SKKN Lớp 1 - Ngọc Giang- Năm 2011

SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc

Trong trờng Tiểu học, Tiếng Việt là môn học hết sức quan trọng, là môn học luyện cho
các em đọc đúng, viết đúng chính tả, hiểu nghĩa từ, hiểu bài văn. Riêng đối với lớp một là cái
móng, cái gốc. Điều quan trọng nhất là: các em cần đạt bốn kỹ năng (nghe - nói - đọc - viết )
việc đổi mới phơng pháp dạy học, dạy môn Tiếng Việt là việc làm hết sức khó khăn. Bản
thân môn Tiếng Việt bao gồm nhiều phân môn, mỗi phân môn có những đặc trng riêng, nhng
có sự tác động qua lại với nhau, một cách mạnh mẽ. Mục tiêu giúp các em đọc đúng, viết
đúng lỗi chính tả, nên bản thân tôi có : Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp
1 trong các tiết tập đọc .
I- Lí DO CHN TI:
Vn hc l ngh thut ca ngụn ng, l s nhn thc v th gii cuc sng con
ngi v xó hi. Tỏc phm vn hc dựng phng tin ngụn t sỏng to nờn nhng
hỡnh tng v cuc sng con ngi, quờ hng, x s v em li cho ngi c nhng
rung cm thc s trong sỏng. Trong nh trng Tiu hc Vit Nam ó coi Ting Vit l
mt mụn hc trung tõm, lm nn múng cỏc mụn hc khỏc.
Mụn Ting Vit trng Tiu hc cú nhim v vụ vựng quan trng ú l hỡnh
thnh 4 k nng: Nghe núi - c vit cho hc sinh. Tp c l mt phõn mụn ca
chng trỡnh Ting Vit bc tiu hc. õy l phõn mụn cú v trớ c bit trong
chng trỡnh vỡ nú m nhim vic hỡnh thnh v phỏt trin k nng c, mt k
nng quan trng hng u ca hc sinh bc tiu hc u tiờn. K nng c cú nhiu
mc : c ỳng, c nhanh (lu loỏt, trụi chy), c cú ý thc (thụng hiu c
ni dung nhng iu mỡnh c hay cũn gi l c hiu) v c din cm. Khi hc
sinh c tt, vit tt thỡ cỏc em mi cú th tip thu cỏc mụn hc khỏc mt cỏch chc
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -1-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
chn. T ú hc sinh mi hon thnh c nng lc giao tip ca mỡnh. Nhng k
nng ny
khụng phi t nhiờn m cú. Nh trng phi tng bc hỡnh thnh v trng tiu hc
nhn nhim v t viờn gch u tiờn. Nờn vic dy hc phi cú nh hng, cú k hoch
t lp 1 n lp 5.

c bit i vi hc sinh lp 1 - Lp u cp - vic dy c cho cỏc em tht vụ
cựng quan trng bi cỏc em cú c tt c lp1 thỡ khi hc cỏc lp tip theo cỏc
em mi nm bt c nhng yờu cu cao hn ca mụn Ting Vit. Vic dy c
lp 1 cng quan trng bi t ch cỏc em cũn phi c ỏnh vn tng ting n vic
c thụng tho c mt vn bn l vic tng i khú vi cỏc em m mc tiờu ca
gi dy Ting Vit l phi hng n giỏo dc hc sinh yờu ting Vit bng cỏch nờu
bt sc mnh biu t ca Ting Vit, s giu p ca õm thanh, s phong phỳ ca
ng iu trong vic biu t ni dung. Th nhng hin nay, trng Tiu hc, mt
õm thanh ca ngụn ng, c bit ng iu cha c chỳ ý ỳng mc. ú l mt
trong nhng lý do cho hc sinh ca chỳng ta c v núi cha tt. ú cng l ý do
khin cho trong nhiu trng hp, hc sinh khụng hiu ỳng vn bn c c.
Cng nh nhiu giỏo viờn lp 1 khỏc, tụi suy ngh rt nhiu v cỏch dy tp c
lp 1. c bit l rốn cho hc sinh khụng nhng ch c thụng c vn bn m
cũn phi c ỳng vn bn c c. Vn t ra l lm th no giỳp cỏc em
c ỳng ting, c lin ting trong t, trong cõu, c ỳng ng iu, bit cỏch ngt
ngh hn trong vn bn th, cng nh vn bn vn xuụi. Nhng bn khon ny chớnh
l lý do tụi chn ti: Mt s bin phỏp luyn c ỳng cho hc sinh lp 1 trong
cỏc tit tp c
II- MC CH NHIM V CA TI:
Tp c l phõn mụn thc hnh vỡ vy nhim v ca nú l hỡnh thnh k nng
c cho hc sinh. K nng c cú nhiu mc : c ỳng, c nhanh. Dy c giỏo
dc lũng ham c sỏch cho hc sinh giỳp cho cỏc em thy c õy chớnh l con
ng c bit to cho mỡnh mt cuc sng trớ tu phỏt trin. Tp c gúp phn
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -2-
SKKN - Mét sè biÖn ph¸p luyÖn ®äc ®óng cho häc sinh líp 1 trong c¸c tiÕt tËp ®äc
làm giàu vốn kiến thức ngôn ngữ, bồi dưỡng cho học sinh lòng yêu cái thiện và cái
đẹp, dạy cho các cách tư duy có hình ảnh.
Đặc điểm của dạy tập đọc lớp 1 chính là ở chỗ: đây là bước chuyển tiếp từ dạy
“học vần” sang dạy “tập đọc” (ở lớp 2). Giờ tập đọc ở lớp 1 vận dụng cả phương
pháp học vần, cả phương pháp tập đọc. Yêu cầu của giờ tập đọc lớp 1 là củng cố hệ

thống âm vần đã đọc (nhất là các vần khó) đọc đúng tiếng, liền tiếng trong từ, trong
câu, đoạn, bài. Bước đầu biết cách ngắt hơi ở các dấu câu, biết lên giọng và hạ giọng.
Để làm tốt được những nhiệm vụ nêu trên, đề tài của tôi mục đích đưa ra một số biện
pháp để giúp học sinh đọc thông được văn bản và đọc đúng ngữ điệu nói chung, ngắt
giọng đúng nói riêng nhằm nâng cao chất lượng của 1 giờ dạy tập đọc ở lớp 1.
III- ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
Đối tượng nghiên cứu là thực trạng dạy đọc của lớp 1 ở trường Tiểu học hiện
nay nói chung và HS ở trường Tiểu học Thị trấn An Châu nói riêng.
IV- PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU :
Để thực hiện đề tài này tôi đã sử dụng những phương pháp sau :
- Phương pháp thu nhận tài liệu.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế.
- Dạy thực nghiệm.
- Trao đổi, toạ đàm với đồng nghiệp.
Ngêi thùc hiÖn: Ngäc Giang – Trêng TiÓu häc ThÞ trÊn An Ch©u – S§ - BG -3-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
1. MT S VN LIấN QUAN:
a. C s phỏp lý:
* V trớ ca dy c tiu hc:
* Khỏi nim c:
Mụn Ting Vit trng ph thụng cú nhim v hỡnh thnh nng lc hot ng
ngụn ng cho hc sinh. Nng lc hot ng ngụn ng c th hin bn dng hot
ng, tng ng vi chỳng l bn k nng nghe, núi, c, vit. c l mt dng hot
ng ngụn ng, l quỏ trỡnh chuyn dng thc ch vit sang li núi cú õm thanh v
thụng hiu nú (ng vi hỡnh thc c thnh ting), l quỏ trỡnh chuyn trc tip t
hỡnh thc ch vit thnh cỏc n v ngha khụng cú õm thanh (ng vi c thm).
c khụng ch l cụng vic gii mt b mó gm 2 phn ch vit v phỏt õm,
ngha l nú khụng phi ch l s ỏnh vn lờn thnh ting theo ỳng nh cỏc ký
hiu ch vit m cũn l mt quỏ trỡnh nhn thc cú kh nng thụng hiu nhng gỡ
c c. Trờn thc t, nhiu khi ngi ta ó khụng hiu khỏi nim c mt cỏch

