đề tài NGHIÊN cứu PHÁT TRIỂN NĂNG lực TỔNG THỂ của CON NGƯỜI tại DOANH NGHIỆP NHỎ và vừa VIỆT NAM







CÔNG TRÌNH

-2013




:  
I 










--







CÔNG TRÌNH

-2012




:  
I 




:





-3-

“Không có giới hạn với sự tăng trưởng, bởi vì không có giới hạn với
năng lực con người như trí thông minh, trí tưởng tượng, và những
điều kỳ diệu”
Ronald Wilson Reagan, tng thng th 40 ca Hoa K
i


DANH MC CÁC THUT NG VIT TT iv
DANH MC HÌNH vi
DANH MC BNG BIU vii
M  1
:  LÝ LUN V V PHÁT TRIC TNG TH
CI 9
1.1. Phát tric 9
1.1.1. m 9
1.1.2. C phát tric tng th. 10
1.2. c tng th ci 11
1.2.1. Tm quan trng ca vic phát hic chìm 13
1.2.2. Các loc chìm 14
1.3. Các mô hình qun tr nhân s c nhân viên. 22
1.3.1. Mô hình qun tr nhân s truyn thng. 22
1.3.2. Mô hình phát trin t ch 23
1.3.3. Lp b c 25
1.4. Kt lun 26
C: THC TRNG PHÁT TRIC TNG TH CA CON
I TI DOANH NGHIP NH VÀ VA VIT NAM 28
2.1. Khái quát tình hình phát trin doanh nghip nh và va  Vit Nam 28
ii

2.1.1. Quá trình hình thành, phát trin doanh nghip nh và va 28
2.1.2. a doanh nghip nh và vi vi s phát trin kinh t c 33
2.2. Thc trng phát tric tng th ci ti doanh nghip nh và va
Vit Nam. 35
2.2.1. Phn nghiên cu ca nhóm tác gi 36
2.2.2. Phn phng vn chuyên sâu 46
2.2.3. Kt lun phn thc trng và nguyên nhân 51
: KINH MÔ HÌNH VÀ KT QU C 54
3.1. Mô hình biu din các gi thit v c tim n ca con
i. 54
3.1.1. Mô hình biu din các gi thit v c tim n ca con
i 54
3.1.2. Gi thit nghiên cu 58
3.1.3. Thit k bng hi 58
3.1.4. ng phng vn 58
3.1.5. Thu thp và phân tích s liu 59
3.2. Kt qu c. 59
3.3. Các kt qu khác 78
:  XUT GII PHÁP PHÁT TRIC TNG TH CA
I CHO DNNVV VIT NAM 81
4.1. Quá trình phát tric tim n ci 81
4.2. Gii pháp 1: Phng vn. 82
iii

4.3. Gii pháp 2: Gii quyt tình hung, làm vic, tho lun nhóm 89
4.4. Khuyn ngh b sung cho DNNVV Vit Nam 93
KT LU 96
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC

iv


Ch vit tt

CBCNV

DN

DNNN
Doanh n
DNNVV



ERG
Existence, Relatedness, and Growth
GDP
Gross Domestic Product
GIZ
Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit
HRM
Human Resource Management
KPIs
Key Performance Indicators
MBO
Management by Objectives
NCKH&HTPT

v

PF
Personality Factor
TNHH

TP

UNDP
United Nations Development Programme
WB
World Bank
vi

HÌNH

Hình 1: u 7
Hình 2  1.1: Mô hình tn tr nhân s (1) 12
Hình 3  1.2: Mô hình tn tr nhân s (2) 14
Hình 4  1.3: Mô hình tn tr nhân s (3) 15
 1.4: Tháp nhu cu Maslow 18
 1.5: Mô hình qun tr nhân s truyn thng 22
 1.6: Mô hình phát trin t ch 24
Hình 8  2.1: Yêu cu h  v trí Nhân viên kinh doanh, Công Ty TNHH Thit B Y T
 38
Hình 9  2.2: H n dng khác ca SEV 38
Hình 10  2.3: Giao din h thng h thng KPIs Sacomreal 44
 3.2:u din các gi thit 56
 57
  n
c tim n 79

 o lp k cn giúp phát hic tim n ca nhân viên 79
 c tim n
ca nhân viên 79
 3.7: Bi 80
Hình 17 - 4.1: Quá trình phát tric tim n 81


