Giải pháp tăng cường huy động vốn tại Chi nhánh NHNo&PTNT Chi nhánh Bách Khoa

Website: Email : Tel : 0918.775.368
LỜI MỞ ĐẦU
Trong nền kinh tế thị trường, NH có vai trò rất quan trọng đối với sự ổn
định và phát triển kinh tế của một đất nước. NH chính là nơi tích tụ tập trung
vốn, khơi dậy và động viên các nguồn lực cho sự phát triển kinh tế. Nó đóng
vai trò quan trọng trong việc cung ứng vốn cho nền kinh tế.
Mỗi nền kinh tế vận hành và phát triển đều phải dựa trên một hệ thống
nguồn lực trong đó vốn là nguồn lực không thể thay thế. Vốn bao gồm : tiền
tệ, vật tư, tri thức, khoa học... Trong cơ chế thị trường với các quan hệ được
tiền tệ hoá thì tiền tệ trở thành nguồn vốn quan trọng nhất. Nền kinh tế của
một nước chỉ phát triển với tốc độ cao và ổn định khi có chính sách tài chính
tiền tệ đúng đắn và hệ thống NH hoạt động đủ mạnh, có hiệu quả cao, có khả
năng thu hút tập trung các nguồn vốn và phân bổ các nguồn vốn đó cho nền
kinh tế. Vì vậy, việc tìm kiếm những giải pháp huy động vốn cho sự nghiệp
CNH - HĐH đất nước có ý nghĩa rất quan trọng.
Ở nước ta, cùng với quá trình đổi mới đưa nền kinh tế nước ta hoà nhập
với nền kinh tế thế giới, trước những đòi hỏi cấp bách của việc mở rộng các
quan hệ kinh tế để phát triển kinh tế đất nước. Trong nhiều năm qua hệ thống
NH nước ta đã có những bước chuyển biến rõ rệt và không ngừng đổi mới
hoàn thiện căn bản tất cả các nghiệp vụ trong đó có nghiệp vụ huy động vốn.
Trong chương trình hoạt động của ngành NH phục vụ cho sự nghiệp CNH-
HĐH đất nước, ban lãnh đạo NH đã đề ra bốn định hướng lớn trong giai đoạn
2001-2010. Một trong những định hướng đó là việc đáp ứng vốn và huy động
vốn trong nền kinh tế để phục vụ cho công cuộc phát triển kinh tế đất nước.
Tuy nhiên để huy động được khối lượng vốn lớn trong nền kinh tế lại là
một thách thức lớn đòi hỏi các NHTM phải có các hình thức huy động vốn
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
phong phú và linh hoạt. Làm thế nào để huy động được vốn đáp ứng cho sự
nghiệp CNH-HĐH, phát triển kinh tế địa phương là một vấn đề đang được các
NHTM quan tâm. Xuất phát từ tầm quan trọng của vốn đối với nền kinh tế nói

chung và đối với hoạt động kinh doanh của NH nói riêng. Sau một thời gian
thực tập tại Chi nhánh NHNo&PTNT Chi nhánh Bách Khoa, em đã hiểu hơn
về hoạt động kinh doanh của NH, với kiến thức đã được học và hiểu biết của
mình, em đã mạnh dạn chọn đề tài: “Giải pháp tăng cường huy động vốn tại
Chi nhánh NHNo&PTNT Chi nhánh Bách Khoa”
Ngoài phần mở đầu, kết luận, nội dung luận văn bao gồm ba chương:
- Chương 1: Tổng quan về hoạt động huy động vốn của NHTM
- Chương 2: Thực trạng công tác huy động vốn tại Chi nhánh
NHNo&PTNT Bách Khoa.
- Chương 3: Giải pháp tăng cường huy động vốn tại Chi nhánh
NHNo&PTNT Bách Khoa.
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ
HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN CỦA NHTM
1.1 Vốn kinh doanh của NHTM
1.1.1 Các hoạt động cơ bản của NHTM
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thì các hoạt động của NHTM
cũng ngày một mở rộng và đa dạng hơn. NHTM là tổ chức kinh doanh tiền tệ,
vì thế khi xem xét các hoạt động của NHTM ta thường xem xét ba hoạt động
cơ bản: hoạt động huy động vốn, hoạt động tài trợ vốn và hoạt động dịch vụ.
