Nguyen Đình Chiểu

Chào mừng các bạn
Đến với bài thuyết trình
NHĨM I
Cuộc đời - sự nghiệp
Nguyễn Đình Chiểu


Đời sống và sự nghiệp của
Nguyễn Đình Chiểu là
một tấm gương sáng nêu
cao địa vị và tác dụng
văn học nghệ thuật, nêu
cao sứ mạng của người
chiến só trên mặt trận
văn hóa và tư tưởng
Phạm Văn Đồng


I.Bối cảnh lịch sử


1.Chế độ phong kiến:
- Chế độ phong kiến bước vào thời
kì suy tàn
- Đời sống nhân dân khổ cực phong
trào nông dân nổi lên khắp cả nước


2.Thực dân Pháp xâm lược nước ta:

1/9/1858, Pháp đặt gót giày đinh lên bán đảo

Sơn Trà Đà Nẵng, nổ phát súng đầu tiên
tiến hành xâm lược nước ta


Pháp đánh thành Gia Định_1959

Đất nước bị giày xéo
thành từng mảng,
trong khi triều đình
nhà Nguyễn bạc
nhược, yếu hèn, chỉ
thủ hoà, tạo điều kiện
cho quá trình Thực
dân Pháp xâm lược, áp
đặt chế độ cai trị trên
toàn đất nước, khiến
nhân dân căm phẫn tự
nổi dậy đấu tranh


Đó là thời kì lịch sử khổ
nhục nhưng vó đại


II. Cuộc đời


1.Gia thế:
Nguyễn Đình Chiểu (1822 1888), tự Mạnh Trạch,
hiệu Trọng Phủ, Hối Trai.

Quê quán: làng Tân Thới
phủ Tân Bình, huyện Bình
Dương, tỉnh Gia Định.
Thân phụ: Nguyễn Đình
Huy, người Thừa Thiên,
làm thư lại.
Thân mẫu: Trương Thị
Thiệt, người Gia Định

Chân dung cụ đồ Chiểu


2.Quá trình hoạt động:














1833: theo cha ra Huế ăn học
1843: Vào Gia Định thi đỗ tú tài.
1848: trở lại Huế, chuẩn bị thi Hương

1849: hay tin mẹ mất => ông về quê chịu tang, bị mù, học
nghề thuốc
1851: mãn tang, mở trường dạy học, bốc thuốc cứu người.
ng cưới vợ là bà Lê Thị Điền(sau sinh đc 6 người con)
1859: Pháp chiếm Gia Định  ông lui về quê vợ
61-62: Pháp chiếm 3 tỉnh miền Đông  ông về Ba Tri, Bến
Tre tiếp tục dạy học, bốc thuốc và tham gia kháng chiến.
1867: Pháp chiếm nốt 3 tỉnh miền đông  ông ko chịu hợp
tác với chúng
====> buồn rầu, đau ốm, ông mất ngày 3/7/1888


III. Sự nghiệp văn
chương


1.Một số tác phẩm tiêu biểu
Truyện thơ








…

Văn tế:
Văn tế nghóa só Cần

Giuộc
Văn tế nghóa só trận
vong Lục tỉnh
Văn tế Trương Định

Thơ Đường luật:
 Ngóng gió đông
 Chạy tây
…


1.Nội dung
a.Quan niệm văn chương


Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm,
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà
(Dương từ – Hà Mậu)

Khen chê rõ ràng, công bằng
Học theo ngòi bút chí công
Trong thi cho ngụ tấm lòng xuân thu
(Ngư tiều y thuật vấn đáp)

Ghét lối văn cử
nghiệp gò bó.

rường thi
t
i

û
a
h
p
o
ø
a
n
Văn chương
ộc ràng,
u
b
i
h
k
t
ä
o
m
ận
Ra đề hạn v
gang tàng
n
í
h
c
ù
o
c
u

h
Trượng p

Văn chương biểu
biện đạo lý,
chiến đấu cho sự
nghiệp chính
nghóa
Là những sáng tạo nghệ
thuật có tính thẩm mó,
phát huy các giá trị tinh
thần

Văn chương ai cha
úng muốn nghe
Phun châu nhả ng
ọc, báu khoe tinh
thần.
(Ngư tiều y thuật
vấn đáp)


b.Tấm lòng thương dân
yêu nước


Trước khi Pháp xâm lược


Thể hiện tinh thần đạo lí trên cơ sở : trung –

hiếu – tiết – nghóa; đề cao việc nghóa, lên án
những kẻ phi nghóa bất nhân.

===> Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga, Lục Vân
Tiên gặp nạn, Lẽ ghét thương; Dương Từ – Hà Mậu
Nhớ câu kiến
nghóa bất vi
Làm người th
ế ấy cũng phi
anh hùng
un g đồ ,
h
g
n
ả
đ
ù
ơ
“b
:
g
n
è
ra
Kêu
hồ đồ hại dân”
i
ù
o
th

m
ø
la
n
e
u
q
ù
ơ
h
C

Tiên rằng: “ông lấy chi nuôi
Thân tôi như thể trái múi trên cây
Nay đà trôi nổi đến đây
Không chi báo đáp mình này trơ trơ.”
Ngư rằng: “lòng lão chẳng mơ,
Dốc lòng nhơn nghóa há chờ trả ơn?”


Sau khi Pháp xâm lược
Bến Nghé của tiền tan bọt nước,
Đồng Nai tranh ngói nhuốm màu mây
Hỏi trang dẹp loạn rày đâu vắng?
Nỡ để dân đen mắc nạn này
(Chạy Tây)
gió đông,
g
n
ù

o
g
n
i
ø
u
g
n
Hoa cỏ ngùi
không?
y
a
h
ù
o
c
i
õ
ơ
h
âu
Chúa xuân đ
ông)
(ngóng gió đ

Năm dài những m
ảy ngóng tin vua
Nhìn nhận thầm to
an lặng lẽ thua

Lên án mạnh
mẽ quân xâm
lược, phê phán
triều đình nhu
nhược; kêu gọi,
mong mỏi người
anh hùng cứu
nước


Ngợi ca tinh thần nghóa khí và những tấm gương
chiến đấu của nhân dân, đắp tô tượng đài vónh cữu
về người anh hùng Nam Bộ trong công cuộc chống
Pháp
Văn tế nghóa só Cần Giuộc

Theo
Bởi lòng
bụng dân
chúng
phải
chẳng
chịu
nghe
tướng
Thiên tử
quân
chiếu,
phù,
đón

gánh vác
Văn tế
ngăn
Trương mấy dặm một vai
khổn
Định
mã tiền
ngoại.

…
Hoả mai đánh bằng rơm con cúi, cũng đốt xong nhà
dạy đạo kia; gươm đeo dùng bằng lưỡi dao phay,
cũng chém rớt đầu quan hai nọ.
Chi nhọc quan quản giống trống kì trống giục, đạp
Rào lướt tới, coi giặc cũng như không; nào sợ thằng
Tây bắn đạn nhỏ đạn to, xô cửa xông vào, liều
mình như chẳng co.
Kẻ đâm ngang, người chém ngược, làm cho lũ mã
Ta ma ní hồn kinh; bọn hè trước, lũ ó sau trối kệ
Tàu sắt tàu đồng súng nổ.
…
Một trận khói tan, nghìn năm tiết rỡ.


2.Nghệ thuật
a.Nghệ thuật thơ văn giàu sức truyền
cảm