Anh chị hãy trả lời các câu hỏi Điều gì tạo nên (chi phối) một ngày, một tuần, một năm làm việc hiệu quả

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
BÀI KIỂM TRA ĐIỀU KIỆN & TIỂU LUẬN MÔN HỌC
QUẢN LÝ VĂN HÓA NHÀ TRƯỜNG
Giảng viên phụ trách: GS.TS. Nguyễn Thị Mỹ Lộc
Học viên:
HÀ NỘI – 2015
Hạn nộp bài theo qui định: ngày 09 tháng 04 năm 2015
Thời gian nộp bài: ngày 09 tháng 04 năm 2015
Nhận xét của giảng viên chấm bài:















Điểm: Giảng viên (kí tên):
BÀI KIỂM TRA ĐIỀU KIỆN MÔN HỌC
2
HỌC PHẦN QUẢN LÝ VĂN HÓA NHÀ TRƯỜNG
ĐỀ BÀI
Anh chị hãy trả lời các câu hỏi "Điều gì tạo nên (chi phối) một ngày,

một tuần, một năm làm việc hiệu quả?"
BÀI LÀM
Đối với tôi hiện đang công tác tại trường Cao đẳng Vĩnh Phúc ở vị trí là
một chuyên viên phòng Khảo thí và đảm bảo chất lượng để tạo nên một ngày,
một tuần, một năm làm việc hiệu quả cần đảm bảo các yếu tố sau:
1. Có đủ sức khỏe về thể chất và tinh thần
Muốn làm việc có hiệu quả, trước tiên phải có sức khỏe tốt cả về thể
chất và tinh thần. Với tôi sức khỏe có vai trò quan trọng vì hàng ngày tôi phải
thực hiện rất nhiều công việc đòi hỏi phải có sức khỏe tốt, tinh thần sáng suốt
thoải mái đồng thời cũng đòi hỏi sự kiên trì, bền bỉ và tập trung. Đó là các
công việc: Quản lý điều hành các kỳ thi học phần, tham gia vào quá trình sao
in đề thi học phần, cắt phách, ghép phách bài thi, sắp xếp lưu trữ bài thi, quản
lý chấm thi học phần… Đây đều là những công việc nặng nhọc, vất vả cả về
thể chất và tinh thần.
2. Có kế hoạch làm việc một cách khoa học, phù hợp và khả thi
Bên cạnh yếu tố sức khỏe để làm việc có hiệu quả thì một yếu tố vô
cùng quan trọng là làm việc phải có kế hoạch và theo kế hoạch. Việc xây
dựng kế hoạch sẽ giúp cho tôi có thể định hướng đúng trong quá trình làm
việc, biết làm việc gì trước việc gì sau và tập trung cho những mục tiêu ưu
tiên và quan trọng hơn. Ngoài ra làm việc có kế hoạch sẽ giúp tôi có thể huy
động được các nguồn lực cần thiết để hoàn thành công việc đúng tiến độ.
Những loại kế hoạch mà chúng ta cần phải có là kế hoạch dài hạn (từ 3-
5 năm ví dụ như chiến lược), kế hoạch trung hạn (khoảng 1 năm như kế hoạch
năm học) và kế hoạch ngắn hạn (kế hoạch tháng, tuần, ngày…)
3. Có môi trường làm việc thuận lợi, tích cực
3
Đó phải là môi trường văn hóa tích cực có các đặc trưng sau:
- Lãnh đạo chia sẻ tầm nhìn;
- Nuôi dưỡng bầu không khí cởi mở, dân chủ, hợp tác, tin cậy và tôn
trọng lẫn nhau;

