Các Công ước quốc tế về quyền tác giả với sự gia nhập của nước Lào và Việt Nam

Các Công ước quốc tế về quyền tác giả với sự gia nhập của nước Lào và Việt Nam
Đề tài 2: Các Công ước quốc tế liên quan đến quyền tác giả và sự
gia nhập của nước CHDCND Lào và nước CHXHCN Việt Nam.
I. Giới thiệu chung các công ước quốc tế liên quan đến quyền tác
giả.
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, con người đã tạo ra nhiều sản phẩm
có tính mới và đặc trưng cá biệt của nó. Những sản phẩm này có được là do con
người chúng ta sáng tạo ra nhằm mục đích khác nhau trong nhiều lĩnh vực khác
nhau. Bên cạnh đó, bao nhiêu năm này các quốc gia trên thế giới cũng đã liên
kết nhau thành một khối và đưa ra quy định đã được thống nhất áp dụng chung
liên quan đến việc bảo hộ quyền lợi của những người sáng tạo ra sản phẩm mới
trong nhiều ngành nghề khác nhau, cụ thể hơn là bảo hộ sở hữu trí tuệ.
Nói về phạm vi của sở hữu trí tuệ là rất rộng, vì nó bao gồm cả bằng sáng
chế, sở hữu công nghiệp, quyền tác giả, nhãn hiệu, tên thương mại và thành
phần khác. Quyêng tác giả được cá nước phát triển cũng như các nước đang và
chậm phát triển coi như là một yếu tố quan trọng vì nó có phần đóng góp ít
nhiều vào văn hóa và sự phát triển của nền kinh tế quốc gia, nó còn là tại sản
của quốc gia có thể đem lại lợi ích riêng cho tác giả và lợi ích chung cho xã hội
nếu như chúng được bảo hộ trước hành vi vi phạm bản quyền của người khác.
Tại đây, chỉ cần nói riêng về quyền tác giả và việc bảo hộ chúng thì hiện nay
cũng đã có rất nhiều các văn bản pháp luật được ban hành và sử dụng trong mục
đích bảo hộ quyền tác giả chẳng hạn như: các công ước, thỏa ước quốc tế liên
quan đến quyền sử hữu trí tuệ do các tổ chức quốc tế hoặc khối liên minh chính
phủ thống nhất đưa ra áp dụng và luật quốc gia của từng nước được áp dụng
riêng trong phạm vi nước ban hành.
Page 1 of 9
Các Công ước quốc tế về quyền tác giả với sự gia nhập của nước Lào và Việt Nam
 . Các văn bản pháp luật liên quan đến quyền tác giả: quy định cụ thể hơn
về nội dung liên quan đến các việc bảo hộ quyền tác giả.
1. Công ước Berne về bảo hộ tác phẩm văn học và nghệ thuật (Berne
Convention for the protection of Literary and Artistic Works). Công ước

Berne được ban hành từ năm 1886 và được sử dụng đến nay. Ban đầu, có
40 quốc gia liên kết nhau để hình thành liên minh và sử dụng công ước
này. Và cho đến năm 2011 do có sự gia nhập của các quốc gia trên thế
giới tổng số thành viên gia nhập tăng lên đến 164 quốc gia.
2. Công ước Brussels liên quan đến việc phân phối tín hiệu mang chương
trình truyền qua vệ tinh (Brussels Convention Relating to the Distribution
of Program-Carrying Signals Transmitted by Satellite), được ban hành từ
1974. Đến nay,Công ước này đã có 35 thành viên gia nhập.
3. Công ước Geneva về bảo hộ cho các nhà sản xuất bản ghi âm chống sao
chép trái phép bản ghi âm (Geneva Convention for Producers of
Phonograms Against Unauthorized Duplication of Their Phonograms),
được ban hành từ năm 1971. Đến nă 2011, đã có 77 quốc gia tham gia
bào công ước này.
4. Công ước Rome về bảo hộ người biểu diễn, người sản xuất và tổ chức
phát sóng ( Rome Convention for the Protection of Performers, Producers
of Phonograms and Broadcasting Organization), được ban hành từ năm
1961. Đến năm 2011, có tất cả 91 quốc gia tham gia.
5. Công ước quyền tác giả của tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (World
Copyright Treaty of World Intellectual Property Organization), ban hành
năm 1996. Từ năm 2002 có 37 thành viên tham gia, cho đến năm 2011 số
thành viên tăng lên đến 89.
6. Công ước biểu diễn và ghi âm ( Performances and Phonograms Treaty of
World Intellectual Property Organization), được ban hành năm 1996 cùng
với Công ước quyền tác giả của tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới. Năm
2002 số thành viên là 37, sau đó tăng lên đến 88 thành viên năm 2011.
Page 2 of 9
Các Công ước quốc tế về quyền tác giả với sự gia nhập của nước Lào và Việt Nam
 . Luật quốc gia của nước CHDCND Lào và nước CHXHCN Việt Nam.
Mấy năm qua, hai Đảng hai nhà nước Lào và Việt Nam đã ban hành Luật Sở
hữu trí tuệ riêng cho quốc gia mình để đáp ứng nhu cầu bảo vệ sở hữu trí tuệ nói

