CÔNG TRÌNH
-2013
:
I
--
CÔNG TRÌNH
-2012
:
I
:
-3-
“Không có giới hạn với sự tăng trưởng, bởi vì không có giới hạn với
năng lực con người như trí thông minh, trí tưởng tượng, và những
điều kỳ diệu”
Ronald Wilson Reagan, tng thng th 40 ca Hoa K
i
DANH MC CÁC THUT NG VIT TT iv
DANH MC HÌNH vi
DANH MC BNG BIU vii
M 1
: LÝ LUN V V PHÁT TRIC TNG TH
CI 9
1.1. Phát tric 9
1.1.1. m 9
1.1.2. C phát tric tng th. 10
1.2. c tng th ci 11
1.2.1. Tm quan trng ca vic phát hic chìm 13
1.2.2. Các loc chìm 14
1.3. Các mô hình qun tr nhân s c nhân viên. 22
1.3.1. Mô hình qun tr nhân s truyn thng. 22
1.3.2. Mô hình phát trin t ch 23
1.3.3. Lp b c 25
1.4. Kt lun 26
C: THC TRNG PHÁT TRIC TNG TH CA CON
I TI DOANH NGHIP NH VÀ VA VIT NAM 28
2.1. Khái quát tình hình phát trin doanh nghip nh và va Vit Nam 28
ii
2.1.1. Quá trình hình thành, phát trin doanh nghip nh và va 28
2.1.2. a doanh nghip nh và vi vi s phát trin kinh t c 33
2.2. Thc trng phát tric tng th ci ti doanh nghip nh và va
Vit Nam. 35
2.2.1. Phn nghiên cu ca nhóm tác gi 36
2.2.2. Phn phng vn chuyên sâu 46
2.2.3. Kt lun phn thc trng và nguyên nhân 51
: KINH MÔ HÌNH VÀ KT QU C 54
3.1. Mô hình biu din các gi thit v c tim n ca con
i. 54
3.1.1. Mô hình biu din các gi thit v c tim n ca con
i 54
3.1.2. Gi thit nghiên cu 58
3.1.3. Thit k bng hi 58
3.1.4. ng phng vn 58
3.1.5. Thu thp và phân tích s liu 59
3.2. Kt qu c. 59
3.3. Các kt qu khác 78
: XUT GII PHÁP PHÁT TRIC TNG TH CA
I CHO DNNVV VIT NAM 81
4.1. Quá trình phát tric tim n ci 81
4.2. Gii pháp 1: Phng vn. 82
iii
4.3. Gii pháp 2: Gii quyt tình hung, làm vic, tho lun nhóm 89
4.4. Khuyn ngh b sung cho DNNVV Vit Nam 93
KT LU 96
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC
iv
Ch vit tt
CBCNV
DN
DNNN
Doanh n
DNNVV
ERG
Existence, Relatedness, and Growth
GDP
Gross Domestic Product
GIZ
Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit
HRM
Human Resource Management
KPIs
Key Performance Indicators
MBO
Management by Objectives
NCKH&HTPT
v
PF
Personality Factor
TNHH
TP
UNDP
United Nations Development Programme
WB
World Bank
vi
HÌNH
Hình 1: u 7
Hình 2 1.1: Mô hình tn tr nhân s (1) 12
Hình 3 1.2: Mô hình tn tr nhân s (2) 14
Hình 4 1.3: Mô hình tn tr nhân s (3) 15
1.4: Tháp nhu cu Maslow 18
1.5: Mô hình qun tr nhân s truyn thng 22
1.6: Mô hình phát trin t ch 24
Hình 8 2.1: Yêu cu h v trí Nhân viên kinh doanh, Công Ty TNHH Thit B Y T
38
Hình 9 2.2: H n dng khác ca SEV 38
Hình 10 2.3: Giao din h thng h thng KPIs Sacomreal 44
3.2:u din các gi thit 56
57
n
c tim n 79
o lp k cn giúp phát hic tim n ca nhân viên 79
c tim n
ca nhân viên 79
3.7: Bi 80
Hình 17 - 4.1: Quá trình phát tric tim n 81
vii
Bng 1 2.1: Tng hp s ng và vn 30
u doanh nghip nh và vng 32