- Mỗi giáo viên luôn ý thức được việc
- Mỗi cán bộ, giáo viên, nhân viên đều biết rõ công việc mình phải làm,
hiểu rõ trách nhiệm, luôn có ý thức chia sẻ trách nhiệm, tích cực tham gia vào
việc ra các quyết định dạy và học;
- Coi trọng con người, cỗ vũ sự nỗ lực hoàn thành công việc và công
nhận sự thành công của mỗi người;
- Có những chuẩn mực để luôn luôn cải tiến, vươn tới;
- Tôn trọng sự sáng tạo và đổi mới;
- Coi trọng việc bồi dưỡng, phát triển chuyên môn cho đội ngũ giáo
viên
- Khuyến khích giáo viên cải tiến phương pháp nâng cao chất lượng
dạy học; lấy người học làm trung tâm trong hoạt động dạy học;
- Khuyến khích đối thọai, cổ vũ tinh thần hợp tác, làm việc nhóm;
- Khuyến khích chia sẻ kinh nghiệm và trao đổi chuyên môn;
- Chia sẻ vai trò lãnh đạo (hiệu trưởng và các giáo viên phải cùng làm
việc, cùng hoạt động với tinh thần hợp tác và cộng tác)
- Luôn quan tâm, giữ mối quan hệ hợp tác chặt chẽ, lôi kéo cộng đồng
cùng tham gia giải quyết những vấn đề của giáo dục…
BÀI TIỂU LUẬN MÔN HỌC
4
HỌC PHẦN QUẢN LÝ VĂN HÓA NHÀ TRƯỜNG
ĐỀ BÀI
1. Hãy giải thích tại sao phải quản lý văn hóa nhà trường?
2. Đồng chí hãy chứng minh văn hóa tích cực sẽ nâng cao chất lượng
dạy học trong nhà trường?
BÀI LÀM
PHẦN MỞ ĐẦU
5
Văn hóa và những vấn đề xung quanh nó luôn là những chủ đề nghiên
cứu quan trọng của các học giả trên khắp thế giới. Edgar Henry Schein, một

trong những chuyên gia hàng đầu Hoa Kỳ về văn hóa doanh nghiệp đã từng
phát biểu: “Một điều thực sự quan trọng đối với người lãnh đạo là xây dựng
và quản lý văn hóa. Người lãnh đạo tài ba là một người lãnh đạo có năng lực
giải quyết những vấn đề liên quan tới văn hóa” (1985). Thật vậy, văn hóa
trong mỗi tổ chức luôn có vai trò đặc biệt quan trọng và vấn đề quản lý văn
hóa như thế nào luôn là mối quan tâm và trăn trở của nhiều nhà quản lý.
Vậy nhà trường với đặc thù là một tổ chức hành chính - sư phạm có
mối quan hệ và chịu sự tác động như thế nào của văn hóa? Dựa vào căn cứ
nào có thể khẳng định “Văn hóa mạnh và văn hóa tích cực sẽ làm nâng cao
chất lượng dạy học của nhà trường”?
PHẦN NỘI DUNG
6
1. Một số khái niệm liên quan
1.1. Khái niệm văn hóa
Về khái niệm văn hóa, hiện nay trên thế giới có tới trên 300 khái niệm
khác nhau với những phương diện khác nhau; điểm chung của các khái niệm
văn hóa là những gì gắn với con người, thuộc con người và đời sống của con
người. Có một định nghĩa về văn hóa được sử dụng phổ biến là: “Văn hoá là
toàn bộ những giá trị vật chất và giá trị tinh thần do con người sáng tạo ra”.
1.2. Khái niệm văn hóa tổ chức
Văn hóa tổ chức cũng có nhiều định nghĩa theo những cách tiếp cận
khác nhau. Trong đó có hai định nghĩa có cách tiếp cận khá giống nhau là:
Greert Hofstede, (1991):“Văn hóa tổ chức đó là một tập hợp các giá
trị, niềm tin và hành vi trí tuệ của một tổ chức tạo nên sự khác biệt của các
thành viên của tổ chức này với các thành viên của tổ chức khác”
M. Amiel, F. Bonnet, J.Jacobs, (1993): “Văn hoá tổ chức là toàn bộ
các giá trị, niềm tin, truyền thống và thói quen có khả năng quy định hành vi
của mỗi thành viên trong tổ chức, mang lại cho tổ chức một bản sắc riêng,
ngày càng phong phú thêm và có thể thay đổi theo thời gian”.
1.3. Khái niệm văn hóa nhà trường