Ba hoạt động đó có quan hệ mật thiết, tác động, hỗ trợ thúc đẩy nhau phát
triển tạo nên sự tồn tại và phát triển của NH.
1.1.1.1 Hoạt động huy động vốn
Là hoạt động cơ bản nhất của NH, bất cứ một NH nào muốn thực hiện
mục tiêu kinh doanh tìm kiếm lợi nhuận thì trước hết phải thực hiện hoạt
động huy động vốn. Không một NH nào có thể tồn tại và phát triển nếu không
có hoạt động huy động vốn, bởi lẽ nhu cầu vốn trên thị trường rất lớn trong
khi vốn chủ sở hữu của các NH thường chiếm tỉ trọng vô cùng nhỏ bé. Vì
vậy, để có nguồn vốn hoạt động và cung cấp cho nền kinh tế thì ngoài vốn

chủ sở hữu NHTM phải huy động những nguồn vốn nhàn rỗi trong nền kinh
tế. Có thể nói thực chất của hoạt động huy động vốn là hoạt động thu hút
nguồn vốn nhàn rỗi của các cá nhân, tổ chức kinh tế. Trên cơ sở vốn huy động
được NH sẽ tiến hành cho vay đáp ứng nhu cầu tiêu dùng, sản xuất kinh
doanh. Với nghiệp vụ này, NHTM đóng vai trò là trung gian trong việc huy
động sức mạnh của nguồn vốn nhàn rỗi vào phát triển kinh tế. Thông qua quá
trình này, NHTM đã tạo ra một kênh huy động vốn hiệu quả, chuyển tài
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
nguyên của đất nước từ nơi dư thừa chưa sử dụng đến nơi có tiềm năng đưa
vào quá trình sản xuất kinh doanh. Trong các hoạt động huy động vốn thì hoạt
động nhận tiền gửi chiếm tỉ trọng lớn nhất và đóng vai trò quan trọng trong
tổng nguồn vốn của NH.
Hoạt động huy động vốn càng mở rộng thì uy tín của NH ngày càng
được khẳng định. Hoạt động này được hình thành và thực hiện ngay khi thành
lập NH và nó tiếp tục phát triển trong quá trình hoạt động của NH, bao gồm
việc tạo lập vốn điều lệ, thành lập quỹ dự trữ, các nghiệp vụ đi vay và nhận kí
thác…
Việc mở rộng kênh huy động vốn là một trong những mục tiêu quan
trọng của NH song điều quan trọng là NH cần phải căn cứ vào mục tiêu, chiến
lược kinh doanh, chiến lược kinh tế ngành…để có đủ vốn và cơ cấu phù hợp
với chi phí huy động hợp lý.
1.1.1.2 Hoạt động đầu tư vốn
Hoạt động chính của NHTM là huy động vốn để sử dụng nhằm thu lợi
nhuận. Việc sử dụng vốn chính là quá trình tạo nên các loại tài sản khác nhau
của NH. Trong đó chủ yếu là dùng cho hoạt động tín dụng và đầu tư, đồng
thời đây cũng là hoạt động trực tiếp đem lại lợi nhuận cho NH.
Hoạt động tín dụng: là nghiệp vụ cung ứng vốn trực tiếp của NH cho
nền kinh tế. Nghiệp vụ này sử dụng vốn lớn nhất và cũng tạo ra thu nhập lớn
nhất cho NH. Đây là hoạt động giữ vị trí quan trọng có tính chất quyết định

đến sự tồn tại và phát triển của NH. Hoạt động này tạo ra thu nhập chính cho
NH, quyết định đến kết quả kinh doanh cũng như sự tồn tại và phát triển của
NH. Thông qua hoạt động tín dụng, các NHTM đã và đang thực hiện chức
năng xã hội của mình, làm vốn đầu tư được mở rộng, tạo sự tăng trưởng cho
nền kinh tế, góp phần cải thiện đời sống nhân dân.
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Hoạt động đầu tư: NHTM có thể sử dụng vốn để đầu tư như: góp vốn
vào doanh nghiệp, thành lập công ty, góp vốn dưới dạng liên doanh liên kết,
…Trong hoạt động kinh doanh, có nhiều thời điểm phát sinh các khoản vốn
tạm thời nhàn rỗi, NH có thể gửi vào các tổ chức tín dụng hoặc đầu tư chứng
khoán nhằm tăng thêm lợi nhuận. Nghiệp vụ này còn góp phần nâng cao năng
lực thanh toán của NH và bảo toàn được ngân quỹ.
