SKKN Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS

SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
Đặt vấn đề
1. Lý do chọn đề tài :
1.1. Cơ sở lý luận :
Lịch sử phát triển của loài ngời gắn liền với giáo dục, sự tồn tại và phát triển của
giáo dục luôn chịu sự chi phối của kinh tế xã hội và ngợc lại giáo dục có vai trò to
lớn trong việc phát triển kinh tế xã hội; giáo dục là công cụ, là phơng tiện để cải tiến
xã hội. Khi xã hội phát triển, giáo dục đợc coi vừa là động lực vừa là mục tiêu cho
việc phát triển tiếp theo của xã hội.
Giáo dục trong nhà trờng phổ thông giúp học sinh phát triển toàn diện về đức,
trí, thể, mỹ và các kỹ năng cơ bản; phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và
sáng tạo, hình thành nhân cách con ngời Việt Nam xã hội chủ nghĩa , xây dựng t
cách và trách nhiệm công dân, nhằm thực hiện tốt mục tiêu nguyên lý giáo dục của
Đảng.
Giáo dục đạo đức cho học sinh trong trờng THCS nhằm mục đích hình thành
nhân cách cho học sinh, giáo dục đạo đức nhằm cung cấp cho học sinh những tri thức
cơ bản về các phẩm chất đạo đức và chuẩn mực đạo đức, trên cơ sở đó giúp các em
hình thành niềm tin đạo đức. Đức và tài là hai mặt cơ bản hợp thành trong một cá
nhân; đạo đức là gốc của nhân cách. Ngời thành đạt trong học thức mà không thành
đạt trong đạo đức coi nh là không thành đạt. Giáo dục đạo đức là một phần quan
trọng không thể thiếu trong hoạt động giáo dục nh Bác Hồ đã nói " Có tài mà không
có đức thì cũng vô dụng." . Vì vậy, việc quan tâm tới công tác quản lý và giáo dục
đạo đức trong nhà trờng là một việc làm cần thiết.
Để đáp ứng yêu cầu của đất nớc trong thời kỳ mới là đào tạo nguồn nhân lực
phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa, ngời hiệu trởng cần tập trung chỉ
đạo và quản lý tốt nhiệm vụ giáo dục đạo đức học sinh, nhằm nâng cao chất lợng
giáo dục toàn diện ở các trờng học.
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
1
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
1.2. Cơ sở thực tiễn :

Trong giai đoạn chuyển mình của nền kinh tế nớc nhà, cơ cấu kinh tế chuyển
sang nền kinh tế theo cơ chế thị trờng, thành quả của nó đem lại là rất to lớn, không
thể phủ nhận. Song mặt trái của nó không phải là ít, cơ chế thị trờng đã làm thay đổi
đi phần nào thuần phong mỹ tục của dân tộc; đặc biệt nói đã len lỏi vào lối sống,
phong cách, quan điểm và t tởng của thế hệ trẻ, làm cho đạo đức của nhiều trẻ em bị
sa sút nghiêm trọng.
Trờng THCS Diễn Tân, một đơn vị giáo dục nằm ở vùng biên thị trấn Diễn Châu,
gần với khu du lịch biển Diễn Thành nên chịu ảnh hởng không nhỏ lối sống đô thị
hóa. Việc giáo dục đạo đức cho học sinh tại trờng tôi vẫn còn nhiều hạn chế và tồn
tại :
- Chất lợng đầu vào của nhà trờng rất thấp, số lợng học sinh khá, giỏi ở tiểu học và
con em các gia đình có điều kiện lại gửi lên học ở trờng Cao Xuân Huy.
- Chất lợng dân trí và điều kiện dân c thấp, còn nhiều bất cập, khoảng cách giàu
nghèo trong địa phơng khá lớn.
- Giáo dục đạo đức học sinh cha đợc tiến hành thờng xuyên, cha đợc thực hiện ở mọi
nơi, mọi lúc; thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trờng với gia đình, các cấp ủy
Đảng, chính quyền, các ngành hữu quan, các tổ chức chính trị xã hội và quần chúng
nhân dân.
- Giáo viên lên lớp còn nặng về dạy chữ, cha chú trọng đến vấn đề dạy ngời, môn
giáo dục công dân ở các trờng đợc xem là " môn phụ", nặng lý luận, thiếu sự đầu t
nâng cao chất lợng giảng dạy môn giáo dục công dân trong cán bộ và giáo viên.
- Các hành vi vi phạm đạo đức của học sinh, thậm chí cả phụ huynh học sinh, nh xúc
phạm tới nhân cách nhà giáo, còn xảy ra nhng cha đợc xử lý và thỏa đáng.
Chính vì vậy, việc nghiên cứu để tìm ra các biện pháp quản lý giáo dục đạo đức
cho học sinh ở trờng chúng tôi là việc làm hết sức cần thiết và cấp bách. Xuất phát từ
những lý do trên, chúng tôi xin nêu " Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
2
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
đạo đức cho học sinh THCS " mà chúng tôi đã áp dụng có hiệu quả trong những