Văn hóa nhà trường (School Culture) là hệ thống các chuẩn mực, các
giá trị, niềm tin và hành vi ứng xử… Văn hóa nhà trường liên quan đến toàn
bộ đời sống vật chất, tinh thần của nhà trường. Nó biểu hiện trước hết trong
tầm nhìn, sứ mạng, triết lí, mục tiêu, các giá trị, phong cách lãnh đạo, quản
lí… bầu không khí tâm lí. Thể hiện thành hệ thống được xem là tốt đẹp và
được mọi người trong nhà trường chấp nhận.
1.4. Quản lí văn hóa nhà trường
7
Quản lý văn hoá nhà trường là sự tác động có ý thức của chủ thể
quản lý đến văn hóa tổ chức Nhà trường nhằm đạt tới mục đích, đúng với
ý chí nhà quản lý, phù hợp với quy luật khách quan.
2. Tại sao phải quản lý văn hóa nhà trường?
2.1. Văn hóa là một trong các thành tố cấu thành nhà trường
Trong các yếu tố không thể thiếu để cấu thành nhà trường bao gồm:
Mục tiêu, nội dung chương trình, người dạy, người học, cơ sở vật chất… thì
văn hóa là một trong những yếu tố quan trọng đó.
Cũng như sự tồn tại của giáo dục, văn hoá xuất hiện khi có loài
người, có xã hội. Văn hoá tồn tại khách quan và tác động vào con người
sống trong nó. Nếu con người nhận thức được, tác động và quản lý nó theo
hướng tích cực thì nó trở nên lành mạnh. Và với cách thức tác động có ý
thức như vậy của con người, văn hoá như một hệ điều tiết, góp phần quan
trọng tạo nên sản phẩm giáo dục toàn diện - đó là con người nhân cách
đẹp cả về tâm lực, trí lực, thể lực. Mặt khác, văn hoá khi đã trở thành các
giá trị chuẩn mực trong học đường, nó tạo ra một môi trường giáo dục
lành mạnh. Và như chúng ta đã biết, quá trình hình thành và phát triển
nhân cách ảnh hưởng bởi các yếu tố: sinh học, môi trường, giáo dục và
hoạt động cá nhân. Trong đó, môi trường có vai trò là nguồn gốc của việc
hình thành và phát triển nhân cách. Nếu môi trường tự nhiên là cái nôi
đầu tiên nuôi sống con người, để loài người hình thành và sinh tồn thì
văn hóa là cái nôi thứ hai giúp con người trở thành “người” theo đúng

nghĩa, hoàn thiện con người hướng con người khát vọng vươn tới chân -
thiện - mỹ.
Với tư cách vừa là mục tiêu vừa là một công cụ quản lý, văn hoá tác
động đến toàn bộ quá trình quản lý Nhà trường. Văn hoá tổ chức được coi
như một mẫu thức cơ bản, tạo ra một môi trường quản lý ổn định, bền
vững, giúp cho Nhà trường thích nghi với môi trường bên ngoài, tạo ra sự
8
hoà hợp môi trường bên trong tổ chức. Nếu Nhà trường xây dựng và quản
lý văn hoá tổ chức mạnh, sẽ tạo ra được một phong cách riêng cho Nhà
trường với sức “đề kháng” cao trong mọi môi trường cạnh tranh của thời
kỳ hội nhập kinh tế Quốc tế.
2.2. Trong nhà trường văn hóa có vai trò rất quan trọng, ảnh hưởng vô
cùng to lớn đối với chất lượng cuộc sống và hiệu quả hoạt động của nhà
trường
- Văn hoá là một thứ tài sản lớn của bất kỳ một tổ chức nào
Có không ít người đã khẳng định văn hóa quyết định trường tồn của
một tổ chức bởi lẽ, tính văn hoá là một tính chất đặc thù của nhà trường, hơn
bất kỳ một tổ chức nào. Điều này được xác định dựa trên những căn cứ sau:
+ Nhà trường là nơi bảo tồn vào lưu truyền các giá trị văn hoá nhân
loại;
+ Nhà trường là nơi đào luyện những lớp người mới, chủ nhân gìn giữ
và sáng tạo văn hoá cho tương lai;
+ Nhà trường là nơi con người với con người (người dạy với người
học) cùng hoạt động để chiếm lĩnh các mục tiêu văn hoá, theo những cách
thức văn hoá, dựa trên những phương tiện văn hoá, trong môi trường văn hoá
đạii diện cho mỗi vùng, miền, địa phương.
- Văn hoá nhà trường tạo động lực làm việc cho các thành viên trong
nhà trường
Động lực sư phạm được tạo nên bởi nhiều yếu tố, trong đó văn hoá là
một động lực vô hình nhưng có sức mạnh kích cầu hơn cả các biện pháp kinh