1.1.1.3 Hoạt động khác
Ngoài hoạt động huy động vốn và đầu tư, NH còn thực hiện một số chức
năng trung gian thông qua việc cung cấp các loại hình dịch vụ NH: dịch vụ
thanh toán, mua bán ngoại tệ, bảo lãnh…Trong đó chủ yếu là các dịch vụ
thanh toán. Theo sự phát triển của nền kinh tế thị trường, các dịch vụ của NH
ngày càng phát triển và phong phú đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng
cũng như yêu cầu của hoạt động kinh doanh. Thông qua các dịch vụ trên, NH
thu được một khoản phí hay hoa hồng.
Thực hiện tốt các hoạt động này cũng giúp góp phần làm tăng thu nhập
ổn định cho NH. Xu hướng nguồn thu về dịch vụ ngày càng tăng và chiếm
một tỷ lệ lớn về tổng thu trong kinh doanh của NH.
Các hoạt động dịch vụ phản ánh mức độ phát triển của NH. Việc đa dạng
hoá sản phẩm cung ứng không chỉ làm tăng thu nhập cho NH mà còn làm
tăng uy tín cũng như khả năng cạnh tranh của NH. Thực hiện tốt các hoạt
động này cũng tạo điều kiện phát triển hoạt động huy động vốn và đầu tư của
NH.
Có thể nói, hoạt động huy động vốn và đầu tư vốn là hoạt động quan

trọng nhất của NHTM, bởi lẽ để thực hiện mục tiêu kinh doanh của mình thì
vốn tự có của các NH không thể đáp ứng được nhu cầu buộc các NH phải
không ngừng huy động vốn. Hầu hết nguồn vốn mà NH sử dụng đều mất chi
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
phí mới có được, do đó NH phải thực hiện nghiệp vụ sử dụng vốn một cách
an toàn, hiệu quả, đảm bảo thu hồi vốn, đủ bù đắp chi phí và có lãi.
1.1.2 Vốn kinh doanh của NHTM
Vốn kinh doanh của NHTM là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ giá trị các
tài sản có của NH và được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau. Vốn của NH
cũng có thể thuộc quyền sở hữu của NH hoặc vay từ bên ngoài. Vì vậy, NH
phải có trách nhiệm cả với cổ đông và người gửi tiền.
Vốn kinh doanh của NH bao gồm: vốn chủ sở hữu, vốn huy động
1.1.2.1 Vốn chủ sở hữu
Vốn chủ sở hữu chính là điều kiện pháp lý cơ bản và cũng là yếu tố tài
chính quan trọng nhất trong việc đảm bảo các khoản nợ với khách hàng. Có
thể nói quy mô vốn chủ sở hữu là yếu tố quyết định quy mô vốn và quy mô tài
sản có của NH.
Nguồn vốn này chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng số nguồn vốn hoạt động
kinh doanh của NH, nhưng nó là nguồn vốn rất quan trọng vì nó không chỉ
cho ta thấy quy mô của NH mà nó còn là cơ sở để thu hút các nguồn vốn
khác.
Theo đà phát triển hiện nay thì nguồn vốn sẽ gia tăng về số lượng tương
đối, song nó vẫn chiếm tỷ trọng nhỏ trong kết cấu nguồn vốn.Vốn chủ sở hữu
càng lớn thì khả năng đảm bảo của NH trong điều kiện kinh tế khó khăn càng
tốt. Tất nhiên, nếu vốn chủ sở hữu quá lớn cũng sẽ không có lợi đối với hoạt
động kinh doanh của NH vì nó sẽ làm mức lợi nhuận cho cổ đông ít đi.
Ở Việt Nam, đa số các NH đều có quy mô nhỏ, vốn tự có và vốn điều lệ
đều thấp, tỷ lệ vốn tự có và tài sản có phần lớn đều nhỏ hơn 5% so với mức
tối thiểu của quốc tế là 8%.

Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Nguồn hình thành vốn chủ sở hữu rất đa dạng, bao gồm:
Vốn điều lệ: là vốn được cấp hoặc được góp của chủ sở hữu khi NH bắt
đầu hoạt động. Tuỳ theo tính chất của mỗi NH mà nguồn hình thành vốn ban
đầu khác nhau. Đối với NH tư nhân thì vốn điều lệ do tư nhân tự bỏ ra, vốn
điều lệ của NH thuộc sở hữu Nhà nước là do ngân sách Nhà nước cấp, còn
vốn lưu động của NH cổ phần là do các cổ đông đóng góp, đối với NH liên
doanh thì do các bên tham gia liên doanh góp vốn.
Vốn bổ sung trong quá trình hoạt động
Trong quá trình hoạt động, vốn lưu động của NH gia tăng theo nhiều
phương thức khác nhau:
(1) Nguồn bổ sung từ lợi nhuận giữ lại không chia: khi NH làm ăn tốt,
thu nhập ròng dương, NH có thể giữ lại một phần thu nhập bổ sung và làm
tăng vốn lưu động. Lợi nhuận giữ lại không phải là nguồn vốn cho không
nhưng dù sao đây cũng là nguồn vốn có chi phí thấp hơn so với việc phát
hành cổ phiếu mới.
(2) Nguồn bổ sung khác: nguồn này từ phát hành thêm cổ phiếu, góp
thêm, cấp thêm...để mở rộng quy mô hoạt động, đổi mới trang thiết bị hoặc để
đáp ứng nhu cầu gia tăng vốn của chủ sở hữu do NHNN quy định. Nguồn này
không mang tính thường xuyên song có thể giải quyết nhu cầu vốn của NH
lúc cần thiết.
Các quỹ: ngoài vốn lưu động, NHTM còn có các quỹ dự trữ, các quỹ này
được coi là vốn tự có của NH và được bổ sung hàng năm từ lợi nhuận ròng
của NH.
(1) Quỹ dự phòng tài chính: được trích lập hàng năm và được tích luỹ lại
nhằm bù đắp những tổn thất, rủi ro xảy ra đối với hoạt động NH.
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
(2) Quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ: trích lập theo tỉ lệ % nhất định trên

tổng lợi nhuận ròng
NH cũng còn có thể có các quỹ như: quỹ phúc lợi, khen thưởng...
1.1.2.2 Nguồn vốn huy động
Do vốn chủ sở hữu thường chỉ chiếm tỉ lệ nhỏ trong tổng nguồn vốn
kinh doanh của NHTM nên để hoạt động kinh doanh có hiệu quả thì NH cũng
phải huy động vốn từ bên ngoài. Đây chính là nguồn vốn đóng vai trò chủ
chốt trong hoạt động kinh doanh của NHTM. Nhờ có nguồn vốn này mà NH
có điều kiện cho vay, đầu tư và tham gia vào các hoạt động có khả năng sinh
lời khác. Nguồn vốn huy động được huy động chủ yếu từ 2 nguồn chính:
• Nguồn vốn huy động từ tiền gửi
Tiền gửi là nền tảng cho sự ổn định và phát triển của NH. Đây cũng là
khoản mục phân biệt NH với các loại hình doanh nghiệp khác. Tiền gửi là cơ
sở chính của các khoản cho vay và đầu tư nên cũng là nguồn gốc sâu xa của
lợi nhuận. Tiền gửi có thể chia thành hai loại chủ yếu là tiền gửi nhằm mục
đích hưởng các lợi ích từ các dịch vụ mà NH cung cấp cho khách hàng có tài
khoản ở NH và loại thứ hai là nhằm hưởng lãi suất NH trả cho các món tiền
gửi có kỳ hạn xác định.
Các khoản tiền gửi nhằm mục đích hưởng các lợi ích từ các dịch vụ NH
là các khoản tiền gửi không kì hạn và các khoản tiền gửi thanh toán. Đây là
các khoản chủ yếu sẽ dùng để thanh toán, chi trả cho các hoạt động mua hàng
hoá, dịch vụ và các khoản chi khác được phát sinh một cách thường xuyên.
Với các khoản gửi thanh toán thì khách hàng có thể gửi vào và rút ra bất cứ
lúc nào.