chung cho đất nước mình.
1. Nguồn luật quốc gia của nước CHDCND Lào liên quan đến quyền tác giả
chỉ có một văn bản pháp luật duy nhất, đó là Luật Sở hữu trí tuệ được ban
hành đầu tiên vào ngày 24 tháng 12 năm 2007 và có hiệu lực kể từ ngày
24 tháng 3 năm 2008 cho đến ngày nay.
2. Luật Sở hữu trí tuệ đầu tiên của nước Việt Nam được Quốc hội thông qua
ngày 29 tháng 11 năm 2005 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7
năm 2006. Sáng đến ngày 19 tháng 06 năm 2009 Quốc hội thông qua
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều khoản của Luật Sở hữu trí tuệ năm
2005, có hiệu lực thi hành bắt đầu từ ngày 01 tháng 01 năm 2010. Theo
Luật sửa đổi, bổ sung này đã thay đổi nội dung 30 điều khoản của Luật sở
hữu trí tuệ của năm 2005.
II. Sự gia nhập các công ước quốc tế liên quan đến quyền tác giả của
nước CHDCND Lào và nước CHXHCN Việt Nam.
. Xu hướng tham gia toàn cầu.
Đã hơn trăm năm, các quốc gia trên thế giới nhận biết đến tầm quan trọng
của việc bảo hộ quyền lợi cho mình đối với sở hữu trí tuệ nói chung cũng như
quyền tác giả nói riêng. Đặc biệt là các nước phát triển công nghiệp và một số
nước đang phát triển đã liên kết nhau, khởi đầu đàm phán với nhau để thống
nhất ra một văn bản pháp luật có hiệu lực nhằm bảo hộ sở hữu trí tuệ. Trước hết
phải nói đến là Công ước Berne về bảo hộ tác phẩm văn học và nghệ thuật là
một công ước quốc tế liên quan đến quyền tác giả được ra đời sớm nhất so với
các công ước khác. Đó là thành quả của sự hợp tác của 40 quốc gia đầu tiên
sáng lập. Sau đó mới xuất hiện công ước quốc tế khác liên quan đến quyền tác
giả và được quy định hướng tới đối tượng được bảo hộ khác nhau.
Page 3 of 9
Các Công ước quốc tế về quyền tác giả với sự gia nhập của nước Lào và Việt Nam
Bắt đầu từ khi có các công ước quốc tế xuất hiện, các quốc gia ngoài
thành viên sáng lập cũng dần dần chuận bị và chủ động tham gia vào công ước
nhằm đảm bảo lợi ích cho quốc gia mình cũng như người dân. Dưới đây là hình