vii



Bng 1  2.1: Tng hp s ng và vn 30
 u doanh nghip nh và vng 32
 2.3: Kt qu phng vn chuyên sâu phn thc trng 48
 2.4: Kt qu phng vn chuyên sâu phn nguyên nhân 50
 2.5: Kt lun hn ch trong thc trng công tác qun tr và phát trin NNL 51
 2.6: Kt lun nguyên nhân ca hn ch 52
Bng 7  3.1: Giá tr trung bình 61
Bng 8 -  62
Bng 9 - 3.3: Kinh T-i vi kh o 63
Bng 10  3.4: Kinh T-i vi kh  64
Bng 11  3.5: Kinh T-i vi s t tin ca nhân viên 65
Bng 12  3.6: Kinh T-i vi s sang to ca nhân viên 66
Bng 13  3.7: Kinh T-i vi tinh thn trách nhim ca nhân viên 67
Bng 14  3.8: Kinh T-i vi s trung thành ca nhân viên 68
Bng 15  3.9: Kinh T-i vi kh u áp lc cao trong công vic 69
Bng 16  3.10: Kinh T-i vi kh c quan ca nhân viên 70
Bng 17  3.11: Kinh T-i vi s cu tin ca nhân viên 71
Bng 18  3.12: Kinh T-i vi tinh thn ham hc hi ca nhân viên 72
viii

Bng 19  3.13: Kinh T-i vi nhu cu quyn lc ca nhân viên 73
Bng 20  3.14: Th t hiu qu c phát hic
tim n 77
 s dng trong phng v
 88
 4.2: Gii pháp ng di quyt tình hung/ làm vic nhóm
vc tim n 92
1



1. Tính cp thit c tài.
Chng ngun nhân lc ca VN hin nay mi ch m 10), xp
th 11 trong s c châu Á tham gia xp hi ca Ngân hàng Th
gii (WB). 1 nghiên cu khác cho thng VN ch m. Nhng nn
kinh t có cht sc cnh tranh trên th
ng toàn cu. (Ngun: WB).
n kinh t Vin vào hi nhp sâu vi kinh t
quc t, v chng ngun nhân lc càng tr nên cp thit và vô cùng quan trng.
p Vit Nam là doanh nghip nh và va, vi tim lc ngun
vn hu hn thì vic phát trin và hiu
qu nht.
Chính vì vc tng th c là mt v 
và góp phc cu qu kinh doanh ca các doanh
nghip nh và va  Vit Nam. Vì th, nhóm nghiên cu la ch  tài này là mt
y th g ha hn nhng kt qu  c gng, n lc.

2. Các nghiên c tài.
Sau quá trình tìm hiu qua nghiên cu lý thuyc tin, nhóm nghiên

cu nhnh tình hình nghiên cu v v c tng th ca con
 là v i mi m  c bình din th gii và Vit Nam. Vì th, các
nghiên cu v v này còn rt hi 
tng quan các công trình nghiên cu trong và ngoài
c liên quan ti v nghiên cu c tài.


2

Trên thế giới
Có mt s các công trình nghiên cu v v  phát tri c tng th ca con
i. Tuy nhiên, các nghiên cu và ch tp trung  các nhà nghiên cu
Nht Bc biu nào ch ra rõ ràng khung kh 
pháp áp dng cho phù hp vm ca các doanh nghip nh và va.
Trong s các nghiên cc hin, mt s nghiên cu quan trng và có ng ln
n các nghiên ciên cu ca:
- Mitsuyo Hanada. (2012), Management of Human Capacity Development, Keio
University, Japan.
Trong bài nghiên cu này tác gi n nhân s truyn thng
m c xut mt mô hình mi trong
qun tr nhân s nhm phát tric tng th c : « Mô hình
phát trin t ch ng cn phi xây dc mt h thng mc
gn nhân s p cn dc tng
thc bu bng vic to ra và vn hành mt chui các h
th  ng tr    ca doanh nghip nh     
nghip tim n ci, nhng kh  ng lc phát trin
cho t chc 
 phát hic tim n cc bit là trong quá trình tuyn dng.
T ng gi ý v chính sách cho các doanh nghip nhm phát trin nhng
 hong qun tr nhân s.