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Loại thứ hai là tiền gửi có kỳ hạn. Đây là khoản tiền có sự thoả thuận về
thời điểm rút tiền của khách hàng. Các khoản tiền này được gửi vào nhằm
mục đích thu lợi từ lãi của NH trả cho khách hàng. Loại thứ hai do có thời
hạn xác định và thường là dài hơn so với tiền gửi không kỳ hạn nên có lãi suất
cao hơn. Vốn huy động từ tiền gửi chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng nguồn

vốn của NHTM. Tuy nhiên, do nguồn vốn này chỉ tạm thời nằm trong két của
NH trong một khoảng thời gian nhất định nên việc sử dụng nguồn vốn này đòi
hỏi NH phải có một lượng dự trữ nhất định để đảm bảo khả năng thanh toán
cho khách hàng khi đến thời điểm đáo hạn (hết kỳ hạn gửi) hay khi khách
hàng có nhu cầu thanh toán (đối với khoản tiền gửi thanh toán). Nguồn vốn từ
tiền gửi có kỳ hạn đem sử dụng sẽ an toàn hơn và ít gặp rủi ro khách hàng rút
vốn trước hạn.
• Nguồn vốn đi vay
Nguồn tiền gửi là nguồn vốn quan trọng nhất của NH, tuy nhiên, khi
nguồn này không đủ đáp ứng nhu cầu thanh toán và cho vay của NHTM thì
các NHTM có thể đi vay. Nguồn đi vay thường chiếm tỉ trọng nhỏ, có chi phí
huy động lớn nhưng nó đảm bảo cho hoạt động của NH liên tục và thông suốt.
-Vay NHNN : vay NHNN thường mang tính chất là các khoản vay cấp
bách khi NHTM thiếu hụt dự trữ hoặc thiếu khả năng chi trả. Đây là nguồn
cho vay cuối cùng của các NHTM để tránh vấp phải khủng hoảng tài chính.
NHNN thực hiện cấp tín dụng cho các NHTM qua 2 hình thức chính là
tái chiết khấu (hay tái cấp vốn) và vay vốn ngắn hạn.
Có thể nói, nguồn vốn vay NHNN là rất quan trọng vì nó giúp cho NH
vượt qua các khó khăn về thanh khoản và đảm bảo hoạt động bình thường của
các NHTM, giúp cho sự ổn định và phát triển của nền kinh tế.
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
- Vay tổ chức tín dụng khác
Trong quá trình hoạt động, khi NHTM thiếu hụt dự trữ hoặc thiếu tiền
mặt, buộc phải vay mượn các tổ chức tín dụng khác thay thế cho nguồn vay
mượn từ NHNN. Quan hệ vay mượn này diễn ra khá thường xuyên nhưng
thường chỉ trong thời gian ngắn vì tính chất của khoản vay này là đáp ứng nhu
cầu vốn trước mắt. Hoạt động này đã hỗ trợ tích cực cho hoạt động của các
NH, bổ sung kịp thời cho nhu cầu vốn thông qua việc điều hoà nguồn vốn từ
nơi thừa đến nơi thiếu.

Vốn vay các tổ chức tín dụng và NHNN chiếm tỉ lệ không lớn nhưng nó
góp phần gia tăng nguồn vốn, mở rộng hoạt động kinh doanh và đảm bảo khả
năng thanh toán thường xuyên cũng như nâng cao hiệu quả, hiệu suất sử dụng
vốn của NHTM
- Vay trên thị trường
Đây là kênh huy động vốn được nhiều NH áp dụng. Kênh huy động vốn
này đã hỗ trợ tích cực cho các NHTM. Kênh huy động này thường không có
tài sản đảm bảo; các NH lớn, uy tín vay vốn dễ dàng hơn; các NH nhỏ thường
vay gián tiếp qua NH đại lý hoặc nhờ sự bảo lãnh của các NH lớn
Các NHTM có thể vay vốn trên thị trường tiền tệ hoặc thị trường vốn.
Các công cụ NHTM sử dụng để vay vốn trên thị trường tiền tệ gồm: kỳ phiếu
NH, chứng chỉ tiền gửi..., trên thị trường vốn bao gồm: trái phiếu, tín phiếu,
kỳ phiếu ...
• Nguồn khác
Ngoài các nguồn vốn trên, nguồn vốn của NHTM còn bao gồm:
- Nguồn uỷ thác: NHTM thực hiện các dịch vụ uỷ thác: uỷ thác đầu tư,
uỷ thác giải ngân, uỷ thác cho vay, thu hộ...Khi thực hiện các dịch vụ này,
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
mạng lưới NHTM như là kênh dẫn vốn tới các mục tiêu. Do vậy, vốn hình
thành từ nguồn này không mất chi phí.