y . Nhiu ch ngi ta ch núi n c nh núi n vic s dng b mó ch õm
cũn vic chuyn t õm sang ngha ó khụng c chỳ ý ỳng mc.
* í ngha ca vic c:
Nhng kinh nghim ca i sng, nhng thnh tu vn hoỏ, khoa hc, t tng,
tỡnh cm ca cỏc th h trc v ca c nhng ngi ng thi phn ln ó c
ghi li bng ch vit. Nu khụng bit c thỡ con ngi khụng th tip thu nn vn
minh ca loi ngi, khụng th sng mt cuc sng bỡnh thng, cú hnh phỳc vi
ỳng ngha ca t ny trong xó hi hin i. Bit c, con ngi ó nhõn kh nng
tip nhn lờn nhiu ln, t õy anh ta bit tỡm hiu, ỏnh giỏ cuc sng nhn thc cỏc
mi quan h t nhiờn, xó hi, t duy. Bit c con ngi s cú kh nng ch ng mt
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -4-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
phng tin vn hoỏ c bn giỳp h giao tip c vi th gii bờn trong ca ngi
khỏc, thụng hiu t tng tỡnh cm ca ngi khỏc, c bit khi c cỏc tỏc phm
vn chng, con ngi khụng ch c thc tnh v nhn thc m cũn rung ng tỡnh
cm, ny n nhng c m tt p, c khi dy nng lc hnh ng sc mnh
sỏng to cng nh c bi dng tõm hn khụng bit c con ngi s khụng cú
iu kin hng th s giỏo dc m xó hi dnh cho h, khụng th hỡnh thnh c
mt nhõn cỏch ton din. c bit trong thi i bng n thụng tin thỡ bit c ngy
cng quan trng vỡ nú s giỳp ngi ta s dng cỏc ngun thụng tin, c chớnh l hc,
hc na hc mói, c t hc, hc c i. Vỡ nhng lý l trờn dy c cú ý ngha to
ln tiu hc. c tr thnh mt ũi hi c bn u tiờn i vi mi ngi i hc.
u tiờn tr phi hc c, sau ú tr phi c hc. c giỳp tr em chim lnh
c mt ngụn ng dựng trong giao tip v hc tp. Nú l cụng c hc tp cỏc
mụn hc khỏc. Nú to ra hng thỳ v ng c hc tp. Nú to iu kin hc sinh
cú kh nng t hc v tinh thn hc tp c i. Nú l mt kh nng khụng th thiu
c ca con ngi vn minh.
c mt cỏch cú ý thc cng s tỏc ng tớch cc ti trỡnh ngụn ng cng nh t
duy ca ngi c, vic dy c s giỳp hc sinh hiu bit hn, bi dng cỏc em
lũng yờu cỏi thin v cỏi p, dy cho cỏc em bit suy ngh mt cỏch logic cng nh

bit t duy cú hỡnh nh. Nh vy c cú mt ý ngha to ln cũn vỡ nú bao gm cỏc
nhim v giỏo dng, giỏo dc v phỏt trin.
* Nhim v ca dy c tiu hc:
Nhng iu va nờu trờn khng nh s cn thit ca vic hỡnh thnh v phỏt trin
mt cỏch cú h thng v cú k hoch nng lc c cho hc sinh. Tp c vi t cỏch
l mt phõn mụn ca Ting Vit tiu hc cú nhim v ỏp ng yờu cu ny hỡnh
thnh v phỏt trin nng lc c cho hc sinh.
Phõn mụn hc vn cng thc hin nhim v dy c nhng mi dy c mc s
b nhm giỳp hc sinh s dng b mó ch õm. Vic thụng hiu vn bn ch t ra
mc thp v cha cú hỡnh thc chuyn thng t ch sang ngha (c thm). Nh
vy, tp c vi t cỏch l mt phõn mụn ting Vit tip tc nhng thnh tu dy hc
m hc cn t c, nõng lờn mt mc y hon chnh hn.
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -5-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
Tp c l mt phõn mụn thc hnh nhim v quan trng nht ca nú l hỡnh
thnh nng lc c cho hc sinh. Nng lc c c to nờn t bn k nng cng l
bn yờu cu v cht lng ca c: c ỳng, c nhanh (c lu loỏt, trụi chy),
c cú ý thc (thụng hiu c ni dung nhng iu mỡnh c hay cũn gi l c
hiu) v c din cm. Bn k nng ny c hỡnh thnh trong 2 hỡnh thc c: c
thnh ting v c thm. Chỳng c rốn luyn ng thi v h tr ln nhau. S
hon thin mt trong nhng k nng ny s cú tỏc ng tớch cc n nhng k nng
khỏc. Vớ d, c ỳng l tin ca c nhanh cng nh cho phộp thụng hiu ni
dung vn bn. Ngc li, nu khụng hiu iu mỡnh ang c thỡ khụng th c
nhanh v din cm c. Nhiu khi khú m núi c rch rũi k nng no lm c s
cho k nng no, nh c ỳng m hiu ỳng hay chớnh nh hiu ỳng m c c
ỳng. Vỡ vy, trong dy c khụng th xem nh yu t no. Nhim v th hai ca dy
c l giỏo dc lũng ham c sỏch, hỡnh thnh thúi quen lm vic vi vn bn, vi
sỏch cho hc sinh. Núi cỏch khỏc thụng qua vic dy c phi giỳp hc sinh thớch c
v thy c rng kh nng c l cú li ớch cho cỏc em trong c cuc i, phi lm cho
hc sinh thy ú l mt trong nhng con ng c bit to cho mỡnh mt cuc sng trớ

tu y v phỏt trin.
Ngoi ra vic c cũn cú nhng nhim v khỏc ú l lm giu kin thc v ngụn
ng, i sng v kin thc vn hoỏ cho hc sinh, phỏt trin ngụn ng v t duy, giỏo
dc t tng o c, tỡnh cm, th hiu thm m cho cỏc em.
b. C s khoa hc :
t chc dy c cho hc sinh, chỳng ta cn hiu rừ v quỏ trỡnh c, nm
bn cht ca k nng c. c im tõm lý sinh lý ca hc sinh khi c hay c ch
ca c l c s ca vic dy hc. Nh trờn ó núi, c l mt hot ng trớ tu phc
tp m c s l vic tip nhn thụng tin bng ch vit da vo cỏc hot ng ca c
quan th giỏc. Chỳng ta i vo phõn tớch c im ca quỏ trỡnh ny.
c c xem nh l mt hot ng cú hai mt quan h mt thit vi nhau, l
vic s dng b mó gm hai phng din. Mt mt ú l quỏ trỡnh vn ng ca mt,
s dng b mó ch - õm phỏt ra mt cỏch trung thnh nhng dũng vn t ghi li
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -6-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
li núi õm thanh. Th hai ú l s vn ng ca t tng, tỡnh cm, s dng b mó
ch - ngha tc l mi liờn h gia cỏc con ch v ý tng, cỏc khỏi nim cha ng
bờn trong nh v hiu cho c ni dung nhng gỡ c c.
c bao gm nhng yu t nh tip nhn bng mt hot ng ca cỏc c quan
phỏt õm, cỏc c quan thớnh giỏc v thụng hiu nhng gỡ c c. Cng ngy nhng
yu t ny cng gn nhau hn, tỏc ng n nhau nhiu hn.
Nhim v cui cựng ca s phỏt trin k nng c l t n s tng hp gia
nhng mt riờng l ny ca quỏ trỡnh c, ú l im phõn tớch bit ngi mi bit c
v ngi c thnh tho. Cng cú kh nng tng hp cỏc mt trờn bao nhiờu thỡ vic c
cng hon thin, cng chớnh xỏc, cng biu cm by nhiờu.
D dng nhn thy rng thut ng "c" c s dng trong nhiu ngha : theo
ngha hp, vic hỡnh thnh k nng c trựng vi nm k thut c (tc l vic
chuyn dng thc ch vit ca t thnh õm thanh), theo ngha rng, c c hiu l
k thut c ca nhng t riờng l m c cõu, c bi). ý ngha hai mt ca thut ng
c c ghi nhn trong cỏc ti liu tõm lý hc v phng phỏp dy hc. T õy