- Dennis S. Tachiki. (2002), Human Capacity Building in SMEs: Japanese
Experiences and Regional Challenges, Tamagawa University, Tokyo.
Trong bài nghiên cu tác gi m Phát tric tng th theo
UNPD 1992. Tachiki cho rng mun phát tric tng th ci thì
phi tp trung vào v c khi
tuyn dng và sau khi tuyn dc khi tuyn dng là kt qu ca h
thng giáo dc Nht Bo sau khi tuyn dng, tác gi kt hp gia l
3

trình phát trin ca nhân viên và mc tiêu phát trin ca t chc. Nói tóm li, trong
khuôn kh bài nghiên cu, Tachiki tp trung vào v  phát tric
tng th ci ch  cp ti vic phát hin nh
nào.
- Malikeh Beheshtifar, Mahmoud Nekoie.Moghadam. (2011), Studying the
Competency-Related Models in Succession Planning, European Journal of
Economics, Finance and Administrative Sciences.
Trong bài nghiên cu này, các tác gi   cn mô hình t 
trong qun tr nhân s. Ngoài ra các tác gi còn khái quát mt s kin thc liên quan
n b  t cách khá c th vic
áp dng qun lý nhân s thông qua qun lý b c.

Tại Việt Nam.
Nhìn chung v phát tric tng th ci còn khá mi  trên th gii.
Chính vì th,  Vit Nam các hc gi, các nhà kinh t hc, và nhc, qun lý
doanh nghip càng b hn ch  i tìm hiu v c
này. Có th m qua mt vài bài nghiên c cc tng th ca con
 :
- Lê Th M Linh. (2009), “Phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp nhỏ và
vừa ở Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế”, lun án ting
i hc Kinh t quc dân, Hà Ni

Trong bài nghiên cu này,  ph phát trin ngun nhân lc, tác gi có
h thng mt s m cong sách Qun
lý và phát trin ngun nhân lc xã hi hay theo Henry J. Sredl & William J. Rothwell.
  cn mt s yu t cc chìm thuc v th lc, trí lc,
phm cht tâm lý xã hi. Bài vit ch dng li  hai thác làm th
 phát hic nhc này. Tuy nhiên, bài nghiên c ra
4

rng phát trin ngun nhân ly vic hc tp có tính t chc nhm
nâng cao kt qu thc hin công vic và ti thông qua vic thc hin các
gio, phát trin, các sáng kin và các bin pháp qun lý vi m
trin t chc và phát tri  nhóm tác gi tham kho khi
ng nhnh v thc trng phát tric  các doanh nghip nh và
va Vit Nam.
3. Mc tiêu nghiên cu.
Mc tiêu chính ca nghiên cu là tìm ra nhng v n trong thc trng ca v
c tng th ci ti doanh nghip nh và va Vi. Qua
nhóm nghiên cu s  gii pháp cho v này qua mt mô hình chi tit và b
tiêu chí c th.
 c mc tiêu  tài phi gii quyt hai câu hi nghiên cu trng tâm sau:
- Thc trng ca v phát tric tng th ci ti doanh nghip nh
và va Vit Nam có nhm c th, chi ti nào?
- Gii pháp nào cho v Phát tric tng th ci ti các doanh
nghip nh và va Vi?
4. ng và phm vi nghiên cu.
- Đối tượng: V Phát tric tng th ca con ni ti các doanh nghip
nh và va Vit Nam.
- Phạm vi:
Không gian nghiên cứu: Vit Nam.
Thời gian tiến hành: t tháng 10/2012 ti tháng 4/2013.