- Nguồn từ thanh toán: các hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt có
thể hình thành các nguồn trong thanh toán (sec trong quá trình chi trả, tiền ký
quỹ mở L/C...)
- Nguồn khác: ngoài các nguồn nêu trên NH còn có một số nguồn khác
như: lương chưa trả, thuế chưa nộp...
1.1.3 Vai trò của vốn huy động đối với hoạt động của NHTM
NHTM kinh doanh tiền tệ dưới hình thức huy động, đầu tư và cung cấp
các dịch vụ, vì vậy công tác huy động vốn góp phần hết sức quan trọng tạo ra
nguồn vốn cho NHTM. Huy động vốn là nghiệp vụ cơ bản của NHTM nhằm

thu hút vốn đầu tư từ các tổ chức và cá nhân trong nền kinh tế để thực hiện
mục đích kinh doanh của mình. Nhìn chung, vốn chi phối toàn bộ các hoạt
động và đóng vai trò quyết định đối với việc thực hiện chức năng của NHTM.
(1) Vốn là cơ sở để các NH tổ chức hoạt động kinh doanh
NHTM cũng như bất kỳ doanh nghiệp nào muốn hoạt động kinh doanh
đều phải có vốn. Bởi vì, vốn phản ánh năng lực chủ yếu để quyết định khả
năng kinh doanh. Riêng với NH, vốn là cơ sở để NHTM tổ chức mọi hoạt
động kinh doanh của mình. Nói cách khác, NH không có vốn thì không thể
thực hiện các nghiệp vụ kinh doanh của NH. Đối với NH, do tính chất đặc thù
là kinh doanh tiền tệ nên vốn không chỉ là điều kiện chính để kinh doanh mà
còn là đối tượng kinh doanh chủ yếu của NHTM. Nguồn vốn phản ánh tiềm
năng và sức mạnh của NH. Những NH nhiều vốn là NH có nhiều thế mạnh
trong kinh doanh và một NH chỉ có thể tiến hành hoạt động kinh doanh tốt
khi biết kết hợp hài hoà giữa các nguồn vốn với nhau tạo ra cơ cấu vốn hợp lý
và ổn định.
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
(2) Vốn của NH quyết định quy mô hoạt động tín dụng và các hoạt động
khác
Hoạt động tín dụng và các hoạt động khác của NH phụ thuộc vào vốn
của NH. Lượng vốn của NH có tính chất quyết định đến việc mở rộng hay thu
hẹp khối lượng tín dụng, khả năng chi trả, thanh toán cũng như các hoạt động
khác của NH. Các NH có nhiều vốn sẽ có ưu thế cạnh tranh hơn các NH có ít
vốn do các khoản mục đầu tư và cho vay kém đa dạng hơn, các dịch vụ cung
ứng kém hơn, cũng như quy mô các khoản vay nhỏ hơn. Mặt khác, sự tăng
trưởng của quy mô tín dụng phải đảm bảo hệ số an toàn vốn tối thiểu theo quy
định, do đó NH không thể mở rộng quy mô tín dụng khi vốn chủ sở hữu còn
hạn chế. Có nhiều vốn NH sẽ có điều kiện đưa ra các hình thức tín dụng linh
hoạt, phát triển quy mô tín dụng, từ đó có điều kiện hạ lãi suất nên thu hút
được nhiều khách hàng hơn.

Như vậy, các NHTM chỉ có thể đạt được mục tiêu tăng trưởng tín dụng,
nâng cao hiệu quả kinh doanh khi NH có vốn huy động dồi dào, tăng trưởng
ổn định và có cơ cấu vốn hợp lý nhờ hoạt động huy động hiệu quả
(3) Vốn quyết định khả năng thanh toán và đảm bảo uy tín của NH trên
thị trường.
Trong nền kinh tế thị trường, để tồn tại và phát triển các NH cần không
ngừng tạo lập và khẳng định uy tín của mình trên thị trường. Uy tín đó thể
hiện ở khả năng sẵn sàng thanh toán, chi trả cho khách hàng, sẵn sàng cung
cấp các dịch vụ khách hàng yêu cầu. Có nhiều vốn, khả năng thanh toán của
NH luôn được đảm bảo, khách hàng sẽ luôn cảm thấy yên tâm khi giao dịch
với NH. Có thể nói khả năng thanh toán của NH tỉ lệ thuận với vốn của NH
nói chung và vốn khả dụng nói riêng. Không chỉ thế, uy tín của NH còn thể
hiện ở quy mô vốn chủ sở hữu. Quy mô vốn chủ sở hữu sẽ tạo niềm tin cho
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
công chúng và đảm bảo sức mạnh tài chính của NH trong điều kiện nền kinh
tế biến động như hiện nay.