biểu diễn xu hướng tăng lên về số lượng thành viên tham gia qua các giai đoạn
của các công ước quốc tế liên quan đến quyền tác giả.
Bảng 1: Số thành viên của các công ước quốc tế năm 1970 đến 2011.
Năm Berne
Convention
Brussels
Convention
Geneva
Convention
Rome
Convention
WCT WPPT
1970 58 - - 10 - -
1973 62 - 7 14 - -
1979 66 4 30 20 - -
1980 70 4 32 22 - -
1990 83 12 42 34 - -
2000 147 24 64 67 - -
2002 149 25 67 70 37 37
2011 164 35 77 91 89 88
Nguồn: Thống kê Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới.
Theo bảng số liệu trên, từ năm 1970 số lượng thành viên của các công ước
quốc tế liên quan đến quyền tác giả đều có xu hướng tăng lên. Trong đó, Công
ước Berne được ra đời sớm nhất có số thành viên tham gia là 164, nhiều nhất so
với các công ước còn lại. Tiếp theo là Công ước Rome có tất cả 91 thành viên
năm 2011 đứng thứ hai. Sau đó mới là các công ước ra đời sau, đáng quan tâm ở
đây là hai công ước mới ra đời gần đây nhất, đó là công ước quyền tác giả
(WCT) và công ước biểu diễn và ghi âm (WPPT) của tổ chức sở hữu trí tuệ
(WIPO). Hai Công ước này, mặc dù được ra đời chưa đến mười năm, thế nhưng
số thành ban đầu là 37 quốc gia và đến năm 2011 thì tăng lên đến 89 và 88

thành viên gần bằng với số thành viên của công ước Rome ra đời trước 40 năm.
Page 4 of 9
Các Công ước quốc tế về quyền tác giả với sự gia nhập của nước Lào và Việt Nam
. Sự gia nhập công ước quốc tế của Nước CHDCND LÀO trong lĩnh vực
sở hữu trí tuệ nói chung và quyền tác giả nói riêng.
Nước CHDCND Lào đã giải phóng từ năm 1975, đã từng bước tự phát triển
nền kinh tế và mở cửa hòa nhập với bên ngoài. Khi đến ngày 17 tháng 10 năm
1994, nước CHDCND Lào đã gia nhập tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới và là
thành viên chính thức của tổ chức ngày 17 tháng 01 năm 1995. Đây là lần đầu
tiên khi nước CHDCND Lào gia nhập tổ chức quốc tế trong lĩnh vực sở hữu trí
tuệ. Mặc dù đã là thành viên chính thức, nước Lào vẫn chưa cam kết sử dụng
Công ước quyền tác giả (WCT) và Công ước biểu diễn và ghi âm (WPPT) của
tổ chức sở hữu trí tuệ (WIPO).
Vài năm tiếp theo, ngày 08 tháng 07 năm 1998 nước Lào tiếp tục tham gia
vào Công ước Paris và là thành viên chính thực kể từ ngày 08 tháng 10 năm
1998. Sau đó, gần đây nhất là ngày 14 tháng 03 năm 2006 tiếp tục gia nhập
Hiệp ước Hợp tác Sáng chế ( Patent Cooperation Treaty), được công nhận là
thành viên chính thức từ ngày 14 tháng 06 năm 2006.
Trên đây là tất cả các bước hòa nhập với các tổ chức quốc tế trong lĩnh vực
sở hữu trí tuệ. Như vậy, có thể thấy rằng nước Lào chưa tham gia đầy đủ các
công ước liên quan đến sở hữu trí tuệ, thực tế nước Lào mới chỉ tham gia vào 3
công ước quốc tế trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ. Nếu xét đến các công ước quốc
tế liên quan đến quyền tác giả như đã liệt kê ở trên thì nước Lào chưa tham gia
vào công ước nào. Đó chính là do nước Lào còn nhiều thời gian trong việc đổi
mới, phát triển nội bộ và tạo lập các văn bản pháp luật trong nước sao cho phù
hợp với các công ước quốc tế, khi đó mới có đủ điều kiện để tham gia từng
bước vào các tổ chức quốc tế.
. Sự gia nhập công ước quốc tế của Nước CHXHCH Việt Nam trong lĩnh
vực sở hữu trí tuệ nói chung và quyền tác giả nói riêng.
Page 5 of 9