năm vừa qua.
Giải quyết vấn đề
Ch ơng 1 : Cơ sở lý luận về đạo đức và giáo dục đạo đức
1.1. Khái niệm giáo dục đạo đức và chuẩn mực đạo đức theo các thời kỳ của xã
hội :
1.1.1. Khái niệm đạo đức :
Từ khi con ngời xuất hiện ở trên Trái đất, không thể tránh khỏi một quy luật tất
yếu là phải học, phải có quan hệ trực tiếp hay gián tiếp với nhau để sinh tồn và phát
triển, mối quan hệ giữa con ngời với con ngời ngày càng phức tạp, phong phú đòi hỏi
mỗi cá nhân phải lựa chọn một cách giao tiếp, ứng xử, điều chỉnh thái độ, hành vi
của mình sao cho phù hợp với lợi ích chung của mọi ngời, của cộng đồng, của xã hội.
Trong trờng hợp đó, cá nhân đợc coi là ngời có đạo đức. Ngợc lại, có những cá nhân
biểu hiện thái độ, hành vi của mình chỉ vì lợi ích bản thân làm phơng hại tới lợi ích
của ngời khác, của cộng đồng, bị xã hội chê trách, phê phán thì cá nhân đó bị coi là
ngời thiếu đạo đức.
Đạo đức là một nhân tố quan trọng của nhân cách và đợc xem là khái niệm luân
thờng đạo lý của con ngời, nó thuộc về vấn đề đánh giá tốt/xấu, đúng/sai, lành/ác,
hiền/dữ trong phạm vi : lơng tâm con ngời, hệ thống phép tắc đạo đức và trừng
phạt mà đôi lúc còn đợc gọi là giá trị đạo đức. Đạo đức gắn liền với văn hóa, chủ
nghĩa nhân văn, triết học và luật pháp của một xã hội. Hay nói một cách dễ hiểu, đạo
đức là những khuynh hớng tốt trong tâm hồn con ngời, mà những khuynh hớng đó
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
3
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
tạo nên những lời nói, hành vi bên ngoài phù hợp với những quy tắc xử sự của cộng
đồng, xã hội khiến cho mọi ngời xung quanh đợc an vui, lợi ích và chuyển hóa.
Đạo đức là một hiện tợng xã hội, phản ánh các mối quan hệ hiện thực bắt nguồn
từ bản thân cuộc sống con ngời; đạo đức là một hình thái ý thức xã hội, là tổng hợp
những quy tắc, nguyên nhân, chuẩn mực xã hội, nhờ đó con ngời tự giác điều chỉnh
hành vi của mình sao cho phù hợp với lợi ích hạnh phúc của con ngời và tiến bộ xã

hội trong quan hệ giữa con ngời với con ngời, giữa cá nhân với xã hội.
1.1.2. Một số phạm trù của đạo đức cơ bản :
Các phạm trù đạo đức cơ bản bao gồm phạm trù hạnh phúc, nghĩa vụ, lơng tâm,
thiện và ác. Các phạm trù đạo đức cơ bản có những đặc điểm riêng biệt quy định nó
về mặt nguồn gốc, quá trình hình thành, sự biến đổi không giống với những hiện t-
ợng khác trong xã hội loài ngời. Nhờ lĩnh hội đợc các phạm trù cơ bản này mà con
ngời nhận thức đợc một cách đầy đủ, toàn diện bộ mặt đạo đức của xã hội và soi
chiếu đánh giá cho từng cá nhân.
1.1.3. Các chức năng của đạo đức :
Đạo đức là một hình thái xã hội góp phần quan trọng xây dựng mối quan hệ giữa
ngời với ngời, giữa cá nhân với xã hội. Đạo đức là phơng thức nhận thức hiện thực có
tính chất mệnh lệnh, đánh giá, nó điều chỉnh hành vi của con ngời trên cơ sở vận
động của những mặt đối lập về thiện và ác. Đạo đức còn có vai trò to lớn giúp con
ngời sáng tạo ra hạnh phúc và giữ gìn, bảo vệ cuộc sống tốt đẹp của xã hội và nâng
cao phẩm giá của các nhân. Vì vậy ta cần phải quan tâm tới các chức năng của đạo
đức.
- Chức năng định hớng giáo dục : giáo dục đạo đức góp phần quan trọng vào việc
hình thành, phát triển nhân cách cho học sinh. Cùng với quá trình giáo dục thì quá
trình tự giáo dục nhờ vào hoạt động và giao lu tích cực, học sinh mới hiểu đợc vai trò
to lớn của lơng tâm, nghĩa vụ, ý thức, danh dự và các phẩm chất đạo đức cần thiết
của cá nhân đối với cộng đồng và tập thể.
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
4
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
- Chức năng điều chỉnh hành vi : bản chất của nó là sự điều chỉnh hành vi tức là quá
trình đấu tranh chiến thắng của cái thiện và cái ác, của cái tốt với cái xấu, của cái l-
ơng tâm và vô lơng tâm
- Chức năng kiểm tra đánh giá : chức năng này giúp chủ thể đạo đức phân biệt đợc
cái tốt, cái xấu, cái thiện, cái ác. Cái ác trong thực tiễn cuộc sống thờng biến đổi và
đợc định hớng chính xác, tin tởng vào hành vi của mình.