chỳng ta s hiu c vi ngha th hai - c c xem nh l mt hot ng li núi
trong ú cú cỏc thnh t:
1. Tip nhn dng thc ch vit ca t.
2. Chuyn dng hỡnh thc ch vit thnh õm thanh, ngha l phỏt õm cỏc t theo
tng ch cỏi (ỏnh vn) hay l c thnh tng ting tu thuc vo trỡnh nm k
thut c.
3. Thụng hiu nhng gỡ c c (t, cm t, cõu, bi) k nng c l mt k
nng phc tp, ũi hi mt quỏ trỡnh luyn lõu di. chia vic hỡnh thnh k nng ny
ra lm 3 giai on : phõn tớch tng hp (cũn gi l giai on phỏt sinh, hỡnh thnh
mt cu trỳc chnh th ca hnh ng) v giai on t ng hoỏ. Giai on dy hc
vn l s phõn tớch cỏc ch cỏi v c tng ting theo cỏc õm. Giai on tng hp thỡ
c thnh c t trn vn, trong ú cú s tip nhn t bng th giỏc v phỏt õm hu
nh trựng vi nhn thc ý ngha. Tip theo s thụng hiu ý ngha ca "t" trong cm
t
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -7-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
hoc cõu i trc s phỏt õm, tc l c c thc hin trong s oỏn cỏc ngha.
Bc sang lp 2, lp 3 hc sinh bt u c tng hp. Trong nhng nm hc
cui cp, c cng ngy cng t ng hoỏ, ngha l ngi c ngy cng ớt quan tõm
n chớnh quỏ trỡnh c m chỳ ý nhiu n vic chim lnh vn hoỏ (bi khoỏ), ni
dung ca s kin, cu trỳc ch , cỏc phng tin biu t ca nú. Thi gian gn
õy, ngi ra ó chỳ trng hn n nhng mi quan h quy nh ln nhau ca vic
hỡnh thnh k nng c v hỡnh thnh k nng lm vic vi vn bn. Ngha l ũi hi
giỏo viờn t chc gi hc c sao cho vic phõn tớch ni dung ca bi c ng thi
hng dn c cú ý thc bi c. Vic c nh th nhm vo s nhn thc. Ch xem
l a tr biờt c khi nú c m hiu trng iu mỡnh c. c l hiu ngha ch
vit. Nu tr khụng hiu c nhng t ta a cho chỳng c, chỳng s khụng cú
hng thỳ hc tp v khụng cú kh nng thnh cụng. Do ú hiu nhng gỡ c c s
to ra ng c, hng thỳ cho vic c.
cú gi tp c t kt qu tt ngi giỏo viờn phi nm c c im tõm

sinh lý ca hc sinh mỡnh nm c c im yờu cu, bn cht k nng c ch mc
ớch cn t c ca tit dy tp c. Trờn c s ú s dng phng phỏp cho phự
hp.
* C s ngụn ng v vn hc ca vic dy c :
Phng phỏp dy tp c phi da trờn nhng c s ca ngụn ng hc. Nú liờn
quan mt thit vi mt s vn ca ngụn ng hc nh vn chớnh õm, chớnh t,
ch vit, ng iu (thuc ng õm hc), vn ngha ca t, ca cõu, on, bi (thuc
t vng hc, ng ngha hc), vn du cõu, cỏc kiu cõu Phng phỏp dy hc
tp c phi da trờn nhng kt qu nghiờn cu ca ngụn ng hc, vit ng hc v
nhng vn núi trờn xõy dng, xỏc lp ni dung v phng phỏp dy hc. Bn
phm cht ca c khụng th tỏch ri nhng c s ngụn ng hc. Khụng coi trng
ỳng mc nhng c s ny, vic dy hc s mang tớnh tu tin v khụng m bo
hiu qu dy hc.
* Vn chớnh õm trong ting Vit.
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -8-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
Chớnh õm l cỏc chun mc phỏt õm ca ngụn ng cú giỏ tr v hiu qu v mt
xó hi. Vn chun mc phỏt õm ting Vit ang l vn thi s, cú nhiu ý kin

khỏc nhau. Nú liờn quan n nhiu vn khỏc nhau nh chun hoỏ ngụn ng, gi
gỡn s trong sỏng ca Ting Vit, mc ớch ca vic xõy dng chớnh õm.
* Vn ng iu ca Ting Vit.
Theo ngha hp, ng iu l s thay i ging núi, ging c, l s lờn cao hay
h thp ging c, ging núi. Ng iu l mt trong nhng thnh phn ca ngụn iu.
Ng iu l yu t gn cht vi li núi, l yu t tham gia to thnh li núi.
Mi ngụn ng cú mt ng iu riờng. Ng iu ting Vit, nh cỏc ngụn ng cú
thanh iu khỏc, ch yu c biu hin s lờn ging v xung ging (cao ), s
nhn ging (cng ), s ngng ging (trng ) v s chuyn ging (phi hp c
trng v cng ).
Ng iu l mt hin tng phc tp cú th tỏch ra thnh cỏc yu t c bn cú

quan h vi nhau: ch ngh (ngng ging hay ngt ging) trng õm, õm iu, õm nhp
v õm sc. Dy c ỳng ng iu l dy hc sinh bit lm ch nhng yu t ny.
* C s lý thuyt c bn, phong cỏch hc v vn hc ca dy c.
Vic dy c khụng th da trờn lý thuyt v vn bn nhng tiờu chun phõn
tớch, ỏnh giỏ mt vn bn ( õy mun núi n nhng bi c tiu hc) núi chung
cng nh lý thuyt phõn tớch, ỏnh giỏ cỏc tỏc phm vn chng núi riờng. Vic
hỡnh thnh k nng c ỳng, c din cm v c hiu cho hc sinh phi da trờn
nhng tiờu chun ỏnh giỏ mt vn bn tt: tớnh chớnh xỏc, tớnh ỳng n v tớnh
thm m, da trờn nhng c im vố cỏc kiu ngụn ng, cỏc phong cỏch chc nng,
cỏc th loi vn bn, cỏc c im v loi th ca tỏc phm vn chng dựng lm
ng liu c tiu hc. Vớ d, cỏch c v khai thỏc hiu ni dung mt bi th,
mt on t cnh, mt cõu tc ng, mt truyn thuyt, mt bi s, mt bi cú tớnh
cht khoa hc thng thc l khỏc nhau. Vic hng dn hc sinh tỡm hiu ni
dung bi c cng phi da trờn nhng hiu bit v ti, ch , kt cu nhõn vt,
quan h gia ni dung v hỡnh thc, cỏc bin phỏp th hin trong tỏc phm vn hc,
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -9-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
nhm miờu t, k chuyn v biu hin cỏc phng tin v bin phỏp tu t. Vic
luyn c cho hc sinh phi da trờn nhng hiu bit v c im ngụn ng vn hc,
tớnh hỡnh tng, tớnh t chc cao v tớnh hm sỳc, a ngha ca nú. Tt c nhng vn
trờn u thuc phm vi nghiờn cu ca lý thuyt vn hc. Vỡ vy ta d dng nhn
thy phng phỏp dy tp c khụng th khụng da trờn nhng thnh tu nghiờn cu
ca lý thuyt vn bn núi chung v nghiờn cu vn hc núi riờng.
II. T CHC DY C THNH TING TIU HC
1. Chun b cho vic c:
Giỏo viờn hng dn hc sinh chun b tõm th c. Khi ngi c cn phi
ngi ngay ngn, khong cỏch t mt n sỏch nờn nm trong khong 30-35 cm, c v
u thng, phi th sõu v th ra chm ly hi. lp, khi c cụ giỏo gi c,
hc sinh phi bỡnh tnh, t tin, khụng hp tp c ngay.
Trc khi núi v vic rốn c ỳng, cn núi v tiờu chớ cng v t th khi c,