2.3: Kt qu phng vn chuyên sâu phn thc trng 48
2.4: Kt qu phng vn chuyên sâu phn nguyên nhân 50
2.5: Kt lun hn ch trong thc trng công tác qun tr và phát trin NNL 51
2.6: Kt lun nguyên nhân ca hn ch 52
Bng 7 3.1: Giá tr trung bình 61
Bng 8 - 62
Bng 9 - 3.3: Kinh T-i vi kh o 63
Bng 10 3.4: Kinh T-i vi kh 64
Bng 11 3.5: Kinh T-i vi s t tin ca nhân viên 65
Bng 12 3.6: Kinh T-i vi s sang to ca nhân viên 66
Bng 13 3.7: Kinh T-i vi tinh thn trách nhim ca nhân viên 67
Bng 14 3.8: Kinh T-i vi s trung thành ca nhân viên 68
Bng 15 3.9: Kinh T-i vi kh u áp lc cao trong công vic 69
Bng 16 3.10: Kinh T-i vi kh c quan ca nhân viên 70
Bng 17 3.11: Kinh T-i vi s cu tin ca nhân viên 71
Bng 18 3.12: Kinh T-i vi tinh thn ham hc hi ca nhân viên 72
viii
Bng 19 3.13: Kinh T-i vi nhu cu quyn lc ca nhân viên 73
Bng 20 3.14: Th t hiu qu c phát hic
tim n 77
s dng trong phng v
88
4.2: Gii pháp ng di quyt tình hung/ làm vic nhóm
vc tim n 92
1
1. Tính cp thit c tài.
Chng ngun nhân lc ca VN hin nay mi ch m 10), xp
th 11 trong s c châu Á tham gia xp hi ca Ngân hàng Th
gii (WB). 1 nghiên cu khác cho thng VN ch m. Nhng nn
kinh t có cht sc cnh tranh trên th
ng toàn cu. (Ngun: WB).
n kinh t Vin vào hi nhp sâu vi kinh t
quc t, v chng ngun nhân lc càng tr nên cp thit và vô cùng quan trng.
p Vit Nam là doanh nghip nh và va, vi tim lc ngun
vn hu hn thì vic phát trin và hiu
qu nht.
Chính vì vc tng th c là mt v
và góp phc cu qu kinh doanh ca các doanh
nghip nh và va Vit Nam. Vì th, nhóm nghiên cu la ch tài này là mt
y th g ha hn nhng kt qu c gng, n lc.
2. Các nghiên c tài.
Sau quá trình tìm hiu qua nghiên cu lý thuyc tin, nhóm nghiên
cu nhnh tình hình nghiên cu v v c tng th ca con
là v i mi m c bình din th gii và Vit Nam. Vì th, các
nghiên cu v v này còn rt hi
tng quan các công trình nghiên cu trong và ngoài
c liên quan ti v nghiên cu c tài.
2
Trên thế giới
Có mt s các công trình nghiên cu v v phát tri c tng th ca con
i. Tuy nhiên, các nghiên cu và ch tp trung các nhà nghiên cu
Nht Bc biu nào ch ra rõ ràng khung kh
pháp áp dng cho phù hp vm ca các doanh nghip nh và va.
Trong s các nghiên cc hin, mt s nghiên cu quan trng và có ng ln
n các nghiên ciên cu ca:
- Mitsuyo Hanada. (2012), Management of Human Capacity Development, Keio
University, Japan.
Trong bài nghiên cu này tác gi n nhân s truyn thng
m c xut mt mô hình mi trong
qun tr nhân s nhm phát tric tng th c : « Mô hình
phát trin t ch ng cn phi xây dc mt h thng mc
gn nhân s p cn dc tng
thc bu bng vic to ra và vn hành mt chui các h
th ng tr ca doanh nghip nh
nghip tim n ci, nhng kh ng lc phát trin
cho t chc
phát hic tim n cc bit là trong quá trình tuyn dng.
T ng gi ý v chính sách cho các doanh nghip nhm phát trin nhng
hong qun tr nhân s.