1.2. Giáo dục đạo đức, mục đích, nội dung, phơng pháp giáo dục đạo đức cho
học sinh trong trờng trung học cơ sở :
1.2.1. Khái niệm giáo dục đạo đức :
- Giáo dục đạo đức là một bộ phận của quá trình giáo dục tổng thể nhằm hình thành
cho học sinh niềm tin, thói quen, hành vi, chuẩn mực về đạo đức.
- Giáo dục đạo đức là quá trình tác động tới học sinh của nhà trờng, gia đình và xã
hội nhằm hình thành cho học sinh ý thức, tình cảm, niềm tin đạo đức và xây dựng đ-
ợc những thói quen, hành vi đạo đức trong đời sống xã hội.
1.2.2. Mục đích giáo dục đạo đức :
- Cung cấp cho học sinh những tri thức cơ bản về các phẩm chất đạo đức và chuẩn
mực đạo đức, trên cơ sở đó giúp các em hình thành niềm tin đạo đức. Học sinh phải
hiểu và nhận thấy rằng cần làm cho các hành vi của mình phù hợp với những t tởng,
nguyên tắc và chuẩn mực đạo đức của xã hội, phù hợp với lợi ích của xã hội, niềm tin
đạo đức đợc hình thành vững chắc ở các em sẽ có vai trò định hớng cho tình cảm và
hành vi đạo đức.
- Khơi dậy ở học sinh những rung động, những cảm xúc đối với những hiện thực
xung quanh, làm cho các em biết yêu, biết ghét rõ ràng và có thái độ đúng đắn đối
với các hiện tợng phức tạp trong xã hội và tập thể. Thái độ thờ ơ, lãnh đạm là "sản
phẩm" xấu không mong muốn của giáo dục tình cảm. Giáo dục thái độ, tình cảm cho
học sinh trung học cơ sở là bồi dỡng cho các em tình cảm đạo đức tích cực, bền vững
và các phẩm chất, ý chí. Tình cảm tích cực đợc hình thành trên cơ sở đúng đắn và đ-
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
5
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
ợc củng cố, khẳng định qua hành vi, ngợc lại nó có tác dụng thúc đẩy tạo động cơ
cho việc nhận thức chuẩn mực và thực hiện hành vi đạo đức.
- Giáo dục cho học sinh hành vi, thói quen đạo đức : là tổ chức cho học sinh lặp đi,
lặp lại nhiều lần những hành động đạo đức đúng đắn và từ đó có thói quen đạo đức
bền vững.
1.2.3. Nội dung giáo dục đạo đức:

Nội dung giáo dục đạo đức có quan hệ chặt chẽ với nhu cầu đạo đức xã hội, đợc
đề ra cho ngời công dân, đợc đề ra trong một xã hội nhất định và đợc thể hiện ở các
mối quan hệ :
- Mối quan hệ giữa chủ nghĩa Mác - Lê Nin và t tởng Hồ Chí Minh, đờng lối phát
triển kinh tế xã hội ở nớc ta trong thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nớc.
- Quan hệ với Tổ quốc và các dân tộc.
- Quan hệ với lao động.
- Quan hệ với ngời khác.
- Quan hệ với bản thân.
1.2.4. Phơng pháp giáo dục đạo đức :
- Giáo dục đạo đức thông qua các môn học.
- Giáo dục đạo đức thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp.
- Giáo dục đạo đức thông qua các hoạt động đoàn thể nh họat động Đoàn - Đội ở tr-
ờng và kết hợp với hoạt động Đoàn - Đội ở địa phơng.