tc l rốn c to, c ng hong. Trong hot ng giao tip, khi c thnh ting,
ngi c mt lỳc úng hai vai: mt vai - v mt ny thng c nhn mnh - l
ngi tip nhn thụng tin bng ch vit; vai th hai l ngi trung gian truyn
thụng tin a vn bn vit n ngi nghe. Khi gi vai th hai ny, ngi c ó
thc hin vic tỏi vn bn. Vỡ vy, khi c thnh ting, ngi c cú th c cho
mỡnh hoc cho ngi khỏc hoc cho c hai. c cựng vi phỏt biu trong lp l hai
hỡnh thc giao tip trc ỏm ụng u tiờn ca tr em nờn giỏo viờn phi coi trng
khõu chun b m bo s thnh cụng, to cho cỏc em s t tin cn thit. Khi c
thnh ting, cỏc em phi tớnh n ngi nghe. Giỏo viờn cn cho cỏc em hiu rng
cỏc em c khụng phi ch cho mỡnh cụ giỏo m cho tt c cỏc bn cựng nghe nờn
cn c ln cho tt c nhng ngi ny nghe rừ. Nhng nh th khụng cú
ngha l c quỏ to hoc go lờn. luyn cho hc sinh c quỏ nh "lớ nhớ", giỏo
viờn cn tp cho cỏc em c to chng no bn xa nht trong lp nghe thy mi thụi.
Giỏo viờn nờn cho hc sinh ng trờn bng i din vi nhng ngi nghe. T th
ng c phi va ng hong, va thoi mỏi, sỏch phi c m rng v cm bng
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -10-
SKKN - Mét sè biÖn ph¸p luyÖn ®äc ®óng cho häc sinh líp 1 trong c¸c tiÕt tËp ®äc
hai tay.Giáo viên làm mẫu, đây là đối tượng HS vùng nông thôn , GV cần nắm bắt sự
khéo léo , tâm lý của HS, giúp HS mạnh dạn, tự tin trong lúc đọc.
2. Luyện đọc đúng.
a. Đọc đúng là sự tái hiện mặt âm thanh của bài đọc một cách chính xác, không có lỗi.
Đọc đúng là đọc không thừa, không sót từng âm, vần, tiếng. Đọc đúng phải thể hiện đúng
ngữ âm chuẩn, tức là đọc đúng chính âm. Nói cách khác là không đọc theo cách phát âm
địa phương lệch chuẩn. Đọc đúng bao gồm việc đọc đúng các âm thanh (đúng các âm vị)
ngắt nghỉ hơi đúng chỗ (đọc đúng ngữ điệu).
b. Luyện đọc đúng phải rèn cho học sinh thể hiện chính xác các âm vị tiếng Việt.Với
HS ở Thị Trấn Cửa Việt cần rèn đọc đúng các yếu tố sau:
- Đọc đúng các phụ âm đầu: Ví dụ: có ý thức phân biệt để không đọc: “dảy dây”,
“khoẻ khắn” mà phải đọc là “nhảy dây”,“khỏe khoắn”, chú ý phân biệt giữa âm d
và âm nh., âm x và âm s như : “chim sẻ” thành “chim xẻ”.v.v…

- Đọc đúng các âm chính: Ví dụ: có ý thức phân biệt để không đọc “iu tin, quả lịu”
mà phải đọc “ưu tiên, quả lựu”.
- Đọc đúng các âm cuối: Ví dụ: có ý thức không đọc: “luông luông” mà phải đọc
“luôn luôn”.
- Đọc đúng bao gồm cả đọc tiết tấu, ngắt hơi, nghỉ hơi, ngữ điều câu. Ngữ điệu là
hiện tượng phức tạp, có thể tách ra thành các yếu tố cơ bản có quan hệ với nhau: chỗ
nghỉ (ngưng giọng hay ngắt giọng), trọng âm, âm điệu, âm nhịp và âm sắc. Dạy đọc
đúng ngữ điệu là dạy cho học sinh làm chủ những yếu tố này. Đọc đúng ngữ điệu nói
chung, ngắt giọng đúng nói riêng vừa là mục đích của dạy đọc thành tiếng, vừa là phương
tiện giúp học sinh chiếm lĩnh nội dung bài đọc.
Khi dạy đọc đúng giáo viên cần phải dựa vào nghĩa, vào quan hệ ngữ pháp giữa các
tiếng, từ để ngắt hơi cho đúng. Khi đọc không được tách một từ ra làm hai. Ví dụ
không ngắt hơi.
“Con/ cò mà đi ăn đêm
Đậu phải cành/ mềm lộn/ cổ xuống ao”
Ngêi thùc hiÖn: Ngäc Giang – Trêng TiÓu häc ThÞ trÊn An Ch©u – S§ - BG -11-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
- ễng gi b góy tng chic a mt / cỏch d dng. Khụng tỏch gii t vi danh t
i sau nú.
Thớ d khụng c:
Nh con chim chớch
Nhy trờn / ng vng.
Khụng tỏch ng t, h t l vi danh t i sau nú.
Thớ d: khụng c: Cỏ heo l / tay bi gii nht ca bin.
Vic ngt hi phi phự hp vi cỏc du cõu: ngh ớt du phy, ngh lõu hn du
chm, c ỳng cỏc ng iu cõu: lờn ging cui cõu hi, h ging cui cõu k,
thay i ging cho phự hp vi tỡnh cm cn din t trong cõu cm. Vi cõu cu
khin cn nhn ging phự hp thy rừ ging khi c b phn gii thớch ca cõu.
Nh vy c ỳng ó bao gm mt s tiờu chun ca c din cm.
3. Luyn c nhanh.

a) c nhanh (cũn gi l c lu loỏt, trụi chy) l núi n phm cht c v
mt tc , l vic c khụng ờ a, ngc ng. Vn tc c ch t ra sau khi ó
c ỳng.
Mc thp nht ca c nhanh l c trn (nhim v ny phn dy c ca
phõn mụn hc vn phi m nhn), c khụng ờ a, ngc ng, khụng va c va
ỏnh vn. V sau tc c phi i song song vi vic tip nhn cú ý thc bi c.
Khi c cho ngi khỏc nghe thỡ ngi c phi xỏc nh tc c nhanh nhng
cho ngi nghe hiu kp c. Vỡ vy, c nhanh khụng phi l c lin thong. Tc
chp nhn c ca c nhanh khi c thnh ting trựng vi tc ca li núi.
Khi c thm thỡ tc c s nhanh hn nhiu.
b) Bin phỏp luyn c nhanh
Giỏo viờn hng dn cho hc sinh lm ch tc c bng cỏch c mu
hc sinh c theo tc ó nh. n v c nhanh l cm t, cõu, on, bi. Giỏo
viờn iu chnh tc c bng cỏch gi nhp c. Ngoi ra, cũn cú bin phỏp c
ni tip trờn lp, c nhm cú s kim tra ca thy, ca bn iu chnh tc .
Giỏo viờn o tc c bng cỏch chn sn bi cú s ting cho trc v d tớnh s
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -12-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
c trong bao nhiờu phỳt. nh tc nh th no cũn ph thuc vo khú ca bi
c.
III. MC CH YấU CU CA PHN MễN TP C LP 1:
Mụn Ting Vit trng tiu hc cú tỏc dng hỡnh thnh phỏt trin ngụn ng cho
hc sinh. Ting Vit gm nhiu phõn mụn: Tp c, t ng, ng phỏp, chớnh t, tp
lm vn. Phõn mụn tp c cú v trớ quan trng. Dy tt phõn mụn ny ỏp ng mt
trong 4 k nng s dng ting Vit. K nng c nhanh, chớnh xỏc, rừ rng, rnh
mch v din cm nh ú hc sinh cú nhng hiu bit vn hc ngụn ng v ngc
li. Vỡ vy c ỳng, c hiu v c din cm l quỏ trỡnh cú liờn quan mt thit vi
nhau. Qua vic c, hc sinh chim lnh c nhng tri thc vn hoỏ ca dõn tc v
cng t ú giỏo dc tỡnh cm o c cao p cho hc sinh, ng thi phỏt huy tớnh
sỏng to, kh nng t duy cho cỏc em.