- Dennis S. Tachiki. (2002), Human Capacity Building in SMEs: Japanese
Experiences and Regional Challenges, Tamagawa University, Tokyo.
Trong bài nghiên cu tác gi m Phát tric tng th theo
UNPD 1992. Tachiki cho rng mun phát tric tng th ci thì
phi tp trung vào v c khi
tuyn dng và sau khi tuyn dc khi tuyn dng là kt qu ca h
thng giáo dc Nht Bo sau khi tuyn dng, tác gi kt hp gia l
3
trình phát trin ca nhân viên và mc tiêu phát trin ca t chc. Nói tóm li, trong
khuôn kh bài nghiên cu, Tachiki tp trung vào v phát tric
tng th ci ch cp ti vic phát hin nh
nào.
- Malikeh Beheshtifar, Mahmoud Nekoie.Moghadam. (2011), Studying the
Competency-Related Models in Succession Planning, European Journal of
Economics, Finance and Administrative Sciences.
Trong bài nghiên cu này, các tác gi cn mô hình t
trong qun tr nhân s. Ngoài ra các tác gi còn khái quát mt s kin thc liên quan
n b t cách khá c th vic
áp dng qun lý nhân s thông qua qun lý b c.
Tại Việt Nam.
Nhìn chung v phát tric tng th ci còn khá mi trên th gii.
Chính vì th, Vit Nam các hc gi, các nhà kinh t hc, và nhc, qun lý
doanh nghip càng b hn ch i tìm hiu v c
này. Có th m qua mt vài bài nghiên c cc tng th ca con
:
- Lê Th M Linh. (2009), “Phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp nhỏ và
vừa ở Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế”, lun án ting
i hc Kinh t quc dân, Hà Ni
Trong bài nghiên cu này, ph phát trin ngun nhân lc, tác gi có
h thng mt s m cong sách Qun
lý và phát trin ngun nhân lc xã hi hay theo Henry J. Sredl & William J. Rothwell.
cn mt s yu t cc chìm thuc v th lc, trí lc,
phm cht tâm lý xã hi. Bài vit ch dng li hai thác làm th
phát hic nhc này. Tuy nhiên, bài nghiên c ra
4
rng phát trin ngun nhân ly vic hc tp có tính t chc nhm
nâng cao kt qu thc hin công vic và ti thông qua vic thc hin các
gio, phát trin, các sáng kin và các bin pháp qun lý vi m
trin t chc và phát tri nhóm tác gi tham kho khi
ng nhnh v thc trng phát tric các doanh nghip nh và
va Vit Nam.
3. Mc tiêu nghiên cu.
Mc tiêu chính ca nghiên cu là tìm ra nhng v n trong thc trng ca v
c tng th ci ti doanh nghip nh và va Vi. Qua
nhóm nghiên cu s gii pháp cho v này qua mt mô hình chi tit và b
tiêu chí c th.
c mc tiêu tài phi gii quyt hai câu hi nghiên cu trng tâm sau:
- Thc trng ca v phát tric tng th ci ti doanh nghip nh
và va Vit Nam có nhm c th, chi ti nào?
- Gii pháp nào cho v Phát tric tng th ci ti các doanh
nghip nh và va Vi?
4. ng và phm vi nghiên cu.
- Đối tượng: V Phát tric tng th ca con ni ti các doanh nghip
nh và va Vit Nam.
- Phạm vi:
Không gian nghiên cứu: Vit Nam.
Thời gian tiến hành: t tháng 10/2012 ti tháng 4/2013.
5. u.
c s dng trong bài:
- ng
- nh tính.
5
- Phng vn sâu chuyên gia
- u tra, kho sát ti các doanh nghip nh và va bàn TP. Hà
Ni, TP. H Chí Minh và tnh Thái Bình.
- ng kê, so sánh, miêu t.