Như vậy, với tiềm năng vốn lớn, NH có thể tiến hành kinh doanh hiệu
quả, từ đó, nâng cao vị thế của NH trên thị trường.
(4) Vốn quyết định năng lực cạnh tranh của NH
Với xu hướng toàn cầu hoá và sự phát triển mạnh mẽ của ngành NH,
năng lực cạnh tranh của NH trên thị trường là yếu tố quyết định sự tồn tại và
phát triển của NH. Điều này phụ thuộc vào quy mô vốn cũng như các phương
tiện kỹ thuật hiện đại của NH. Nguồn vốn dồi dào, ổn định sẽ giúp NH mở
rộng quy mô hoạt động, thu hút thêm nhiều khách hàng vay vốn, giữ chân
được khách hàng truyền thống. Doanh số cho vay của NH tăng lên, đồng thời
làm tăng nguồn vốn của NH, nguồn vốn tăng trưởng giúp cho NH có khả
năng tài chính dồi dào cho sự tăng trưởng và phát triển của các hình thức dịch
vụ, tăng cường cơ sở vật chất cũng như quy mô hoạt động. Các dịch vụ NH từ
đó cũng ngày càng được cải tiến và phát triển hơn.

Ngoài ra, vốn lớn sẽ giúp cho các NH có khả năng kinh doanh đa năng
trên thị trường, không chỉ cho vay mà còn mở rộng hình thức liên doanh, liên
kết, dịch vụ thuê mua và chính những hình thức kinh doanh đa năng này sẽ
giúp tạo thêm nguồn vốn, tăng sức cạnh tranh của NH trên thương trường. Có
thể nói, nguồn vốn là yếu tố then chốt đối với hoạt động kinh doanh của NH,
vì thế đòi hỏi các NH phải cực kỳ nhanh nhạy trong việc điều hành vốn, hạn
chế tối đa việc thừa hoặc thiếu vốn làm giảm hiệu quả kinh doanh của NH.
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
1.2 Các hình thức huy động vốn của NHTM
1.2.1 Khái niệm
Huy động vốn là nghiệp vụ cơ bản của NH (còn gọi là nghiệp vụ tạo
vốn) nhằm thu hút vốn từ các tổ chức và cá nhân trong nền kinh tế để phục vụ
mục đích kinh doanh của NH nhằm tìm kiếm lợi nhuận
1.2.2 Các hình thức huy động vốn
Bởi vốn huy động có ý nghĩa quyết định khả năng hoạt động của mỗi
NH nên hoạt động huy động vốn là hoạt động có vai trò rất quan trọng của
NHTM. Các hình thức huy động vốn ảnh hưởng rất lớn đến khối lượng vốn
huy động được, vì vậy, việc đưa ra các hình thức huy động vốn phù hợp, linh
hoạt là hết sức cần thiết.
Có rất nhiều cách phân loại các hình thức huy động vốn, sau đây là một
số tiêu thức phân loại chính được sử dụng phổ biến
1.2.2.1 Theo đối tượng huy động
Vốn huy động từ dân cư
Đây là nguồn vốn có tiềm năng lớn và nhìn chung là khá ổn định đối với
NH do đối tượng dân cư chiếm phần lớn trong các đối tượng hoạt động của
NH. Nguồn vốn này rất đa dạng, vì thế, nó có thể huy động dưới nhiều hình
thức để phục vụ mục tiêu phát triển của NH. Với mục đích gửi tiền chủ yếu là
tiết kiệm, bảo quản, đem lại khả năng sinh lời cho mình thì các đối tượng dân
cư đã đem lại một lượng vốn huy động đáng kể cho NH bằng số tiền nhàn rỗi

của mình.