tế. Cụ thể:
+ Văn hoá nhà trường giúp nhân viên thấy rõ mục tiêu, định hướng và
bản chất công việc mình làm;
+ Văn hoá nhà trường phù hợp, tích cực tạo ra các mối quan hệ tốt đẹp
giữa các các cán bộ, giáo viên, nhân viên trong tập thể sư phạm, giữa giáo
9
viên và học sinh; đồng thời tạo ra một môi trường làm việc thoải mái, vui vẻ,
lành mạnh. Đó là nền tảng tinh thần cho sự sáng tạo – điều vô cùng quan
trọng đối với hoạt động sư phạm mà đối tượng là tri thức và con người;
+ Văn hoá nhà trường tích cực giúp cho người dạy, người học và mỗi
người trong lực lượng xã hội xung quanh có cảm giác tự hào, hãnh diện vì
được là thành viên của tổ chức nhà trường, được làm việc vì những mục tiêu
cao cả của nhà trường;
Muốn tạo động lực cần khơi dậy nhu cầu và đáp ứng nhu cầu chính
đáng của mọi người. Khi khả năng đáp ứng nhu cầu thấp, động lực với người
lao động sư phạm là đồng lương, thu nhập và những giá trị vật chất. Khi thu
nhập đạt đến một mức nào đó, nhu cầu vật chất thoả mãn một mức độ nào đó,
người lao động nói chung, nhà sư phạm nói riêng sẵn sàng đánh đổi, chọn
mức thu nhập thấp hơn để được làm việc ở một môi trường hoà đồng, thân
thiện, thoải mái, được cống hiến, sáng tạo và được thừa nhận và tôn trọng.
- Văn hoá nhà trường hỗ trợ điều phối và kiểm soát
Văn hóa nhà trường hỗ trợ điều phối và kiểm soát hành vi của các cá
nhân bằng các chuẩn mực, thủ tục, quy trình, quy tắc và bằng dư luận, truyền
thuyết do những thế hệ con người trong tổ chức nhà trường xây dựng lên.
Khi nhà trường phải đối mặt với một vấn đề phức tạp, chính văn hóa tổ
chức là điểm tựa tinh thần, giúp các nhà quản lý trường học và đội ngũ giáo
viên hợp tác, phát huy trí lực để có những quyết định và sự lựa chọn đúng đắn.
- Văn hóa nhà trường hạn chế tiêu cực và xung đột
Văn hóa nhà trường giúp các thành viên tổ chức thống nhất về cách
nhận thức vấn đề, cách đánh giá, lựa chọn, định hướng và hành động. Nó tựa

