Vai trò của giảng dạy môn Giáo dục công dân với việc giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông ở tỉnh Thái Nguyên hiện nay

ĐạI HọC QUốC GIA Hà NộI
TRƯờNG ĐạI HọC KHOA HọC Xã HộI Và NHÂN VĂN
*






PHạM THị THU HòA






VAI TRò CủA GIảNG DạY MÔN GIáO DụC CÔNG DÂN
VớI VIệC GIáO DụC ĐạO ĐứC CHO HọC SINH TRUNG HọC
PHổ THÔNG ở TỉNH THáI NGUYÊN HIệN NAY






LUậN VĂN THạC Sỹ TRIếT HọC

Hà Nội - 2014


ĐạI HọC QUốC GIA Hà NộI
TRƯờNG ĐạI HọC KHOA HọC Xã HộI Và NHÂN VĂN
*




PHạM THị THU HòA





VAI TRò CủA GIảNG DạY MÔN GIáO DụC CÔNG DÂN
VớI VIệC GIáO DụC ĐạO ĐứC CHO HọC SINH TRUNG HọC
PHổ THÔNG ở TỉNH THáI NGUYÊN HIệN NAY





LUậN VĂN THạC Sỹ TRIếT HọC
Chuyên ngành: Triết học

Mã số: 60 22 03 01




Ng-ời h-ớng dẫn khoa học: PGS.TS. Trần Sỹ Phán





Hà Nội - 2014
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 1
Chương 1: GIẢNG DẠY MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN VÀ VAI TRÕ
CỦA NÓ ĐỐI VỚI VIỆC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG Ở VIÊ
̣
T NAM HIỆN NAY 10
1.1. Nội dung và đặc điểm kiến thức môn Giáo dục công dân ở
trường trung học phổ thông Việt Nam hiện nay 10
1.1.1. 


 10



. 10


 13

 16

 16

 18
 18
1.2. Vai trò, mục tiêu, nội dung của giảng dạy môn GDCD đối với
việc giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông ở nước ta
hiện nay. 20

 20
 










 26
Chương 2: GIẢNG DẠY MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN VỚI VIỆC
GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
Ở TỈNH THÁI NGUYÊN HIỆN NAY THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN
VÀ GIẢI PHÁP 34
2.1. Ảnh hưởng của điều kiện kinh tế, văn hóa – xã hội – giáo dục

đến giảng dạy môn giáo dục công dân với việc giáo dục đạo đức
cho học sinh trung học phổ thông tỉnh Thái Nguyên hiện nay. 34
- 
 34
2.1.2. 








 38
2.2. Những thành tựu và hạn chế trong việc giảng dạy môn giáo
dục công dân đến việc giáo dục đạo đức cho học sinh trung học
phổ thông tỉnh Thái Nguyên hiện nay và nguyên nhân của nó. 49


 49
 49
  56
 62
 62
 68
2.3. Một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy
môn giáo dục công dân với việc giáo dục đạo đức cho học sinh
trung học phổ thông ở tỉnh Thái Nguyên hiện nay. 73
2.3.1.  73
 76


 80

 88

  90
 92
 93
KẾT LUẬN 95
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 97



DANH MỤC BẢNG

 10
 11
 12
 13
 
 40

 41

 43

 2009; 2014  2015. 62


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài

 
nay, 





i



 





 
Nn bo lc h lut trong
hc tc thiu tn ra  nhiPháp luật
Việt Nam -9-c, hc sinh lng
Trung hc ph n Th Li (th 
 tr  thy Hi nhc nh
c b gi hc th dc.
Ti cuc hi thc trc
k ng cho hc sinh trung h chc t-9-2013),
GS,TSKH Trn Ng n vng

dng- i hc Qu H  cho bit, t l i cha
m  hp h o: Cp 1 t l
: 50%; hc sinh cp 3 (tc hc sinh trung hc ph 

2
:  t cng nhn
  ng
v th h mai sau.


               


t



 Giáo dục
công dân 






 





Giáo dục công dân 
 



3


              




: “Vai trò của giảng dạy môn Giáo dục công
dân với việc giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông ở tỉnh
Thái Nguyên hiện nay”  
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
          
           


  m nht
nh, cuc chu i mi 

cn 




- 




 



4

Tạp chí Triết học. 





- 
c               


 




- 








       

 

 tâm lý

5
học nhân cách 
               

n S Quyn s trit h
u vGiáo dục tinh thần yêu nước Xã hội chủ
nghĩa cho học sinh trung học phổ thông ở miền Đông Nam Bộ hiện nay”. 


, 


, 



















cho hc sinh      mi    

. 




- , 





















; 





















. 



















,  






















































.



