Tải bản đầy đủ (.pdf) (6 trang)

Đổi mới phương pháp dạy và học

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (235.59 KB, 6 trang )

Hội thảo phương pháp học tập

Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. HCM – Tháng 11 năm 2005

1

hi
Th
vin
Phòng
TN
Inter_
net
Bn
hc
Giáo
viên
Sinh
viên
I MI PHNG PHÁP HC TP
H Vit Bình – Khoa C khí máy
(Su tm và biên son)
1- Ti sao phi đi mi phng pháp hc tp?
Lý do th nht:
Vi tc đ phát trin nhanh chóng ca khoa hc k thut, vòng đi ca mi cơng ngh
đu rt ngn, tri thc tip thu đc qua my nm hc  đi hc lc hu rt nhanh. Trong
trng hp đó, khơng có cách nào khác là phi trang b kin thc nn tng, các k nng c bn
và cách hc đ to ra kh nng, thói quen và nim say mê hc tp sut đi.
Lý do th hai:

Theo tinh thn thơng đip ca UNESCO v giáo dc trong th k XXI là: “Hc đ


bit, hc đ làm, hc đ làm ngi và hc đ sng vi nhau”. Hin nay chúng ta ch mi chú
trng đn hc đ bit, còn ba vn đ sau chúng ta ít chú ý.
Lý do th ba:

Ngi hc hin nay khơng ch tip nhn tri thc qua lp hc mà còn tip nhn tri thc
qua nhiu ngun khác nhau nh v tinh sau đây:
- Hc t giáo viên thơng qua vic
lên lp, đây là ngun thơng tin đáng tin
cy.
- Hc t bn bè thơng qua nhóm
hc tp hoc trao đi trc tip, vichc vi
bn làm tng tinh thn hp tác, giúp đ
nhau.
- Hc thơng qua thí nghim, thc
hành đ gn hc vi làm, hc lý thuyt đi
đơi vi thc hành.
- Hc t Internet, là mt kêng
thơng tin khơng th thiu trong mt xã hi
hin đi.
- Th vin là mt mơi trng hc
tp khơng th thiu ca sinh viên. Sách tham kho, báo, tp chí, sách ngoi vn rt cn thit đ
m mang kin thc.
- Xã hi là mt ngơi nhà chung, mi thành viên trong đó phi cùng nhau xây dng, bo
v. Hc  xã hi là hc sng vi nhau trong tinh thn đồn kt, hp tác, chia s.
Vi các ngun kin thc phong phú nh trên, cn có phng pháp t hc tt mi có
th đem li kt qu cao.
Lý do th t:

Hội thảo phương pháp học tập


Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. HCM – Tháng 11 năm 2005

2
Cơng ngh thơng tin và truyn thơng mi có th giúp ngi hc chn nhp và x lý
thơng tin nhanh chóng đ bin thành tri thc. Vì th cn nhanh chóng s dng cơng ngh mi
này mt cách đúng đn trong hc tp.
Lý do thc nm:
Mt b phn khơng nh sinh viên hin nay thiu kh nng t hc và ý thc ch đng
trong hc tp, kh nng t duy và kh nng giao tip còn thp. Vì th cn thay đi phng
pháp hc tp đ ci thin nhng đim yu trên.
2- Phng pháp hc tp có gì mi?
Thc ra, các phng pháp hc tp khơng cn phi phát minh li nhng gì mà ngi ta
đã phát minh t lâu, ch cn hc hi các kt qu nghiên cu ca các nc tiên tin và th
nghim chúng vi nhng sa đi trong các điu kin hc tp ca nc ta. Sau đây lc dch
mt s phng pháp c bn:
1- c trc nhng ni dung đc giao trc khi lên lp.
2- t câu hi và t tr li (có th dùng th hai mt đ lu li).
3- t và gii quyt các vn đ quan trng, sau đó gii quyt tip c nhng vn đ
khơng phi là ct yu.
4- Nhn ra nhng vn đ quan trng và hc li nó hàng ngày. Ghi chép nhng chú ý
trong tng ngày hc và h thng li bài hc  lp sau mi tun.
5- Bt đu hc ngay t ngày đu tiên và gi vng tinh thn hc tp cho sut khóa hc.
Có th thành lp nhóm hc đ cùng gii quyt các vn đ khó trong khóa hc.
3- Hc th nào đ hiu k nng và sáng to?
1- Tp xem xét vn đ di nhiu khía cnh khác nhau, vi nhng ngun thơng tin trái
ngc nhau.
2- Tp suy ngh đc lp, khơng b ám nh bi các ý tng có sn (k c ý tng ca
nhng bc thy hoc ca các trng phái đang mnh).
3- Tp nghi vn khoa hc, khơng tha mãn trc nhng li gii đáp hoc gii pháp đã
đc chp nhn nh mt chân lý hay mt cu cánh khơng đi.