như chất keo gắn kết các thành viên lại thành một khối, tạo ra những dư luận
tích cực hạn chế những biểu hiện tiêu cực trái với quy tắc, chuẩn mực thông
thường của tổ chức. Nó hạn chế những nguy cơ mâu thuẫn và xung đột; và,
khi xung đột là không thẻ tránh khỏi thì văn hóa nhà trường tạo ra hành lang
10
pháp lý, đạo lý phù hợp để góp phần khắc phục, giải quyết xung đột trên
nguyên tắc không để phá vỡ tính chỉnh thể của tổ chức nhà trường.
- Văn hóa góp phần nâng cao chất lượng các hoạt động của nhà trường
Tổng hợp tất cả các yếu tố trên, từ sự gắn kết, tạo động lực, điều phối
kiểm soát và hạn chế những nguy cơ làm giảm sức mạnh của tổ chức, rõ ràng
là, văn hóa đã làm tăng hiệu quả các hoạt động trong nhà trường, trên cơ sở
đó mà dần dần tạo nên những phẩm chất đặc trưng khác biệt cho tổ chức
trường học. Đó là cơ sở nâng cao uy tín, “thương hiệu” của nhà trường, tạo đà
cho các bước phát triển tốt hơn.
2.3. Nếu nhà trường không quản lý yếu tố văn hóa hoặc làm không tốt
hoạt động này thì sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
Trong nền kinh tế toàn cầu như hiện nay và nhất là khi Việt nam đã gia
nhập WTO với nhiều thời cơ và thách thức, mặt trái của nền kinh tế thị trường
và hội nhập đã tác động lớn đến xã hội nói chung cũng như giáo dục nói
riêng, nó làm cho bộ mặt văn hóa của xã hội dần bị biến dạng, và đã có nhiều
biểu hiện xuống cấp, tha hóa.
Hiện nay, một bộ phận không nhỏ thanh thiếu niên đua đòi ăn chơi, sa
vào các tệ nạn xã hội, thực trạng bạo lực học đường đến mức báo động; đạo
đức nhà giáo thì xuống cấp nghiêm trọng, tình trạng thiếu công bằng, gian lận
trong thi cử, chuyện mua bán các kết quả học tập không còn là xa lạ Những
minh chứng tiêu biểu gần đây như: vụ tiêu cực trong kỳ thi tốt nghiệp THPT
trường Dân lập Đồi Ngô - Bắc Giang, Vụ “đổi tình lấy điểm” ở Trường CĐ
Phát thanh - Truyền hình trung ương I, những clip video liên tục được tung
lên mạng internet về bạo lực học đường với cảnh học sinh đánh nhau thô bạo,
thậm chí là dã man trong sự chứng kiến vô cảm của bạn bè xung quanh Tất

cả điều đó đã gây ra những hệ lụy đáng tiếc cho xã hội và ảnh hưởng nghiêm
trọng đến chất lượng giáo dục. Văn hóa nhà trường bị biến dạng cũng là điều
hiển nhiên. Thực tế đó đã làm cho những người có lương tri đau xót và đối
11
với những Nhà giáo chân chính thì chắc hẳn đó là sự xúc phạm nhân phẩm và
đạo đức nghề nghiệp ghê gớm, xúc phạm đến truyền thống “tôn sư trọng đạo”
của dân tộc. Vậy mà những gì chúng ta chứng kiến được cũng chỉ là phần nổi
của cả tảng băng khổng lồ chứa đầy tiêu cực trong ngành giáo dục.
Trong công cuộc đổi mới đất nước, chúng ta đã chuyển sang nền kinh
tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Quá trình xây dựng và phát triển
kinh tế đất nước, chúng ta đã nỗ lực tìm kiếm nhiều cơ hội, đạt được những
thành tựu to lớn về khoa học, kỹ thuật và công nghệ, Nhưng chúng ta đã
chưa lường hết được mức độ tấn công của mặt trái nền kinh tế thị trường để
ngăn chặn nó. Điều đó đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới bộ mặt văn hóa xã
hội, để lại những hậu quả khôn lường cho giáo dục nước nhà.
Mặt khác, lâu nay giáo dục chúng ta coi trọng dạy chữ mà lơ là việc
dạy người; coi trọng số lượng hơn là chất lượng. Để tạo ra được một sản
phẩm lao động cho xã hội, quả thực là cần đến kiến thức và kỹ năng của sinh
viên đã được đào tạo. Tuy nhiên, vì chạy đua theo sản phẩm, theo số lượng
mà chúng ta chưa quan tâm đến phương thức tạo ra sản phẩm đó một cách
đầy đủ. Xã hội cần phải nhìn nhận lại, đánh giá giá trị sản phẩm đó gồm cả
cách thức mà người đó lao động có chân chính không, có vì mục tiêu con
người không hay nói cách khác là cách thức lao động để tạo ra sản phẩm đó
có văn hóa hay không. Một doanh nghiệp không thể kiếm lợi nhuận bằng mọi
cách bất chấp đạo lý, một Nhà trường không được coi kinh tế làm mục tiêu
hàng đầu, và một người lao động không thể tạo ta sản phẩm cho xã hội một
cách phi văn hóa.
Đã đến lúc chúng ta cần phải chấn hưng giáo dục nước nhà. Thực tế,
cũng đã có rất nhiều giải pháp của các nhà nghiên cứu nhằm nâng cao chất
lượng giáo dục. Dưới góc độ của cấp quản lý cơ sở thực tiễn, thiết nghĩ, việc

