CHẠY GIẶC-NGUYEN DINH CHIEU

Ngữ văn 9
CHẠY GIẶC
1. Hai câu đề:
-“Tan chợ vừa nghe tiếng súng Tây
Một bàn cờ thế phút sa tay”
=> Đất nước đã lâm vào cục diện bi đát, giống như người chơi cờ đã sơ sảy một nước
quan tọng không sao quay lại được và đang đối mặt với nguy cơ thất bại. Bàn cờ ấy
không phải của riieng ai mà của cả dân tộcđang đứng trên ngưỡng cửa của chiến tranh,
mất mát.
2. Hai câu thực:
“Bỏ nhà lũ trẻ lơ xơ chạy
Mất ổ bầy chim dáo dác bay”
- Đảo ngữ => Câu thơ có giá trị biểu cảm cao hơn hẳn so với kiểu diễn đạt thông
thường.
- Cái được nhấn mạnh ở đây là trạng thái hốt hoảng, hoang mang, hoảng loạn, mất định
hướng của con người.
3. Hai câu luận:

Bến Nghé của tiền tan bọt nước
Đồng Nai tranh ngói nhuốm màu mây.
Nghệ thuật đối và đảo ngữ được vận dụng sáng tạo
Hai câu thơ giúp người đọc hình dung được cảnh tan tác, tang thương của cả vùng Gia
Định. Hai hình ảnh miêu tả đầy tính hình tượng: tan bọt nước và nhuốm màu mây thể
hiện niềm nuối tiếc khôn nguôi.
- Tâm trạng tác giả đã chuyển từ bất ngờ, hoang mang sang đau đớn rồi chua chát, xót
xa.
4. Hai câu kết:
Hỏi Trang dẹp loạn rày đâu vắng
Nỡ để dân đen mắc nạn này?
Nhà thơ ko dùng các từ ngữ “người” hay “tướng” hay “sĩ phu” dẹp loạn mà dùng từ
trang để nhấn mạnh sắc thái tôn kính.

- Câu hỏi xoáy sâu vào lòng những người còn có dũng khí, còn có lương tri, ko để mất
nước.
- Từ “nỡ” khiến người đọc cảm thấy trong câu hỏi có một lời tha thiết cầu xin.
Giáo viên: Đinh Quang Phương Trung tâm GDTX Cái Bè