C th, nhóm nghiên c du thc chng theo hình 1
(trang 5), vi m li câu h phát tric tng th ca
i trong DNNVV Vic hin bài nghiên cc
sau:
c 1 (c), nhóm thu thp d lip và th cp thông qua các tài liu v vn
phát tric tng th cc (nghiên cu lý thuyt)
cùng vc t ti mt s doanh nghip (nghiên cu thc ting vn
chuyên gia v qun tr nhân sn hành phân tích d liu, so sánh gia
tình hình phát tric tng th ci trong thc t ti các doanh nghip.
c 2 )c cái nhìn tng quan v v phát tric tng
th ci trên c n lý thuyt và thc tin, nhóm nghiên c
hiu v c th ti DNNVV Vi thc hiu này, các tác gi n hành
x lý các s liu th cc bit là phng vn sâu các chuyên gia nhân s, nhà qun lý
t lun v thc trng và nguyên nhân ca hn ch trong vic áp dng
c tng th ti các DNNVV Vit Nam.
c 3 4)c cái nhìn v thc trng và nguyên nhân ca
v, nhóm nghiên cu tin hành xây dng gii pháp gii quyt v này bng vic
xây dng mt mô hình gi nh th hin s ng c
lc tim n tc tìm ra t
c t các DN go công ty, các nhà qun lý v
vc nhân s a nh kinh tính thuyt
phc ca các gi thi tính thuyt phc ca gi thi
dt s các gii pháp, các gi
6
c kim tra tính kh thi vi các doanh nghip. Cui cùng, các gii pháp phù hp nht
c trình bày trong bài nghiên cu.
(Xem trang sau u)
7
Hình 1: u
Phân tích d liu
c 1
c 2
c 3
phù hp
Phù hp
Phát tric tng th ti các DNNVV
Vit Nam- Thc trng và gii pháp
Nghiên cu lý thuyt
và thc tin
Phng vn chuyên
gia
Tìm ra v
Phân tích nguyên
nhân
i pháp xut
mô hình áp dng
Kt lun
Kim tra tính kh thi
ca gii pháp bng cách
chy mô hình gi nh
xut gii pháp
kh thi
8
6. i c tài.
n:
- n lý lun: t lý lun v phát tric tng th ca con
i, mô hình phát tric tng th ci.
- n thc tin: phát tri
lc tng th i mà xum là t vic phát hic chìm ca con
i c hin kh c trng v nhân s ti các
doanh nghip nh và va. T vic phân tích mô hình s dng s liu kh
xut nhm giúp các doanh nghip có th áp dng mô hình phát tric tng
th ci vào chic nhân s.
7. Kt cu c tài.
Nội dung của đề tài được chia làm 4 chương:
lý lun v v phát tric tng th ci.
c trng ca v phát tric tng th ci ti
doanh nghip nh và va Vit Nam.
Mô hình gi nh và kt qu c
xut gii pháp phát trin c tng th cho doanh nghip
9
1.1.
1.1.1.
Phát tri c tng th c n các cách tip cn, chi
c s d tìm kic ca cá nhân, t ch
mt h thng rng ln hay toàn xã hi. Các cách tip cn mi này s giúp công ty, t chc
phát huy tc mnh ngun nhân lc ca mình bng cách to ra nhng quy chun
giúp tr li nhng câu hi làm th phát hic ca tc
làm gì, làm th c nh gi c
n vng.
Ma vic phát tric tng th là:
- y, tn dng có hiu qu nhng k n lc.
- Chú trng các giá trng lu ki y s phát trin bn
vng.
c là
chc, và xã hng và duy trì kh
thit lc các mc tiêu phát trin
ca mình theo thi gian.
ng kha các cá nhân, t chc và xã hu qu s dng các
ngun lc ma h bn vng
10
c chng minh c c các
mc tiêu kinh t - xã hi cc th hin thông qua s hin di
a s kt hp hu ht các yu ti các t chc,
cam kt và tm nhìn co, ngun lc tài chính và vt cht, ngun nhân lc có tay
ngh
1.1.2. .
Mc dù các nhà nghiên cu có nhnh khác nhau v phát tri
lc tng th u hu thng nht mm chung là chia phát tric
tng th thành 3 c: c cá nhân, c t chc và c xã hi.
1.1.2.1. C cá nhân
Cp này trong khung kh phát tri cng nhân t ca
t chc hoc xã hi mà k a h c cng c
mc tiêu phát trin. T m phát tric, vic c
tng c nhìn nht phn ca khung kh rng ln. Tuy nhiên,
nhng d án phát trin ch tp trung mt cách hn ch vào vio cá nhân mà không
có mt s chú ý nhn nhng tình hung c th trong t chc, hoc quá trình phân
b quyn lc.