5. u.
c s dng trong bài:
- ng
- nh tính.
5

- Phng vn sâu chuyên gia
- u tra, kho sát ti các doanh nghip nh và va bàn TP. Hà
Ni, TP. H Chí Minh và tnh Thái Bình.
- ng kê, so sánh, miêu t.
C th, nhóm nghiên c du thc chng theo hình 1
(trang 5), vi m li câu h  phát tric tng th ca
i trong DNNVV Vic hin bài nghiên cc
sau:
c 1 (c), nhóm thu thp d lip và th cp thông qua các tài liu v vn
 phát tric tng th cc (nghiên cu lý thuyt)
cùng vc t ti mt s doanh nghip (nghiên cu thc ting vn
chuyên gia v qun tr nhân sn hành phân tích d liu, so sánh gia
tình hình phát tric tng th ci trong thc t ti các doanh nghip.
c 2 )c cái nhìn tng quan v v phát tric tng
th ci trên c n lý thuyt và thc tin, nhóm nghiên c
hiu v c th ti DNNVV Vi thc hiu này, các tác gi n hành
x lý các s liu th cc bit là phng vn sâu các chuyên gia nhân s, nhà qun lý
    t lun v thc trng và nguyên nhân ca hn ch trong vic áp dng
c tng th ti các DNNVV  Vit Nam.
c 3  4)c cái nhìn v thc trng và nguyên nhân ca
v, nhóm nghiên cu tin hành xây dng gii pháp gii quyt v này bng vic
xây dng mt mô hình gi nh th hin s ng c
lc tim n tc tìm ra t
c t các DN go công ty, các nhà qun lý v 

vc nhân s a nh kinh tính thuyt
phc ca các gi thi tính thuyt phc ca gi thi
 dt s các gii pháp, các gi
6

c kim tra tính kh thi vi các doanh nghip. Cui cùng, các gii pháp phù hp nht
c trình bày trong bài nghiên cu.
(Xem trang sau   u)
7

Hình 1: u
Phân tích d liu
c 1
c 2
c 3
phù hp

Phù hp
Phát tric tng th ti các DNNVV
Vit Nam- Thc trng và gii pháp
Nghiên cu lý thuyt
và thc tin
Phng vn chuyên
gia
Tìm ra v
Phân tích nguyên
nhân
i pháp xut
mô hình áp dng
Kt lun
Kim tra tính kh thi
ca gii pháp bng cách

chy mô hình gi nh
 xut gii pháp
kh thi

8

6. i c tài.
 n:
- n lý lun: t lý lun v phát tric tng th ca con
i, mô hình phát tric tng th ci.
- n thc tin:  phát tri
lc tng th i mà xum là t vic phát hic chìm ca con
i c hin kh c trng v nhân s ti các
doanh nghip nh và va. T vic phân tích mô hình s dng s liu kh
 xut nhm giúp các doanh nghip có th áp dng mô hình phát tric tng
th ci vào chic nhân s.
7. Kt cu c tài.
Nội dung của đề tài được chia làm 4 chương:
 lý lun v v phát tric tng th ci.
c trng ca v phát tric tng th ci ti
doanh nghip nh và va Vit Nam.
 Mô hình gi nh và kt qu c
 xut gii pháp phát trin c tng th cho doanh nghip
9




1.1. 
1.1.1. 

Phát tri c tng th  c n các cách tip cn, chi 
c s d tìm kic ca cá nhân, t ch
mt h thng rng ln hay toàn xã hi. Các cách tip cn mi này s giúp công ty, t chc
phát huy tc mnh ngun nhân lc ca mình bng cách to ra nhng quy chun
giúp tr li nhng câu hi làm th  phát hic ca tc
 làm gì, làm th c nh gi c
n vng.
Ma vic phát tric tng th là:
- y, tn dng có hiu qu nhng k  n lc.
- Chú trng các giá trng lu ki y s phát trin bn
vng.
c là
 chc, và xã hng và duy trì kh
 thit lc các mc tiêu phát trin
ca mình theo thi gian.

ng kha các cá nhân, t chc và xã hu qu s dng các
ngun lc ma h  bn vng
10

 
c chng minh c c các
mc tiêu kinh t - xã hi cc th hin thông qua s hin di
a s kt hp hu ht các yu ti các t chc,
cam kt và tm nhìn co, ngun lc tài chính và vt cht, ngun nhân lc có tay
ngh
1.1.2. .
Mc dù các nhà nghiên cu có nhnh khác nhau v phát tri
lc tng th u hu thng nht  mm chung là chia phát tric
tng th thành 3 c: c cá nhân, c t chc và c xã hi.