  









6


 
T s 3-“Nâng cao chất lượng giáo

dục đạo đức trong trường phổ thông hiện nay” [24] ca Ph 
, mt trong nhng gi t
ng ph ng
u qu vic ging d mc ng
trc tin vic cung cp tri thu cho
c ca ht trong nhu tham khgi
c nhn thit trong vim quan trng ca
vic ging di vi vic cho hc sinh trung
hc ph n nay  c ta.
 t4, 5 2013 c kh
trc tip  15 t c v vic dc cho hc sinh. 
 ( ) 























.






             



  


7
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
*Mục đích

 



  


* Nhiệm vụ


ch
-  
 

- 


- 


4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
* Đối tượng nghiên cứu:

 trong giai

* Phạm vi nghiên cứu:




8
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
* Cơ sở lý luận:
 - 






* Phương pháp nghiên cứu:
- 
 
- 

- 



6. Đóng góp mới và ý nghĩa của luận văn
- 
 
 

- 




7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
- 


9



8. Kết cấu của luận văn.



Chương 1. 


.
Chương 2. 
  


10
Chương 1
GIẢNG DẠY MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN VÀ VAI TRÕ CỦA NÓ
ĐỐI VỚI VIỆC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TRUNG HỌC
PHỔ THÔNG Ở VIÊ
̣
T NAM HIỆN NAY

1.1. Nội dung và đặc điểm kiến thức môn Giáo dục công dân ở
trường trung học phổ thông Việt Nam hiện nay
1.1.1. Nội dung chương trình môn Giáo dục công dân ở trường trung
học phổ thông Viê
̣
t Nam hiện nay
1.1.1.1. Phân phối chương trình môn GDCD ở trường trung học phổ
thông Viê
̣
t Nam hiện nay.

Bảng 1.1: Kế hoạch giảng dạy môn GDCD THPT
Lp
S tit/tun

S tun
Tng s ti
10
1
35
35
11
1
35
35
12
1
35
35
Cp)

105
105
Nguồn: Phân phối chương trình GDCD của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
* Thời lượng:
Lp 10: Hc phn I & II
Lp 11: Hc phn III & IV
Lp 12: Hc phn V
* Nội dung dạy học từng lớp
- Lớp 10: 1tit/ tun x 35 tun = 35 tit
Phn I - i vi gin
khoa hc.
Phn II - c

11
Bảng 1.2: Chương trình GDCD 10

STT
Tên bài
Số tiết

Th gii quan duy vn bin chng.
2 tit

Th gii vt cht tn t
2 tit

S vn ca th gii vt cht
1 tit

Ngun gc vn ca s vng.
2 tit

c vn ca s vng.
1 tit

n ca s vng.
1 tit

Thc tia thc tii vi nhn thc.
2 tit

Tn ti.
3 tit


 th ca lch s n
ci.
2 tit

Quan nim v c
1 tit

Mt s phn cc hc
2 tit


2 tit

i cng
2 tit
 14
i s nghio v T quc.
2 tit

i mt s v cp thit ci.
1tit

T n b
1tit
Nguồn: Tác giả tự thống kê.
- Lớp 11: 1 tit/ tun x 35 tun = 35 tit
Phn III - n vi kinh t
Phn IV -   - i

12
Bảng 1.3: Chương trình GDCD lớp 11

STT
Tên bài
Số tiết

i s n ca kinh t
2 tit

- Tin t - Th ng
3 tit

Quy lu trong sn xu
2 tit

Cnh tranh trong sn xu
1tit

Cung - cu trong sn xu
1tit

c
2 tit

Thc hin nn kinh t nhin
 cc

2 tit

Ch i
2 tit

i ch 
3 tit

N i ch 
2 tit

 i quyt vi
1tit

o v ng
1tit

      o, khoa h  
ngh
3 tit


1tit

i ngoi
1tit
Nguồn: Tác giả tự thống kê
- Lớp 12: 1 tit/ tun x 35 tun = 35 tit
Phn V - t

13
Bảng 1.4: Chương trình GDCD lớp 12
STT
Tên bài
Số tiết

i sng
3 tit

Thc hit
3tit

t
1tit

Quyng ct s nh vc ca
i si
3 tit

Quyng gi
2 tit

n t n
4 tit



3 tit

t vi s n c
2 tit

ut vi s n bn vng cc
4 tit

t v n tin b c
loi
2 tit
Nguồn: Tác giả tự thống kê.
1.1.1.2. Khái quát đặc điểm kiến thức môn Giáo dục công dân ở trường
trung học phổ thông nước ta hiện nay.
  k thc  tiu hc
 n thc hin m
dc  THPT, nhng sn, nhng
phm chng t
u thi k c, thi k hi
nhc trong khu v gii.
Kin th ng d
it hc hc, Lut hc, Kinh t -  hc,
Ch i khoa hng l
ct cc Vin hin nay.
     i dung tri th   n cao.
Kin thc b u hi

14
a Trit hc, Kinh t  hc, Ch
i khoa hc hc v.v.

