Việc làm, thu nhập của phụ nữ bán hàng rong qua khảo sát tại Đồ Sơn, Hồng Bàng –Hải Phòng

Việc làm, thu nhập của phụ nữ bán hàng rong qua
khảo sát tại Đồ Sơn, Hồng Bàng –Hải Phòng


Trần Thị Hồng Duyên


Trường Đại học KHXH&NV
Luận văn ThS. Chuyên ngành: Xã hội học; Mã số: 60 31 30
Người hướng dẫn: TS. Trương An Quốc
Năm bảo vệ: 2013


Abstract: Xây dựng cơ sở lý luận cho công trình nghiên cứu bao gồm việc
nghiên cứu các tài liệu, công trình nghiên cứu đi trước, ứng dụng các cách
tiếp cận liên ngành và cách tiếp cận riêng trong nghiên cứu xã hội học để
xây dựng mô hình khung phân tích. Phân tích, làm rõ bản chất của đối tượng
nghiên cứu, cụ thể: tìm hiểu đời sống kinh tế của người nhập cư Bán hàng
rong (BHR) ở các khía cạnh như đặc điểm, tính chất công việc; vấn đề thu
nhập, chi tiêu, tiết kiệm, điều kiện sống. Tìm hiểu đời sống tinh thần của
người nhập cư BHR ở các khía cạnh như thời gian rảnh, các hoạt động vui
chơi giải trí. Tìm hiểu vấn đề chăm sóc sức khỏe và mối quan hệ cộng đồng
của người nhập cư BHR. Tìm hiểu mối quan hệ giữa người nhập cư BHR
với vấn đề nếp sống văn minh và mỹ quan đô thị. Tìm hiểu mong muốn và
kỳ vọng tương lai của người nhập cư BHR. Đưa ra những giải pháp cơ bản
nhằm đảm bảo vai trò và vị trí của những người nhập cư BHR.

Keywords: Xã hội học; Phụ nữ; Bán hàng rong; Việc làm; Thu nhập
Luận văn Thạc sỹ - Cao học 2010
Trần Thị Hồng Duyên

1
MỤC LỤC
Phần: Mở đầu……………………………………………………………… 5
1.Lý do lựa chọn đề tài…………………………………………… …… 5
2.Tổng quan về đề tài nghiên cứu………………………… …………… 12
3.Ý nghĩa lý luận và thực tiễn …………………………………………… 17
3.1 Ý nghĩa lý luận…………………………………………… ………… 17
3.2 Ý nghĩa thực tiễn……………………………………………… ……. 17
4. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu………………… ………………… 18
4.1 Mục đích…………………………………………….……………… 18
4.2 Nhiệm vụ nghiên cứu………………………………………………… 19
5. Đối tượng, khách thể, phạm vi nghiên cứu……… ………………… 19
5.1 Đối tượng nghiên cứu………………………………… …………… 19
5.2 Khách thể nghiên cứu……………………………… ……………… 19
5.3 Phạm vi nghiên cứu………………………………………………… 19
6. Phương pháp nghiên cứu……………………………………………… 20
7. Giả thuyết nghiên cứu…………………………………………………. 21
8. Khung lý thuyết……………………………………………………… 22
Phần: Nội dung chính……………………………………………………. 24
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài………………………….24
1.1.Các lý thuyết sử dụng để nghiên cứu………………………………… 24
1.2.Các khái niệm công cụ……………………………………………… 27
Luận văn Thạc sỹ - Cao học 2010
Trần Thị Hồng Duyên

2
1.3.Địa bàn nghiên cứu………………………………………………… 35
Chương 2: Kết quả nghiên cứu………………………………………… 37
2.1.Thực trạng việc làm của phụ nữ bán hàng rong tại Đồ Sơn, Hồng
Bàng……………………………………………………………………… 40

2.1.1. Quê quán, độ tuổi và trình độ của những người phụ nữ bán hàng rong tại
địa bàn nghiên cứu………………………………………………. 55
2.1.2.Mặt hàng bán chủ yếu của phụ nữ bán hàng rong tại Đồ Sơn và Hồng
Bàng……………………………………………………………………… 58
2.2. Thu nhập của phụ nữ bán hàng rong tại hai quận Đồ Sơn và Hồng Bàng
…………………………………………………………………… 60
2.3. Vấn đề an ninh việc làm của phụ nữ bán hàng rong tại Đồ Sơn và Hồng
Bàng……………………………………………………………………… 65
2.3.1.Tâm trạng của người bán hàng rong tại Đồ Sơn, Hồng
Bàng……………………………………………………………………… 65
2.3.2. Trách nhiệm của phụ nữ bán hàng rong tại địa bàn nghiên
cứu……………………………………………………………………… 67
2.3.3. Số tiền những phụ nữ bán hàng rong gửi cho gia đình hàng tháng ở
quê……………………………………………………………………… 63
2.3.4 Vấn đề về sức khỏe của những phụ nữ bán hàng rong
……………………………………………… 64
2.3.5 Những khó khăn trong việc bán hàng
rong…………………………………… 73
2.3.6. Vấn đề đăng kí tạm trú của những phụ nữ bán hàng rong
…………………………………………………………………………….67
Phần: Kết luận – khuyến nghị………………………………………… 72