Ch ơng 2 : Thực trạng tình hình đạo đức học sinh và các hoạt động
giáo dục đạo đức cho học sinh tại trờng trung học cơ sở
2.1. Thực trạng đạo đức của học sinh :
2.2.1. Một số hành vi vi phạm đạo đức của học sinh trong nhà trờng :
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
6
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
Qua tìm hiểu từ giáo viên trực tiếp giảng dạy và thực tế hiện nay tình trạng đạo đức
của học sinh nói chung và học sinh trờng tôi nói riêng, chất lợng đạo đức của học
sinh xuống cấp khá nghiêm trọng. Các hành vi vi phạm phổ biến nh :
- Vô lễ với ngòi lớn, xúc phạm nhân cách nhà giáo, nói tục, vẽ viết bậy, ý thức bảo vệ
tài sản của nhà trờng, vệ sinh môi trờng yếu.
- Đánh nhau, đe dọa xin đểu tiền trong học sinh.
- ý thức đấu tranh tự phê bình, góp ý, xây dựng trong các tập thể học sinh giúp bạn
tiến bộ còn yếu.

- Không chấp hành nội quy học tập, gây rối trong các giờ học với mục đích không
cho bạn học bài, gây ức chế, thách thức giáo viên.
2.2.2. Tiến hành điều tra, nghiên cứu về hạnh kiểm của học sinh :
Để nhận biết hiện trạng đạo đức của học sinh ta căn cứ vào kết quả xếp loại về hạnh
kiểm qua ba năm học sau :
Năm học
Số Loại tốt Loại khá Loại TB Loại yếu
SL % SL % SL % SL %
2006 - 2007 672 377
50,1
250
37,1
82
12,2
3
0,4
2007 - 2008 606 351
57,9
186
30,7
69
11,4
0
0
2008 - 2009 591 312
52,8
201
34
72
12,2

6
1

Bảng 1 : Xếp loại hạnh kiểm của học sinh từ năm học 2006 - 2007 đến năm học
2008 - 2009
Chính vì vậy mà qua thống kê ta thấy từ năm học 2006 - 2007 trở đi, tỷ lệ hạnh kiểm
loại tốt giảm, loại yếu lại tăng. Rất nhiều giáo viên chủ nhiệm nữ đã than vãn về vấn
đề đạo đức của học sinh xuống cấp.
2.2.3. Kết quả điều tra giáo viên :
Trong buổi sinh hoạt chuyên môn, tôi làm 45 phiếu với câu hỏi "Thực trạng về đạo
đức của học sinh trong trờng hiện nay nh thế nào?". Kết quả tôi thu đợc nh sau :
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
7
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
TT Các tiêu chí Số lợng Tỷ lệ
1 Rất ngoan 10
22
2 Ngoan 22
49
3 Không ngoan 9
20
4 Rất không ngoan 4
9

Bảng 2 : Đánh giá của giáo viên về tình hình đạo đức của học sinh.
* Nhận xét : 10 giáo viên đánh giá học sinh rất ngoan, thực tế là 10 giáo viên dạy các
môn chính Toán và Văn nên học sinh rất ngoan trong các giờ học này. Tôi hỏi một
cô giáo dạy môn Văn và một thầy giáo dạy môn Toán tại sao lại trả lời là rất ngoan.
Họ đều có chung một câu trả lời "Thời đại bây giờ học sinh nh vậy là rất ngoan rồi,
không tham gia các tệ nạn xã hội là tốt lăm rồi". Khi hỏi một trong 22 giáo viên bảo

học sinh bây giờ là ngoan thì họ trả lời bâng quơ, thiếu lập trờng và thiếu trách
nhiệm. Trờng hợp 9 giáo viên trả lời không ngoan và 4 giáo viên trả lời rất không
ngoan thì học rất cực đoan cho rằng " so với ngày xa thì tình hình đạo đức học sinh
hiện nay xuống cấp trầm trọng".
2.2.4. Nguyên nhân kết quả thu đợc :
Từ trực trạng"xuống cấp" về mặt đạo đức của học sinh nói trên, xét cho cùng thì có
rất nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan đã dẫn đến tình trạng trên, tôi xin
nêu các nguyên nhân cơ bản nh sau :
- Nguyên nhân tâm lý :
+ Học sinh bậc THCS nằm trong độ tuổi từ 11 đến 15, đây là độ tuổi có sự khủng
hoảng mạnh về tâm sinh lý, là giai đoạn các em tập làm ngời lớn nên rất dễ học các
thói h, tật xấu trong khi thực chất các em cha thực sự là ngời lớn.
+ Một số em do trình độ phát triển không phù hợp với chuẩn mực mà nhà trờng và
gia đình đa ra, nhà giáo dục ép buộc trẻ phải đi theo chuẩn mực một cách cứng nhắc,
áp đặt dẫn đến hiện tợng trẻ chống đối theo cách của mình là lỳ lợm, quấy rối.
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
8
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
- Nguyên nhân gia đình :
+ Nhiều phụ huynh nhận thức còn phiến diện, lệch lạc, sai lầm về cách nuôi dỡng và
cách chăm sóc trẻ.
+ Quan tâm, nuông chiều con một cách thái quá, thỏa mãn mội yêu cầu của trẻ.
+ Sử dụng quyền uy của bố mẹ một cách cực đoan.
+ Để cho con chứng kiến các tấm gơng phản diện của ngời lớn.
+ Trẻ bị lâm vào cảnh ngộ éo le, tình cảm bị chia rẽ, bố mẹ bỏ nhau
+ Giáo dục thiếu tính s phạm : nặng nề về thuyết giáo, không cho con lao động, dùng
vũ lực, không khuyến khích hoặc khuyến khích sai, xúc phạm trẻ
- Nguyên nhân từ phía nhà trờng :
+ Nhiều nhà s phạm thiếu thiện cảm, định kiến, không có giả thuyết lạc quan đối với
trẻ khó giáo dục. Nhà trờng còn chủ quan trong việc chăm lo giáo dục đạo đức cho

