VAI TRÒ CỦA THƯ VIỆN TRONG ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY VÀ HỌC TRONG CÁC TRƯỜNG CAO ĐẲNG ĐẠI HỌC

VAI TRÒ CỦA THƯ VIỆN TRONG ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY VÀ
HỌC TRONG CÁC TRƯỜNG CAO ĐẲNG ĐẠI HỌC
CN. Lê Thị Thu Tính
GĐ. Trung tâm Thông tin - Thư viện

Trong những năm gần đây vấn đề đổi mới phương pháp giảng dạy ở nước ta
được đảng, nhà nước và các cấp giáo dục rất quan tâm. Nghị quyết số 14/2005/NQ-
CP ngày 02 tháng 11 năm 2005 về đổi mới cơ bản và toàn diện nền giáo dục đại học
Việt Nam giai đoạn 2006 - 2020 đã chỉ rõ: "triển khai đổi mới phương pháp đạo tạo
theo 3 tiêu chí: trang bị cách học; phát huy tính chủ động của người học; sử dụng
công nghệ thông tin và truyền thông trong hoạt động dạy và học. Khai thác các
nguồn tư liệu trên mạng Internet. Lựa chọn sử dụng các chương trình, giáo trình của
các nước tiên tiến". Đây chính là 3 tiêu chí chủ đạo trong đổi mới phương pháp giáo
dục giai đoạn hiện nay gọi tắt là tiêu chí 3C "Cách - Chủ - Công".
Phương pháp giảng dạy mới hướng vào người học hay lấy người học làm
trung tâm của quá trình giảng dạy đang là vấn đề được các trường Cao đẳng, đại
học quan tâm nhằm mục đích nâng cao hơn nữa chất lượng đào tạo. Về chất lượng
đào tạo chịu ảnh hưởng của các yếu tố mang tính chất quyết định như: giảng viên,
sinh viên và điều kiện học tập.
Giảng viên hay cách gọi trừu mến là người thầy với kiến thức vững vàng,
chuyên môn sâu sử dụng phương pháp giảng dạy mới có sự trợ giúp của công nghệ
thông tin, truyền thông cùng với tấm lòng và tâm huyết với sự nghiệp trồng người
để có được những bài giảng cuốn hút sinh viên. Điều đặc biệt là người thầy phải dạy
cho sinh viên cách học, cách tự học, tự nghiên cứu bằng cách nêu vấn đề tạo ra sự
hấp dẫn của tri thức và tấm gương học tập của mình tạo nên niềm say mê học tập và
học tập suốt đời cho sinh viên.
Sinh viên được đặt ở vị trí trung tâm là người đi học chủ động lĩnh hội kiến
thức thầy truyền đạt trên lớp đồng thời không ngừng tìm tòi, say mê tự học tự
nghiên cứu, biết chuyển hoá kiến thức của thầy thành của mình.
Điều kiện học tập là điều không thể thiếu được giúp cho thầy dạy tốt và trò
học tốt là giảng đường, phòng thí nghiệm, thư viện, khu vui chơi thể thao

Trong khuôn khổ bài viết này tôi xin đề cập đến một trong số các điều kiện
cần và đủ góp phần nâng cao chất lượng dạy và học. Đó là vai trò của thư viện trong
các trương Cao đẳng và đại học.
Theo quan niệm của nhiều người, trước đây thư viện chỉ là nơi giữ sách. Hình
ảnh về một thư viện với rất nhiều cuốn sách cũ và mới được xếp theo thứ tự kích cỡ
và cất kỹ ở trong kho vẫn còn khá phổ biến, độc giả phải qua nhiều thủ tục như tra
cứu ở hệ thống tủ mục lục, viết phiếu đăng ký với cán bộ thủ thư và chờ đợi sau đó
mới được tiếp cận với tài liệu. Chính điều này đã tạo nên khoảng cách rất lớn giữa
độc giả với sách.
Ngày nay vai trò của thư viện đã thay đổi, thư viện không chỉ là nơi lưu giữ
tri thức mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc học tập, giảng dạy và nghiên cứu
khoa học. Thư viện là nơi gìn giữ quá khứ cho nhân loại và ngày mỗi ngày trở thành
đường dẫn tới tương lai.
Trong mỗi trường cao đẳng và đại học, thư viện là một thiết chế không thể
thiếu là nơi cung cấp nguồn thông tin, tạo điều kiện cho người học phát triển toàn
diện, đặc biệt là tư duy sáng tạo góp phần giúp nhà trường hoàn thành sự nghiệp
đào tạo nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước. Theo phương pháp giảng
dạy lấy người học làm trung tâm thì hoạt động tự học của sinh viên là vô cùng quan
trọng và có tính chất quyết định đến kết quả học tập. Lúc này sinh viên phải nghiên
cứu tìm tòi từ nhiều nguồn thông tin khác nhau: từ giảng viên, từ các cuộc thảo
luận, từ thực tiễn xã hội, từ kết quả của các thực nghiệm và từ thư viện Trong đó
thông tin từ thư viện sẽ là quan trọng, đầy đủ, phong phú và đa dạng nhất. Vì đó là
những thông tin đã được chắt lọc qua nhiều khâu, có cơ sở khoa học, được tích luỹ
lâu dài và được kiểm nghiệm thực tiễn; là nguồn thông tin phù hợp với nhu cầu và
các chương trình đào tạo của nhà trường. Đến thăm một trường đại học, tìm hiểu về
quy mô, chất lượng đào tạo không thể không đến thăm quan thư viện. Nhìn vào hệ
thống thư viện có thể có những nhận định ban đầu về quy mô, chất lượng đào tạo
thông qua các tiêu chí: tính đa ngành đa nghề, tính cập nhật kiến thức
Để thực hiện đổi mới phương pháp dạy và học trong nhà trường không thể
không kể tới sự đóng góp thầm lặng nhưng thiết thực của Trung tâm Thông tin - thư

viện (Thư viện) nhà trường.
Thư viện với môi trường học tập thuận lợi, tài liệu phong phú, công tác lưu thông
tài liệu được hiện đại hoá một cách nhanh chóng, thời gian phục vụ nới rộng, thái
độ phục vụ nhiệt tình sẽ góp phần thay đổi lề lối học tập trước đây của sinh viên,
kết hợp với đổi mới phương pháp giảng dạy chất lượng giáo dục sẽ tiếp tục được
nâng lên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và yêu cầu thực tiễn phát triển kinh tế xã
hội của đất nước. Để đáp ứng nhu cầu đổi mới giáo dục đòi hỏi thư viện phải tiếp
tục được đầu tư phát triển đặc biệt là nguồn tài nguyên thông tin, đồng thời cán bộ
thư viện cần phải tiếp tục học tập nâng cao trình độ, chuyên môn, nhiệt tình và chủ
động hơn nữa trong việc tiếp cận với người học; thường xuyên thu thập các thông
tin phản hồi từ phía học, để có hướng điều chỉnh hoạt động trong thư viện cho phù
hợp, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ thông tin, từ đó kích thích nhu cầu và
hứng thú ở người học nhằm tạo ra niềm say mê học tập và học tập mãi mãi ở người
học.