Phần I:Mở đầu
1.Lý do chọn đề tài
c hin Chic 2001 - 2010, mu ng ca khng hong
khu vc ca khng hot qua nhi
  ng bi ng phc tp ca kinh t th gi c nhng
u to lt quan trng
C


 


                  

 





 


 






Hc g  cng ln nht
c (Cng Hp  min Bc Vit Nam n

hi Bc B. H ln th 3 ca Vit Nam sau TP.H i.
H  trc thu lop
qu H
        chi       m
  th 3  Vit Nam. ng v kinh t
c B  - m

 Vit Nam - Trung Quc. Hu mng bin
c. Vi li th cn ti bin rng tht trong

-



 






 

- 

        



ro


r


        



tr




 






 



“Việc làm, thu nhập của phụ nữ bán hàng rong qua khảo sát tại Đồ Sơn, Hồng
Bàng –Hải Phòng” 




 










ng

- 
 


“Việc làm, thu nhập của phụ nữ bán hàng rong qua khảo sát tại Đồ Sơn, Hồng
Bàng –Hải Phòng” g rong









 





- 




2.Tổng quan về đề tài nghiên cứu

       

th


-  


 

--
 
.


 

             

2002


   , 



 






  


 



 







3.Ý nghĩa lý luận và thực tiễn

- 


- 


- 
 

- 



4.Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu


- 








5.Đối tượng, khách thể, phạm vi nghiên cứu

-  


- 

- 
- 
6.Phương pháp nghiên cứu
6.1.Phương pháp định lượng

6.2.Phương pháp định tính
6.2.1. 







15 . 

6.2.2. 








 , 







6.2.3. 



, 















, ,  . 












, 

. 





















.

- 
- 

- 
- 
7.Giả thuyết nghiên cứu
- 
- 


- 
















8. Khung lý thuyết




VIỆC LÀM, THU NHẬP CỦA
PHỤ NỮ BÁN HÀNG RONG
TẠI ĐỒ SƠN, HỒNG BÀNG –
HẢI PHÒNG











An
ninh




rong





rong




rong




khi


rong


sinh





rong
Mong






rong





ng


rong
TÍNH CHẤT CỦA NGHỀ BÁN HÀNG RONG
TRONG NỀN KINH TẾ PHI CHÍNH THỨC
 



Phần: Nội dung chính
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài
1.1.Các lý thuyết sử dụng để nghiên cứu
1.1.1.Lý thuyết cấu trúc chức năng
Ngun gc ct cu ch  khng
nh rng ci hc s i cc xu
t trit hc.
1.1.2. Lý thuyết mạng lưới xã hội
M   t c   i nh  ng t
chc gn kt bi s ph thuc l
bn, quan h h   c, nhng mi quan

h v nim tin, kin th
1.1.3 Lý thuyết lực hút lực đẩy
Trong tip ci ht l- lt m
t quan tr chiu cnh l ct ngun gc c
y sinh t sinh k, tai bii  
 lng nhi nhng thun l 
, nh p, vic t  i. Tuy
n ch ca tip cn ly lm
u t  i, quan h ty, tip c
thuyt mn b khuy  i ca
nht thng, c tc tin, lt
a vc, nh n l chc mc bt hp
p ci hi xu 
cu.
1.2.Các khái niệm công cụ
1.2.1. Bán hàng rong
- 






1.2.2. Phụ nữ bán hàng rong
   




1.2.3. Khu vực kinh tế phi chính thức











1.2.4. Thị trường lao động
-  
nhau:
- 


1.2.5.Việc làm
 

1.2.6.Nghề nghiệp

- 



1.3. Địa bàn nghiên cứu
-  20 km


- 



























Chương 2: Kết quả nghiên cứu
2.1.Thực trạng việc làm của phụ nữ bán hàng rong tại Đồ Sơn, Hồng Bàng

-




2.1.1 Số lượng phụ nữ bán hàng rong tại địa bàn nghiên cứu









2.1.1. Quê quán, độ tuổi và trình độ của những người phụ nữ bán hàng rong tại địa
bàn nghiên cứu
Qua  tra 100         
           nhau.    
             

 (28.2%),      
 
              
  


 

Qua   ta        rong     

 


2.1.2Mặt hàng bán chủ yếu của phụ nữ bán hàng rong tại Đồ Sơn và Hồng Bàng

ch


 


      


 


 

Bảng 5: Mặt hàng bán chủ yếu của những phụ nữ bán hàng rong tại địa bàn nghiên
cứu ( đơn vị %)


%
1
Rau xanh
25
2

20

3


5
4

5
5

30
6

10
7

5


ng





p

2.2. Thu nhập của phụ nữ bán hàng rong tại hai quận Đồ Sơn và Hồng Bàng










 
2.3. Vấn đề an ninh việc làm của phụ nữ bán hàng rong tại Đồ Sơn và Hồng Bàng.
2.3.1.Tâm trạng của người bán hàng rong tại Đồ Sơn, Hồng Bàng