i vi hc sinh lp 1, cỏc em bt u chuyn t giai on hc vn sang tp c
vỡ vy gi tp c lp 1 vn dng c phng phỏp hc vn, c phng phỏp tp
c. Yờu cu ca gi tp c lp 1 l cng c h thng õm vn ó hc (nht l cỏc
vn khú), c ỳng v trn ting, c lin t, c cm t v cõu: tp ngt ngh (hi)
ỳng ch trong cõu. Hiu cỏc t thụng thng, hiu c ý din t ó c ( di
cõu khong 10 ting). Bờn cnh nhim v ụn vn c, hc vn mi hc sinh cũn c
phỏt trin vn t, tp núi cõu n gin.
IV. VI NẫT V PHN MễN TP C LP 1:
- Cu trỳc chung: Phõn mụn tp c gm 42 bi c bt u t tun 5 ca hc k II (cú
14 tun dy tp c, mi tun cú 3 bi, mi bi dy trong 2 tit).
- Ni dung: Cỏc bi tp c xoay quanh 3 ch : Nh trng, gia ỡnh, thiờn nhiờn
t nc.
- Bi tp c lp 1 gm cú cỏc phn:
+ Vn bn c
+ Nhng t khú cn lu ý
+ Cỏc cõu hi (bi tp) ụn luyn õm, vn
+ Luyn núi: núi v mt vn hoc nhỡn tranh din t.
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -13-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
VI. NGUYấN TC V PHNG PHP DY HC SINH RẩN C:
- Quỏ trỡnh tỡm hiu thc t, nhỡn chung mi gi tp c u cú 2 phn ln tỡm
hiu ni dung bi v luyn c, hai phn ny cú th tin hnh cựng mt lỳc, an xen
vo nhau, cng cú th tỏch ri nhau tu tng bi v tng giỏo viờn. Song dự dy theo
cỏch no thỡ hai phn ny luụn cú mi quan h tng h, khng khớt. Phn tỡm hiu
bi giỳp hc sinh tỡm hiu k ni dung ngh thut ca tng bi, t ú hc sinh c
ỳng, din cm tt. Ngc li c din cm th hin ni dung bi, th hin nhng
hiu bit ca mỡnh xunh quanh bi hc.
Nh vy phn luyn c cú vai trũ quan trng, hc sinh c tt s giỳp cỏc em
hon thnh c nng lc giao tip bng ngụn ng ca chớnh bn thõn mỡnh. c tt
giỳp cỏc em hiu bit tip thu c vn minh ca loi ngi, bi dng tõm hn tỡnh

cm, phỏt trin t duy.
Trong quỏ trỡnh rốn c giỏo viờn cn rốn luyn mt cỏch linh hot cỏc phng
phỏp khỏc nhau phự h vi c trng ca phõn mụn v phự hp vi ni dung ca
bi dy. Quỏ trỡnh hng dn hc sinh rốn c trc ht giỏo viờn phi s dng
phng phỏp lm mu. Ngha l giỏo viờn lm mu cho hc sinh nghe, yờu cu ging
c ca giỏo viờn phi chun, din cm th hin ỳng ni dung, ý ngha ca bi hc
hc sinh bt trc c theo. Sau ú giỏo viờn phi kt hp phng phỏp luyn c
theo mu, luyn c ỳng, c chớnh xỏc cỏc ph õm u, õm chớnh, õm cui, du
thanh. c ỳng tit tu, ngt hi ngh hi ỳng ch, ỳng ng iu cõu. T ú hng
dn hc sinh c din cm biu t ỳng ý ngha v tỡnh cm m tỏc gi mong mun
v gi gm trong bi tp c.
Trong quỏ trỡnh hng dn hc sinh rốn c, giỏo viờn cn i mi phng
phỏp ging dy, luụn ly hc sinh lm trung tõm, giỏo viờn ch l ngi hng dn t
chc, hc sinh t tỡm hiu, t phỏt hin v luyn c t kt qu tt.
Ngoi ra phn rốn c t kt qu tt thỡ cn phi cú cỏc yu t khỏc nh c
s vt cht y , dựng hc tp. Bờn cnh ú giỏo viờn phi luụn tớch cc t hc,
t rốn luyn nõng cao trỡnh nng lc. Nu phi hp cỏc yu t trờn s giỳp hc
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -14-
SKKN - Mét sè biÖn ph¸p luyÖn ®äc ®óng cho häc sinh líp 1 trong c¸c tiÕt tËp ®äc
sinh đọc đúng, diễn cảm tốt. Từ đó thể hiện được nội dung của bài học, thấy được cái
hay, cái đẹp của cuộc sống qua từng bài học.
Bên cạnh các yếu tố trên trong giảng dạy phân môn tập đọc giáo viên còn phải
chú ý đến một số nguyên tắc sau:
+ Nguyên tắc phát triển lời nói (nguyên tắc thực hành). Chúng ta ai cũng biết trẻ em
không thể lĩnh hội được lời nói nếu chúng không nắm được lời miệng. Do vậy khi
giảng dạy cần phải bảo đảm nguyên tắc này. Điều này được thể hiện rõ hơn ở phần
luyện đọc, ở phần này học sinh được rèn luyện về cách phát âm, cách nghĩ hơi đúng
chỗ, cách đọc đúng ngữ điệu.
+ Để giờ tập đọc đạt kết quả cao thì phải bảo đảm nguyên tắc phát triển tư duy, phát
huy tính tích cực, chủ đạo của học sinh. Do vậy phần luyện đọc giáo viên cần gọi mở,

hướng dẫn học sinh tự phát hiện những chỗ cần ngắt giọng hạ, hạ giọng ở những câu thơ,
những câu văn trong bài từ đó tìm ra cách đọc hay hơn.
Như vậy để học sinh đọc tốt môn tập đọc đặc biệt là vấn đề rèn đọc đúng cho học
sinh lớp 1 chúng ta cần đảm bảo tốt các phương pháp và nguyên tắc trên.
C. THỰC TRẠNG DẠY HỌC:
Qua 3 năm giảng dạy ở trường Tiểu học Thị Trấn An Châu và trao đổi với đồng
nghiệp, tôi đã có những nhận xét chung về thực trạng dạy học như sau:
I-/ TÌNH HÌNH GIẢNG DẠY CỦA GIÁO VIÊN:
1. Quan điểm của giáo viên về giờ tập đọc:
Nhìn chung giáo viên tiểu học đều rất coi trọng giờ tập đọc. Giáo viên ở các lớp
đầu cấp cho rằng phần luyện đọc từ, đọc câu là quan trọng hơn còn ở các lớp cuối cấp
thì cho rằng phần luyện đọc và phần tìm hiểu bài quan trong như nhau. Nhưng nhìn
chung 70% giáo viên khẳng định việc luyện đọc quan trọng hơn còn về thời gian
phân bố trong giờ luyện đọc thì 80% số giáo viên cho rằng thời gian luyện đọc là
nhiều hơn còn 20% cho rằng thời gian của 2 phần này như nhau. Được dự các tiết tập
đọc chuyên đề của trường, tôi nhận thấy phần lớn giáo viên đều chú ý sửa lỗi phát âm
cho học sinh, song do thời gian bị hạn chế nên việc sửa lỗi do chỉ được thực hiện lướt
Ngêi thùc hiÖn: Ngäc Giang – Trêng TiÓu häc ThÞ trÊn An Ch©u – S§ - BG -15-
SKKN - Mét sè biÖn ph¸p luyÖn ®äc ®óng cho häc sinh líp 1 trong c¸c tiÕt tËp ®äc
qua khi luyện đọc từ hoặc câu giáo viên thường chỉ cho học sinh luyện những từ và
câu mà sách giáo khoa yêu cầu chứ chưa chọn lọc ra những từ hoặc câu mà học sinh
của mình hay nhầm lẫn.
2. Những phương pháp giáo viên thường sử dụng trong phần rèn đọc:
Hiện nay ở Tiểu học, về vấn đề rèn đọc cho học sinh, giáo viên sử dụng phương
pháp dạy học cụ thể là: phương pháp làm mẫu, phương pháp luyện đọc theo mẫu,
phương pháp luyện tập củng cố, phương pháp hỏi đáp (đặt câu hỏi để học sinh tự tìm
và phát hiện từ khó, cách ngắt nhịp câu dài…) và phương pháp đóng vai (đối với văn
kể chuyện).
* Thực trạng phần rèn đọc ở lớp 1
Qua giảng dạy, tìm hiểu và dự giờ ở lớp 1 tôi thấy hiện nay nhìn chung giờ tập đọc