xây dựng văn hóa Nhà trường là vô cùng quan trọng, bởi Nhà trường là cơ sở
12
nền tảng, là tế bào của hệ thống giáo dục. Cũng như cơ thể người, chỉ khi có
được những tế bào lành mạnh thì cơ thể mới phát triển bình thường.
3. Chứng minh văn hóa tích cực sẽ nâng cao chất lượng dạy học trong
nhà trường?
Như đã phân tích ở trên, yếu tố văn hóa có vai trò quan trọng đối với sự
phát triển của nhà trường. Đặc biệt những biểu hiện của văn hóa tích cực sẽ
góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường – đây là hai hoạt
động trọng tâm và nổi bật của nhà trường. Cụ thể như sau:
3.1. Những biểu hiện tích cực và tiêu cực của văn hóa nhà trường
Những biểu hiện tích cực của văn hóa nhà trường là: Tạo dựng và nuôi
dưỡng “bầu khí quyển” cởi mở, dân chủ, hợp tác, tin cậy và tôn trọng lẫn nhau;
Mỗi cán bộ, giáo viên đều biết rõ công việc mình phải làm, hiểu rõ trách
nhiệm, luôn có ý thức chia sẻ trách nhiệm, tích cực tham gia vào việc dạy và
học; Coi trọng con người, cổ vũ sự nỗ lực hoàn thành công việc và công nhận
sự thành công của mỗi người; Nhà trường có những chuẩn mực để luôn luôn
cải tiến, vươn tới; Sáng tạo và đổi mới; Khuyến khích giáo viên cải tiến
phương pháp nâng cao chất lượng dạy và học, giáo viên được khuyến khích
tham gia đóng góp ý kiến trong các hoạt động của nhà trường; Khuyến khích
hợp tác, làm việc nhóm; Chia sẻ kinh nghiệm và trao đổi chuyên môn; Xây
dựng mối quan hệ ứng xử, tôn trọng, hiểu biết lẫn nhau, học hỏi lẫn nhau giữa
thầy và trò. Khuyến khích học sinh phát biểu, bày tỏ quan điểm cá nhân, xây
dựng mối quan hệ ứng xử tôn trọng, hiểu biết lẫn nhau, học hỏi lẫn nhau giữa
thầy và trò; xây dựng và thực hiện nội quy nhà trường, nội quy lớp học…
Những biểu hiện tiêu cực, không lành mạnh (phi văn hóa) trong nhà
trường đó là: Thiếu sự tôn trọng; Sự buộc tội, đổ lỗi cho nhau; Sự kiểm soát
quá chặt chẽ đánh mất quyền tự chủ của cá nhân; Quan liêu, nguyên tắc một
cách máy móc; Trách mắng học sinh vì không có sự tiến bộ; Thiếu sự động
13