1.1.2.2. C t chc
Phát tric c t chc ch yu tp trung vào các tình hun
cu trúc, quá trình, tài nguyên và qun lý doanh nghic bic ca t
chc li ph thuc vào vic s dng có hiu qu lc ca cá nhân. Chính vì th
c t chc, các doanh nghip phi tn dng tt nhng yu t bên
ngoài v lunh, h thng giá tr xã hng yu t
n thc, quan h, hoc s o, qun lý. Vì th nhóm tác gi cho rng vic
phát tric tng th i là mt vin.
11
1.1.2.3. Cp xã hi
c xã hi là tng hòa cc t ch
ct cng. c này, các t chc, cá nhân s s dng toàn b k
n lc c giúp cc nhng mc tiêu chung
m nghèo, nâng cao dân trí, hay nhng mc tiêu bo v sc khe cng
ng hay bo v ng, phát trin kinh t xã h
1.2.
c tng th i (human capacity) là quá trình trang b cho mi cá nhân
nhng hiu bic tip cn thông tin, kin thc, các hoo mà
có kh c l, th hin bn thân mt cách hiu qu-1992).
n tr nhân s. Hc thuyt cho rc
tng th cc chia thành hai phn: Ph phn d nhìn thc và
ph khó nhìn thy, phát hic. Mô hình t
dng dùng t gim v c ci. Mt
t có 1/9 khng ni trên mc, phn còn li
y, nc cu ph
nhân t thuc v nh v bn
12
Hình 2 1.1: Mô hình tn tr nhân s (1)
(Ngun:
Phát tric tng th ci, các doanh nghip s thc hin hai nhim v
chính.
Th nht là phát tria nhân viên lên mt tm cao mi.
Th hai là phát hing chính sách nhân
s phù h y nh
Tuy nhiên trong khuôn kh bài nghiên cu này, nhóm tác gi ch tc
xây dng ph có th a con
i. T ng khuyn ngh, g có th khai thác và phát trin nhng
ng trong qun tr nhân s.
13
1.2.1. c chìm
trên, theo hc thuyt tc ni (gm nhng k
n thn ngh nghip c th) là nhc d phát hin, d
o và phát tric chìm. Chính vì vy, vic tuyn dng và la chn
nhc tim n là mt quyi nhng nhân viên
này có sn t chm bo cho s thành công trong công vic sau này, còn
các yu t b ni thì doanh nghip có th giúp h c thông qua o
ngn h phát tric chìm, doanh nghip s trao cho h nhi phát
trin giúp h th hic nhng v trí quan tr
a, nhng cá nhân xut sc tính phn chìm ca t
quyng k n thc c th n công vic phn ni
1
.
Chính vì vy, vic la chn nhân viên d ng cp phù hp
vi ngh không còn là cách tt nh tìm ra nhng cá nhân xut sc nht trong công vic
na.
Mt khác nhng quynh tuyn dng sai lm s dn mt s lãng phí rt ln v chi
o, phát tri n nhng ng dài hc tiêu kinh doanh
ca công ty hoc làm gim s hài lòng ca khách hàng.
y, rõ ràng vic phát hii dc tim n ca ng viên là rt
quan trp cn phi có nhng chic cho riêng mình trong
v qun tr nhân s. Vic xây dng b phát hic n ca ng viên
c tng th ci là cn thit cho các
doanh nghip hin nay.
Mt v d cho v
1
HayGroup©, Using Competencies to Identify High Performers: An Overview of the Basics
14
1.2.2.
xây dc b tiêu chí nhc chìm ci,
c tiên phi có cái nhìn rõ ràng v c chìm gm nhc
cp ti mt s loc chìm da vào các
nghiên c
Nhìn chung các nhà nghiên cu ly mô hình tn tr nhân s làm
phát trin các hc thuyt v c chìm c
c t chn và phát trin doanh nghip Persolog® cc phát trin.
Hình 3 1.2: Mô hình tn tr nhân s (2)
Ngun: Persolog®, dch bi nhóm tác gi