được tiến hành theo trình tự sau:
Tiết 1:
1. Kiểm tra bài cũ:
Học sinh đọc lại bài của tiết trước và trả lời một số câu hỏi ứng với nội dung bài học.
2. Bài mới:
a. Giới thiệu bài:
- Giáo viên chép sẵn bài đọc lên bảng lớp
- Giáo viên đọc mẫu, học sinh theo dõi
b. Hướng dẫn học sinh luyện đọc.
* Luyện đọc tiếng, từ.
Giáo viên kẻ chân những tiếng từ mà SKG yêu cầu → cá nhân học sinh đọc
* Luyện đọc câu.
Giáo viên đưa ra những câu thơ, văn ngắt nhịp, ngắt giọng sẵn và đọc mẫu sau đó
học sinh đọc theo cô. Khi cá nhân học sinh đọc các em khác nghe và nhận xét bạn.
* Luyện đọc đoạn.
Giáo viên nêu bài đọc chia thành…câu…đoạn… sau đó cho học sinh đọc nối tiếp
đoạn cho đến hết bài.
* Luyện đọc cả bài:
Cá nhân học sinh đọc → các em khác nhận xét
Ngêi thùc hiÖn: Ngäc Giang – Trêng TiÓu häc ThÞ trÊn An Ch©u – S§ - BG -16-
SKKN - Mét sè biÖn ph¸p luyÖn ®äc ®óng cho häc sinh líp 1 trong c¸c tiÕt tËp ®äc
3. Ôn vần:
- Dựa vào các câu hỏi và bài tập của SGK.
+ Tìm tiếng có chứa vần cần ôn
+ Nói câu chứa tiếng có vần cần ôn
4. Củng cố: Ghép từ thành câu
Tiết 2
5. Tìm hiểu bài và luyện nói:
a. Tìm hiểu bài:
- Học sinh đọc trong SGK

+ Cá nhân học sinh đọc từng đoạn và giáo viên nêu câu hỏi ứng với nội dung
của từng đoạn để học sinh trả lời.
+ Giáo viên giảng giải thêm về nội dung, kết hợp giải nghĩa từ.
b. Luyện đọc (mức độ đọc hay).
- Giáo viên nêu cách đọc hay: giọng đọc, nhấn giọng, ngắt giọng.
- Giáo viên đọc mẫu lần 2.
- Học sinh đọc (cá nhân → đồng thanh).
c. Luyện nói:
- Học sinh nhìn vào tranh hoặc ảnh của SGK để luyện nói về những chủ đề mà
bài đọc yêu cầu.
6. Củng cố – dặn dò:
Dặn dò học sinh đọc lại bài nhiều lần và chuẩn bị bài sau
Sau một thời gian tiến hành tìm hiểu điều tra thực trạng, tôi rút ra một số kết
luận sau:
* Giờ tập đọc có vị trí quan trọng ở tiểu học.
* Giáo viên nhận thức được ý nghĩa của việc tập đọc và nhiệm vụ chính của
dạy đọc.
* Trong giờ tập đọc giáo viên còn làm mẫu nhiều mà chưa để các em tự phát
hiện ra cách đọc.
Ngêi thùc hiÖn: Ngäc Giang – Trêng TiÓu häc ThÞ trÊn An Ch©u – S§ - BG -17-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
* Trong gi tp c nht l khi cú ngi d gi thỡ giỏo viờn cũn ớt chỳ ý n
hc sinh yu vỡ i tng ny thng c chm, lm mt thi gian, lm gim tin
ca tit dy.
3. i vi hc sinh.
Qua nhiu nm dy hc, tụi nhn thy tiu hc cỏc em thng coi nh mụn tp
c vỡ cỏc em cho rng mụn tp c l mụn d khụng phi suy ngh nh mụn toỏn m
ch cn c trụi chy, lu loỏt l c. Cỏc em cng cha ý n vic c ca mỡnh
nh th no. Mt s ớt hc sinh phỏt õm sai do thúi quen ó cú t trc hoc do ting
a phng. Khi c cỏc em cũn hay mc li ngt ging, cỏc em cũn ngt ging

ly hi mt cỏch tu tin (cũn gi l ngt ging sinh lý). Hc sinh tiu hc núi chung
v hc sinh lp 1 núi riờng phn ln cỏc em ch bit bt chc cụ mt cỏch t nhiờn.
2. GII PHP
a. Bin phỏp: T vic nghiờn cu c s thc tin v c s lý lun ca vic dy
c l nhn thy nu dy nh i tr hin nay thỡ cha ỏp ng c y yờu cu
dy c tiu hc. Do vy d khc phc nhng hn ch, phỏt huy nhng u im
hin cú thc t. Tụi xin mnh dn a ra mt s bin phỏp hng dn hc sinh rốn
c ỳng nõng cao hiu qu ca gi tp c lp 1 núi riờng v tiu hc núi
chung. ú l:
1. c mu:
- Bi c mu ca giỏo viờn chớnh l cỏi ớch mu hỡnh thnh k nng c ca
giỏo viờn phi m bo cht lng c chun, c ỳng rừ rng, trụi chy v din
cm. Giỏo viờn yờu cu lp n nh trt t to cho hc sinh tõm lý nghe c, hng
thỳ nghe c v yờu cu hc sinh c thm theo. Khi c giỏo viờn ng v trớ bao
quỏt lp, khụng i li, cm sỏch m rng, thnh thong mt phi dng sỏch nhỡn lờn
hc sinh nhng khụng bi c b giỏn on.
- i vi hc sinh lp 1 giai on u (khong 2 3 bi u) giỏo viờn chộp
bi c lờn bng ri hc sinh theo dừi cụ c trờn bng, nhng giai on sau giỏo
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -18-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
viờn nờu yờu cu hc sinh theo dừi bi sỏch giỏo khoa to cho cỏc em cú thúi
quen lm vic vi sỏch.
2. Hng dn c:
Sỏch giỏo khoa tp c lp 1 ch yu cú 2 dng bi:
- Dng th, ch yu l th th 4 5 ting
- Dng vn xuụi
C th l trong 42 bi c thỡ cú: 23 bi dng vn xuụi - 19 bi dng th
Vic hng dn c ỳng c th hin trong tit 1.
a. Luyn c t ng
i vi lp 1 dự bt k dng bi no vn xuụi hay th thỡ trc khi luyn c ỳng