4- Tp nghiên cu cn k mt vn đ đang nghi vn (qua th vin, phòng thí nghim,
trong thc t…).
5- Tp lý gii vn đ hoc x lý tình hung theo mt hng, mt cách khác… đ đ có
th khái qt vn đ mt cách tồn din và bin chng.
6- Tp din đt ý tng ca mình cho mch lc, ngn gn, cht ch theo mt phong
cách riêng, vi nhng li l riêng. Hn ch ti đa s vay mn kin thc và t ng ca ngi
khác.
4- c sách trc khi nghe ging (rèn k nng đc hiu)
c hiu là k nng quan trng đ t hc và t nghiên cu qua sách, báo, tp chí. a
s sinh viên hin nay khơng có thói quen đc sách trc khi nghe ging vì th hiu qu hc
tp thp.
Hội thảo phương pháp học tập

Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. HCM – Tháng 11 năm 2005

3
Trc ht cn phi nói v cách đc sách trc khi nghe ging nh th nào, sau đó mi
bàn đn cái li ca vic làm này, bi vì hiu qu tùy thuc rt nhiu vào cách đc.
Nên đc theo trình t sau:
1- c nhanh tồn b. c xong dng li suy ngh mt cách khái qt v nhng ni
dung chính yu đc đ cp đn trong bài.
2- c li đ phát hin nhng thut ng và nhng khái nim mi. Có th là mi gp
ln đu, hoc bn có cm giác nh đã gp  đâu đó ri nhng vn còn thy l. Hãy tìm hiu ý
ngha thut ng và ni dung các khái nim.
3- c chm đ hiu tng phn. Gp nhng ch khó hiu hãy dng li suy ngh, c
gng đ hiu đn mc ti đa (ti đa so vi kh nng ca mình ch khơng phi ti đa ý cn
phi hiu). Mc đ hiu ca mi ngi rt khác nhau, đu y khơng quan trng, min là bn
đã ht sc c gng suy ngh. Sau khi đc xong mi đon bn nên t sp xp mc hiu ca
mình làm 3 bc: Hiu đy t tin, hiu nhng khơng t tin lm và cha hiu, tng ng có th
đánh du +, +/- và – vào l nu là sách riêng.

4- i chiu vi mc tiêu hc tp (trong phng pháp dy – hc tích cc, cùng vi
vic cơng b chng trình và k hoch dy – hc, các b mơn cho sinh viên bit trc mc
tiêu ca mơn hc và mc tiêu ca mi bài). Sau khi “nghiên cu” ht c bài bn nên t đánh
giá xem mc tiêu nào mình đã đt đoc tng đi trn vn? Mc tiêu nào hu nh cha thu
nhn đc gì?
5- Son câu hi v nhng gì bn cha hiu. Cha hiu mà đt đc câu hi khúc trit
cng là q lm! Trc ht nên đt nhng câu hi sát vi mc tiêu hc tp. Khơng nên c
gng “sáng to” ra nhng câu hi tht khó mà ngay c thy nhiu khi cng chu (nhng câu
hi “cht ngi”). Nhng cng phi nói thêm rng có nhng câu hi ca sinh viên rt hay, có
khi còn giúp cho thy ny sinh ý tng mi, hng nghiên cu mi.
c sách trc khi ghe ging có li gì?
1- Bn s d dàng tip thi khi nghe ging và bn đã nm vng các thut ng, các khái
nim. Do qu thi gian cho mi bài có hn, thng thy ch gii thiu nhanh mt lt nhng
thut ng, nhng khái nim mi. Thy càng khơng có thi gian đ ging li các thut ng và
các khái nim đã đc đ cp đn  bài trc.
2- Bn s tp trung nghe ging hn vì bn mun xem xét nhng điu mình t cho là
hiu, có hiu đúng khơng? c bit bn đang  trng thái ch đón nghe ging nhng điu khi
đc sách bn đã ht sc c gng mà vn cha hiu đc, nh “nng hn ch ma”! Nhng
kin thc đó s đc bn đón nhn và s nh rt lâu.
3- Bn s ghi chép mt cách chn lc hn. Bn khơng phi cm đu cm c ghi chép
tt c nhng điu thy ging vì bn bit nhng gì đã có trong sách, nhng gì khơng. Cùng vi
cái li này, bn s có nhiu thi gian chm chú nghe ging, bi khơng phi lúc nào thy cng
ch tt c các bn ngng bút mi ging tip – tr khi thy ging theo “phng pháp” đc
chính t.
Hội thảo phương pháp học tập

Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. HCM – Tháng 11 năm 2005

4
4- Bn s có điu kin tham gia tích cc trong bui dy – hc. Khi thy áp dng

phng pháp dy hc tích cc, s hot đng ca sinh viên  trên lp s nhiu hn. Thng thì
thy u cu đc sách truc. Nhng câu hi thy đt ra đ tho lun đòi hi phi vn dng
nhng kin thc đã có. Nu khơng đc sách trc, bn s khơng th tham gia ý kin hoc có
nhng s rt hn ch.
Cui cùng cn phi nhn mnh rng vic đc sách trc khi nghe ging khơng làm bn
tn têm thi gian nu nhìn bao qt c q trình hc tp. Bn li ích trên s giúp bn nhanh
hiu bài hn, hiu sâu sc hn và nh lâu hn, vì vy thi gian ơn tp rút ngn thng đc
nhiu hn so vi thi gian bn cn đ đc sách trc.
Tóm li đc sách trc khi nghe ging bn s:
- Tip thu hiu qu hn.
- Tp trung nghe ging hn.
- Ghi chép chn lc hn.
- Tham gia tho lun tích cc hn.
5- Nghe ging và ghi chép (rèn luyn k nng nghe hiu)
1- Phi tht s chm chú nghe ging, c gng hiu nhng vn đ giáo viên truyn đt.
Ghi nhanh nhng ý chính vào tp theo cách hiu ca mình. Nu ghi tóm tt các ý chính, các
chú ý và nhng vn đ giáo viên m rng ra ngồi phm vi giáo trình.
Nhng vn đ chính mà giáo viên thng ging:
- Khái qt vn đ : Giúp sinh viên nm rõ mc đích, ni dung cn nghiên cu.
- Gii thích các vn đ khó (vic t hc đơi khi khơng hiu đc).
- Minh ha các vn đ khoa hc, k thut bng hình nh, mơ phng, phim… giúp sinh
viên hiu nhanh hn.
- Liên h gi các bài, chng vi nhau, liên h vi các mơn hc khác, đ ra u cu
cho sinh viên ơn tp nhng mơn hc tiên quyt.
- Vn dng lý thuyt vào thc tin thơng qua bài tp hoc nhng vn đ thc t đt ra,
gii nhng bài tp khó và nêu rõ các chú ý quan trng.
2- t câu hi ngay sau khi giáo viên kt thúc mt tit ging.
Mt nhc đim ln ca lp hc là s ngi thc s tích cc suy ngh và đt câu hi
cho giáo ciên thng chim s ít.
3- Tích cc, ch đng tham gia các hot đng hc tp do giáo viên hng dn.

Sinh viên nên thc hin tích cc nhn u cu do giáo viên đ ra trong gi hc nh:
làm bài tp, tho lun theo nhóm và thuyt trình.
4- H thng li các vn đ đã hc sau mi bui hc và sau mi chng, sau đó ghi
chép vào s tay.
6- Hc theo nhóm (rèn luyn k nng hp tác và chia s)
Sinh viên t đng thành lp các nhóm hc tp gm nhng ngi cùng chun mơn đ
trao đi kinh nghim hc tp, trao đi các thơng tin mà mt trong s h va tìm đc. Trc
khi hc theo nhóm, tng cá nhân trong nhóm phi t hc trc, tùy theo kh nng tip thu ca
Hội thảo phương pháp học tập

Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. HCM – Tháng 11 năm 2005

5
tng thành viên mà giúp nhau nm vng nhng vn đ khó hiu. Q trình hc thng din ra
theo các bc:
- Mi thành viên nêu nhng vn đ mình cha hiu.
- Các thành viên khác nói lên cách hiu ca mình v vn đ đó.
- Tranh lun đ tìm ra đáp án đúng.
- Nu khơng thng nht ý kin nên tìm giáo viên đ nh gii đáp.
7- Hc thuyt trình (rèn luyn k nng trình bày trc đám đơng)
Thuyt trình trc đám đơng đem li nhng hiu qu sau:
- Mnh dn trc đám đơng.
- Nh bài lâu.
- Bit cách trình bày súc tích, mch lc, d hiu.
- Giúp cho ngi hc t tin hn trong mi cơng vic.
Các bc chun b thuyt trình:
1- Thơng thng giáo viên đt vn đ, sinh viên tìm tài liu có liên quan.
2- c và hiu k vn đ.
3- Trình bày vn đ đó trên giy hoc trên máy tính theo ý ca mình sao cho đc thy
d hiu và ngn gn (c gng s dng ngơn t ca chính mình, khơng sao chép ging tài liu).

Có th tham kho ý kin ca ngi khác.
Thuyt trình:
4- Trình bày vn đ trc lp hay nhóm hc tp (nên s dng các phng tin nghe
nhìn hin đi đ minh ha).
5- Các ý kin phn bác có th đc nêu lên.
6- Ngi trình bày phi bo v quan đim ca mình trc các phn bác đó.
7- Cui cùng, nhóm trng hoc giáo viên tng kt li.
8- Hc theo cách gii quyt bài tóan thc t (rèn luyn k nng tng hp và vn dng
kin thc)
Mt mơn hc hay mt chng trong mơn hc thng nhm gii quyt mt s bài tốn
thc t nào đó ca khoa hc – k thut hay đi sng. Trình t hc nh sau:
Giáo viên:

1- Gii thiu tng qt ni dung mơn hc, mc đích cn đt.
2- a ra các bài tốn trong k thut hoc sn xut cn gii quyt.
3- Gii thiu các tài liu tham kho.
4- Có th hng dn cách gii quyt.
Sinh viên

5- c và nm vng lý thuyt liên quan đn tng bài tốn.
6-  ra cách gii quyt c th.
7- Tham kho ý kin ngi khác.
8- Vit thành tài liu, ch to sn phm nu có điu kin.
9- Trình bày cho giáo viên hoc bn đc nghe.

×