1.1.2.1. C cá nhân
Cp  này trong khung kh phát tri cng nhân t ca
t chc hoc xã hi mà k  a h c cng c  
mc tiêu phát trin. T m phát tric, vic  c
tng   c nhìn nht phn ca khung kh rng ln. Tuy nhiên,
nhng d án phát trin ch tp trung mt cách hn ch vào vio cá nhân mà không
có mt s chú ý nhn nhng tình hung c th trong t chc, hoc quá trình phân
b quyn lc.
1.1.2.2. C t chc
Phát tric  c t chc ch yu tp trung vào các tình hun
cu trúc, quá trình, tài nguyên và qun lý doanh nghic bic ca t
chc li ph thuc vào vic s dng có hiu qu  lc ca cá nhân. Chính vì th
c t chc, các doanh nghip phi tn dng tt nhng yu t bên
ngoài v lunh, h thng giá tr xã hng yu t 
n thc, quan h, hoc s o, qun lý. Vì th nhóm tác gi cho rng vic
phát tric tng th i là mt vin.

11

1.1.2.3. Cp  xã hi
c xã hi là tng hòa cc t ch
ct cng.  c này, các t chc, cá nhân s s dng toàn b k
 n lc c giúp cc nhng mc tiêu chung
m nghèo, nâng cao dân trí, hay nhng mc tiêu bo v sc khe cng
ng hay bo v ng, phát trin kinh t xã h
1.2. 
c tng th i (human capacity) là quá trình trang b cho mi cá nhân
nhng hiu bic tip cn thông tin, kin thc, các hoo mà
 có kh c l, th hin bn thân mt cách hiu qu-1992).
n tr nhân s. Hc thuyt cho rc

tng th cc chia thành hai phn: Ph phn d nhìn thc và
ph khó nhìn thy, phát hic. Mô hình t
dng dùng t gim v c ci. Mt
t có 1/9 khng ni trên mc, phn còn li
y, nc cu ph
nhân t thuc v nh v bn

12


Hình 2  1.1: Mô hình tn tr nhân s (1)
(Ngun: 

Phát tric tng th ci, các doanh nghip s thc hin hai nhim v
chính.
Th nht là phát tria nhân viên lên mt tm cao mi.
Th hai là phát hing chính sách nhân
s phù h y nh
Tuy nhiên trong khuôn kh bài nghiên cu này, nhóm tác gi ch tc
xây dng ph   có th         a con
i. T ng khuyn ngh, g có th khai thác và phát trin nhng
ng trong qun tr nhân s.
13

1.2.1. c chìm
 trên, theo hc thuyt tc ni (gm nhng k
n thn ngh nghip c th) là nhc d phát hin, d
o và phát tric chìm. Chính vì vy, vic tuyn dng và la chn
nhc tim n là mt quyi nhng nhân viên
này có sn t chm bo cho s thành công trong công vic sau này, còn

các yu t b ni thì doanh nghip có th giúp h c thông qua o
ngn h phát tric chìm, doanh nghip s trao cho h nhi phát
trin giúp h th hic  nhng v trí quan tr
a, nhng cá nhân xut sc tính  phn chìm ca t
quyng k n thc c th n công vic  phn ni
1
.
Chính vì vy, vic la chn nhân viên d ng cp phù hp
vi ngh không còn là cách tt nh tìm ra nhng cá nhân xut sc nht trong công vic
na.
Mt khác nhng quynh tuyn dng sai lm s dn mt s lãng phí rt ln v chi
o, phát tri n nhng ng dài hc tiêu kinh doanh
ca công ty hoc làm gim s hài lòng ca khách hàng.
y, rõ ràng vic phát hii dc tim n ca ng viên là rt
quan trp cn phi có nhng chic cho riêng mình trong
v qun tr nhân s. Vic xây dng b  phát hic n ca ng viên
 c tng th ci là cn thit cho các
doanh nghip hin nay.
Mt v d cho v





1
HayGroup©, Using Competencies to Identify High Performers: An Overview of the Basics
14




1.2.2. 
 xây dc b tiêu chí nhc chìm ci,
c tiên phi có cái nhìn rõ ràng v c chìm gm nhc
  cp ti mt s loc chìm da vào các
nghiên c
Nhìn chung các nhà nghiên cu ly mô hình tn tr nhân s làm
  phát trin các hc thuyt v c chìm c
c t chn và phát trin doanh nghip Persolog® cc phát trin.

Hình 3  1.2: Mô hình tn tr nhân s (2)
Ngun: Persolog®, dch bi nhóm tác gi