ton bi bao gi hc sinh cng c ụn luyn õm vn. Trong phn ny cỏc em ụn
luyn vn trờn c s luyn c nhng t khú, hay nhm ln khi c cú trong bi.
thc hin c tt phn ny, ngoi vic cn la chn thờm nhng t ng khỏc m
hc sinh trong lp mỡnh hay nhm ln hoc phỏt õm sai cho cỏc em luyn c.
Trong thc t, hng ngy lờn lp tụi vn thc hin iu ny.
Thớ d: Bi Hoa Ngc Lan. Sỏch giỏo khoa ch yờu cu luyn c cỏc t sau:
Hoa lan, lỏ dy, lp lú
Khi dy, da vo tỡnh hỡnh c ca lp ngoi nhng t trờn tụi ó tỡm thờm mt s t
ng khỏc cn luyn c ỳng ú l cỏc t ng: xanh thm, n hoa, cỏnh xoố ra
duyờn dỏng, ngan ngỏt, to khp vn, khp nh S d tụi ó la chn thờm nhng t
ng ny bi vỡ thc t lp tụi dy vn cũn mt s ớt em c cha tt, cỏc em hay nhm
ln vn, ph õm u v du thanh. C th nh:
T Hc sinh c nhm
Xanh thm Sõn thm
N hoa N hao
Cỏnh xoố ra duyờn dỏng Cỏnh xốo ra duyờn dỏng
Ngan ngỏt Ngan ngỏc
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -19-
SKKN - Mét sè biÖn ph¸p luyÖn ®äc ®óng cho häc sinh líp 1 trong c¸c tiÕt tËp ®äc
Toả khắp vườn, khắp nhà Toả khắc vườn, khắc nhà
Giáo viên cũng nên để cho học sinh tự nêu những từ mà các em cảm thấy khó đọc
trong khi phát âm.
Thí dụ: Bài “Chú công”. SGK chỉ yêu cầu luyện đọc từ “nâu gạch, rẻ quạt, rực rỡ,
lóng lánh” nhưng các em học sinh lớp tôi đã nêu ra được 2 từ mà các em cho là khó
đọc đó là: “màu sắc, xoè tròn” vì khi đọc dễ bị lẫn “màu sắc” với “màu xắc”, …
- Khi cho các em luyện đọc từ ngữ, giáo viên nên kết hợp phân tích tiếng để
giúp học sinh nhớ lại những âm vần đã học. Tuy nhiên chúng ta cần tập trung gọi
những học sinh đọc còn yếu, song để giúp những em này đọc được đúng thì việc gọi
một số em giỏi đọc thật to, thật chính xác là một việc làm không thể thiếu bởi vì các
êm yếu sẽ bắt chước các bạn để đọc và như vậy các em sẽ có ý thức tự sửa hơn. Sau

đó cả lớp sẽ đồng thanh những từ ngữ này. Cần tăng cường cho các em nhận xét nhau
đọc, đúng hay say, nếu sai thì ở đâu, các em có thể tự sửa lại cho bạn. Nếu học sinh
không làm được việc đó, giáo viên phải kịp thời uốn nắn sửa sai ngay cho các em.
Nhất thiết phải có khen chê kịp thời.
- Không chỉ luyện đọc đúng từ trong giờ tập đọc mà trong các tiết tăng cường
Tiếng Việt tôi cũng luôn đưa ra những bài tập phân biệt phụ âm đầu và vần để giúp
các em phát âm tốt hơn.
Thí dụ: Dạng bài tập điền vần hoặc điền phụ âm đầu
+ Bài tập 1: Điền l hay n
….o… ắng , …o…ê , ….í….ẽ , ….áo…ức
+ Bài tập 2: Điền r, d, gi
… ộn….ã , … ập ….ờn , tháng… iêng
+ Bài tập 3: Điền s, x
…ản …uất , …anh….anh , …o….ánh ; …ung phong ….ừng…
ững
+ Bài tập 4: Điền vần ăc, ăt hay ăp
m… trời , m… áo , đôi m……; kh… nơi , th……. nến
Ngêi thùc hiÖn: Ngäc Giang – Trêng TiÓu häc ThÞ trÊn An Ch©u – S§ - BG -20-
SKKN - Mét sè biÖn ph¸p luyÖn ®äc ®óng cho häc sinh líp 1 trong c¸c tiÕt tËp ®äc
+ Bài tập 5: Điền vần anh hay ăn
ch … len , c…… đẹp , c…… nhà; m…. khoẻ , bức tr…….
.v v và còn nhiều bài tập khác dạng như trên. Sau khi học sinh điền xong giáo viên
phải yêu cầu và kiểm tra các emđọc. Nếu các em đọc sai giáo viên phải kịp thời uốn
nắn ngay. Phần luyện đọc từ nếu giáo viên làm tốt, hướng dẫn học sinh đọc kỹ sẽ
giúp cho các em đọc trơn bài đọc tốt hơn.
b. Đọc đúng: dạng thơ.
Thơ là tiếng nói của tình cảm, là sự phản ánh con người và thời đại một cách
cao đẹp, thơ rất giàu chất trữ tình. Vì vậy khi đọc thơ cần thể hiện được tình cảm của
tác giả gửi gắm trong từ, từng dòng thơ, nhịp thơ để truyền cảm xúc đến người nghe.
Vì vậy đọc thơ phải đọc đúng dòng thơ, vần thơ, thể thơ để thể hiện sắc thái, tình

cảm. Khi dạy bài tập đọc là thơ thì một công việc không thể thiếu được đối với giáo
viên và học sinh đó là ngắt nhịp câu thơ. Thực tế cho thấy học sinh mắc lỗi ngắt nhịp
là do không tính đến nghĩa chỉ đọc theo áp lực của nhạc thơ. Học sinh tìm được trong
bài có những dấu câu thì ngắt nhịp ra sao. Do vậy khi dạy những bài đọc thơ ở giai
đoạn đầu tôi thường chép lên bảng các câu thơ cần chú ý ngắt giọng rồi hướng dẫn
Thí dụ: Bài “Tặng Cháu”:
Vở này / ta tặng cháu yêu ta
Tỏ chút lòng yêu cháu / gọi là
Mong cháu / ra công mà học tập
Mai sau / cháu giúp nước non nhà
Học sinh sẽ được luyện đọc từng câu rồi đọc nối tiếp nhau cho đến hết bài. Giáo
viên có thể cho các em dùng ký hiệu đánh dấu vào sách để khi đọc không bị quên.
Đến giai đoạn sau (khoảng từ giữa học kỳ II trở đi) tôi đã để học sinh nhìn vào
sách và nêu cách ngắt giọng của mình ở từng câu thơ (vì những bài thơ của lớp 1
thường là ngắn nên công việc này cũng không chiếm quá nhiều thời gian trong tiết
dạy). Nếu học sinh nói đúng giáo viên công nhân ngay và cho các em đánh dấu luôn
vào sách. Nếu học sinh nói sai giáo viên sửa lại cho học sinh.
Ngêi thùc hiÖn: Ngäc Giang – Trêng TiÓu häc ThÞ trÊn An Ch©u – S§ - BG -21-
SKKN - Mét sè biÖn ph¸p luyÖn ®äc ®óng cho häc sinh líp 1 trong c¸c tiÕt tËp ®äc
Thí dụ 1: Bài “Mẹ và cô”. Học sinh thường ngắt nhịp như sau:
Buổi sáng / bé chào mẹ
Chạy tới ôm / cổ cô
Buổi chiều / bé / chào cô
Rồi sào / vào lòng mẹ
Mặt trời / mọc / rồi lặn
Trên đôi chân / lon ton
Hai chân trời / của con
Là mẹ / và cô giáo
Tôi đã sửa lại những câu học sinh sai và nêu cho các em thấy tại sao ngắt nhịp
như vậy lại là sai.