viên khuyến khích; Thiếu sự cởi mở, thiếu sự tin cậy; Thiếu sự hợp tác, thiếu
sự chia sẻ học hỏi lẫn nhau; Mâu thuẫn nội bộ…
Tất cả những biểu hiện tích cực và tiêu cực trên đây đều có tác động rất
lớn đến chất lượng của quá trình dạy và học trong nhà trường mà chủ thể
chính của quá trình đó là giáo viên và học sinh.
3.2. Đối với giáo viên, văn hoá nhà trường ảnh hưởng tích cực đến giáo
viên. Đó là:
- Khuyến khích mối quan hệ hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi
lẫn nhau giữa các giáo viên:
+ Giáo viên cảm thấy thoải mái dễ dàng thảo luận về những vấn đề hay
khó khăn mà họ đang gặp phải;
+ Giáo viên sẵn sàng chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm chuyên môn;
+ Giáo viên tích cực trao đổi phương pháp và kỹ năng giảng dạy;
+ Giáo viên quan tâm đến công việc của nhau;
+ Cùng hợp tác với lãnh đạo nhà trường để thực hiện mục tiêu giáo dục
đã đề ra.
- Tạo bầu không khí tin cậy thúc đẩy giáo viên quan tâm đến chất
lượng và hiệu quả giảng dạy, học tập:
+ Bầu không khí cởi mở, tin cậy, tôn trọng lẫn nhau tạo động lực để
giáo viên quan tâm cải tiến nâng cao chất lượng dạy và học;
+ Cải thiện thành tích giảng dạy và học tập của trường.
3.3. Đối với học sinh, văn hoá nhà trường ảnh hưởng tích cực đến học
sinh. Đó là:
- Tạo ra một bầu không khí học tập tích cực cho học sinh:
+ Học sinh cảm thấy thoải mái, vui vẻ, ham học;
+ Học sinh được tôn trọng, được thừa nhận, và cảm thấy mình có giá trị;
+ Học sinh thấy rõ trách nhiệm của mình;
14
+ Học sinh tích cực khám phá, liên tục trải nghiệm và tích cực tương
tác với giáo viên, nhóm bạn;

+ Học sinh nỗ lực đạt thành tích học tập tốt nhất.
- Tạo ra môi trường thân thiện cho học sinh:
+ An toàn;
+ Cởi mở và chấp nhận các nhu cầu và hoàn cảnh khác nhau của học
sinh;
+ Khuyến khích học sinh phát biểu/bày tỏ quan điểm cá nhân;
+ Xây dựng mối quan hệ ứng xử tôn trọng, hiểu biết lẫn nhau, học hỏi
lẫn nhau giữa thầy và trò.
PHẦN KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP
15
Mỗi nhà trường đều có lịch sử tồn tại và phát triển. Sự tồn tại và phát
triển qua thời gian đã tạo ra những giá trị văn hóa nhất định. Do đó, cần có
những khảo sát, đánh giá các giá trị văn hóa đang tồn tại trong nhà trường,
đâu là các giá trị tích cực, tiêu cực, đâu là các giá trị văn hóa được nhiều cán
bộ, giáo viên trong nhà trường mong muốn nhất. Hiệu trưởng cần phải nhận
ra đâu là những giá trị văn hóa đích thực, cốt lõi có tính đặc trưng của nhà
trường đang tồn tại tạo nên sự khác biệt về bản sắc với các trường khác để
nuôi dưỡng, vun trồng.
Từ những vấn đề cơ bản nêu trên, để yếu tố văn hóa góp phần nâng cao
chất lượng dạy học của nhà trường tôi xin đề xuất một số ý kiến trong việc
xây dựng văn hóa trường học như sau:
- Trước hết, Hiệu trưởng cần có tính kế hoạch, tính khoa học cao trong
việc tổ chức công việc của đơn vị và công tác cá nhân. Mặt khác, phải là
người gương mẫu thực hiện pháp luật và những quy định của nhà nước trong
lĩnh vực hoạt động chuyên môn của đơn vị mình quản lý, chủ động xây dựng
các mối quan hệ tốt đẹp trong nhà trường (giữa hiệu trưởng và CBGV, giữa
các CBGV với nhau, quan hệ thầy-trò, quan hệ trò-trò, quan hệ giữa CBGV
với phụ huynh học sinh…); Gương mẫu thực hiện cuộc vận động “Dân chủ -
Kỷ cương-Tình thương-Trách nhiệm” trong các trường học.
- Quan tâm xây dựng được một hệ giá trị chung trong đơn vị như quan