Kin th th 
d ln lp 12 g 5 phn:
Phần thứ nhất:  
   



Phần thứ hai: 






Phần thứ ba: 
                
 


Phần thứ tư: 

          

Phần thứ năm:   




15



n to ra nhng hiu bit cn thit nht v th
gin khoa hn mt, th
ch c kinh t - i, t 
th
Ni dung kin thng, bao gm ni dung
ca nhiu khoa ht hc, kinh t  hc
hc, ch i khoa h  
ging dy phc trang b  kin thc nhng
thi ph i am hi      kinh t    
nhng kin thng v c la tum cuc sng.
 h thc hin tt my h
dng li  vic trang b nhng kin th
dp cho hc sinh THPT.
Kin th  
nim, phn mt, nh
phm bo s i vi c i di hc.
Kin thi s  kin
ln v , kinh tc c th
hi t thit vi thc tii
sy hc, nht thi
cp nhng.
ng cc, vii m
ng kin thc v c thc hin, va k
tha mt phi mi  mt m
p, khoa ho ra nhng hiu ng xi
c cho din ma nc, cho chi
tric hin mn  Vit Nam hin nay.

16

           


- 
-


   p nhi c tri thc khoa hc

c gi- sc kho sinh sn v 

Hi    t trong nh   
m bu trang b kin thc vi vi
tri c cho ht sc quan trng to
ra sc s bn v
tric.
1.1.2. Đặc điểm kiến thức môn Giáo dục công dân ở trường trung
học phổ thông nước ta hiện nay.
1.1.2.1. Môn GDCD ở THPT là sự kế thừa, phát triển môn đạo đức học
ở tiểu học và môn GDCD ở THCS.
c hc  tiu hc:
 c  tiu hc gm mt h thn
mc c la chn t n mc ng x n
mc ci.
u biu v mt s chun m
hp vi la tui trong quan h gia bng. Hic
a m 
 a bng
n mc h a ch
vi ng x p vi chun mc.

17
T t trng, t ng con

u.
Chun b cho hc sinh nh u cn thit cho s 
i ch x
cc, bit sc ti mi. Cung cp cho hc
sinh nhng x i quan h vi bi vi
i vi sm bn
th ng xm b th 
h

 la tui cn mm b
chun m ln lp 5.
 trung h:
Tip n bc tiu hc,  trung hc 
s np tc cng cn cho hc sinh
h th ng, li s
  cho hc sinh nhng
hiu bit v t cc Ci ch t Nam 
nht ch n quy c

* S k thc hc bc tiu hc
c trung hs  c trung hc ph 
 trung hc ph  thn kt
qu dy hc c

 c  bc tiu h
trung h. M trung hc ph



 n cng c n h th 
lu, li s tiu h
trung hng thc sinh nhm c
i vi s nghing o v T quc; trang b cho h
 h b c ch 

18
n ca bt nghip trung
hc ph 
1.1.2.2. Môn GDCD là môn học có nội dung tri thức mang tính lí luận,
trừu tượng, khái quát cao
So vi nhing ph c bi
ng trung hc ph c u ni dung
n, tr. 

 “
 ,  (13 
). 

, 


10 

 .
, 









































 







 
10, : 
, , 
, 


. 










.


 

:  (13 ). 














 , , 


 . 



















 dung, 



 Quy luâ
̣
t gia
́
tri
̣
 ; 









hàng hóa .v. 

















c.
1.1.2.3. Kiến thức môn GDCD mang tính hệ thống, lôgic
Kin th th cp
tiu hp trung h, t cp trung h p trung hc ph

19
ng cp h thng lp, t lp
n lp 5, t ln lp 9, t ln lp 12; trong phn kin thc ca
mt khi lc, t th







 trung hc ph 5
ph. Phần thứ nhất:  
 Phần thứ hai: 

 Phần thứ ba: 

 Phần thứ
tư: 
 , 

 Phần thứ năm: 
  
 , 






































.
 , 















   thn kt qu dy hc cc  bc tiu
h trung h. M
    trung hc ph  n cng c  n h
th , li sc
 tiu hng thc
sinh nhm ci vi s nghio v
T quc; trang b cho h h
b c ch  n
ca bt nghip trung hc ph 

20













i 












C. -ria,  1835,


























 . 










. ,  




 .-ten-








 : 

 . 


 . 

17 

, C.




:










































, 











 

; 
 , , ,
 , 


























, 
[18,tr.18,1115].
S  t sc chin cha C.
c sinh trung hc ph 
suy ngt s
ng nghip vi kh a bng nhu cu th
ng .
1.2. Vai trò, mục tiêu, nội dung của giảng dạy môn GDCD đối với việc
giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông ở nước ta hiện nay.
1.2.1. Vai trò, mục tiêu của giảng dạy môn GDCD trong trường trung
học phổ thông ở nước ta hiện nay
o di k c dn d
tr  i ln v   c, v    m cht
m cp th n
t rng hc sinh THPT a tui t ng