Thí dụ: Câu “chạy tới ôm cổ cô” ngắt nhịp như trên là sai vì “ôm cổ cô”là một
cụm từ liền nhau, nếu ngắt giọng ở sau chữ “cổ” thì cụm từ đó sẽ bị tách ra và nghĩa
của nó sẽ không rõ ràng. Hay câu “Buổi chiều bé chào cô” cũng tương tự tôi đã sửa
cách đọc bài thơ trên như sau:
Buổi sáng / bé chào mẹ
Chạy tới / ôm cổ cô
Buồi chiều / bé chào cô
Rồi / sà vào lòng mẹ
Mặt trời mọc / rồi lặn
Trên đôi chân lo ton
Hai chân trời / của con
Là mẹ / và cô giáo
Thí dụ 2: Bài “Kể cho bé nghe”
Ngêi thùc hiÖn: Ngäc Giang – Trêng TiÓu häc ThÞ trÊn An Ch©u – S§ - BG -22-
SKKN - Mét sè biÖn ph¸p luyÖn ®äc ®óng cho häc sinh líp 1 trong c¸c tiÕt tËp ®äc
Khi đọc học sinh thường ngắt mỗi dòng thơ một lần là do thói quen nhưng tôi
đã sửa lại và hướng dẫn cho các em cách đọc vắt dòng: cuối dòng 1 đọc vắt luôn
sang dòng 2, cuối dùng 3 đọc vắt luôn sang dòng 4. Cứ như thế cho đến hết bài.
Bên cạnh việc rèn đọc đúng trong các giờ tập đọc ở trên lớp thì trong các tiết
tăng cường tiếng Việt tôi cũng thường đưa ra những câu thơ hoặc bài thơ ngắn để
giúp học sinh luyện đọc và ngắt giọng, cũng có thể đó là những câu ứng dụng hay bài
ứng dụng đã có ở phần học vần.
Thí dụ:
“Lá thu kêu xào xạc
Con nai vàng ngơ ngác
Đạp trên lá vàng khô”
Hay: “Tiếng dừa làm dịu nắng trưa
Gọi đàn gió đến cùng dừa múa reo
Trời trong đầy tiếng rì rào
Đàn cò đánh nhịp bay vào bay ra”

c. Đọc đúng: dạng văn xuôi.
Tương tự như ở thơ, giáo viên cần chú trong rèn cho các em biết ngắt, nghỉ hơi cho
đúng. Cần phải dựa vào nghĩa và các dấu câu để ngắt hơi cho đúng. Khi đọc không
được tách một từ ra làm hai, tức là không ngắt hơi trong một từ. Việc ngắt hơi phải
phù hợp với các dấu câu, nghĩ ít ở dấu phẩy, nghỉ lâu hơn ở dấu chấm. Đối với những
câu văn dài cần hướng dẫn học sinh ngắt hơi cho phù hợp. Cụ thể tôi cho học sinh tự
tìm những câu văn dài đó hoặc do chính giáo viên đưa ra. Sau đó yêu cầu học sinh
xác định cách ngắt giọng, gọi học sinh nhận xét đúng sai. Đối với học sinh lớp 1 giáo
viên cũng chưa nên hỏi nhiều quá về việc tại sao các em lại ngắt giọng như vậy mà
nếu thấy đúng thì giáo viên công nhận ngay, còn nếu sai thì sửa cho các em và giải
thích để các em thấy rõ hơn. Sau khi xác định ngắt giọng ở mỗi câu văn dài bao giờ
giáo viên cũng phải nhấn mạnh cho các em thấy tầm quan trọng trong việc ngắt, nghỉ
Ngêi thùc hiÖn: Ngäc Giang – Trêng TiÓu häc ThÞ trÊn An Ch©u – S§ - BG -23-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
ỳng cỏc cõu vn, on vn. Mun xỏc nh cỏch ngt ging ỳng thỡ phi da vo
ngha vo cỏc ting, t, du cõu.
Thớ d: Bi Trng em. Cõu di trong bi cn hng dn cỏch ngt ngh hi l:
trng / cú cụ giỏo hin nh m / cú nhiu bố bn thõn thit nh anh em /
Tụi ó chộp cõu ny lờn bng v hng dn cỏch ngt hi nh trờn (vỡ õy l bi u
tiờn trong chng trỡnh tp c nờn tụi hng dn luụn cỏch c).
Thớ d 2: Bi m senHc sinh ó phỏt hin ra cõu di trong bi l ngt ging
nh sau:Sut mựa sen / sỏng sỏng li cú nhng ngi ngi trờn thuyn nan / r lỏ /
hỏi hoa.
Tụi ó b sung thờm cỏch ngh hi cho cỏc em nh sau:
Sut mựa sen , / sỏng sỏng / li cú nhng ngi ngi trờn thuyn nan / r lỏ / hỏi
hoa//.
Tụi gii thớch ta ngt sau t sỏng sỏng nhn mnh thờm v thi gian m
con ngi i thm m sen.
i vi nhng bi cú li thoi, giỏo viờn phi hng dn k hc sinh cỏch lờn
ging cui cõu hi v xung ging cui cõu k (cõu tr li)

Thớ d 3: Bi Vỡ bõy gi m mi v
Tụi ó hng dn hc sinh c tng cõu thoi ca m v ca con. Nhng cõu
hi ca m:
Con lm sao th ? t khi no th ? (c lờn ging cui cõu)
Nhng cõu tr li ca cu bộ:
Con b t tay. Lỳc nóy ! Vỡ bõy gi m mi v (c xung ging cui cõu)
Cng nh th, sau khi sa xong li ngt ging cho hc sinh, giỏo viờn phi gi
nhiu em c, cỏc hc sinh khỏc nghe v nhn xột bn c.Vic luyn c cho hc
sinh c ỳng t, cõu s giỳp cho vic c on, bi c trụi chy, lu loỏt hn v
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -24-
SKKN - Một số biện pháp luyện đọc đúng cho học sinh lớp 1 trong các tiết tập đọc
hc sinh nm chc c cỏch c ỳng vn bn c hc m khụng phi tỡnh trng
hc vt.
tit hc nh nhng, khụng nhm chỏn m li nhiu em c luyn c thỡ
giỏo viờn phi t chc c theo nhiu hỡnh thc khỏc nhau nh c cỏ nhõn, c theo
nhúm, theo t hoc ng thanh. Nhng hỡnh thc ny cũn giỳp giỏo viờn kim soỏt
c kh nng c ca ton th hc sinh trong lp.
- Luyn c din cm s c th hin trong tit 2, trong phm vi ti ny tụi ch
cp n vn c ỳng. Vỡ vy m cỏch hng dn c din cm s khụng c
nờu lờn trong ti.
d. Luyn c cng c v nõng cao:
giỳp hc sinh c bi mt cỏch chc chn, giỏo viờn cn dnh thi gian
luyn c cng c v nõng cao. Trong phn ny giỏo viờn cho hc sinh luyn c cỏ
nhõn giỏo viờn cn chỳ ý ti cỏc em c yu em ú c tham gia c giỏo
viờn cn ng viờn khớch l kp thi. Trong quỏ trỡnh hc sinh c giỏo viờn quan tõm
theo dừi, un nn, sa sai cho cỏc em. i vi nhng bi c cú li i thoi nờn cho
cỏc em c theo li phõn vai. i vi bi th cn cho cỏc em c nhiu. Mt tit hc
tp c ch cú 35 40 phỳt vỡ vy m bo thi gian v cht lng gi hc, hc
sinh phi c trc vn bn nh. Giỏo viờn cn cú s chun b chu ỏo, phi a ra
cỏc tỡnh hung cú th xy ra khi hng dn hc sinh c cho ỳng, cho hay. Mun

vy giỏo viờn phi luụn trau di kin thc, luụn thay i phng phỏp dy hc cho
phự hp vi s phỏt trin ca xó hi. Trong gi hc, giỏo viờn ch l ngi hng
dn, t chc hc sinh t tỡm ra kin thc.
b. i chng: Tụi ó tin hnh dy thc nghim khi lp 1 ca mỡnh. Sau õy
l bi tp c m tụi xin trỡnh by giỏo ỏn trong ti ú l bi Sau cn ma
khi dy hai bi ny tụi ó ỏp dng nhng bin phỏp nờu trờn rốn c cho hc
sinh t kt qu tt. Di õy l ni dung giỏo ỏn ú.
Mụn: Tp c
Tit s: 1 Tun: 32
Ngời thực hiện: Ngọc Giang Trờng Tiểu học Thị trấn An Châu SĐ - BG -25-