học sinh, cha chú trọng các môn phụ.
+ Nhiều giáo viên còn lạm dụng quyền lực, không tôn trọng nhu cầu, nguyện vọng
và các yêu cầu chính đáng của trẻ.
+ Thiếu hiểu biết, thiếu tình thơng, thờ ơ và thiếu sự cảm thông đối với học sinh khó
bảo.
+ Trong đánh giá học sinh còn có tiêu cực, không công bằng, không tôn trọng sự cố
gắng của học sinh.
+ Thiếu thống nhất trong tác động của các nhà s phạm - gia đình - xã hội.
- Nguyên nhân từ xã hội :
+ Tác động của cơ chế thị trờng tạo ra sự phân cực cao(giàu - nghèo, sự coi trọng - bị
xem t
hờng ), điều này thờng làm cho trẻ có động cơ sai, lệch hớng.
+ ảnh hởng của lối sống coi trọng đồng tiền.
+ ảnh hởng của các tệ nạn xã hội
+ ảnh hởng của nhóm bạn
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
9
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
+ Do đặc trng của học sinh vùng giáo nên thời gian học tập của các em bị chi phối
nhiều, thời gian ở nhà thì phải tập trung vào học giáo lý, trong khi đó ở những vùng
này tỷ lệ sinh đẻ rất cao nên điều kiện giáo dục con cái bị hạn chế.
Tất cả các nguyên nhân trên đan xen, chồng chéo lẫn nhau, chỉ cần có một trong
vài nguyên nhân đó đã đủ làm hỏng một nhân cách học sinh.
2.3. Các hoạt động giáo dục đạo đức học sinh ở trờng trung học cơ sở
2.3.1. Giáo dục thông qua các giờ học :
- Thông qua giờ giáo dục công dân, thực hiện nhiệm vụ giáo dục đạo đức theo chơng
trình và yêu cầu của sách giáo khoa.
- Thông qua giờ lịch sử, giáo dục cho học sinh truyền thống yêu nớc, truyền thống
nhân nghĩa, truyền thống cần cù sáng tạo, truyền thống trong giáo dục "Tôn s trọng
đạo ", truyền thống hiếu học của dân tộc Việt Nam qua nhiều thế hệ, ngay từ thời kỳ

các vua Hùng dựng nớc đến chiến dịch Hồ Chí Minh giải phóng hoàn toàn miền
Nam, giang sơn thu về một mối, nớc nhà hoàn toàn độc lập thống nhất.
- Thông qua các giờ Toán, Lý, Hóa, Sinh, Công nghệ để giáo dục cho học sinh
thấy các thành tựu to lớn của con ngời trong quá trình phát triển của nhân loại, giáo
dục cho học sinh các đức tính thẳng thắn, nghiêm túc, trung thực trong t duy và trong
hành động, cho các em có điều kiện tìm tòi, nghiên cứu khoa học, tìm ra chân lý của
mình
2.3.2. Giáo dục đạo đức thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp :
Các hoạt động ngoài giờ lên lớp có chủ đề, chủ điểm sinh hoạt rất khoa học, song do
số lợng chơng trình quá nặng nên giáo viên chủ nhiệm còn coi thờng và ít có điều
kiện thực hiện tốt các hoạt động này.
2.3.3. Giáo dục đạo đức thông qua các hoạt động của các tổ chức :
- Giáo dục đạo đức thông qua các hoạt động của các tổ chức trong nhà trờng, đặc biệt
là hoạt động của liên đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh.
- Giáo dục đạo đức thông qua tổ chức Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh.
2.4. Thực trạng biện pháp giáo dục :
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
10
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
2.4.1. Các hình thức quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh :
Để nắm bắt đợc hiệu quả giáo dục đạo đức cho học sinh qua các hình thức đã giáo
dục trong nhà trờng, tôi đã làm một cuộc trắc nghiệm bằng cách ra câu hỏi "Các hình
thức giáo dục nào trong nhà trờng có hiệu quả cao nhất trong việc giáo dục đạo đức
cho học sinh ?". Kết quả trả lời của 45 giáo viên và 50 học sinh trong trờng nh bảng
sau :
TT Hình thức giáo dục đạo đức
Giáo viên
đánh giá
Học sinh
đánh giá