Vốn huy động từ các tổ chức kinh tế
Không chỉ khách hàng cá nhân mới đóng vai trò quan trọng trong hoạt
động của NH mà các tổ chức kinh tế cũng góp phần tạo nên sự đa dạng trong
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
hoạt động của NH. Trong hoạt động huy động vốn của NH, lượng vốn huy
động từ các tổ chức kinh tế cũng chiếm tỉ lệ không nhỏ.
Vốn huy động từ các tổ chức kinh tế là số tiền tạm thời nhàn rỗi trong
quá trình sản xuất và kinh doanh được gửi tại NH với nhiều mục đích khác
nhau. Các NH cần phát triển và quản lý tốt các tài khoản này sẽ cho phép NH
có một nguồn vốn đáng kể với chi phí thấp.
1.2.2.2 Theo hình thức huy động
Về cơ bản, các NHTM thường có các phương thức huy động như sau:
Huy động tiền gửi
Tiền gửi của khách hàng là nguồn tài nguyên quan trọng nhất của
NHTM. Tiền gửi là nguồn vốn quan trọng để NHTM thực hiện các nghiệp vụ
tín dụng, là nền tảng cho sự ổn định và phát triển của NH. Để gia tăng lượng
tiền gửi trong môi trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay, các NH đã đưa ra
và thực hiện nhiều hình thức huy động phong phú
Tiền gửi không kỳ hạn
Đối với hình thức tiền gửi này, người gửi tiền có thể rút tiền bất cứ khi
nào để đáp ứng nhu cầu sử dụng. Mục đích của hình thức gửi tiền này thường
là để đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh, thanh toán nên thường có lãi suất
thấp. Tiền gửi không kỳ hạn gồm 2 loại: tiền gửi thanh toán và tiền gửi không
kỳ hạn thuần tuý.
+ Tiền gửi thanh toán
Là khoản tiền gửi được sử dụng với mục đích thanh toán, chi trả trong
kinh doanh một cách thường xuyên, thuận tiện thông qua việc sử dụng sec.
Khách hàng gửi tiền có thể rút ra, chuyển nhượng hoặc chi trả bất cứ khi nào

họ muốn
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Về phía NH, đây là khoản nợ mà NH phải trả bất cứ khi nào nên dự trữ
cho loại này thường cao hơn và lãi suất phải trả thấp hơn tiền gửi có kỳ hạn.
NH có thể sử dụng phần chênh lệch giữa các khoản xuất và nhập trên tài
khoản tiền gửi thanh toán của doanh nghiệp để làm vốn kinh doanh với chi
phí thấp. Tuy nhiên, việc cho vay phải có mức độ và dự trữ nhằm đáp ứng kịp
thời, chính xác yêu cầu của khách hàng.
+ Tiền gửi không kỳ hạn thuần tuý
Giống tiền gửi thanh toán, chi phí huy động của loại tiền gửi này rất
thấp. Tuy nhiên, mục đích của khách hàng không phải là để thanh toán mà để
đáp ứng các nhu cầu chưa có kế hoạch xác định cụ thể, họ gửi tiền vào NH để
đảm bảo an toàn và khi cần có thế sử dụng ngay. Tiền gửi này không được
phát hành séc.
Tiền gửi có kỳ hạn
Là loại tiền gửi mà khi gửi tiền thì giữa khách hàng và NH có sự thoả
thuận về thời hạn rút tiền. Khách hàng gửi tiền nhàn rỗi vào NH với mục đích
hưởng lãi suất, và lãi suất được trả tương ứng với mỗi kỳ hạn gửi tiền. Kỳ hạn
càng dài thì lãi suất càng cao, ngoài ra còn có nhiều điều khoản hấp dẫn nhằm
thu hút khách hàng.
Đối với NH, tiền gửi có kỳ hạn là nguồn vốn mang tính ổn định, vì thế,
NH có thể sử dụng loại tiền gửi này làm nguồn vốn kinh doanh ổn định và lâu
dài. Do đó, để khuyến khích khách hàng thì NH thường đưa ra các kỳ hạn gửi
tiền khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu gửi tiền của khách hàng. Thông
thường, khách hàng thường không được rút trước thời hạn đã thoả thuận. Tuy
nhiên, trên thực tế, do áp lực cạnh tranh hiện nay, các NH thường cho khách
hàng rút trước hạn nhưng khi đó, khách hàng sẽ được hưởng mức lãi suất thấp
Ph¹m Lan H¬ng Líp tµi chÝnh doanh nghiÖp 46Q