tâm chất lượng dạy – học với tư cách như một giá trị hàng đầu của nhà
trường; tinh thần trách nhiệm, tận tâm, hết lòng vì học sinh; sự quan tâm, chia
sẻ, yêu thương giúp đỡ lẫn nhau…) và làm cho mọi thành viên trong cơ quan
hiểu rõ, cùng mong muốn thực hiện theo những giá trị cốt lõi đó. Trong khi cố
gắng xây dựng những giá trị cốt lõi của văn hóa chính thống cần chú ý đến sự
phát triển của các nhóm trong tổ chức, khuyến khích hình thành và phát huy
văn hóa nhóm có tác dụng hỗ trợ tích cực cho văn hóa chính thống như tinh
thần đoàn kết, sự thương yêu đùm bọc lẫn nhau trong các nhóm… và phát
16
hiện giải quyết kịp thời những giá trị của nhóm mâu thuẫn với văn hóa chính
thống, ảnh hưởng xấu đến bầu không khí của tổ chức như tư tưởng bè phái,
mất đoàn kết, hiềm khích lẫn nhau, nhậu nhẹt bê trễ trong công tác…
- Cần quan tâm đến việc động viên tính tích cực lao động của các thành
viên thông qua những biện pháp động viên về tinh thần, vật chất, khen
thưởng, tinh thần thi đua lành mạnh…
- Tạo dựng một môi trường sư phạm thông qua việc bố trí một cách
khoa học nơi làm việc, tạo cảnh quan nhà trường lịch sự, trang nhã, thẩm mỹ;
bố trí các bảng chỉ dẫn, bảng thông tin, thông báo ở những vị trí thuận tiện, dễ
dàng cho CBGV, HS và PHHS khi cần tìm hiểu.
- Xây dựng và duy trì nề nếp họat động dạy - học và các họat động
khác trong nhà trường. Bố trí lịch, tổ chức sinh họat, hội họp sao cho hợp lý,
tiết kiệm thời gian mà có hiệu quả cao.
- Xây dựng các chính sách bảo đảm sự bình đẳng trong việc hưởng thụ
các quyền lợi vật chất như các điều kiện vật chất phục vụ công tác, sự phù
hợp giữa quyền lợi và trách nhiệm, sự cống hiến, phân phối công bằng những
phúc lợi tập thể…Từng bước hiện đại hóa các trang thiết bị phục vụ công tác
của CBGV.
- Quan tâm vấn đề truyền thông trong tổ chức, đảm bảo thông tin thơng
suốt, rõ ràng. Thực hiện tốt các biện pháp dân chủ hoá trong nhà trường. Nhà
quản lý phải biết chọn lọc, hướng dẫn thông tin đến các thành viên theo cách

thích hợp, tránh tình trạng thiếu công khai, rõ ràng dẫn đến sự nghi ngờ hoặc
tình trạng nhiễu thông tin.
- Trong việc xây dựng bộ máy tổ chức cần đảm bảo các yêu cầu tinh gọn,
thiết thực, hiệu quả, linh hoạt, tính kinh tế; phân cấp, phân quyền hợp lý trong
khuôn khổ pháp luật theo nguyên tắc: phân định rõ trách nhiệm, quyền hạn và
nghĩa vụ của từng thành viên trong bộ máy quản lý, tránh tình trạng đùn đẩy,
dựa dẫm, thiếu trách nhiệm hoặc bao biện, chồng chéo công việc của nhau.
17
TÀI LIỆU THAM KHẢO
18