Chung
SL % SL % SL %
1 Thông qua các môn học 9
20
6
12
15
15,8
2 Thông qua môn giáo dục công dân 11
24,4
12
24
23
24,2
3 Thông qua giáo viên chủ nhiệm 12
26,7
18
36
30
31,6
4 Thông qua hoạt động Đoàn - Đội 8
17,8
10
20
18
18,9
5 Thông qua phổ biến pháp luật 5
11,1
4
8

9
9,5
Tổng 45
100
50
100
95
100
Bảng 3 : Hiệu quả của các hình thức giáo dục đạo đức
* Nhận xét : Qua bảng trên cho thấy, tỷ lệ cho rằng hình thức giáo dục đạo đức thông
qua giáo viên chủ nhiệm là hiệu quả nhất( 31,6 %), sau đó là qua dạy học môn giáo
dục công dân ( 24,2 %) và thông qua hoạt động Đoàn - Đội ( 18,9 %) cũng có hiệu
quả giáo dục đạo đức cao.
2.4.2. Các biện pháp quản lý giáo dục đạo đức của hiệu trởng :
Đứng trớc thực trạng đó, tôi đã áp dụng thực hiện các biện pháp quản lý giáo dục đạo
đức cho học sinh nh sau :
2.4.2.1. Giáo dục nhận thức chính trị cho cán bộ giáo viên về tầm quan trọng của
công tác giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà trờng. Đặc biệt là giáo viên chủ
nhiệm phải chú trọng giờ sinh hoạt và các hoạt động ngoài giờ lên lớp.
2.4.2.2. Phối kết hợp với các tổ chức trong nhà trờng và địa phơng, gia đình và xã
hội.
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
11
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
2.4.2.3. Hoàn thiện đội ngũ giáo viên dạy môn giáo dục công dân, phối hợp thống
nhất với giáo viên chủ nhiệm.
2.4.2.4. Xây dựng tập thể học sinh tự quản.
2.4.2.5. Xây dựng các tiêu chí và tổ chức thi đua giữa các cá nhân, tập thể.
2.4.2.6. Xây dựng thực hiện tốt quy chế phối hợp trong và ngoài nhà trờng cùng giáo
dục học sinh.

2.4.2.7. Xây dựng kế hoạch giáo dục đạo đức học sinh, tổ chức quản lý chỉ đạo thực
hiện thờng xuyên, kịp thời bổ cứu rút kinh nghiệm.
2.4.2.8. Phát huy tối đa vai trò chức năng của tổ chức Đoàn - Đội trong trờng học, tập
thể lớp, chi đội, tăng cờng các hoạt động tập thể theo từng chủ đề hoạt động, câu lạc
bộ nhằm thu hút học sinh vào những hoạt động bổ ích.
2.4.2.9. Phối kết hợp giữa giáo viên chủ nhiệm, các giáo viên bộ môn nhằm quản lý
tốt học sinh trong các tiết học.
2.4.2.10. Quán triệt nhiệm vụ dạy chữ, dạy ngời thông qua các môn học, tiết học.
Kiên quyết đấu tranh chống t tởng thiếu toàn diện trong dạy học, thờ ơ, vô trách
nhiệm trớc những hành vi vi phạm của học sinh.
2.4.2.11. Chỉ đạo toàn trờng xếp loại hạnh kiểm học sinh theo từng tuần học.
2.4.2.12. Quy chế phối hợp ngoài nhà trờng :
- Phối kết hợp tốt giữa nhà trờng với cha mẹ học sinh, với cha xứ hoặc ban hành giáo
của nhà thờ cùng quản lý giáo dục con em ở trờng, ở nhà.
+ Phụ huynh cùng ký cam kết phối hợp cùng nhà trờng giáo dục con em.
+ Tổ chức họp phụ huynh báo cáo kết quả học tập rèn luyện của học sinh.
+ Họp phụ huynh những học sinh vi phạm nội quy học tập, vi phạm các hành vi đạo
đức khác.
+ Mời vị đại diện hội cha mẹ học sinh tham gia hội đồng khen thuởng, kỷ luật của
nhà trờng.
- Phối kết hợp với công an :
+ Ngăn chặn những hành vi vi phạm đạo đức và pháp luật của học sinh.
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
12
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
+ Báo cáo tình hình trật tự an ninh trong trờng học, phối hợp giải quyết những vấn đề
cấp thiết xảy ra trong nhà trờng.
- Phối hợp với các đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội địa phơng :
+Phối hợp với các đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội địa phơng cùng tham gia giáo
dục học sinh, nhằm tạo ra môi trờng giáo dục lành mạnh ở mọi lúc, mọi nơi.