“Cô cũng muốn được
vào chợ bán hàng lắm nhưng mua một chỗ bán hàng trong đó giá cao lắm mà còn nhiều
khoản tiền phát sinh trong quá trình buôn bán như phí chợ,thuế…nếu bán hàng không

chạy thì khéo không đủ tiền trả các khoản phí đó mất. Đành đi bán hàng rong được đến
đâu ăn chắc đến đó”.
:
“Năng nhặt chặt bị em ạ cứ ăn chắc bán được đồng lãi nào hay đồng ấy vào túi mình thì
yên tâm hơn. Kinh doanh ở các khu chợ phức tạp lắm như vốn liếng rồi mặt hàng rồi cạnh
tranh nhau,các loại phí…Mình ít chữ chọn việc bán hàng rong cho phù hợp đỡ phải tính
toán nhiều”
2.3.2. Trách nhiệm của phụ nữ bán hàng rong tại địa bàn nghiên cứu
              
                  hoc
       _ NXB khoa    )
Trong               






2.3.3. Số tiền những phụ nữ bán hàng rong gửi cho gia đình hàng tháng ở quê




2.3.4 Vấn đề về sức khỏe của những phụ nữ bán hàng rong
 hai 



“Từ khi đi bán hàng tôi có cảm giác ngày càng mệt
mỏi hơn vì buôn bán nhỏ lẻ, lãi không nhiều lại nhiều khoản chi tiêu, ăn uống tiết kiệm”
 


 




2.3.5 Những khó khăn trong công việc bán hàng rong

 
nh 

Đi về đêm sợ bị cướp giật, bọn nghiện xin tiềnỞ xóm trọ đông đủ thành phần
người, khi chưa kịp gửi tiền về quê thì sợ bị mất trộm” .
2.3.6. Vấn đề đăng ký tạm trú của những phụ nữ bán hàng rong

“Lao động

ngoại tỉnh vào thành phố kiếm việc làm nhất thiết phải đăng ký tạm trú với Công an
phường, làm thủ tục xin cấp thẻ lao động tạm thời và nộp phí cấp thẻ 10.000 đồng một lần
kể cả khi gia hạn 3 tháng”  “Thời gian chờ tìm việc làm người lao động phải tập trung
tại các địa điểm quy định, không được tự do tụ tập trên các vỉa hè, đường phố, nơi công
cộng. Tối phải về đúng nơi tạm trú”. 



Không thấy ai nói gì và công an cũng không
kiểm tra”
Buôn bán không cố định, một thời
gian lại chuyển đi nên không đăng kí, mất thời gian
              
Thường xuyên đi làm, thời gian ở nhà ít nên không cần đăng ký

Phần :Kết luận và khuyến nghị
1.Kết luận








 






 





      









                  


 

2.Kiến nghị
2.1.      :




 


 2 : 






2.2.    





kh


th





 









Luận văn Thạc sỹ - Cao học 2010
Trần Thị Hồng Duyên

77
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.Trần Thị Minh Đức, Nguyễn Thúy Lành. 2002 Phác thảo một vài đặc điểm
tâm lí xã hội ở người phụ nữ ngoại tỉnh bán hàng rong trên đường phố Hà Nội,
Tạp chí Tâm lý học, số 1.
2. Nguyễn Thị Anh Thư. 2008 Đặc điểm tâm lí xã hội của người dân di cư bán
hàng rong ở Hà Nội, Luận văn thạc sỹ.
3.Bùi Quang Dũng. 2004. Nhập môn lịch sử Xã hội học. Nhà xuất bản khoa học
Xã hội.
4.Phạm Tất Dong, Lê Ngọc Hùng 2001. Xã hội học. NXB ĐHQG Hà nội.
5.Nguyễn Minh Hoà. 1995. Những vấn đề cơ bản của xã hội học. Trường Đại
học tổng hợp TpHCM.
6. Thanh Lê. 2004. Những khái niệm cơ bản của xã hội học. Nhà xuất bản Khoa
học Xã hội.
7. Hà Thị Phương Tiến - Hà Quang Ngọc, Lao động nữ di cư tự do: Nông thôn -
thành thị, NXB Phụ nữ, 2000.
8. Nguyễn Thị Anh Thư, Đặc điểm tâm lý - xã hội của người dân di cư bán hàng
rong ở Hà Nội, luận văn Thạc sĩ, 2008.
9. Pháp lệnh về trật tự an toàn giao thông.
10. Nghị định của chính phủ số 36/2001/NĐ-CP ngày 10 tháng 7 năm 2001.
11.Nguyễn Thị Thơm (2006), Thị trường lao động Việt Nam thực trạng và giải
pháp, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
12.Trung tâm giới thiệu việc làm Hà Nội, Sở Lao động Thương binh và Xã hội
Hà Nội (2011), Báo cáo Số: 15/BC- TTGTVL, ngày 15/ 12/ 2011, Khái quát về
thị trường lao động và kết quả hoạt động sàn giao dịch việc làm năm 2011.