. Kĩ năng thương lượng.
11. Kĩ năng giải quyết mâu thuẫn
12. Kĩ năng hợp tác
13. Kĩ năng tư duy phê phán

14. Kĩ năng tư duy sáng tạo.
15. Kĩ năng ra quyết định
16. Kĩ năng giải quyết vấn đề
17. Kĩ năng kiên định.
18. Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm.
19. Kĩ năng đạt mục tiêu.
20. Kĩ năng quản lý thời gian.
15
21. Kĩ năng tìm kiếm và xử lý thông tin.
Trong các buổi sinh hoạt lớp hay chào cờ đầu tuần BGH nhà trường hay giáo
viên chủ nhiệm cần có đưa những nội dung lồng ghép giáo dục kĩ năng sống cho học
sinh. Đặc biệt là các giờ sinh hoạt giáo viên không nên dành quá nhiều thời gian kiểm
điểm hay mắng mỏ học sinh. Chúng em muốn trong giờ này chúng em được tự tổ chức
các sân chơi riêng cho chính mình bằng các câu chuyện, các trò chơi, các cuộc thi
được thiết kế theo các hình thức khác nhau. Mỗi nội dung đó chúng em sẽ tự mình rút
ra được kinh nghiệm sống cho chính mình.
2.4. Giáo dục rèn luyện nhân cách của học sinh, kĩ năng tự bảo vệ thông qua các
hoạt động của nhà trường, qua các lớp do quân đội tổ chức
2.4.1. Qua các hoạt động của nhà trường
- Giáo dục học sinh kĩ năng bảo vệ.
- Hướng dẫn học sinh tự mình hiểu kiến thức về bạo lực giới, phòng chống về bạo lực giới.
- Tổ chức các hoạt động tập thể để học sinh được tham gia:
+ Đóng kịch: Theo đơn vị các lớp để dự thi trong buổi chào cờ đầu tuần.
+ Vẽ tranh: Có kèm theo trong phụ lục.
+ Giáo viên tổ chức nói chuyên riêng đối với các khối lớp theo chuyên đề.
+ Gửi thông điệp: Qua thư, qua một số sản phẩm tự làm…
-Tổ chức học một số môn võ thuật, các câu lạc bộ TDTT khuyến khích học sinh nữ
tham gia để nâng cao sức khỏe, bảo vệ bản thân.
- Mở phòng tham vấn cho học sinh, chọn những người có kiến thức vững vàng để sẵn
sàng tư vấn cho học sinh hàng ngày. Hoạt động này có theo dõi thống kê để nắm được

tình hình .
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. KẾT LUẬN
- Đề tài đã đánh giá, phân tích và tổng hợp các vấn đề liên quan đến bạo lực học
đường, bạo lực giới.
- Đề tài đã tiến hành khảo sát học sinh khối 8,9 ở trường THCS lang Quán, Tứ Quận,
Hoàng Khai huyện Yên Sơn về sự hiểu biết, tự tin và về vấn đề bảo vệ bản thân trước
vấn đề bạo lực giới.
16
- Đề xuất hệ thống các giải pháp và khuyến nghị đến các cơ quan chức năng, gia đình,
nhà trường và toàn xã hội giúp tuổi vị thành niên phát triển nhân cách lành mạnh; đồng
thời hướng các bạn học sinh đến các giá trị kĩ năng sống cần hoàn thiện và là hành
trang bước vào ngưỡng cửa cuộc đời, có khả năng tự bảo vệ bản thân trước các vấn đề
xã hội.
- Đề tài đã xây dựng và hệ thống các kĩ năng sống cần thiết cho vị thành niên.
- Đưa ra được một số kết quả làm được giúp học sinh có những hiểu biết nhất định
phòng chống bạo lực giới.
2.KHUYẾN NGHỊ
2. 1. Đối với nhà trường, các thầy cô
- Cần thường xuyên tổ chức các buổi ngoại khóa dưới nhiều hình thức khác nhau để
các em học sinh được tham gia, tuyên truyền về bạo lực giới từ đấy giúp chúng em
nâng cao nhận thức về vấn đề này.
- Các thầy, cô cần thường xuyên gần gũi, thân thiện, lắng nghe ý kiến của các em học
sinh và chia sẻ những điều thầm kín nhất.
- Các thầy cô triển khai và sử dụng hiệu quả hoạt động của chuyên viên thuộc lĩnh vực
tham vấn học đường giúp các em học sinh có nhiều cơ hội chia sẻ những vấn đề Bạo
lực giới.
2. 2. Đối với cha mẹ
- Lắng nghe các ý kiến, nhận xét của các thầy cô con, em mình; các bậc phụ huynh cần
giành nhiều thời gian hơn để nói chuyện chia sẻ với các em học sinh về những vấn đề,

câu chuyện thầm kín, nhạy cảm.
- Trong các câu chuyện mà con cái chia sẻ cần cởi mở hơn, đừng áp đặt chúng em phải
làm thế này, phải thế kia, sẽ làm hạn chế mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái.
2.3. Đối với các cấp lãnh đạo
Qua đề tài này, Bẩn thân tôi mong muốn đề xuất với Bộ Giáo dục có thể triển khai
giáo dục nhân cách, văn hoá đạo đức, lối sống và rèn các giá trị kĩ năng sống cho học
sinh thành chương trình trong sách giáo khoa chính thống chứ không còn là trong các
chương trình ngoại khóa của trường.
Yên Sơn, ngày 15/6/2014
Người viết
Nguyễn Quang Bình
17
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh phổ thông. NXB Giáo dục.
2. Giáo dục sức khỏe sinh sản vị thành niên . NXB Giáo dục
3. />Quang-Ninh
4
5 />6 Phòng bệnh học đường
7 />8 />9 />chong
1
0
/>sinh-phan-ii.html
PHỤ LỤC
1. Một số hình ảnh trong bộ ảnh triển lãm của các bạn trong buổi tuyên
truyền phòng chống bạo lực giới.
2. Câu hỏi điều tra kiến thức của học sinh về bạo lực giới:
Câu 1: Bạo lực giới là gì?
Câu 2: Nguyên nhân sâu xa của bạo lực trên cơ sở giới?
a) Điều kiện kinh tế
b) Trình độ học vấn

c) Định kiến giới, khuôn mẫu giới.
Câu 3: Bạo lực giới trong trường học gồm:
a)Bạo lực thể chất
b)Bạo lực tinh thần
c)Quấy rối và xâm hại tình dục.
d) cả 3 đáp án trên.
Câu 4: Khi có hành vi bạo lực xảy ra, ai là người bị tổn thương?
Câu 5: Luật bình đẳng giới của Việt Nam được thông qua vào năm nào?
3. Phiếu điều tra trải nghiệm yêu đương và tình dục của học sinh:
Câu 1: Bạn đã có người yêu chưa?
a) Có rồi b) Chưa c) Không trả lời
Câu 2: Bạn có bao giờ rủ bạn trai (gái )đi xem phim tình cảm yêu
đương của người lớn không?
a) Có rồi b) Chưa c) Không trả lời
Câu 3: Trong kì này em đã từng bắt nạt hay quấy rối tình dục chưa?
a) Có rồi b) Chưa c) Không trả lời
Câu 4: Em thực hiện các hành vi bạo lực thân thể ở đâu?
a)Trong lớp học
b) Sân trường
c) Ở nhà
d) Nơi khác.
18
19