+ Tham mu với địa phơng đa kết quả xếp loại đạo đức học sinh làm một tiêu chuẩn
để xét chọn gia đình văn hóa, xếp loại đảng viên, xếp loại hội viên của cha mẹ học
sinh.
+ Thông báo về địa phơng những học sinh cá biệt vi phạm đạo đức, phối hợp với địa
phơng, gia đình cùng giáo dục.
+ Bàn giao học sinh về sinh hoạt hè, sinh hoạt tối thứ Bảy tại các địa bàn dân c do
Đoàn thanh niên địa phơng phụ trách, nhà trờng cử giáo viên về thực tế phối hợp thực
hiện.
Thực hiện tốt quy chế phối hợp, nhà trờng đã xây dựng đợc một môi trờng giáo dục
học sinh ở mọi nơi, mọi lúc, từ nhà trờng, gia đình, xã hội. Sự phối hợp giữa nhà tr-
ờng, gia đình, xã hội là một trong những nguồn lực chính đáng để nâng cao chất lợng
giáo dục học sinh.
2.4.2.13. Vận động học sinh thực hiện tốt tinh thần phê và tự phê bình để giúp bạn
cùng tiến bộ :
- Phát động học sinh toàn trờng tự giác bỏ phiếu kín phát giác những học sinh có
hành vi vi phạm đạo đức nhng cha đợc phát hiện. Thông qua hình thức này nhà trờng
đã nắm đợc những cá nhân học sinh vi phạm nh lập hội đánh nhau, trộm cắp, đe dọa
xin đểu tiền bạn trong và ngoài nhà trờng, những học sinh lợi dụng tình thơng, sự
nuông chiều quản lý thiếu chặt chẽ của bố mẹ trộm tiền, xin tiền của gia đình để
đánh bạc, chơi điện tử, bi-a
- Tổ chức tốt sinh hoạt Đội, tiết sinh hoạt cuối tuần, kiểm điểm nghiêm khắc trong
tập thể lớp, chi đội trớc những vi phạm của học sinh.
2.4.2.14. Thực hiện nghiêm túc lễ chào cờ đầu tuần :
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
13
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
- Đánh giá đúng kết quả hoạt động của cac tập thể lớp, chi đội.
- Tuyên dơng và nêu gơng các gơng tốt, phê bình dới cờ những tập thể, cá nhân học
sinh vi phạm.
- Rút kinh nghiệm kịp thời những tồn tại của tập thể lớp, chi đội, học sinh; phổ biến

các nhiệm vụ trọng tâm trong tuần.
2.4.2.15. Xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm đạo đức của học sinh :
- Những vi phạm của học sinh đợc lập biên bản xác nhận, cho học sinh làm tờng
trình kiểm điểm trong tập thể lớp, lấy ý kiến đề nghị của tập thể lớp và giáo viên phụ
trách.
- Thông báo và họp phụ huynh những học sinh vi phạm(Thành phần tham gia cuộc
họp gồm : ban giám hiệu, giáo viên chủ nhiệm, chi hội trởng phụ huynh lớp, đại diện
gia đình học sinh vi phạm).
2.5. Tình hình đạo đức sau thử nghiệm tác động :
Với việc thực hiện đồng bộ, phối hợp các biện pháp quản lý giáo dục bớc đầu đã đạt
đợc kết quả cụ thể, ý thức, hiệu quả giáo dục đạo đức của giáo viên đợc cải thiện rõ
rệt, chất lợng giáo dục đạo đức và giáo dục toàn diện trong nhà trờng đợc nâng lên,
cụ thể nh sau :
2.5.1. Kết quả xếp loại hạnh kiểm :
Căn cứ vào kết quả xếp loại hạnh kiểm hàng năm của toàn trờng, ta thấy đợc sự biến
động nh sau :
Năm học
Số Loại tốt Loại khá Loại TB Loại yếu
SL % SL % SL % SL %
2005 - 2006 724 448
61,8
226
31,3
42
5,8
8
1,1
2006 - 2007 672 377
50,1
250

37,1
82
12,2
3
0,4
2007 - 2008 606 351
57,9
186
30,7
69
11,4
0
0
2008 - 2009 591 312
52,8
201
34
72
12,2
6
1
HKI(08-09) 593 312
52,6
198
33,4
81
13,7
2
0,3

Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
14
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
Bảng 4 : Kết quả xếp loại hạnh kiểm từ năm học 2006 - 2007 đến năm học
2008 - 2009
Để có cái nhìn trực quan hơn bằng hình ảnh, ta có biểu đồ sau :
2.5.2. Kết quả điều tra giáo viên :
Vào cuối học kỳ I năm nay, tôi làm 45 phiếu với câu hỏi "Thực trạng về đạo đức của
học sinh trong trờng hiện nay nh thế nào ?". Kết quả tôi thu đợc nh sau :
2.5.2.1. Kết quả giáo viên trả lời :
TT Các tiêu chí Số lợng Tỷ lệ
1 Rất ngoan 25
56
2 Ngoan 18
40
3 Không ngoan 2
4
4 Rất không ngoan 0
0

Bảng 5 : Kết quả điều tra giáo viên về thực trạng đạo đức học sinh sau thử
nghiệm tác động.
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
15
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
Trong năm học 2008 - 2009, các hiện tợng tiêu cực bên ngoài xã hội xâm nhập
vào bị ngăn chặn kịp thời, không còn hiện tợng học sinh bỏ học la cà hàng quán, tình
trạng ăn cắp vặt trong nhà trờng không còn, học sinh ngoan ngoãn và tôn trọng thầy,
cô giáo hơn, cán bộ giáo viên nhà trờng yêu nghề và lạc quan hơn.
Qua kết quả xếp loại hạnh kiểm, ta sẽ thấy rõ điều đó :

TT
Khối
Số Loại tốt Loại khá Loại TB Loại yếu
SL % SL % SL % SL %
1
6
143 63
44,1
56
39,2
24
16,8
0
0
2
7
141 75
53,2
49
34,8
15
10,6
2
1,4
3
8
146 81
55,5
47
32,2

14
9,6
4
2,7
4
9
161 93
57,8
49
30,4
19
11,8
0
0
Tổng
591
312
52,8
201
34
72
12,2
6
1

Bảng 6 : Kết quả xếp loại hạnh kiểm của học sinh năm học 2008 - 2009
* Nhận xét : Qua bảng 6 ta thấy về loại tốt thì khối 6 thấp nhất, chứng tỏ học sinh
khó khăn trong việc giáo dục đạo đức thờng nằm ở khối 6, đây là lứa tuổi có sự
khủng hoảng mạnh về tâm lý vì chuyển từ cấp tiểu học lên cấp THCS nên ngời quản
lý cần chú ý trong việc lựa chọn, bố trí GVCN khối này.

Kết luận
Biện pháp quản lý giáo dục đạo đức trong trờng trung học cơ sở là một vấn đề
hết sức quan trọng. Đây là một trong những nội dung quản lý mà hiệu trởng và hội
đồng s phạm nhà trờng hết sức quan tâm. Nghiên cứu vấn đề này nhằm đánh giá lại
thực trạng giáo dục đạo đức học sinh ở trờng chúng tôi, mặt khác cũng thấy đợc thực
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
16
SKKN "Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS"
trạng đạo đức của học sinh trong trờng. Từ kết quả trên đã rút ra đợc một số kết luận
và bài học kinh nghiệm nh sau :
- Tất cả cán bộ giáo viên trong trờng cho rằng để rèn luyện tốt về mặt đạo đức cho
học sinh trong trờng thì ngời cán bộ quản lý phải có phơng pháp quản lý tích cực,
khoa học và phù hợp với đặc điểm tình hình tại mỗi địa phơng.
- Việc thực hiện các biện pháp phải đợc quán triệt sâu sắc trong hội đồng nhà trờng,
đặc biệt là đội ngũ giáo viên chủ nhiệm - đây là nòng cốt để giáo dục đạo đức cho
học sinh trong nhà trờng.
- Các biện pháp trên chỉ đạt kết quả tối u khi ngời quản lý phải biết phối kết hợp
nhuần nhuyễn các giải pháp trên.
- Việc giáo dục đạo đức cho học sinh chỉ thực hiện đợc hiệu quả khi nhà trờng phải
biết và chủ động phối kết hợp với gia đình, bạn bè và xã hội.
- Phong trào hoạt động Đoàn - Đội trong nhà trờng đóng vai trò quan trọng trong
việc giáo dục đạo đức cho học sinh trung học cơ sở.
- Trong tất cả các môn học đều có thể kết hợp để giáo dục đạo đức cho học sinh.
- Quan tâm chỉ đạo dạy tốt các giờ hoạt động ngoài giờ lên lớp và hoạt động của giáo
viên chủ nhiệm.
Diễn Tân,tháng 5 năm 2009
Ngời viết
Hoàng Quốc Tuấn
Hoàng Quốc Tuấn - Trờng THCS Diễn Tân
17